Nội dung

Văn bản: MẸ TÔI Ét-môn-đô đơ A-mi-xi Ngày soạn: I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Qua bức thư của một người cha gửi cho đứa con mắc lỗi với mẹ, hiểu tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi người. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về tác giả Ét-môn-đô đơ A-mi-xi - Cách giáo dục vừa nghiêm khắc, vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi. - Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư. - Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong bức thư. * Kĩ năng sống: - Tự nhận thức và xác định được giá trị của lòng nhân ái, tình thương và trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình. - Giao tiếp, phản hồi / lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ / ý tưởng, cảm nhận của bản thân về các ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản. 3.Thái độ. - Có ý thức yêu thích bộ môn - Nghiêm túc tự giác trong học tập - Thấy được tác dụng của cách diễn đạt tình cảm và phương thức viết thư. III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Đọc tài liệu, soạn bài, chuẩn bị truyện: Những tấm cao cả. 2. Học sinh: Đọc văn bản, trả lời các câu hỏi trong SGK. IV. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra: Bài học sâu sắc mà em rút ra được từ văn bản “Cổng trường mở ra” là gì? 3. Bài mới: * Giới thiệu bài: Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng, cao cả. Nhưng chẳng phải khi nào ta cũng ý thức được điều đó. Chỉ khi mắc lỗi lầm ta mới nhận ra tất cả. Bài văn “Mẹ tôi” sẽ đem đến cho các em một bài học như thế. * Tiến trình bài dạy: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích I. ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG: - Theo em, cần đọc văn bản với giọng như thế nào? 1. Đọc: - HS trả lời. - Gọi HS đọc. - HS đọc. 2. Chú thích: - Quan sát phần cuối văn - HS quan sát - Tác giả: Ét-môn-đô đơ A-mi-xi bản và chú thích *, nêu hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm? trả lời câu hỏi. - Tác phẩm: Trích “Những tấm lòng cao cả”. - Hỏi chú thích 1, 5, 7, (Tích hợp giải nghĩa từ với phần từ ghép). - HS giải nghĩa các từ. Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản. - Văn bản được viết theo thể loại nào? (1846-1908) là nhà văn I-ta-li-a. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN - HS trả lời: VB nhật dụng - Ai viết thư? Viết cho ai? - HS phát hiện Viết để làm gì? 1. Hoàn cảnh viết thư : Bố En-ri-cô viết cho con, phê phán nghiêm khắc khi En-ri-cô nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ với mẹ khi cô giáo đến thăm mẹ em. Em rất xúc động. - Tâm trạng của Enricô khi đọc thư? HS nhận xét: 2. Nội dung bức thư : - Tìm những chi tiết biểu hiện thái độ của bố đối với Enricô? - HS phát hiện chi tiết. a) Thái độ của bố trước lỗi lầm của con: - Sự hỗn láo của con như nhát dao đâm vào tìm bố vậy. - Bố ... không nén được cơn giận dữ. - Thật đáng xấu hổ. - Không bao giờ con được thốt ra. - Con phải xin lỗi mẹ. - Con hãy cầu xin mẹ... tiếc rằng bố không có con còn hơn con bội bạc với mẹ. - Qua những chi tiết đó em thấy thái độ của bố đối với Enricô là thái độ như thế nào? - HS suy nghĩ trả lời. * Ông hết sức buồn bã, đau đớn và tức giận vì Enricô có lời lẽ thiếu lễ độ với mẹ. Vì sao ông có thái độ đó? - Những chi tiết, hình ảnh nào nói về mẹ Enricô? - Từ những chi tiết, hình ảnh đó, em thấy mẹ Enricô là người như thế nào? b. Tình cảm của mẹ Enricô. - Mẹ thức suốt đêm ... mất con - HS phát hiện. - Tình cảm của mẹ Enricô - HS suy nghĩ cho em nhớ tới tình cảm trả lời. của người mẹ trong văn bản nào đã học? - Người mẹ ... cứu sống con. * Mẹ thương yêu con sâu nặng. - Văn bản “Cổng trường mở ra”. - Điều gì khiến Enricô - HS suy nghĩ - Bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và xúc động vô cùng khi đọc trả lời. thư bố? Enricô. - Đọc thư bố Enricô đã nhận ra điều gì? * Enricô nhận ra: Tình yêu thương kính trọng mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Mất mẹ là nỗi bất hạnh lớn lao nhất trong đời người. - Em có nhận xét gì về cách lập luận của bố Enricô? - Những lời nói chân tình, sâu sắc xong thái độ kiên quyết, nghiêm khắc. - Lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục cao (điều đó có tác dụng với cảm xúc). - HS nhận xét. - Em hãy suy nghĩ xem tại sao bố Enricô không nói trực tiếp mà phải viết thư? - HS thảo luận (Cho HS thảo luận nhóm) nhóm, cử đại diện trình bày: Tình cảm sâu sắc thường tế nhị, kín đáo, nhiều khi không thể nói trực tiếp. Viết thư là chỉ viết riêng cho người mắc lỗi, vừa giữ được sự kín đáo, tế nhị, giữ được lòng tự trọng cho người mắc lỗi. Đây là cách ứng xử trong đời sống gia đình và xã hội. - HS suy nghĩ trả lời. - HS thảo luận. - Qua đó em hiểu gì về bố Enricô? - HS thảo luận. - Bố Enricô thương yêu con, mong và luôn giáo dục con trở thành người con hiếu thảo, trân trọng vợ. Ông là người chồng, người cha tốt. - Đọc xong bức thư của bố, Enricô sẽ suy nghĩ và hành động như thế nào? - Đây là bức thư người bố gửi cho con, tại sao lại lấy tên văn bản là “Mẹ tôi”? Hoạt động 3: Tổng kết III. TỔNG KẾT: - Em có nhận xét gì về lời lẽ trong thư? - Lập luận chặt chẽ, lời lẽ chân thành, giản dị, giàu cảm xúc, có sức thuyết phục cao. - Tâm tư tình cảm buồn khổ và thái độ nghiêm khắc cua người cha trước lỗi lầm của con. - Hãy nêu nội dung chính của bức thư? * Hãy đọc to phần ghi nhớ. - Tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái và con cái đối với cha mẹ. HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 4: Luyện tập, củng cố IV. LUYỆN TẬP: HS thảo luận - Đã có lần nào em nói năng thiếu lễ độ với cha mẹ chưa? Nếu có thì văn bản này gợi cho em suy nghĩ gì? 4. Hướng dẫn học tập: - Học thuộc ghi nhớ và bài thơ “Thư gửi mẹ”. - Viết 5 - 7 câu nêu cảm nghĩ khi đọc “Mẹ tôi” và “Cổng trường mở ra”. - Soạn: Từ ghép.