Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO …………/………… BỘ NỘI VỤ ..……/..…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHAN ANH ĐỨC CHO VAY TIÊU DÙNG CÁ NHÂN ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM BẮC QUẢNG BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO …………/………… BỘ NỘI VỤ ..……/..…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHAN ANH ĐỨC CHO VAY TIÊU DÙNG CÁ NHÂN ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM BẮC QUẢNG BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng Mã số : 80 34 02 01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN VĂN GIAO THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học nào. Học viên Phan Anh Đức DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nguyên nghĩa 1 BIC Công ty Cổ phần Bảo hiểm Ngân hàng BIDV 2 BIDV Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam 3 CBTD Cán bộ tín dụng 4 CTY TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn 5 CVTD Cho vay tiêu dùng cá nhân 6 DNCVTD Dư nợ cho vay tiêu dùng cá nhân 7 NHNN Ngân hàng nhà nước 8 NHTM Ngân hàng thương mại 9 NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần 10 NHTW Ngân hàng trung ương 11 NQH Nợ quá hạn 12 SLKH Số lượng khách hàng 13 SXKD Sản xuất kinh doanh 14 TCKT Tổ chức kinh tế 15 TCTD Tổ chức tín dụng 16 TMCP Thương mại cổ phần 17 TSĐB Tài sản đảm bảo 18 USD Đô la Mỹ 19 VND Việt Nam đồng 20 XLRR Xử lý rủi ro MỤC LỤC Trang Lời cam đoan Danh mục các chữ viết tắt Mục lục MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .................................................. 6 1.1. Ngân hàng thương mại và hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân của Ngân hàng thương mại ......................................................................................................... 6 1.1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại ............................................................... 6 1.1.2. Cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng thương mại .............................. 10 1.2. Phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân của Ngân hàng thương mại ................... 21 1.2.1. Khái niệm phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân ......................................... 21 1.2.2. Sự cần thiết phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân ...................................... 22 1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân ...................... 23 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân .......... 29 1.3. Kinh nghiệm về phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân ở một số Ngân hàng trong và ngoài nước .................................................................................................. 35 1.3.1. Kinh nghiệm phát triển cho vay tiêu dùng cá nhâncủa một số ngân hàng thương mại ở Trung Quốc ............................................................................... 35 1.3.2. Kinh nghiệm phát triển cho vay tiêu dùng cá nhâncủa một số ngân hàng thương mại ở Việt Nam ................................................................................... 37 1.3.3. Bài học kinh nghiệm đối với BIDV chi nhánh Bắc Quảng Bình ............. 39 Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG CÁ NHÂN CÁ NHÂN ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNH CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH BẮC QUẢNG BÌNH ........................................................................................................ 42 2.1. Tổng quanvề Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Quảng Bình ....................................................................... 42 2.1.1. Sự hình thành và phát triển của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Quảng Bình .............................. 42 2.1.2. Cơ cấu tổ chức,mạng lưới và nhiệm vụ của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Quảng Bình. ...... 44 2.1.3. Tình hình hoạt động của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bắc Quảng Bình trong những năm gần đây .... 47 2.2. Thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng cá nhânđối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình ........................................................................................................ 55 2.2.1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân .............. 