Nội dung

28 HUAÁN LUYEÄN THEÅ THAO Xaùc ñònh caùc test ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 Trung taâm theå duïc theå thao tænh Ninh Bình ThS. Traàn Ñình Töôøng Q TOÙM TAÉT: Vieäc xaùc ñònh caùc test kieåm tra ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình laøm phöông tieän ñeå caùc huaán luyeän vieân kieåm tra, ñaùnh giaù, vaø caên cöù ñeå ñieàu chænh quaù trình huaán luyeän laø vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm nghieân cöùu. Keát quaû nghieân cöùu cuûa chuùng toâi ñaõ löïa choïn ñöôïc caùc test coù ñuû cô sôû khoa hoïc öùng duïng trong kieåm tra, ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình. Töø khoùa: Söùc maïnh chuyeân moân, nam vaän ñoäng vieân, vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16, Trung taâm Theå duïc theå thao Ninh Bình. ABSTRACT: The identification of the tests to assess the professional strengths for male freestyle wrestlers aged 15 - 16 at Ninh Binh physical training and sport center as a means for the coaches to test, assess and as a basis for adjusting the training process is a matter of concern. The results of our study have selected the tests having enough practical scientific basis to test and assess the professional strength for male freestyle wrestlers aged 15 - 16 at Ninh Binh physical training and sport center. Keywords: Professional strength, male freestyle wrestlers aged 15 - 16, Ninh Binh Physical Training and Sport Center. 1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Tröôùc yeâu caàu cao cuûa quaù trình ñaøo taïo vaän ñoäng vieân (VÑV) vaät töï do ñoøi hoûi beân caïnh coâng taùc huaán luyeän toá chaát theå löïc chuyeân moân, phaûi ñaëc bieät chuù yù tôùi phaùt trieån toá chaát söùc maïnh chuyeân moân (SMCM). SMCM laø toá chaát theå löïc ñaëc thuø coù yù nghóa quyeát ñònh, laø tieàn ñeà phaùt huy toái ña khaû naêng laøm vieäc cuûa caùc cô quan chöùc phaän vaø caùc toá chaát theå löïc khaùc, ñaûm baûo hieäu quaû söû duïng kyõ - chieán thuaät trong suoát thôøi gian thi ñaáu. Ngoaøi ra, toá chaát söùc (AÛnh minh hoïa) maïnh coøn giuùp cho VÑV vöõng tin böôùc vaøo traän ñaáu, ñuû töï tin thöïc hieän kyõ chieán thuaät vaø saùng suoát trong xöû lyù caùc tình huoáng xuaát hieän trong thi ñaáu. Trong moân vaät töï do, SMCM (bao goàm söùc maïnh toác ñoä, söùc maïnh beàn, söùc maïnh toái ña...) laø nhöõng toá chaát theå löïc chuyeân moân ñaëc tröng, do vaäy VÑV coù söùc maïnh toát seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho VÑV tieáp thu vaø hoaøn thieän kyõ chieán thuaät nhanh trong quaù trình taäp luyeän. Tuy nhieân, thöïc tieãn coâng taùc huaán luyeän nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao (TDTT) tænh Ninh Bình cho thaáy, caùc huaán luyeän vieân (HLV) chöa xaùc ñònh ñöôïc caùc noäi dung kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM cho VÑV moät caùch coù ñaày ñuû cô sôû khoa hoïc. Quaù trình kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM môùi chæ ñöôïc caùc HLV döïa treân keát quaû caùc giaûi thi ñaáu, hoaëc ñaùnh giaù döïa theo kinh nghieäm. Chính vì vaäy, vieäc xaây