Nội dung

Phï phæi cÊp 1. §¹i c−¬ng. 1.1. §Þnh nghÜa: Phï phæi cÊp lµ t×nh tr¹ng thanh dÞch tõ huyÕt t−¬ng cña mao m¹ch phæi trµn ngËp ®ét ngét, d÷ déi vµo c¸c phÕ nang vµ phÕ qu¶n g©y nªn t×nh tr¹ng khã thë cÊp tÝnh. 1.2. C¬ chÕ bÖnh sinh: 1.2.1. Sinh lý huyÕt ®éng b×nh th−êng ë phæi: B×nh th−êng ë phæi cã sù l−u th«ng liªn tôc dÞch tõ mao m¹ch phæi sang tæ chøc kÏ. DÞch nµy ®−îc hÖ thèng b¹ch m¹ch vËn chuyÓn ®i. Sù l−u th«ng dÞch ë tæ chøc kÏ cña phæi ®¶m b¶o sao cho phæi kh«ng bÞ kh« nh−ng kh«ng ø dÞch lµm ¶nh h−ëng tíi sù trao ®æi khÝ ë vïng tiÕp xóc gi÷a phÕ nang vµ mao m¹ch. Cã nhiÒu yÕu tè tham gia vµo c¬ chÕ nµy: - ¸p suÊt thuû tÜnh trong mao qu¶n phæi: cã xu h−íng ®Èy dÞch ra khái lßng mao qu¶n. ¸p suÊt nµy kho¶ng 5-10 mmHg. - ¸p lùc keo cña m¸u trong lßng mao qu¶n: ¸p lùc nµy ®èi lËp víi ¸p lùc thuû tÜnh trong mao qu¶n ®Ó gi÷ dÞch l¹i trong m¹ch m¸u. Hµm l−îng albumin trong m¸u quyÕt ®Þnh ¸p lùc nµy. B×nh th−êng ¸p lùc nµy 25- 30 mmHg. - ¸p lùc thuû tÜnh cña tæ chøc kÏ: do tû lÖ protein quyÕt ®Þnh; kho¶ng 5-10 mmHg. - TÝnh thÊm cña thµnh mao qu¶n: ®©y lµ hÖ sè läc cña nÒn mao qu¶n phæi. - Søc c¨ng bÒ mÆt phæi: do chÊt surfartant quyÕt ®Þnh, lµm cho phæi kh«ng bÞ xÑp. Theo ®Þnh luËt Starling th× b×nh th−êng ë phæi kh«ng cã sù l−u th«ng dÞch tõ tæ chøc kÏ hoÆc tõ m¹ch m¸u vµo phÕ nang. 1.2.2. C¬ chÕ bÖnh sinh phï phæi cÊp: Cã hai yÕu tè chÝnh dÉn ®Õn dÞch huyÕt thanh hoÆc m¸u trµn vµo lßng phÕ nang g©y phï phæi lµ : - T¨ng ¸p lùc thuû tÜnh mao qu¶n phæi: cßn gäi lµ phï phæi huyÕt ®éng. - Do tæn th−¬ng thùc thÓ thµnh m¹ch vµ vïng phÕ nang-mao m¹ch: cßn gäi lµ phï phæi tæn th−¬ng. Ngoµi ra cßn cã sù tham gia cña mét sè yÕu tè thuËn lîi g©y phï phæi cÊp lµ: tæn th−¬ng chÊt surfartant (chÊt ho¹t diÖn), gi¶m ¸p lùc keo, gi¶m hoÆc t¾c dÉn l−u cña hÖ b¹ch m¹ch ë phæi. 159 Khi cã t¨ng ¸p lùc thuû tÜnh hoÆc t¨ng tÝnh thÊm cña thµnh mao m¹ch, gi¶m kh¶ n¨ng hÊp thu vµ dÉn l−u cña hÖ b¹ch m¹ch, ¸p lùc tæ chøc kÏ t¨ng lªn g©y ®øt c¸c v¸ch phÕ nang lµm cho dÞch tõ trong mao qu¶n thÊm ra tæ chøc kÏ råi trµn vµo phÕ nang, cã thÓ dÞch tõ trong mao qu¶n vµo th¼ng phÕ nang g©y nªn phï phæi cÊp. 1.3. Ph©n lo¹i nguyªn nh©n phï phæi cÊp: 1.3.1. Phï phæi huyÕt ®éng: Phï phæi huyÕt ®éng cßn gäi lµ phï phæi do bÖnh tim. Qu¸ tr×nh phï phæi diÔn biÕn nh− sau: Khi ¸p lùc trong mao qu¶n cao h¬n 10 mmHg th× ®· cã hiÖn t−îng dÞch thÊm ra tæ chøc kÏ. Khi ¸p lùc = 30 mmHg th× dÞch sÏ trµn å ¹t vµo trong lßng phÕ nang. Do ®éng t¸c thë, dÞch trong lßng phÕ nang sinh bät lµm t¨ng thÓ tÝch nªn nhanh chãng chiÕm chç trong lßng phÕ nang, c¶n trë kh«ng khÝ thë vµo g©y suy h« hÊp. DÞch trong phï phæi huyÕt ®éng cã Ýt protein (<30g/l), thµnh phÕ nang mao m¹ch vÉn b×nh th−êng. + Nguyªn nh©n hay gÆp: - BÖnh van tim (hay gÆp nhÊt lµ trong bÖnh hÑp lç van hai l¸). - BÖnh t¨ng huyÕt ¸p. - Suy tim. - Viªm néi t©m m¹c. - Rèi lo¹n nhÞp tim. - Nhåi m¸u c¬ tim. - Béi nhiÔm phÕ qu¶n-phæi. - T¸c dông phô cña thuèc chÑn β, chÑn can xi. 1.3.2. Phï phæi cÊp tæn th−¬ng: + Kh¸c víi phï phæi huyÕt ®éng, phï phæi cÊp tæn th−¬ng cã sù ph¸ huû thµnh phÕ nang-mao m¹ch. Tr−êng hîp nµy kh«ng cÇn cã cao ¸p trong mao m¹ch phæi nh−ng huyÕt t−¬ng vÉn dÔ dµng trµn ngËp vµo lßng phÕ nang g©y phï phæi cÊp. Trong dÞch phï phæi do tæn th−¬ng cã nhiÒu albumin (> 30 g/l) vµ cã c¶ c¸c thµnh phÇn h÷u h×nh cña m¸u. DÞch phï hÊp thu chËm vµ cã thÓ g©y x¬ phæi, lµ lo¹i phï phæi cÊp nÆng nÒ, khã ®iÒu trÞ; do t×nh tr¹ng thiÕu oxy nÆng g©y tö vong nhanh chãng. + Nguyªn nh©n: 160 - Do nhiÔm ®éc: hÝt ph¶i c¸c h¬i khÝ ®éc nh− CO, phosgene, Cl, NH3, formon, l−u huúnh...heroin. - Do nhiÔm trïng: nhiÔm khuÈn Gram (-), cóm ¸c tÝnh. - Ngoµi ra cßn cã thÓ gÆp do chÕt ®uèi, hÝt ph¶i dÞch d¹ dµy (héi chøng Mendelson: do axÝt trong dÞch vÞ ph¸ huû thµnh phÕ nang-mao m¹ch), lªn ®é cao, thë «xy nguyªn chÊt kÐo dµi. - C¸c t×nh tr¹ng sèc. - X¹ trÞ vïng phæi.v.v. 1.3.3. Phï phæi cÊp hçn hîp vµ khã xÕp lo¹i (gåm c¶ hai lo¹i trªn): - GÆp trong t¾c ®éng m¹ch phæi. - Phï phæi cÊp do c¬ chÕ thÇn kinh (tæn th−¬ng n·o vµ tuû sèng). - Do dÉn l−u qu¸ nhanh mét l−îng dÞch lín ë mµng phæi, mµng bông. - Do truyÒn dÞch qu¸ nhiÒu vµ nhanh mµ cã kÕt hîp thuèc co m¹ch. 2. TriÖu chøng l©m sµng vµ xÐt nghiÖm. 