Nội dung

1 SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG MUÅC LUÅC Lúâi noái àêì u ....................................................................................... 3 Chûúng 1: Dõch vuå àiïån thoaåi IP ................................................. 5 1. Àiïån thoaåi IP........................................................................... 5 1.1 Giúái thiïåu............................................................................ 5 1.2 Caác ûáng duång cuãa àiïån thoaåi IP....................................... 7 1.3 Lúåi ñch cuãa àiïån thoaåi IP................................................... 9 1.4 Ûu àiïím vaâ nhûúåc àiïím cuãa àiïån thoaåi IP.................... 10 2. Phaát triïín dõch vuå àiïån thoaåi IP .......................................... 11 2.1 Khaã nùng triïín khai dõch vuå àiïån thoaåi IP................... 11 2.1 Caác yïu cêìu khi phaát triïín àiïån thoaåi IP...................... 12 2.3 Nhûäng khoá khùn khi triïín khai dõch vuå ....................... 13 2.4 Xu hûúáng phaát triïín ........................................................ 14 3. H323 - tiïu chuêín aáp duång cho àiïån thoaåi IP .................... 14 3.1 Giúái thiïåu.......................................................................... 14 3.2 Cêëu hònh maång theo chuêín H323.................................. 15 3.3 Caác giao thûác H323 tham chiïëu àïën.............................. 20 Chûúng 2: Xûã lyá cuöåc goåi ............................................................ 28 1. Caác thuã tuåc thûåc hiïån trïn kïnh H225 RAS ...................... 28 1.1 Tòm gatekeeper................................................................ 28 1.2 Thuã tuåc àùng kñ vúái gatekeeper ..................................... 29 1.3 Àõnh võ àiïím cuöëi............................................................. 31 http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 2 1.4 Caác thuã tuåc khaác .............................................................. 31 2. Cuöåc goåi giûäa hai àiïím cuöëi trong maång H323 .................. 32 2.1 Àõnh tuyïën kïnh àiïìu khiïín vaâ baáo hiïåu...................... 32 2.2 Caác thuã tuåc baáo hiïåu vaâ xûã lñ cuöåc goåi ........................... 35 Chûúng 3: Xêy dûång gateway giûäa maång PSTN vaâ maång IP. 71 1. Khaái quaát chung.................................................................... 71 1.1 Muåc tiïu............................................................................ 71 1.2 Möi trûúâng phaát triïín ..................................................... 73 1.3 Cêëu hònh thûã nghiïåm ...................................................... 74 2. Xaác àõnh giaãi phaáp phêìn cûáng. ............................................ 74 2.1 Xem xeát möåt söë giaãi phaáp phêìn cûáng........................... 