55 2.2.2. Quy chế, quy trình cho vay đối với khách hàng.......................................... 57 2.2.3. Sản phẩm cho vay tiêu dùng cá nhân ............................................................ 59 2.2.4. Thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình60 2.3. Đánh giá về phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân tại BIDV chi nhánh Bắc Quảng Bình ................................................................................................................ 77 2.3.1. Những kết quả đạt được ................................................................................... 77 2.3.2. Những hạn chế chủ yếu và nguyên nhân của hạn chế ............................... 78 Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁPVỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG CÁ NHÂN TẠI ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH BẮC QUẢNG BÌNH ............................................................ 84 3.1. Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình ............................. 84 3.1.1. Định hướng phát triển của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình ........................................ 84 3.1.2. Định hướng phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình85 3.2. Các giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng cá nhânđối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt nam chi nhánh Bắc Quảng Bình ........ 86 3.2.1. Giải pháp về xây dựng chiến lược phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân86 3.2.2. Giải pháp về phát triển về tăng trưởng và mở rộng thị phần cho vay tiêu dùng cá nhân ...................................................................................................... 87 3.2.3. Giải pháp về đa dạng hóa sản phẩm cho vay tiêu dùng cá nhân .............. 91 3.2.4. Giải pháp về qui trình, thủ tục vay vốn......................................................... 93 3.2.5. Giải pháp hạn chế rủi ro, nâng cao chất lượng cho vay tiêu dùng cá nhân ... 94 3.2.6. Giải pháp về nâng cao chất lượngcông nghệ thông tin, trình độ đội ngũ cán bộ .................................................................................................................. 96 3.2.7. Giải pháp tăng cường hoạt động maketting, nâng cao thương hiệu BIDV chi nhánh Bắc Quảng Bình ............................................................................. 97 3.3. Kiến nghị ..................................................................................................................... 99 3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ .......................................................................... 99 3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước .....................................................100 3.3.3. Kiến nghị đối với BIDV ................................................................................101 KẾT LUẬN............................................................................................................ 103 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 105 DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ Trang Bảng Bảng 2.1. Tình hình huy động vốn tại BIDV Bắc Quảng Bình năm 2016-2018 ... 48 Bảng 2.2. Thị phần huy động vốn của BIDV Bắc Quảng Bình trên địa bàn tỉnh năm 2018 ........................................................................................ 49 Bảng 2.3. Tình hình dư nợ cho vay tại BIDV Bắc Quảng Bình giai đoạn 2015-2017 .............................................................................................. 50 Bảng 2.4. Kết quả thu dịch vụ của Chi nhánh giai đoạn 2016-2018 ..................... 52 Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của Chi nhánh giai đoạn 2016-2018..... 54 Bảng 2.6: Dư nợ cho vay tiêu dùng cá nhân các năm từ 2016 đến năm 2018 ....... 60 Bảng 2.7: Số lượng khách hàng vay tiêu dùng các năm từ 2016 đến năm 2018 ... 62 Bảng 2.8: Thị phần cho vay tiêu dùng cá nhân các NHTM trên địa bàn Quảng Bình... 64 Bảng 2.9: Dư nợ cho vay tiêu dùng cá nhântheo mục đích vay............................. 66 Bảng 2.10: Dư nợ cho vay tiêu dùng cá nhântheo thời hạn cho vay........................ 67 Bảng 2.11: Dư nợ cho vay tiêu dùng cá nhântheo hình thức đảm bảo .................... 68 Bảng 2.12: Nợ quá hạn cho vay tiêu dùng cá nhân các năm từ 2016 đến năm 2018 .... 70 Bảng 2.13: Cơ cấu nợ quá hạn cho vay tiêu dùng cá nhân ...................................... 