Nội dung

Tội mua dâm người chưa thành niên theo Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 – Những vấn đề lý luận và thực tiễn Nguyễn Việt Khánh Hòa Khoa Luật Luận văn ThS ngành: Luật Hình sự; Mã số: 60 38 40 Người hướng dẫn: TS. Trương Quang Vinh Năm bảo vệ: 2010 Abstract: Trình bày một số vấn đề lý luận chung về tội mua dâm người chưa thành niên. Phân tích về tội mua dâm người chưa thành niên theo quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999. Qua thực tiễn xét xử, đề ra phương hướng hoàn thiện tội mua dâm người chưa thành niên trong luật hình sự. Keywords: Luật hình sự; Pháp luật Việt Nam; Vị thành niên; Bộ luật hình sự; Tôi mua dâm Content MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Mua dâm người chưa thành niên là một hiện tượng xã hội tiêu cực, xuất hiện sớm trong lịch sử xã hội loài người. Vấn đề mua dâm người chưa thành niên chỉ đặt ra đồng thời với việc nghiên cứu và làm rõ các quy định của luật hình sự về người thành niên, cũng là cơ sở để xác định thế nào là người chưa thành niên và hành vi mua dâm người chưa thành niên theo luật hình sự Việt Nam. Mặt khác, mua dâm người chưa thành niên không phải là một hiện tượng riêng lẻ chỉ tồn tại ở quốc gia này hay quốc gia khác, hoặc chỉ tồn tại ở chế độ xã hội này hay chế độ xã hội khác. Đây là một hiện tượng phổ biến của nhiều quốc gia, nhiều chế độ xã hội trên thế giới. Bên cạnh đó, mua dâm người chưa thành niên là một trong những hiện tượng trái với quan điểm truyền thống, đạo đức của con người Việt Nam. Hiện tượng này đã và đang làm xói mòn đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc, ảnh hưởng xấu đến đời sống văn hóa và trật tự công cộng. Nghiêm trọng hơn nữa, mua dâm người chưa thành niên còn trực tiếp xâm hại tinh thần, sức khỏe sinh sản người chưa thành niên, chứa đựng nguy cơ làm lây lan căn bệnh HIV/AIDS, gây dư luận tiêu cực trong đời sống xã hội. Trong thời gian gần đây, đối tượng mua dâm ngày càng đa dạng, có thể là người Việt Nam hoặc người nước ngoài. Các đối tượng này bị phát hiện và xử lý ngày càng nhiều. Điều đáng quan tâm là cùng với sự gia tăng của hiện tượng mua dâm người chưa thành niên đã có hàng triệu trẻ em ở Châu Á trong đó có Việt Nam bị bắt cóc, bị bán, bị giam nhốt trong các nhà chứa và buộc phải trở thành gái bán dâm. Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới, xây dựng nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, nền kinh tế ngày càng phát triển, đời sống vật chất của nhân dân ngày càng được nâng cao. Điều đó tác động không nhỏ đến nhu cầu vật chất, tinh thần của giới trẻ nói chung hay của người chưa thành niên nói riêng. Sự đầy đủ về vật chất dẫn tới sự phát triển sớm về tâm sinh lý của người chưa thành niên, xuất hiện những nhu cầu và đòi hỏi đôi khi trái với quy luật tự nhiên, sinh học của con người, vượt ra khỏi chuẩn mực truyền thống đạo đức dân tộc. Sự tác động mạnh mẽ của nhu cầu vật chất với lối sống buông thả, hưởng thụ ảnh hưởng lớn đến việc người chưa thành niên vì lợi ích vật chất nào đó tự nguyện bán dâm hoặc bị lợi dụng tình dục. Mặt trái của sự phát triển của nền kinh tế thị trường với nhu cầu vật chất và ảnh hưởng của lối sống phương Tây cũng làm tỉ lệ ly hôn gia tăng, trật tự, an toàn xã hội ngày càng phức tạp. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, ảnh hưởng của giao lưu văn hóa cũng làm thay đổi nhận thức xã hội về đời sống tình dục. Một số người coi hoạt động tình dục là hàng hóa, có thể mua bán như các hàng hóa khác, nhất là hoạt động tình dục với người chưa thành niên - đối tượng còn non nớt cả về thể chất và tinh thần. Bên cạnh đó, một bộ phận người chưa thành niên hình thành những quan điểm lệch lạc, coi thường các chuẩn mực đạo đức truyền thống dẫn tới việc dễ dàng chấp nhận bán dâm. Đây cũng chính là cơ sở thực tiễn quan trọng để quy định tội mua dâm người chưa thành niên trong pháp luật hình sự Việt Nam. Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu sâu sắc hơn nữa những vấn đề lý luận và thực tiễn về tội mua dâm người chưa thành niên trong quy định của Bộ luật hình sự năm 1999 hiện hành, đánh giá thực tiễn xét xử và áp dụng các quy định của pháp luật hình sự về tội mua dâm người chưa thành niên để đưa ra kiến giải lập pháp góp phần hoàn thiện các quy định của pháp luật hình sự không những có ý nghĩa lý luận - thực tiễn và pháp lý quan trọng, mà còn là vấn đề mang tính cấp thiết. Đây cũng là lý do luận chứng cho việc chúng tôi quyết định chọn đề tài "Tội mua dâm người chưa thành niên theo Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 1999 - những vấn đề lý luận và thực tiễn" làm luận văn thạc sĩ luật học của mình. 2. Mục đích, nhiệm vụ, đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của luận văn 2.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là làm sáng tỏ một cách cụ thể, khoa học và có hệ thống về mặt lý luận những nội dung cơ bản liên quan đến tội mua dâm người chưa thành niên theo quy định của luật hình sự Việt Nam và việc xét xử tội phạm này trong thực tiễn. Từ đó, chỉ ra những vấn đề còn hạn chế và đề xuất các kiến giải lập pháp cũng như các giải pháp để hoàn thiện các quy định về tội mua dâm người chưa thành niên trong pháp luật hình sự Việt Nam. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Xuất phát từ mục đích nghiên cứu như đã trình bày ở trên, tác giả luận văn đặt ra các nhiệm vụ nghiên cứu chủ yếu như sau: Về mặt lý luận: Trên cơ sở nghiên cứu lịch sử phát triển về mặt lập pháp của tội mua dâm người chưa thành niên trong pháp luật hình sự Việt Nam, phân tích các khái niệm, các dấu hiệu pháp lý cơ bản trong cấu thành tội phạm của tội phạm này và đường lối xử lý đối với người phạm tội mua dâm người chưa thành niên qua các giai đoạn từ 1945 cho đến nay. Từ đó, làm sáng tỏ bản chất pháp lý và những nội dung cơ bản của tội phạm này trong luật hình sự Việt Nam. Về mặt thực tiễn: Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực tiễn việc xét xử và áp dụng các quy định liên quan đến tội mua dâm người chưa thành niên: Định tội danh, quyết định hình phạt... đồng thời phân tích những vướng mắc xung quanh việc quy định các dấu hiệu pháp lý cơ bản của tội phạm trên phương diện lý luận với thực tiễn áp dụng nhằm đề xuất, luận chứng sự cần thiết phải bổ sung và đưa ra các giải pháp hoàn thiện các quy định của pháp luật hình sự về tội phạm này nhằm nâng cao hiệu quả chống và phòng ngừa các loại tội phạm nói chung và tội mua dâm người chưa thành niên nói riêng trong giai đoạn hiện nay. 2.3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận và thực tiễn về tội mua dâm người chưa thành niên trong Bộ luật hình sự Việt Nam. Cụ thể là: Lịch sử lập pháp hình sự Việt Nam về tội mua dâm người chưa thành niên qua các giai đoạn từ năm 1945 cho đến nay; so sánh quy định tội mua dâm người chưa thành niên trong luật hình sự Việt Nam với quy định về tội này của một số nước trên thế giới; các yếu tố cơ bản trong cấu thành tội phạm của tội mua dâm người chưa thành niên. Thông qua thực tiễn xét xử chỉ ra những vấn đề cần khắc phục và đề xuất các giải pháp hoàn thiện về mặt lý luận và kỹ thuật lập pháp của pháp luật hình sự về tội mua dâm người chưa thành niên. 2.4. Phạm vi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về tội mua dâm người chưa thành niên