74 2.2 Cêëu truác phêìn cûáng......................................................... 77 2.3 Giúái thiïåu kiïën truác Dm3 cuãa Card Dm3/IP Link........ 78 1.3 Cêëu truác chûúng trònh..................................................... 86 Chûúng 4: Xêy dûång phêìn mïìm xûã lñ cuöåc goåi cho gateway..... 89 1. Lûåa choån mö hònh lêåp trònh............................................. 89 2. Thû viïån AFC cho card Dm3/IP Link.............................. 94 3. Xêy dûång maáy traång thaái .................................................. 97 4. Xêy dûång chûúng trònh ................................................... 102 Kïët luêån vaâ khuyïën nghõ............................................................ 105 Thuêåt ngûä vaâ tûâ viïët tùæt ............................................................. 108 Taâi liïåu tham khaão ...................................................................... 111 http://www.ebooks.vdcmedia.com 3 SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG LÚÂI NOÁI ÀÊÌU Trïn thïë giúái, cöng nghïå àiïån thoaåi IP àaä àûúåc thûúng maåi hoaá tûâ nùm 1995, vúái lúåi thïë giaá cûúác thêëp, chêët lûúång dõch vuå coá thïí chêëp nhêån àaä laâm nhiïìu nhaâ kinh doanh viïîn thöng quan têm. Taåi Viïåt Nam, dõch vuå naây cuäng vûâa múái àûúåc àûa vaâo sûã duång nhûng coân mang tñnh chêët thûã nghiïåm. Qua möåt thúâi gian sûã duång, nhúâ giaá cûúác reã hún hùèn so vúái dõch vuå thoaåi truyïìn thöëng, dõch vuå naây thûåc sûå àaä mang laåi nhûäng lúåi ñch to lúán cho ngûúâi sûã duång. Nhêån thêëy khaã nùng phaát triïín cuãa dõch vuå naây trong tûúng lai, Viïån khoa hoåc vaâ kyä thuêåt bûu àiïån àaä triïín khai, nghiïn cûáu nhiïìu àïì taâi khoa hoåc vïì cöng nghïå thoaåi IP, tiïën haânh xêy dûång thûã nghiïåm saãn phêím Gateway PSTN - IP vaâ àaä thaânh cöng vúái gateway dung lûúång 4 kïnh thoaåi tûúng tûå. Hiïån taåi, viïåc phaát triïín gateway vúái dung lûúång luöìng E1 àang àûúåc “Phoâng nghiïn cûáu dõch vuå múái vaâ tûå àöång hoaá” triïín khai xêy dûång àïí coá thïí aáp duång taåi caác bûu àiïån tónh. Trong thúâi gian thûåc têåp taåi “Phoâng nghiïn cûáu dõch vuå múái vaâ tûå àöång hoaá”, em àaä àûúåc tham gia vaâo nhoám nghiïn cûáu phaát triïín saãn phêím gateway. Vò vêåy, em àaä lûåa choån àïì taâi “Xûã lñ cuöåc goåi http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 4 dõch vuå àiïån thoaåi IP vaâ ûáng duång trong Gateway PSTN-IP“ àïí laâm àöì aán töët nghiïåp. Àöì aán àûúåc chia laâm 4 chûúng nhû sau: + Chûúng 1: Giúái thiïåu dõch vuå àiïån thoaåi IP, àûa ra nhûäng ûáng duång, lúåi ñch cuãa dõch vuå naây, xem xeát caác ûu àiïím, nhûúåc àiïím cuãa cöng nghïå thoaåi IP, khaã nùng phaát triïín dõch vuå, nghiïn cûáu tiïu chuêín àûúåc aáp duång. + Chûúng 2: Ài sêu vaâo vêën àïì