Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ HỌC VIỆN Y DƯỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM ĐÀO HUY CHƯƠNG THỰC TRẠNG NGUỒN LỰC VÀ NHU CẦU SỬ DỤNG Y HỌC CỔ TRUYỀN CỦA NGƯỜI BỆNH TẠI TRẠM Y TẾ QUẬN THỦ ĐỨC NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC Hà Nội - 2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ HỌC VIỆN Y DƯỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM ĐÀO HUY CHƯƠNG THỰC TRẠNG NGUỒN LỰC VÀ NHU CẦU SỬ DỤNG Y HỌC CỔ TRUYỀN CỦA NGƯỜI BỆNH TẠI TRẠM Y TẾ QUẬN THỦ ĐỨC NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC Chuyên ngành: Y học cổ truyền Mã số: 8720115 Người hướng dẫn khoa học 1: TS Đỗ Đình Long Người hướng dẫn khoa học 2: TS Lưu Minh Châu HÀ NỘI, NĂM 2020 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chương trình học và hoàn thiện luận văn này. Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến tất cả các thầy, cô giáo của Học Viện Y Dược Học Cổ Truyền Việt Nam đã giảng dạy và truyền thụ kiến thức để tôi có thể hoàn thành tốt chương trình học tập. Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới TS Đỗ Đình Long, TS Lưu Minh Châu, người thầy cô đầy nhiệt huyết và tận tụy đã giúp đỡ, hướng dẫn tôi từ suốt quá trình xác định vấn đề nghiên cứu, xây dựng đề cương cũng như trong toàn bộ quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn. Tôi xin được cám ơn Ban Giám Hiệu, các anh chị em đồng nghiệp tại Trường Cao Đẳng Quân y 2 đã tạo mọi điều kiện thuận lợi về thời gian giúp đỡ tôi trong suốt 2 năm qua. Xin cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo phòng y tế, các cán bộ y tế và người dân 12 trạm y tế phường nghiên cứu tại quận Thủ Đức, TP. HCM đã quan tâm giúp đỡ, nhiệt tình cộng tác, cung cấp các thông tin, số liệu và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành công tác nghiên cứu. Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những người thân yêu trong gia đình tôi, là những người đã chịu nhiều khó khăn vất vả, đã hy sinh rất nhiều cho tôi trong suốt quá trình học tập, phấn đấu. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Tác giả Đào Huy Chương LỜI CAM ĐOAN Tôi là Đào Huy Chương, học viên Cao học khóa 11, Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, chuyên ngành Y học cổ truyền, xin cam đoan: 1. Đây là luận văn do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Đỗ Đình Long, TS. Lưu Minh Châu. 2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được công bố tại Việt Nam. 3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Người viết cam đoan Đào Huy Chương MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG ........................................................................................................ DANH MỤC HÌNH ......................................................................................................... CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................................... ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................................... 4 1.1. THỰC TRẠNG NGUỒN LỰC Y TẾ................................................................... 4 1.1.1. Định nghĩa nguồn nhân lực y tế ............................................................................ 4 1.1.2. Thực trạng nguồn nhân lực y tế hiện nay ............................................................. 6 1.2. QUY ĐỊNH HỆ THỐNG NHÂN LỰC Y TẾ VIỆT NAM .............................. 11 1.2.1. Khung các thành phần của hệ thống y tế: ........................................................... 11 1.2.2. Mạng lưới y tế tại Việt Nam. ............................................................................... 12 1.2.3. Một số tồn tại, hạn chế và biện pháp khắc phục trong công tác phát triển nguồn nhân lực .................................................................................................................. 1.3. TÌNH HÌNH KHÁM BỆNH, CHỮA BỆNH TẠI TYT XÃ, PHƢỜNG ......... 20 1.3.1. Tình hình chung: ................................................................................................. 20 1.3.2. Tình hành khám bệnh, chữa bệnh bằng YHCT: .................................................. 21 1.4. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ NGUỒN NHÂN LỰC VÀ NHU CẦU SỬ DỤNG Y HỌC CỔ TRUYỀN .................................................................................... 21 1.5. SƠ LƢỢC ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU................................................................. 26 1.5.1. Thành phố Hồ Chí Minh ..................................................................................... 26 1.5.2. Quận Thủ Đức: ................................................................................................... 27 CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................... 30 2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU ............................................................................. 30 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ............................................................................................ 