Nội dung

Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng Lời Cảm Ơn Để hoàn thành tốt bài Khóa luận tốt nghiệp của mình, em đã nhận từ rất nhiều sự giúp đỡ. Trước hết, em xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới toàn thể Quý thầy cô trường Đại học Kinh tế – Đại học Huế, Quý thầy cô khoa Kế toán – Tài chính đặc biệt là chuyên ngành Kiểm toán đã truyền đạt những kiến thức vô cùng quý báu trong quá trình học tập và rèn luyện tại trường. Em cảm ơn cô – Khóa luận tốt nghiệp của mình. tế H uế Thạc sỹ Lê Ngọc Mỹ Hằng – đã tận tình hướng dẫn em giúp em hoàn thành bài Em cũng xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo và các anh chị làm việc tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA Thành phố Vinh - Nghệ An, đặc biệt là các anh chị phòng Kiểm toán tài chính đã tạo điều kiện cho em được làm ại họ cK in h việc thực tế, được trực tiếp tiếp xúc các doanh nghiệp khách hàng, giúp em có thêm nhiều kiến thức, hiểu biết về ngành nghề mà mình đang theo đuổi. Do hạn chế về năng lực, bài Khóa luận tốt nghiệp không thể tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy, em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô và các anh chị trong Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA để bài Khóa luận được hoàn thiện. Đó sẽ là hành trang quý giá chuẩn bị cho con Đ đường hành nghề sau này. Em xin chân thành cảm ơn! Huế ngày 19 tháng 5 năm 2015 Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Thúy Hằng SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng i Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ................................................................ Error! Bookmark not defined. MỤC LỤC ...................................................................................................................... ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................................v DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................................vi DANH MỤC SƠ ĐỒ.................................................................................................... vii TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................................................... viii PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................1 tế H uế 1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài ..................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................2 ại họ cK in h 5. Khái quát nghiên cứu trước ......................................................................................3 6. Kết cấu của đề tài .....................................................................................................4 PHẦN II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..............................................5 CHƯƠNG 1. Cơ sở lý luận về thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp ...........................................................................................................5 1.1. Doanh thu..............................................................................................................5 Đ 1.1.1. Khái niệm .......................................................................................................5 1.1.2. Điều kiện ghi nhận doanh thu ........................................................................5 1.1.3. Cách xác định doanh thu ở doanh nghiệp ......................................................6 1.2. Khoản mục doanh thu tại các doanh nghiệp với vấn đề kiểm toán ......................7 1.2.1. Mục tiêu kiểm toán ........................................................................................7 1.2.2. Ý nghĩa ...........................................................................................................9 1.2.3. Một số sai sót thường gặp trong quá trình kiểm toán doanh thu .................10 1.2.4. Yêu cầu trong kiểm toán doanh thu ở các doanh nghiệp đối với KTV .......11 1.3. Các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu ............................................12 1.3.1. Thủ tục phân tích..........................................................................................12 SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng ii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng 1.3.2. Các loại thủ tục phân tích .............................................................................13 1.3.3. Quá trình thực hiện thủ tục phân tích ...........................................................14 1.3.4. Thử nghiệm chi tiết ......................................................................................16 CHƯƠNG 2: Thực tế vận dụng các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện ..........................................................................................19 2.1. Giới thiệu về Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung ..........................................................................................................................19 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ...............................................................19 tế H uế 2.1.2. Cơ cấu tổ chức..............................................................................................21 2.1.3. Lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh ................................................................22 2.1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh tại UHY ACA ..........................................24 2.2. Quy trình kiểm toán BCTC được áp dụng tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư ại họ cK in h vấn UHY ACA – CN Miền Trung .............................................................................25 2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán ...............................................................................26 2.2.2. Thực hiện kiểm toán.....................................................................................32 2.2.3. Kết thúc kiểm toán .......................................................................................32 2.3. Thực trạng vận dụng các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện ..........................................................................................................34 Đ 2.3.1. Thủ tục chung...............................................................................................42 2.3.2. Thủ tục phân tích..........................................................................................43 2.3.3. Thử nghiệm chi tiết ......................................................................................46 CHƯƠNG 3: Một số biện pháp góp phần hoàn thiện các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện......................................................61 3.1. Nhận xét ..............................................................................................................61 3.1.1. Ưu điểm........................................................................................................61 3.1.2. Hạn chế.........................................................................................................63 SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng iii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng 3.2. Một số biện pháp góp phần hoàn thiện các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện. ....................................................................................................................65 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................70 1. Kết luận ...................................................................................................................70 2. Kiến nghị .................................................................................................................71 3. Hướng phát triển của báo cáo ................................................................................72 Đ ại họ cK in h tế H uế DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................73 SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng iv Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 1. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG ANH UHY Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHYACA Co. Ltd UHY ACA – CN Miền Trung Vietnamese Acounting VSA Standards Vietnamese Standards on VAS Auditing VACPA Vietnam Association of Certified Public Accountants Chuẩn mực kế toán Việt Nam Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam tế H uế ACA Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam 2. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT BCKQKD BCTC BCTC B1, B2, B3 Bước 1, bước 2, bước 3 Cân đối phát sinh Doanh nghiệp Đ DN Bảng cân đối kế toán Báo cáo kiểm toán BCKT CĐPS ại họ cK in h Bảng cân đối kế toán BCDKT DT BH&CCDV Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ GLV Giấy làm việc GTGT Giá trị gia tăng KSNB Kiểm soát nội bộ KTV Kiểm toán viên PP Phương pháp TK Tài khoản VPĐD Văn phòng đại diện SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng v Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng Bảng 2.1. Tình hình tài chính Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn ...........................24 UHY ACA giai đoạn 2011 – 2014. ...............................................................................24 Bảng 2.2. Bảng hướng dẫn của VACPA đối với việc tính toán mức trọng yếu. ..........31 Bảng 2.3. Mức trọng yếu được xác định cho BCTC 2014 đối với Công ty ABC ........42 Bảng 3.1: Tính toán mức tỷ lệ lãi gộp qua 2 năm của Công ty ABC ............................69 tế H uế Biểu Biểu 3.1: Thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại UHY ACA.....................35 Biểu 3.2: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G110 Công ty ABC năm 2014 ............44 Biểu 3.3: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G141 Công ty ABC năm 2014 ............45 ại họ cK in h Biểu 3.4: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G143 Công ty ABC năm 2014 ............47 Biểu 3.5: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán E300 Công ty ABC năm 2014 ............49 Biểu 3.6: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G144 Công ty ABC năm 2014 ............50 Biểu 3.8: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G145 Công ty XYZ năm 2014 ............54 Biểu 3.9: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G151 Công ty ABC năm 2014 ............55 Biểu 3.10: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G151 Công ty XYZ năm 2014 ..........56 Đ Biểu 3.11: Trích giấy làm việc hồ sơ kiểm toán G120 Công ty ABC năm 2014 ..........58 SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng vi Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1.Cơ cấu tổ chức UHY ACA – CN Miền Trung ..............................................21 Đ ại họ cK in h tế H uế Sơ đồ 2.1: Quy trình kiểm toán BCTC tại UHY ACA ..................................................26 SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng vii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Trong