Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO ðẠI HỌC ðÀ NẴNG PHẠM BÁ HÒA QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY HỘ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN – CHI NHÁNH ðẮK LẮK Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh Mã số : 60.34.01.02 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH ðà Nẵng - Năm 2016 Công trình ñược hoàn thành tại ðẠI HỌC ðÀ NẴNG Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH Phản biện 1: GS.TS. Nguyễn Trường Sơn Phản biện 2: GS.TS. Hồ ðức Hùng Luận văn ñã ñược bảo vệ trước Hội ñồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản trị kinh doanh họp tại Dak Lak vào ngày 02 tháng 10 năm 2016 Có thể tìm hiểu luận văn tại: Trung tâm Thông tin - Học liệu, ðại học ðà Nẵng Thư viện trường ðại học Kinh tế, ðại học ðà Nẵng 1 MỞ ðẦU 1. Tính cấp thiết của ñề tài Ngân hàng thương mại là tổ chức chuyên kinh doanh tiền tệ với hai hoạt ñộng truyền thống là nhận tiền gửi và cho vay. Các khách hàng của Ngân hàng rất da dạng, từ hình thức tổ chức ñến ngành nghề và hàng ngày luôn có nhiều khách hàng ñến giao dịch. Tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Chi nhánh ðắk Lắk (SCB ðắk lắk) chính thức khai trương ñi vào hoạt ñộng vào ngày 20/05/2009. Hoạt ñộng tín dụng do ñó vẫn chiếm tỷ trọng chủ yếu trong hoạt ñộng của Ngân hàng. ðây cũng là hoạt ñộng tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất, mang lại nhiều tổn thất nhất. Từ bối cảnh chung của nền kinh tế và ñiều kiện kinh tế xã hội và ñặc ñiểm hoạt ñộng của SCB ðắk Lắk ñặt ra một yêu cầu bức thiết phải hoàn thiện chương trình quản trị rủi ro tín dụng ñể ñảm bảo sự tồn tại và phát triển của Ngân hàng. Chính vì vậy, tác giả lựa chọn ñề tài “Quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay hộ sản xuất Nông nghiệp tại NH TMCP Sài Gòn CN ðắk Lắk” làm ñề tài nghiên cứu. 2. Mục tiêu nghiên cứu Phân tích quản trị rủi ro tín dụng ñối với cho vay hộ sản xuất Nông Nghiệp tại Ngân Hàng TMCP Sài Gòn - Chi nhánh ðắk Lắk trong 3 năm 2013, 2014, 2015 từ ñó ñề xuất các giải pháp phòng ngừa, hạn chế và hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng tại SCB ðắk Lắk. 3. ðối tượng, phạm vi nghiên cứu ðối tượng nghiên cứu Toàn bộ lý luận và thực tiễn liên quan ñến vấn ñề quản trị rủi ro tín dụng trong các Ngân hàng thương mại. 2 Phạm vi nghiên cứu + Về nội dung: Luận văn chỉ nghiên cứu công tác quản trị rủi ro tín dụng, không bao gồm các loại rủi ro khác trong hoạt ñộng kinh doanh Ngân hàng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn – CN ðắk Lắk. + Về không gian: Luận văn ñược thực hiện nghiên cứu tại Ngân hàng SCB ðắk Lắk. + Về thời gian: Luận văn ñược tập trung nghiên cứu và phân tích trong thời gian từ năm 2013 – 2015. 4. Phương pháp nghiên cứu ðề tài ñược thực hiện dựa trên phương pháp ñiều tra, thu thập, tổng hợp, thống kê và phân tích dữ liệu ñể ñánh giá tình hình quản trị rủi ro tín dụng tại SCB ðắk Lắk. 5. Bố cục ñề tài Luận văn có bố cục gồm 3 chương: Chương 1. Lý luận cơ bản về quản trị rủi ro tín dụng. Chương 2. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay hộ sản xuất Nông nghiệp tại Ngân hàng SCB ðắk Lắk. Chương 3. Hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay hộ sản xuất nông nghiệp tại Ngân hàng SCB ðắk Lắk. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu 3 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG 1.1. QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG 1.1.1. Khái niệm, bản chất của tín dụng và rủi ro tín dụng a. Khái niệm, bản chất của tín dụng Thuật ngữ “tín dụng” xuất phát từ chữ latinh là Credo (tin tuởng – tín nhiệm). Nhưng trong quan hệ tài chính hoặc cuộc sống, tuỳ theo góc ñộ nhìn nhận của mỗi nguời mà tín dụng ñuợc hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau. b. Khái niệm rủi ro tín dụng “Rủi ro tín dụng ñược ñịnh nghĩa là khoản lỗ tiềm tàng vốn có ñược tạo ra khi cấp tín dụng cho một khách hàng. Có nghĩa là khả năng khách hàng không trả ñược nợ theo hợp ñồng gắn liền với mỗi khoản tín dụng Ngân hàng cấp cho họ. Hoặc nói một cách cụ thể hơn, thu nhập dự tính mang lại từ các tài sản có sinh lời của NH có thể không ñược hoàn trả ñầy ñủ xét cả về mặt giá trị và thời hạn”. c. ðặc ñiểm của rủi ro tín dụng - Rủi ro mang tính gián tiếp - Rủi ro có tính chất ña dạng và phức tạp - Rủi ro có tính tất yếu d. Phân loại rủi ro tín dụng Rủi ro tính dụng phân chia thành hai loại là rủi ro giao dịch và rủi ro danh mục: - Rủi ro giao dịch. - Rủi ro danh mục. e. Nguyên nhân dẫn ñến rủi ro tín dụng - Nguyên nhân chủ quan thuộc về phía khách hàng 4 - Nguyên nhân mang tính khách quan f. Tác ñộng của rủi ro tín dụng - Ðối với Ngân hàng - Ðối với nền kinh tế 1.1.2.Khái niệm, mục ñích của quản trị rủi ro tín dụng a. Khái niệm Quản trị rủi ro tín dụng là quá trình nhận dạng, kiểm soát, phòng ngừa và giảm thiểu những tổn thất, mất mát, những ảnh huởng bất lợi của rủi ro tín dụng nhằm tối ña hóa lợi nhuận của Ngân hàng với mức rủi ro có thể chấp nhận ñuợc. b. Mục ñích của quản trị rủi ro tín dụng Mục dích của nhà quản trị Ngân hàng trong quản trị rủi ro tín dụng là nhằm tối ña hóa lợi nhuận và duy trì rủi ro tín dụng trong phạm vi Ngân hàng có thể chấp nhận duợc, phù hợp với quy dịnh, chính sách tín dụng của Ngân hàng và phù hợp với quy dịnh của pháp luật. 1.2. NỘI DUNG CỦA QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG HOẠT ðỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.2.1. Nhận diện rủi ro Nhận diện rủi ro tín dụng là quá trình Ngân hàng xác ñịnh một cách liên tục và có hệ thống các hoạt ñộng kinh doanh có thể gây ra rủi ro tín dụng. Một số phương pháp nhận diện rủi ro tín dụng: + Phương pháp check – list + Phương pháp thẩm ñịnh thực tế + Nghiên cứu các số liệu tổn thất trong quá khứ + Phương pháp lưu ñồ 5 1.2.2. ðo lường rủi ro Các chỉ tiêu ñược sử dụng ñể ño lường rủi ro tín dụng: Xác suất bị rủi ro, tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ xấu, Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ gia hạn, tỷ lệ nợ quá hạn và nợ gia hạn so với tổng tài sản… + Xác suất bị rủi ro + Tỷ lệ nợ quá hạn + Các công cụ ño lường rủi ro tín dụng: PD ( Xác suất không trả ñược nợ); EAD (Tổng dư nợ của khách hàng tại thời ñiểm khách hàng không trả ñược nợ)… + Mô hình chấm ñiểm tín dụng và xếp loại tín dụng. + Các chi tiêu phản ánh mức ñộ rủi ro tín