Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH LA NỮ ÁNH VÂN PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH BÌNH THUẬN TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA LÍ TP. HỒ CHÍ MINH - 2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH LA NỮ ÁNH VÂN PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH BÌNH THUẬN TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Chuyên ngành: ĐỊA LÍ HỌC Mã số: 62. 31. 95. 01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA LÍ Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. NGUYỄN KIM HỒNG 2. GS. TS. LÊ THÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - 2012 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. TÁC GIẢ LUẬN ÁN La Nữ Ánh Vân DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BVMT : Bảo vệ môi trường BTB : Bảo tồn biển BĐKH : Biến đổi khí hậu BTTN : Bảo tồn thiên nhiên CBCC : Cán bộ công chức CSHT : Cơ sở hạ tầng CSVCKT : Cơ sở vật chất kĩ thuật CSDVDL : Cơ sở dịch vụ du lịch DHNTB : Duyên hải Nam Trung Bộ DL : Du lịch DLBV : Du lịch bền vững DLST : Du lịch sinh thái GDP : Tổng sản phẩm thu nhập trong nước HĐDL : Hoạt động du lịch KBTB : Khu bảo tồn biển KBTTN : Khu bảo tồn thiên nhiên NCVPTDL : Nghiên cứu và phát triển du lịch PTDL : Phát triển du lịch PTDLBV : Phát triển du lịch bền vững QHTT : Quy hoạch tổng thể QL : Quốc lộ QLNN : Quản lý nhà nước Sản phẩm du lịch SPDL TDTT : Thể dục thể thao TNDL : Tài nguyên du lịch TTCN : Tiểu thủ công nghiệp UBND : Ủy ban nhân dân VH,TT&DL : Văn hóa, thể thao và Du lịch VQG : Vườn quốc gia DANH MỤC BẢNG 1.Bảng 1.1 2. Bảng 1.2 3. Bảng 1.3 4. Bảng 1.4 5. Bảng 1.5 6. Bảng 1.6 7. Bảng 1.7 8. Bảng 1.8 9. Bảng 1.9 10. Bảng 1.10 11. Bảng 2.1 12. Bảng 2.2 13. Bảng 2.3 14. Bảng 2.4 15. Bảng 2.5 16. Bảng 2.6 17. Bảng 2.7 18. Bảng 2.8 19. Bảng 2.9 20. Bảng 2.10 21. Bảng 2.11 22. Bảng 2.12 23. Bảng 2.13 24. Bảng 2.14 25. Bảng 2.15 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : 26. Bảng 2.16 : Nguyên tắc PTDL trên quan điểm PTBV Tăng trưởng trung bình khách du lịch Việt Nam Tăng trưởng trung bình thu nhập du lịch VN Khách du lịch các tỉnh vùng duyên hải Nam Trung Bộ Tăng trưởng khách và thu nhập du lịch vùng DHNTB Cơ sở lưu trú các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ Bậc và điểm đánh giá các tiêu chí Một số chỉ tiêu phấn đấu của DLVN đến năm 2010 Thang điểm đánh giá các tiêu chí PTDL tỉnh BT Thang điểm đánh giá tổng hợp phát triển du lịch Danh mục các bãi biển có khả năng khai thác du lịch Danh mục thác nước có khả năng khai thác du lịch Danh mục hồ có khả năng khai thác du lịch Danh mục suối khoáng có thể khả năng khai thác DL Danh mục các khu bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn biển Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia của Bình Thuận Danh mục các di tích được xếp hạng cấp tỉnh Phân bố di tích đã được xếp hạng của tỉnh Bình Thuận Thống kê tài nguyên du lịch tỉnh Bình Thuận Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Bình Thuận còn hiệu lực đến năm 2010 Cơ cấu lao động tỉnh Bình Thuận 2005 - 2010 Khách du lịch Bình Thuận giai đoạn 2000 – 2010 Cơ cấu thị trường khách du lịch quốc tế tỉnh BT Cơ cấu khách quốc tế theo mục đích chuyến đi Độ dài lưu trú của khách du lịch quốc tế tại Bình Thuận và DHNTB giai đoạn 2005 - 2010 Cơ cấu khách quốc tế theo hình thức tổ chức đi du lịch 26 28 29 32 34 34 49 50 51 53 57 60 61 62 64 65 66 67 69 74 76 81 82 83 84 84 27. Bảng 2.17 28. Bảng 2.18 29. Bảng 2.19 30. Bảng 2.20 31. Bảng 2.21 32. Bảng 2.22 33. Bảng 2.23 34. Bảng 2.24 35. Bảng 2.25 36. Bảng 2.26 37. Bảng 2.27 38. Bảng 2.28 39. Bảng 2.29 40. Bảng 2.30 41. Bảng 2.31 42. Bảng 2.32 43. Bảng 2.33 44. Bảng 2.34 45. Bảng 2.35 46. Bảng 2.36 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : 47. Bảng 2.37 : 48. Bảng 2.38 : 49. Bảng 2.39 : 50. Bảng 2.40 : 51. Bảng 2.41 : 52. Bảng 2.42 53. Bảng 2.43 54. Bảng 2.44 55. Bảng 3.1 56. Bảng 3.2 : : : : : Khách quốc tế đến BT theo hình thức vận chuyển Mức chi tiêu bình quân của khách quốc tế tại BT Cơ cấu chi tiêu của khách quốc tế tại Bình Thuận Khách quốc tế theo số lần đến Bình Thuận Khách du lịch nội địa của BT và vùng DHNTB Cơ cấu thị trường khách nội địa tỉnh Bình Thuận Cơ cấu khách nội địa theo mục đích chuyến đi Cơ cấu khách nội địa theo hình thức tổ chức đi du lịch Độ dài lưu trú của khách nội địa tại Bình Thuận Cơ cấu khách nội địa theo hình thức vận chuyển Mức chi tiêu bình quân của khách nội địa tại BT Cơ cấu chi tiêu bình quân một ngày khách nội địa Khách nội địa theo số lần đến Bình Thuận Thu