Nội dung

LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn Bộ môn Mạng & Truyền thông - Khoa Công nghệ thông tin và quý Thầy, Cô trong khoa, trường Đại học Công nghệ thông tin & Truyền thông đã tạo điều kiện cho em học tập và thực hiện đồ án tốt nghiệp này. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Thạc sĩ Đỗ Đình Cường đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo em trong quá trình thực hiện đề tài. Mặc dù em đã cố gắng hoàn thành đề tài với tất cả sự nỗ lực của bản thân, nhưng đề tài chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong sự cảm thông và tận tình chỉ bảo của quý Thầy, Cô và các bạn. Thái Nguyên, ngày 15 tháng 7 năm 2013 Sinh viên Phạm Thị Khánh Hoài 1 LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan toàn bộ nội dung trong đồ án này là do em tự nghiên cứu các tài liệu, khảo sát thực tế nhu cầu ứng dụng phần mềm quản lý thư viện, thống kê báo cáo trong thư viện và đặc biệt là nhu cầu nâng cấp phần mềm quản lý thư viện của thư viện trường Tiểu học Lê Văn Tám. Từ đó em nghiên cứu cơ sở lý thuyết liên quan đến việc xây dựng nâng cấp phần mềm quản lý thư viện và đồng thời xây dựng chương trình làm đề tài thực tập tốt nghiệp của mình. Các số liệu và thiết kế không sao chép từ bất cứ một công trình hay một sản phẩm nào khác. Người cam đoan Sinh viên: Phạm Thị Khánh Hoài 2 MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN......................................................................................................1 LỜI CAM ĐOAN................................................................................................2 MỤC LỤC............................................................................................................ 3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT...................................................................6 1.1. Microsoft visual basic 6.0....................................................................6 1.1.1 Giới thiệu Microsoft visual basic 6.0.................................................6 1.1.2 Các thành phần trong cửa sổ của Visual Basic..................................6 1.1.3 Thiết kế giao diện..............................................................................7 1.1.4 Thuộc tính, phương thức và sự kiện................................................12 1.1.5 Biến, hằng và các kiểu dữ liệu........................................................13 1.1.6 Các cấu trúc điểu khiển chương trình..............................................15 1.1.7 Các kỹ thuật kết nối cơ sở dữ liệu..................................................18 1.2. Tổng quan về hệ quản trị cơ sở dữ liệu Microsoft Access.................25 1.2.1 Giới thiệu chung về Microsoft Access.............................................25 1.2.2 Các thành phần cơ bản của access..................................................25 CHƯƠNG 2: KHẢO SÁT, PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG........33 2.1. Khảo sát hiện trạng và tìm hiểu nhu cầu............................................33 2.1.1. Giới thiệu về trường và thư viện trường tiểu học Lê Văn Tám.......33 2.1.2 Thực trạng quản lý thư viện trường tiểu học Lê Văn Tám...............34 2.1.3. Công tác quản lý thư viện ………………………………………...35 2.2 Phân tích bài toán quản lý thư viện trường tiểu học Lê Văn Tám.......39 2.2.1 Các chức năng chính của hệ thống..................................................39 2.2.2 Các biểu đồ phân tích của chương trình..........................................40 2.3 Thiết kế cơ sở dữ liệu.........................................................................47 2.3.1 Thông tin đầu vào của hệ thống.......................................................47 2.3.2 Thiết kế các bảng của cơ sở dữ liệu.................................................48 2.3.3 Sơ đồ thực thể liên kết....................................................................51 CHƯƠNG 3: CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH....................................................52 3.1 Giao diện chính của chương trình.......................................................52 