2.1. C¬n phï phæi huyÕt ®éng: 2.1.1. BÖnh c¶nh xuÊt hiÖn: Phï phæi cÊp th−êng xuÊt hiÖn ®ét ngét, hay x¶y ra vÒ ®ªm. BÖnh nh©n ®ang ngñ thÊy ng¹t thë ph¶i vïng dËy, ho tõng c¬n d÷ déi, thë nhanh n«ng 40- 60 lÇn/phót. Tr¹ng th¸i vËt v·, lo l¾ng vµ tÝm t¸i, v· må h«i l¹nh. Cã thÓ cã kh¹c ®êm mµu hång. 2.1.2. Th¨m kh¸m l©m sµng: - Kh¸m phæi: hai ®¸y phæi gâ ®ôc, nghe thÊy rªn næ kh¾p hai nÒn phæi, sau ®ã lan nhanh lªn kh¾p hai phÕ tr−êng nh− “thuû triÒu” d©ng. - Kh¸m tim: th−êng khã nghe v× sù ån µo cña khã thë. NhÞp tim nhanh, tiÕng thø hai m¹nh, cã lóc nghe ®−îc tiÕng ngùa phi, m¹ch nhanh, nhá khã b¾t; huyÕt ¸p cã thay ®æi, th−êng cao trong bÖnh t¨ng huyÕt ¸p, suy th©n m¹n. NÕu huyÕt ¸p tôt th× tiªn l−îng nÆng. 2.1.3. TriÖu chøng cËn l©m sµng: + X quang tim-phæi: - H×nh ¶nh phï phÕ nang d¹ng c¸nh b−ím quanh rèn phæi. Cã hiÖn t−îng t¸i ph©n phèi m¸u ë phæi theo s¬ ®å West, víi tû lÖ 1/1 hoÆc 2/1 (b×nh th−êng tû lÖ nµy lµ 1/2 gi÷a ®Ønh vµ nÒn phæi). - H×nh ¶nh phï tæ chøc kÏ; biÓu hiÖn b»ng c¸c ®−êng Kerley B (cã thÓ cã trµn dÞch r·nh liªn thïy hoÆc trµn dÞch mµng phæi). - Bãng tim th−êng to. 161 - §iÖn tim : nhÞp nhanh xoang, cã khi cã c¬n nhÞp nhanh trªn thÊt. - pH cña m¸u toan ( võa do h« hÊp, võa do chuyÓn ho¸). - Gi¶m oxy m¸u cïng víi gi¶m CO2 m¸u hoÆc t¨ng CO2 m¸u. - Cã cao ¸p ®éng m¹ch phæi (>30 mmHg). - Cã thÓ cã protein niÖu kÌm theo. - Sau c¬n th−êng cã sèt nhÑ 38oC- 38,5oC. 2.2. Phï phæi tæn th−¬ng: Th−êng x¶y ra tõ tõ, sau khi nguyªn nh©n t¸c ®éng kho¶ng 12- 72 giê sau, nh−ng cø nÆng dÇn lªn vµ Ýt ®¸p øng víi ®iÒu trÞ. BiÓu hiÖn l©m sµng b»ng khã thë nhanh n«ng vµ dÉn ®Õn suy h« hÊp nÆng nÒ. Nång ®é oxy trong m¸u gi¶m nhiÒu. ¸p lùc ®éng m¹ch phæi cã thÓ b×nh th−êng, kh¹c ®êm cã nhiÒu protein. X quang thÊy biÓu hiÖn h×nh ¶nh phï phÕ nang. 3. C¸c thÓ l©m sµng ®¸ng l−u ý: 3.1 ThÓ tèi cÊp tÝnh: cã tû lÖ tö vong cao. - ThÓ ho ra m¸u å ¹t, m¸u vµ bät trµn c¶ qua mòi vµ måm. - ThÓ g©y liÖt khÝ qu¶n vµ phæi lµm kh«ng