trong Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 1999 dưới góc độ của khoa học luật hình sự. 4. Phƣơng pháp luận và các phƣơng pháp nghiên cứu Phương pháp luận khoa học của luận văn là chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử. Xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về tội phạm nói chung cũng như tội mua dâm người chưa thành niên nói riêng theo quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999. Phương pháp nghiên cứu đề tài là kết hợp lý luận và thực tiễn, dùng lý luận để phân tích các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam đối với tội mua dâm người chưa thành niên. Các phương pháp nghiên cứu bao gồm: phương pháp lịch sử, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp, phương pháp thống kê... Đồng thời, việc nghiên cứu đề tài còn dựa trên các văn bản pháp luật của Nhà nước và những giải thích thống nhất có tính chất chỉ đạo qua thực tiễn xét xử thuộc lĩnh vực pháp luật hình sự do Tòa án nhân dân tối cao, các cơ quan bảo vệ pháp luật ở Trung ương ban hành có liên quan đến người chưa thành niên, tệ nạn xã hội… cụ thể là các quy định, hướng dẫn có liên quan đến tội mua dâm người chưa thành niên như định tội danh, quyết định hình phạt. Một số tài liệu là các bản án trong thực tiễn xét xử, những thông tin trên mạng internet được sử dụng để phân tích, tổng hợp và luận chứng khoa học các vấn đề tương ứng được nghiên cứu trong luận văn. Từ đó góp phần hoàn thiện các quy định của pháp luật về tội mua dâm người chưa thành niên nói riêng và hoàn thiện pháp luật hình sự nói chung. 5. Những đóng góp mới về mặt khoa học của luận văn Đây là một trong những luận văn thạc sĩ nghiên cứu một cách cụ thể, khoa học, đồng bộ và có hệ thống những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến tội mua dâm người chưa thành niên theo pháp luật hình sự Việt Nam. Trong luận văn này, tác giả đã giải quyết về những vấn đề sau đây: 1) Phân tích một cách cụ thể, có hệ thống những vấn đề lý luận về tội mua dâm người chưa thành niên như: Hệ thống hóa lịch sử lập pháp hình sự của tội mua dâm người chưa thành niên trong luật hình sự Việt Nam qua các giai đoạn từ những năm 1945 cho đến nay. Từ đó, rút ra những nhận xét, đánh giá về quan điểm, chính sách hình sự của Đảng và nhà nước ta trong việc đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm này. So sánh quy định của pháp luật hình sự một số nước trên thế giới về tội mua dâm người chưa thành niên. 2) Phân tích các dấu hiệu pháp lý cơ bản trong cấu thành tội phạm của tội mua dâm người chưa thành niên và đường lối xử lý đối với người phạm tội này. 3) Phân tích những tồn tại xung quanh việc quy định trên phương diện lý luận về tội mua dâm người chưa thành niên thông qua việc nghiên cứu các vấn đề nảy sinh trong thực tiễn xét xử. Từ đó kiến nghị một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật hình sự nói chung và tội mua dâm người chưa thành niên nói riêng trong giai đoạn hiện nay. 6. Ý nghĩa của luận văn Đây là một trong những đề tài nghiên cứu cụ thể, thống nhất và đồng bộ, đề cập một cách có hệ thống những vấn đề lý luận và thực tiễn về tội mua dâm người chưa thành niên theo luật hình sự Việt Nam ở cấp độ một luận văn thạc sĩ luật học với những đóng góp về mặt khoa học đã nêu trên. Ngoài ra, luận văn đã góp phần vào việc xác định đúng đắn những vấn đề lý luận về tội mua dâm người chưa thành niên trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn xét xử, từ đó đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật hình sự về tội mua dâm người chưa thành niên dưới góc độ lập pháp. Bên cạnh đó, luận văn còn có thể làm tài liệu tham khảo cần thiết cho các nhà khoa học - luật gia, cán bộ thực tiễn và các sinh viên, học viên cao học cũng như phục vụ cho công tác lập pháp và hoạt động thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự hiện nay. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về tội mua dâm người chưa thành niên. Chương 2: Tội mua dâm người chưa thành niên theo quy định của Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 1999. Chương 3: Thực tiễn xét xử và phương hướng hoàn thiện tội mua dâm người chưa thành niên trong luật hình sự. Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỘI MUA DÂM NGƢỜI CHƢA THÀNH NIÊN. 1.1. Khái quát lịch sử lập pháp hình sự Việt Nam về tội mua dâm ngƣời chƣa thành niên Sự hình thành và phát triển các quy định pháp luật hình sự của nước ta gắn liền với các giai đoạn của cách mạng dân tộc trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ đến khi đất nước thống nhất, xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bước vào thời kỳ đổi mới. 1.1.1. Thời kỳ áp dụng luật hình sự Việt Nam từ sau cách mạng tháng Tám 1945 đến trước khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1985 Trong thời kỳ áp dụng luật hình sự giai đoạn từ năm 1945 đến trước khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1985, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản pháp luật hình sự quy định về các tội xâm phạm tình dục như tội hiếp dâm, tội dâm ô, tội cưỡng dâm... bên cạnh các tội phạm khác. Tuy nhiên, để củng cố và bảo vệ Nhà nước trong những ngày mới thành lập nên chính quyền cách mạng chủ yếu tập trung vào việc xét xử những tội phạm phản cách mạng, chống phá chính quyền nhân dân tại các Tòa án quân sự và một số tội đặc biệt nguy hiểm khác như: tội đầu cơ, tội tích trữ... Vì vậy, các văn bản hướng dẫn còn chưa thống nhất, quy định về các tội xâm phạm tình dục, các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng nói chung cũng như tội mua dâm người chưa thành niên nói riêng chưa được đề cập cụ thể. Hành vi mua dâm người chưa thành niên không bị coi là tội phạm. 1.1.2. Thời kỳ áp dụng Bộ luật Hình sự năm 1985 đến trước khi ban hành Bộ luật Hình sự năm 1999 Bộ luật Hình sự 1985 ra đời khi nước ta đang chuẩn bị tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện về mọi mặt của đời sống xã hội đã góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển. Cùng với thành tựu của công cuộc đổi mới, các vấn đề xã hội và nhu cầu của cuộc sống ngày càng phức tạp. Vì vậy, để phù hợp với yêu cầu của thực tiễn trong cuộc đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm, Bộ luật Hình sự năm 1985 đã được sửa đổi, bổ sung bốn lần vào các năm 1989, 1991, 1992 và năm 1997. Tại kỳ họp thứ IX ngày 10/05/1997, Quốc hội khóa 9 nước ta đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung lần thứ tư đối với Bộ luật Hình sự năm 1985, trong đó quy định thêm tội danh mới tại Điều 202a là tội mua dâm người chưa thành niên nhằm trừng trị thích đáng những người thực hiện hành vi xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên. Đây là những hành vi xâm phạm trật tự, an toàn công cộng, có xu hướng gia tăng trong thời kỳ đổi mới, bị dư luận lên án gay gắt và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển lành mạnh của người chưa thành niên cả về thể chất và tinh thần. 1.1.3. Thời kỳ áp dụng Bộ luật Hình sự năm 1999 Qua gần 15 năm thi hành, Bộ luật Hình sự năm 1985 đã giữ một vai trò quan trọng, đặc biệt tích cực trong đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm của nước ta. Tuy nhiên, để phù hợp với tình hình đổi mới đất nước, Quốc hội khóa X, kỳ họp thứ 6 đã thông qua Bộ luật Hình sự năm 1999, có hiệu lực thi