Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ------------------------------- ISO9001:2008 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGHÀNH: VĂN HÓA DU LỊCH Sinh viên : Vũ Trọng Thắng Giảng viên hƣớng dẫn: Th.s Phạm Thị Hoàng Điệp HẢI PHÒNG - 2015 BỘ GIÁO DỤCVÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ----------------------------------- TÌM HIỂU LOẠI HÌNH DU LICH PHƢỢT TRONG GIỚI TRẺ HIỆN NAY – KHẢO SÁT QUA MỘT SỐ ĐIỂM DU LỊCH TIÊU BIỂU TẠI TÂY BẮC KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY KHOA: VĂN HÓA DU LỊCH Sinh viên : Vũ Trọng Thắng Giảng viên hƣớng dẫn : Th.s Phạm Thị Hoàng Điệp HẢI PHÒNG - 2015 BỘ GIÁO DỤCVÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG -------------------------------------- NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Sinh viên:Vũ Trọng Thắng MãSV: 1112601005 Lớp: VH1501 Ngành: Văn hóa du lịch Tên đề tài: Tìm hiểu loại hình du lịch phượt trong giới trẻ hiện nay - khảo sát qua một số điểm du lịch tiêu biểu tại Tây Bắc NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI 1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp ( về lý luận, thực tiễn,các số liệu cần tính toán và các bản vẽ). 2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán. 3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp. CÁN BỘ HƢỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Ngƣời hƣớng dẫn thứ nhất: Họ và tên: Phạm Thị Hoàng Điệp Học hàm, học vị: Thạc sĩ Cơ quan công tác:Đại học Dân lập Hải Phòng Nội dung hướng dẫn: Ngƣời hƣớng dẫn thứ hai: Họ và tên:............................................................................................. Học hàm, học vị:................................................................................... Cơ quan công tác:................................................................................. Nội dung hướng dẫn:............................................................................ Đề tài tốt nghiệp được giao ngày tháng năm 2015 Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày tháng năm2 015 Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN Đã giao nhiệm vụ ĐTTN Sinh viên Người hướng dẫn Hải Phòng, ngày ......tháng........năm 2015 Hiệu trƣởng GS.TS.NGƢT Trần Hữu Nghị PHẦN NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN 1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp: …………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………… 2. Đánh giá chất lƣợng của khóa luận (sovới nội dung yêu cầu đã đề ra trong nhiệm vụ Đ.T.T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu…): …………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… 3.Cho điểm của cán bộ hƣớng dẫn (ghi bằng cả số và chữ): ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………… Hải Phòng, ngày …tháng… năm 2015 Cán bộ hƣớng dẫn 6 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Ngày nay, du lịch đã trở thành một hiện tượng kinh tế - xã hội phổ biến trên toàn thế giới, và Việt Nam luôn được xem là một trong những điểm đến hấp dẫn đối với du khách. Qua các số liệu hàng năm cùng các chính sách phát triển du lịch của Chính phủ đã cho thấy du lịch đang trở thành một ngành kinh tế lớn và mang lại nhiều nguồn lợi cho đất nước. Hàng năm, Việt Nam thu hút hơn tám triệu lượt du khách quốc tế ghé thăm không chỉ bởi những lợi thế về tài nguyên thiên nhiên phong phú, mà còn bởi những giá trị nhân văn của dân tộc. Tuy nhiên, có một thực trạng là lượng khách quay trở lại mới chỉ chiếm khoảng hơn 20%, đây là một tỉ lệ còn quá thấp. Có rất nhiều nguyên nhân khiến du khách không muốn quay trở lại Việt Nam, nhưng nguyên nhân chủ yếu vẫn là do sản phẩm du lịch của chúng ta còn nghèo nàn, phần lớn chỉ khai thác một cách hời hợt các yếu tố tài nguyên. Trong khi đó, nhu cầu của du khách, đặc biệt là khách quốc tế ngày càng đa dạng và đòi hỏi cao, không chỉ đơn thuần là được tham quan, nghỉ dưỡng mà còn mong muốn được “thưởng thức” những điều mới lạ, độc đáo. Chính vì vậy, việc tìm kiếm và phát triển những loại hình du