nhập du lịch Bình Thuận giai đoạn 2005 – 2010 Lao động ngành du lịch tỉnh Bình Thuận Nhân lực du lịch tỉnh Bình Thuận năm 2010 Cơ sở lưu trú tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2005 - 2010 Cơ sở lưu trú DL được xếp hạng năm 2009 và 2010 Công suất buồng trung bình giai đoạn 2005 – 2010 Tăng trưởng khách du lịch Việt Nam, vùng duyên hải Nam Trung Bộ và Bình Thuận giai đoạn 1995 – 2010 Khách du lịch Bình Thuận và vùng DHNTB Tăng trưởng thu nhập du lịch Việt Nam, duyên hải Nam Trung Bộ và Bình Thuận Thu nhập du lịch Bình Thuận và các tỉnh DHNTB Bảng điểm đánh giá tổng hợp về phát triển kinh tế Một số kết quả khảo sát về sự đồng thuận của cộng đồng địa phương Bảng điểm đánh giá tổng hợp về phát triển xã hội Bảng điểm đánh giá tổng hợp về bảo vệ môi trường Bảng điểm đánh giá tổng hợp PTDL tỉnh Bình Thuận Chỉ tiêu sử dụng lao động du lịch Bình Thuận Một số chỉ tiêu PTDL tỉnh BT giai đoạn 2010 – 2020 84 85 85 86 88 89 89 90 90 91 91 92 92 93 95 95 99 100 101 112 113 114 115 117 119 122 127 131 146 147 DANH MỤC BIỂU ĐỒ 1. Biểu đồ 1.1 : Khách và doanh thu DLVN giai đoạn 1995 – 2010 27 2. Biểu đồ 1.2 : Khách và thu nhập du lịch vùng DHNTB 33 3. Biểu đồ 1.3 : Thu nhập du lịch các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ 33 4. Biểu đồ 2.1 : Cơ cấu GDP theo khu vực kinh tế tỉnh Bình Thuận 71 5. Biểu đồ 2.2 : GDP bình quân đầu người tỉnh Bình Thuận 71 6. Biểu đồ 2.3 : Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Bình Thuận còn hiệu lực đến năm 2010 74 7. Biểu đồ 2.4 : Khách du lịch và thu nhập du lịch tỉnh Bình Thuận 87 8. Biểu đồ 2.5 : 87 Khách du lịch nội địa của BT và các tỉnh DHNTB 9. Biểu đồ 2.6 : GDP du lịch Bình Thuận giai đoạn 2005 - 2010 94 10. Biểu đồ 2.7: Khách du lịch các tỉnh DHNTB giai đoạn 1995 – 2010 113 DANH MỤC HÌNH 1. Hình 1.1 : Quan niệm về phát triển bền vững DANH MỤC BẢN ĐỒ 1. Bản đồ 1.1 : Bản đồ hành chính tỉnh Bình Thuận 2. Bản đồ 2.1 : Bản đồ tài nguyên du lịch tự nhiên tỉnh Bình Thuận 3. Bản đồ 2.2 : Bản đồ tài nguyên du lịch nhân văn tỉnh Bình Thuận 4. Bản đồ 2.3 : Bản đồ thực trạng du lịch tỉnh Bình Thuận 5. Bản đồ 3.1 : Bản đồ định hướng tổ chức không gian DL tỉnh BT 20 MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................. 4 DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... 5 DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................................................................... 7 DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... 7 DANH MỤC BẢN ĐỒ ................................................................................................ 7 MỤC LỤC .................................................................................................................... 8 MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 11 1. Tính cấp thiết của đề tài .....................................................................................................11 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................12 2.1.Mục tiêu .......................................................................................................................12 2.2.Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................................12 3. Giới hạn nghiên cứu ...........................................................................................................12 4. Lịch sử vấn đề nghiên cứu .................................................................................................12 5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ............................................................................15 5.1. Các quan điểm nghiên cứu .........................................................................................15 5.2. Các phương pháp nghiên cứu .....................................................................................17 6. Những đóng góp chủ yếu của luận án ................................................................................19 7. Cấu trúc của luận án ...........................................................................................................19 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG ............................... 