Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG MAN THỊ QUỲNH NA PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CN PHÚ TÀI Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số: 60.34.20 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Đà Nẵng - Năm 2013 Công trình được hoàn thành tại ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH Phản biện 1: PGS. TS. VÕ XUÂN TIẾN Phản biện 2: PGS. TS. VÕ THỊ THÚY ANH Luận văn đã được bảo vệ tại Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản trị kinh doanh họp tại Đại học Đà Nẵng vào ngày 26 tháng 01 năm 2013. Có thể tìm hiểu luận văn tại: Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hội nhập WTO tạo điều kiện cho các Ngân hàng trong nước thâm nhập vào thị trường quốc tế, mở ra cơ hội hợp tác quốc tế trong nhiều lĩnh vực như hoạch định chính sách tiền tệ, thanh tra, giám sát phòng ngừa rủi ro, lĩnh vực thanh toán và phát triển các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng mới trong đó dịch vụ ngân hàng điện tử là một điển hình. Tuy nhiên hệ thống các Ngân hàng Việt Nam hiện đang ở mức độ thấp về công nghệ trong khi hoạt động của các chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam hậu WTO đang ngày càng mở rộng và phát triển với kinh nghiệm quản trị rủi ro tốt, công nghệ hiện đại. Đây sẽ là thách thức lớn đối với các Ngân hàng Việt Nam trong việc giữ vững thị trường hoạt động trong và ngoài nước. Hòa mình vào xu hướng đó, Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài cũng đang cố gắng phấn đấu để bắt kịp tiến trình hiện đại hóa các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng trong đó có dịch vụ ngân hàng điện tử bên cạnh việc duy trì các sản phẩm dịch vụ truyền thống. Tuy nhiên, thực tiễn phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài vẫn còn nhiều hạn chế và khó khăn. Việc tìm ra giải pháp nhằm triển khai, phát triển thành công dịch vụ trên cũng như giúp Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài nâng cao vị thế, thương hiệu của mình trong quá trình hội nhập là vấn đề cấp thiết đã và đang được đặt ra. Xuất phát từ thực tế trên, tôi mong muốn được đóng vào sự phát triển lớn mạnh của hệ thống Ngân hàng thông qua đề tài luận văn " Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam -CN Phú Tài " 2 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa các vấn đề lí luận liên quan đến việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử trong các Ngân hàng thương mại - Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài - Đề xuất giải pháp để hoàn thiện việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Tập trung tìm hiểu, hệ thống hóa cơ sở lí luận về sự phát triển của dịch vụ ngân hàng điện tử, thực tiễn triển khai dịch vụ trên tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - CN Phú Tài trong khoảng thời gian từ năm 2009 – 2011 4. Phương pháp nghiên cứu Luận văn đã sử dụng một số phương pháp chính yếu như sau để làm nổi bật kết quả của chủ đề nghiên cứu : - Phương pháp điều tra khảo sát : dựa vào số liệu tổng hợp từ phiếu điều tra khảo sát thực tế một số khách hàng của BIDV – CN Phú Tài. - Phương pháp thống kê : dựa vào số liệu thống kê từ các nguồn báo cáo của BIDV-CN Phú Tài, các tạp chí, sách báo, internet.. 5. Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được chia thành ba chương như sau : - Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử - Chương 2: Thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – CN Phú Tài - Chương 3: Giải pháp nhằm phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – CN Phú Tài 3 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu 1.