Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt

pdf
Số trang Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt 9 Cỡ tệp Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt 322 KB Lượt tải Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt 1 Lượt đọc Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt 50
Đánh giá Tiếp cận giới từ tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt
4.6 ( 18 lượt)
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
Chủ đề liên quan

Nội dung

TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION JOURNAL OF SCIENCE Tập 17, Số 10 (2020): 1901-1909 ISSN: 1859-3100 Vol. 17, No. 10 (2020): 1901-1909 Website: http://journal.hcmue.edu.vn Bài báo nghiên cứu * TIẾP CẬN GIỚI TỪ TIẾNG ANH VÀ CÁC ĐƠN VỊ TƯƠNG ĐƯƠNG TRONG TIẾNG VIỆT Nguyễn Thị Tuyết Hạnh Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG TPHCM, Việt Nam Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Tuyết Hạnh – Email: hanhcat84@yahoo.com Ngày nhận bài: 24-4-2020; ngày nhận bài sửa: 01-7-2020; ngày duyệt đăng: 24-10-2020 TÓM TẮT Bài viết hướng tới việc khảo sát giới từ trong tiếng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt (gọi tắt là TĐTV) theo ba hướng tiếp cận: hướng từ vựng học, hướng ngữ pháp chức năng và hướng cú pháp học. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự tương đồ ng cũng như khác biệt giữa giới từ trong tiếng Anh và TĐTV từ góc nhìn của ba hướng trên. Bài viết được thực hiện trên cơ sở miêu tả, thống kê, so sánh các đặc điểm của từ loại giới từ tiếng Anh và TĐTV. Việc miêu tả này được triển khai theo ba hướng: miêu tả hình thức hóa, miêu tả không hình thức hóa và miêu tả bằng lời. Theo đó, sự kết hợp xem xét các hướng tiếp cận giới từ tiếng Anh và TĐTV này đã góp phần làm rõ diện mạo cũng như đặc tính của giới từ tiếng Anh và TĐTV. Từ khóa: giới từ tiếng Anh; hướng từ vựng học; hướng ngữ pháp chức năng; hướng cú pháp học Mở đầu Trong nhiề u thâ ̣p kỉ qua, giới từ tiế ng Anh và các đơn vị tương đương trong tiếng Việt hay giới từ trong tiếng Việt (gọi tắt là: TĐTV) đã đươ ̣c nghiên cứu tương đố i sâu rô ̣ng qua công trình nghiên cứu giới từ tiế ng Anh khởi nguồ n của Clark: Định hướng không gian và bản đồ tri nhận không gian (Clark, 1973) với ngữ nghĩa của các từ định vị không gian. Trong tiế ng Viê ̣t, các đơn vị tương đương với giới từ tiế ng Anh đươ ̣c nghiên cứu với hai trường phái: một là xem các đơn vị từ vựng tương đương với giới từ tiế ng Anh thuô ̣c từ loa ̣i “kết từ” hay “quan hệ từ” (Le, 1999) và hai là trường phái cho rằ ng trong tiế ng Viê ̣t tồ n ta ̣i mô ̣t da ̣ng thức từ vựng tương đương với giới từ tiế ng Anh là giới từ tiế ng Viê ̣t (Cao, 2005). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu này mới chı̉ dừng la ̣i ở viê ̣c mô tả giới từ tiế ng Anh và TĐTV mà chưa phân đinh ̣ chúng theo các khung tham chiế u khuynh hướng nghiên cứu. (Chúng tôi tạm go ̣i da ̣ng thức từ vựng tương đương với giới từ tiế ng Anh trong tiế ng Viê ̣t hay giới từ tiếng Việt là TĐTV). Do đó, để có cái nhìn tổng thể, bài viết trình bày việc nghiên cứu giới từ trong tiếng Anh và các TĐTV theo 3 hướng then chốt: hướng từ vựng 1. Cite this article as: Nguyen Thi Tuyet Hanh (2020). English prepositions and Vietnamese equivalents. Ho Chi Minh City University of Education Journal of Science, 17(10), 1901-1909. 