lịch mới nhằm mang đến một góc nhìn mới, một cách thức trải nghiệm mới trong du lịch tại Việt Nam là vô cùng cần thiết để thu hút du khách trong và ngoài nước. Trong một vài năm trở lại đây, thị trường du lịch nội địa xuất hiện một trào lưu mang tính lan tỏa nhanh chóng - “du lịch phượt”, thu hút ngày càng đông các đối tượng khách từ thanh niên (là sinh viên, học sinh) đến trung niên (là cán bộ các cơ quan, doanh nghiệp) tham gia. “Du lịch phượt” phổ biến trên thế giới từ vài chục năm nay, trong tiếng Anh được gọi là “backpacking” và những “phượt gia” được gọi là “backpacker” - chỉ những người năng đi lại, dịch chuyển. Đến nay, thị trường này là một phân đoạn quan trọng trên thế giới. Nghiên cứu cho thấy phân đoạn thị trường du lịch này có những đặc điểm như đi du lịch lâu hơn, tiêu tốn nhiều chi phí hơn và đi nhiều vùng miền hơn so với các khách hàng du lịch thông thường. Tại Việt Nam phân đoạn thị trường khách quốc tế này thường được gọi dưới tên dân dã là “Tây ba lô” hoặc “du lịch bụi”. Với xu hướng những năm gần đây ở khách nội địa, thị trường này được nhận diện dưới tên gọi là “Du lịch phượt”. Khách du lịch “phượt” ở Việt Nam thường thích thực hiện các chuyến đi du lịch khám phá mạo hiểm, tìm hiểu, trải nghiệm những vùng đất mới, những phong tục mới, những con người mới đầy thú vị trên chính mảnh đất quê hương 7 mình cũng như các nước trên thế giới. Gần đây, xu hướng này ngày càng phổ biến trong giới trẻ. Họ ưa tìm về những khu vực còn hoang sơ, đậm đà bản sắc văn hóa các tộc người - những nơi có thể mang lại cho họ những trải nghiệm và nhận thức mới. Và có thể nói, khu vực Tây Bắc Việt Nam chính là một trong những khu vực rất thích hợp để phát triển loại hình du lịch phượt. Với địa hình núi non hiểm trở cùng với hơn 20 cộng đồng các tộc người thiểu số sinh sống tại đây, Tây Bắc mang đến những màu sắc văn hóa lạ lẫm rất thu hút đối tượng khách du lịch phượt. Bằng chứng là đã có rất nhiều những chuyến “phượt” đến vùng núi Tây Bắc của các “phượt thủ” trong và ngoài nước, mang theo đó là tiềm năng để phát triển loại hình du lịch cũ mà mới đó trên mảnh đất này. Chính vì vậy, việc nhận biết được xu hướng du lịch đang lan tỏa rất nhanh này để từ đó nghiên cứu sâu hơn về tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch phượt tại khu vực Tây Bắc Việt Nam là việc làm cần thiết. Từ những yêu cầu và thực tiễn trên, tác giả đã lựa chọn đề tài: “Tìm hiểu loại hình du lịch phượt trong giới trẻ hiện nay - khảo sát qua một số điểm du lịch tiêu biểu tại Tây Bắc” cho bài khóa luận tốt nghiệp của mình. Hy vọng rằng đề tài nghiên cứu này sẽ đáp ứng phần nào nhu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch, là gợi ý cho các địa phương nơi có tài nguyên du lịch có các giải pháp định hướng phát triển hơn nữa đối với loại hình du lịch phượt. Từ đó giúp cho thị trường có thể xây dựng các sản phẩm dịch vụ phù hợp, mang lại nguồn lợi kinh tế to lớn cho cả nước nói chung và ngành du lịch nói riêng. 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề Đã có khá nhiều tác giả nghiên cứu về loại hình du lịch phượt trên thế giới nói chung cũng như ở Việt Nam nói riêng, chẳng hạn như có thể điểm qua một số bài viết tiêu biểu của các tác giả sau: a). Trên thế giới: - “The Backpacker and Scotland: A Market Analysis” (2005) của David Leslie và Julie Wilson thuộc trường đại học Glasgow Caledonian - Scotland: đề tài này nghiên cứu thị trường khách du lịch “ba lô” với các kết luận đánh giá đây là một thị trường tiềm năng mang lại nhiều nguồn lợi kinh tế đối với đất nước Scotland. - “Backpacker tourism: Suitainable or purposeful?” (2010) của Natalie Ooi, Jennifer H. Laing: Nghiên cứu về backpacker và những liên quan về động cơ du lịch của họ với du lịch tình nguyện. Nghiên cứu này chỉ ra những điểm 8 tương đồng và xu thế chuyển từ du lịch “ba lô” sang du lịch tình nguyện. Nghiên cứu này được thực hiện tại Na Uy. - “Backpacker in motivations: The role of culture and nationality” của Darya Maoz: Đây là nghiên cứu về động cơ du lịch của du