hành trên cả nước từ ngày 01/07/2000. Kế thừa và phát triển các quy định của Bộ luật Hình sự năm 1985, tội mua dâm người chưa thành niên trong Bộ luật Hình sự năm 1999 đã được các nhà làm luật quy định khá chặt chẽ. Các quy định này là cơ sở để bảo đảm trật tự xã hội, giữ gìn thuần phong mỹ tục của dân tộc, cũng như góp phần to lớn vào việc xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta trong giai đoạn hiện nay. Kế thừa và phát triển các quy định của Bộ luật Hình sự năm 1985, tội mua dâm người chưa thành niên trong Bộ luật Hình sự năm 1999 đã được các nhà làm luật quy định khá chặt chẽ. Cụ thể: - Tội mua dâm người chưa thành niên được quy định tại Điều 256 trong chương "Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng". Về cơ cấu, Bộ luật Hình sự 1999 quy định 4 khoản. - Khung hình phạt cơ bản được giữ lại như Bộ luật Hình sự 1985 tuy nhiên có sửa đổi cho phù hợp. - Các tình tiết tăng nặng định khung trong Bộ luật Hình sự 1999 được quy định cụ thể hơn, dễ áp dụng hơn. - Ngoài ra, còn bổ sung một số tình tiết định khung tăng nặng mới đáp ứng nhu cầu của thực tiễn xét xử và đánh giá đúng mức độ gây nguy hiểm của các tình tiết đó 1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến tội mua dâm ngƣời chƣa thành niên 1.2.1. Khái niệm "mua dâm" Mua dâm là một hiện tượng xã hội tồn tại ở nhiều quốc gia, trong những thời kỳ khác nhau. Đây là một vấn đề mang tính chất quốc tế. Tùy thuộc vào chính sách, chế độ của từng quốc gia, mà Nhà nước của mỗi quốc gia quy định việc kiểm soát hành vi mua dâm. Ở nước ta, hiện tượng "mua dâm" là tệ nạn xã hội, được coi là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo Điều 4 Pháp lệnh phòng, chống mại dâm năm 2003, song pháp luật hình sự không quy định là tội phạm. "Mua dâm" là sự thỏa thuận "mua bán, đổi chác" giữa các bên. Người mua dâm có thể trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác để đổi lấy hoạt động tình dục với người bán dâm. Như vậy rõ ràng, hành vi "mua dâm" cũng có bản chất là sự thỏa thuận giữa bên mua - người mua dâm và bên bán - người bán dâm. Tuy nhiên, đối tượng để "mua" trong trường hợp này, không phải hàng hóa, dịch vụ thông thường, mà là hoạt động tình dục. Người mua dâm sẽ trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác cho người bán dâm để được giao cấu. 1.2.2. Khái niệm "người chưa thành niên" Nghiên cứu về tội mua dâm người chưa thành niên thì khái niệm "người chưa thành niên" được điều chỉnh với tư cách là đối tượng tác động của tội phạm. Việc quy định độ tuổi người chưa thành niên trong pháp luật hình sự cũng tương đối phù hợp với quy định trong các ngành luật khác - "người chưa thành niên là người dưới 18 tuổi". Người chưa thành niên là người chưa có đầy đủ các điều kiện về thể chất và tinh thần để được coi là người đã thành niên. Do đó, đối tượng này nhận thức còn chưa đầy đủ, hành động thường thiếu suy nghĩ… Trong giới hạn nhất định, thuật ngữ "người chưa thành niên" và thuật ngữ "trẻ em" có cùng một ý nghĩa là dùng để chỉ những người dưới 18 tuổi, nhưng khái niệm "người chưa thành niên" rộng hơn khái niệm "trẻ em": "Người chưa thành niên" là người dưới 18 tuổi còn "trẻ em" là người dưới 16 tuổi. 1.3. Tội mua dâm ngƣời chƣa thành niên theo quy định của pháp luật một số nƣớc trên thế giới Tội mua dâm người chưa thành niên có tính chất mức độ nguy hiểm cho xã hội không cao so với các tội xâm phạm trật tự, an toàn công cộng cũng như các tội phạm về tình dục. Tuy nhiên, đây là một hiện tượng phổ biến trên thế giới. Hiện tượng này đã và đang có nguy cơ gia tăng, gây mất trật tự xã hội cũng như xâm phạm đến sự phát triển lành mạnh của người chưa