Nội dung

ĐẠI HỌC HUẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH ------------------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO LÃI SUẤT CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI CHI NHÁNH HUẾ Sinh viên thực hiện: Lê Thúc Nguyên Vũ Lớp: K42 Quản trị kinh doanh Khóa: 2008 - 2012 Giáo viên hƣớng dẫn Ths. Nguyễn Văn Chương Huế, 05/2012 Lôøi Caûm Ôn Để thực hiện và hoàn thành xong đề tài nghiên cứu này, tôi đã nhận được nhiều sự quan tâm giúp đỡ. Tôi xin gởi lời cám ơn chân thành đến quý thầy cô giáo khoa Quản trị Kinh doanh, trường Đại học Kinh tế Huế đã giúp đỡ, trang bị kiến thức cho tôi trong suốt thời gian học tập tại trường. Đặc biệt tôi xin gởi lời cám ơn chân thành đến thầy giáo Ths. Nguyễn Văn Chương đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành đề tài. Qua đây tôi cũng xin gởi lời cám ơn đến Ban lãnh đạo ngân hàng Quan đội – Chi nhánh Huế, các anh chị tại phòng Quản lý tín dụng đã hướng dẫn, giúp đỡ tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian thực tập tại đơn vị. Chân thành cám ơn quý khách hàng cá nhân và doanh nghiệp của ngân hàng đã nhiệt tình hợp tác, giúp tôi hoàn thành nghiên cứu. Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn! Sinh viên thực hiện Lê Thúc Nguyên Vũ MỤC LỤC Lời cảm ơn Danh mục chữ viết tắt, ký hiệu Danh mục bảng Danh mục biểu đồ, hình vẽ PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ..................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................................... 2 2.1 Mục tiêu chung ............................................................................................................ 2 2.2 Mục tiêu cụ thể............................................................................................................. 2 3. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................................... 3 cục .............................................................................................................................. 3 4. PHẦN II: N I UN V CHƢƠNG 1: CƠ SỞ L K T U N HI N ỨU .............................................. 4 THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO LÃI SUẤT CHO VAY TRONG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ............................................................... 4 1.1 Cơ sở ý u n của hoạt đ ng quản trị rủi ro i suất cho vay trong ng n hàng thƣơng mại ......................................................................................................................... 4 . . T ng quan về ngân hàng thương mại ...................................................................... 4 cv 2 v c ặt o t ộ t của ..................................................................... 4 t ...................................................... 9 . . Rủi ro và rủi ro lãi su t ........................................................................................... 12 2 v rủ ro ................................................................................................ 12 22 v rủ ro su t ................................................................................... 12 1.2 Cơ sở thực ti n về hoạt đ ng quản trị rủi ro i suất ............................................ 19 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO LÃI SUẤT CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI CHI NHÁNH HUẾ .. 22 2.1 Tổng quan về Ng n hàng thƣơng mại cổ phần Qu n đ i ..................................... 22 . . Đặc điểm về vốn ....................................................................................................... 25 . . Đặc điểm về nhân lực .............................................................................................. 29 . . Kết quả kinh doanh của Ngân hàng thương mại c phần quân đội - chi nhánh Huế giai đoạn -2011 ................................................................................................. 30 2.2 Thực trạng quản trị rủi ro i suất cho vay tại Ng n hàng thƣơng mại cổ phần qu n đ i- chi nhánh Huế ................................................................................................. 