kh¹c ®−îc ®êm. - ThÓ chÕt ®ét ngét. 162 3.2 ThÓ b¸n cÊp vµ m¹n tÝnh: - Th−êng x¶y ra vµo ban ngµy sau g¾ng søc hoÆc sau chÊn th−¬ng t©m lý; kh«ng cã tÝnh chÊt kÞch ph¸t, kh«ng cã khã thë d÷ déi; cã thÓ kÐo dµi trong nhiÒu ngµy víi triÖu chøng ho tõng c¬n vµ kh¹c ®êm cã bät. - Nghe phæi th−êng thÊy rªn næ khu tró ë hai nÒn phæi lµ chÝnh. 4. ®IÒu trÞ cÊp cøu phï phæi cÊp. 4.1 CÊp cøu phï phæi huyÕt ®éng: (lµ lo¹i th−êng gÆp trong l©m sµng). 4.1.1. Nguyªn t¾c: - HÕt søc khÈn tr−¬ng cÊp cøu, ®iÒu chØnh suy h« hÊp vµ lµm gi¶m ¸p lùc mao m¹ch phæi. - §iÒu trÞ c¨n nguyªn vµ yÕu tè thóc ®Èy bÖnh ph¸t triÓn. 4.1.2. Ph−¬ng ph¸p tiÕn hµnh cô thÓ. - §Ó bÖnh nh©n t− thÕ Fowler hoÆc ngåi bu«ng thâng hai ch©n xuèng gi−êng ®Ó h¹n chÕ m¸u vÒ phæi. - Thë «xy l−u l−îng 5-6 lÝt /phót ®Ó n©ng ®é b·o hoµ oxy lªn trªn 90%. Cã thÓ nhanh chãng ®Æt néi khÝ qu¶n ®Ó hót ®êm d·i vµ th«ng khÝ tèt h¬n (ph¶i ®−îc tiÕn hµnh bëi ng−êi cã kü thuËt thµnh th¹o). - Thuèc lîi tiÓu furosemit 40-60 mg tiªm tÜnh m¹ch, cã thÓ nh¾c l¹i sau 20 phót nÕu kh«ng thÊy cã kÕt qu¶; liÒu tèi ®a cã thÓ tíi 120-240 mg/24h. Chó ý ®iÒu chØnh K+ . - Thuèc gi·n m¹ch nitroglycerin 0,5 mg, ngËm d−íi l−ìi 1 viªn vµ cã thÓ lÆp l¹i sau 5-10 phót. Cã thÓ thay thÕ b»ng nitroprussid (nitropress) èng 50 mg, pha víi 10 ml thanh huyÕt ngät 5%, tiªm tÜnh m¹ch trong 3-5 phót hoÆc risordan 5 mg, ngËm d−íi l−ìi 1 viªn, sau 5-10 phót ngËm l¹i. - Cã thÓ truyÒn lenitral tÜnh m¹ch 5 mg/phót vµ t¨ng dÇn sau 5-10 phót cho ®Õn khi cã kÕt qu¶, liÒu tèi ®a cã thÓ 250-300 mg/phót. Mét ®iÒu cÇn nhí khi dïng thuèc gi·n m¹ch lµ ph¶i xem huyÕt ¸p t©m thu trªn 100 mmHg míi ®−îc dïng. - Morphin: ph¶i dïng sím ngay khi cã khã thë nhanh n«ng, tiªm tÜnh m¹ch chËm 3-5 mg. Cã thÓ nh¾c l¹i sau 15 phót. Chó ý : Khi ®· cã suy h« hÊp nÆng, nhÞp thë chËm, hoÆc h«n mª th× kh«ng ®−îc dïng morphin. Ph¶i cã s½n thuèc ®èi kh¸ng l¹i morphin lµ naloxone. - Thuèc c−êng tim: dïng khi cã nhÞp nhanh > 100 ck/phót. 163 Digoxin 1/4-1/2 mg, tiªm tÜnh m¹ch; sau 1-2 giê cã thÓ lÆp l¹i. Cã thÓ thay b»ng ouabain. - Thuèc gi·n