thành niên. Vì vậy, theo quy định của nhiều nước trên thế giới, mua dâm người chưa thành niên được coi là tội phạm. Tùy thuộc chính sách hình sự của mỗi quốc gia mà quy định tội mua dâm người chưa thành niên trong Bộ luật Hình sự là khác nhau. 1.3.1. Bộ luật Hình sự Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Quy định về tội mua dâm người chưa thành niên tại Điều 360, mục 8: Tội tổ chức, cưỡng bức, dẫn dắt, chứa chấp và môi giới bán dâm trong Chương 6 Tội xâm phạm trật tự quản lý xã hội: "Người nào biết rõ mình bị bệnh truyền nhiễm như bệnh lậu, giang mai hoặc những bệnh nặng khác mà vẫn bán dâm thì bị phạt tù đến năm năm, cải tạo lao động hoặc quản chế và bị phạt tiền. Những kẻ mua dâm trẻ em gái chưa đủ 14 tuổi thì bị phạt tù từ năm năm trở lên và bị phạt tiền". 1.3.2. Bộ luật Hình sự Liên bang Nga Các tội xâm phạm quyền bất khả xâm phạm và tự do, nhân phẩm và danh dự cá nhân được quy định tại chương XVIII. Phần 7: Các tội xâm phạm cá nhân là phần đầu tiên trong phần các tội phạm cụ thể. Bộ luật Hình sự Liên bang Nga không quy định riêng hành vi mua dâm người chưa thành niên là một tội phạm, mà quy định mọi hành vi giao cấu với người dưới 14 tuổi là tội phạm: "Điều 135: Giao cấu với người rõ ràng chưa đến 14 tuổi thì bị phạt hạn chế tự do đến ba năm hoặc phạt tù đến bốn năm" 1.3.3. Bộ luật Hình sự Vương quốc Thụy Điển Bộ luật Hình sự Vương quốc Thụy Điển có 38 chương gồm 379 điều, các tội xâm phạm tình dục được quy định tại chương VI, tại Điều 10. "Điều 10 Người nào, bằng việc hứa cho tiền hoặc cho tiền, giao cấu hoặc nhằm mục đích giao cấu với người dưới 18 tuổi thì bị kết án về tội dụ dỗ trẻ em và bị phạt tiền hoặc phạt tù đến 6 tháng". Như vậy, tùy thuộc chính sách hình sự của mỗi quốc gia, việc quy định và mô tả hành vi mua dâm người chưa thành niên trong bộ luật hình sự là khác nhau. Chương 2 TỘI MUA DÂM NGƢỜI CHƢA THÀNH NIÊN THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM NĂM 1999 2.1 Khái niệm và các dấu hiệu pháp lý của tội mua dâm ngƣời chƣa thành niên 2.1.1. Khái niệm tội mua dâm người chưa thành niên Điều 256 Bộ luật Hình sự năm 1999 không mô tả cụ thể khái niệm tội mua dâm người chưa thành niên mà chỉ nêu tội danh theo hành vi khách quan của tội phạm. Trên cơ sở quy định tại Điều 8 và Điều 256 Bộ luật Hình sự năm 1999, cũng như định nghĩa về hành vi mua dâm nói chung, có thể đưa ra định nghĩa về tội mua dâm người chưa thành niên như sau: "Tội mua dâm người chưa thành niên là hành vi thỏa thuận trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác cho người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi nhằm giao cấu với người đó". 2.1.2. Dấu hiệu pháp lý của tội mua dâm người chưa thành niên 2.1.2.1. Khách thể của tội mua dâm người chưa thành niên. Tội mua dâm người chưa thành niên xâm hại đến trật tự công cộng, xâm phạm đạo đức xã hội, nếp sống văn minh Xã hội chủ nghĩa, sự phát triển lành mạnh của người chưa thành niên và là một trong những nguyên nhân làm lây truyền các loại virut gây nhiều căn bệnh nguy hiểm như giang mai, hoa liễu đặc biệt là căn bệnh HIV/AIDS. Trong thực tiễn cũng như trên phương diện lý luận, có nhiều loại tội phạm có thể xâm hại trực tiếp nhiều quan hệ xã hội, tuy nhiên không phải tất cả những quan hệ xã hội bị xâm hại đó đều được coi là khách thể trực tiếp. Đối với trường hợp nhiều quan hệ xã hội cùng bị gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại thì quan hệ xã hội được coi là khách thể trực tiếp của tội phạm là quan hệ xã hội mà sự gây thiệt hại cho quan hệ xã hội đó khi căn cứ vào tất cả các yếu tố khác nhau như: tính chất quan trọng của quan hệ xã hội, mức độ bị gây