1901 Tập 17, Số 10 (2020): 1901-1909 Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM học; hướng ngữ pháp chức năng và hướng cú pháp học, làm cơ sở cho những nghiên cứu tiếp theo về đối tượng nghiên cứu này. 2. Nội dung và kết quả 2.1. Nghiên cứu theo hướng từ vựng học Từ vựng học là hướng nghiên cứu ngôn ngữ lấ y từ vựng làm đố i tươ ̣ng nghiên cứu chính. Trong đó, pha ̣m trù từ vựng của mô ̣t ngôn ngữ đươ ̣c nhı̀n nhâ ̣n thông qua các pha ̣m vi liên quan đế n hı̀nh thái cũng như đặc tı́nh của chúng như khái niê ̣m từ vựng nói chung và của các lớp từ nói riêng, nô ̣i hàm cấ u ta ̣o của từ vựng; ngữ nghıã của từ vựng và chu cảnh ý niê ̣m của từ vựng và của trường từ vựng; đă ̣c điể m, tính chấ t và hıǹ h thái âm vi ̣của từ vựng; quy luật hoa ̣t đô ̣ng và phát triể n của từng lớp từ vựng riêng lẻ cũng như trong mố i quan hệ với các lớp từ vựng khác trong nô ̣i hàm cấ u trúc ngữ pháp của mô ̣t ngôn ngữ (Le, 2005). 2.1.1. Tiếp cận giới từ tiếng Anh theo hướng từ vựng học Về nguồn gốc của thuật ngữ “giới từ”, trong tiếng Anh cổ, giới từ được viết là foresetnyss. Trong đó, từ vị for biểu thị ngữ nghĩa “trước”– “before”, gốc từ settan bao hàm ngữ nghĩa “đặt vị trí” – “to place” và từ vị phái sinh nyss biểu hiện các kiểu loại danh từ. Vào cuối thế kỉ XIV, hệ thống từ vựng tiếng Anh (tiếng Anh cổ) được cải biên và du nhập hệ ngữ La Tinh vào hệ thống từ vựng tiếng Anh hiện đại. Trong đó, giới từ được gọi là preposition với tiền tố pre biểu thị ngữ nghĩa “trước”- “before” và căn tố “vị trí” – “posit” mang ngữ nghĩa định vị và hậu tố “ion” thể hiện từ loại danh từ (Weber, 2012). Swan (2009) cho rằng giới từ là những từ mang ngữ nghıã trường từ vựng trong nhóm từ như ON (trên), OF(của), INTO (vào trong),IN (trong), FROM (từ), TO (đến), OUT OF (ra), ON BEHALF OF (thay mặt) và theo sau chúng thường là một danh từ hay một đại từ. Cụm giới từ bao gồm một giới từ và danh từ đi theo sau giới từ đó như AT night hay AFTER breakfast (vào buổi tối hay sau bữa ăn sáng) (Từ điển Oxford Advanced Learner, 2010) và giới từ là từ loại có chức năng ngữ pháp được dùng để liên kết các ngữ danh từ (Asher, 1994: 5159) như trong ví dụ: trong nhà (IN the house), từ Venice (FROM Venice). 2.1.2. Tiếp cận TĐTV theo hướng từ vựng học • Quan điểm cho rằ ng tiếng Viê ̣t có giới từ 1902 Nguyễn Thị Tuyết Hạnh Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM Bảng 1. Tổng hợp các tác giả theo quan điểm tiếng Việt có giới từ Tác giả A. de Rhodes (1651) Tiêu chí xác định từ loại Ý nghĩa Số lượng từ loại 2 loại lớn Phan Khôi Chức năng cú pháp (1955) HoàngTuệ Khả năng kết hợp (1962) Chức vụ cú pháp 9 Nguyễn Kim Khả năng kết hợp Thản (1963) Biện pháp cải biên 12 Nguyễn Tài Khả năng tổ chức Cẩn (1975) đoản ngữ 4 2 loại lớn Từ loại Những từ biến hình (danh từ, đại từ, tính từ, động từ) và những từ không biến hình Danh từ, đại danh từ, động từ, hình dung từ, phó từ, giới từ, liên từ, thán từ Động từ (danh từ, đại từ, chỉ từ, số từ); tiểu từ (phó từ, giới từ, liên từ, trợ từ); loại từ, thán từ Danh từ, động từ, số từ, động từ, tính từ, đại từ, phó từ, giới từ, liên từ, hệ từ, trợ từ, thán từ Từ có thể làm trung tâm đoản ngữ (danh từ, động từ, tính từ); từ không thể làm trung