Nội dung

Khóa luận tốt nghiệp Lời Cảm Ơn Trong thời gian nghiên cứu và làm khóa luận tốt nghiệp, em xin chân thành cảm ơn Thạc sỹ Hoàng Thùy Dương đã giúp đỡ em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp. Bên cạnh đó, em xin chân thành cám ơn các thầy, cô giáo trong khoa Kế toán tài uế chính trường Đại học Kinh tế Huế đã giảng dạy và trang bị cho tế H em những kiến thức cơ bản trong học tập và nghiên cứu khóa luận cũng như trong công việc sau này. h Em xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến in Ban giám đốc; các anh, chị phòng tư vấn đào tạo; phòng kiểm K toán báo cáo tài chính 4 của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế ọc toán AAC đã ân cần giúp đỡ, động viên em trong suốt quá trình ại h thực tập và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Xin gửi lời cảm ơn đến bạn bè, sự giúp đỡ của các bạn tôi. Đ cũng đã góp phần rất lớn cho việc hoàn thành khóa luận của Cuối cùng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, những người đã luôn ở bên động viên và giúp đỡ tôi học tập, làm việc và hoàn thành khóa luận này. SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán Sinh viên Võ Hoàng Phụng i Khóa luận tốt nghiệp DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Kiểm toán viên BCTC Báo cáo tài chính VSA Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam VACPA Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam HTKSNB Hệ thống kiểm soát nội bộ tế H uế KTV TSCĐ Tài sản cố định Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC in h AAC K XDCB TNHH ại h BCĐPS Đ CP ọc KCN Xây dựng cơ bản Khu công nghiệp Cổ phần Bảng cân đối số phát sinh Trách nhiệm hữu hạn GLV Giấy làm việc BCKT Bằng chứng kiểm toán HTK Hàng tồn kho tr. Trang SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán ii Khóa luận tốt nghiệp MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................................ 1 1.1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................................. 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................................... 2 1.3. Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................................... 2 1.4. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................................... 3 1.5. Phương pháp nghiên cứu: ................................................................................................. 3 1.6. Kết cấu đề tài .................................................................................................................... 4 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................. 5 uế CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KỸ THUẬT THU THẬP BẰNG CHỨNG TRONG tế H KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ....................................................................................... 5 1.1. Kiểm toán báo cáo tài chính ............................................................................................. 5 1.1.1. Khái niệm .................................................................................................................. 5 h 1.1.2. Mục tiêu ..................................................................................................................... 5 in 1.2. Quy trình kiểm toán .......................................................................................................... 6 1.2.1. Khái niệm .................................................................................................................. 6 K 1.2.2. Ý nghĩa của quy trình kiểm toán ............................................................................... 8 ọc 1.3. Bằng chứng kiểm toán ...................................................................................................... 8 1.3.1. Khái niệm .................................................................................................................. 8 ại h 1.3.2. Vai trò ........................................................................................................................ 9 1.3.3. Phân loại .................................................................................................................... 9 Đ 1.3.3.1. Theo nguồn gốc ................................................................................................ 10 1.3.3.2. Theo loại hình (dạng Bằng chứng kiểm toán) .................................................. 11 1.3.3.3. Các bằng chứng kiểm toán đặc biệt .................................................................. 12 1.3.4. Yêu cầu .................................................................................................................... 15 1.3.4.1. Thích hợp .......................................................................................................... 15 1.3.4.2. Đầy đủ .............................................................................................................. 18 1.4. Cơ sở dẫn liệu ................................................................................................................. 20 1.5. Các phương pháp thu thập bằng chứng kiểm toán ......................................................... 22 1.5.1. Kiểm tra ................................................................................................................... 22 1.5.1.1. Kiểm tra vật chất............................................................................................... 22 SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán iii Khóa luận tốt nghiệp 1.5.1.2. Kiểm tra tài liệu ................................................................................................ 23 1.5.2. Quan sát ................................................................................................................... 24 1.5.3. Phỏng vấn ................................................................................................................ 25 1.5.4. Tính toán lại ............................................................................................................. 25 1.5.5. Xác nhận .................................................................................................................. 25 1.5.6. Thực hiện lại ............................................................................................................ 27 1.5.7. Thủ tục phân tích ..................................................................................................... 27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẬN DỤNG KỸ THUẬT THU THẬP BẰNG CHỨNG TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO CÔNG TY TNHH uế KIỂM TOÁN VÀ KẾ TOÁN AAC THỰC HIỆN.................................................................... 28 2.1. Tổng quan về Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC ........................................... 