30 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ .............................................................................................. 30 2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................................... 30 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................. 30 2.2.2. Địa điểm nghiên cứu ........................................................................................... 30 2.2.4. Phương pháp tính cỡ mẫu ................................................................................... 31 2.2.5. Phương pháp chọn mẫu ...................................................................................... 30 2.2.7. Kỹ thuật thu thập và xử lý số liệu ........................................................................ 32 2.2.8. Một số tiêu chuẩn đánh giá được sử dụng trong nghiên cứu. ............................ 33 17 2.3. SAI SỐ VÀ CÁCH KHẮC PHỤC ...................................................................... 37 2.4. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU .................................................................. 37 CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................. 38 3.1. NGUỒN NHÂN LỰC, CƠ SỞ VẬT CHẤT Y TẾ TẠI TYT .......................... 38 3.1.1. Cơ sở vật chất trang thiết bị................................................................................ 38 3.1.2. Nguồn nhân lực tại TYT ...................................................................................... 39 3.1.3. Đặc điểm nguồn nhân lực YHCT ........................................................................ 40 3.1.4. Kiến thức về huyệt và kê đơn huyệt của nhân viên YHCT .................................. 41 3.1.5. Kiến thức về cây thuốc nam của nhân viên YHCT .............................................. 42 3.2. NHU CẦU SỬ DỤNG YHCT CỦA NGƢỜI BỆNH ĐẾN KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ TẠI TYT QUẬN THỦ ĐỨC. .................................................................. 45 3.2.1. Số liệu khám chữa bệnh tại TYT theo số liệu báo cáo ........................................ 45 3.2.2. Thông tin chung của đối tượng khảo sát ............................................................. 46 3.2.3. Đặc điểm khám chữa bệnh của đối tượng tại thời điểm nghiên cứu .................. 48 3.2.4. Nhu cầu sử dụng YHCT của đối tượng tham gia nghiên cứu ............................. 49 3.2.5. Một số yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu khám chữa bệnh tại TYT ........................ 50 3.2.6. Mức độ tin tưởng và hài lòng dịch vụ KCB bằng YHCT của người dân ............ 51 3.2.7. Ý kiến lãnh đạo TYT về thực trạng KCB bằng YHCT ......................................... 52 CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN .......................................................................................... 55 4.1. Nguồn nhân lực, cơ sở vật chất y tế tại TYT ..................................................... 55 4.2. Nhu cầu sử dụng YHCT của ngƣời bệnh đến khám và điều trị tại TYT Quận Thủ Đức. ............................................................................................................ 59 KẾT LUẬN ................................................................................................................. 65 1. Nguồn nhân lực, cơ sở vật chất y tế tại TYT ........................................................ 65 2. Nhu cầu sử dụng yhct của ngƣời bệnh đến khám và điều trị tại TYT quận Thủ Đức ...................................................................................................................... 65 KHUYẾN NGHỊ.......................................................................................................... 67 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................... 69 DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Số lượng bác sĩ, y tá, nữ hộ sinh thiếu hụt ước tính theo các vùng của WHO (2006) .................................................................................................................... 6 Bảng 1.2. Nhu cầu nhân lực y tế theo vùng kinh tế - xã hội tới năm 2020 ..................... 8 Bảng 1.3. Số nhân lực y tế cấp sau đại học và chuyên khoa được đào tạo và tốt nghiệp .............................................................................................................................. 9 Bảng 3.1. Bảng cơ sở vật chất, trang thiết bị tại Trạm y tế (N=12) .............................. 38 Bảng 3.2. Bảng nguồn nhân lực tại các Trạm Y tế (N=105) ........................................ 39 Bảng 3.3. Bảng nguồn nhân lực YHCT tại các Trạm Y tế (N=12) .............................. 40 Bảng 3.4. Bảng đặc điểm giới tính nguồn nhân lực YHCT tại các Trạm Y tế (N=12) 40 Bảng 3.5. Bảng đặc điểm thâm niên công tác của nguồn nhân lực YHCT tại các Trạm Y tế (N=12).......................................................................................................... 