Nội dung

Giáo án Ngữ văn lớp 7 ÔN TẬP VĂN NGHỊ LUẬN A. Mục tiêu cần đạt : giúp học sinh - Nắm được luận điểm cơ bản và các phương pháp lập luận văn nghị luận đã học. - Chỉ ra những nét riêng đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của mỗi bài học nghị luận đã học. - Nắm được đặc trưng chung của văn nghị luận qua sự phân biệt với các cá thể văn hóa khác. B. Tiến trình dạy học 1/Ổn định: 2/ Kiểm tra bài cũ: theo quan niệm của hoài thanh thì nguồn gốc cốt yếu của văn chương là gì? Quan niệm có đúng không? Theo em nguồn gốc của văn chương có thể bắt nguồn từ những vấn đề khác không? - Dựa vào những kíên thức có sẳn giải thích và chứng minh câu nói” văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có...” 3/BM: Giới thiệu: Qua các lụân văn nghị luận đã học các em đã được học và làm quen với cụm văn bản nghị luận trong đó có các bài thuộc kiểu bài nghị luận chứng minh, giải thích, có kết hợp , bình luận. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau ôn tập văn nghị luận để nắm vững lại các điểm của nó. 1 Giáo án Ngữ văn lớp 7 HĐ1: tóm tắt nội 1/ điền vào bảng kê theo mẫu : dung , nghệ thuật các bài nghị luận Stt đã học Tên Tác Đề bài Luận bài giả nghị điểm Tinh Hồ luận Tinh chính Dân ta Chứngminh thần Chí thần có một yêu Minh yêu lòng nước nước nồng của của nàn nhân dân tộc yêu dân ta Việt nước. Nam Đó Gv gọi 4 học sinh tră lời tuần tự (1), 1 (2), (3), (4) Pp lập luận là truyền thống quí báu 2. Sự Đặng Sự của ta. Tiếng giàu thai giàu việt có (kết hợp giải đẹp mai đẹp những của của đặc sắc tiếng tiếng của việt việt thứ tiếng đẹp 2 Chứng minh thích) 1 Giáo án Ngữ văn lớp 7 một thứ tiếng 3 Đức Phạm Đức tính Văn tính hay Bác Giải thích giản dị (kết hợp) giản dị đông giản dị trong của của Bác Bác hồ phương Hồ. bình luận mọi diện, bữa cơm (ăn) cái nhà (ở) lối sống, (cách) nói và viết . sự giản dị ấy đi liền với sự phong phú rộng lớn về 3 Giáo án Ngữ văn lớp 7 đời sống tinh thần của 4 Bác Nguồn ý nghĩ Hòai Văn văn chương gốc thanh chươn và g nghĩa hợp từ luận ý của van của nó chương đối với là ở con tình người thương người, thương muôn lòai, muôn vật, văn chương hình dung và sáng tạo ra sự sống 4 Giải thích kết Giáo án Ngữ văn lớp 7 , nuôi dưỡng và làm giàu cho H. Em hãy nêu tóm tình tắt những nét đặc cảm sắc nghệ thuật của của những bài nghị luận con đã học? người GV gọi 4 học sinh 2) Tóm tắt những nét đặc sắc nghệ thuật của các bài nghị luận. mỗi học sinh 1 bài _ bổ sung và nhắc lại. - Bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta: Bố cục chặt chẽ, dẫn chứng chọn lọc, toàn diện, sắp xếp hợp lí, hình ảnh so cố sánh đặc sắc. - Bài sự giàu đẹp của tiếng Việt. Bố cục mạch lạc, kết hợp những hiểu biết về đặc trưng của văn giải thích và chứng minh, luận cứ xác đáng, toàn diện, chặt HĐ2. Củng nghị luận. Trong chương trình ngữ văn lớp 6 và chẽ. - Bài ý nghĩa văn chương: Trình bày những vấn đề phức tạp một cách ngắn gọn, giản dị, sáng sủa, kết hợp cảm xúc, HK 1 lớp 7, em đã giàu hình ảnh. học nhiều bài thuộc các thể truyện, ký 3) Liệt