Nội dung

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– ĐỖ ĐỨC CÔNG TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI CHI CỤC THUẾ HUYỆN PHÚ LƯƠNG TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2018 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– ĐỖ ĐỨC CÔNG TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI CHI CỤC THUẾ HUYỆN PHÚ LƯƠNG TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. LƯU NGỌC TRỊNH THÁI NGUYÊN - 2018 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn "Tăng cường quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Chi cục thuế Huyện Phú Lương - Tỉnh Thái Nguyên” là trung thực, là kết quả nghiên cứu của riêng tôi. Các tài liệu, số liệu sử dụng trong luận văn do Tổng cục Thuế, Cục Thuế Thái Nguyên, UBND Huyện Phú Lương, Chi cục Thuế Huyện Phú Lương cung cấp và do cá nhân tôi thu thập từ các báo cáo của Ngành thuế, sách, báo, tạp chí Thuế, các kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được công bố... Các trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Ngày tháng năm 2018 Tác giả luận văn Đỗ Đức Công ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài "Tăng cường quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Chi cục thuế Huyện Phú Lương - Tỉnh Thái Nguyên”, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu. Tôi xin chân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, Phòng Quản lý Đào tạo Sau Đại học, các khoa, phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn PGS.TS. Lưu Ngọc Trịnh. Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà khoa học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác của các đồng chí tại địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Cục Thuế Thái Nguyên; Chi cục Thuế Huyện Phú Lương; cán bộ các Đội thuế thuộc Chi cục Thuế huyện Phú Lương… Tôi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia đình đã giúp tôi thực hiện luận văn này. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó. Xin trân trọng cảm ơn ! Thái Nguyên, ngày tháng năm 2018 Tác giả luận văn Đỗ Đức Công iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii MỤC LỤC ................................................................................................................. iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ............................................................................ vii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ..................................................................... ix MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...........................................................................3 4. Những đóng góp mới của luận văn .........................................................................3 5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ..................................................................5 1.1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ..................................5 1.1.1. Khái niệm chung về doanh nghiệp nhỏ và vừa .................................................5 1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ...........................................................5 1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nền kinh tế ...................................6 1.1.4. Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ..................................................................8 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa .......................10 1.2.1. Tổng quan về thuế ...........................................................................................10 1.2.2. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc của Quản lý thuế ....................................16 1.2.3. Nội dung quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ...............................18 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ....25 1.3. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................30 1.3.1. Kinh nghiệm về quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại một số Chi cục Thuế .............................................................................................................30 1.3.2. Bài học kinh nghiệm đối với Chi cục thuế huyện Phú Lương ........................34 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................35 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................35 2.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................35 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................35 2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu ...............................................................................36 iv 2.2.3. Phương pháp phân tích ....................................................................................36 2.3. Các chỉ tiêu phân tích .........................................................................................39 2.3.1. Nhóm chỉ tiêu đánh giá chung ........................................................................39 2.3.2. Nhóm chỉ tiêu đánh giá tình hình hoạt động ...................................................39 Chương 3: THỰC TRẠNG CỦA QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI CHI CỤC THUẾ HUYỆN PHÚ LƯƠNG TỈNH THÁI NGUYÊN ...........................................................................................41 3.1. Điều kiện kinh tế - tự nhiên - xã hội của huyện Phú Lương - tỉnh Thái Nguyên ...41 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ...........................................................................................41 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của Huyện Phú Lương...........................................41 3.1.3. Nhận xét chung ...............................................................................................44 3.2. Khái quát chung về các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại huyện Phú lương, tỉnh Thái Nguyên ..............................................................................................................45 3.3. Khái quát về Chi cục thuế huyện Phú Lương ........................................................49 3.3.1. Cơ cấu bộ máy quản lý tại Chi cục thuế huyện Phú Lương ...................................49 3.3.2. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn ......................................................50 3.3.3. Tình hình phân bố cán bộ công chức tại Chi cục thuế huyện Phú Lương ......53 3.3.4. Trang thiết bị quản lý thu thuế của Chi Cục Thuế ..........................................55 3.3.5. Kết quả thu ngân sách trên địa bàn huyện Phú Lương ...................................56 3.4. Thực trạng quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Chi cục thuế huyện Phú Lương ......................................................................................................59 3.4.1. Đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, ấn định thuế .............................................59 3.4.2. Thủ tục hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế ........................................................66 3.4.3. Xoá nợ tiền thuế, tiền phạt ..............................................................................68 3.4.4. Quản lý thông tin về người nộp thuế...............................................................70 3.4.5. Kiểm tra thuế, thanh tra thuế ...........................................................................71 3.4.6. Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế .............................................77 3.4.7. Xử lý vi phạm pháp luật về thuế .....................................................................77 3.4.8. Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế ................................................................78 3.4.9. Về công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục về thuế, tăng cường các hoạt động dịch vụ hỗ trợ người nộp thuế ..........................................................................79 3.4.10. Thực trạng quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Phú Lương theo phiếu điều tra .......................................................................82 3.5. Đánh giá công tác quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Phú Lương ...............................................................................................86 v 3.5.1. Những mặt đạt được ........................................................................................86 3.5.2. Những mặt còn hạn chế và nguyên nhân ........................................................89 Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ LƯƠNG ............................ 94 4.1. Quan điểm, định hướng mục tiêu về quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Chi cục thuế Huyện Phú Lương ...............................................................94 4.1.1. Quan điểm .......................................................................................................94 4.1.2. Định hướng......................................................................................................97 4.1.3. Mục tiêu ..........................................................................................................97 4.2. Giải pháp tăng cường quản lý thuế đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Phú Lương .......................................................................................102 4.2.1. Về công tác chỉ đạo, điều hành .....................................................................102 4.2.2. Về thu ngân sách nhà nước ...........................................................................103 4.2.3.Giải pháp tăng cường nội dung quản lý thuế .................................................104 4.2.4.Giải pháp tăng cường đào tạo đội ngũ công chức ngành thuế .......................109 4.2.5. Hiện đại hoá công nghệ thông tin ngành thuế ...............................................110 4.2.6. Các giải pháp khác ........................................................................................110 4.3. Kiến nghị ..........................................................................................................111 4.3.1. Kiến nghị với Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế trình Quốc hội sửa đổi một số nội dung của Luật Quản lý thuế còn chưa phù hợp với thực tế hiện nay....111 4.3.2. Kiến nghị với Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên ...................................................113 4.3.3. Kiến nghị với UBND huyện Phú Lương ......................................................114 KẾT LUẬN ............................................................................................................115 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................117 PHỤ LỤC ...............................................................................................................119 vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT CHỮ VIẾT TẮT 1 CNTT Công nghệ thông tin 2 CQT Cơ quan thuế 3 CP Cổ phần 4 CTCP Công ty cổ phần 5 DN Doanh nghiệp 6 DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa 7 DNTN Doanh nghiệp tư nhân 8 ĐTNN Đối tượng nộp thuế 9 GDP Tốc độ tăng trưởng kinh tế 10 GTGT Giá trị gia tăng 11 HTX Hợp tác xã 12 MSDN Mã số doanh nghiệp 13 MST Mã số thuế 14 NNT Người nộp thuế 15 NSNN Ngân sách Nhà nước 16 QLT Quản lý thuế 17 TP Thành phố 18 TNCN Thu nhập cá nhân 19 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 20 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 21 TTĐB Tiêu thụ đặc biệt 22 UBND Ủy ban nhân dân 23 XHCN Xã hội chủ nghĩa NGUYÊN NGHĨA vii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1.1. Doanh nghiệp nhỏ và vừa theo tiêu chí doanh thu ........................... 8 Bảng 1.2. Doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy mô tổng nguồn vốn .................. 9 Bảng 3.1. Tình hình dân số và lao động của huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016 ........................................................................................ 42 Bảng 3.2. Số lượng DNVVN đóng trên địa bàn huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016 (phân theo loại hình doanh nghiệp) ..................... 46 Bảng 3.3. Số lượng DNVVN đóng trên địa bàn huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016 (phân theo ngành nghề kinh doanh) .................... 47 Bảng 3.4. Trình độ quản lý của toàn bộ chi cục thuế huyện Phú Lương ........ 53 Bảng 3.5. Đánh giá chất lượng nguồn nhân lực tại Chi cục Thuế huyện Phú Lương - tỉnh Thái Nguyên năm 2016 ...................................... 54 Bảng 3.6. Trang thiết bị quản lý thu thuế của Chi cục thuế Phú Lương năm 2016 ........................................................................... 55 Bảng 3.7. Số thu NSNN huyện Phú Lương giai đoạn 2014 – 2016 ............... 56 Bảng 3.8. Kết quả thu NSNN từng sắc thuế tại Chi cục thuế huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016............................................................ 57 Bảng 3.9. Số lượng cấp mã số thuế mới giai đoạn 2014 - 2016 ..................... 59 Bảng 3.10. Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa giải thể, phá sản, bỏ trốn giai đoạn 2014 - 2016 ..................................................................... 59 Bảng 3.11. Số lượng hồ sơ khai thuế giai đoạn 2014 - 2016 .......................... 62 Bảng 3.12. Tỷ lệ nộp hồ sơ khai thuế giai đoạn 2014-2016 ........................... 63 Bảng 3.13. Tình hình nộp thuế của DNNVV tại Chi cục thuế huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016 (Phân theo ngành nghề kinh doanh) . 65 Bảng 3.14. Kết quả công tác hoàn thuế gia đoạn 2014-2016 ......................... 67 Bảng 3.15. Tình hình nợ thuế của DNNVV tại Chi cục thuế huyện Phú Lương giai đoạn 2014-2016............................................................ 69 Bảng 3.16. Kết quả kiểm tra hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế ....................... 73 Bảng 3.17. Tình hình kiểm tra thuế tại các DNNVV của Chi cục thuế huyện Phú Lương giai đoạn 2014 - 2016........................................ 75 Bảng 3.18. Xử phạt đối với hành vi vi phạm thủ tục thuế của DNNVV giai đoạn 2014 – 2016 tại Chi cục Thuế huyện Phú Lương ........... 77 viii Bảng 3.19. Xử phạt đối với hành vi chậm nộp tiền thuế đối với DNNVV giai đoạn 2014 – 2016 tại Chi cục Thuế Phú Lương ...................... 78 Bảng 3.20. Tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế ............................................ 81 Bảng 3.21. Tình hình khai và nộp thuế của doanh nghiệp ......................... 82 Bảng 3.22. Tổng hợp một số câu hỏi đối với doanh nghiệp về vấn đề pháp lý của quản lý thuế ............................................................... 83 Bảng 3.23. Sự minh bạch về thủ tục hành chính về thuế ........................... 83 Bảng 3.24. Mức độ hài lòng của DN đối với một số thủ tục hành chính .. 84