xûã lñ cuöåc goåi, trûúác tiïn laâ cuöåc goåi giûäa hai àiïím cuöëi trong cuâng maång IP vúái caác trûúâng húåp khaác nhau, sau àoá laâ cuöåc goåi coá sûå tham gia cuãa maång chuyïín maåch kïnh. + Chûúng 3: Giúái thiïåu dûå aán phaát triïín saãn phêím Gateway PSTN - IP vúái giao tiïëp maång thoaåi laâ luöìng E1. Trong chûúng naây àûa ra muåc tiïu cêìn àaåt àûúåc, caác giaãi phaáp phêìn cûáng, giúái thiïåu kiïën truác phêìn cûáng, phên chia cêëu truác phêìn mïìm. + Chûúng 4: ÛÁng duång cú súã lñ thuyïët trong chûúng 2 àïí xêy dûång thiïët kïë phêìn mïìm xûã lñ cuöåc goåi cho gateway. Em xin chên thaânh caãm ún sûå hûúáng dêîn têån tònh cuãa PGS PTS Höì Anh Tuyá, Ths Àinh Vùn Duäng àaä giuáp em hoaân thaânh àöì aán naây. Sinh viïn thûåc hiïån Thaái Quang Tuâng http://www.ebooks.vdcmedia.com 5 SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG CHÛÚNG 1: DÕCH VUÅ ÀIÏÅN THOAÅI IP 1. Àiïån thoaåi IP 1.1 Giúái thiïåu Trong àiïån thoaåi thöng thûúâng, tñn hiïåu thoaåi coá têìn söë nùçm trong khoaãng 0.4 - 3.3 KHz àûúåc lêëy mêîu vúái têìn söë 8KHz theo Nyquyst. Sau àoá caác mêîu seä àûúåc lûúång tûã hoaá vúái 8bit/mêîu vaâ àûúåc truyïìn vúái töëc àöå 64KHz àïën maång chuyïín maåch sau àoá àûúåc truyïìn túái àñch. úã bïn nhêån, doâng söë 64 Kbps naây àûúåc giaãi maä àïí cho ra tñn hiïåu thoaåi tûúng tûå. 64 Kbps Lêëy mêîu 8 KHz Lûúång tûã hoaá 8bit/mêîu …110001…. Chuyïín maåch thûúâng Thûåc chêët thoaåi qua maång IP (Voice over IP - VoIP) cuäng khöng hoaân toaân khaác hùèn àiïån thoaåi thöng thûúâng. Àêìu tiïn tñn hiïåu thoaåi cuäng àûúåc söë hoaá, nhûng sau àoá thay vò truyïìn trïn maång PSTN qua caác trûúâng chuyïín maåch, chuáng seä àûúåc neán xuöëng töëc àöå thêëp, àoáng http://www.ebooks.vdcmedia.com 6 SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG goái vaâ chuyïín lïn maång IP. Taåi bïn nhêån, caác goái tin naây àûúåc giaãi neán thaânh caác luöìng PCM 64 Kb truyïìn àïën thuï bao bõ goåi. Sûå khaác nhau chñnh laâ maång truyïìn dêîn vaâ khuön daång thöng tin duâng àïí truyïìn dêîn. Trïn hònh 1.2 àûa ra vñ duå vïì möåt cuöåc goåi VoIP: Giaã sûã thuï bao A muöën goåi àïën thuï bao B. Thuï bao A quay söë àiïån thoaåi cuãa thuï bao B. Maång PSTN coá nhiïåm vuå phên tñch àõa chó vaâ kïët nöëi àïën gateway1. Taåi àêy àõa chó cuãa B laåi àûúåc phên tñch vaâ gateway 1 xaác àõnh àûúåc thuï bao B àûúåc kiïím soaát búãi gateway2. Noá seä thiïët lêåp möåt phiïn liïn kïët vúái gateway2. Caác thöng tin baáo hiïåu maâ gateway1 nhêån àûúåc tûâ PSTN seä àûúåc chuyïín àöíi thñch húåp sang daång goái vaâ truyïìn àïën gateway2. Taåi gateway2, caác goái tin laåi àûúåc chuyïín àöíi ngûúåc laåi vaâ truyïìn sang maång PSTN. Maång PSTN coá nhiïåm vuå àõnh tuyïën cuöåc goåi àïën thuï bao B. Caác thöng tin traã lúâi seä àûúåc chuyïín àöíi