Nội dung

Giáo trình hình thành quy trình điều khiển hệ thống Giaïo aïn Váût liãûu xáyquy dæûng đổi cường độ nén của bêtông Trang 159 Hãû säú quy âäøi cæåìng âäü neïn cuía bãtäng åí caïc tuäøi vãö cæåìng âäü 28 ngaìy (kt) Baíng 5-13 3 7 28 60 90 180 Tuäøi bãtäng, ngaìy 0,5 0,7 1,0 1,1 1,5 1,2 kt Ghi chuï : Hãû säú kt cuía baíng naìy aïp duûng cho âiãöu kiãûn nhiãût âäü khäng khê t > 20oC. - kt åí tuäøi 3, 7 ngaìy láúy tæång æïng 0,45 vaì 0,65 khi nhiãût âäü khäng khê t = 15 ÷ o 20 C. - kt åí tuäøi 3, 7 ngaìy láúy tæång æïng 0,40 vaì 0,60 khi nhiãût âäü khäng khê t = 10 ÷ o 15 C. * Xaïc âënh læåüng ximàng (X) vaì phuû gia (PG) : Tæì læåüng næåïc vaì tyí lãû X/N ta xaïc âënh âæåüc læåüng ximàng cáön duìng nhæ sau : X = X × N ; kg N Sau khi tênh âæåüc læåüng ximàng ta phaíi âem so saïnh våïi læåüng ximàng täúi thiãøu theo baíng 5-14, nãúu tháúp hån thç phaíi láúy læåüng ximàng täúi thiãøu âãø tênh toaïn tiãúp (âãø âaím baío häùn håüp bãtäng khäng bë phán táöng), âäúi våïi bãtäng âãø båm khäng nhoí hån 280 kg/m3. Khi âoï âãø baío baío giæî nguyãn cæåìng âäü cuía bãtäng theo thiãút kãú ban âáöu thç tyí lãû N/X phaíi khäng thay âäøi, do âoï læåüng næåïc cuîng phaíi tênh laûi. Baíng 5-14 10 20 40 70 Kêch thæåïc haût cäút liãûu låïn nháút, Dmax, mm 220 200 180 160 Bãtäng coï âäü suût 1 ÷ 10cm 240 220 210 180 Bãtäng coï âäü suût 10 ÷ 16cm Khi læåüng ximàng tênh âæåüc låïn hån 400kg, cáön hiãûu chènh laûi læåüng næåïc. Læåüng næåïc hiãûu chènh tênh bàòng cäng thæïc : N hc = 10.N − 400 ; lêt X 10 − N trong âoï : Nhc - læåüng næåïc hiãûu chènh, lêt N - læåüng næåïc tênh toaïn ban âáöu, lêt X/N - tyí lãû ximàng trãn næåïc tênh åí trãn Sau âoï giæî nguyãn tyí lãû X/N, tênh laûi læåüng ximàng theo læåüng næåïc âaî hiãûu chènh. Haìm læåüng phuû gia âæåüc tênh theo % haìm læåüng ximàng. * Xaïc âënh læåüng âaï dàm hay soíi (Â) : Âãø xaïc âënh læåüng cäút liãûu låïn vaì nhoí phaíi dæûa trãn nguyãn tàõc ban âáöu âaî nãu, tæïc laì thãø têch 1m3 häùn håüp bãtäng sau khi âáöm chàût laì thãø têch hoaìn toaìn âàûc cuía cäút liãûu vaì thãø têch häö ximàng. Ta coï : VaX + VaN + VaC + VaD = 1000 (1) . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 160 X Hay γ aX +N+ C γ aC + D γ aD = 1000 (2) trong âoï : VaX, VaN, VaC, Va - thãø têch hoaìn toaìn âàûc cuía ximàng, næåïc, caït, âaï trong 1m3bãtäng, lit X, N, C,  - khäúi læåüng ximàng, næåïc, caït, âaï trong 1m3bãtäng, kg γaX, γaC, γa - khäúi læåüng riãng cuía ximàng, caït vaì âaï, kg/ lit Quan niãûm ràòng ximàng khi tæång taïc våïi næåïc taûo thaình häö ximàng seî láúp âáöy läù räùng giæîa caïc haût cäút liãûu nhoí (caït) vaì bao boüc caït taûo thaình væîa ximàng (coi nhæ væîa ximàng hoaìn toaìn âàûc). Væîa ximàng laûi láúp âáöy läù räùng giæîa caïc haût cäút liãûu låïn (âaï) vaì bao quanh chuïng thaình mäüt låïp coï chiãöu daìy nháút âënh âãø cho häùn håüp bãtäng âaût âæåüc âäü deío cáön thiãút. Nhæ váûy, thãø têch væîa ximàng taûo thaình phaíi låïn hån täøng thãø têch caïc läù räùng cuía âaï, nghéa laì : Vvæîa = kd.Vr ; våïi kd > 1 Æ VaX + VaN + VaC = kd.Vr X γ aX tæì (2) vaì (3) ta coï : Æ +N + k d .rd . Â= D γ oD C γ aC + Â= D γ aD D γ oD (3) = 1000 1000 k d rD 1 + γ oD hoàûc = kd.râVo = k d .rd . ; kg γ aD γ oD rd (k d − 1) + 1 ; kg trong âoï : râ - âäü räùng cuía âaï, % kd - hãû säú dæ væîa håüp lyï γoÂ, γa - khäúi læåüng thãø têch vaì khäúi læåüng riãng cuía âaï, kg/ lit Âäúi våïi caïc häùn håüp bãtäng cáön ÂS = 2 ÷ 12cm (træì bãtäng coï yãu cáöu cæåìng âäü uäún hoàûc cæåìng âäü chäúng tháúm næåïc), hãû säú dæ væîa håüp lyï kd âæåüc xaïc âënh theo baíng 515trãn cå såí thãø têch häö ximàng vaì mäâun âäü låïn cuía caït. Thãø têch häö ximàng âæåüc xaïc âënh bàòng cäng thæïc : Vh = X γ aX + N ; lêt . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 161 trong âoï : Vh - thãø têch häö ximàng, lêt N - læåüng næåïc cho 1m3 bãtäng, lêt γaX - khäúi læåüng riãng cuía ximàng, g/cm3 Hãû säú dæ væîa håüp lyï (kd) duìng cho häùn håüp bãtäng deío (ÂS = 2 ÷ 12cm); Cäút liãûu låïn laì âaï dàm (nãúu duìng soíi, kd tra baíng cäüng thãm 0,06) Baíng 5 -15 Mâl kd æïng våïi giaï trë Vh = X/γaX + N (lêt/m3) bàòng cuía caït 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 3,0 1,33 1,38 1,43 1,48 1,52 1,56 1,59 1,62 1,64 1,66 2,75 1,30 1,35 1,40 1,45 1,49 1,53 1,56 1,59 1,61 1,63 2,5 1,26 1,31 1,36 1,41 1,45 1,49 1,52 1,55 1,57 1,59 2,25 1,24 1,29 1,34 1,39 1,43 1,47 1,50 1,53 1,55 1,57 2,0 1,22 1,27 1,32 1,37 1,41 1,45 1,48 1,51 1,53 1,55 1,75 1,14 1,19 1,24 1,29 1,33 1,37 1,40 1,43 1,45 1,47 1,5 1,07 1,12 1,17 1,22 1,26 1,30 1,33 1,36 1,38 1,40 Våïi caïc âäü suût khaïc, âiãöu chènh kd nhæ sau : - Khi bãtäng coï âäü suût 14 ÷ 18cm, kd tra baíng cäüng thãm 0,1 âäúi våïi caït coï Mâl < 2; cäüng thãm 0,15 våïi caït coï Mâl = 2 ÷ 2,5; cäüng thãm 0,2 våïi caït coï Mâl > 2,5. - Khi bãtäng coï âäü suût 0 ÷ 1cm (Vebe = 4 ÷ 8s) kd tra baíng træì båït 