41 Bảng 3.6. Bảng đặc điểm trình độ chuyên môn của nguồn nhân lực YHCT tại các Trạm Y tế (N=12).......................................................................................................... 41 Bảng 3.7. Bảng kiến thức về huyệt của nhân viên YHCT (n=12) ................................ 41 Bảng 3.8. Bảng kiến thức về kê đơn huyệt của nhân viên YHCT (n=12) .................... 42 Bảng 3.9. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa cảm sôt của nhân viên YHCT tại TYT ............................................................................................................................... 42 Bảng 3.10. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa xương khớp của nhân viên YHCT tại TYT .............................................................................................................. 43 Bảng 3.11. Bảng kiến thức về cây thuốc nam trị mụn nhọt, mẩn ngứa của nhân viên YHCT tại TYT .............................................................................................................. 43 Bảng 3.12. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa ho của nhân viên YHCT tại TYT 43 Bảng 3.13. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa rối loạn tiêu hoá của nhân viên YHCT tại TYT .............................................................................................................. 44 Bảng 3.14. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa bệnh gan của nhân viên YHCT tại TYT .......................................................................................................................... 44 Bảng 3.15. Bảng kiến thức về cây thuốc nam chữa rối loạn kinh nguyệt của nhân viên YHCT tại TYT ...................................................................................................... 45 Bảng 3.16. Bảng kiến thức về cây thuốc nam có tác dụng lợi tiểu của nhân viên YHCT tại TYT .............................................................................................................. 45 Bảng 3.17. Bảng số liệu khám chữa bệnh tại TYT theo số liệu báo cáo ...................... 45 Bảng 3.18. Bảng thông tin về tuổi của đối tượng khảo sát (N=636) ............................ 46 Bảng 3.19. Bảng thông tin về giới tính của đối tượng khảo sát (N=636) ..................... 46 Bảng 3.20. Bảng thông tin về nghề nghiệp của đối tượng khảo sát (N=636) ............... 46 Bảng 3.21. Bảng thông tin về trình độ học vấn của đối tượng khảo sát (N=636) ........ 47 Bảng 3.22. Bảng thông tin về thu nhập bình quân của đối tượng khảo sát (N=636) .... 47 Bảng 3.23. Bảng đặc điểm về thời gian mắc bệnh của đối tượng nghiên cứu (N=636) ......................................................................................................................... 48 Bảng 3.24. Bảng đặc điểm về số lần KCB tại TYT của đố tượng nghiên cứu (N=636) ......................................................................................................................... 48 Bảng 3.25. Bảng tỷ lệ các bệnh thường gặp tại thời điểm nghiên cứu (N=636) .......... 48 Bảng 3.26. Bảng đặc điểm điều trị của đối thượng nghiên cứu (N=636) ..................... 49 Bảng 3.27. Bảng khảo sát phương pháp chữa bệnh của đối tượng (N=636) ................ 49 Bảng 3.28. Bảng khảo sát nhu cầu được điều trị bằng YHCT của đối tượng (N=636) 50 Bảng 3.29. Bảng khảo sát về mong muốn được sử dụng YHCT của đối tượng (N=636) ......................................................................................................................... 50 Bảng 3.30. Bảng khảo sát nhu cầu khám chữa bệnh bằng YHCT ............................... 50 Bảng 3.31. Bảng khảo sát yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu khám chữa bệnh bằng YHCT tại TYT .............................................................................................................. 51 Bảng 3.32. Bảng khảo sát mức độ tin tưởng vào dịch vụ KCB bằng YHCT của người bệnh tại TYT (N=636) ........................................................................................ 51 Bảng 3.33. Bảng khảo sát mức độ hài lòng với dịch vụ KCB bằng YHCT của người bệnh tại TYT (N=636) .................................................................................................. 52 Bảng 3.34. Bảng khảo sát về thực trạng KCB bằng YHCT tại TYT (N=12) ............... 52 Bảng 3.35. Bảng khảo sát về chất lượng KCB bằng YHCT tại TYT (N=12) .............. 52 Bảng 3.36. Bảng khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến dịch vụ KCB bằng YHCT tại TYT (N=12) .................................................................................................................. 53 Bảng 3.37. Bảng khảo sát giải pháp nâng cao chất lượng KCB bằng YHCT tại TYT (N=12) ........................................................................................................................... 53 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1. Khung lý thuyết hệ thống nhân lực y tế ...................................................11 Hình 1.2. Mô hình chung hệ thống tổ chức ngành y tế Việt Nam ...........................12