döïng, löïa choïn caùc test ñaëc tröng chuyeân moân coù ñuû ñoä tin caäy, ñaûm baûo ñuû cô sôû khoa hoïc öùng duïng trong kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình giai ñoaïn huaán luyeän chuyeân SOÁ 3/2020 KHOA HOÏC THEÅ THAO HUAÁN LUYEÄN THEÅ THAO moân hoùa saâu laø heát söùc caàn thieát. Quaù trình nghieân cöùu ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp sau: phaân tích vaø toång hôïp taøi lieäu, phoûng vaán - toaï ñaøm, kieåm tra sö phaïm vaø toaùn hoïc thoáng keâ. 2. KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU 2.1. Caên cöù yù kieán chuyeân gia löïa choïn caùc test ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình Qua tham khaûo caùc taøi lieäu chuyeân moân coù lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu, caùc coâng trình nghieân cöùu cuûa caùc taùc giaû trong vaø ngoaøi nöôùc ñaõ coâng boá, ñoàng thôøi qua tham khaûo vaø tìm hieåu thöïc traïng coâng taùc huaán luyeän theå löïc chuyeân moân, cuõng nhö coâng taùc kieåm tra - ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình, quaù trình nghieân cöùu ñaõ löïa choïn ñöôïc 13 test öùng duïng trong ñaùnh giaù SMCM cho ñoái töôïng nghieân cöùu. Caùc test ñöôïc löïa choïn ñeàu ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chuaån treân veà goùc ñoä sö phaïm, treân cô sôû ñoù quaù trình nghieân cöùu ñaõ tieán haønh phoûng vaán 30 29 chuyeân gia, giaùo vieân, HLV vaät töï do, keát quaû thu ñöôïc nhö trình baøy ôû baûng 1. Töø keát quaû thu ñöôïc ôû baûng 1, quaù trình nghieân cöùu ñaõ löïa choïn ñöôïc 10 test chuyeân moân öùng duïng trong ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình (ña soá yù kieán löïa choïn caùc test ñeàu xeáp ôû möùc ñoä raát quan troïng trong kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình, coù töø 75.00% yù kieán trôû leân löïa choïn trôû leân, trong ñoù treân 50.00% yù kieán löïa choïn xeáp ôû möùc ñoä töø quan troïng cho ñeán raát quan troïng). Caùc test bao goàm: 1. Giaät taï troïng löôïng toái ña leân ngang vai (kg). 2. Treo co tay ôû xaø ñôn caùnh tay vaø caúng tay vuoâng goùc (s). 3. OÂm ngang ngöïc ngöôøi cuøng taäp ôû haïng caân treân (lieàn keà) ñöùng trung bình taán (s). 4. Gaùnh taï 30kg ngoài xuoáng ñöùng leân 20s (laàn). 5. Goàng voït vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn). 6. Boác ñoâi vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn). 7. Caàu voàng baät qua laïi 20s (laàn). Baûng 1. Keát quaû phoûng vaán löïa choïn caùc test ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình (n = 30) TT Soá ngöôøi löïa choïn Noäi dung phoûng vaán Keát quaû phoûng vaán theo tyû leä % vaø xeáp theo möùc ñoä quan troïng Raát quan troïng Quan troïng Bình thöôøng Khoâng quan troïng n % n % n % n % n % 1 Löïc boùp tay (kg) 10 33.33 4 40.00 3 30.00 1 10.00 2 20.00 2 Löïc keùo löng (kg) 11 36.67 4 36.36 3 27.27 3 27.27 1 9.09 3 Giaät taï troïng löôïng toái ña leân ngang vai (kg) 29 96.67 22 75.86 5 17.24 2 6.90 0 0.00 4 Treo co tay ôû xaø ñôn caùnh tay vaø caúng tay vuoâng goùc (s) 26 86.67 20 76.92 3 11.54 3 11.54 0 0.00 5 OÂm ngang ngöïc ngöôøi cuøng taäp ôû haïng caân treân (lieàn keà) ñöùng trung bình taán (s) 26 86.67 19 73.08 5 19.23 2 7.69 0 0.00 6 Gaùnh taï 30kg ngoài xuoáng ñöùng leân 20s (laàn) 30 100.00 30 100.