Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------- NGÔ THỊ HẠNH KỸ NĂNG THỰC THI NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH CỦA CÁN BỘ VĂN PHÒNG CẤP XÃ/PHƢỜNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC HÀ NỘI - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI ---------- NGÔ THỊ HẠNH KỸ NĂNG THỰC THI NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH CỦA CÁN BỘ VĂN PHÒNG CẤP XÃ/PHƢỜNG Chuyên ngành : Tâm lý học chuyên ngành Mã số : 62.31.04.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC Người hướng dẫn khoa học PGS.TS NGUYỄN ĐỨC SƠN PGS.TS ĐỖ THỊ HẠNH PHÚC HÀ NỘI - 2017 i LỜI CA M ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các tư liệu sử dụng trong Luận án là trung thực. Tôi xin chịu trách nhiệm về kết quả nghiên cứu của mình. Tác giả Ngô Thị Hạnh ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CBCC : Cán bộ công chức CBLĐQL, ĐN : Cán bộ lãnh đạo quản lý, đồng nghiệp CBQL : Cán bộ quản lí CBVP : Cán bộ văn phòng CBVPCXP : Cán bộ văn phòng cấp xã/phường CĐSP : Cao đẳng Sư phạm CHXHCN : Cộng hòa xã hội chủ nghĩa CNH, HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CNTT : Công nghệ thông tin ĐC : Đối chứng HĐND : Hội đồng nhân dân KN : Kỹ năng KNNVHC : Kỹ năng nghiệp vụ hành chính KNTTNVHC : Kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính NVHC : Nghiệp vụ hành chính TBC : Trung bình chung THSP : Tình huống sư phạm TTNVHC : Thực thi nghiệp vụ hành chính UBND : Ủy ban nhân dân VP : Văn phòng VPUBND : Văn phòng Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa iii MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu ........................................................ 1 2. Mục đích nghiêcứu .................................................................................... 3 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ........................................................... 3 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu................................................................................. 4 6. Giới hạn nghiên cứu................................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 5 8. Những luận điểm bảo vệ ............................................................................ 6 9. Đóng góp của Luận án ............................................................................... 7 10. Cấu trúc của Luận án ............................................................................... 7 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU KỸ NĂNG THỰC THI NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH CỦA CÁN BỘ VĂN PHÒNG CẤP XÃ/PHƢỜNG .................................................................................................. 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................. 9 1.1.1. Các nghiên cứu về kỹ năng và kỹ năng nghề nghiệp ....................... 9 1.1.2. Những công trình nghiên cứu về kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính ............................................................................................... 17 1.2. Một số vấn đề lý luận về kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành của cán bộ văn phòng cấp xã/phường ............................................................................ 28 1.2.1. Kỹ năng........................................................................................... 28 1.2.2. Hành chính và kỹ năng nghiệp vụ hành chính ............................... 36 1.2.3. Thực thi nghiệp vụ hành chính ....................................................... 41 1.2.4. Kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường ................................................................................................. 46 1.3. Những yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường ................................................ 63 iv 1.3.1. Yếu tố chủ quan .............................................................................. 63 1.3.2. Yếu tố khách quan .......................................................................... 64 Kết luận chương 1 .......................................................................................... 67 Chƣơng 2: TỔ CHỨC VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................. 69 2.1. Tổ chức nghiên cứu .............................................................................. 69 2.1.1. Nội dung nghiên cứu ...................................................................... 69 2.1.2. Khách thể nghiên cứu ..................................................................... 69 2.1.3. Địa bàn nghiên cứu ........................................................................ 72 2.1.4. Các giai đoạn nghiên cứu .............................................................. 73 2.1.5. Kế hoạch nghiên cứu ...................................................................... 75 2.2. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 76 2.2.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu ................................................... 76 2.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ............................................ 77 2.2.3. Phương pháp quan sát ................................................................... 79 2.2.4. Phương pháp phỏng vấn ................................................................ 80 2.2.5. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động ............................. 80 2.2.6. Phương pháp bài tập tình huống.................................................... 81 2.2.7. Phương pháp thực nghiệm ............................................................. 81 2.2.8. Thống kế toán học .......................................................................... 83 2.3. Các tiêu chí đánh giá kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính .............. 84 2.3.1. Các chỉ báo (Items) ........................................................................ 84 2.3.2. Thang đánh giá............................................................................... 84 Kết luận chương 2 ...................................................................................... 