Nội dung

TUẦN 1 TIẾT 2 Văn bản: MẸ TÔI (E- A- mi - xi) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Qua bức thư của người cha gửi cho đứa con mắc lỗi với mẹ, hiểu tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi con người II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ 1. Kiến thức: - Sơ lựơc về tác giả Ét - môn - đô - đơ A - mi - xi - Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi - Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư . 2. Kĩ năng: a. Kĩ năng chuyên môn: - Đọc - hiểu một văn bản dưới hình thức một bức thư. - Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha ( tác giả bức thư và người mẹ nhắc đến trong bức thư. b.Kĩ năng sống: - Tự nhận thức và xác định được giá trị của lòng nhân ái, tình thương và trách nhiệm của cá nhân với hạnh phúc gia đình. - Giao tiếp phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng, cảm nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật,giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản 3. Thái độ: - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người . III. CHUẨN BỊ. - GV: SGK, bài soạn, sách GV, tranh SGK - HS:SGK, bài soạn IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Bài cũ: Câu 1. Diễn biến tâm trạng của người mẹ? Câu 2. Nêu ngắn gọn NT, YN văn bản ''Cổng trường mở ra? Đáp án và biểu điểm. Câu Câu 1 Đáp án - Những tình cảm dịu ngọt của mẹ dành cho con: + Trìu mến quan sát những việc làm của cậu học trò ngày mai vào lớp 1( Giúp mẹ thu dọn đồ chơi,háo hức ngày mai thức dậy cho kịp giờ…) + Vỗ về để con ngủ ,xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con ngày đầu tiên đến trường. -Tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ được: + Suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con đi học thật sự có ý nghĩa. + Hồi tưởng lại kỉ niệm sâu đậm ,không thể nào quên của bản thân về ngày đầu tiên đi học : + Hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả. + Mẹ lên giường trằn trọc … không ngủ được. + Mẹ nhớ sự nôn nao , hồi hộp khi cùng bà ngoại… nỗi chơi vơi hốt hoảng. Điểm 10 đ  Yêu thương con , tình cảm sâu nặng đối với con . Nghệ thuật - Lựa chọn hình thức tự bạch như những dòng nhật kí của người mẹ đối với con. Câu 2 - Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm. 10 đ . Ý nghĩa của văn bản - Văn bản thể hiện tấm lòng ,tình cảm của người mẹ đối với con ,đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người . 2. Bài mới : Giới thiệu bài: Từ xưa đến nay người VN luôn có truyền thống “ Thờ cha, kính mẹ” . Dù xh có văn minh tiến bộ ntn nữa thì sự hiếu thảo , thờ kính cha mẹ vẫn là biểu hiện hàng đầu của thế hệ con cháu . Tuy nhiên không phải lúc nào ta cũng ý thức được điều đó , có lúc vì vô tình hay tự ta phạm phải những lỗi lầm đối với cha mẹ . Chính những lúc đó cha mẹ mới giúp ta nhận ra được những lỗi lầm mà ta đã làm . VB “ Mẹ tôi” mà chúng ta tìm hiểu ngày hôm nay sẽ giúp ta thấy được tình cảm của các bậc cha mẹ đối với con cái mình . Hoạt động của GV HS Kiến thức * HĐ 1: HDHS Tìm hiểu khái quát văn bản (15’) - HDHS đọc, đọc mẫu - Chú ý I. Khái quát văn bản: - Gọi HS đọc VB - Đọc VB 1- Đọc văn bản: - Nhận xét, uốn nắn - Nhận xét Sgk/ 2- Tìm hiểu chú thích: ? Đôi nét về tác giả? - 1 HS tóm tắt a- Tác giả: Ét- môn- đô đơ A- mi- xi (1846 - 1908) - Nhà văn nổi tiếng người Ý. GV: Giới thiệu về “Những tấm - Chú ý lắng lòng cao cả” nghe. - Tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng: Những tấm lòng cao cả; Cuốn truyện của người thầy... b- Tác phẩm: ? Thể loại của tác phẩm? ? Hình thức của tác phẩm? - Văn Tự sự biểu cảm. - Thể loại: Văn bản biểu cảm - Hình thức: một bức thư. c- Giải nghĩa từ khó: sgk/11. ? Bức thư là tâm trạng của người cha. Tâm trạng trong - 3 phần bức thư được chia làm mấy phần?Hãy xác định và nêu nội dung chính của từng phần? 3- Bố cục: 3 phần. + Phần 1: hình ảnh người mẹ. + Phần 2: những lời nhắn nhủ dành cho con. + Phần 3: thái độ dứt khoát của cha trước lỗi lầm của con. * HĐ 2: HDHS Đọc hiểu chi tiết văn bản (20’) II. Đọc hiểu chi tiết: ? Xác định ngôi kể của VB? - ngôi thứ nhất 1- Hoàn cảnh của bức thư: xưng “tôi”. - Nguyên nhân người bố phải - vì người con viết thư cho con: ?Hoàn cảnh nào dẫn đến đã mắc lỗi người bố phải viết