thiệt hại, mục đích chủ quan của người phạm tội… thể hiện được đầy đủ tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi. Tội mua dâm người chưa thành niên là trường hợp có sự thỏa thuận trả tiền hoặc lợi ích vật chất đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi để thực hiện hành vi giao cấu với người đó. Cũng như một số tội phạm khác trong nhóm các tội xâm phạm đến trật tự công cộng (tội chứa mại dâm - Điều 254, tội môi giới mại dâm - Điều 255) tội mua dâm người chưa thành niên xâm phạm đến thuần phong mỹ tục của dân tộc, các giá trị truyền thống, đạo đức xã hội, gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người, có nguy cơ lây truyền các loại bệnh xã hội, lây truyền HIV/AIDS, ảnh hưởng đến tương lai, nòi giống của dân tộc. Đặc biệt, tội phạm này còn cản trở công cuộc đấu tranh bài trừ tệ nạn xã hội của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, tạo điều kiện cho tệ nạn mãi dâm cũng như các tệ nạn xã hội khác (cờ bạc, rượu chè…) phát triển, gây mất trật tự, an toàn xã hội. Đây cũng chính là cơ sở pháp lý quan trọng dẫn tới việc quy định tội mua dâm người chưa thành niên trong chương XIX về các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng. Đối tượng tác động của tội mua dâm người chưa thành niên là người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi. 2.1.2.2. Mặt khách quan của tội mua dâm người chưa thành niên Mua dâm người chưa thành niên là việc thỏa thuận trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác cho người chưa thành niên để thực hiện hành vi giao cấu với người đó. Hành vi giao cấu ở đây được thực hiện giống như hành vi giao cấu trong các tội phạm về tình dục khác như tội loạn luân Điều 150, tội giao cấu với trẻ em - Điều 115 quy định trong Bộ luật Hình sự năm 1999 - "giao cấu thuận tình". Bên cạnh đó, khi xác định hành vi mua dâm người chưa thành niên cần lưu ý rằng việc mua dâm không giống như mua bán hàng hóa bình thường đặc biệt là những trường hợp mua dâm đối tượng là trẻ em trong độ tuổi đủ 13 đến dưới 16 tuổi. Trên thực tế, người bán dâm có thể bị cưỡng bức, bị mua chuộc dụ dỗ nên mới bán dâm. Nếu trong quá trình thực hiện hành vi giao cấu người bán dâm có biểu hiện của sự không đồng ý như chống cự, van xin, khóc lóc… miễn cưỡng để người mua dâm giao cấu thì tùy từng trường hợp mà người người mua dâm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm hoặc cưỡng dâm chứ không phải mua dâm. Xét về mặt lý luận và thực tiễn, hành vi mua dâm người chưa thành niên thường được biểu hiện dưới các dạng cụ thể như sau:  Dùng tiền bạc hoặc các lợi ích vật chất khác để dụ dỗ, thuyết phục, mua chuộc người chưa thành niên để họ đồng ý bán dâm cho mình: Đây là trường hợp người phạm tội sử dụng tiền (có thể là VNĐ hoặc ngoại tệ) hay các lợi ích vật chất (các loại kim đá quý, vật, giấy tờ có giá trị…) để "dụ dỗ, thuyết phục, mua chuộc" người chưa thành niên từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi đồng ý thực hiện hành vi giao cấu với mình.  Lợi dụng hoàn cảnh khó khăn về vật chất cũng như tinh thần của người chưa thành niên để đặt điều kiện, yêu sách mua dâm và thực hiện hành vi giao cấu. Trong trường hợp này, người phạm tội lợi dụng người chưa thành niên vì những nguyên nhân khác nhau, đang rơi vào tình trạng khó khăn, quẫn bách về kinh tế (gia đình gặp nạn, bản thân không có nghề nghiệp…), hoặc có tổn thương tình cảm (bị đánh đập, chửi mắng…) để mua dâm (người phạm tội thỏa thuận trả tiền hoặc lợi ích vật chất nào đó để thực hiện hành vi giao cấu với người chưa thành niên).  