Nội dung

Bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o Bé quèc phßng häc viÖn qu©n y [ \ NguyÔn Thanh B×nh Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm l©m sμng vμ nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid Chuyªn ngμnh: T©m thÇn M∙ sè: 62. 72. 22. 45 tãm t¾t luËn ¸n tiÕn sÜ y häc Hμ Néi - 2009 C«ng tr×nh ®−îc hoμn thμnh t¹i Häc viÖn qu©n y Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: PGS.Ts. NguyÔn V¨n Ng©n Ts. Bïi Quang Huy Ph¶n biÖn 1: PGS.TS NguyÔn H÷u Kú GS. TS. Ph¹m Gia Kh¸nh Ph¶n biÖn 2: PGS.TS NguyÔn ThÞ HµGS. TS. §ç Kim S¬n Ph¶n biÖn 3: PGS.TS TrÇn H÷u B×nh. TS. Ph¹m Duy HiÓn LuËn ¸n ®−îc b¶o vÖ tr−íc Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Nhµ n−íc häp t¹i Häc viÖn Qu©n y Vµo håi 9 giê 00 ngµy 17 th¸ng 5 n¨m 2010 Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i: - Th− viÖn Quèc gia - Th− viÖn - Häc viÖn Qu©n y Danh môc c«ng tr×nh cña t¸c gi¶ ®∙ ®¨ng in liªn quan ®Õn luËn ¸n 1. NguyÔn Thanh B×nh (2004), “NhËn xÐt l©m sµng vµ yÕu tè thóc ®Èy t¸i ph¸t bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid”, T¹p chÝ Y häc thùc hµnh, 3(475), tr. 33-34. 2. NguyÔn Thanh B×nh (2007), “§Æc ®iÓm l©m sµng vµ kÕt qu¶ ®Þnh l−îng Dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt”, T¹p chÝ Y häc ViÖt Nam, 6(335), tr. 73-78. 3. NguyÔn Thanh B×nh (2009), “Ph−¬ng ph¸p vµ kÕt qu¶ ®Þnh l−îng dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid”, T¹p chÝ Y häc thùc hµnh, 5(662), tr. 11-13. 4. NguyÔn Thanh B×nh, Bïi Quang Huy (2009), “Vai trß cña Dopamine trong bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt”, T¹p chÝ Y häc thùc hµnh, 6(666), tr. 117-118. 4. NguyÔn Thanh B×nh (2009), “Nghiªn cøu mét sè ®Æc ®iÓm l©m sµng vµ ®iÒu trÞ bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid t¹i BÖnh viÖn T©m thÇn tØnh Th¸i B×nh”, T¹p chÝ Y D−îc häc qu©n sù, 34/2009, tr. 94-98. 1 §Æt vÊn ®Ò T©m thÇn ph©n liÖt lµ mét bÖnh lo¹n thÇn nÆng, tiÕn triÓn m¹n tÝnh vµ hay t¸i ph¸t. BÖnh th−êng khëi ph¸t ë løa tuæi trÎ (tõ 15-30 tuæi), v× vËy ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng lao ®éng vµ häc tËp cña bÖnh nh©n. Theo Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi, tû lÖ ng−êi m¾c bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt lµ 0,3-1,5% d©n sè, ë ViÖt Nam tû lÖ nµy lµ 0,47%. ThÓ paranoid cña t©m thÇn ph©n liÖt lµ thÓ bÖnh hay gÆp nhÊt, chiÕm h¬n 50% sè tr−êng hîp t©m thÇn ph©n liÖt. ThÓ bÖnh nµy ®Æc tr−ng bëi c¸c hoang t−ëng vµ ¶o gi¸c chiÕm −u thÕ trong bÖnh c¶nh l©m sµng. Hoang t−ëng trong t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid th−êng gÆp lµ hoang t−ëng bÞ theo dâi, bÞ chi phèi, bÞ h¹i..., cßn ¶o thÝnh gi¸c hay gÆp trong thÓ bÖnh nµy lµ ¶o thanh b×nh phÈm, ¶o thanh ra lÖnh, tiÕng ng−êi trß chuyÖn víi bÖnh nh©n hoÆc nãi chuyÖn vÒ mét ng−êi thø ba nµo ®ã. BÖnh sinh cña t©m thÇn ph©n liÖt, ®Õn nay vÉn ch−a hoµn toµn râ rµng. NhiÒu t¸c gi¶ ®· nghiªn cøu vµ ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh vÒ gene di truyÒn, vÒ chÊt dÉn truyÒn thÇn kinh, ®Æc biÖt lµ vai trß cña dopamine trong bÖnh sinh cña t©m thÇn ph©n liÖt. NhiÒu t¸c gi¶ ®· chØ ra r»ng nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng cña bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt cã mèi t−¬ng quan chÆt chÏ víi c¸c triÖu chøng l©m sµng cña bÖnh c¶ triÖu chøng d−¬ng tÝnh vµ ©m tÝnh nh−: hoang t−ëng, ¶o gi¸c, c¶m xóc cïn mßn, ng«n ng÷ nghÌo nµn, mÊt ý chÝ. ë ViÖt Nam, ®· cã kh¸ nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ t©m thÇn ph©n liÖt, nh−ng tÊt c¶ chØ dõng l¹i ë møc ®é m« t¶ c¸c triÖu chøng l©m sµng, tiÕn triÓn vµ ®iÒu trÞ bÖnh. C¸c nghiªn cøu vÒ bÖnh nguyªn vµ bÖnh sinh cña bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p c¶ vÒ qui tr×nh kü thuËt vµ trang bÞ kü thuËt ch−a phï hîp víi hoµn c¶nh hiÖn nay ë ViÖt Nam. Tõ nh÷ng lý do trªn, chóng t«i tiÕn hµnh ®Ò tµi: “Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm l©m sµng vµ nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid” nh»m c¸c môc tiªu sau: 2 1/ Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm l©m sµng bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid. 2/ Kh¶o s¸t nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid. 3/ T×m hiÓu mèi liªn quan gi÷a ®Æc ®iÓm l©m sµng vµ nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng ë nh÷ng bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid. Nh÷ng ®ãng gãp míi cña luËn ¸n 1. Nghiªn cøu vÒ l©m sµng bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid m·i lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh thêi sù, v× nh÷ng rèi lo¹n vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña c¸c hoang t−ëng, ¶o gi¸c trong bÖnh lý nµy lu«n biÕn ®éng theo thêi gian, theo sù tiÕn bé cña nÒn y häc, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c¸c thuèc h−íng t©m thÇn vµ mang tÝnh thêi ®¹i s©u s¾c. §©y lµ mét ®ãng gãp ®¸ng kÓ vÒ ®éng th¸i (dynamic) c¸c triÖu chøng cña bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid trong thêi ®¹i ngµy nay. 2. §©y lµ mét trong sè rÊt Ýt c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ nång ®é Dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt t¹i ViÖt Nam, mµ chóng t«i ®· thùc hiÖn vµ thu ®−îc mét sè kÕt qu¶ b−íc ®Çu. 3. §Ò tµi cã ý nghÜa khoa häc, thùc tiÔn, cÊp thiÕt vµ ®· cung cÊp ®−îc mét sè th«ng tin h÷u Ých vÒ nång ®é Dopamine huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid vµ ®· gîi ý cho c¸c nghiªn cøu tiÕp theo cña chóng t«i vÒ lÜnh vùc nµy. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i còng gióp cho c¸c b¸c sÜ chuyªn khoa t©m thÇn cã thÓ sö dông xÐt nghiÖm nång ®é Dopamine huyÕt t−¬ng trong c«ng t¸c chÈn ®o¸n vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ ë bÖnh nh©n t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid. bè côc cña luËn ¸n LuËn ¸n gåm 138 trang: §Æt vÊn ®Ò 2 trang, Tæng quan: 39 trang, §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: 17 trang, KÕt qu¶ nghiªn cøu: 37 trang, Bµn luËn: 40 trang, KÕt luËn: 2 trang, Danh môc c¸c bµi b¸o: 1 trang, LuËn ¸n cã 151 tµi liÖu tham kh¶o, 4 phô lôc, 41 b¶ng, 13 biÓu ®å. 3 Ch−¬ng 1 tæng quan 1.1. BÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid 1.1.2. §Æc ®iÓm chung vÒ bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid Theo ICD-10 (1992), thÓ paranoid th−êng gÆp nhÊt ë ®a sè c¸c n¬i trªn ThÕ giíi. NhiÒu t¸c gi¶ ®−a ra nh÷ng tû lÖ kh¸c nhau, cã t¸c gi¶ ®−a ra tû lÖ rÊt cao ®Õn 80,6%. ë n−íc ta theo NguyÔn ViÕt Thiªm vµ cs. (1995) tû lÖ nµy lµ 65% tæng sè bÖnh nh©n TTPL, theo Ng« Ngäc T¶n (2005) lµ gÇn 50% vµ theo TrÇn V¨n C−êng lµ 45,1%. ThÓ paranoid lµ thÓ cã tuæi khëi ph¸t muén nhÊt so víi c¸c thÓ l©m sµng kh¸c cña bÖnh TTPL vµ th−êng gÆp ë ng−êi ≥ 30 tuæi. Tuæi khëi ph¸t bÖnh cã ¶nh h−ëng kh¸ râ rÖt ®Õn bÖnh c¶nh l©m sµng cña bÖnh. Bliss E.L. vµ cs. (1983) ®· nhËn xÐt r»ng bÖnh nh©n TTPL mµ khëi ph¸t bÖnh sau 40 tuæi th−êng cã triÖu chøng l©m sµng nhÑ h¬n, Ýt cã c¶m xóc cïn mßn vµ rèi lo¹n h×nh thøc t− duy h¬n. 1.1.3. Nghiªn cøu vÒ bÖnh nguyªn, bÖnh sinh bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt 1.1.3.2. Nghiªn cøu vÒ di truyÒn trong t©m bÖnh thÇn ph©n liÖt Trong phæ di truyÒn bÖnh TTPL ng−êi ta cßn gÆp nh÷ng rèi lo¹n gÇn gòi kh¸c nh− c¶ bè và mÑ cã nh©n c¸ch d¹ng ph©n liÖt th× ë con cã kh¶ n¨ng m¾c bÖnh TTPL lµ 30,8%. NÕu c¶ bè vµ mÑ bÞ rèi lo¹n c¶m xóc th× con c¸i cã kh¶ n¨ng m¾c bÖnh TTPL lµ 28,3%. HËu qu¶ di truyÒn th−êng ®−îc truyÒn l¹i tõ dßng hä cña 1 trong 2 bè vµ mÑ. HiÖn nay, nhê c¸c kü thuËt ph©n tö trong di truyÒn häc, ng−êi ta ®· ph¸t hiÖn ®−îc nh÷ng biÕn ®æi trong cÊu tróc di truyÒn. Palomo T. vµ cs. (2004), ph©n tÝch 120 gia ®×nh, trong ®ã cã Ýt nhÊt lµ 2 anh chÞ em ruét bÞ bÖnh