Nội dung

“Hạ lãi suất không phải là mục tiêu ưu tiên hiện nay” Khả năng hạ trần lãi suất huy động có thể xảy ra vào cuối quý III hoặc đầu quý IV, nhưng khó có khả năng sẽ giảm sâu. Thực tế hiện nay cho thấy, mặt bằng lãi suất trên thị trường cũng đã giảm nhiều, nên tác dụng của việc giảm lãi suất sẽ không còn mạnh như trước trong việc hỗ trợ giảm chi phí vốn vay cho doanh nghiệp. Hiện nay, có ngân hàng đã hạ lãi suất xuống còn khoảng 12% - 13%/năm ở các khoản cho vay ngắn hạn, nhưng các khách hàng tốt của họ cũng không tỏ ra mặn mà. Mặt khác, người dân vẫn còn kỳ vọng lạm phát sẽ tăng trong tương lai, nên nếu giảm lãi suất mạnh, nguồn vốn huy động VND từ dân cư sẽ giảm, do người dân chuyển sang đầu tư vào ngoại tệ hay vàng… Hơn nữa, thời điểm cuối năm hay xảy ra tình trạng mất thanh khoản cục bộ tại một vài ngân hàng, nên việc hạ lãi suất cần tránh gây hiệu ứng ngược, khiến một số ngân hàng lại phải đẩy lãi suất lên cao để thu hút vốn. Mục tiêu ưu tiên hiện nay không phải là giảm lãi suất hay chính sách tiền tệ nới lỏng mà là mở rộng chính sách tài khóa, đầu tư công để trực tiếp kích cầu nền kinh tế. Nếu tháng sau, CPI vẫn đi xuống cùng với những cam kết của các cơ quan chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát xuống quá thấp thì việc hạ lãi suất có thể thực hiện được. Việc giảm tỷ lệ dữ trữ bắt buộc (DTBB) chỉ là một trong những biện pháp để hỗ trợ việc hạ lãi suất chứ không nên coi đó là biện pháp bổ sung để nới lỏng tiền tệ. Việc hạ tỷ lệ DTBB cần phải được cân nhắc kỹ. Hiện nay, hệ thống tài chính hoạt động trong môi trường bấp bênh, nên phải chấp nhận rủi ro cao. Do vậy, DTBB là để đảm bảo an toàn của hệ thống ngân hàng nói riêng và an ninh tài chính nói chung của cả nền kinh tế. Chính phủ và NHNN cần cân nhắc để cân bằng giữa một bên là nới lỏng chính sách tiền tệ và một bên là đảm bảo an toàn của hệ thống ngân hàng, thanh khoản, khả năng chi trả… Tuy nhiên, hạ lãi suất nói riêng hay nới lỏng chính sách tiền tệ nói chung chỉ là một mảng quan trọng trong nhiều chính sách điều hành kinh tế của Chính phủ chứ không phải là “cây gậy thần” để xử lý mọi vấn đề của nền kinh tế. “Cần phải lập danh sách ‘đen’ những khách hàng gửi tiền, tùy mức độ rủi ro. Ví dụ, nhóm khách hàng gửi tiền có mức độ rủi ro thấp nhất là công nhân viên chức nhà nước, người buôn bán lẻ. Nhóm khách hàng gửi tiền có mức độ rủi ro cao là buôn bán bất động sản, buôn bán qua biên giới, nhập lậu vàng, đánh bạc… Với khách hàng có mức độ rủi ro cao, ngân hàng phải thường xuyên theo dõi”, TS. Hiếu đề xuất. Cũng theo nhiều chuyên gia kinh tế, nếu xét về mức độ rủi ro, các ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam ít có nguy cơ bị tội phạm lợi dụng rửa tiền hơn ngân hàng trong nước, bởi các ngân hàng này đã có thói quen và có đầy đủ công cụ phòng, chống rửa tiền. Tuy nhiên, cũng không loại trừ khả năng này.