Luận văn thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nâng cao hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng, Thanh Hóa.pdf (Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế)

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng tất cả các nguồn số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ ở một học vị nào. Các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc. TÊ ́H U Ế Tác giả Đ A ̣I H O ̣C K IN H Lê Minh Thành i LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới tất cả cá nhân, cơ quan đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Lời đầu tiên tôi bày tỏ lòng biết ơn tới quý thầy cô giáo đã giảng dạy và truyền đạt kiến thức quý báu cho tôi trong suốt quá trình học tập. Ế Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà, người đã U hướng dẫn tôi tận tình và đầy trách nhiệm để tôi hoàn thành luận văn. ́H Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến lãnh đạo trường đại học kinh tế Huế, TÊ phòng khoa học công nghệ hợp tác quốc tế - đào tạo sau đại học, các khoa, các phòng ban chức năng, toàn thể giảng viên, cán bộ công nhân viên tham gia công tác giảng dạy, phục vụ khoá đào tạo K14B-Quản trị kinh doanh, đã giúp đỡ tôi hoàn IN H thành tốt khoá học, đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo Công ty TNHH Lam Sơn – Sao K Vàng, các đồng nghiệp đã cộng tác, cung cấp những tài liệu và thông tin cần thiết để ̣C tôi hoàn thành được luận văn này. O Chân thành cảm ơn tập thể lớp K14B-Quản trị kinh doanh về sự đoàn kết, hỗ ̣I H trợ tôi trong quá trình học tập nghiên cứu. Đ A Tôi xin chân thành cảm ơn ! Thanh Hóa, ngày…tháng….năm 2015 Tác giả luận văn Lê Minh Thành ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN Họ và tên: Lê Minh Thành Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 01 02 Niên khóa: 2013 - 2015 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phùng Thị Hồng Hà Tên đề tài: Nâng cao hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp tại Công ty TNHH Lam Sơn - Sao Vàng, Thanh Hóa. Ế 1. Mục tiêu của đề tài U Trên cơ sở phân tích thực trạng sử dụng lao động trực tiếp sản xuất mía trong ́H thời kỳ 2011 – 2013, đề xuất hệ thống giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp tại Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng đến năm 2020 TÊ 2. Nội dung chính: (i) Hệ thống những vấn đề lý luận và thực tiễn về sử dụng lao động trực tiếp trong các doanh nghiệp sản xuất mía; (ii) Phân tích, đánh H giá thực trạng sử dụng và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng lao động sản IN xuất mía ở Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng, Thanh Hóa; (iii) Đề xuất hệ thống các giải pháp có căn cứ khoa học nâng cao hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp tại K Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng đến năm 2020. ̣C 3. Kết quả đạt được O Về mặt lý luận, đề tài đã hệ thống hóa lý luận cơ bản về lao động, nội dung tổ chức sử dụng lao động, đặc điểm của ngành sản xuất mía có liên quan đến hiệu ̣I H quả sử dụng lao động, các nhân tố ảnh hưởng đến sử dụng lao động trực tiếp sản xuất mía; Xây dựng các chỉ tiêu nghiên cứu. Đồng thời tổng kết các kinh nghiệm sử Đ A dụng lao động trực tiếp trên thế giới. Về mặt nội dung, dựa trên nguồn số liệu thứ cấp, đề tài đã phân tích, đánh giá tình hình sử dụng lao động trực tiếp giai đoạn 2011 – 2013 tại Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng; Đánh giá hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp và phân tích các nhân tố ảnh hưởng hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp. Dựa trên định hướng phát triển của công ty trong giai đoạn 2015 – 2020, và kết quả nghiên cứu ở chương 2, luận văn đã đề xuất 05 nhóm giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng lao động ở công ty. iii DANH MỤC CÁC TỪ VẾT TẮT TNHH : Trách nhiệm hữu hạn CNH-HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa : Ủy ban nhân dân QĐ : Quyết định GĐ : Giám đốc BGĐ : Ban giám đốc CĐ : Công đoàn PGĐ : Phó giám đốc SX : Sản xuất SL : Số lượng LĐ : Lao động CB : Cán bộ KH : Kế hoạch BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế BVTV : Bảo vệ thực vật U ́H TÊ H IN K ̣C O : Triệu đồng ̣I H Trđ Ế UBND : Sản xuất kinh doanh TC-HC : Tổ chức hành chính. Đ A SXKD iv MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐÂU.........................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3 5. Bố cục của đề tài .....................................................................................................3 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .......................................................................................4 Ế CHƯƠNG 1 ................................................................................................................4 U CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG ́H TRONG DOANH NGHIỆP........................................................................................4 TÊ 1.1. Lao động và vai trò của nó trong hoạt động sản xuất ..........................................4 1.2. Những vấn đề cơ bản về sử dụng lao động trực tiếp............................................6 H 1.2.1. Phân công – hiệp tác lao động ..........................................................................6 1.2.2. Xây dựng và hoàn thiện định mức lao động và định mức hao phí vật tư .........8 IN 1.2.3. Thù lao lao động và các chế độ đối với người lao động ...................................9 K 1.2.4. Chính sách khuyến khích đối với người lao động. ...........................................9 1.3. Đặc điểm của sản xuất mía có ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng lao động trực ̣C tiếp.............................................................................................................................10 O 1.3.1. Quy trình kỹ thuật sản xuất mía ......................................................................10 ̣I H 1.3.2. Đặc điểm của tổ chức sản xuất mía.................................................................13 1.4. Nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng lao động trồng mía ..........................14 Đ A 1.4.1 Nhân tố chủ quan .............................................................................................14 1.4.2. Nhân tố khách quan.........................................................................................17 1.5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng lao động...............................................18 1.6. Kinh nghiệm sử dụng lao động từ một số Công ty trong nước..........................19 CHƯƠNG 2: HIỆU QUẢ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN- SAO VÀNG, THANH HÓA ..........................................................................21 2.1. Tổng quan về Công ty TNHH Lam Sơn- Sao Vàng ..........................................21 2.1.1. Giới thiệu về Công ty ......................................................................................21 v 2.1.3. Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ của Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng ..........................................................................................................................23 2.1.4. Tình hình đất đai của Công ty .........................................................................25 2.1.5. Tình hình tài sản và nguồn vốn của công ty ...................................................26 2.1.6. Kết quả sản xuất kinh doanh ...........................................................................27 2.2. Thực trạng lao động của Công ty.......................................................................28 2.2.1. Khái quát tình hình lao động của Công ty ......................................................28 2.2.2. Lao động trồng mía của công ty......................................................................30 Ế 2.3. Khái quát về công tác tổ chức sản xuất mía của công ty ...................................32 U 2.3.1. Hình thức tổ chức sản xuất..............................................................................32 Tình hình sử dụng lao động cho hoạt động trồng mía ....................................40 TÊ 2.4. ́H 2.3.2. Hiệp tác lao động trong khoán sản phẩm cho lao động ..................................38 2.4.1. Đối với hoạt động sản xuất mía tập trung .......................................................40 2.4.2. Đối với hoạt động sản xuất mía phân tán (khoán cho lao động) ....................41 H 2.5. Kết quả sản xuất mía ..........................................................................................44 IN 2.6. Hiệu quả sử dụng lao động trồng mía ................................................................45 K 2.7. Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng lao động trồng mía ...............46 2.7.1. Trình độ tổ chức điều hành .............................................................................46 ̣C 2.7.3. Áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất............................................................49 O 2.7.4. Số lượng và chất lượng lao động ....................................................................51 ̣I H CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG TRỰC TIẾP TẠI CÔNG TY TNHH LAM SƠN – SAO VÀNG, THANH HÓA...54 Đ A 3.1Căn cứ đề xuất giải pháp ......................................................................................54 3.1.1Định hướng phát triển Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng giai đoạn 20152020...........................................................................................................................54 3.1.2. Kết quả phân tích thực trạng sử dụng lao động của Công ty trong giai đoạn 2011 – 2013...............................................................................................................55 3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng lao động trực tiếp.............................57 3.3.1. Quy hoạch lại đất đai.......................................................................................57 3.3.2. Tăng cường áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất................................................57 3.3.3. Đẩy mạnh áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất ...........................................59 vi 3.3.4. Khắc phục những tồn tại trong điều hành các khâu của quá trình sản xuất....60 