TTPL, kÕt qu¶ cho thÊy ë nh÷ng gia ®×nh mµ ng−êi bè mang gen bÖnh lý th× tû lÖ m¾c bÖnh ë con cao h¬n râ rÖt. T¸c gi¶ cho r»ng gene g©y bÖnh TTPL cã thÓ n»m ë 1/3 d−íi cña nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh. ë vÞ trÝ nµy nã dÔ g©y bÖnh h¬n lµ n»m ë 1/3 trªn, v× cã kh¶ n¨ng t¸i hîp cao h¬n vµ di truyÒn theo giíi sÏ kh«ng x¶y ra. 4 1.1.3.6. Mét sè nghiªn cøu vÒ ho¸ sinh trong t©m thÇn ph©n liÖt Dopamine (DA): lµ mét chÊt trung gian dÉn truyÒn thÇn kinh chñ yÕu trong n·o. Vai trß cña dopamine trong bÖnh TTPL ®−îc chøng minh qua nghiªn cøu nång ®é trong huyÕt t−¬ng chÊt chuyÓn hãa cña DA là acid homovallinic. Mét sè nghiªn cøu ®· chØ ra r»ng nång ®é acid homovallinic huyÕt t−¬ng cã thÓ ph¶n ¸nh nång ®é acid homovallinic ë hÖ thèng thÇn kinh trung −¬ng. C¸c nghiªn cøu này còng cho thÊy cã mèi liªn quan râ rÖt gi÷a nång ®é cao cña acid homovallinic tr−íc ®iÒu trÞ víi 2 yÕu tè: + Møc ®é nÆng cña c¸c triÖu chøng lo¹n thÇn. + §¸p øng ®iÒu trÞ ®èi víi c¸c thuèc an thÇn. C¸c nghiªn cøu nång ®é cña acid homovallinic huyÕt t−¬ng ®· chøng minh cã sù t¨ng tho¶ng qua và cã sù gi¶m æn ®Þnh cña acid nµy. Sù suy gi¶m nång ®é acid homovallinic liªn quan tíi sù c¶i thiÖn c¸c triÖu chøng ë mét sè bÖnh nh©n TTPL. Jonsson E.G. vµ cs. (2003) nhËn thÊy thµnh phÇn c¬ b¶n cña chuyÓn hãa DA lµ acid homovallinic, nång ®é acid homovallinic gi¶m trong dÞch n·o tñy vµ t¨ng cao trong huyÕt t−¬ng ë bÖnh nh©n TTPL cÊp tÝnh. §iÒu này chøng tá chuyÓn hãa DA bÞ rèi lo¹n, ph¶n ¸nh c¸c rèi lo¹n cña hÖ dopaminergic ë vá n·o vµ d−íi vá. Serotonin: lµ chÊt trung gian dÉn truyÒn thÇn kinh thø hai sau dopamin ®−îc chó ý ®Õn trong c¬ chÕ bÖnh sinh cña bÖnh TTPL. N¨m 2004, Sadock B.J. vµ cs. cho r»ng, vai trß cña serotonin trong TTPL ®−îc chó ý ®Õn khi quan s¸t thÊy r»ng c¸c thuèc øc chÕ serotonindopamine nh−: clozapin, risperidone cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng lín ®Õn ho¹t ®éng cña hÖ sorotonergic. §Æc biÖt øc chÕ receptor cña serotonin (5HT2) ®ãng vai trß quan träng trong viÖc gi¶m nhÑ c¸c triÖu chøng lo¹n thÇn và c¸c rèi lo¹n vËn ®éng liªn quan ®Õn øc chÕ D2 receptor. Rèi lo¹n chuyÓn ho¸ catecholamine: ng−êi ta nhËn thÊy r»ng tr¹ng th¸i buån rÇu, øc chÕ kÌm theo gi¶m l−îng catecholamine, ng−îc l¹i tr¹ng th¸i vui vÎ, h−ng phÊn kÌm theo t¨ng l−îng catecholamine. 5 Nh÷ng bÊt th−êng cña hÖ thèng GABA: Sadock B. J. vµ cs. (2004) cho viÖc øc chÕ GABA rÊt hay gÆp trong bÖnh TTPL. Cã thÓ bÖnh nh©n TTPL mÊt c¸c neuron GABAnergic ë håi H¶i m·. MÊt øc chÕ hÖ thèng GABAnergic cã thÓ dÉn ®Õn t¨ng ho¹t ®éng cña hÖ thèng dopamine và noradrenaline. 