“Một số giải pháp phát triển dịch vụ NHĐT tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam”, năm 2012 của tác giả Hồ Thị Anh Thi. 2. “Phát triển dịch vụ NHĐT tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài gòn Thương tín”, năm 2012 của tác giả Vũ Hoàng Vy. 3. “ Phát triển dịch vụ internet-banking”, năm 2011, Huỳnh Thị Thu Hiền. 4. “Nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á châu (ACB)”, năm 2012 của Phạm Thị Kiến Phương. 5. “Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại VCB- CN Quảng Nam”, năm 2011,tác giả Nguyễn Văn Nghĩa Bên cạnh đó, đề tài cũng sử dụng thông tin, số liệu báo cáo của BIDV – CN PHÚ TÀI để làm cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại chi nhánh giai đoạn 2009-2011. CHƯƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ 1.1 .TỔNG QUAN VỀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ 1.1.1. Khái niệm về dịch vụ ngân hàng điện tử Dịch vụ NHĐT là một hệ thống phần mềm vi tính cho phép khách hàng tìm hiểu hay mua dịch vụ ngân hàng thông qua việc nối mạng máy vi tính của mình với ngân hàng [7]. Dịch vụ NHĐT được giải thích như là khả năng của một khách hàng có thể truy cập từ xa vào một ngân hàng nhằm thu thập thông 4 tin, thực hiện các giao dịch thanh toán, tài chính dựa trên các tài khoản đã đăng ký tại ngân hàng đó. 1.1.2. Đặc điểm của dịch vụ ngân hàng điện tử a. Mở rộng phạm vi hoạt động, tăng khả năng cạnh tranh b. Cung cấp dịch vụ trọn gói c. Nhanh chóng, thuận tiện, độ chính xác cao trong giao dịch 1.1.3. Các sản phẩm dịch vụ ngân hàng điện tử a. Dịch vụ ngân hàng tại nhà (home-banking) b. Dịch vụ ngân hàng qua điện thoại (phone-banking) c. Dịch vụ ngân hàng qua điện thoại di động (mobilebanking) d. Trung tâm dịch vụ khách hàng qua điện thoại (callcenter) e. Dịch vụ ngân hàng trên mạng internet ( internetbanking) f. Dịch vụ Kiosk –banking 1.1.4. Ý nghĩa của việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử a. Đối với nền kinh tế b. Đối với ngân hàng c. Đối với khách hàng 1.2. PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ 1.2.1. Nội dung phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử a. Tăng quy mô dịch vụ ngân hàng điện tử + Tăng số lượng lắp đặt các máy ATM, POS + Mở rộng kênh phân phối và phương thức cung cấp dịch vụ + Tăng lượng khách hàng sử dụng b. Đa dạng hóa chủng loại sản phẩm dịch vụ 5 + Hoàn thiện sản phẩm hiện có + Phát triển sảm phẩm mới c.Nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng điện tử + Đầu tư thêm cơ sở vật chất, công nghệ thông tin nhằm cung cấp dịch vụ nhanh, chính xác. + Gia tăng sự hài lòng của khách hàng d. Kiểm soát rủi ro trong quá trình phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử + Kiểm soát rủi ro hoạt động + Kiểm soát rủi ro danh tiếng + Kiểm soát rủi ro luật pháp 1.2.2. Các tiêu chí và chỉ tiêu đánh giá sự phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử + Quy mô cung ứng dịch vụ. + Sự phát triển của hệ thống ATM/POS bao gồm các chỉ tiêu như số lượng máy ATM/POS và tốc độ gia tăng lượng máy ATM/POS trên thị trường, tỷ trọng máy ATM/POS của ngân hàng này so với ngân hàng khác. + Số lượng các sản phẩm dịch vụ cung cấp và sự mở rộng danh mục sản phẩm. + Sự hài lòng của khách hàng trong việc sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử. + Mức độ an toàn, bảo mật và khả năng phòng chống rủi ro 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ 1.3.1. Các nhân tố bên ngoài a. Môi trường pháp lý Dịch vụ ngân hàng điện tử với việc sử dụng công nghệ mới 6 đòi hỏi khuôn khổ pháp lý mới. Các dịch vụ ngân hàng điện tử chỉ có thể triển khai được hiệu quả và an toàn khi các dịch vụ này được công nhận về mặt pháp lý. b. Môi trường kinh tế, xã hội Điều kiện kinh tế-xã hội nước ta nhìn chung vẫn còn thấp so với các nước trong khu vực, thu nhập người dân chưa