28 tế H 2.1.1. Sơ lược..................................................................................................................... 28 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển ........................................................................... 28 2.1.2.1. Lịch sử hình thành ............................................................................................ 29 h 2.1.2.2. Quy mô của công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC ................................ 30 in 2.1.2.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC K ....................................................................................................................................... 30 2.1.3. Các loại dịch vụ Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC cung cấp ................ 30 ọc 2.1.4. Cơ cấu tổ chức và sơ đồ bộ máy tổ chức của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán ại h AAC ................................................................................................................................... 31 2.2. Thực tế vận dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng trong quá trình kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty Kiểm toán và Kế toán AAC thực hiện ................................................. 35 Đ 2.2.1. Khái quát quy trình kiểm toán của công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC .... 35 2.2.2. Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán ........................................................................... 37 2.2.2.1. Thu thập thông tin cơ sở, thông tin về nghĩa vụ pháp lý của khách hàng ........ 37 2.2.2.2. Đánh giá chung về hệ thống kiểm soát nội bộ.................................................. 40 2.2.2.3. Phân tích số liệu................................................................................................ 42 2.2.3. Giai đoạn thực hiện kiểm toán ................................................................................. 43 2.2.3.1. Kỹ thuật kiểm tra .............................................................................................. 43 2.2.3.2. Quan sát, phỏng vấn ......................................................................................... 55 2.2.3.3. Kỹ thuật tính toán lại ........................................................................................ 57 2.2.3.4. Kỹ thuật xác nhận ............................................................................................. 61 SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán iv Khóa luận tốt nghiệp 2.2.3.5. Thực hiện lại ..................................................................................................... 66 2.2.3.6. Thủ tục phân tích .............................................................................................. 67 2.2.4. Giai đoạn kết thúc kiểm toán ................................................................................... 75 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KỸ THUẬT THU THẬP BẰNG CHỨNG KIỂM TOÁN TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ KẾ TOÁN AAC ............................................................................................ 77 3.1. Đánh giá về việc vận dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán tại công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC................................................................................................... 77 3.1.1. Nhận xét chung: ....................................................................................................... 77 uế 3.1.2. Đánh giá việc áp dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC............................................................................................... 78 tế H 3.2. Tính tất yếu phải hoàn thiện các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán tại công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC....................................................................................... 84 3.3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán tại công ty h TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC....................................................................................... 86 in 3.3.1. Trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán.................................................................. 86 K 3.3.2. Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán ....................................................................... 87 3.3.2.1. Kiến nghị về thực hiện chương trình kiểm toán của kiểm toán viên ................ 87 ọc 3.3.2.2. Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ ................................................................. 87 ại h 3.3.2.3. Kỹ thuật kiểm tra vật chất (kiểm kê) ................................................................ 88 3.3.2.4. Kỹ thuật xác nhận ............................................................................................. 88 3.3.2.5. Kỹ thuật phân tích ............................................................................................ 89 Đ 3.3.2.6. Kỹ thuật quan sát .............................................................................................. 89 3.3.3. Trong giai đoạn kết thúc kiểm toán ......................................................................... 90 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................. 91 1. Kết luận ................................................................................................................................. 91 2. Kiến nghị ............................................................................................................................... 92 2.1. Đối với Công ty TNHH Kiểm toán và kế toán AAC ..................................................... 92 2.1. Đối với Hội nghề nghiệp ................................................................................................ 92 3. Hướng phát triển tiếp theo của đề tài..................................................................................... 93 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 94 SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán v Khóa luận tốt nghiệp DANH MỤC BẢNG Bảng 1-1: Sự thích hợp của các loại bằng chứng ............................................................... 18 Bảng 1-2: Các loại cơ sở dẫn liệu ....................................................................................... 21 Đ ại h ọc K in h tế H uế Bảng 1-3: Thông tin thường được xác nhận ....................................................................... 