1.2. Mét sè nghiªn cøu vÒ mèi liªn quan gi÷a nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng víi c¸c triÖu chøng l©m sμng cña bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid 1.3.1. Mét sè nghiªn cøu vÒ nång ®é dopamine ë ng−êi b×nh th−êng Woolf P.D. vµ cs. (1993) ®· tiÕn hµnh ®Þnh l−îng c¸c dopamine b»ng ph−¬ng ph¸p enzyme phãng x¹ trªn ng−êi b×nh th−êng vµ kh«ng thÊy cã sù kh¸c biÖt vÒ giíi tÝnh cña nång ®é dopamine. ë ng−êi b×nh th−êng nång ®é dopamine lµ 31 pg/ml. Cßn ë bÖnh nh©n chÊn th−¬ng sä n·o vµ ch¶y m¸u n·o th× nång ®é dopamine lµ 72 ± 13 pg/ml. Blandini F. vµ cs. (2002) nghiªn cøu nång ®é noradrenaline, adrenaline vµ dopamine trªn 143 ng−êi b×nh th−êng nhËn thÊy nång ®é noradrenaline, adrenaline chÞu ¶nh h−ëng cña løa tuæi vµ giíi tÝnh, nh−ng riªng dopamine th× kh«ng. 1.3.2. Mét sè nghiªn cøu vÒ mèi liªn quan gi÷a nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng víi c¸c triÖu chøng l©m sµng cña bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt Zhang Z.J. vµ cs. (2007) ®· nghiªn cøu ë 58 bÖnh nh©n TTPL vµ 62 ng−êi khoÎ m¹nh thÊy cã sù kh¸c biÖt râ rÖt vÒ nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng gi÷a 2 nhãm vµ kÕt qu¶ cßn chØ ra r»ng t¨ng nång ®é DA chiÕm −u thÕ ë bÖnh nh©n TTPL cã triÖu chøng ©m tÝnh. Davis K.L. vµ cs. (2002) cho r»ng rèi lo¹n chuyÓn hãa dopamine (nh−ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i t¨ng) lµ yÕu tè quan träng trong bÖnh sinh cña TTPL. KÕt qu¶ cho thÊy c¸c thuèc an thÇn kinh t¸c ®éng lµm gi¶m ho¹t tÝnh cña dopamine ë c¸c neuron-dopamine ë vïng ViÒn cña hÖ Limbic. MÆt kh¸c c¸c triÖu chøng ©m tÝnh cña TTPL liªn quan ®Õn gi¶m ho¹t tÝnh dopamine ë vïng tr−íc tr¸n vµ t¨ng ho¹t tÝnh qu¸ møc cña dopamine ë neuron-dopamine vïng mesolimbic vµ g©y ra triÖu chøng d−¬ng tÝnh. 6 Theo Guillin O. vµ cs. (2007), cã sù mÊt c©n b»ng cña hÖ dopaminergic trong bÖnh TTPL, cô thÓ lµ t¨ng sù nhËy c¶m qu¸ møc cña receptor tiÕp nhËn dopamine D2 ë d−íi vá g©y ra c¸c triÖu chøng d−¬ng tÝnh vµ sù gi¶m ®¸p øng víi dopamine ë vá n·o g©y ra c¸c triÖu chøng ©m tÝnh. Ch−¬ng 2 §èi t−îng vμ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §èi t−îng nghiªn cøu 2.1.1. §èi t−îng nghiªn cøu + Nghiªn cøu l©m sµng: gåm 95 bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ TTPL thÓ paranoid theo tiªu chuÈn cña ICD-10F (1992). BÖnh nh©n ®−îc ®iÒu trÞ t¹i BÖnh viÖn T©m thÇn tØnh Th¸i B×nh vµ Khoa T©m thÇn-BÖnh viÖn 103. + Nghiªn cøu cËn l©m sµng: ®Þnh l−îng nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng trong 2 lÇn ë bÖnh nh©n nghiªn cøu: - LÇn 1: kho¶ng tõ ngµy thø 1-5 sau khi bÖnh nh©n vµo viÖn. - LÇn 2: kho¶ng tõ ngµy thø 30-35 sau khi bÖnh nh©n vµo viÖn. 2.1.2. Thêi gian lÊy mÉu nghiªn cøu Tõ th¸ng 11 n¨m 2006 ®Õn th¸ng 11 n¨m 2008. 