ngûúåc laåi qua gateway2 àïën gateway1. Sau khi cuöåc goåi àûúåc thiïët lêåp, caác gateway coá nhiïåm vuå chuyïín àöíi giûäa caác goái tin thoaåi trïn maång IP vaâ caác luöìng PCM truyïìn trïn maång PSTN . P S T N Gateway I Gateway II Internet/ Hònh 1 2:ÀiïnthoaiIP http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 7 Ngoaâi cêëu hònh “phone to phone” úã trïn, dõch vuå thoaåi IP coân cho pheáp caác PC ( Personal Computer ) coá trang bõ àiïån thoaåi trong caác maång LAN coá thïí trao àöíi thoaåi vúái nhau (cêëu hònh PC to PC) vaâ vúái caác thuï bao àiïån thoaåi trong maång PSTN (cêëu hònh PC to phone hay phone to PC) nhû trong hònh 1.2. 1.2 Caác ûáng duång cuãa àiïån thoaåi IP Giao tiïëp thoaåi seä vêîn laâ daång giao tiïëp cú baãn cuãa con ngûúâi. Maång àiïån thoaåi cöng cöång khöng thïí bõ àún giaãn thay thïë, thêåm chñ thay àöíi trong thúâi gian túái. Muåc àñch tûác thúâi cuãa caác nhaâ cung cêëp dõch vuå àiïån thoaåi IP laâ taái taåo laåi khaã nùng cuãa àiïån thoaåi vúái möåt chi phñ vêån haânh thêëp hún nhiïìu vaâ àûa ra caác giaãi phaáp kyä thuêåt böí sung cho maång PSTN. Àiïån thoaåi coá thïí àûúåc aáp duång cho gêìn nhû moåi yïu cêìu cuãa giao tiïëp thoaåi, tûâ möåt cuöåc àaâm thoaåi àún giaãn cho àïën möåt cuöåc goåi höåi nghõ nhiïìu ngûúâi phûác taåp. Chêët lûúång êm thanh àûúåc truyïìn cuäng coá thïí biïën àöíi tuyâ theo ûáng duång. Ngoaâi ra, vúái khaã nùng cuãa Internet, dõch vuå àiïån thoaåi IP seä cung cêëp thïm nhiïìu tñnh nùng múái. Ta coá thïí xem xeát möåt vaâi ûáng duång trûúác mùæt cuãa àiïån thoaåi: Thoaåi thöng minh Hïå thöëng àiïån thoaåi ngaây caâng trúã nïn hûäu hiïåu: reã, phöí biïën, dïî sûã duång, cú àöång. Nhûng noá hoaân toaân “ngúá ngêín”. Noá chó coá möåt söë phñm àïí àiïìu khiïín . Trong nhûäng nùm gêìn àêy, ngûúâi ta àaä cöë gùæng àïí taåo ra thoaåi thöng minh, àêìu tiïn laâ caác thoaåi àïí baân, sau laâ àïën caác server. Nhûng moåi cöë gùæng àïìu thêët baåi do sûå töìn taåi cuãa caác hïå thöëng coá sùén. Intrnet seä thay àöíi àiïìu naây. Kïí tûâ khi Internet phuã khùæp toaân cêìu, noá àaä àûúåc sûã duång àïí tùng thïm tñnh thöng minh cho maång àiïån thoaåi toaân cêìu. Giûäa maång maáy tñnh vaâ maång àiïån thoaåi töìn taåi möåt möëi liïn hïå. Internet cung cêëp caách giaám saát vaâ àiïìu khiïín caác cuöåc thoaåi möåt caách tiïån lúåi hún. Chuáng ta coá thïí thêëy àûúåc khaã http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 8 nùng kiïím soaát vaâ àiïìu khiïín caác cuöåc thoaåi thöng qua maång Internet. Dõch vuå àiïån thoaåi Web "World Wide Web" àaä laâm cuöåc caách maång trong caách giao dõch vúái khaách haâng cuãa caác doanh nghiïåp. Àiïån thoaåi Web hay " bêëm söë" (click to dial) cho pheáp caác nhaâ doanh nghiïåp coá thïí àûa thïm caác phñm bêëm lïn trang web àïí kïët nöëi túái hïå