phÕ qu¶n: aminophylin 240 mg + 20 ml huyÕt thanh ngät 5%, tiªm tÜnh m¹ch chËm; cã thÓ dïng l¹i sau 30 phót ®Õn 1 giê nÕu t×nh tr¹ng khã thë kh«ng ®−îc c¶i thiÖn. - NÕu cã t¨ng huyÕt ¸p th× dïng adalat (gel) nhá d−íi l−ìi 4-5 giät, theo dâi huyÕt ¸p sau 3-5 phót ®Ó ®iÒu chØnh. - NÕu cã tôt huyÕt ¸p, trôy m¹ch th× kh«ng cho digoxin hoÆc catecholamin (v× 2 thuèc nµy lµm t¨ng tiªu thô oxy vµ t¨ng hËu t¶i cña tim tr¸i) mµ nªn dïng dopamin hoÆc dobutrex 2-5-10 µg/kg/phót. - Garo 3 gèc chi lu©n phiªn... 4.2 §èi víi phï phæi tæn th−¬ng: - Thë «xy 8-10 l/phót d−íi ¸p lùc d−¬ng. - Cho corticoit liÒu cao 15-30mg/kg × 2-3 ngµy. - Chèng chØ ®Þnh dïng morphin (nhÊt lµ cã phï phæi cÊp do nhiÔm ®éc). - Cho kh¸ng sinh. 164 BÖnh tim bÈm sinh ë tuæi tr−ëng thµnh (Adult congenital heart disease) 1. §¹i c−¬ng. 1.1. §Þnh nghÜa: BÖnh tim bÈm sinh lµ sù bÊt th−êng vÒ cÊu tróc tim vµ m¹ch m¸u lín ngay tõ khi trÎ ®−îc sinh ra. BÖnh chiÕm tØ lÖ 0,3-1% trÎ s¬ sinh. Cã nhiÒu bÖnh phøc t¹p lµm cho trÎ tö vong sím ngay sau khi sinh; mét sè tån t¹i ®−îc ®Õn tuæi tr−ëng thµnh. 1.2. Tãm t¾t sù h×nh thµnh hÖ thèng tim m¹ch vµ tuÇn hoµn ë thai nhi b×nh th−êng: - HÖ tuÇn hoµn ®−îc h×nh thµnh tõ l¸ ph«i ngoµi tõ ngµy thø 25 cña ph«i thai, ®Õn tuÇn thø 8-12 th× c¬ quan tuÇn hoµn ®−îc h×nh thµnh ®Çy ®ñ vµ hoµn chØnh. §©y lµ giai ®o¹n hay g©y ra bÖnh tim bÈm sinh nhÊt ®èi víi thai nhi. - ë ph«i thai, sau khi hÖ tuÇn hoµn h×nh thµnh, m¸u tÜnh m¹ch chñ d−íi ®−îc nhËn tõ tÜnh m¹ch rèn ®æ vÒ nhÜ ph¶i råi chia ra hai ®−êng: 60% m¸u xuèng thÊt ph¶i lªn ®éng m¹ch phæi, nh−ng do thai nhi ch−a thë, søc kh¸ng cña phæi cao nªn m¸u ph¶i qua èng ®éng m¹ch (èng Botal) ®Õn ®éng m¹ch chñ ®i nu«i c¬ thÓ; 40% m¸u cßn l¹i ë nhÜ ph¶i ®i qua lç bÇu dôc cña v¸ch liªn nhÜ sang nhÜ tr¸i råi xuèng thÊt tr¸i, qua van ®éng m¹ch chñ vµo hÖ thèng ®éng m¹ch ®i nu«i c¬ thÓ. Sau ®Î 1-4 tuÇn th× lç bÇu dôc vµ èng Botal tù ®−îc ®ãng l¹i. V× mét lÝ do nµo ®ã mµ lç bÇu dôc vµ èng Botal kh«ng ®ãng ®−îc th× trÎ sÏ bÞ th«ng liªn nhÜ hoÆc tån t¹i èng ®éng m¹ch. 1.3. Nguyªn nh©n: Nguyªn