Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI TRẦN VĂN RIỄM TỔ CHỨC KHÔNG GIAN ĐI BỘ TRONG KHU ĐÔ THỊ MỚI NAM ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 3 QUẬN HOÀNG MAI THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ Hà Nội - 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI TRẦN VĂN RIỄM KHÓA 2012 - 2014 TỔ CHỨC KHÔNG GIAN ĐI BỘ TRONG KHU ĐÔ THỊ MỚI NAM ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 3 QUẬN HOÀNG MAI THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quy hoạch vùng và đô thị Mã số: 60.58.01.05 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUY HOẠCH VÙNG VÀ ĐÔ THỊ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. LƯƠNG TÚ QUYÊN Hà Nội - 2014 LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với PGS. TS. Lương Tú Quyên đã tận tình hướng dẫn, cho tôi nhiều kiến thức và đã động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn Khoa Sau đại học, Bộ môn Quy hoạch Vùng & Đô thị - Khoa Sau đại học - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp tôi hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin được chân thành cảm ơn các nhà khoa học, các chuyên gia, các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp đã đóng góp cho tôi nhiều ý kiến trong quá trình nghiên cứu. Xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè đã động viên, giúp đỡ và chia sẻ những khó khăn với tôi. Hà Nội, tháng 08 năm 2014 Trần Văn Riễm LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Hà Nội, tháng 08 năm 2014 Trần Văn Riễm MỤC LỤC Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục Danh mục các hình vẽ Danh mục các bảng, biểu MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1 Lý do chọn đề tài ..................................................................................... 1 Mục đích nghiên cứu ............................................................................... 2 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 2 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 2 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................. 4 Các thuật ngữ, khái niệm sử dụng trong luận văn .................................... 4 Cấu trúc của luận văn .............................................................................. 5 NỘI DUNG.............................................................................................. 7 CHƯƠNG 1. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN ĐI BỘ TRONG KHU ĐÔ THỊ MỚI NAM ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 3 ............................................... 7 1.1. Tổng quan về không gian đi bộ trong một số khu đô thị mới tại Hà Nội .......................................................................................................... 7 1.1.1. Khu đô thị mới Trung Hòa - Nhân Chính ...................................... 7 1.1.2. Khu đô thị mới Linh Đàm.............................................................. 8 1.1.3. Khu đô thị mới Định Công ............................................................ 11 1.1.4. Khu đô thị mới Mỹ Đình II ............................................................ 12 1.2. Thực trạng tổ chức không gian đi bộ trong khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 ................................................................................... 13 1.2.1. Khái quát về phương án quy hoạch khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 ........................................................................................................ 14 1.2.2. Thực trạng tổ chức giao thông và không gian đi bộ trong khu đô thị mới Nam đường Vành đai 3 .................................................................... 20 1.3. Vấn đề cần giải quyết của luận văn ............................................... 21 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ KHOA HỌC TỔ CHỨC KHÔNG GIAN ĐI BỘ TRONG KHU ĐÔ THỊ MỚI NAM ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 3 ...................................... 23 2.1. Các cơ sở pháp lý ............................................................................ 23 2.1.1. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn thiết kế tuyến phố đi bộ ....................... 23 2.1.2. Các tiêu chuẩn về thiết kế cảnh quan ............................................. 26 2.1.3. Các cơ sở pháp lý cho việc tổ chức không gian đi bộ trong khu đô thị Nam đường vành đai 3 ....................................................................... 32 2.2. Các cơ sở lý luận ............................................................................. 35 2.2.1. Lý thuyết về đơn vị ở..................................................................... 35 2.2.2. Lý thuyết hình ảnh đô thị ............................................................... 37 2.2.3. Đặc tính và các loại hình không gian đi bộ .................................... 39 2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức không gian đi bộ .................... 41 2.3.1. Yếu tố tự nhiên .............................................................................. 41 2.3.2. Yếu tố văn hoá, xã hội ................................................................... 44 2.3.3. Yếu tố kinh tế ................................................................................ 