Nội dung

Tiết 32: TLV LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM I. Mức độ cần đạt: - Biết lập bố cục và cách thức xây dựng dàn bài cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. II. Trọng tâm kiến thức: 1. Kiến thức: - Cách lập dàn ý cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. 2. Kĩ năng: - Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biẻu cảm. - Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 450 chữ. 3. Thái độ: - Biết cách tìm lựa chọn sắp xếp các ý trong một bài văn. III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài tập, thiết kế bài giảng. - các ví dụ. 2. Học sinh: -Đọc sách, tìm hiểu bài. IV.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị của 5 học sinh cho điểm đánh giá. 3.Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Tìm hiểu và nhận biết dàn ý của một bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. NỘI DUNG CẦN ĐẠT I.Dàn ý của bài văn tự sự: 1.T×m hiÓu dµn ý cña bµi v¨n tù sù: Cho hs ®äc v¨n b¶n trong SGK. * V¨n b¶n: (H) Bài văn trên có thể chia làm ba phần Mở bài, Thân bài và Kết bài Hãy chỉ ra ba phần đó và nêu nội dung khái quát của mỗi phần? Mở bài: tìm đầu đến ''bao nhiêu thứ bày la liệt trên bàn''. Nội dung chính là kể và tả lại quang cảnh chung của buổi sinh nhật. Thân bài: từ ''Vui thì vui thật,'' đến Trinh vẫn lặng lẽ cười, chỉ gật đầu không nói '' Phần này tập trung kể về món quà sinh nhật độc đáo cửa người bạn. Kết bài : từ ''Cảm ơn Trinh quá'' đến ''để hôm nay có được chùm quả vàng tươi thơm mát này,...'' nêu cảm nghĩ của người bạn về món quà sinh nhật Mở bài: tìm đầu đến ''bao nhiêu thứ bày la liệt trên bàn''. Nội dung chính là kể và tả lại quang cảnh chung của buổi sinh nhật. Thân bài: từ ''Vui thì vui thật,'' đến Trinh vẫn lặng lẽ cười, chỉ gật đầu không nói '' Phần này tập trung kể về món quà sinh nhật độc đáo cửa người bạn. Kết bài : từ ''Cảm ơn Trinh quá'' đến ''để hôm nay có được chùm quả vàng tươi thơm mát này,...'' nêu cảm nghĩ của người bạn về món quà sinh nhật (H) Truyện kể về việc gì ? Ai là người kể chuyện (ở ngôi thứ mấy)? - Kể về một người bạn thân với món quà sinh nhật bất ngờ, cảm động. Câu chuyện được kể ở ngôi thứ nhất . (H) Câu chuyện xảy ra ở đâu? Vào lúc nào? Trong hoàn cảnh nào? - Thêi gian: buæi s¸ng, kh«ng gian: trong nhµ Trang, hoµn c¶nh: ngµy sinh nhËt - Kể về một người bạn thân với món quà sinh nhật bất ngờ, cảm động. Câu chuyện được kể ở ngôi thứ nhất . - Thêi gian: buæi s¸ng, Trang cã c¸c b¹n ®Õn chóc mõng. kh«ng gian: trong nhµ (H) Chuyện xảy ra với ai? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Tính cách của mỗi nhân vật ra sao? - Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt Trang, Trang, hoµn c¶nh: ngµy ngoµi ra con cã Trinh, Thanh vµ c¸c b¹n. nh©n vËt Trang, ngoµi sinh nhËt Trang cã c¸c b¹n ®Õn chóc mõng. - Sù viÖc xoay quanh + Trang: hån nhiªn, vui mõng, sèt ruét. ra con cã Trinh, Thanh + Trinh: kÝn ®¸o, ®»m th¾m, c©n vµ c¸c b¹n. thµnh. + Thanh: hån nhiªn, nhanh nhÑn, tinh ý. (H) Câu chuyện diễn ra như thế nào? Mở đầu nêu vấn đề gì? Đỉnh điểm câu chuyện ở đâu? Kết thúc ở chỗ nào? Điều gì đã tạo nên sự bất ngờ? Các yếu tố miêu tả, biểu cảm được kết hợp và thể hiện ở những chỗ nào trong truyện? Nêu tác dụng của những yếu tố miêu tả và biểu cảm này. . Më ®Çu: buæi sinh nhËt vui vÎ ®· s¾p ®Õn håi kÕt, Trang sèt ruét v× ngêi b¹n th©n nhÊt cha ®Õn. DiÔn biÕn: Trinh ®Õn vµ gi¶i to¶ nh÷ng b¨n kho¨n cña Trang, ®Ønh ®iÓm lµ mãn quµ ®éc ®¸o: mét chïm æi ®îc Trinh ch¨m sãc tù khi nã lµ nh÷ng c¸i nô. KÕt thóc: C¶m nghÜ cña Trang vÒ mãn quµ sinh nhËt ®éc ®¸o. T¸c dông cña yÕu tè miªu t¶: gióp cho ngêi ®äc cã thÓ h×nh dung ra kh«ng khÝ cña nã vµ c¶m nhËn ®îc t×nh b¹n th¾m thiÕt gi÷a Trang vµ Trinh. T¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m: gióp cho ngêi ®äc hiÓu r»ng tÆng c¸i g× kh«ng quan träng b»ng tÆng nh thÕ nµo. (H) Những nội dung trên (câu b) được tác giả kể theo thứ tự nào? (Tuần tự theo thời gian trước - sau hay có gì đảo ngược, từ hiện tại nhớ về quá khứ...) - Kể theo trình tự thời gian (kể các sự việc diễn - Kể theo trình tự thời gian (kể các sự việc diễn biến tù đầu đến cuối buổi sinh nhật) kết hợp hồi ức ngược thời gian nhớ về sự việc đã diễn ra ''lâu lắm, từ mấy tháng trước...” biến tõ đầu đến cuối buổi sinh nhật) kết hợp hồi ức ngược thời gian nhớ về sự việc đã diễn ra ''lâu lắm, từ mấy tháng trước...” (H) Qua phần tìm hiểu trên, em hãy cho biết bố cục của bài văn tự sự? Nêu nội dung chính của mỗi phần ? 