nh©n bÖnh ch−a ®−îc râ rµng nh−ng ng−êi ta nhËn thÊy cã nhiÒu t¸c nh©n g©y nªn, bao gåm 2 nhãm chÝnh lµ do yÕu tè m«i tr−êng vµ di truyÒn; th−êng lµ c¸c yÕu tè nµy phèi hîp víi nhau: - NhiÔm virut (nhÊt lµ cóm, rubeol), nhiÔm khuÈn. - Ho¸ chÊt (chÊt ®éc mµu da cam...). - Tia x¹, tia X. - YÕu tè di truyÒn qua gen. 165 - Do thuèc: kh¸ng sinh, hormon, thuèc chèng ®éng kinh, thuèc chèng ung th−, thuèc øc chÕ miÔn dÞch, sulfamid... 2. Ph©n lo¹i bÖnh tim bÈm sinh (theo Perloff J.K.). Ph©n lo¹i cã thÓ dùa vµo l©m sµng hay gi¶i phÉu häc hoÆc ph«i thai. Ph©n lo¹i l©m sµng th−êng ®−îc sö dông v× thuËn tiÖn trong chÈn ®o¸n vµ gi¶ng d¹y. 2.1. TËt bÈm sinh chung cña tim: - VÞ trÝ bÊt th−êng cña tim. - Blèc nhÜ-thÊt hoµn toµn bÈm sinh. - BÊt t−¬ng hîp nhÜ-thÊt vµ thÊt-®¹i ®éng m¹ch (atrioventricular and ventriculoarterial discordance). 2.2. BÖnh tim bÈm sinh kh«ng tÝm, kh«ng dßng ch¶y th«ng (shunt): 2.2.1. BÊt th−êng b¾t nguån tõ bªn tr¸i cña tim (tõ gÇn nhÊt ®Õn xa nhÊt): + T¾c nghÏn ®−êng vµo nhÜ tr¸i: - HÑp tÜnh m¹ch phæi. - HÑp lç van 2 l¸. - Tim ba buång nhÜ (Cor-triatristum). + Hë van 2 l¸: - Kªnh nhÜ-thÊt [th«ng sµn nhÜ-thÊt (atrio ventricular canal)]. - BÊt t−¬ng hîp nhÜ-thÊt vµ thÊt-®¹i ®éng m¹ch (atrioventricular and ventriculoarterial discordance). - §éng m¹ch vµnh tr¸i b¾t nguån tõ ®éng m¹ch phæi. - Mét sè dÞ tËt kh¸c [thñng van tim bÈm sinh, thiÕu d©y ch»ng, l¸ van sau chÏ ®«i (cleft of posterior mitral valve), d©y ch»ng ng¾n bÊt th−êng]. + X¬ chun gi·n ho¸ néi m¹c tim nguyªn ph¸t (primary endocardial fibroelastosis). + HÑp ®éng m¹ch chñ: - HÑp d−íi van. - HÑp t¹i van. - HÑp trªn van. + Hë van ®éng m¹ch chñ. + HÑp eo ®éng m¹ch chñ (coarctation of the aorta). 166 2.2.2. BÊt th−êng b¾t nguån tõ tim bªn ph¶i (tõ gÇn nhÊt ®Õn xa nhÊt): + BÖnh Ebstein. + HÑp ®éng m¹ch phæi: - HÑp d−íi phÔu. - HÑp t¹i phÔu. - HÑp t¹i van. - HÑp trªn van (hÑp th©n ®éng m¹ch phæi vµ nh¸nh). + Hë van ®éng m¹ch phæi bÈm sinh. + Gi·n th©n ®éng m¹ch phæi v« c¨n. + T¨ng ¸p ®éng m¹ch phæi nguyªn ph¸t. 2.3. BÖnh tim bÈm sinh kh«ng tÝm, cã