dụng 1.2.3. Kiểm soát rủi ro Kiểm soát rủi ro tín dụng là việc sử dụng các biện pháp, kỹ thuật, công cụ, chiến lược và các chương trình hành ñộng nhằm ñiều khiển, biến ñổi rủi ro tín dụng tại một Ngân hàng bằng cách kiểm soát tần suất, mức ñộ rủi ro. 1.2.4. Tài trợ rủi ro tín dụng Tài trợ rủi ro tín dụng là ñể bù ñắp những khoản rủi ro tín dụng xảy ra, làm lành mạnh hóa tài chính Ngân hàng, chứ không có nghĩa là xóa hoàn toàn nợ vay cho khách hàng. 1.2.5. Các chỉ tiêu ñánh giá kết quả công tác quản trị rủi ro tín dụng. + Mức giảm tỷ lệ nợ quá hạn + Mức giảm tỷ lệ nợ xấu + Mức giảm tỷ lệ nợ xóa ròng + Mức giảm tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro tín dụng 1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng ñến quản trị rủi ro tín dụng a. Nhân tố bên trong Ngân hàng 6 - Chính sách tín dụng của Ngân hàng. - Hệ thống xếp hạng tín dụng. - Công tác thẩm ñịnh tín dụng. - Kiểm tra, giám sát sau khi cho vay. - Hoạt ñộng kiểm tra, kiểm soát nội bộ. b. Nhân tố bên ngoài Ngân hàng - Nhân tố từ phía khách hàng hộ sản xuất nông nghiệp - Môi trường kinh tế - Môi trường pháp lý - Môi trường thông tin - Môi trường kinh tế - ðiều kiện tự nhiên 7 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Nghiên cứu một số vấn ñề về quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt ñộng kinh doanh của các NHTM, chương 1 của Luận văn rút ra một số kết luận như sau: Một số vấn ñề cơ bản của quản trị rủi ro tín dụng ñược trình bày ở trên là những vấn ñề có tính nguyên tắc trong việc xây dựng một chính sách quản trị rủi ro tín dụng hữu hiệu ñối với một NHTM và việc áp dụng các nguyên tắc quản trị rủi ro phải ñược cụ thể hoá phù hợp với chiến lược kinh doanh của NH, phù hợp với sản phẩm tín dụng mà NH cung cấp. ðồng thời, công tác quản trị rủi ro tín dụng phải ñảm bảo ñạt ñược các mục tiêu NHTM ñưa ra và phù hợp với các thông lệ theo chuẩn mực quốc tế. Qua việc nghiên cứu các nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng và hậu quả của rủi ro tín dụng thì việc triển khai nghiên cứu và thực hành công tác quản trị rủi ro tín dụng tại SCB ðắk Lắk là rất cần thiết. 8 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY HỘ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN CHI NHÁNH ðẮK LẮK 2.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN 2.1.1. Sơ lược về sự hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Ngày 26/12/2011, Thống ñốc NHNN chính thức cấp Giấy phép số 238/GP-NHNN về việc thành lập và hoạt ñộng Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) trên cơ sở hợp nhất tự nguyện 3 Ngân hàng: Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), Ngân hàng TMCP ðệ Nhất (Ficombank), Ngân hàng TMCP Việt Nam Tín Nghĩa (TinNghiaBank). Ngân hàng TMCP Sài Gòn (Ngân hàng hợp nhất) chính thức ñi vào hoạt ñộng từ ngày 01/01/2012. 2.1.2. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Chi nhánh ðắk Lắk a. Lịch sử hình thành và phát triển b. Cơ cấu tổ chức c. Sơ bộ quy trình hoạt ñộng tín dụng của Ngân hang 2.2. ðÁNH GIÁ CHUNG VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ðỘNG KINH DOANH CỦA SCB ðẮK LẮK TRONG 03 NĂM (2013-2015) 2.2.1. Hoạt ñộng huy ñộng vốn