tâm đoản ngữ (định từ, trạng từ, quan hệ từ, trợ từ…) Cao (2005) chia giới từ thành hai loại là giới từ chính danh (tại, bởi, vì, từ, tuy, mặc dù, nếu, dù) và giới từ do danh từ chuyển loại mà thành hoặc do vị từ chuyển loại mà thành. Theo đó, các từ trên, dưới, trong, ngoài là những từ chỉ vị trí theo một phương, một hướng nào đó trong quan hệ với điểm làm mốc mà vẫn thể hiện ý nghĩa của giới từ trong câu. Ngoài ra, về kiểu loại giới từ do “vị từ chuyển loại mà thành” (Phan, 1955): “Các vị từ được chuyển sang dùng như giới từ mà không hề kèm theo một quá trình chuyển hẳn từ loại trong đó thì các vị từ đó dứt khoát trở thành những giới từ” (Cao, 2005). Khái niệm giới ngữ trong tiếng Việt (GNTV) là những cụm từ do giới từ “dẫn nhập một ngữ đoạn lớn hơn nó” như: “ngoài sân”, “vào thứ hai” (Cao, 2005). • Quan điểm cho rằng tiế ng Viê ̣t không có giới từ Không cùng quan điểm với các nhà ngôn ngữ nêu trên, Diep (1989) và Mai, Vu, Hoàng (1997) trong “Cơ sở ngôn ngữ học và tiếng Việt” cho rằng tiếng Việt có 10 từ loại là danh từ, động từ, tính từ, số từ, đại từ, phụ từ, kết từ, trợ từ, tình thái từ, thán từ (không có giới từ vì tất cả các nhà nghiên cứu trên đều cho rằng giới từ nằm trong kiểu từ loại “kết từ” hay “quan hệ từ”). “Kết từ” hay “quan hệ từ” là một phạm trù chung bao gồm hai kiểu từ loại nhỏ hơn là liên từ (từ nối các câu có “quan hệ đẳng lập” hay “song song”) và giới từ (nối các câu có quan hệ “chính phụ”). 1903 Tập 17, Số 10 (2020): 1901-1909 Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM Bảng 2. Tổng hợp các tác giả theo quan điểm tiếng Việt không có giới từ Tác giả Tiêu chí xác định từ loại Lê Văn Lý (1948, Giá trị kết hợp 1968) Số lượng Từ loại từ loại 6 Danh từ, động từ, tính từ, ngôi từ, số từ, phụ từ Trương Văn Chình Ý nghĩa, chức năng ngữ 3 và Nguyễn Hiến Lê pháp (1963) Lưu Vân Lăng (1970) Hoạt động của từ trong ngữ 2 loại lớn đoạn tầng bậc hạt nhân, vị trí, chức năng, vai trò của từ trong ngữ đoạn động Đái Xuân Ninh (1978) Vị trí của từ, khả năng kết 8 hợp, nghĩa của từ Đinh Văn Đức (1985) Ý nghĩa năng kết pháp Bùi Minh Toán (1992) Ý nghĩa năng kết pháp V. X. Panfilov (1993) Ý nghĩa Lê Biên (1996) khái quát, khả hợp, chức vụ cú 9 khái quát, khả hợp, chức vụ cú 8 Thể từ (danh từ); trạng từ (sự trạng động, sự trạng tĩnh), trợ từ Từ nòng cốt (danh từ, đại từ, động từ, tính từ); từ phụ gia (hạn từ, phó từ, hệ từ, hiệu từ) Danh từ, đại từ, động từ, tính từ, từ kèm, từ định chức, từ nghi vấn, từ đệm Danh từ, động từ, tính từ, số từ, đại từ, từ phụ, từ nối, tiểu từ, trợ từ Danh từ, động từ, tính từ, số từ, đại từ, phụ từ, quan hệ từ, tình thái từ 5 loại lớn Thực từ (động từ, tính từ, danh từ, đại từ nhân xưng), bán thực từ, hư từ, bán hư từ, tiểu từ Ý nghĩa khái quát, khả 9 Danh từ, động từ, tính từ, số từ, đại năng kết hợp, chức vụ cú từ, phụ từ, quan hệ từ, tình thái từ, pháp thán từ 2.1.3. Nhận xét a. Điể m giố ng nhau Có thể thấy rằng, việc nghiên cứu giới từ trong tiếng Anh và các TĐTV theo khuynh hướng từ vựng học với việc sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu là miêu tả đề u dựa trên phạm trù lớp từ vựng đô ̣c lâ ̣p như về nguồn gố c và phân loa ̣i các kiể u loa ̣i từ loa ̣i trong tiếng Anh như danh từ, động từ, tính từ, mạo từ, đại từ, động từ, trạng