Nội dung

. Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 169 Cän laì duûng cuû kim loaûi coï daûng hçnh noïn, goïc åí choïp bàòng 30o, cao 145mm, nàûng 300±2g, âæåìng kênh âaïy 75mm. Phãùu âæûng væîa hçnh noïn cuût cao 180mm, âæåìng kênh âaïy nhoí 20mm, âæåìng kênh âaïy låïn 150mm. Duûng cuû âãø âo âäü càõm chuìy coï cáúu taûo tæång tæû vica. Häùn håüp væîa träün xong âæåüc âäø ngay vaìo phãùu, duìng chaìy âáöm 25 caïi sau âoï láúy båït væîa ra sao cho màût væîa tháúp hån miãûng phãùu 1cm. Dàòn nheû trãn màût baìn hay nãön cæïng 5 ÷ 6 láön. Âàût phãùu vaìo giaï dæåïi cän räöi haû cän xuäúng sao cho muîi cän væìa chaûm vaìo màût væîa åí tám cuía âaïy phãùu. Thaí vêt cho cän råi tæû do vaìo trong væîa. Sau 10 giáy tênh tæì khi thaí vêt bàõt âáöu âoüc trë säú trãn baíng chia chênh xaïc âãún 0,2cm Trong âiãöu kiãûn hiãûn træåìng cho pheïp thaí cän vaìo trong væîa bàòng tay. 3. Caïc yãúu täú aính hæåíng Aính hæåíng cuía cháút kãút dênh: - Læåüng duìng cháút kãút dênh tàng vaì næåïc tàng Æ Âäü deío tàng - Læåüng duìng cháút kãút dênh tàng nhæng giæî nguyãn læåüng næåïc Æ Âäü deío giaím vç læåüng næåïc duìng âãø thuyí hoaï. - Læåüng duìng cháút kãút dênh giaím Æ Âäü deío giaím Aính hæåíng cuía cäút liãûu : - Khi âæåìng kênh haût caït tàng thç âäü räùng vaì tyí diãûn cuía caït giaím Æ låïp häö bao boüc haût caït seî daìy lãn laìm âäü deío cuía häùn håüp væîa tàng. - Khi âæåìng kênh haût caït giaím thç âäü räùng vaì tyí diãûn cuía caït tàng Æ låïp häö bao boüc haût caït seî moíng âi laìm âäü deío cuía häùn håüp væîa giaím. Aính hæåíng cuía phuû gia : - Nãúu sæí duûng phuû gia hoaût tênh thç âäü deío cuía häùn håüp væîa seî tàng. - Nãúu sæí duûng phuû gia trå thç âäü deío cuía häùn håüp væîa seî giaím. Aính hæåíng cuía mæïc âäü träün - Mæïc âäü träün kyî, träün bàòng maïy Æ âäü deío tàng - Mæïc âäü träün khäng kyî, träün baíng tay Æ âäü deío giaím II. ÂÄÜ PHÁN TÁÖNG CUÍA HÄÙN HÅÜP VÆÎA 1. Khaïi niãûm Phán táöng laì sæû thay âäøi tyí lãû cuía häùn håüp væîa theo chiãöu cao cuía khäúi væîa khi váûn chuyãøn hoàûc âãø láu chæa duìng tåïi. Âäü phán táöng caìng låïn thç cháút læåüng væîa caìng keïm. 2. Phæång phaïp xaïc âënh 1 4 2 6 5 3 Duûng cuû âãø thæí âäü phán táöng 1,2,3 - ÄÚng kim loaûi Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 170 Coï hai phæång phaïp xaïc âënh âäü phán táöng cuía häùn håüp væîa. Phæång phaïp cháún âäüng : duûng cuû thê nghiãûm laì mäüt khuän theïp truû räùng troìn xoay gäöm ba äúng kim loaûi råìi nhau. Sau khi chuáøn bë xong häùn håüp væîa âäø vaìo âáöy khuän, gaût ngang miãûng khuän, âáûy nàõp räöi cho lãn baìn rung trong 30 giáy. Sau âoï træåüt thåït 1 vaì 2 trãn caïc táúm træåüt 4 vaì 5 âãø phán khäúi væîa ra laìm 3 pháön. Âäø pháön 1 vaì 3 ra chaío träün laûi trong 30 giáy räöi xaïc âënh âäü deío cuía häùn håüp væîa trong äúng 1 (S1) vaì äúng 3 (S3). Âäü phán táöng âæåüc tênh theo cäng thæïc (TCVN 3121-1979) : PT = 0,07 (S13 - S33) ; cm3 Yãu cáöu : PT ≤ 30cm3 Phæång phaïp làõng : væîa måïi träün âæåüc âäø âáöy vaìo mäüt bçnh hçnh truû cao 30cm, âæåìng kênh 15cm. Âo âäü sáu càõm cän âæåüc S1. Sau âoï âãø yãn trong 30 phuït räöi láúy âi 2/3 säú væîa trong thuìng (láúy nheû nhaìng, khäng laìm xaïo träün säú væîa coìn laûi), âem träün säú væîa coìn laûi räöi cho vaìo bçnh truû cao 15cm, âæåìng kênh 15cm âãø xaïc âënh S2. Âäü phán táöng âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : PT = S1 - S2 ; cm III. KHAÍ NÀNG GIÆÎ NÆÅÏC 1. Khaïi niãûm Vç væîa phaíi laìm viãûc åí traûng thaïi daìn moíng, diãûn têch tiãúp xuïc khäng khê låïn vaì phaíi tiãúp xuïc váût liãûu xáy láúy næåïc, do âoï âoìi hoíi næåïc phaíi coï khaí nàng giæî næåïc låïn âãø âaím baío âäü deío trong quaï trçnh thi cäng vaì âaím baío quaï trçnh ngæng kãút ràõn chàõc cuía cháút kãút dênh. Khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa âæåüc biãøu thë qua pháön tràm tyí lãû giæîa âäü deío cuía häùn håüp væîa sau khi chëu huït åí aïp læûc chán khäng vaì âäü deío cuía häùn håüp væîa ban âáöu. 1. Caïch xaïc âënh Khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa âæåüc xaïc âënh bàòng duûng cuû taûo chán khäng. Sau khi thæí âäü deío cuía häùn håüp væîa (S1), âàût trãn màût phãùu mäüt låïp giáúy loüc âaî tháúm næåïc, raíi häùn håüp væîa lãn trãn giáúy boüc mäüt låïp daìy 3cm. Huït khäng khê trong bçnh giaím âãún aïp suáút 50 mmHg trong 1 phuït, mäüt pháön næåïc cuía häùn håüp væîa bë taïch ra. Âäø häùn håüp væîa trong phãùu ra chaío .Tiãúp tuûc laìm nhæ thãú ba láön. Cho häùn håüp væîa sau ba láön thæí vaìo chung mäüt chaío, träün laûi trong 30 giáy räöi xaïc âënh âäü deío (S2). φ 60 . Duûng cuû thæí khaí nàng giæî næåïc . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 171 Âäü giæî næåïc cuía häùn håüp væîa âæåüc tênh chênh xaïc âãún 0,1% theo cäng thæïc : Gn = S2 × 100% S1 trong âoï : S1 - âäü deío ban âáöu cuía häùn håüp væîa, cm S2 - âäü deío sau khi âaî huït chán khäng cuía häùn håüp væîa, cm Âãø tàng khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa ta phaíi sæí duûng caït haût nhoí, tàng haìm læåüng cháút kãút dênh vaì nhaìo träün tháût kyî. Häùn håüp væîa xáy vaì häùn håüp væîa hoaìn thiãûn phaíi thoaí maîn caïc yãu cáöu quy âënh trong baíng 6-3. Baíng 6-3 Loaûi væîa häùn håüp Tãn chè tiãu Âãø hoaìn thiãûn Âãø xáy Thä Mën 1. Âæåìng kênh haût cäút liãûu låïn nháút, mm, khäng låïn hån 2. Âäü deío (âäü luïn cän), mm 3. Âäü phán táöng, cm3, khäng låïn hån 4. Âäü (khaí nàng) giæî næåïc, %, âäúi