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.2.1. ThiÕt kÕ nghiªn cøu + Sö dông ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu tiÕn cøu (prospective study), ph©n tÝch tõng tr−êng hîp. + Theo dâi c¾t ngang: ph©n tÝch c¸c triÖu chøng l©m sµng t−¬ng øng víi thêi gian 2 lÇn lÊy m¸u xÐt nghiÖm ®Þnh l−îng nång ®é dopamine. 2.2.2. Tiªu chuÈn lo¹i trõ + Nh÷ng bÖnh nh©n m¾c c¸c bÖnh c¬ thÓ nãi chung cã liªn quan tíi nguy c¬ lµm t¨ng nång ®é dopamine huyÕt t−¬ng nh− c¸c bÖnh lý thÇn kinh ngo¹i vi, c¸c bÖnh hÖ néi tiÕt... + Nh÷ng bÖnh nh©n m¾c c¸c bÖnh thùc tæn cña n·o hay cã di chøng c¸c bÖnh cña n·o - mµng n·o, bÖnh nh©n ®éng kinh, bÖnh nh©n nghiÖn ma tuý hay c¸c chÊt t¸c ®éng t©m thÇn xuÊt hiÖn sau bÖnh TTPL thÓ paranoid. 7 2.2.3. Tiªu chuÈn chän nhãm chøng Nhãm chøng gåm 30 ng−êi khoÎ m¹nh, b×nh th−êng phï hîp víi nhãm bÖnh nh©n nghiªn cøu vÒ tuæi, giíi tÝnh vµ mét sè ®iÒu kiÖn kh¸c. 2.2.4. Cì mÉu nghiªn cøu + Cì mÉu nghiªn cøu “−íc tÝnh tû lÖ trong mét quÇn thÓ” ®−îc tÝnh theo c«ng thøc: p(1-p) n = Z2 1-α/2 Δ2 (n = cì mÉu nghiªn cøu; Z1- α/2 = 1,96 (t−¬ng øng víi ®é tin cËy 95%); p = 0,65 lµ tû lÖ bÖnh nh©n TTPL thÓ paranoid trong sè c¸c bÖnh nh©n TTPL (theo c¸c nghiªn cøu −íc tÝnh lµ 65%); Δ: kho¶ng sai lÖch mong muèn (trong nghiªn cøu nµy chóng t«i chän Δ = 0,10). + Chóng t«i chän 95 bÖnh nh©n TTPL thÓ paranoid tham gia vµo nghiªn cøu. 2.2.7. Nghiªn cøu l©m sµng t©m thÇn ph©n liÖt thÓ paranoid 2.2.7.1. C¸ch thøc tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ thu thËp sè liÖu + LËp hå s¬ bÖnh ¸n víi cÊu tróc chuyªn biÖt phï hîp víi môc tiªu nghiªn cøu, trong ®ã tÊt c¶ c¸c bÖnh nh©n ®Òu ®−îc kh¸m l©m sµng chi tiÕt vµ ®Çy ®ñ. + Sö dông c«ng cô ®¸nh gi¸ b»ng thang PANSS: §©y lµ thang ®¸nh gi¸ l©m sµng t©m thÇn cã ®é tin cËy tèt, ph©n lo¹i vµ cÊu tróc râ rµng. + Nguån th«ng tin bao gåm: - Pháng vÊn trùc tiÕp ng−êi bÖnh vµ ng−êi nhµ cña bÖnh nh©n - Hái ®Ó khai th¸c bÖnh sö cña bÖnh nh©n: - Kh¸m l©m sµng trùc tiÕp t¹i thêi ®iÓm bÖnh nh©n vµo viÖn vµ theo dâi bÖnh nh©n trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ néi tró: 2.2.7.2. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ nghiªn cøu l©m sµng + Thèng kª c¸c triÖu chøng l©m sµng qua 2 lÇn kh¸m: - LÇn 1: giai ®o¹n tõ ngµy thø 1-5 sau khi bÖnh nh©n vµo viÖn. - LÇn 2: giai ®o¹n tõ ngµy thø 30-35 sau khi bÖnh nh©n vµo viÖn.