từ, liên từ và kế t từ. b. Điể m khác nhau Giới từ tiếng Anh được nhıǹ nhâ ̣n như là mô ̣t kiể u loa ̣i từ vựng đô ̣c lâ ̣p thông qua vai trò báo hiệu danh tính của lớp từ đứng sau chúng thường là danh từ hay đa ̣i từ qua pha ̣m trù nguồ n gố c và mố i quan hê ̣ với lớp từ vựng khác trong pha ̣m trù cấ u trúc câu tiếng Anh. Trong khi đó, các TĐTV, ngoài viê ̣c đươ ̣c nhı̀n nhâ ̣n như là mô ̣t kiể u loa ̣i từ vựng đô ̣c lâ ̣p thı̀ về mă ̣t nguồ n gố c, mô ̣t số TĐTV la ̣i có nguồ n gố c phái sinh từ lớp từ khác như danh từ và vi ̣ từ chuyể n loa ̣i mà thành. Hay các TĐTV la ̣i không đươ ̣c nhıǹ nhâ ̣n như là 1904 Nguyễn Thị Tuyết Hạnh Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM mô ̣t kiể u loa ̣i từ vựng đô ̣c lâ ̣p mà là bô ̣ phâ ̣n cấ u thành nên lớp từ loa ̣i khác như kết từ hay quan hệ từ. 2.2. Nghiên cứu theo hướng ngữ pháp chức năng Trường phái ngữ pháp chức năng cho rằng cấu trúc ngôn ngữ của mô ̣t dân tô ̣c là cái hồn công cụ để diễn đa ̣t một ý niê ̣m nào đó trong đầ u óc con người trong quá trı̀nh tương tác với thế giới tự nhiên và xã hô ̣i loài người. Điề u này có nghıã là tùy theo những chu cảnh nhất đinh ̣ mà ý niê ̣m ngôn ngữ đươ ̣c hiê ̣n hữu và đươ ̣c biể u đa ̣t thông qua các mô thức ngữ pháp nào đó (Doan, 2013). 2.2.1. Tiếp cận giới từ trong tiếng Anh theo hướng ngữ pháp chức năng Swan (2009) cho rằng giới từ là những từ mang ngữ nghıã trường từ vựng trong nhóm từ như ON (trên), OF (của), IN (trong), FROM (từ), TO (đến), OUT OF (ra), on behalf of (thay mặt) và theo sau chúng thường là một danh từ hay một đại từ để chỉ ý niê ̣m như nơi chốn, vị trí, thời gian hay phương hướng. 2.2.2. Tiếp cận TĐTV theo hướng ngữ pháp chức năng Trong công trình Ngữ pháp chức năng tiếng Việt – Ngữ đoạn và Từ loại, Cao (2005) đã phân tích đặc điểm phân loại của TĐTV theo từng đơn vị ngôn ngữ (từ đơn, từ ghép, ngữ định danh, thành ngữ, tục ngữ) theo các phạm trù biểu hiện ý niê ̣m ngữ nghĩa cụ thể. Theo đó, TĐTV chính danh gồm các từ như: tại (biể u thi ̣ý nghĩa nơi chốn hay nguyên do); bởi, vì (biể u thi ̣ ý nghĩa nguyên do); từ (biể u thi ̣ ý nghĩa nguồn); tuy, mặc dù (biể u thi ̣ ý nghĩa nhượng bộ); nếu, dù (biể u thi ̣ ý nghĩa điều kiện, giả thiết). TĐTV do danh từ chuyển thành gồm các giới từ biể u thi ̣ ý nghĩa chức năng như trước, sau, trong, ngoài (biể u thi ̣ ý nghĩa chỉ nơi chốn, không gian, thời gian); trên, dưới, ngoài, của (biể u thi ̣ ý nghĩa không gian, số lượng, sự sở hữu). TĐTV do các vị từ chuyển thành gồm các từ như ở (biể u thi ̣ ý nghĩa vị trí, nơi chốn); đến, tới, vào (biể u thi ̣ ý nghĩa đích hoặc mục tiêu); lên, xuống, ra (biể u thị ý nghĩa đích có hướng xác định); sang, về, lại (biể u thi ̣ý nghĩa thường có tính xác định); cho (biể u thi ̣ ý nghĩa tiếp thể); về (biể u thi ̣ ý nghĩa phương diện); bằng (biể u thi ̣ ý nghĩa công cụ); với (biể u thi ̣ ý nghĩa liên đới, công cụ); cùng (biể u thi ̣ ý nghĩa liên đới); qua, ngang (biể u thi ̣ý nghĩa lối đi). 