kê các yếu tố có trong văn bản tự sự, trữ tình và nghị luận. (loại hình tự sự) và thơ trữ tình, tuỳ bút (loại hình trữ tình). Bảng kê liệt kê các Thể loại Truyện Yếu tố Cốt truyện, nhân vật, nhân 5 Giáo án Ngữ văn lớp 7 yếu tố có trong các văn bản tự sự, trữ tình, nghị luận. Em hãy chọn ở cột bên phải những yếu tố có trong mỗi thể loại ở cột bên trái rồi ghi Ký vật kể chuyện Nhân vật, nhân vật kể Thơ tự sự chuyện Cốt truyện, nhân vật, nhân Thơ trữ tình Tuỳ bút Nghị luận vật kể chuyện, vần, nhịp. Vần, nhịp Nhân vật kể chuyện. Luận điểm, luận cứ. vào vở? (Thảo luận) GV gọi mỗi học sinh trả lời 1 thể loại. Học sinh khác nhận xét. GV ghi bảng. GV diễn giảng: Trong thực tế mỗi văn bản có thể không chứa đựng đầy đủ các yếu tố chung của thể loại, các thể loại cùng có sự thâm nhập lẫn nhau thậm chí có những thể ở ranh giới giữa 2 thể loại. Sự phân biệt các loại hình tự sự, trữ tình nghị luận cũng 6 Giáo án Ngữ văn lớp 7 không thể tuyệt đối. Trong các thể tự sự cũng không hiếm các yếu tố trữ tình và cả nghị luận nữa. Ngược lại trong văn nghị luận cũng thường thấy sử dụng phương thức biểu cảm và cảm tả, kể chuyện. Xác định 1 văn bản thuộc loại hình nào là dựa vào phương thức chủ yếu được sử dụng trong đó. H. Dựa vào tìm hiểu ở trên, em hãy phân biệt sự khác nhau Thể loại tự sự (truyện, kí): chủ yếu dùng phương thức miêu căn bản giữa nghị tả và kể, tái hiện sự vật, hiện tượng, con người, câu chuyện. luận và trữ tình tự sự? - Trữ tình (thơ trữ tình, tuỳ bút) dùng phương thức biểu cảm để biểu hiện tình cảm, cảm xúc qua hình ảnh, nhịp điệu, văn điệu. H. Các câu tục ngữ - Nghị luận: chủ yếu dùng phương thức lập luận bài (18) (19) có thể bằng lí lẽ, dẫn chứng để trình bày ý kiến, tư coi là loại văn bản tưởng nhằm thuyết phục người nghe, đọc về 7 Giáo án Ngữ văn lớp 7 NLL đặc biệt mặt nhận thức. - 2 bài tục ngữ cũng được đặt vào cụm bài NL không? vì các câu tục ngữ có thể coi là 1 dạng nghị HĐ3. Luyện tập: lậun đặc biệt nhằm khái quát những nhận xét, Cho học sinh làm kinh nghiệm bài học dân gian về TN, XH, con bài tập trắc nghiệm. người. 1) Một bài thơ trữ tình: a) Không có cốt truyện và nhân vật b) Không có cốt truyện nhưng có thể có nhân vật. c) Chỉ biểu hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc của tác giả. d) Có thể biểu hiện gián tiếp tình cảm, cảm xúc qua hình ảnh thiên nhiên, con người hay sự việc. 2) Trong văn bản nghị luận: a) Không có cốt truyện và nhân vật. b) Không có yếu tố 8 Giáo án Ngữ văn lớp 7 mô tả tự sự. c) Có thể có biểu hiện tình cảm,cảm xúc. d) Không sử dụng phương thức biểu cảm 3) Tục ngữ có thể coi là: a) Văn bản nghị luận. b) Không phải là văn bản nghị luận. c) Một loại văn bản nghị luận đặc biệt ngắn gọn. HĐ4. Tổng kết: GV khái quát kết quả ôn GHI NHỚ (SGK 67) tập theo ghi nhớ. Cho học sinh đọc ghi nhớ – và ghi 4) Củng cố: Em hiểu thế nào là nghị luận Nghị luận phân biệt với các thể loại tự sự, trữ tình chủ yếu ở điểm nào? 9 Giáo án Ngữ văn lớp 7 5) Dặn dò: - Học ghi nhớ - Soạn: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 10