26 SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán vi Khóa luận tốt nghiệp DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 2.1: Tổ chức quản trị AAC ....................................................................................... 32 Sơ đồ 2.2: Quy trình kiểm toán BCTC của AAC ............................................................... 36 Sơ đồ 2.3: Các bước kiểm tra ngược về chứng từ .............................................................. 47 uế Sơ đồ 2.4: Các bước thực hiện kỹ thuật xác nhận .............................................................. 62 tế H Đồ thị 2.1: Biến động chi phí bán hàng năm 2012- 2013 của công ty CP ABC ................ 70 h Đồ thị 2.2: Biến động chi phí quản lý năm 2012-2013 của công ty CP ABC ................... 70 in Biểu đồ 2.1: Tỷ trọng các loại chi phí sản xuất .................................................................. 72 K Biểu đồ 2.2: Tỷ trọng các loại CP sản xuất chung ............................................................. 72 Đ ại h ọc Biểu đồ 2.3: Tỷ trọng thanh toán tiền phải thu ................................................................... 74 SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán vii Khóa luận tốt nghiệp PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Lý do chọn đề tài Với chính sách mở cửa nền kinh tế nước nhà, hội nhập nền kinh tế thế giới, nước ta đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ và vững chắc. Chính sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế Việt Nam đã thu hút một lượng lớn các nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài đầu tư vào thị trường Việt Nam. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp với quy mô lớn ra đời phục vụ cho nhu cầu phát triển của nền kinh tế. Đến lúc này, vấn đề về nhu cầu uế được tiếp cận với một báo cáo tài chính minh bạch càng trở nên cấp thiết và nhu cầu về tế H kiểm toán báo cáo tài chính đã trở thành tất yếu trong nền kinh tế Việt Nam. Kiểm toán không còn chỉ là công cụ kiểm tra tính chính xác của các báo cáo tài chính và cung cấp niềm tin cho người sử dụng báo cáo tài chính nữa mà nó đã phát triển thành một loại dịch h vụ cao cấp về tài chính khi cung cấp các dịch vụ như: kiểm toán, tư vấn tài chính, góp in phần nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả kinh doanh. K Về bản chất, hoạt động kiểm toán là quá trình thu thập, phân loại và đánh giá bằng ọc chứng về các Báo cáo tài chính dựa trên các cơ sở dẫn liệu của chúng. Dựa trên các bằng chứng thu thập được này, các kiểm toán viên sẽ đưa ra ý kiến kiểm toán của mình do đó ại h các loại bằng chứng kiểm toán khác nhau sẽ có ảnh hưởng khác nhau đến kết luận trên báo cáo kiểm toán. Ý thức được tầm quan trọng của bằng chứng kiểm toán đến chất lượng Đ của báo cáo kiểm toán có vai trò to lớn đối với sự tồn tại và phát triển của các công ty kiểm toán. Tuy nhiên làm thế nào để có thể thu thập được một lượng bằng chứng đầy đủ và thích hợp lại với một chi phí hợp lý? Muốn đạt được mục tiêu đó, các kiểm toán viên phải sử dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán một cách hiệu quả trong suốt quá trình kiểm toán. Các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán đã được giảng dạy trong suốt quá trình em học tập trên giảng đường đại học. Tuy nhiên tất cả những kiến thức đó chỉ là khung lý thuyết chung nhất, trên thực tế mỗi công ty kiểm toán khác nhau sẽ có cách vận dụng các kỹ thuật này khác nhau. SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán 1 Khóa luận tốt nghiệp Nhận thấy ý nghĩa thiết thực nên em đã lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Thực trạng vận dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty Kiểm toán và Kế toán AAC”. Em hi vọng với những kiến thức học tập trên trường và thực tế tìm hiểu được, đề tài này sẽ góp phần hoàn thiện hơn công tác sử dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu uế o Hệ thống hoá về mặt lý luận và bản chất của các bằng chứng kiểm toán và các kỹ tế H thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính. o Giới thiệu tổng quan Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC, tìm hiểu những hướng dẫn của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC đối với vấn đề thu thập bằng h chứng kiểm toán báo cáo tài chính. in o Khảo sát thực tế các thủ tục kiểm toán được thực hiện để thu thập bằng chứng kiểm K toán báo cáo tài chính thông qua việc trực tiếp tham gia nhóm kiểm toán và xem lại các ại h toán và Kế toán AAC. ọc hồ sơ kiểm toán báo cáo tài chính của các khách hàng hiện tại của Công ty TNHH Kiểm o Đưa ra một số nhận xét và kiến nghị về quá trình thu thập bằng chứng kiểm toán Đ nhằm góp phần gia tăng hiệu quả của kĩ thuật thu thập bằng chứng đối với báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC. 1.3. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu việc sử dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán do các Kiểm toán viên của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC đang áp dụng. Tuy nhiên, do giới hạn về thời gian về không gian nên đề tài chỉ đưa ra các kỹ thuật thu thập bằng chứng được áp dụng tại một khách hàng hiện tại của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC để làm ví dụ minh hoạ. SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán 2 Khóa luận tốt nghiệp 1.4. Phạm vi nghiên cứu - Không gian: Đề tài được thực hiện tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC. - Thời gian: Thời gian thực tập từ ngày 10/02/2014 đến ngày 17/05/2014, số liệu thực hiện nghiên cứu tại Công ty cổ phần In và Dịch vụ ABC cho năm tài chính kết thúc vào ngày 31/12/2013. 1.5. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp thu thập số liệu uế o Thu thập, nghiên cứu các chuẩn mực, chế độ kế toán và kiểm toán Việt Nam hiện tế H hành cùng các tài liệu chuyên ngành có liên quan như giáo trình, sách báo ,v.v về kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán BCTC. o Thông qua quy trình, chương trình kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế in h toán AAC để tìm hiểu quy định cụ thể việc áp dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng K kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC o Thu thập các tài liệu, hồ sơ kiểm toán có liên quan đến các kỹ thuật thu thập bằng ại h toán AAC. ọc chứng kiêm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế o Quan sát quá trình các KTV tiến hành thu thập các bằng chứng kiểm toán, phỏng Đ vấn các KTV về những kinh nghiệm và cách thức thu thập bằng chứng kiểm toán hợp lý và hiệu quả o Trực tiếp tham gia quy trình kiểm toán với vai trò Trợ lý kiểm toán. - Phương pháp xử lý số liệu o Sau khi đã thu thập đầy đủ số liệu, người viết dựa vào kiến thức về kỹ thuật thu thập bằng chứng và kinh nghiệm thực tế có được nhờ tham gia kiểm toán để cái nhìn đầy đủ hơn về đề tài nghiên cứu. SVTH: Võ Hoàng Phụng – Lớp: K44B Kiểm toán 3