2.2.3. Nhận xét Cấu trúc ngữ pháp kể cả trong tiế ng Anh và tiế ng Viê ̣t đề u có chức năng là công cu ̣ hiê ̣n thực hóa ý niê ̣m ngôn ngữ. Theo đó, giới từ trong tiếng Anh và các TĐTV cùng có chức năng biể u trưng ý niê ̣m về ngữ nghıã biể u đa ̣t nô ̣i hàm của từng chu cảnh giao tiế p theo trường ngữ nghıã của giới từ trong tiếng Anh và các TĐTV như định vị không gian, thời gian, hướng, mu ̣c đı́ch… 2.3. Nghiên cứu theo hướng cú pháp học Cú pháp ho ̣c cùng với từ pháp ho ̣c cấ u thành nên bô ̣ môn ngữ pháp ho ̣c. Trong đó, cú pháp ho ̣c là ngành khoa ho ̣c ngôn ngữ có nhiê ̣m vu ̣ nghiên cứu các phương thức cấ u ta ̣o và 1905 Tập 17, Số 10 (2020): 1901-1909 Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM phương thức hoa ̣t đô ̣ng của công cu ̣ giao tiế p là cấ u trúc của biể u thức ngữ pháp hay là cú pháp của mô ̣t ngôn ngữ nào đó (Mai, Vũ, Hoàng, 1997). 2.3.1. Tiếp cận giới từ trong tiếng Anh theo hướng cú pháp học Thatcher (2008) công nhận “giới từ là một loại từ vựng được dùng để nối hoặc liên hệ một phần của câu với các thành phần của câu hay với cả câu. Điề u này có nghıã là giới từ thể hiện vai trò, chức năng cú pháp là sự nối kết, liên hệ các thành phần còn lại trong câu để từ đó tác giả cho rằng giới từ sẽ khiến cho câu trở nên đầy đủ ý nghĩa và kết cấu chặt chẽ hơn và câu có thể bi ̣ sai cú pháp nếu giới từ không xuất hiện đúng vị trí của chúng trong câu và “giới từ là một loại từ được dùng để nối hoặc liên hệ một phần của câu thường là danh từ, đại từ hay động từ dưới hình thức (V+ing) hay một bổ ngữ (complement) tương đương với các thành phần của câu hay với cả câu” theo mô thức: “A-q-B” (Vu, 1995). [1] The cat is on the table. (Con mèo trên bàn) Giới ngữ là cấu trúc được phái sinh từ các danh từ được hình thành từ một cấu trúc sở hữu như: “phía trước” (IN FRONT OF), “ở phía dưới của” (AT THE BOTTOM OF), “ở phía trên của” (ON TOP OF) và “bên ngoài của” (OUT SIDE OF) và các thuộc từ này hành chức như những giới từ, vì thuộc từ đi trước một đoản ngữ danh từ (Quirk, Greebaum, Leech & Svartvik, 1985; Givón, 1990). Ngoài ra, trong công trình nghiên cứu Saving our prepositions: A Guide for the Perplexed, Thatcher (2008) cho rằng giới ngữ bao gồm ba cấu trúc cơ bản là: (a) Vị trí – chức năng của giới từ + đối tượng quy chiếu ([(place/place-function)+ (thing)] như: trong phòng (IN the room), dưới nhà (UNDER the house)… Trong ví dụ trên, chúng ta nhận thấy các giới từ như “trong” (IN), “dưới” (UNDER) +đối tượng quy chiếu là: phòng, nhà… tạo thành một giới ngữ. (b) Đường dẫn (chức năng của giới từ) + Nơi chốn (chức năng của giới từ) + đối tượng quy chiếu [(path/path-function)+([(place/place-function)+(thing)]) như: “từ trong nhà” (FROM IN the room), “từ trên bàn” (FROM ON the table), “từ dưới nhà” (FROM UNDER the house)… Trong ví dụ trên, chúng tôi nhận thấy các giới từ “từ” (FROM) cùng với giới từ “trong” (IN), “dưới” (UNDER) +đối tượng quy chiếu là: phòng, bàn, nhà… tạo thành một giới ngữ. (c) Hướng (chức năng của giới từ) + Nơi chốn (chức năng của giới từ) + đối tượng quy chiếu [(path/path-function)+([(place/place-function)+ (thing)])] như: “vào trong” phòng (IN (TO) the room), “lên trên” bàn (ON (TO) the table), “dưới” nhà (UNDER the house)… Trong ví dụ trên, chúng tôi nhận thấy các giới từ “vào trong” (INTO), “lên trên” (ONTO), “dưới” (UNDER) cùng với giới từ “tới” (TO) +đối tượng quy chiếu là: phòng, bàn, nhà… tạo thành một giới ngữ. (Thatcher, 2008). Trong công trình “A comprehensive grammar of the English language”, (Quirk, Greebaum, Leech & Svartvik, 1985), các tác giả đã phân biệt giới từ (prepositions) và liên 1906 Nguyễn Thị Tuyết Hạnh Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM từ (conjunctions) với các điểm như sau: (a) Điểm giống nhau: Giới từ và liên từ đều có điểm giống nhau là cả giới từ và liên từ đều được sử dụng để diễn tả mối quan hệ giữa hai thực thể hoặc làm chức năng nối các từ với nhau (a relating or connecting function). (b) Điểm khác nhau: Các thành phần đi sau giới từ là danh ngữ (nominal or mominalized). Trong khi đó, các thành phần đi theo sau liên từ là mệnh đề phụ như ví dụ sau đây: [2] a. the day when she arrived [when=liên từ (conjunction)] (ngày mà cô ấy đến) b. the day OF her arrival [of=giới từ (preposition)] (ngày mà cô ấy đến) 2.3.2. Tiếp cận TĐTV theo hướng cú pháp học Trong tiếng Việt, “Giới từ là một loại hư từ thuộc nhóm quan hệ từ, có chức năng thể hiện mối quan hệ cú pháp giữa các thành phần chính và phụ trong câu” và giới từ có vị trí cú pháp trong câu theo mô thức: “A-q-B”. Trong đó, “A, B là các thành phần chính, q là các quan hệ từ” (ví dụ [3]) (Vu, 1995), Ở Việt Nam, Cao (2005) cho rằng TĐTV và liên từ trong tiếng Việt được phân biệt theo chức năng như sau: (a) “Những từ được dùng để phân giới (hoặc) để liên kết các ngữ đoạn trong câu” thì được gọi là liên từ như trong ví dụ: [3] Sở dĩ anh ấy học dốt là bởi vì anh ấy lười. (b) “Những từ được dùng để dẫn nhập một ngữ đoạn, cho biết ngữ đoạn ấy làm thành phần câu hoặc làm phụ ngữ trong một ngữ đoạn lớn hơn là giới từ”. 2.3.3. Nhận xét Như vâ ̣y, cả giới từ trong tiếng Anh và TĐTV trong tiếng Việt khi được tiếp câ ̣n theo quan điể m cú pháp đề u có vai trò thể hiê ̣n “mối quan hệ cú pháp giữa các thành phần chính và phụ trong câu” trong việc so sánh với liên từ với vi ̣trí chủ yế u là ở giữa các thành phầ n chı́nh và thành phầ n phu ̣ theo mô thức: “A-q-B” (Vu, 1995). 3. Kết luận Có thể thấy rằng, giới từ trong tiế ng Anh và các TĐTV được nghiên cứu dựa trên hai quan điểm lí thuyết chính là cấu trúc luận và chức năng luận với ba hướng tiếp cận cụ thể là từ vựng học, ngữ pháp chức năng và cú pháp ho ̣c. Tuy mỗi một hướng nghiên cứu có những điểm mạnh và yếu riêng nhưng chúng không phủ định nhau mà bổ sung cho nhau, cho thấy bức tranh toàn cảnh dưới nhiều lăng kính là những góc độ khác nhau về giới từ trong tiếng Anh và TĐTV. Đó chính là những ưu điểm vượt trội của việc nghiên cứu giới từ trong tiếng Anh và TĐTV theo nhiề u hướng tiếp cận. Đây là một vấn đề mà không ít các nhà nghiên cứu ngôn ngữ vẫn còn mơ hồ và bỏ ngỏ khi nghiên cứu giới từ trong tiếng Anh và TĐTV cũng như các lớp từ loa ̣i khác trong quá trình nghiên cứu đối chiếu các loa ̣i hình ngôn ngữ khác nhau. 1907 Tập 17, Số 10 (2020): 1901-1909 Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM  Tuyên bố về quyền lợi: Tác giả xác nhận hoàn toàn không có xung đột về quyền lợi. TÀI LIỆU THAM KHẢO Asher, R. E. (1994). The Encyclopedia of Language and Linguistics, 2. London: Pergamon, 840. Bui, D. T. (1952). Van pham Viet Nam [Vietnamese grammar]. Saigon: P. Van Tuoi. Clark, H. (1973). Space, time, semantics and the child. In T. Moore (Ed.), Cognitive development and the acquisition of language. New York: Academic Press, 28-63. Cao, X. H. (2005). Ngu phap chuc nang tieng Viet – Ngu doan va Tu loai [Functional Vietnamese Grammar - Context