dßng ch¶y th«ng: 2.3.1. Dßng ch¶y th«ng ë tÇng nhÜ: + Th«ng liªn nhÜ (atrial septal defect - ASD) - Lç th«ng tiªn ph¸t (ostrium prium). - Lç th«ng thø ph¸t (ostium secundum) - Xoang tÜnh m¹ch (sinus venosus). - Xoang vµnh (coronary sinus). + Nèi liÒn bÊt th−êng tÜnh m¹ch phæi b¸n phÇn (tÜnh m¹ch phæi vÒ l¹c chç b¸n phÇn: partial anomalous pulmonary venous connections). + Th«ng liªn nhÜ kÌm hÑp lç van 2 l¸ (héi chøng lutembacher). 2.3.2. Dßng ch¶y th«ng ë tÇng thÊt: + Th«ng liªn thÊt (ventricular septal defect -VSD): - Quanh mµng. - Vïng phÔu. - Buång nhËn. - Vïng c¬ bÌ. + Th«ng liªn thÊt kÌm hë van ®éng m¹ch chñ. + Th«ng liªn thÊt cã luång th«ng thÊt tr¸i-nhÜ ph¶i. 167 2.3.3. Dßng ch¶y th«ng gi÷a ®éng m¹ch chñ vµ bªn ph¶i cña tim: - Lç dß ®éng m¹ch vµnh. - Vì tói ph×nh Valsalva. - §éng m¹ch vµnh tr¸i b¾t nguån tõ th©n ®éng m¹ch phæi. 2.3.4. Dßng ch¶y th«ng gi÷a ®éng m¹ch chñ vµ ®éng m¹ch phæi: - Cöa sæ phÕ chñ (lç dß phÕ-chñ: aortapulmonary window). - Cßn èng ®éng m¹ch (tån l−u èng ®éng m¹ch: patent ductus arteriosus). 2.3.5. Dßng ch¶y th«ng trªn mét tÇng kªnh nhÜ-thÊt: 2.4. BÖnh tim bÈm sinh cã tÝm: 2.4.1. Cã t¨ng tuÇn hoµn ®éng m¹ch phæi: - Ho¸n vÞ ®¹i ®éng m¹ch (transposition of great arteries). - ThÊt ph¶i 2 ®−êng ra kiÓu taussig- bing. - Th©n chung ®éng m¹ch (truncus arteriosus). - Nèi liÒn bÊt th−êng hoµn toµn tÜnh m¹ch phæi (tÜnh m¹ch phæi vÒ l¹c chç toµn phÇn: complete abnormal pulmonary venous connections). T©m thÊt ®¬n ®éc (single ventricle) víi søc c¶n m¹ch phæi thÊp kh«ng kÌm hÑp ®éng m¹ch phæi. - NhÜ chung. - Tø chøng Fallot kiÓu kh«ng lç van ®éng m¹ch phæi kÌm t¨ng tuÇn hoµn bµng hÖ. - Kh«ng lç van 3 l¸ kÌm th«ng liªn thÊt lç lín (tricuspid atresia with large VSD). 2.4.2. TuÇn hoµn ®éng m¹ch phæi b×nh th−êng hay gi¶m: + ThÊt tr¸i tréi: - Kh«ng lç van 3 l¸. - Kh«ng cã lç van ®éng m¹ch phæi (pulmonary atresia) kÌm v¸ch liªn thÊt nguyªn vÑn. - BÖnh Ebstein. - T©m thÊt ®¬n ®éc kÌm hÑp ®éng m¹ch phæi. - Nèi liÒn bÊt th−êng tÜnh m¹ch hÖ thèng (abnormal systemic venous connections). + ThÊt ph¶i tréi: 168