33 . . Phương pháp thu thập, phân tích và đánh giá dữ liệu .......................................... 33 2.2.1 P 2.2.1 2 p p t u t ập t cp p p tổ u, u tra p ỏ ợp, xử ý v p v .............................................. 33 tíc dữ u ........................................ 34 . . Phân tích tình hình cho vay của Ngân hàng thương mại c phần Quân độichi nhánh Huế .................................................................................................................. 36 . . Doanh số hoạt động cho vay thời gian t -2011 ............................................ 37 . . Diễn biến về lãi su t tại Ngân hàng thương mại c phần quân đội - chi nhánh Huế trong giai đoạn -2011 ....................................................................................... 39 2.3 Ph n t ch rủi ro i suất cho vay tại Ng n hàng thƣơng mại cổ phần Qu n đ i- chi nhánh Huế .................................................................................................................. 41 . . Đặc điểm mẫu tại ngân hàng Quân đội ................................................................. 41 . . Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thay đ i lãi su t cho vay tại ngân hàng TMCP Quân đội- Chi nhánh Huế ............................................................................................... 47 . . Nhận dạng rủi ro lãi su t cho vay .......................................................................... 51 . . Đánh giá rủi ro lãi su t cho vay.............................................................................. 51 . . nh hưởng của lãi su t đến các quyết định liên quan tới việc vay vốn của khách hàng........................................................................................................................ 54 . .6 Nguyên nhân chủ quan của rủi ro lãi su t ............................................................ 60 2 pd 2 2 u t 2 c c o s tc su t c ữa d c x au tro v ợ tí d v c u ữa t v u ộ s v v c o va .................. 60 ợv t u ộ s c .................. 60 ................................ 61 . . Nguyên nhân khách quan ....................................................................................... 62 2 N u t uộc v 2 2N u t uộc v c tr ........................................................................ 62 o t ộ doa 2.4 Thành tựu và hạn chế của biện pháp quản trị rủi ro .................................... 66 i suất cho vay đ đƣ c s dụng tại Ng n hàng thƣơng mại cổ phần qu n đ i - chi nhánh Huế .................... 67 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO LÃI SUẤT TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI CHI NHÁNH HUẾ .......................................................................................................... 69 3.1 Cơ sở đề uất giải pháp ............................................................................................. 69 . . Chính sách hoạt động kinh doanh của ngân hàng TMCP Quân đội trong thời gian tới............................................................................................................................... 69 . . Chính sách quản trị rủi ro lãi su t của ngân hàng TMCP Quân đội trong thời ian tớ .................................................................................................................................. 70 . . Thành tựu và hạn chế trong hoạt động quản trị rủi ro lãi su t cho vay tại ngân hàng TMCP Quân đội trong thời gian qua ..................................................................... 70 3.2 Những giải pháp nh m hạn chế rủi ro i suất trong hoạt đ ng kinh doanh của ng n hàng TMCP Qu n đ i trong thời gian tới .................................................... 71 . . Tăng cường đào tạo đội ngũ các bộ quản lý rủi ro lãi su t và c chính sách đãi ngộ hợp lý .......................................................................................................................... 71 3.2.2 Nâng cao trang thiết bị k thuật hiện đại, thiết lập các phần mềm quản lý rủi ro ph hợp và tiên tiến...................................................................................................... 72 3.3 Các giải pháp nghiệp vụ quản ý rủi ro i suất trong hoạt đ ng cho vay ........... 