3.3.5. Nâng cao chất lượng lao động.........................................................................61 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................62 1. Kết luận .................................................................................................................62 2. Kiến nghị ...............................................................................................................64 Đ A ̣I H O ̣C K IN H TÊ ́H U Ế DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................65 vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Quy mô, cơ cấu diện tích các loại đất của Công ty ..................................26 Bảng 2.2: Quy mô cơ cấu vốn và nguồn vốn của Công ty........................................27 Bảng 2.3: Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty ................................................28 giai đoạn 2011-2013..................................................................................................28 Bảng 2.4: Quy mô cơ cấu lao động của Công ty giai đoạn 2011-2013 ....................30 Bảng 2.5: Quy mô, cơ cấu lao động trồng mía của Công ty .....................................31 Ế Bản 2.6: Kết quả giao khoán đất cho các đơn vị của Công ty ..................................34 U Bảng 2.7 : Mức khoán sản phẩm cho hộ nhận khoán ...............................................35 ́H Bảng 2.8: Định mức lao động 1 ha mía ....................................................................35 TÊ Bảng 2.9 : Định mức hao phí vật tư cho 1 ha sản xuất mía .....................................37 Bản 2.10: Tình hình huy động lao động cho trồng mía tập trung .............................41 H Bảng 2.11: Phân bố số công lao động cho hình thức sản xuất phân tán ...................42 IN Bảng2.12: Kết quả sản xuất mía của Công ty giai đoạn 2011-2013.........................44 K Bảng 2.13: Hiệu quả sử dụng lao động trồng mía ...................................................45 ̣C Bảng 2.14: Tỷ lệ cơ giới hóa các khâu trong quá trình sản xuất mía của công ty giai đoạn 2012 – 2014 ......................................................................................................49 O Bảng 2.15: Hạch toán kinh tế cho 1 ha mía ..............................................................50 ̣I H Bảng 2.16: Biến động giá các yếu tố đầu vào và đầu ra ...........................................52 Bảng 2.17: Ảnh hưởng của giá mía và giá phân đạm đến ........................................53 Đ A thu nhập 1 ha mía ......................................................................................................53 Bảng 3.1:Hiện trạng máy móc thiết bị phục vụ khâu làm đất...................................58 viii DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ Đồ thị 2.1: Cung cầu lao động cho hình thức sản xuất mía phân tán .......................43 Đ A ̣I H O ̣C K IN H TÊ ́H U Ế Sơ đồ 2.1.3: Tổ chức bộ máy quản lý công ty TNHH Lam Sơn- Sao Vàng ............23 ix PHẦN MỞ ĐÂU 1. Lý do chọn đề tài Việt nam là quốc gia có truyền thống nông nghiệp lâu đời, nông thôn hiện đang chiếm hơn 70% lao động xã hội và đây là một nguồn lực lao động dồi dào, đầy tiềm năng cho sự phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện thành công quá trình CNH - HĐH (công nghiệp hoá hiện đại hoá) đất nước. Trong quá trình công nghiệp Ế hoá hiện đại hoá đất nước và đổi mới, cơ chế quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn U nhân lực là một trong những biện pháp cơ bản nhằm nâng cao năng suất lao động, ́H cải thiện đời sống vật chất và văn hoá cho người lao động. TÊ Trong doanh nghiệp, sử dụng lao động được coi là vấn đề quan trọng hàng đầu vì nó là một trong ba yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất. Nhưng sử dụng lao động sao H cho có hiệu quả cao nhất lại là một vấn đề riêng biệt đặt ra trong ra trong từng doanh IN nghiệp. Việc doanh nghiệp sử dụng những biện pháp gì, những hình thức nào để phát huy khả năng của người lao động nhằm nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản K xuất kinh doanh là một điều hết sức quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến sự thành công ̣C hay thất bại của doanh nghiệp. Mặt khác biết được đặc điểm của lao động trong doanh O nghiệp sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí, thời gian và công sức vì vậy mà ̣I H việc thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp dễ dàng hơn. Nâng cao hiệu quả sử dụng lao động là cơ sở để nâng cao tiền lương, cải Đ A thiện đời sống cho công nhân, giúp cho doanh nghiệp có bước tiến lớn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Công ty TNHH Lam Sơn – Sao Vàng là một Công ty hoạt động và sản xuất kinh doanh đa ngành nghề, chủ yếu là sản xuất cây mía đồi dùng làm nguyên liệu sản xuất đường. Lao động trực tiếp của Công ty tương đối dồi dào, ổn định, có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng và chăm sóc cây mía. Công ty giao khoán đất cho hộ công nhân để sản xuất đồng thời đầu tư cung ứng vật tư, tiêu thụ 100% sản phẩm cho người lao động. Công tác sử dụng lao động tại Công ty chủ yếu bằng hình thức giao khoán, cung cấp nguyên liệu đầu vào bao tiêu sản phẩm đầu ra. Cách tổ 1