45 2.3.4. Những ảnh hưởng của đặc điểm hiện trạng .................................... 46 2.3.5. Những hoạt động của con người .................................................... 46 2.4. Bài học kinh nghiệm trong và ngoài nước..................................... 48 2.4.1. Tổ chức không gian đi bộ ở một số nước trên thế giới ................... 48 2.4.2. Tổ chức không gian đi bộ ở Việt Nam ........................................... 55 CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TỔ CHỨC KHÔNG GIAN ĐI BỘ TRONG KHU ĐÔ THỊ MỚI NAM ĐƯỜNG VÀNH ĐAI 3 ......................... 60 3.1. Nguyên tắc tổ chức không gian đi bộ trong khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 ................................................................................... 60 3.2. Giải pháp tổ chức không gian đi bộ trong khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 ............................................................................... ... 61 3.2.1. Giải pháp tổ chức hệ thống giao thông đi bộ .............................. ... 61 3.2.2. Giải pháp tổ chức cây xanh........................................................ ... 75 3.2.3. Giải pháp ánh sáng, vật liệu, màu sắc ........................................ ... 82 3.2.4. Trang thiết bị đô thị và hạ tầng kỹ thuật..................................... ... 87 3.2.5. Giải pháp quản lý ...................................................................... ... 92 3.2.6. Giải pháp kỹ thuật ..................................................................... ... 93 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................ . 95 I. Kết luận ............................................................................................. . 95 II.Kiến nghị ........................................................................................... . 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC HÌNH Số hiệu hình Hình 1.1. Tên hình Không gian đi bộ trong khu đô thị mới Trung Hòa Nhân Chính Hình 1.2. Giao thông đi bộ giao cắt với giao thông cơ giới trong khu đô thị mới Trung Hòa - Nhân Chính Hình 1.3. Không gian đi bộ kết hợp với khu cây xanh trong khu đô thị mới Linh Đàm Hình 1.4. Không gian đi bộ trong khu đô thị mới Định Công Hình 1.5. Quy hoạch chi tiết mạng lưới giao thông khu đô thị mới Định Công Hình 1.6. Quy hoạch chi tiết mạng lưới giao thông khu đô thị mới Mỹ Đình II Hình 1.7. Không gian đi bộ là các vỉa hè hẹp trong khu đô thị mới Mỹ Đình II Hình 1.8. Sơ đồ liên hệ vùng khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 Hình 1.9. Khu đô thị mới Nam đường vành đai 3 trong quy hoạch chi tiết quận Hoàng Mai, quận Thanh Xuân và huyện Thanh Trì Hình 1.10. Hiện trạng giao thông, công trình công cộng và cây xanh khu đô thị Nam đường vành đai 3. Hình 2.1. Mô hình đơn vị ở của Clarence Perry Hình 2.2. Mặt bằng chi tiết một khu trong Redburn Hình 2.3. Năm yếu tố hình ảnh đô thị của Kevin Lynch Hình 2.4. Không gian đi bộ theo tuyến phố Hình 2.5. Không gian đi bộ tập trung Hình 2.6. Không gian đi bộ trong khu cây xanh, mặt nước Hình 2.7. Khu phố đi bộ ở Hội An Hình 2.8. Hội An với những không gian văn hóa đặc trưng Hình 2.9. Đường Nguyễn Đình Chiểu và những hoạt động nghệ thuật Hình 2.10. Giới hạn tuyến phố Hàng Ngang- Hàng Đào Hình 2.11. Xe cơ giới hoạt động trên tuyến phố vào ban ngày Hình 2.12. Tuyến phố đi bộ Hàng Ngang - Hàng Đào vào ban đêm Hình 2.13. Sơ đồ vị trí 3 tuyến phố đi bộ khu vực lăng Bác Hình 2.14. Người dân dắt xe vào cơ quan Hình 2.15. Phố đi bộ La Rambla và các loại hình không gian nghệ thuật Hình 2.16. Phố đi bộ Swanston và các loại hình không gian nghệ thuật Hình 2.17. Một góc tuyến phố đi bộ Huchette Hình 2.18. Phố đi bộ Third street đầy màu sắc vào buổi tối Hình 2.19. Hình ảnh phố đi bộ Third street ngày và đêm Hình 3.1. Sơ đồ tổ chức các tuyến đi bộ Hình 3.2. Mặt cắt tuyến phố đi bộ thương mại Hình 3.3. Minh họa tuyến phố đi bộ thương mại Hình 3.4. Mặt cắt trục đi bộ trong các khu ở Hình 3.5. Minh họa trục đi bộ trong các khu ở Hình 3.6. Mặt bằng và mặt cắt trục đi bộ dọc đường phố Hình 3.7. Minh họa trục đi bộ dọc đường phố Hình 3.8. Tuyến đi bộ trong công viên Hình 3.9. Không gian đi bộ kết hợp các công trình dịch vụ nhỏ Hình 3.10. Các chức năng của tuyến đi bộ trên cao Hình 3.11. Mặt bằng tuyến đi bộ trên cao và các cầu bộ hành Hình 3.12. Minh họa tổ chức tuyến đi bộ trên cao Hình 3.13. Mặt cắt tuyến đi bộ trên cao Hình 3.14. Không gian chuyển tiếp từ trên cao xuống mặt đất Hình 3.15. Những vị trí giao cắt của tuyến đi bộ với giao thông cơ giới Hình 3.16. Minh họa cầu bộ hành Hình 3.17. Mặt cắt cầu bộ hành Hình 3.18. Minh họa cầu bộ hành Hình 3.19. Thủ pháp bố cục cây xanh điểm nhìn, dẫn dắt điểm nhìn theo đường dạo của liên kết cây xanh Hình 3.20. Các cách bố cục cây xanh trong khu đi bộ Hình 3.21. Cây xanh khu phố đi bộ đẹp và an toàn Hình 3.22. Cây xanh kết hợp với công trình kiến trúc nhỏ, tiểu cảnh trang trí trong khu đi bộ Hình 3.23. Một số loại cây thân thẳng, tạo tầm nhìn tốt Hình 3.24. Cây xanh trên tuyến phố đi bộ Hình 3.25. Một số loại cây bám bờ kè Hình 3.26. Một số loại cây trồng ven sông Hình 3.27. Mặt bằng tổ chức cây xanh tuyến phố đi bộ dọc theo trục đường giao thông Hình 3.28. Tổ chức cây xanh tuyến phố đi bộ dọc theo trục đường giao thông Hình 3.29. Chiếu sáng với các hoạt động khác nhau Hình 3.30. Đèn chiếu sáng lên cây xanh