and Word Types]. Hanoi: Education Publishing House. Diep, Q. B. (1989). Ngu phap tieng Viet pho thong, tap 1 [Basic Vietnamese Grammar, Episode 1]. University Publishing House. Doan, T. Q. N. (2013). Thu so sanh quan niem ve ngu phap chuc nang cua Simon Dik và Michael Halliday [Comparing the concepts of functional grammar by Simon Dik and Michael Halliday]. doi: http://dx.doi.org/10.26459/hujos-ssh.v86i8.3386 Givón, T. (1990). Syntax: A functional-typological introduction, 2. Amsterdam: John Benjamins. XXV, 553. 1, 1984 (XX, 464). Le, B. (1999). Tu loai tieng Viet hien dai [Modern Vietnamese language]. Hanoi: Education Publishing House. Le, D. T. (2005). Nhung van de ngu nghia hoc am vi [Phonological semantic problems]. Journal of Foreign Language, 3. Mai, N. C, Vu, D. N., & Hoang, T. P. (1997). Co so ngon ngu hoc va tieng Viet [Linguistic basis and Vietnamese]. Hanoi: Education Publishing House. Nguyen, K. T. (1981). Co so ngu phap tieng Viet [Basis of Vietnamese grammar]. Hochiminh City: General Publishing House. Phan, K. (1955). Viet ngu nghien cuu [Vietnamese language research]. Hanoi: Education Publishing House. Quirk, R., Greenbaum, S., Leech, G., & Svartvik, J. (1985). A comprehensive grammar of the English language. London: Longman. Swan, M. (2009). Practical English usage. Oxford: Oxford University Press. Thatcher, D. (2008). Saving our prepositions: A Guide for the Perplexed. Vu, V. T. (1995). Qua trinh chuyen hoa mot so thuc tu thanh gioi tu trong tieng Viet [The process of transforming some content words into Vietnamese preposition]. Doctoral dissertation. Hanoi University. Weber, R. (2012). Evaluating and Developing Theories in the Information Systems Discipline. Journal of the Association for Information Systems, 13, Iss. 1, Article2. doi:10.17705/1jais.00284.Availableat:https://aisel.aisnet.org/jais/vol13/iss1/2 1908 Nguyễn Thị Tuyết Hạnh Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM ENGLISH PREPOSITIONS AND VIETNAMESE EQUIVALENTS Nguyen Thi Tuyet Hanh University of Social Sciences and Humanities, Vietnam National University – Ho Chi Minh City, Vietnam Corresponding author: Nguyen Thi Tuyet Hanh – Email: hanhcat84@yahoo.com Received: April 24, 2020; Revised: July 01, 2020; Accepted: October 24, 2020 ABSTRACT The paper aims to examine prepositions in English and equivalent units in Vietnamese according to three approaches: lexical approach; functional grammatical approach, and syntactic approach. The research results show that there are similarities and differences between prepositions in English and the Vietnamese equivalents based on the three approaches. The paper is based on the description, statistics, and comparison of the characteristics of English prepositions and the Vietnamese equivalents. The description is developed in three directions: formalized, nonformalized, and oral description. Accordingly, the combination of the approaches to compare English prepositions and the Vietnamese equivalents contributes to complementarily clarify the characteristics of English prepositions and the Vietnamese equivalents. Keywords: English prepositions; lexical approach; approaches to formality; syntactic perspective 1909
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.