Nội dung

5/19/2011 PhÇn 4 RỦI RO THANH KHOẢN TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGÂN HÀNG 264 KẾT CẤU CHUYÊN ĐỀ 1. Bản chất của rủi ro thanh khoản (RRTK) Khái niệm Nguyên nhân Sự cần thiết phải quản trị RRTK 2. Nội dung quản trị RRTK Dấu hiệu thị trường nhận biết RRTK Đo lường RRTK Biện pháp quản trị RRTK 3. Thực tế quản trị RRTK tại các NHTM Việt Nam Các văn bản pháp quy về quản trị RRTK Thực tế quản trị RRTK ở một số NHTM Việt Nam 4. Bài tập tình huống quản trị RRTK trong HĐKD của NHTM 265 1 5/19/2011 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Thanh khoản Góc độ tài sản: Thanh khoản là khả năng chuyển đổi tài sản thành tiền.  Tiêu chí đo lường tính thanh khoản của tài sản: Thị trường giao dịch Chi phí giao dịch Thời gian giao dịch  Ví dụ: Tài sản có tính thanh khoản cao? Tài sản có tính thanh khoản thấp? 266 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Thanh khoản Góc độ ngân hàng: Thanh khoản là khả năng ngân hàng đáp ứng các yêu cầu về vốn khả dụng của mình Khả năng và yêu cầu về thanh khoản thể hiện trong nguồn cung và cầu thanh khoản 267 2 5/19/2011 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Thanh khoản Cung thanh kho¶n Thu nhËn tiÒn göi C¸c kho¶n tÝn dông hoµn tr¶ B¸n c¸c TS cña NH Vay tõ thÞ tr­êng tiÒn tÖ C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c CÇu thanh kho¶n Chi tr¶ tiÒn göi cho kh¸ch hµng CÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng Hoµn tr¶ c¸c kho¶n ®i vay Chi phÝ nghiÖp vô vµ thuÕ Chi tr¶ cæ tøc 268 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Thanh khoản Σ Cung thanh khoản Σ Cầu thanh khoản Trạng thái thanh khoản ròng (NLP) 269 3 5/19/2011 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Thanh khoản  Ngân hàng sẽ thặng dư thanh khoản khi: Σ Cung thanh khoản > Σ Cầu thanh khoản => NLP > 0  Ngân hàng sẽ thâm hụt thanh khoản khi: Σ Cung thanh khoản < Σ Cầu thanh khoản => NLP < 0 => Ngân hàng sẽ làm gì? + Khi ở trạng thái thặng dư thanh khoản + Khi ở thái thâm hụt thanh khoản 270 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Rủi ro thanh khoản Rủi ro thanh khoản là khả năng ngân hàng không có được đủ vốn khả dụng (cung thanh khoản) với chi phí hợp lý vào đúng thời điểm mà ngân hàng cần để đáp ứng cầu thanh khoản. 271 4 5/19/2011 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Nguyên nhân RRTK Sự không cân xứng về kỳ hạn của TSC và TSN của NHTM Sự nhạy cảm của tài sản tài chính với những thay đổi lãi suất Ngân hàng luôn phải đáp ứng nhu cầu thanh khoản một cách hoàn hảo 272 BẢN CHẤT RỦI RO THANH KHOẢN (RRTK) Sự đánh đổi giữa thanh khoản và khả năng sinh lời RRTK làm: + Giảm thu nhập, uy tín + Mất khả năng thanh toán RRTK mang tính hệ thống Sự cần thiết phải quản trị RRTK 273 5 5/19/2011 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK Tæ chøc qu¶n trị RRTK Nhận biết RRTK Biện pháp quản trị RRTK Đo lường RRTK 274 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK Lòng tin của công chúng Sự biến động giá cổ phiếu Dấu hiệu thị Phần bù rủi ro trường Lỗ từ việc bán tài sản Khả năng đáp ứng KH vay nhận biết RRTK Vay vốn từ NHTƯ 275 6 5/19/2011 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK Đo lường RRTK PP tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn PP tiếp cận cấu trúc quỹ PP tiếp cận các chỉ số PP thang đáo hạn 276 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK PP tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn Thực chất của phương pháp này là đo lường cung cầu thanh khoản, trong đó phần chủ yếu của cung cầu thanh khoản là tiền gửi và cho vay nên phương pháp này tập trung vào đo lường những thay đổi dự tính trong tiền gửi và cho vay của ngân hàng 277 7 5/19/2011 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK PP tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn Bước 1 Bước 2 Dự báo nhu cầu vay vốn và tiền gửi kỳ KH Tính sư thay đổi dự tính về cho vay, tiền gửi kỳ KH Bước 3 Xác định khe hở thanh khoản 278 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK PP tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn Xây dựng mô hình dự báo: + f (Loan) = f(Growth, Coporate Earnings,Money supply,Spread, Inflation…) Bước 1 Dự báo nhu cầu vay vốn và tiền gửi kỳ KH + f (Deposits) = f(Personal Income, Retail Sales, Money supply,Yield, Inflation….) Xây dựng đường xu hướng: + Phần xu hướng + Phần mùa vụ + Phần chu kỳ 279 8 5/19/2011 YẾU TỐ MÙA VỤ VÀ CHU KỲ TRONG TIỀN GỬI Giá trị 120 70 20 -30 -80 Tuần 1 2 3 4 5 6 -130 -180 mùa vụ chu kỳ 280 NỘI DUNG QUẢN TRỊ RRTK PP tiếp cận nguồn vốn và sử dụng vốn Bước 3 Xác định khe hở thanh khoản Σ Cung thanh khoản (Tăng TG, Giảm CV) Σ Cầu thanh khoản (Tăng CV, Giảm TG) Khe hở TK >0: Thặng dư Thanh khoản  NH sẽ đầu tư vào các tài sản sinh lời Khe hở TK <0: Thâm hụt Thanh khoản  NH sẽ phải bổ sung thiếu hụt thanh khoản 281 9 5/19/2011 VÝ dô: x¸c ®Þnh nhu cÇu thanh kho¶n theo PP nguån vèn vµ sö dông vèn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 31/12/05 §¬n vÞ: tû ®ång Tµi s¶n Ng©n quü Cho vay §Çu t­ Tµi s¶n kh¸c Tæng tµi s¶n Sè tiÒn 500 5000 800 300 6200 Nguån vèn Sè tiÒn TiÒn göi C¸c kho¶n vay Vèn chñ së h÷u 4000 1600 600 Tæng nguån vèn 6200 Gi¶ sö qua sè liÖu thèng kª, møc t¨ng tr­ëng vÒ tiÒn göi, tiÒn vay qua c¸c n¨m lµ 12% n¨m. Møc thay ®æi thêi vô vµ chu kú ®­îc x¸c ®Þnh nh­ b¶ng d­íi ®©y: 282 Dù b¸o møc thay ®æi tiÒn göi t¹i NH n¨m 2006 §¬n vÞ: tû ®ång Xu ChØ sè T¨ng gi¶m T¨ng gi¶m Tæng Th¸ng h­íng thêi vô % thêi vô chu kú céng 1 4040 -1 -40 15 4015 2 4080 -5 -200 -10 3870 3 4120 8 320 20 4460 4 4160 1 40 40 4240 5 4200 3 120 10 4330 6 4240 1 40 -20 4260 7 4280 -2 -80 -60 4140 8 4320 -3 -120 90 4290 9 4360 -2 -80 0 4280 10 4400 2 80 10 4490 11 4440 -2 -80 -50 4310 12 4480 0 0 0 4480 283 10