thư cho + Vì cậu bé đã hỗn láo với mẹ con? khi cô giáo đến thăm. => Mục đính: Cảnh cáo, khuyên ? Mục đích của người bố? - Suy nghĩ, phát biểu răn, phê phán một cách nghiêm khắc thái độ sai trái ấy của con. 2- Thái độ và tình cảm của người cha - Trước sai lầm của con người cha rất đau đớn và bực bội - đau đớn và ? Tâm trạng của người bố bực bội, tức khi viết bức thư gửi con? giận. ? Vì sao người cha cảm - bất ngờ, đau thấy sự hỗn láo của con như đớn tột cùng. một nhát dao đâm vào tim bố vậy? + “Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy”-> tâm trạng đau đớn và bất ngờ trước sai phạm của con. Đó là sự xúc phạm sâu sắc. - Người bố nhớ lại tình yêu thương, hi sinh vô bờ của người mẹ dành cho con vậy mà giờ đây con lại hỗn láo, bội bạc, vô ơn với chính người đẻ ra mình -> bùng lên cơn tức giận khó kìm nén. - Con hãy nhớ rằng ...tình - Người bố vẽ lên một tương lai ? Quan sát đoạn 2 và cho yêu thương đó. buồn thảm nếu người con bị mất biết? Đâu là những lời Mẹ: khuyên sâu sắc của người cha đối với con mình? Nhận + đó là ngày buồn thảm nhất xét của em về lời khuyên đó? + một đứa trẻ tôi nghiệp, yếu đuối, không được chở che. - Suy nghĩ, trả + sẽ cay đắng; không thể sống ? Em hiểu gì về tình cảm lời thanh thản. thiêng liêng trong lời nhắn nhủ “ Con hãy nhớ….thiêng + lương tâm không một phút yên liêng hơn cả”? tĩnh. + tâm hồn con như bị khổ hình. -> người bố chỉ con thấy rằng tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn ? Trước sai lầm của người - vẽ lên một cả. con, người cha đã khuyên tương lai u tối => Thật đáng xấu hổ và nhục răn con như thế nào? khi con mất nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình mẹ thương đó. - Người bố khuyên răn và tỏ thái độ dứt khoát, nghiêm khắc như một mệnh lệnh: ? hãy tìm những câu thơ, câu ca dao thể hiện tình yêu - Sưu tầm thương vô bờ của cha mẹ chuẩn bị, trình + không bao giờ được thốt ra lời đối với con cái? bày. nói nặng với mẹ. GV: + phải xin lỗi thành khẩn + cầu xin mẹ hôn con. - “Dẫu khôn lớn vẫn là con của mẹ/ Đi suốt đời lòng mẹ - Chú ý lắng vẫn theo con” nghe - “Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” + bố thà không có con còn hơn thấy con bội bạc với mẹ. + không thể vui lòng đáp lại cái hôn của con. => Một thái độ giáo dục cương quyết đòi hỏi người con phải suy nghĩ và sửa chữa ngay lập tức. 3- Tình yêu thương bao la của người mẹ - Thời thơ ấu, lúc con ốm đau mẹ phải thức thâu đêm: quằn quại vì lo sợ, khóc nức nở khi nghĩ rằng sẽ mất con. ? Thái độ của người cha như thế nào trước lỗi lầm của con qua những lời lẽ trên? - nghiêm khắc yêu cầu enrico sửa chữa lỗi lầm với thái độ cương quyết. - Người mẹ sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn; có thể đi ăn xin để nuôi con; có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con. - Người mẹ sẵn sàng tha thứ cho con khi con nhận ra lỗi lầm và ? Em có nhận xét gì về cách giáo dục con của người cha? sửa chữa nó: chiếc hôn của lòng bao dung; chiếc hôn xóa đi nỗi - cương quyết, ân hận của người con, làm dịu cứng rắn vất đi nỗi đau của mẹ -> Sự hi sinh hiệu quả. vô bờ, lòng bao dung và tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con. ? Hình ảnh người mẹ của En- ri- cô hiện lên qua các - tìm, phát hiện 4- Tình cảm, thái độ của người chi tiết nào? phân tích chi con khi đọc bức thư của bố: tiết. - Xúc động chân thành trước những lời nói rất chân tình và ? Em cảm nhận phẩm chất sâu sắc của bố. cao quý nào của mẹ qua các - hết lòng yêu chi tiết đó? thương, hi sinh -> Có được bài học thấm thía và đau đớn khi kịp thời từ người cha. con hỗn láo nhưng cũng => Quyết tâm sửa lỗi. sẵn sàng tha thứ nếu con nhận ra được lỗi lầm và sửa chữa. - lòng bao dung sẵn sàng tha thứ cho ? Em hiểu chi tiết “Chiếc con hôn của mẹ sẽ xóa đi dấu vết vong ân bội nghĩa trên trán con” như thế nào? - vì những lời nói rất chân ? Theo em, điều gì đã khiến thành và sâu người con “xúc động vô sắc của bố. cùng” khi đọc bức thư của bố? 3 - Củng cố: - ? Theo em, tại sao người bố không nói trực tiếp với en-ri-cô mà lại chọn hình thức viết thư? (- Một cách giáo dục tế nhị thể hiện một cách ứng xử của người có văn hóa) 4 - Dặn dò: - Về học bài cũ, soạn bài tiếp theo. _______________________________________