Nội dung

Giáo án Ngữ văn 11  THAO TÁC LẬP LUẬN SO SÁNH  A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Giúp học sinh hiểu được các đặc điểm và vai trò của thao tác so sánh trong bài văn nghị luận. 2.Về kĩ năng:- Biết cách so sánh tương đồng và so sánh tương phản. - Bước đầu vận dụng thao tác so sánh để viết một đoạn văn, bài vă nghị luận. 3. Về thái độ: Ý thức học tập, rèn luyện B. PHƯƠNG PHÁP: - Thực hành - Đọc sáng tạo. - Trao đổi, thảo luận kết hợp với gợi tìm gợi mở. C. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ 1. GV: Đọc tài liệu, thiết kế giáo án 2. HS: Đọc sgk, thử làm trước các bài tập. D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: a. Đặt vấn đề: b. Triển khai bài: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Hoạt động 1: Giúp hs tìm hiểu mục đíc, yêu cầu của thao tác lập luận so 1 NỘI DUNG KIẾN THỨC I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN SO SÁNH Giáo án Ngữ văn 11 sánh. 1. Xét vd: GV yêu cầu học sinh đọc VD. - Đối tượng được so sánh: Văn chiêu hồn. - Xác định đối tượng so sánh và đối tượng được so sánh. - Đối tượng so sánh: Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm khúc, Truyện Kiều - Phân tích điểm giống và khác nhau giữa đối tượng được so sánh và đối tượng so sánh. - Điểm giống nhau: Đều bàn về con người. - Phân tích mục đích so sánh. - Điểm khác nhau: CPN, CONK, TK đều bàn về con người ở cõi sống.VCH bàn về con người ở cõi chết - Mục đích so sánh: làm rõ và vững chắc cho luận điểm “yêu người là một truyền thống cũ…”. Nếu chỉ dừng lại ở việc đưa ra luận điểm thì chưa rõ ràng chưa có sức thuyết phục.Qua một loạt so sánh ta thấy đoạn văn cụ thể hơn, sinh động hơn. 2. Ghi nhớ: Mục đích và yêu cầu của thao tác lập luận so sánh là làm sáng tỏ , làm vững chắc hơn luận điểm của người viết. II.CÁCH LẬP LUẬN SO SÁNH Từ vd trên, em hãy rút ra mục đích và 1. Xét vd. yêu cầu so sánh? Hoạt động 2: Giúp hs tìm hiểu cách lập luận so sánh Học sinh đọc vd 2. - Nguyễn Tuân đã so sánh quan niệm soi đường của Ngô Tất Tố với những quan niệm sau: + Quan niệm của những người chủ trương “cải lương hương ẩm” cho rằng chỉ cần bài trừ hủ tục là đời sống của nhân dân sẻ được nâng cao. - NT đã so sánh quan niệm soi đường + Quan niệm của những người hoài của Ngô Tất Tố với những quan niệm cổ cho rằng chỉ cần trở về với cuộc sống nào? 2 Giáo án Ngữ văn 11 - Căn cứ để so sánh quan niệm soi đường trên là gì? - Mục đích so sánh? Gv cho hs trao đổi trả lời thuần phác, trong sạch như ngày xưa thì đời sống của người nông dân sẽ được cải thiện. - Căn cứ để so sánh: dựa vào sự phát triển tính cách của nhân vật chị Dậu - Mục đích của so sánh là chỉ ra ảo tưởng của hai quan niệm trên để làm nổi bật quan niệm của NTT-> Theo NT giá trị soi sáng con đường nông dân phải đi của Tắt đèn cao hơn các tác phẩm cùng thời. 2. Cách so sánh. - Đặt các đối tượng vào cùng một bình diện, đánh giá trên cùng một tiêu chí, cần nêu rõ quan niệm ý kiến của người nói (viết) III. LUYỆN TẬP Từ ví dụ trên rút ra cách so sánh? - NT đã khẳng định nước Đại Việt có văn hoá, lãnh thổ, phong tục, chính quyền, hào kiệt… như nước Trung Quốc. - NT đã nhấn mạnh sự khác nhau giữa Đại Việt và Trung Quốc. Hoạt động 3: Giúp hs luyện tập Đọc đoạn trích sau: Như nước đại việt ta từ trước. 3 Văn hoá từ lâu đời, lãnh thổ riêng, phong tục khác….-> Chứng tỏ Đại Việt là một nước độc lập tự chủ. Ý đồ xâm lược hoàn toàn trái đạo lí. Đây là đoạn văn so sánh mẫu mực, có sức thuyết phục. Giáo án Ngữ văn 11 …… Song hào kiệt đời nào cũng có. Tác giả đã so sánh Bắc với Nam về những mặt nào? Từ sự so sánh đó, có thể rút ra kết luận gì? Sức thuyết phục của đoạn thơ? 4. Củng cố: - Học sinh cần hiểu và biết cách sử dụng thao tác lập luận so sánh vào bài viết. - Viết đoạn văn có sử dụng thao tác lập luận so sánh để làm rõ nét đặc sắc trong thơ mùa thu của Nguyễn Khuyến. 5. Dặn dò: Đọc và chuẩn bị bài: Khái quát VHVN từ đầu thế kỉ XX đến CMT8 1945 + Đặc điểm nổi bật. + Những thành tựu đặc sắc. E. RÚT KINH NGHIỆM: ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... 4 Giáo án Ngữ văn 11 5