thöëng àiïån thoaåi cuãa hoå. Dõch vuå bêëm söë laâ caách dïî nhêët vaâ an toaân nhêët àïí àûa thïm caác kïnh trûåc tiïëp tûâ trang Web cuãa baån vaâo hïå thöëng àiïån thoaåi. Truy cêåp caác trung têm traã lúâi àiïån thoaåi Truy nhêåp àïën caác trung têm phuåc vuå khaách haânh qua maång Internet seä thuác àêíy maånh meä thûúng maåi àiïån tûã. Dõch vuå naây seä cho pheáp möåt khaách haânh coá cêu hoãi vïì möåt saãn phêím àûúåc chaâo haâng qua Internet àûoåc caác nhên viïn cuãa cöng ty traã lúâi trûåc tuyïën. Dõch vuå fax qua IP Nïëu baån gûãi nhiïìu fax tûâ PC, àùåc biïåt laâ gûãi ra nûúác ngoaâi thò viïåc sûã duång dõch vuå Internet faxing seä giuáp baån tiïët kiïåm àûúåc tiïìn vaâ caã kïnh thoaåi. Dõch vuå naây seä chuyïín trûåc tiïëp tûâ PC cuãa baån qua kïët nöëi Internet. Haâng nùm, thïë giúái töën hún 30 tyã USD cho viïåc gûãi fax àûúâng daâi. Nhûng ngaây nay Internet fax àaä laâm thay àöíi àiïìu naây.Viïåc sûã duång Internet khöng nhûäng àûúåc múã röång cho thoaåi maâ coân cho caã dõch vuå fax. Khi sûã duång dõch vuå thoaåi vaâ fax qua Internet, coá hai vêën àïì cú baãn: Nhûäng ngûúâi sûã duång dõch vuå thoaåi qua Internet cêìn coá chûúng trònh phêìn mïìm chùèng haån Quicknet's Internet PhoneJACK. Cêëu hònh naây cung cêëp cho ngûúâi sûã duång khaã nùng sûã duång thoaåi qua Internet thay cho sûã duång àiïån thoaåi àïí baân truyïìn thöëng. Kïët nöëi möåt gateway thoaåi qua Internet vúái hïå thöëng àiïån thoaåi hiïån haânh. Cêëu hònh naây cung cêëp dõch vuå thoaåi qua Internet giöëng nhû viïåc múã röång hïå thöëng àiïån thoaåi hiïån haânh cuãa baån. http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 9 1.3 Lúåi ñch cuãa àiïån thoaåi IP Cöng nghïå VoIP seä àem laåi nhûäng lúåi ñch chuã yïëu sau: Giaãm chi phñ: Möåt giaá cûúác chung seä thûåc hiïån àûúåc vúái maång Internet vaâ do àoá tiïët kiïåm àaáng kïí caác dõch vuå thoaåi vaâ fax. Ngûúâi ta ûúác tñnh coá khoaãng 70% caác cuöåc goåi àïën Chêu AÁ laâ àïí gûãi fax, phêìn lúán trong söë àoá coá thïí àûúåc thay thïë búãi FoIP (Fax over IP). Sûå chia seä chi phñ thiïët bõ vaâ thao taác giûäa nhûäng ngûúâi sûã duång thoaåi vaâ dûä liïåu cuäng tùng cûúâng hiïåu quaã sûã duång maång búãi leä dû thûâa bùng têìn trïn maång cuãa ngûúâi naây coá thïí àûúåc sûã duång búãi möåt ngûúâi khaác. Àún giaãn hoaá: Möåt cú súã haå têìng tñch húåp höî trúå têët caã caác hònh thûác thöng tin cho pheáp chuêín hoaá töët hún vaâ giaãm töíng söë thiïët bõ. Cú súã haå têìng kïët húåp naây coá thïí höî trúå viïåc töëi ûu hoaá bùng têìn àöång. Thöëng nhêët: Vò con ngûúâi laâ nhên töë quan troång nhûng cuäng dïî sai lêìm nhêët trong möåt maång viïîn thöng, moåi cú höåi àïí húåp nhêët caác thao taác, loaåi boã caác àiïím sai soát vaâ thöëng nhêët caác àiïím thanh toaán seä rêët coá ñch. Trong caác