72 Bảng 2.14: Nợ xấu cho vay tiêu dùng cá nhân các năm 2016 đến năm 2018 .......... 73 Bảng 2.15: Kết quả thu lãi cho vay tiêu dùng cá nhân ............................................. 76 Bảng 2.16: Lãi suất cho vay tiêu dùng cá nhân các năm từ 2016 đến năm 2018 .... 77 Sơ đồ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ bộ máy tổ chức của BIDV Bắc Quảng Bình ................................. 45 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Ngày nay, cùng với sự phát triển của nền kinh tế và hội nhập kinh tế toàn cầu, thu nhập của người dân ngày càng cải thiện, kết cấu dân số trẻ có thể nhanh chóng tiếp cận các thói quen tiêu dùng mới, giao dịch của người dân với cộng đồng quốc tế ngày càng mở rộng là một trong những điều kiện thuận lợi và cơ hội cho tín dụng tiêu dùng phát triển ở Việt Nam. Không chỉ riêng ngân hàng mà các tổ chức tín dụng khác coi đây là một thị trường đầy tiềm năng cần được quan tâm và chú trọng, đặc biệt trong chiến lược kinh doanh đối với thị trường bán lẻ.Chính vì vậy, việc nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện và cụ thể cả lý luận và thực tiễn về hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân của Ngân hàng thương mại là yêu cầu bức thiết hiện nay. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình tập trung chủ yếu ở địa bàn Bắc Quảng Bình. Thu nhập từ hoạt động tín dụng chiếm tỷ trọng trên 90%, mặc dù có số lượng khách hàng hộ gia đình, cá nhân khá cao tuy nhiên dư nợ của đối tượng này chỉ chiếm chưa đến 55% tổng dư nợ toàn chi nhánh và cho vay tiêu dùng cá nhân cũng chỉ chiếm khoảng hơn 9% dư nợ cho vay. Phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân là phân khúc thị trường tiềm năng mà trong nhiều năm qua BIDV nói chung và BIDV chi nhánh Bắc Quảng Bình luôn hướng tới. Việc phát triển sản phẩm này tạo điều kiện cho BIDV mở rộng thị trường tín dụng, đa dạng hóa lĩnh vực cho vay và cung cấp trọn gói các dịch vụ tiện ích, song cơ cấu cho vay tiêu dùng cá nhân trong tổng dư nợ của chi nhánh là chưa phù hợp với tiềm năng của thị trường; đặc thù SXKD quy mô nhỏ; thu nhập theo thời vụ và nhu cầu phục vụ đời sống thường xuyên của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn. Trong xu hướng cạnh tranh ngày càng gay gắt và để mở rộng quy mô, tăng trưởng tín dụng, nâng cao hiệu quả hoạt động ngân hàng, phân tán rủi ro của các NHTM trên địa bàn, không chỉ có Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát 1 triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình mà các tổ chức tín dụng khác cũng đang phát triển cho vay tới hộ gia đình, cá nhân đặc biệt là cho vay tiêu dùng cá nhân. Tuy nhiên, do tính phức tạp của phân khúc thị trường này, món cho vay nhỏ lẻ, chi phí nghiệp vụ cao, địa bàn hoạt động rộng, việc chứng minh nguồn thu nhập đặc biệt đối với các đối tượng khách hàng ở khu vực nông thôn rất khó nên không tránh khỏi những rủi ro tiềm ẩn nhất định. Điều này làm cho chi phí phát sinh tăng ngoài dự kiến, giảm lợi nhuận kỳ vọng và hạn chế khả năng cạnh tranh của chi nhánh so với các NHTM khác.Mặt khác, các chính sách cũng như quy chế cho vay của chi nhánh vẫn còn những vướng mắc làm ảnh hưởng đến khả năng tăng trưởng cho vay tiêu dùng cá nhân của Chi nhánh. Nhận thức được những vấn đề nêu trên, xuất phát từ thực tiễn hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình, tác giả chọn đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp: "Cho vay tiêu dùng cá nhânđối với khách hàng cá nhân tại chi nhánh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Bắc Quảng Bình". 2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận văn Ngoài các văn bản pháp luật của nhà nước về hoạt động NHTM và hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân, có rất nhiều tài liệu nghiên cứu về Phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân tại các Ngân hàng thương mại. Tuy nhiên nghiên cứu một cách hệ thống và toàn diện cả lý luận và thực tiễn về phát triển cho vay tiêu dùng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bắc Quảng Bình thì chưa có công trình nào. Vì vậy đề tài luận văn thạc sỹ Tài Chính Ngân hàng: “Cho vay tiêu dùng cá nhânđối với khách hàng cá nhân tại chi nhánh Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Bắc Quảng Bình” là công trình nghiên cứu một cách nghiêm túc của bản thân tác giả. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong luận văn này đều có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và được phép công bố. 2