86 Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG KỸ NĂNG THỰC THI NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH CỦA CÁN BỘ VĂN PHÒNG CẤP XÃ/PHƢỜNG ....................................................................................... 88 3.1. Thực trạng kỹ năng thực thi nghiệp hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường ..................................................................................................... 88 v 3.1.1. Đánh giá chung của kỹ năng thực thi nghiệp hành chính ở cán bộ văn phòng cấp xã/phường................................................................................. 88 3.1.2. Biểu hiện cụ thể của các nhóm kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường ........................................................ 92 3.1.3. Thực trạng các nhóm kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường theo các biến số ............................... 115 3.2. Mối quan hệ giữa các nhóm kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường .............................................................. 127 3.3. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường .............................................. 130 3.3.1. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan ............................... 130 3.3.2. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan ........................... 132 3.4. Kết quả thực nghiệm tác động ............................................................ 134 3.4.1. Kết quả đo kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cả hai nhóm lần 1 ........................................................................ 134 3.4.2. Kết quả đo kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cả hai nhóm lần 2 ........................................................................ 137 Kết luận chương 3 .................................................................................... 142 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 144 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ..................................................................................................... 151 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 152 PHỤ LỤC vi DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 2.1: Tổng số cán bộ văn phòng được hỏi để tự đánh giá xét theo giới tính . 70 Bảng 2.2: Tổng số cán bộ lãnh đạo quản lý, đồng nghiệp được hỏi để đánh giá về CBVP xét theo giới tính ............................................................................. 70 Bảng 2.3: Cơ cấu về độ tuổi của đội ngũ CBVP cấp xã/phường .................... 71 Bảng 2.4: Thâm niên công tác của đội ngũ CBVP cấp xã/phường ................ 72 Bảng 2.5: Độ tin cậy của bảng hỏi dành cho cán bộ văn phòng cấp xã/phường 79 Bảng 2.6: Độ tin cậy của bảng hỏi dành cho cán bộ lãnh đạo quản lý, đồng nghiệp.............................................................................................................. 79 Bảng 3.1: Đánh giá chung về kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường .......................................................................... 88 Bảng 3.2: Biểu hiện nhóm kỹ năng Văn thư, lưu trữ ...................................... 92 Bảng 3.4: Biểu hiện nhóm kỹ năng Tổng hợp báo cáo hành chính ..................... 99 Bảng 3.5: Biểu hiện nhóm kỹ năng Tổ chức sự kiện hành chính ................. 104 Bảng 3.6: Biểu hiện nhóm kỹ năng giải quyết các tình huống phát sinh trong hoạt động hành chính của CBVPCXP .......................................................... 108 Bảng 3.7: Tổng hợp Kết quả quan sát ........................................................... 113 Bảng 3.8: Kết quả kiểm định sự khác biệt giữa tự đánh giá của CBVPCXP và đánh giá của CBQL, ĐN về kĩ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của CBVPCXP ..................................................................................................... 114 Bảng 3.9: Thực trạng các nhóm KNTTNVHC của CBVPCXP theo giới tính 115 Bảng 3.10: So sánh các nhóm KNTTNVHC của CBVPCXP xét theo độ tuổi 117 Bảng 3.11: KNTTNVHC của CBVPCXP xét theo vùng miền .................... 118 Bảng 3.12: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến KNTTVVHC của CBVPCXP ..................................................................................................... 130 Bảng 3.13: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến ................... 132 KNTTNVHC của CBVPCXP ....................................................................... 132 vii Bảng 3.14: Kết quả đo lần 1 kỹ năng TTNVHC của CBVP thông qua giải quyết tình huống của nhóm ĐC và nhóm TN (Kết quả trước thực nghiệm) .. 134 Bảng 3.15: Kết quả đo sau thực nghiệm kỹ năng TTNVHC của CBVP thông qua giải quyết tình huống của nhóm ĐC và nhóm TN ................................. 137 Bảng 3.16: So sánh kết quả giữa lần 1 và lần 2 của Phường Long Bình (Nhóm thực nghiệm) ................................................................................................. 139 viii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1: Đánh giá chung về kỹ năng thực thi nghiệp vụ hành chính của cán bộ văn phòng cấp xã/phường .......................................................................... 89 Biểu đồ 3.2: Đánh giá của CBQL, đồng nghiệp về mức độ thực hiện KNTTNVHC của đội ngũ CBVPCXP .......................................................... 124 Biểu đồ 3.3: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến ..................... 131 KNTTVVHC của CBVPCXP ....................................................................... 131 Biểu đồ 3.4: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến ................. 132 KNTTNVHC của CBVPCXP ....................................................................... 132 Biểu đồ 3.5: Kết quả kỹ năng TTNVHC của CBVP giữa lần đo thứ nhất và lần đo thứ hai thông qua giải quyết tình huống của nhóm thực nghiệm (Phường Long Bình) ..................................................................................... 140