töí chûác kinh doanh, sûå quaãn lñ trïn cú súã SNMP (Simple Network Management Protocol) coá thïí àûúåc cung cêëp cho caã dõch vuå thoaåi vaâ dûä liïåu sûã duång VoIP. Viïåc sûã duång thöëng nhêët giao thûác IP cho têët caã caác ûáng duång hûáa heån giaãm búát phûác taåp vaâ tùng cûúâng tñnh mïìm deão. Caác ûáng duång liïn quan nhû dõch vuå danh baå vaâ dõch vuå an ninh maång coá thïí àûúåc chia seã dïî daâng hún. Nêng cao ûáng duång: Thoaåi vaâ fax chó laâ caác ûáng duång khúãi àêìu cho VoIP, caác lúåi ñch trong thúâi gian daâi hún àûúåc mong àúåi tûâ caác ûáng duång àa phûúng tiïån (multimedia) vaâ àa dõch vuå. Chùèng haån caác giaãi phaáp thûúng maåi Internet coá thïí kïët húåp truy cêåp Web vúái viïåc truy nhêåp trûåc tiïëp àïën möåt nhên viïn höî trúå khaách haâng... http://www.ebooks.vdcmedia.com SVTH: THAÁI QUANG TUÂNG 10 1.4 Ûu àiïím vaâ nhûúåc àiïím cuãa àiïån thoaåi IP Vïì mùåt kyä thuêåt àiïån thoaåi IP coá nhûäng ûu àiïím vaâ nhûúåc àiïím sau: Ûu àiïím: - Thöng tin thoaåi trûúác khi àûa lïn maång IP seä àûúåc neán xuöëng dung lûúång thêëp (tuyâ theo kyä thuêåt neán), vò vêåy seä laâm giaãm àûúåc lûu lûúång maång. - Trong trûúâng húåp cuöåc goåi úã maång chuyïín maåch kïnh möåt kïnh vêåt lñ seä àûúåc thiïët lêåp vaâ duy trò giûäa hai bïn cho àïën khi möåt trong hai bïn huyã boã liïn kïët. Nhû vêåy, trong khoaãng thúâi gian khöng coá tiïëng noái, tñn hiïåu thoaåi vêîn àûúåc lêëy mêîu, lûúång tûã hoaá vaâ truyïìn ài. Vò vêåy, hiïåu suêët àûúâng truyïìn seä khöng cao. Àöëi vúái àiïån thoaåi Internet coá caác cú chïë àïí phaát hiïån khoaãng lùång (khoaãng thúâi gian khöng coá tiïëng noái) nïn seä laâm tùng hiïåu suêët maång. Nhûúåc àiïím: - Nhûúåc àiïím chñnh cuãa àiïån thoaåi qua maång IP chñnh laâ chêët lûúång dõch vuå. Caác maång söë liïåu vöën dô khöng phaãi xêy dûång vúái muåc àñch truyïìn thoaåi thúâi gian thûåc, vò vêåy khi truyïìn thoaåi qua maång söë liïåu cho chêët lûúång cuöåc goåi thêëp vaâ khöng thïí xaác àõnh trûúác àûúåc. Súã dô nhû vêåy laâ vò goái tin truyïìn trong maång coá trïî thay àöíi trong phaåm vi lúán, khaã nùng mêët maát thöng tin trong maång hoaân toaân coá thïí xêíy ra. Möåt yïëu töë laâm giaãm chêët lûúång thoaåi nûäa laâ kyä thuêåt neán àïí tiïët kiïåm àûúâng truyïìn. Nïëu neán xuöëng dung lûúång caâng thêëp thò kyä thuêåt neán caâng phûác taåp, cho chêët lûúång khöng cao vaâ àùåc biïåt laâ thúâi gian xûã lñ seä lêu, gêy trïî. - Möåt nhûúåc àiïím khaác cuãa àiïån thoaåi IP laâ vêën àïì tiïëng voång. Nïëu nhû trong maång thoaåi, do trïî ñt nïn tiïëng voång khöng aãnh hûúãng nhiïìu thò trong maång IP, do trïî lúán nïn tiïëng voång aãnh hûúãng nhiïìu àïën chêët lûúång thoaåi. Vò vêåy, tiïëng voång laâ möåt vêën àïì cêìn phaãi giaãi quyïët trong àiïån thoaåi IP. http://www.ebooks.vdcmedia.com