lịch “ba lô”, những ảnh hưởng của quốc tịch, văn hóa, tuổi tác, giới tính tác động đến động cơ du lịch. Nghiên cứu này dành cho du lịch phượt tại Isarel. - “Backpacker tourism and economic development” MP Hampton Annals of Tourism Research, 1998 - Elsevier. - “Backpacker in global Sydney”, Centre for Culture Ressearch, University of Western Sydney, 2008. b). Tại Việt Nam: Hiện nay, các tài liệu về loại hình này mới chỉ được đăng tải trên một số bài báo, tạp chí, báo điện tử như: “Trào lưu Phượt trong giới trẻ Việt Nam” đăng trên Tạp chí Nghiên cứu văn hóa - Đại học văn hóa của tác giả Mai Quỳnh Hương; “Phượt và trào lưu sống cuả lớp trẻ” đăng trên (http://www.baomoi.com); “Phượt là gì và phượt như nào”; “Du lịch bụi Phiêu lưu cùng bụi đường”; Cộng đồng những người yêu Phượt còn lập ra cả trang web: www.dulichbui.vn, www.phuot.vn... Các bài báo này bước đầu đề cập đến trào lưu, xu hướng này đang lan tỏa trong giới trẻ, chủ yếu ở đây mới chỉ mang tính trao đổi, chia sẻ các kinh nghiệm để giúp những người yêu thích loại hình du lịch này tiếp cận được với nó. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Đề tài tiến hành nghiên cứu các vấn đề lí luận chung về Du lịch phượt trong và ngoài nước, tìm hiểu thực trạng thị trường khách du lịch Phượt tại Việt Nam, đặc biệt với đối tượng khách là giới trẻ và vai trò của thị trường khách này trong phát triển du lịch, đồng thời phân tích đánh giá thực trạng khai thác loại hình Du lịch phượt tại khu vực Tây Bắc Việt Nam thời gian gần đây. Cuối cùng trên cơ sở phân tích thực trạng, tiến tới đề xuất một số ý kiến, giải pháp nhằm phát triển hơn nữa đối với loại hình du lịch mới mẻ này tại Tây Bắc nói riêng và Việt Nam nói chung. 4. Ý nghĩa của đề tài - Ý nghĩa khoa học: Đề tài góp phần tổng hợp và bổ sung cơ sở lí luận khoa học của loại hình Du lịch phượt, khẳng định hướng nghiên cứu loại hình này như một hướng nghiên cứu cần thiết đối với ngành học. 9 - Ý nghĩa thực tiễn: Chỉ ra những điều kiện thuận lợi nhằm phát triển loại hình Du lịch phượt tại Tây Bắc, đánh giá thực trạng loại hình du lịch này tại Việt Nam. Từ đó có thể đưa ra những đề xuất, định hướng và các giải pháp tích cực nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các nhà quản lí, cộng đồng địa phương và du khách trong việc phát triển loại hình Du lịch phượt, góp phần đưa Tây Bắc trở thành khu vực hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Đồng thời làm phong phú thêm hệ thống sản phẩm du lịch của khu vực Tây Bắc nói riêng và Việt Nam nói chung. Bên cạnh đó, đề tài nghiên cứu này sẽ là một trong những tài liệu giúp cho các nhà quản lí du lịch, các nhà làm tour và du khách biết đến các giá trị du lịch của khu vực Tây Bắc một cách đầy đủ và rõ ràng hơn. 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 5.1. Đối tượng nghiên cứu Loại hình Du lịch phượt, cơ sở lí luận và thực trạng khai thác. 5.2. Phạm vi nghiên cứu - Về mặt không gian: Khu vực Tây Bắc Việt Nam, các tuyến - điểm nổi bật tại khu vực này đặt trong mối quan hệ với cả nước. - Về mặt thời gian: từ tháng 11/2014 đến tháng 6/2015 - Về mặt nội dung: Nghiên cứu các vấn đề lí luận chung về loại hình Du lịch phượt và thực trạng phát triển tại khu vực Tây Bắc - Việt Nam. Từ đó đề xuất ý kiến phát triển loại hình này trong khu vực nói riêng và cả nước nói chung. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu 6.1. Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu Là phương pháp chính được sử dụng trong đề tài. Trên cơ sở thu thập thông tin tư liệu từ nhiều lĩnh vực, nhiều nguồn khác nhau có liên quan tới đề tài nghiên cứu, người viết sẽ xử lý, chọn lọc để có những kết luận cần thiết, có được tầm nhìn khái quát về vấn đề nghiên cứu. 6.2. Phương pháp thực địa Quá trình thực địa giúp sưu tầm thu thập tài liệu, nhằm nhận được thông tin xác thực cần thiết để thành lập ngân hàng số liệu cho việc hoàn thiện đề tài. Tác giả đã tiến hành khảo sát thực tế tại một số địa điểm sau: - Sapa (Lào Cai) - Mù Cang Chải (Yên Bái) - Mộc Châu (Sơn La) 10