Thỏa thuận việc mua bán dâm với người chưa thành niên. Thỏa thuận được việc mua bán dâm với người chưa thành niên có thể là trường hợp "thỏa thuận" trực tiếp giữa người phạm tội với người chưa thành niên về việc mua bán dâm hoặc thông qua người thứ ba - người môi giới. Việc thỏa thuận này có thể do người mua dâm hoặc người bán dâm là người chưa thành niên chủ động. Đối tượng môi giới rất đa dạng, có thể là chủ hoặc nhân viên nhà hàng, khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ, lái xe ôm, xe tắc xi… Hậu quả: Đối với tội mua dâm người chưa thành niên có thể gây ra hậu quả nhưng hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Ngoài ra, mặt khách quan của tội phạm còn thể hiện ở các điều kiện bên ngoài của việc thực hiện hành vi phạm tội, bao gồm công cụ, phương tiện, phương pháp, thủ đoạn, thời gian, địa điểm phạm tội… Tuy nhiên, trong mặt khách quan của tội mua dâm người chưa thành niên, các yếu tố trên không được phản ánh trong cấu thành tội phạm, các yếu tố này chỉ có ý nghĩa nhất định khi xác định hành vi phạm tội cho chính xác và khách quan. Thời điểm hoàn thành của tội mua dâm người chưa thành niên: Mua dâm là hành vi thỏa thuận (đồng ý) trao đổi bằng tiền hoặc các lợi ích vật chất khác giữa người mua dâm và người chưa thành niên (đối tượng bán dâm) để (nhằm) giao cấu. Đây là tội phạm có cấu thành hình thức. Vì vậy, tội phạm hoàn thành từ lúc người phạm tội có thỏa thuận mua dâm với người chưa thành niên (đối tượng bán dâm). 2.1.2.3. Chủ thể của tội mua dâm người chưa thành niên Cơ sở pháp lý để xác định chủ thể của tội mua dâm người chưa thành niên là Điều 12, Điều 256 Bộ luật Hình sự năm 1999. Theo quy định của pháp luật hình sự hiện hành, chủ thể của tội mua dâm người chưa thành niên là bất kỳ "người nào" có năng lực trách nhiệm hình sự và đang ở độ tuổi nhất định theo quy định của luật hình sự, không thuộc các trường hợp không có năng lực trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 13 của Bộ luật Hình sự năm 1999. Như vậy, chủ thể của tội mua dâm người chưa thành niên là chủ thể thường: Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự trong mọi trường hợp quy định tại điều luật. Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự trong trường hợp phạm tội theo quy định tại khoản 2, khoản 3 của điều luật. 2.1.2.4. Mặt chủ quan của tội mua dâm người chưa thành niên Người phạm tội mua dâm người chưa thành niên thực hiện tội phạm với lỗi cố ý. Trong trường hợp này, người phạm tội hoàn toàn nhận thức được hành vi mua dâm người chưa thành niên có tính chất nguy hiểm cho xã hội, hành vi này xâm phạm đến các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ đó là trật tự an toàn xã hội, sự phát triển bình thường về thể chất, sinh lý, tinh thần của đối tượng đặc biệt cần được sự quan tâm, bảo vệ của xã hội - người chưa thành niên từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi trong đó có trẻ em, vi phạm đến truyền thống, thuần phong mỹ tục, đạo đức của dân tộc Việt Nam. Đồng thời người phạm tội cũng ý thức được hậu quả của hành vi mình gây ra cho xã hội, làm cho tệ nạn mãi dâm và các tệ nạn xã hội khác phát triển, làm tăng nguy cơ lây truyền các căn bệnh xã hội, cũng như căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS, gây ảnh hưởng tới sức khỏe tâm sinh lý của người chưa thành niên… nhưng vẫn cố tình thực hiện. Vì vậy, lỗi của người phạm tội trong trường hợp này có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Tội mua dâm người chưa thành niên không quy định mục đích và động cơ phạm tội là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, mục đích của người phạm tội thông thường để thỏa mãn dục vọng thấp hèn. 2.2. Đƣờng lối xử lý đối với tội mua dâm ngƣời chƣa thành niên