våïi : - Häùn håüp væîa ximàng - Häùn håüp væîa väi vaì caïc væîa häùn håüp khaïc 5 4 ÷ 10 30 2,5 6 ÷ 10 - 1,25 7 ÷ 12 - 63 75 - - 3. Caïc yãúu täú aính hæåíng - Tyí lãû phäúi håüp giæîa caïc thaình pháön váût liãûu - Cháút læåüng váût liãûu : váût liãûu coï haìm læåüng cháút báøn cao laìm giaím khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa vaì ngæåüc laûi. - Nãúu sæí duûng phuû gia tàng deío thç khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa tàng - Cho väi våïi mäüt tyí lãû håüp lyï seî tàng khaí nàng giæî næåïc cuía häùn håüp væîa nhæng tàng quaï nhiãöu seî giaím cæåìng âäü væîa. III. CÆÅÌNG ÂÄÜ CUÍA VÆÎA 1. Khaïi niãûm Cæåìng âäü laì khaí nàng cuía væîa chäúng laûi sæû phaï hoaûi cuía taíi troüng. Væîa coï khaí nàng chëu nhiãöu loaûi læûc khaïc nhau nhæng khaí nàng chëu neïn laì låïn nháút, do âoï cæåìng âäü chëu neïn laì chè tiãu quan troüng nháút âãø âaïnh giaï cháút læåüng cuía caïc loaûi væîa thäng thæåìng. Cæåìng âäü tiãu chuáøn laì cæåìng âäü neïn cuía væîa khi máùu chuáøn âæåüc chãú taûo vaì dæåîng häü trong âiãöu kiãûn tiãu chuáøn. Maïc væîa laì âaûi læåüng khäng thæï nguyãn do nhaì næåïc qui âënh dæûa vaìo cæåìng âäü neïn tiãu chuáøn . Theo TCVN 4314-1986 coï caïc loaûi maïc væîa thäng duûng sau : . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 172 10 ; 25 ; 50 ; 75 ; 100 ; 150 ; 200 ; 300 Væîa xáy vaì væîa hoaìn thiãûn âãöu phaíi thoaí maîn yãu cáöu vãö khaí nàng chëu læûc nhæ quy âënh trong baíng 6-4. Baíng 6-4 Maïc væîa Giåïi haûn bãön neïn trung bçnh nhoí Giåïi haûn bãön neïn trung bçnh låïn 2 nháút, daN /cm nháút, daN /cm2 4 10 25 50 75 100 150 200 300 4 10 25 50 75 100 150 200 300 9 24 49 74 99 149 199 299 - 2. Caïch xaïc âënh Cæåìng âäü chëu neïn cuía væîa : âæåüc xaïc âënh bàòng caïch neïn våî caïc máùu hçnh láûp phæång caûnh 7,07cm hoàûc caïc næía máùu væîa sau khi chëu uäún. Xaïc âënh bàòng caïc máùu láûp phæång coï caûnh 7,07cm Khi häùn håüp væîa coï âäü deío nhoí hån 4cm, máùu âæåüc âuïc trong khuän theïp coï âaïy, coìn nãúu häùn håüp væîa coï âäü deío låïn hån 4cm, máùu âæåüc âuïc trong khuän theïp khäng coï âaïy. Sau khi âuïc xong máùu âæåüc baío dæåîng nhæ sau : Våïi væîa ximàng, âãø máùu tæì 24 âãún 48 giåì trong âiãöu kiãûn to = 27±2oC, W = 90% räöi thaïo khuän vaì baío quaín thãm 3 ngaìy næîa trong âiãöu kiãûn trãn. Sau âoï, dæåîng häü máùu trong khäng khê åí to = 27±2oC vaì âäü áøm tæû nhiãn âäúi våïi væîa xáy trong mäi træåìng khä hoàûc ngám trong næåïc âäúi våïi væîa xáy trong mäi træåìng áøm. Våïi caïc loaûi væîa khaïc, âãø máùu trong khuän 72 giåì åí to = 27±2oC räöi thaïo khuän. Sau âoï dæåîng häü máùu trong khäng khê åí to = 27±2oC vaì âäü áøm tæû nhiãn. Sau khi dæåîng häü máùu âuí ngaìy quy