0,1 âäúi våïi caït coï Mâl < 2(nhæng giaï trë cuäúi cuìng khäng nhoí hån 1,05); træì båït 0,15 ÷ 0,2 âäúi våïi caït coï Mâl ≥ 2 (nhæng giaï trë cuäúi cuìng khäng nhoí hån 1,1). * Xaïc âënh læåüng caït (C) : Sau khi xaïc âënh âæåüc læåüng næåïc (N), ximàng (X) vaì âaï (Â) ta coï thãø suy ra læåüng caït tæì phæång trçnh (2) nhæ sau : ⎡ ⎞⎤ ⎛ X D C = ⎢1000 − ⎜⎜ + + N ⎟⎟⎥ × γ aC ; kg ⎠⎦ ⎝ γ aX γ oD ⎣ trong âoï : γaX, γaC, γ0 - khäúi læåüng riãng cuía ximàng, caït vaì khäúi læåüng thãø têch cuía âaï , kg/ lit Kiãøm tra bàòng thæûc nghiãûm Bæåïc 2 : Bæåïc tênh toaïn så bäü ta âaî xaïc âënh âæåüc læåüng ximàng, næåïc, caït, âaï (soíi) cho 1m3 häùn håüp bãtäng. Song trong quaï trçnh tênh toaïn ta âaî dæûa vaìo mäüt säú baíng tra, biãøu âäö, cäng thæïc maì âiãöu kiãûn thaình láûp caïc baíng tra, biãøu âäö, cäng thæïc âoï coï thãø khaïc våïi âiãöu kiãûn thæûc tãú. Vç váûy cáön phaíi coï bæåïc kiãøm tra laûi bàòng thæûc nghiãûm âãø xem våïi liãöu læåüng váût liãûu tênh toaïn åí trãn häùn håüp bãtäng vaì bãtäng coï âaût caïc yãu cáöu kyî thuáût hay khäng. * Tênh liãöu læåüng váût liãûu cho mäüt meí träün thê nghiãûm : Tæì liãöu læåüng váût liãûu cuía 1m3 bãtäng âaî tênh âæåüc åí bæåïc tênh så bäü ta seî tênh âæåüc khäúi læåüng váût liãûu cho mäüt meí träün theo thãø têch cáön coï. . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 162 X × Vm 1000 C cm = × Vm 1000 D âm = × Vm 1000 N nm = × Vm 1000 PG pg m = × Vm 1000 xm = trong âoï : xm, cm, âm, nm, pgm - khäúi læåüng ximàng, caït, âaï, næåïc, phuû gia cho mäüt meí träün, kg X, C, Â, N, PG - khäúi læåüng ximàng, caït, âaï, næåïc, phuû gia cho 1m3 bãtäng, kg Vm - thãø têch cuía mäüt meí träün, lêt * Kiãøm tra tênh deío cuía häùn håüp bãtäng : Kiãøm tra âäü suût hoàûc âäü cæïng Träün váût liãûu theo liãöu læåüng duìng cho mäüt meí träün thê nghiãûm räöi kiãøm tra âäü suût bàòng hçnh noïn cuût tiãu chuáøn theo TCVN 3106 - 1993 hoàcû kiãøm tra âäü cæïng bàòng nhåït kãú Vebe. Khi kiãøm tra âäü suût coï thãø xaíy ra caïc træåìng håüp sau : - Âäü suût thæûc tãú bàòng âäü suût yãu cáöu - Âäü suût thæûc tãú nhoí hån hay låïn hån âäü suût yãu cáöu Khi kiãøm tra âäü cæïng cuîng coï thãø xaíy ra caïc træåìng håüp tæång tæû : - Âäü cæïng thæûc tãú bàòng âäü cæïng yãu cáöu - Âäü cæïng thæûc tãú nhoí hån hay låïn hån âäü cæïng yãu cáöu Nãúu âäü suût thæûc tãú nhoí hån âäü suût yãu cáöu (hay âäü cæïng thæûc tãú låïn hån âäü cæïng yãu cáöu) thç phaíi tàng