72 PHẦN III: K T LUẬN - KI N N H .................................................................... 74 1. Kết u n ........................................................................................................................ 74 2. Kiến nghị ...................................................................................................................... 75 . Đối với ngân hàng nhà nước ..................................................................................... 75 . Đối với ngân hàng Quân đội ...................................................................................... 75 Tài iệu tham khảo Phụ ục Xác nh n của đơn vị thực t p DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT, K HIỆU ACB : Ng n h ng h u AMC : ông ty quản lý nợ v khai thác t i sản DG : uration gap EIB : Ng n h ng xu t nh p kh u Vi t Nam GAET : ông ty v t t công nghi p GDP : T ng sản ph m qu c n i HFM : ông ty quản lý quỹ đầu t IRRR : H s r i ro l i su t IRSG : Interest rate sensitive gap IRU : h nh l ch l i su t KHCN : hách h ng cá nh n KHDN : hách h ng doanh nghi p MB : Ng n h ng Qu n đ i M Huế : Ng n h ng Qu n đ i Huế MB land : ông ty c phần Địa c M NH : Ng n h ng NHNN : Ng n h ng Nh n ớc NHTM : Ng n h ng th ơng m i NHTW : Ng n h ng Trung ơng SME : Small and medium enterprise TCB : Ng n h ng kỹ th ơng TCKT : T chức kinh tế TCTD : T chức t n d ng TMCP : Th ơng m i c phần TNHH : Trách nhi m hữu h n TS : T i sản TSC : ông ty c phần chứng khoán Thăng Long TP.HCM : Th nh ph H VCB : Ng n h ng ngo i th ơng Vi t Nam VIB :Ng n h ng qu c tế he h k h n Qu c Ph ng hứng khoán H N i he h nh y cảm l i su t oanh nghi p vừa v nhỏ h Minh DANH MỤC ẢNG ảng 1: ác tr ờng hợp xảy ra r i ro l i su t 17 ảng 2: Tình hình t i sản v ngu n v n c a M – N Huế qua 3 năm 2009-2011 26 ảng 3: Tình hình lao đ ng t i M qua 3 năm 2009 – 2011 29 ảng 4: ết quả kinh doanh c a ng n h ng M qua 3 năm 2009 -2011 31 ảng 5: Tình hình d nợ t i ng n h ng qua 3 năm 2009 - 2011 36 ảng 6: oanh s ho t đ ng cho vay t i M qua 3 năm 2009 -2011 38 ảng 7: iểm định ph n ph i chu n 47 H N ảng 8: iểm định One sample T-test mức đ tác đ ng c a các yếu t đến vi c thay đ i l i su t thị tr ờng H N ảng 9: iểm định ph n ph i chu n 48 H N 49 ảng 10: iểm định One sample T-test mức đ tác đ ng c a các yếu t đến vi c thay đ i l i su t thị tr ờng H N 50 ảng 11: L i su t cho vay bình qu n thực tế 52 ảng 12: L i su t tiền gửi bình qu n thực tế 52 ảng 13: h nh l ch l i su t IRU 52 ảng 14: H s r i ro l i su t IRRR 53 ảng 15: he h k h n 54 ảng 16: Ảnh h 55 ng c a l i su t đến các quyết định c a khách h ng cá nh n ảng 17: Thứ tự u ti n các lý do khách h ng chọn vay t i ng n h ng 56 ảng 18: Ảnh h 58 ng c a l i su t đến các quyết định c a khách h ng doanh nghi p ảng 19: Thứ tự u ti n các lý do doanh nghi p chọn vay t i ng n h ng 59 ảng 20: ết quả huy đ ng v n giai đo n 2009 - 2011 60 ảng 21: 60 nợ theo k h n giai đo n 2009 - 2011 ảng 22: Sự c n đ i giữa huy đ ng v n v d nợ theo k h n giai đo n 2009 - 2011 61 DANH MỤC IỂU Đ VÀ H NH V iểu đ 1: i n biến l i su t cơ bản qua 3 năm 2009 - 2011 40 iểu đ 2: i n biến l i su t kinh doanh t i ng n h ng Qu n đ i từ 2009- 2011 41 iểu đ 3: Đặc điểm mẫu theo nghề nghi p 42 iểu đ 4: Đặc điểm mẫu điều tra theo thời gian phát sinh giao dịch c a khách h ng cá nh n 43 iểu đ 5: Đặc điểm mẫu theo lo i l i su t khách h ng cá nh n giao dịch với ng n h ng iều đ 6: Đặc điểm mẫu theo lo i hình ho t đ ng c a các doanh nghi p 44 45 iểu đ 7: Đặc điểm mẫu điều tra theo thời gian phát sinh giao dịch c a khách h ng doanh nghi p 46 iểu đ 8: Đặc điểm mẫu theo lo i l i su t khách h ng doanh nghi p giao dịch với ng n h ng iểu đ 9: hách h ng cá nh n có thể huy đ ng v n từ ngu n khác 46 62 iểu đ 10: Mức đ th ờng xuy n theo dõi l i su t thị tr ờng c a khách h ng cá nh n 62 iểu đ 11: hách h ng doanh nghi p có thể huy đ ng v n từ ngu n khác 64 iểu đ 12: Mức đ th ờng xuy n theo dõi l i su t thị tr ờng c a khách h ng doanh nghi p 65 Hình 1: hức năng trung gian t n d ng 5 Hình 2: hức năng trung gian thanh toán v cung ứng ph ơng ti n thanh toán 7 Hình 3: Sơ đ b máy t i Ng n h ng Qu n đ i 24 