cao, trình độ dân trí không đồng đều và thói quen sử dụng tiền mặt của người dân vẫn chưa thay đổi, chính điều này tác động trực tiếp đến ý định sử dụng những dịch vụ NHĐT mang hàm lượng công nghệ cao 1.3.2. Các nhân tố nội tại của ngân hàng a. Nguồn lực tài chính b. Chất lượng nguồn nhân lực c. Chính sách của ngân hàng d. Hệ thống bảo mật, phòng ngừa rủi ro 1.4. SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ Ở MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM 1.4.1. Khái quát về tình hình phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử ở một số nước trên thế giới 1.4.2. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam Từ kinh nghiệm phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ NHĐT ở một số ngân hàng trên thế giới, chúng ta có thể rút ra một số kinh nghiệm phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ NHĐT cho các NHTM ở Việt Nam như sau: Thứ nhất là, không ngừng nâng cao mức độ hiện đại hoá công nghệ ngân hàng, ứng dụng công nghệ mới để tăng sức cạnh tranh. 7 Thứ hai là, chú trọng tới vấn đề bảo mật và an ninh mạng do tác hại của hacker, virus máy tính không chỉ đơn thuần là thiệt hại vật chất mà còn là uy tín, chất lượng của ngân hàng. Thứ ba là, liên tục đổi mới, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ NHĐT để thu hút khách hàng nhằm tạo sự khác biệt trong cạnh tranh. Thứ tư là, sự thỏa mãn của khách hàng, dịch vụ ngân hàng do ngân hàng cung ứng là để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Thứ năm là, thành lập bộ phận chăm sóc khách hàng trực tuyến để tư vấn, giải đáp những thắc mắc của khách hàng 24h/ngày Thứ sáu là, xây dựng chiến lược Marketing cụ thể, rõ ràng KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Chương 1 đã khái quát những vấn đề lý luận cơ bản về phát triển dịch vụ NHĐT. Việc phát triển dịch vụ NHĐT cho mỗi ngân hàng trong quá trình hội nhập kinh tế là tất yếu khách quan, tuy nhiên bên cạnh đó cần phải có những điều kiện nhất định vì trong quá trình phát triển hoạt động, dịch vụ NHĐT còn tồn tại khá nhiều rủi ro như an toàn bảo mật, công nghệ, vốn, vận hành, lắp đ ặt thiết bị... Những bài học kinh nghiệm về sự phát triển dịch vụ NHĐT ở một số quốc gia trên thế giới sẽ giúp cho BIDV – CN PHÚ TÀI có được những kinh nghiệm quý báu để có thể tự mình phát triển dịch vụ này ổn định và vững mạnh. 8 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CN PHÚ TÀI 2.1. GIỚI THIỆU VỀ BIDV – CN PHÚ TÀI 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Tháng 04/1996 để đón đầu KCN Phú Tài, được sự chấp thuận của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Chi nhánh tỉnh Bình Định đã thành lập phòng giao dịch Phú Tài. Sau khi Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 1127/QĐ–TTg ngày 18/12/1998 về việc thành lập KCN Phú Tài, Ngân hàng ĐT&PT Việt Nam đã chấp thuận việc thành lập Chi nhánh cấp II Phú Tài trực thuộc Chi nhánh Ngân hàng ĐT&PT Bình Định.Với thực lực và tiềm năng của một Chi nhánh trẻ đầy triển vọng, BIDV Phú Tài được quyết định nâng cấp thành Chi nhánh cấp I. Ngày 17 tháng 07 năm 2006, BIDV Phú Tài chính thức khai trương đi vào hoạt động độc lập. 2.1.2. Cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý Bộ máy tổ chức của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Phú Tài gồm 05 khối, 17 phòng, và 02 Tổ nghiệp vụ 2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh cuả BIDV– CN Phú Tài giai đoạn 2009-2011 a. Kết quả hoạt động kinh doanh Bảng 2.1. Một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu của BIDV-CN Phú Tài Các chỉ tiêu Tổng tài sản Huy động vốn Dư nợ LNTT 2009 4541 1112.5 3485 95 2010 5782 2414 4335 126 ĐVT : Tỷ đồng 2011 7767 2562 5790 106 (Nguồn báo cáo thường niên của BIDV – CN PHÚ TÀI )