thãm læåüng næåïc vaì ximàng sao cho tyí lãû X/N khäng thay âäøi cho tåïi khi bãtäng âaût tênh deío theo yãu cáöu. Âãø tàng mäüt cáúp âäü suût khoaíng 2÷3cm cáön thãm 5 lêt næåïc. Nãúu âäü suût thæûc tãú låïn hån âäü suût yãu cáöu (hay âäü cæïng thæûc tãú nhoí hån âäü cæïng yãu cáöu) thç phaíi tàng thãm læåüng cäút liãuû caït vaì âaï nhæng phaíi âaím baío tyí lãû C C+D khäng thay âäøi. * Kiãøm tra cæåìng âäü : Âãø kiãøm tra cæåìng âäü ta láúy häùn håüp bãtäng âaî âaût yãu cáöu vãö tênh deío âem âuïc máùu bàòng caïc khuän coï hçnh daûng vaì kêch thæåïc quy âënh. Säú máùu cáön âuïc tuyì thuäüc vaìo cæåìng âäü cuía bãtäng cáön phaíi xaïc âënh åí nhæîng tuäøi naìo. Sau âoï âem máùu dæåîng häü 28 ngaìy trong âiãöu kiãûn tiãu chuáøn räöi neïn xaïc âënh cæåìng âäü chëu neïn trung bçnh. Nãúu caïc máùu thê nghiãûm coï hçnh daïng kêch thæåïc khäng tiãu chuáøn thç phaíi chuyãøn vãö cæåìng âäü cuía máùu tiãu chuáøn. . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 163 Nãúu Rtb = (1 ÷ 1,15) Rby/c thç bãtäng âaût yãu cáöu vãö cæåìng âäü Æ giæî nguyãn cáúp phäúi âaî tênh toaïn. Nãúu Rtb > 1,15Rby/c thç phaíi tênh laûi hoàûc giaím båït læåüng ximàng âãø âaím baío tênh kinh tãú. Nãúu Rtb < Rby/c thç nháút thiãút phaíi tênh laûi hoàûc tàng thãm læåüng ximàng. Âãø thuáûn tiãûn cho viãûc kiãøm tra ngæåìi ta âuïc thãm hai täø máùu våïi læåüng ximàng tàng vaì giaím 10% räöi xaïc âënh cæåìng âäü trung bçnh cuía hai täø máùu âuïc thãm naìy. Láûp âäö thë Rb æïng våïi caïc tyí lãû X/N khaïc nhau. Tæì cæåìng âäü bãtäng yãu cáöu ta seî xaïc âënh âæåüc trãn âäö thë tyí lãû X/N räöi tênh âæåüc caïc thaình pháön coìn laûi. Rb Rby/c X/N X/N * Kiãøm tra caïc yãu cáöu khaïc : Âäúi våïi bãtäng caïc cäng trçnh thuyí låüi, thuyí âiãûn thæåìng coï yãu cáöu cao vãö âäü chäúng tháúm næåïc thç ta phaíi kiãøm tra maïc chäúng tháúm cuía bãtäng. * Khäúi læåüng thãø têch cuía häùn håüp bãtäng âaî leìn chàût : γ oh = Gk +b − Gk ; kg/ l Vk trong âoï : γoh - khäúi læåüng thãø têch cuía häùn håüp bãtäng âaî leìn chàût, kg/ l Gk+b - khäúi læåüng cuía khuän âaî chæïa bãtäng sau khi âuïc máùu, kg Gk - khäúi læåüng cuía khuän, kg Vk - thãø têch cuía khuän, lêt Sau khi kiãøm tra vaì âiãöu chènh caïc thaình pháön cáúp phäúi ta coï læåüng váût liãûu cho mäüt meí träün thê nghiãûm laì x'm , n'm , c'm , â'm , pg'm . Læûa choün thaình pháön chênh thæïc Bæåïc 3 : * Thãø têch thæûc cuía meí träün thê nghiãûm sau khi âiãöu chènh : vm = x' m + n' m +c' m + d ' m + pg ' m γ oh ; lêt trong âoï : vm - thãø têch thæûc tãú cuía meí träün thê nghiãûm sau khi âiãöu chènh,ltt γoh - khäúi læåüng thãø têch cuía häùn håüp bãtäng âaî leìn chàût, kg/ l x'm , n'm , c'm , â'm , pg'm - læåüng ximàng, næåïc, caït, âaï vaì phuû gia duìng cho meí träün thê nghiãûm sau khi âiãöu chènh, kg * Tênh læåüng váût liãûu cho 1m3 bãtäng theo thaình pháön chênh thæïc . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 164 Trong quaï trçnh kiãøm tra bàòng thæûc nghiãûm coï thãø ta âaî thãm nguyãn váût liãûu âãø bãtäng âaût caïc yãu cáöu kyî thuáût nãn læåüng váût liãûu cho 1m3 bãtäng âaî thay âäøi, do âoï phaíi tênh laûi theo caïc cäng thæïc sau : x' m × 1000 ; kg vm n' N1 = m × 1000 ; kg vm c' C1 = m × 1000 ; kg vm d' Â1 = m × 1000 ; kg vm pg ' m PG1 = × 1000 ; kg vm X1 = Bæåïc 4 : Chuyãøn thaình pháön bãtäng hiãûn træåìng Khi tênh toaïn så bäü thaình pháön váût liãûu cho 1m3 bãtäng ta âaî giaí thiãút laì nguyãn váût liãûu hoaìn toaìn khä (W = 0%). Nhæng trong thæûc tãú caït vaì âaï luän bë áøm nãn phaíi tênh âãún âãø âiãöu chènh laûi læåüng caït, âaï vaì næåïc cho chênh xaïc. Læåüng nguyãn váût liãûu trãn hiãûn træåìng âæåüc tênh theo caïc cäng thæïc sau : X2 = X1 ; kg C2 = C1 (1 + WC /100) ; kg Â2 = Â1 (1 + W /100) ; kg N2 = N1 - (C1WC /100 + Â1W /100) ; lêt trong âoï : X2 , C2 , Â2 , N2 - læåüng ximàng, caït áøm, âaï áøm vaì næåïc seî sæí duûng cho 1m3 bãtäng taûi hiãûn træåìng, kg X1 , C1 , Â1 , N1 - læåüng ximàng, caït, âaï vaì næåïc theo cáúp phäúi chuáøn (åí âiãöu kiãûn khä) cho 1m3 bãtäng, kg WC , W - âäü áøm cuía caït vaì âaï taûi hiãûn træåìng, % Tênh læåüng váût liãûu cho mäüt meí träün bàòng maïy Bæåïc 5 : * Hãû säú saín læåüng bãtäng Trong thæûc tãú khi chãú taûo bãtäng váût liãûu âæåüc sæí duûng åí traûng thaïi tæû nhiãn (VoX ,VoC , VoÂ). Dung têch thuìng träün laì Vo , coi ràòng caït, âaï vaì ximàng chiãúm chäù toaìn bäü thuìng träün coìn næåïc khäng chiãúm chäù vç noï âi vaìo caïc läù räùng cuía thuìng träün. Ta coï : VoX + VoC + Vo = Vo hay X γ oX + C γ oC + D γ oD = Vo Thãø têch häùn håüp bãtäng sau khi nhaìo träün luän luän nhoí hån täøng thãø têch tæû nhiãn cuía caïc nguyãn váût liãûu,âiãöu âoï âæåüc thãø hiãûn bàòng hãû säú saín læåüng bãtäng β. β= Vb Vo . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 165 Khi âaî biãút cáúp phäúi cäng taïc ta coï cäng thæïc xaïc âënh hãû säú saín læåüng nhæ sau : 1000 VoX + VoC + VoD 1000 β= X 2 C2 D + + 2 β= hay γ oX γ oC γ oD trong âoï : X2 , C2 , Â2 - læåüng váût liãûu cho 1m3 bãtäng taûi hiãûn træåìng, kg γoX , γoC , γo - khäúi læåüng thãø têch xäúp cuía ximàng, caït, âaï taûi hiãûn træåìng, kg/ l Tuyì thuäüc vaìo âäü räùng cuía cäút liãûu maì giaï trë cuía β nàòm trong khoaíng 0,55 ÷ 0,75. * Xaïc âënh liãöu læåüng cho mäüt meí träün bàòng maïy : Hãû säú saín læåüng bãtäng âæåüc sæí duûng trong viãûc tênh læåüng nguyãn váût liãûu cho mäüt meí träün cuía maïy coï dung têch thuìng träün laì Vo (lêt). Læåüng váût liãûu cho mäüt meí träün cuía maïy âæåüc tênh nhæ sau : X2 βVo ; 1000 N N o = 2 βVo ; 1000 C C o = 2 βVo ; 1000 D Âo = 2 βVo ; 1000 PG2 PGo = βVo 1000 Xo = kg lêt kg kg ; kg trong âoï : Xo , No , Co , Âo , PGo - læåüng ximàng, næåïc, caït, âaï vaì phuû gia duìng cho mäüt meí träün X2 , N2 , C2 , Â2 , PG2 - læåüng ximàng, næåïc, caït, âaï vaì phuû gia theo cáúp phäúi cäng taïc .Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 166 CHÆÅNG VI : VÆÎA XÁY DÆÛNG §1. KHAÏI NIÃÛM VAÌ PHÁN LOAÛI I. KHAÏI NIÃÛM Væîa xáy dæûng laì mäüt loaûi váût liãûu âaï nhán taûo tæång tæû nhæ bã täng, thaình pháön chãú taûo gäöm coï : cháút kãút dênh, næåïc, cäút liãûu nhoí vaì phuû gia (nãúu coï). Phuû gia coï taïc duûng caíi thiãûn tênh cháút cuía häùn håüp væîa vaì væîa. Væîa xáy dæûng coï âàûc âiãøm gáön giäúng nhæ bã täng, chè khaïc åí mäüt säú âiãøm sau : - Væîa phaíi laìm viãûc åí traûng thaïi daìn thaình låïp moíng nãn khäng thãø coï cäút liãûu låïn maì chè coï cäút liãûu nhoí. - Do chè coï cäút liãûu nhoí nãn tyí diãûn ráút låïn, âoìi hoíi læåüng næåïc nhaìo träün phaíi låïn hån. - Væîa tiãúp xuïc våïi khäng khê, våïi váût liãûu xáy huït næåïc nãn dãù bë máút næåïc nãn âoìi hoíi væîa phaíi coï khaí nàng giæî næåïc låïn hån âãø âaím baío âäü deío vaì quaï trçnh ràõn chàõc cuía ximàng. - Væîa laìm nhiãûm vuû liãn kãút váût liãûu xáy nãn âoìi hoíi læûc kãút dênh våïi váût liãûu xáy phaíi låïn. Ngoaìi ra , væîa laì mäüt loaûi âaï nhán taûo nãn cæåìng âäü vaì âäü bãön, âäü deío yãu cáöu cuîng giäúng nhæ bã täng. II. PHÁN LOAÛI 1. Theo khäúi læåüng thãø têch - Væîa nàûng : γo > 1500 kg/m3 - Væîa nheû : γo ≤ 1500 kg/m3 2. Theo cháút kãút dênh - Væîa xi màmg : ximàng + caït + næåïc - Væîa väi : väi + caït + næåïc - Væîa thaûch cao : thaûch cao + caït + næåïc - Væîa häùn håüp : ximàng - väi, ximàng - âáút seït, ximàng - thaûch cao v.v... 3. Theo muûc âêch sæí duûng - Væîa