Nội dung

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ́ h tê ́H uê KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG ̣c K in ---------------------------- ại ho KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đ KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH 3 NHÂN TỐ FAMA – FRENCH Tr ươ ̀ng TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN TP. HỒ CHÍ MINH Sinh viên: Mai Thị Thùy Trang Lớp: K49A Tài chính Khóa học 2015 – 2019 -1- ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG ́ ̣c K in h tê ́H uê ---------------------------- ho KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đ ại KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH 3 NHÂN TỐ FAMA – FRENCH Tr ươ ̀ng TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN TP. HỒ CHÍ MINH Giáo viên hướng dẫn: Ths. Bùi Thành Công Sinh viên thực hiện: Mai Thị Thùy Trang Lớp: K49A Tài chính Niên khóa: 2015 - 2019 -2- Tr ươ ̀ng ại Đ h in ̣c K ho ́ uê ́H tê Huế, tháng 12 năm 2018 -3- LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi và được thực hiện dưới sự hướng dẫn của Thạc sĩ Bùi Thành Công. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung thực ́ uê và chưa từng được công bố ở các nghiên cứu khác. Sinh viên Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K in h tê ́H Huế, tháng 12 năm 2018 i Mai Thị Thùy Trang LỜI CẢM ƠN Được sự phân công của quý thầy cô khoa Tài chính – Ngân hàng, trường Đại học Kinh tế Huế, sau gần 3 tháng nỗ lực, em đã hoàn thành Khóa luận tốt nghiệp “Kiểm định mô hình 3 nhân tố FAMA – FRENCH trên sở giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí ́ uê Minh” Để thực hiện và hoàn thành bài luận văn này, ngoài sự nổ lực của bản thân thì em ́H đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ và động viên. tê Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu nhà Trường h cùng toàn thể quý thầy cô giáo Trường Đại học Kinh tế Huế, những người đã dạy dỗ, in và truyền giảng những kiến thức bổ ích, quý báu cho em trong suốt những năm tháng ̣c K học tập tại trường. Em xin cảm ơn quý thầy, cô giáo khoa Tài chính – Ngân hàng, đặc biệt là Thầy Bùi Thành Công, là người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ, cũng như đóng ho góp ý kiến bổ ích cho em trong suốt quá trình thực hiện bài khóa luận với kết quả như mong đợi. ại Trong bài báo cáo thực tập nghề nghiệp này, mặc dù bản thân đã cố gắng nỗ lực Đ hết mình để giải quyết các yêu cầu và mục đích đặt ra, xong do kiến thức và kinh Tr ươ ̀ng nghiệm thực tế còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo, bổ sung, đóng góp ý kiến của quý thầy cô giáo để bài báo cáo của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn. Huế, tháng 12 năm 2018 Sinh viên ii Mai Thị Thùy Trang TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Mục tiêu của nghiên cứu này là kiểm định sự phù hợp của mô hình 3 nhân tố ́ uê Fama-French trên sở giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh. Số liệu được sử dụng ́H trong nghiên cứu này bao gồm chuỗi chỉ số thị trường (VN-Index) và giá của 196 cổ tê phiếu được niêm yết trên sàn HOSE theo thời gian với tần suất tháng (Monthly series) trong giai đoạn từ ngày 2/7/2012 đến 2/7/2018. Để kiểm định sự phù hợp của mô hình, h tác giả đã kế thừa bài nghiên cứu của các tác giả: Bùi Minh Khang năm 2016 và Hoàng ̣c K in Thị Lan Vy năm 2014,… Kết quả nghiên cứu cho thấy 3 nhân tố phần bù rủi ro thị trường, quy mô công ty ho và tỷ số giá trị sổ sách trên giá trị thị trường giải thích được sự thay đổi TSSL của DMĐT gồm 196 cổ phiếu trên sàn HOSE. Điều này cũng phù hợp với kết quả nghiên ại cứu sự phù hợp của mô hình 3 nhân tố Fama – French ở nhiều nước trên thế giới. Hay Đ nói cách khác, mô hình 3 nhân tố Fama – French phù hợp trong việc giải thích sự thay Tr ươ ̀ng đổi lợi nhuận của các cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE. iii DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT Danh mục 1 NĐT Nhà đầu tư 2 KLGD Khối lượng giao dịch 3 TPCP Trái phiếu chính phủ 4 VN-Index 5 HNX 6 IMF 7 TSSL 8 Mô hình CAPM in h tê ́H ́ Viết tắt uê STT ̣c K Chỉ số thị trường chứng khoán của Việt Nam ho Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội Qũy tiền tệ quốc tế Tr ươ ̀ng Đ ại Tỷ suất sinh lợi Mô hình định giá tài sản vốn 9 TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh 10 TTCK Thị trường chứng khoán 11 HOSE Sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh 12 DMĐT Danh mục đầu tư 13 TTGDCK Trung tâm giao dịch chứng khoán 14 NHTM Ngân hàng thương mại iv 15 α Alpha 16 β Beta MỤC LỤC ́ uê LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................................ii ́H TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ............................................................................................ iii tê DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT.......................................................iv h DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ .............................................................................ix in DANH MỤC BẢNG BIỂU .............................................................................................x ̣c K DANH MỤC PHỤ LỤC .................................................................................................xi ho PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ..................................................................................................1 Lý do chọn đề tài ................................................................................................1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ...........................................................................................2 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................3 1.4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................3 1.5. Dữ liệu sử dụng ..................................................................................................4 1.6. Kết cấu khóa luận ...............................................................................................4 Tr ươ ̀ng Đ ại 1.1. PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................6 Chương 1: Cơ sở lý luận về mô hình 3 nhân tố Fama – French ......................................6 1.1. Tổng quan lý thuyết về chứng khoán .................................................................6 1.1.1. Khái niệm.....................................................................................................6 v 1.1.2. Đặc điểm cơ bản của chứng khoán ..............................................................6 1.1.3. Phân loại chứng khoán.................................................................................7 1.1.4. Chức năng của TTCK ..................................................................................7 1.1.5. Những rủi ro khi đầu tư chứng khoán..........................................................8 ́ Giá chứng khoán và các yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng khoán ......................8 uê 1.2. Vai trò của định giá trong việc đưa ra quyết định đầu tư ............................8 1.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng khoán................................................9 ́H 1.2.1. Nhóm yếu tố kinh tế ...............................................................................10 1.2.2.2. Nhóm yếu tố phi kinh tế .........................................................................11 1.2.2.3. Nhóm yếu tố thị trường ..........................................................................11 h in ̣c K Một số mô hình định giá chứng khoán .............................................................12 1.3.1. Mô hình định giá tài sản vốn CAPM .........................................................12 ho 1.3. tê 1.2.2.1. Các giả định của mô hình .......................................................................12 1.3.1.2. Mô hình CAPM với nhân tố phần bù rủi ro thị trường ..........................13 Đ Mô hình Fama – French 3 nhân tố.............................................................15 Tr ươ ̀ng 1.3.2. ại 1.3.1.1. 1.3.2.1. Sự ra đời của mô hình Fama – French 3 nhân tố ...................................15 1.3.2.2. Giới thiệu mô hình Fama – French 3 nhân tố.........................................16 1.3.3. So sánh mô hình Fama – French 3 nhân tố và mô hình định giá tài sản vốn CAPM 18 1.4. Mô hình nghiên cứu..........................................................................................18 Chương 2: Kiểm định mô hình 3 nhân tố FAMA- FRENCH trên Thị trường chứng khoán Việt Nam .............................................................................................................25 vi 2.1. Giới thiệu về TTCK Việt Nam .........................................................................25 2.1.1. Lịch sử hình thành TTCK Việt Nam .........................................................25 2.1.2. Các giai đoạn phát triển của TTCK Việt Nam ..........................................26  Giai đoạn 2000 – 2005......................................................................................26 ́ uê  Giai đoạn 2006 – 2011......................................................................................28  Giai đoạn 2012 – Quý 3 năm 2018...................................................................30 2.2.1. ́H Kiểm định mô hình 3 nhân tố Fama – French trên TTCK Việt Nam...............34 Kết quả mô hình hồi quy............................................................................34 tê 2.2. Kết quả kiểm định tính dừng ..................................................................34 2.2.1.2. Kết quả kiểm định đa cộng tuyến ...........................................................37 in ̣c K 2.2.2.1. Kết quả kiểm định mô hình 3 nhân tố Fama – French ..............................38 Kết quả hồi quy cho 11 danh mục được thiết lập (BL, BM, BH, SL, SM, ho 2.2.2. h 2.2.1.1. SH, B, S, H, M, L)...................................................................................................38 Đ ại 2.2.2.1.1. Kết quả hồi quy danh mục BL................................................................38 2.2.2.1.2. Kết quả hồi quy danh mục BM ..............................................................40 Tr ươ ̀ng 2.2.2.1.3. Kết quả hồi quy danh mục BH ...............................................................41 2.2.2.1.4. Kết quả hồi quy danh mục SL ................................................................43 2.2.2.1.5. Kết quả hồi quy danh mục SM...............................................................44 2.2.2.1.6. Kết quả hồi quy danh mục SH................................................................46 2.2.2.1.7. Kết quả hồi quy danh mục B ..................................................................47 2.2.2.1.8. Kết quả hồi quy danh mục S ..................................................................49 2.2.2.1.9. Kết quả hồi quy danh mục H..................................................................50 vii