Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- Trần Thị Thắm KẾ TOÁN THU, CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ Ở VIỆT NAM Luận án tiến sĩ kinh tế Hà Nội, Năm 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- Trần Thị Thắm KẾ TOÁN THU, CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ Ở VIỆT NAM Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 62.34.03.01 Luận án tiến sĩ kinh tế Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS Phạm Thị Thu Thủy 2. TS Bùi Hồng Quang Hà Nội, Năm 2019 i LỜI CAM ĐOAN Tác giả của Luận án xin được cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tác giả và khẳng định nghiên cứu này chưa từng được tác giả sử dụng để nhận bất kỳ một học vị nào từ trước đến nay, nguồn số liệu được tác giả sử dụng trong nghiên cứu này là trung thực, nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Nội dung nghiên cứu của Luận án cũng có sử dụng kết quả nghiên cứu trước đó của một số tác giả ở dạng trích dẫn của Luận án. TÁC GIẢ LUẬN ÁN Trần Thị Thắm ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên NCS xin phép được gửi lời cảm ơn tới Thầy (cô) giáo trường Đại học Thương mại luôn tạo những điều kiện thuận lợi để NCS học tập, nghiên cứu tại trường trong thời gian qua. Tác giả Luận án xin chân thành cảm ơn PGS.TS Phạm Thị Thu Thủy và TS Bùi Hồng Quang đã hướng dẫn, chỉ bảo cho tác giả trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành các nội dung của Luận án. Nhân đây tác giả xin được gửi lời cảm ơn tới các anh (chị) kế toán trưởng các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KT- CN ở Việt Nam đã hỗ trợ tác giả trong quá trình khảo sát, tìm hiểu thực trạng về kế toán thu, chi và kết quả hoạt động tại các trường. Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn tới các đồng nghiệp và những người thân trong gia đình đã giành nhiều tình cảm, tạo điều kiện cho tác giả hoàn thành Luận án, tác giả Luận án xin trân trọng cảm ơn! Tác giả Luận án iii MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 1.TÍNH CẤP THIẾT ĐỀ TÀI 1 2.TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 3 3.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 11 4.CÂU HỎI NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN 11 5.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 12 6.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 12 7.NHỮNG ĐIỂM MỚI VÀ ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN ÁN 13 8.KẾT CẤU LUẬN ÁN 14 CHƯƠNG1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KT THU, CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG ĐƠN VỊ SNCL 15 1.1 TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ SNCL 15 1.1.1 Khái niệm phân loại đơn vị SNCL 15 1.1.2 Bản chất hoạt động của đơn vị SNCL 19 1.1.3 Cơ chế TC trong đơn vị SNCL 23 1.2 KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG ĐƠN VỊ SNCL 27 1.2.1 Cơ sở kế toán trong đơn vị SNCL 27 1.2.2 Nội dung thu chi và kết quả hoạt động trong đơn vị SNCL 29 1.2.3 Kế toán thu chi và kết quả hoạt động trong đơn vị SNCL theo cơ sở KT tiền mặt 37 1.2.4 Kế toán thu chi và kết quả hoạt động trong đơn vị SNCL theo cơ sở KT dồn tích 41 1.3 KINH NGHIỆP ÁP DỤNG CMKT CÔNG QUỐC TẾ VỀ KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG ĐƠN VỊ SNCL TẠI MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM 48 iv 1.3.1 Kinh nghiệm của Australia 48 1.3.2 Kinh nghiệm của Indonesia 50 1.3.3 Bài học cho Việt Nam 51 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 55 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN THU, CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGHÀNH KTCN Ở VIỆT NAM 56 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KT-CN VÀ ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG 56 2.1.1 Khái niệm và phân loại trường ĐHCL 56 2.1.2 Mô hình tổ chức hoạt động của các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KT- CN 60 2.1.3 Đặc điểm hoạt động trong các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KTCN 63 2.1.4 Quản lý tài chính đối với hoạt động tại các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KT- CN 69 2.1.5 Tổ chức công tác kế toán tại các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KTCN 71 2.2 THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH VÀ KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC ĐƠN VỊ SNCL 69 2.2.1 Thực trạng xây dựng và ban hành khuôn khổ pháp lý về tài chính trong các đơn vị SNCL 69 2.2.2 Thực trạng quy định về kế toán thu chi và kết quả hoạt động trong các đơn vị SNCL 71 2.3 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KT- CN Ở VIỆT NAM 74 v 2.3.1 Thực trạng cơ sở kế toán ghi nhận các giao dịch thu chi và kết quả hoạt 74 động 2.3.2 Thực trạng kế toán thu hoạt động 74 2.3.3 Thực trạng kế toán chi hoạt động 75 2.3.4 Thực trạng kế toán kết quả hoạt động 95 2.4 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KT- CN Ở VIỆT NAM 96 2.4.1 Ưu điểm 96 2.4.2 Hạn chế và nguyên nhân 97 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 102 CHƯƠNNG 3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGHÀNH KT- CN Ở VIỆT NAM 103 3.1 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGHÀNH KT- CN Ở VIỆT NAM 103 3.1.1 Xu hướng phát triển các trường ĐHCL 103 3.1.2 Xu hướng phát triển hoạt động trong các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KT- CN 104 3.2 QUAN ĐIỂM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÁC TRƯỜNG ĐHCL ĐÀO TẠO NHÓM NGÀNH KT – CN Ở VIỆT NAM 105 3.3GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN THU CHI VÀ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG ĐƠN VỊ SNCL LẬP THUỘC LĨNH VỰC GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Ở VIỆT NAM 108 vi 3.3.1 Giải pháp hoàn thiện các vấn đề mang tính khuôn mẫu về kế toán thu, chi và kết quả hoạt động trong các đơn vị SNCL thuộc lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo 108 3.3.2 Giải pháp hoàn thiện kế toán thu, chi và kết quả hoạt động trong các trường ĐHCL đào tạo nhóm ngành KT- CN 122 3.4 ĐIỀU KIỆN TRIỂN KHAI CÁC GIẢI PHÁP 135 3.4.1 Về phía Nhà nước và các Bộ, ngành 135 3.4.2 Về phía các trường ĐHCL đào tạo các ngành KT- CN 136 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 137 KẾT LUẬN 138 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Tiếng việt BCTC Báo cáo tài chinh CNH Công nghiệp hóa CP Chi phí CMKT Chuẩn mực kế toán CN Công nghiệp CNTT Công nghệ thông tin DT Doanh thu ĐHCL Đại học công lập GTGT Giá trị gia tăng GDĐH Giáo dục đại học HCSN Hành chính sự nghiệp HĐH Hiện đại hóa KTTC Kế toán tài chính KT Kế toán KT-CN Kỹ thuật công nghệ KT-XH Kinh tế xã hội KQ Kết quả NSNN Ngân sách Nhà nước NCS Nghiên cứu sinh SNCL Sự nghiệp công lập SX Sản xuất TNDN Thu nhập doanh nghiệp TK Tài khoản TSCĐ Tài sản cố định Tiếng anh IEAC International Federation of Accountant viii IAS International Accounting Standard PSC Public Sector Committee IMF International International Monetary Fund IPSAS International Pubic Sector Accounting Standard IPSASB International Pubic Sector Accounting Standard Board