xáy âãø xáy gaûch âaï, sæí duûng caït haût trung - Væîa traït âãø hoaìn thiãûn bãö màût khäúi xáy, sæí duûng caït haût mën - Væîa laïng, laït, äúp, væîa trang hoaìng ... âãø hoaìn thiãûn cäng trçnh, thæåìng duìng thaûch cao laìm cháút kãút dênh vç coï âäü mën vaì boïng cao. - Væîa âàûc biãût : væîa giãúng khoan, væîa cheìn mäúi näúi caïc chi tiãút trong quaï trçnh làõp gheïp nhaì vaì cäng trçnh, væîa phun caïp dæû æïng læûc, væîa caïch ám, caïch nhiãût v.v... Y Z . Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 167 §2. VÁÛT LIÃÛU CHÃÚ TAÛO VÆÎA I. CHÁÚT KÃÚT DÊNH Âãø chãú taûo væîa thæåìng duìng cháút kãút dênh vä cå nhæ ximàng pooclàng, ximàng pooclàng xè, ximàng pooclàng puzålan, väi khäng khê, väi thuíy, thaûch cao xáy dæûng v.v... Viãûc læûa choün cháút kãút dênh tuìy thuäüc vaìo mäi træåìng sæí duûng vaì maïc væîa yãu cáöu. Loaûi væîa maïc 2 ÷ 10, duìng åí mäi træåìng khä raïo, thç duìng väi Loaûi væîa maïc trung bçnh, tæì 10 ÷ 75 nãúu khäng coï yãu cáöu gç âàûc biãût thç nãn duìng loaûi væîa häùn håüp væìa âaím baío cæåìng âäü laûi væìa âaím baío âäü deío. Loaûi væîa maïc cao, tæì 75 ÷ 200 nháút thiãút phaíi duìng xi màng âãø baío âaím cæåìng âäü. 1. Xi màng Vai troì : trong væîa ximàng, ximàng coï vai troì laì cháút kãút dênh âãø taûo ra cæåìng âäü cho væîa. Màût khaïc ximàng coìn coï taïc duûng giæî næåïc taûo âäü deío cho væîa. Coìn trong væîa häùn håüp ximàng chè âoïng vai troì laì cháút kãút dênh âãø taûo ra cæåìng âäü cho væîa, coìn väi (hoàûc âáút seït) seî laìm nhiãûm vuû giæî næåïc taûo âäü deío cho væîa. Loaûi xi màng : choün tuìy thuäüc vaìo mäi træåìng sæí duûng Maïc xi màng : Ximàng cáön coï maïc cao gáúp 3 ÷ 4 láön maïc væîa. Khi duìng ximàng maïc cao coï thãø pha vaìo phuû gia trå vaì väi âãø haû maïc ximàng xuäúng. 2. Väi Vai troì : trong væîa väi, väi coï vai troì laì cháút kãút dênh âãø taûo ra cæåìng âäü cho væîa. Màût khaïc väi coìn coï khaí nàng giæî næåïc taûo âäü deío cho væîa. Coìn trong væîa häùn håüp, väi coï nhiãûm vuû chuí yãúu laì âaím baío khaí nàng giæî næåïc cho væîa, coìn ximàng seî laìm nhiãûm vuû kãút dênh vaì taûo ra cæåìng âäü cho væîa. Khi cháút læåüng väi täút, khaí nàng giæî næåïc seî täút thç læåüng väi trong væîa seî giaím xuäúng roî rãût, maì væîa váùn deío. Väi duìng cho væîa coï thãø duìng bäüt väi säúng hoàûc väi nhuyãùn, nãúu laì väi nhuyãùn thç phaíi täi kyî vaì loüc qua saìng 0,6 mm (âãø loaûi haût quaï giaì læía laìm