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 7 Gaùnh taï 30kg gaäp duoãi thaân 20s (laàn) 11 36.67 4 36.36 3 27.27 4 36.36 0 0.00 8 Goàng voït vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 28 93.33 25 89.29 2 7.14 1 3.57 0 0.00 9 Boác ñoâi vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 27 90.00 22 81.48 3 11.11 1 3.70 1 3.70 10 Caàu voàng baät qua laïi 20s (laàn) 26 86.67 19 73.08 4 15.38 3 11.54 0 0.00 11 Thoaùt boø taïi choã toái ña (laàn) 30 100.00 30 100.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Beâ ngöôøi ñoàng caân ñöùng leân ngoài xuoáng toái ña (laàn) 27 90.00 19 70.37 6 22.22 1 3.70 1 3.70 Ñöùng treân 2 gheá baêng ñaët song song, 13 oâm ngöôøi ñoàng caân gaäp duoãi thaân toái ña (laàn) 30 100.00 30 100.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 12 KHOA HOÏC THEÅ THAO SOÁ 3/2020 30 HUAÁN LUYEÄN THEÅ THAO 8. Thoaùt boø taïi choã toái ña (laàn). 9. Beâ ngöôøi ñoàng caân ñöùng leân ngoài xuoáng toái ña (laàn). 10. Ñöùng treân 2 gheá baêng ñaët song song, oâm ngöôøi ñoàng caân gaäp duoãi thaân toái ña (laàn). 2.2. Xaùc ñònh tính thoâng baùo cuûa heä thoáng test ñaùnh giaù trình ñoä theå löïc chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình Ñeå xaùc ñònh tính thoâng baùo cuûa caùc test ñaõ löïa choïn, quaù trình nghieân cöùu tieán haønh xaùc ñònh moái töông quan thöù baäc giöõa caùc test löïa choïn vôùi thaønh tích thi ñaáu cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu (taïi giaûi voâ ñòch vaät caùc löùa tuoåi treû toaøn quoác naêm 2015). Quaù trình nghieân cöùu ñaõ tieán haønh kieåm tra treân ñoái töôïng nghieân cöùu goàm 26 nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình thoâng qua 10 test ñaõ löïa choïn. Keát quaû ñöôïc trình baøy taïi baûng 2. Keát quaû ôû baûng 2 cho thaáy: Caû 10/10 test ñaõ löïa choïn qua phoûng vaán ñeàu theå hieän moái töông quan maïnh coù ñaày ñuû tính thoâng baùo vôùi (|r| > 0.6 vôùi p < 0.05) ôû caùc löùa tuoåi 15 vaø 16, neân coù theå öùng duïng trong thöïc tieãn ñaùnh giaù söùc maïnh cho chuyeân moân cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình. Möùc ñoä töông quan thöù baäc giöõa caùc test löïa choïn vôùi thaønh tích thi ñaáu cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu ñeàu taêng theo löùa tuoåi. Möùc ñoä töông quan thöù baäc cuûa caùc test vôùi thaønh tích thi ñaáu ôû löùa tuoåi 16 töông ñoái chaët cheõ vaø cao hôn so vôùi löùa tuoåi 15. Ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi caùc keát quaû nghieân cöùu cuûa caùc coâng trình nghieân cöùu veà vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc coâng boá cuûa caùc taùc giaû ôû trong vaø ngoaøi nöôùc. Töø nhöõng keát quaû nghieân cöùu neâu treân, quaù trình nghieân cöùu ñaõ löïa choïn ñöôïc caùc test ñuû giaù trò thoâng baùo ñeå tieáp tuïc nghieân cöùu veà ñoä tin caäy cuûa chuùng, bao goàm 10 test (nhö trình baøy ôû baûng 2). 