20 1.1. Những vấn đề lí luận .......................................................................................................20 1.1.1. Một số vấn đề lí luận về du lịch ...............................................................................20 1.1.2. Phát triển du lịch trên quan điểm phát triển bền vững ............................................28 1.1.3. Nguyên tắc phát triển du lịch trên quan điểm phát triển bền vững .........................31 1.2. Thực tiễn phát triển du lịch ở Việt Nam .........................................................................34 1.2.1. Phát triển du lịch ở Việt nam ...................................................................................34 1.2.2. Phát triển du lịch vùng duyên hải Nam Trung bộ....................................................37 1.2.3. Liên kết phát triển du lịch TP. HCM - Lâm Đồng - Bình Thuận ............................43 1.3. Tiêu chí đánh giá phát triển du lịch trên quan điểm bền vững ........................................44 1.3.1. Cơ sở xây dựng tiêu chí ...........................................................................................44 1.3.2. Các tiêu chí đánh giá ...............................................................................................45 1.3.3. Thang điểm đánh giá ...............................................................................................53 1.4. Tiểu kết ............................................................................................................................58 CHƯƠNG 2: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH BÌNH THUẬN TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG ................................................................................................................ 61 2.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận .....................................61 2.1.1. Vị trí địa lý ...............................................................................................................61 2.1.2. Tài nguyên du lịch ....................................................................................................61 2.1.3. Kinh tế - xã hội và môi trường .................................................................................76 2.1.4. Đánh giá chung về các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận ............................................................................................................................................85 2.2. Thực trạng phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận ................................................................86 2.2.1. Phát triển du lịch theo ngành ..................................................................................86 2.2.2. Phát triển du lịch theo lãnh thổ .............................................................................109 2.2.3. Đánh giá thực trạng phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận trên quan điểm phát triển bền vững ...........................................................................................................................116 2.3. Tiểu kết ..........................................................................................................................134 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH BÌNH THUẬN TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG .................... 136 3.1. Định hướng phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận trên quan điểm phát triển bền vững ...136 3.1.1. Cơ sở định hướng...................................................................................................136 3.1.2. Định hướng chung .................................................................................................140 3.1.3. Các định hướng chủ yếu ........................................................................................140 3.1.4. Dự báo một số chỉ tiêu phát triển du lịch ..............................................................146 3.2. Giải pháp phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận trên quan điểm phát triển bền vững ......150 3.2.1. Giải pháp về phát triển kinh tế ..............................................................................150 3.2.2. Giải pháp về phát triển xã hội ...............................................................................157 3.2.3. Giải pháp về bảo vệ tài nguyên và môi trường ......................................................161 3.3. Tiểu kết ..........................................................................................................................166 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 168 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ...................................................... 169 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 170