2. Dµn ý cña bµi v¨n tù sù: - Cho HS đọc mục “ dàn ý “ trong SGK Bài 1:Từ truyện Cô bé bán diêm, em hãy lập ra một dàn ý cơ bản? Mở bài: - Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa. - Giới thiệu nhân vật chính: em bé bán diêm. - Giới thiệu gia cảnh của em bé bán diêm. Thân bài: -Lúc đầu do không bán được diêm nên em bé không dám về nhà vì sợ bố đánh. Em tìm một góc tường ngồi tránh rét. Kết quả em vẫn bị gió lét hành hạ -Em bé đành liều quẹt các que diêm để sưởi ấm. Mỗi lẩn quẹt một que diêm, em lại thấy hiện lên một viễn cảnh ấm áp và đẹp đẽ. Diêm vụt tắt, em bé lại trở về với hiện tại tê cóng.Que diêm thứ tư được đốt lên, em nhìn thấy bà em. Vì muốn níu bà ở lại em đã bật tất cả các que diêm còn lại và bay lên trời cùng bà SGK III. LuyÖn tËp: - Dàn ý cơ bản: Mở bài : Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh của em bé bán diêm, nhân vật chính trong truyện. Thân bài: -Lúc đầu do không bán được diêm nên em bé không dám về nhà vì sợ bố đánh. Em tìm một góc tường ngồi tránh rét. Kết quả em vẫn bị gió lét hành hạ -Em bé đành liều quẹt các que diêm để sưởi ấm. Mỗi lẩn quẹt một que diêm, em lại thấy hiện lên một viễn cảnh ấm áp và đẹp đẽ. Diêm vụt tắt, em bé lại trở về với hiện tại tê cóng.Que diêm thứ tư được đốt lên, em nhìn thấy bà em. Vì muốn níu bà ở lại em đã bật tất cả các que diêm còn lại và bay lên trời cùng bà Kết bài : Sáng mồng một tết người ta chứng kiến cái chết thương tâm của em bé. Mọi người qua đường không ai biết Kết bài : Sáng mồng một tết người ta được cái điểu kì diệu mà em bé đã trông chứng kiến cái chết thương tâm của em thấy bé. Mọi người qua đường không ai biết *Các yếu tố miêu tả và biểu cảm được cái điểu kì diệu mà em bé đã trông được đan xen vào trong quá trình kể thấy chuyện, đặc biệt cảnh mộng tưởng cũng *Các yếu tố miêu tả và biểu cảm được như cảnh 'thực sau khi diêm tắt được đan xen vào trong quá trình kể chuyện, miêu tả rất sinh động. Kèm theo đó là đặc biệt cảnh mộng tưởng cũng như những suy nghĩ và tâm trạng của nhân cảnh 'thực sau khi diêm tắt được miêu tả vật. rất sinh động. Kèm theo đó là những suy * Bài tập 2 nghĩ và tâm trạng của nhân vật. Mở bài: Giới thiệu người bạn của mình là ai ? Kỉ niệm khiến mình xúc động là kí niệm gì ? (nêu một cách khái quát) Thân bài: Tập trung kể về kỉ niệm xúc động ấy. -Nó xảy ra ở. đâu, lúc nào ? (thời gian, hoàn cảnh...) Với ai ? (nhân vật) -Chuyện xảy ra như thế nào ? (mở đầu, diễn biến, kết quả) Điều gì khiến em xúc động ? Xúc * Bài tập 2: Lập dàn ý cho đề bài: “ Hãy động như thế nào ? (miêu tả các biểu hiện kể về một kỷ niệm với người bạn tuổi của sự xúc động) thơ khiến em xúc động và nhớ mãi? Kết bài: Em có suy nghĩ gì về kỉ niệm Mở bài: Giới thiệu người bạn của đó? mình là ai ? Kỉ niệm khiến mình xúc động là kí niệm gì ? (nêu một cách khái quát) Thân bài: Tập trung kể về kỉ niệm xúc động ấy. -Nó xảy ra ở. đâu, lúc nào ? (thời gian, hoàn cảnh...) Với ai ? (nhân vật) -Chuyện xảy ra như thế nào ? (mở đầu, diễn biến, kết quả) Điều gì khiến em xúc động ? Xúc động như thế nào ? (miêu tả các biểu hiện của sự xúc động) Kết bài: Em có suy nghĩ gì về kỉ niệm đó? IV. Cñng cè, dÆn dß: 1. Cñng cè: N¾m ®îc dµn ý vµ c¸ch lËp dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2. DÆn dß: - Luyện tập thêm. - Chuẩn bị bài mới: Hai cây phong. * Điều chỉnh kế hoạch: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……