2.3. Xaùc ñònh ñoä tin caäy cuûa caùc test ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho nam vaän ñoäng vieân vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm Theå duïc theå thao tænh Ninh Bình Nhaèm muïc ñích xaùc ñònh ñoä tin caäy cuûa heä thoáng caùc test ñaõ qua khaûo nghieäm tính thoâng baùo ñeå ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình, quaù trình tieán haønh kieåm tra 2 laàn trong ñieàu kieän quy trình, quy phaïm nhö nhau vaø cuøng moät thôøi ñieåm (baèng phöông phaùp test laëp laïi). Keát quaû thu ñöôïc nhö trình baøy ôû baûng 3. Töø keát quaû thu ñöôïc ôû baûng 3 cho thaáy: Caû 10 test ñaõ qua kieåm tra tính thoâng baùo treân ñoái töôïng Nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình ñeàu coù heä soá tin caäy giöõa 2 laàn kieåm tra ôû möùc raát cao (vôùi r > 0.800 ôû ngöôõng xaùc suaát p < 0.05). Ñieàu ñoù cho thaáy caùc test löïa choïn ñeàu theå hieän töông quan maïnh, coù ñaày ñuû tính thoâng baùo, ñuû Baûng 2. Moái töông quan thöù baäc giöõa caùc test ñaùnh giaù SMCM vôùi thaønh tích thi ñaáu cuûa nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình TT Test Löùa tuoåi 15 (n = 12) Löùa tuoåi 16 (n = 14) x ±δ r x ±δ r 1 Giaät taï troïng löôïng toái ña leân ngang vai (kg) 76.71±6.52 0.822 86.52±6.92 0.823 2 Treo co tay ôû xaø ñôn caùnh tay vaø caúng tay vuoâng goùc (s) 51.02±4.34 0.722 54.97±4.40 0.729 3 OÂm ngang ngöïc ngöôøi cuøng taäp ôû haïng caân treân (lieàn keà) ñöùng trung bình taán (s) 50.02±4.25 0.827 54.11±4.33 0.830 4 Gaùnh taï 30kg ngoài xuoáng ñöùng leân 20s (laàn) 16.82±1.43 0.799 18.49±1.48 0.786 5 Goàng voït vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 10.48±0.89 0.808 12.01±0.96 0.814 6 Boác ñoâi vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 14.59±1.24 0.765 16.68±1.33 0.774 7 Caàu voàng baät qua laïi 20s (laàn) 11.29±0.96 0.789 12.84±1.03 0.786 8 Thoaùt boø taïi choã toái ña (laàn) 53.44±4.54 0.832 60.02±4.80 0.819 9 Beâ ngöôøi ñoàng caân ñöùng leân ngoài xuoáng toái ña (laàn) 36.82±3.13 0.797 41.14±3.29 0.802 10 Ñöùng treân 2 gheá baêng ñaët song song, oâm ngöôøi ñoàng caân gaäp duoãi thaân toái ña (laàn) 24.89±2.12 0.707 29.06±2.32 0.711 r05 0.4227 SOÁ 3/2020 0.3809 KHOA HOÏC THEÅ THAO HUAÁN LUYEÄN THEÅ THAO 31 Baûng 3. Keát quaû xaùc ñònh ñoä tin caäy caùc test ñaùnh giaù SMCM cho nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình Löùa tuoåi 15 (n = 12) x ±δ Laàn 2 x ±δ Heä soá töông quan (r) Giaät taï troïng löôïng toái ña leâ n ngang vai (kg) 76.71±6.52 75.83±5.69 2 Treo co tay ôû xaø ñôn caùnh tay vaø caúng tay vuoâng goùc (s) 51.02±4.34 3 OÂm ngang ngöïc ngöôøi cuøng taäp ôû haïng caân treân (lieàn keà) ñöùng trung bình taán (s) 4 Löùa tuoåi 16 (n = 14) x ±δ Laàn 2 x ±δ Heä soá töông quan (r) 0.841 86.52±6.92 85.64±6.94 0.864 50.14±3.76 0.872 54.97±4.40 54.09±4.38 0.832 50.02±4.25 49.80±3.74 0.897 54.11±4.33 53.19±4.31 0.823 Gaùnh taï 30kg ngoài xuoáng ñöùng leân 20s (laàn) 16.82±1.43 15.77±1.18 0.861 18.49±1.48 17.44±1.41 0.804 5 Goàng voït vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 10.48±0.89 9.62±0.72 0.879 12.01±0.96 11.15±0.90 