a uậ t t p PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Trong b i cảnh nền kinh tế Vi t Nam ng y c ng h i nh p s u r ng v o nền kinh tế thế giới đ l m n i b t hơn những t n t i, thách thức, r i ro đ i với các ng nh nghề kinh doanh v ng n h ng c ng không phải l ngo i l ác ng n h ng th ơng m i Vi t Nam cần t p trung giải quyết các v n đề n y trong t ơng lai gần nh m h n chế t i thiểu các t n th t T n t i cơ bản c a các ng n h ng th ơng m i Vi t Nam l năng lực c nh tranh yếu v r t d bị t n th ơng từ những biến đ ng hay những cú s c b t lợi trong n ớc hoặc ngo i n ớc Ho n Trần, 2011 Ngo i ra c n có các nguy n nh n ch quan nh năng lực t i ch nh yếu, trình đ v kinh nghi m quản lý c n h n chế, quản trị ng n h ng, quản lý r i ro, mức đ áp d ng công ngh thông tin trong ho t đ ng ng n h ng ch a cao Trong b i cảnh hi n nay các ng n h ng đ i mặt với không t các thách thức từ các ch nh sách c a Nh n ớc về vi c d bỏ các r o cản đ i với Ng n h ng n ớc ngo i, g y n n sức p r t lớn đến các ng n h ng trong n ớc; c ng nh sức p ng y c ng tăng từ ph a các c đông về k vọng tăng tr ng t i sản có, lợi nhu n, c tức… Nh t Minh, 2011). ác quy định c a NHNN về đảm bảo an to n ho t đ ng ng y c ng cao v s u sát hơn với các chu n mực v thông l qu c tế, nhu cầu c a khách h ng về dịch v ng n h ng ng y c ng đa d ng, y u cầu về ti n ch, ch t l ợng dịch v ng y c ng cao v với chi ph hợp lý Sự thiếu h t ngu n nh n lực có kỹ năng v kinh nghi m, môi tr ờng ho t đ ng ng n h ng thay đ i nhanh v c n chứa đựng các yếu t khó dự báo, đo l ờng l những khó khăn hi n nay c a hầu hết các ng n h ng th ơng m i R i ro l m t v n đề không thể tránh khỏi trong ho t đ ng ng n h ng nói chung v l nh vực t n d ng nói ri ng Tuy nhi n song song với r i ro sẽ l những khoản lợi nhu n, vì thế các ng n h ng phải luôn c n đ i giữa r i ro v lợi nhu n để đảm bảo t o ra ph ơng án t i u nh m mang l i hi u quả cao nh t tr n t ng thể Trong s các lo i r i ro ảnh h ng đến ho t đ ng kinh doanh ng n h ng thì r i ro l i su t l m t n i dung hết sức quan trọng tác đ ng r t lớn đến ho t đ ng kinh doanh c a ng n h ng th ơng m i, nh t l trong điều ki n c nh tranh gay g t nh hi n nay Lan H ơng, 2011 . SVTH - L T úc N u Vũ 1 a uậ t t p H a nhịp c ng sự phát triển c a đ t n ớc, Thừa Thi n Huế c ng đang tr n đ phát triển, ngu n v n để đầu t l điều r t cần thiết Ng n h ng Qu n đ i - chi nhánh Huế l nơi r t thu hút đ ợc khách h ng với sự uy t n, t n t m, nhanh nh n trong công vi c c a đ i ng nh n vi n Với m t s l ợng khách h ng th ờng xuy n vay v n, ng n h ng Qu n đ i - chi nhánh Huế đ có những bi n pháp nh m đảm bảo lợi nhu n v h n chế r i ro Đ i với các ng n h ng, l i su t đ ợc xem l giá cả khi cho vay, mu n đảm bảo ho t đ ng kinh doanh t t thì cần có mức l i su t cho vay ph hợp để b đ p chi ph , tăng c ờng lợi nhu n v t o lợi ch cho khách h ng Quản trị r i ro l i su t đóng vai tr quan trọng trong vi c đảm bảo tình hình kinh doanh t t cho ng n h ng Đó l lý do em chọn đề t i: Đánh giá hoạt đ ng quản trị rủi ro i suất cho vay tại ng n hàng thƣơng mại cổ phần Qu n đ i - chi nhánh Huế nh m tìm kiếm, tiếp t c phát huy các điểm m nh v h n chế giảm thiểu các thiếu sót c n m c phải c ng nh đóng góp m t s ý kiến ch quan đến ban l nh đ o ng n h ng 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Tr ớc sự biến đ ng về tình hình kinh tế thế giới c ng nh tình hình kinh tế trong n ớc g y ảnh h ng đến l i su t, l m l i su t biến đ ng phức t p, đ ng thời l m phát tăng cao l những nguy n nh n g y n n r i ro về l i su t, đặc bi t l l i su t cho vay. Đề t i sẽ đánh giá các ho t đ ng quản trị r i ro l i su t đ đ ợc ng n h ng sử d ng Từ đó đề ra những nh n x t, góp ý mong có thể giúp cho vi c quản trị r i ro l i su t cho vay c a ng n h ng đ ợc t t hơn, nh m h n chế t i đa các thi t h i do sự biến đ ng l i su t ảnh h ng đến ng n h ng 2.2 Mục tiêu cụ thể - Tìm hiểu về thực tr ng quản trị r i ro l i su t cho vay t i Ng n h ng TMCP Qu n đ i - chi nhánh Huế - Ảnh h ng c a r i ro l i su t cho vay đến ho t đ ng kinh doanh c a ng n h ng c ng nh lợi nhu n c a ng n h ng - Nh n d ng các yếu t ảnh h SVTH - L T úc N u Vũ ng đến vi c thay đ i l i su t cho vay 2