räù màût traït), nãúu laì bäüt väi säúng phaíi cáøn tháûn khi nhaìo träün. II. CAÏT Caït cáúu taûo nãn bäü xæång cæïng trong væîa, laìm cho væîa båït co thãø têch vaì tàng saín læåüng. Vç váûy, cháút læåüng caït coï aính hæåíng ráút låïn âãún cæåìng âäü cuía væîa. Caïc chè tiãu âaïnh giaï cháút læåüng cuía caït duìng cho væîa gäöm coï : Haìm læåüng cháút báøn CT1 : Haìm læåüng cháút báøn, buûi, seït trong caït âæåüc khäúng chãú nhæ sau : < 20% cho maïc væîa dæåïi 10; < 10% cho væîa maïc 25 vaì 50; vaì < 5 % cho væîa maïc 75 tråí lãn. Thaình pháön haût , âäü låïn CT2 : Thaình pháön haût : noïi chung caït phaíi coï mäâun âäü låïn khäng nhoí hån 0,7 vaì cáúp phäúi phaíi phuì håüp våïi baíng 6-1 vaì âæåüc biãøu diãùn åí âäö thë nhæ hçnh veî. Baíng 6-1 5 1,25 0,315 0,14 Kêch thæåïc màõt saìng (mm) Læåüng soït têch luyî (%) 0 ÷ 10 0 ÷ 55 30 ÷ 95 75 ÷ 100 Giaïo aïn Váût liãûu xáy dæûng Trang 168 0 Læåüng soït têch luyî Ai (%) . 10 Phaûm vi cho pheïp 20 30 40 50 60 70 80 0 0,14 0,315 1,25 Kêch thæåïc läù saìng, 5,0 Âäö thë xaïc âënh thaình pháön haût cuía caït trong væîa Âäü låïn : khi xáy gaûch nãn duìng caït coï dmax ≤ 5mm, xáy âaï häüc duìng caït coï kêch thæåïc khäng låïn hån 1/4 ÷ 1/5 chiãöu daìy maûch xáy, coìn khi hoaìn thiãûn thç caït coï dmax < 2,5mm. Caït coï thãø laì caït thiãn nhiãn (caït thaûch anh, caït fenspat) vaì caït nhán taûo (nghiãön tæì caïc loaûi âaï âàûc hoàûc âaï räùng). III. PHUÛ GIA Trong væîa coï thãø duìng táút caí caïc loaûi phuû gia nhæ bãtäng. Phuû gia âæåüc cho vaìo nhàòm muûc âêch caíi thiãûn caïc tênh cháút nháút âënh cuía væîa. Âãø tiãút kiãûm læåüng cháút kãút dênh, laìm giaím læåüng næåïc nhaìo träün, laìm tàng âäü deío, thæåìng duìng mäüt säú phuû gia hoaût tênh bãö màût . Khi cáön tàng saín læåüng vaì haû maïc væîa thæåìng duìng caïc loaûi phuû gia vä cå nhæ âáút seït deío, caït nghiãön nhoí, bäüt âaï puzålan. IV. NÆÅÏC Næåïc duìng âãø chãú taûo væîa laì næåïc saûch. Y §3. MÄÜT Z SÄÚ TÊNH CHÁÚT CUÍA HÄÙN HÅÜP VÆÎA VAÌ VÆÎA I. ÂÄÜ DEÍO CUÍA HÄÙN HÅÜP VÆÎA (TCVN 3121-1979) 1. Khaïi niãûm Âäü deío cuía häùn håüp væîa âàûc træng cho khaí nàng dãù hay khoï nhaìo träün, thi cäng, laì tênh cháút quan troüng âaím baío nàng suáút thi cäng vaì cháút læåüng cuía khäúi xáy. Do væîa phaíi laìm viãûc åí traûng thaïi daìn moíng nãn yãu cáöu âäü deío phaíi låïn. 2. Caïch xaïc âënh Âäü deío âæåüc âaïnh giaï bàòng âäü càõm sáu vaìo häùn håüp væîa cuía cän, tênh bàòng cm