0.826 6 Boác ñoâi vôùi ngöôøi ñoàng caân 20s (laàn) 14.59±1.24 15.54±1.17 0.831 16.68±1.33 17.63±1.43 0.810 7 Caàu voàng baät qua laïi 20s (laàn) 11.29±0.96 10.74±0.81 0.816 12.84±1.03 12.29±1.08 0.843 8 Thoaùt boø taïi choã toái ña (laàn) 53.44±4.54 54.29±4.07 0.853 60.02±4.80 60.87±4.93 0.863 9 Beâ ngöôøi ñoàng caân ñöùng leân ngoài xuoáng toái ña (laàn) 36.82±3.13 37.60±2.82 0.855 41.14±3.29 41.92±3.40 0.814 10 Ñöùng treân 2 gheá baêng ñaët song song, oâm ngöô øi 24.89±2.12 ñoàng caân gaäp duoãi thaân toái ña (laàn) 23.94±1.80 0.846 29.06±2.32 28.11±2.28 0.807 TT Laàn 1 Test Laàn 1 1 ñoä tin caäy vaø phuø hôïp ñoái töôïng nghieân cöùu cuõng nhö ñieàu kieän thöïc tieãn trong ñaùnh giaù SMCM cho Nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình. 3. KEÁT LUAÄN Quaù trình nghieân cöùu ñaõ löïa choïn ñöôïc 10 test öùng duïng trong kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM cho Nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình, Caùc test löïa choïn treân ñaây ñeàu ñaûm baûo ñuû ñoä tin caäy, tính thoâng baùo, coù theå söû duïng trong thöïc tieãn nhaèm kieåm tra, ñaùnh giaù SMCM cho Nam VÑV vaät töï do löùa tuoåi 15 - 16 taïi Trung taâm TDTT tænh Ninh Bình giai ñoaïn huaán luyeän chuyeân moân hoùa saâu. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Aulic. I.V (1982), Ñaùnh giaù trình ñoä luyeän taäp theå thao, Nxb TDTT, Haø Noäi. 2. Döông Nghieäp Chí, Traàn Ñöùc Duõng, Taï Höõu Hieáu, Nguyeãn Ñöùc Vaên (2004), Ño löôøng theå thao, Nxb TDTT, Haø Noäi. 3. Phaïm Ñoâng Ñöùc (1998), Löïa choïn moät soá baøi taäp phaùt trieån söùc beàn cho vaän ñoäng vieân vaät töï do, Luaän vaên Thaïc só khoa hoïc giaùo duïc, Tröôøng Ñaïi hoïc TDTT I, Baéc Ninh. 4. Nguyeãn Thaønh Löu (2004), Nghieân cöùu xaây döïng moät soá baøi taäp phaùt trieån söùc maïnh toác ñoä boå trôï cho nhoùm kyõ thuaät goàng cuûa vaän ñoäng vieân vaät töï do thaønh phoá Hoà Chí Minh, Luaän vaên Thaïc só khoa hoïc giaùo duïc, Tröôøng Ñaïi hoïc TDTT TP Hoà Chí Minh. 5. Ngoâ Ích Quaân (1997), Nghieân cöùu xaây döïng moät soá baøi taäp phaùt trieån söùc maïnh toác ñoä boå trôï cho nhoùm kyõ thuaät boác cuûa vaän ñoäng vieân vaät töï do caáp cao Vieät Nam, Luaän vaên Thaïc só khoa hoïc giaùo duïc, Tröôøng Ñaïi hoïc TDTT I. 6. Ngoâ ích Quaân (2007), Nghieân cöùu caùc baøi taäp phaùt trieån söùc maïnh ñoái vôùi vaän ñoäng vieân nam 15 - 17 tuoåi (daãn chöùng ôû moân vaät töï do), Luaän aùn Tieán só Giaùo duïc hoïc, Vieän khoa hoïc Theå duïc theå thao, Haø Noäi. 7. Nguyeãn Ñöùc Vaên (2001), Phöông phaùp thoáng keâ trong theå duïc theå thao, Nxb TDTT, Haø Noäi. Nguoàn baøi baùo: Baøi baùo ñöôïc trích töø Luaän vaên Thaïc só Khoa hoïc giaùo duïc: “Nghieân cöùu tieâu chuaån ñaùnh giaù söùc maïnh chuyeân moân cho vaän ñoäng vieân vaät töï do nam löùa tuoåi 15 - 16 Trung taâm theå duïc theå thao tænh Ninh Bình”, Traàn Ñình Töôøng, Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm TDTT Haø Noäi. (Ngaøy Toøa soaïn nhaän ñöôïc baøi: 14/3/2020; ngaøy phaûn bieän ñaùnh giaù: 6/5/2020; ngaøy chaáp nhaän ñaêng: 4/6/2020) KHOA HOÏC THEÅ THAO SOÁ 3/2020