âënh thç âem neïn. Kãút quaí pheïp thæí láúy bàòng trung bçnh cäng ü giaï trë cuía 3 hoàûc 5 máùu thæí. Xaïc âënh bàòng caïc næía máùu sau khi chëu uäún Âãø xaïc âënh cæåìng âäü chëu neïn cuía væîa ngæåìi ta cuîng coï thãø sæí duûng caïc næía máùu dáöm sau khi chëu uäún, máùu dáöm coï kêch thæåïc 4×4×16cm. Âãø chuyãøn giåïi haûn bãön neïn cuía væîa xaïc âënh bàòng caïch thæí næía máùu dáöm sang giåïi haûn bãön neïn xaïc âënh bàòng caïc máùu láûp phæång cuìng âiãöu kiãûn dæåîng häü vaì chãú taûo nhæ nhau thç nhán våïi hãû säú 0,8 cho caïc máùu væîa maïc dæåïi 100. Våïi væîa maïc tæì 100 tråí lãn thç giåïi haûn bãön neïn âuïng bàòng máùu láûp phæång. .Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 173 Cæåìng âäü chëu keïo khi uäún : âæåüc xaïc âënh bàòng caïch uäún gaîy caïc máùu væîa hçnh dáöm kêch thæåïc 4×4×16cm (TCVN 3121-1979). Duìng maïy thuyí læûc 5 táún, âàût læûc taûi vë trê giæîa dáöm vaì gia taíi cho âãún khi máùu bë phaï hoaûi. Cæåìng âäü chëu keïo khi uäún cuía væîa tênh theo cäng thæïc sau : Ru = 3Pl 2bh 2 trong âoï : P - læûc phaï hoaûi máùu (âàût taûi vë trê l/2), kg l - chiãöu daìi máùu, cm b - bãö räüng tiãút diãûn máùu, cm h - chiãöu cao tiãút diãûn máùu, cm 3. Caïc yãúu täú aính hæåíng Cæåìng âäü cuía væîa phaït triãøn theo thåìi gian do cæåìng âäü cháút kãút dênh phaït triãøn theo thåìi gian. AÍnh hæåíng cuía nhiãût âäü : væîa âæåüc dæåîng häü åí nhæîng âiãöu kiãûn nhiãût âäü khaïc nhau thç täúc âäü phaït triãøn cæåìng âäü cuîng khaïc nhau. AÍnh hæåíng cuía phuû gia Âãø tàng khaí nàng giæî næåïc vaì tàng âäü deío cuía væîa, ngæåìi ta thæåìng cho thãm vaìo væîa ximàng caïc loaûi phuû gia nhæ väi nhuyãùn, buìn âáút seït, v.v... nhæng læåüng phuû gia cáön coï mäüt tyí lãû håüp lyï nháút, âoï laì tyí lãû laìm cho væîa coï cæåìng âäü cao nháút. Khi duìng quaï tyí lãû naìy thç cæåìng âäü cuía væîa seî giaím. Noïi chung, khi maïc væîa caìng cao thç tyí lãû håüp lyï cuía caïc cháút phuû gia so våïi ximàng caìng giaím dáön. AÍnh hæåíng cuía âiãöu kiãûn sæí duûng Âiãöu kiãûn sæí duûng laì tênh cháút cuía váût liãûu cuìng laìm viãûc våïi væîa hoàûc tênh cháút cuía nãön. Væîa trãn nãön âàûc (nãön khäng huït næåïc) : RV = f (RcKD, N , cháút læåüng caït) CKD Âãø thê nghiãûm âuïc máùu trong mäüt khuän theïp coï âaïy, sau 1 ngaìy thaïo khuän dæåîng häü åí âiãöu kiãûn tiãu chuáøn vaì dæåîng häü åí mäi træåìng sæí duûng sau naìy. Cæåìng âäü cuía væîa âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : Hoàûc : ⎛X ⎞ Rv = 0,25 R X ⎜ − 0,4 ⎟ ⎝N ⎠ ⎛X ⎞ Rv = 0,4 R X ⎜ − 0,3 ⎟ ⎝N ⎠ trong âoï : Rv Rx X N - cæåìng âäü væîa sau 28 ngaìy dæåîng häü, daN/cm2 maïc ximàng, daN/cm2 læåüng ximàng duìng cho 1m3 caït vaìng, kg læåüng ximàng duìng cho 1m3 væîa, lêt