đề tài: “Hoàn thiện các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện”, đề tài đã đi sâu nghiên cứu và trình bày những nội dung sau: Trong phần cơ sở lý luận, đề tài trình bày khái quát chung về khoản mục doanh thu, khái niệm, điều kiện ghi nhận, cách xác định doanh thu tại các doanh nghiệp, khoản mục doanh thu tại các doanh nghiệp với vấn đề kiểm toán, cũng như các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu bao gồm thủ tục phân tích và thử nghiệm chi tế H uế tiết. Đối với phần thực trạng, trước tiên, đề tài trình bày một số thông tin về Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung, như lịch sử hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức, lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh. Sau đó, đề tài trình bày ại họ cK in h Quy trình kiểm toán BCTC được áp dụng tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung bao gồm 3 giai đoạn: lập kế hoạch kiểm toán, thực hiện kiểm toán và kết thúc kiểm toán và thực tế vận dụng các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung. Cuối cùng, qua những gì đã tìm hiểu cùng với so sánh giữa thực tế và lý thuyết, đề tài nêu lên những nhận xét đối với phần hành kiểm toán doanh thu trong quá trình Đ kiểm toán BCTC và một số biện pháp góp phần hoàn thiện các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện. SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng viii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài Theo số liệu của Tổng cục thống kê, trong năm 2014, cả nước có 74.842 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký là 432,2 nghìn tỷ đồng, giảm 2,7% về số doanh nghiệp và tăng 8,4% về số vốn đăng ký so với năm trước. Trong năm qua, cả nước có 15.419 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2013. Cũng trong năm 2014, cả nước có 67.823 doanh nghiệp gặp khó khăn buộc phải giải thể, hoặc đăng ký tạm ngừng hoạt động có thời hạn, hoặc ngừng hoạt động chờ tế H uế đóng mã số doanh nghiệp hoặc không đăng ký, bao gồm 9.501 doanh nghiệp đã hoàn thành thủ tục giải thể, giảm 3,2% so với năm trước, số lượng doanh nghiệp giải thể phần lớn là những doanh nghiệp có quy mô vốn dưới 10 tỷ đồng; 58.322 doanh nghiệp khó khăn phải ngừng hoạt động, tăng 14,5% so với năm trước. Trong đó, 11.723 ại họ cK in h doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng hoạt động có thời hạn; 46.599 doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ đóng mã số doanh nghiệp hoặc không đăng ký. Từ những số liệu trên, có thể thấy rằng, để phát triển và giữ vững một doanh nghiệp trên thương trường, cần sự cẩn trọng rất lớn trong tất cả mọi khoản mục, mọi vấn đề. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận, vấn đề đặt nặng nhất vẫn là tối đa hóa doanh thu, lợi nhuận trong kỳ. Do đó, đối với bất kỳ một Đ doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thương mại hay dịch vụ nào, doanh thu luôn là khoản mục trọng yếu được cả trong doanh nghiệp lẫn ngoài doanh nghiệp quan tâm hàng đầu. Thông qua đó, sức khỏe của doanh nghiệp được trình bày một cách cụ thể và rõ ràng trên BCTC, từ đó, quyết định mức độ đầu tư của các nhà đầu tư bên ngoài. Đồng thời, nhà điều hành, quản lý xem xét và đánh giá tình hình hoạt động của Công ty để đưa ra các hướng phát triển hợp lý cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, khoản mục doanh thu có liên hệ chặt chẽ với kết quả lãi lỗ nên các sai lệch phát sinh về doanh thu có thể dẫn đến việc trình bày không trung thực, hợp lý trên BCTC. Doanh thu có quan hệ mật thiết với thuế GTGT đầu ra nên doanh thu có khả năng bị khai thấp hơn để tránh thuế, trốn thuế. SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng 1 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Ngọc Mỹ Hằng Từ những cơ sở trên, có thể thấy rằng, doanh thu dễ dàng bị bóp méo để đáp ứng mục tiêu riêng của từng doanh nghiệp. Do đó, kiểm toán khoản mục doanh thu tại các doanh nghiệp luôn là phần hành quan trọng trong kiểm toán BCTC được các kiểm toán viên tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung hết sức chú trọng. Đó là lý do tôi lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện” làm Khóa luận tốt nghiệp Đại học cho mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài nghiên cứu gồm những mục tiêu cụ thể sau: • Tìm hiểu thực trạng vận dụng các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu Trung thực hiện. tế H uế tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền • Trên cơ sở thực tế vận dụng, đánh giá ưu nhược điểm và đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu do ại họ cK in h Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu đề tài Thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện.  Phạm vi nghiên cứu Phạm vi không gian: Phòng kiểm toán tài chính - Công ty TNHH Kiểm toán và Đ Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung. Phạm vi nội dung: đề tài tập trung nghiên cứu về thực trạng vận dụng các thử nghiệm cơ bản trong kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tại doanh nghiệp do Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA – CN Miền Trung thực hiện. Phạm vi số liệu: năm 2014 và năm 2013 (chủ yếu sử dụng số liệu năm 2014) Phạm vi thời gian nghiên cứu: Từ tháng 2/2015 đến tháng 5/2015 4. Phương pháp nghiên cứu - Quan sát, phỏng vấn: làm việc thực tế tại UHY ACA, theo dõi công tác tổ chức, hình thức làm việc tại Công ty và cách thức làm việc tại một số doanh nghiệp được kiểm toán. Phỏng vấn các anh chị tại phòng kiểm toán tài chính về phương pháp làm việc, công tác kiểm toán. SVTH: Nguyễn Thị Thúy Hằng 2