3.2 Chức năng quản lý độc giả.................................................................54 3 3.2.1 Giao diện chức năng nhập thông tin độc giả...................................54 3.2.2 Giao diện chức năng gia hạn thẻ.....................................................55 3.3 Chức năng quản lý sách......................................................................56 3.3.1 Giao diện chức năng cập nhật sách..................................................56 3.3.2 Giao diện chức năng cập nhật tác giả..............................................58 3.4 Chức năng tìm kiếm...........................................................................59 3.4.1 giao diện chức năng tìm kiếm theo mã sách....................................59 3.4.2 giao diện chức năng tìm kiếm theo tên sách....................................59 3.5 Chức năng quản lý mượn trả..............................................................60 3.5.1 giao diện chức năng cho mượn sách................................................60 3.5.2 giao diện chức năng nhận trả sách...................................................61 3.6 Chức năng thống kê, báo cáo..............................................................61 3.6.1 Giao diện chức năng thống kê ds sách có trong thư viện.................61 3.6.2 Giao diện chức năng thống kê sách đang mượn..............................62 3.6.3 Giao diện chức năng thống kê sách hỏng........................................63 KẾT LUẬN..............................................................................................64 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................65 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN..............................................66 4 LỜI MỞ ĐẦU Trong các trường Tiểu học, THCS và THPT, thư viện luôn là nơi cung cấp rất nhiều tài liệu cho các cán bộ giáo viên, học sinh trong trường học tập và nghiên cứu. Ngoài những đầu sách ra, thư viện còn cung cấp tài liệu của các cán bộ giáo viên và học sinh để mọi người có thể tham khảo. Việc tìm kiếm sách để cho học sinh mượn sách, việc nhận trả sách hay thêm các tài liệu mới theo yêu cầu cần có một chương trình quản lý để giúp các công việc được thực hiện một cách dễ dàng hơn và có thể phục vụ được tốt hơn cho nhu cầu của độc giả ngày càng tăng. Với Microsoft Visual Basic 6.0, chúng ta có thể tự viết một chương trình quản lý thông tin cho một thư viện của bất kỳ một trường Tiểu học, THCS hay THPT nào để giúp cho công việc quản lý thư viện được dễ dàng và chặt chẽ hơn. Với một chương trình quản lý thư viện, chúng ta có thể phát triển mở rộng thêm và thay đổi cho phù hợp với bất kỳ yêu cầu của một thư viện nào. Là sinh viên đang theo học tại trường ĐH Công Nghệ Thông Tin và Truyền Thông – ĐH Thái Nguyên, đã được học tập về môn học cơ sở dữ liệu và phân tích thiết kế hệ thống cùng với việc tìm hiểu ngôn ngữ lập trình Visual Basic, em rất hi vọng được mang những kiến thức mình đã được học áp dụng vào trong thực tế, giúp ích cho công việc quản lý thông tin thư viện được dễ dàng hơn. Đồ án tốt nghiệp mà em thực hiện là Xây dựng chương trình quản lý thông tin thư viện cho Trường Tiểu học Lê Văn Tám – Hải Phòng trên Ngôn ngữ lập trình Microsoft Visual Basic 6.0 và cơ sở dữ liệu Microsoft Access. 5 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT 1.1. Microsoft visual basic 6.0 1.1.1 Giới thiệu Microsoft visual basic 6.0 -Viusal Basic 6.0 là công cụ lập trình trực quan giúp ta tạo nhanh những ứng dụng chạy trên Windows - Viusal Basic 6.0 là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng (Lập trình viên chia nhỏ vấn đề cần giải quyết thành nhiều đối tượng).Từng đối tượng có những đặc điểm, gọi là thuộc tính (Properties) và những chức năng riêng biệt, gọi là phương thức (Methods).Lập trình viên phải đưa ra các thuộc tính và phương thức mà đối tượng cần thể hiện.Các chương trình của VB hoạt động theo hướng tác ứng với sự kiện bên ngoài. VD: Nhấn chuột, bàn phím…vào đối tượng đó - Chương trình của Viusal Basic 6.0 là tập hợp các đoạn mã lệnh độc lập. Các đoạn mã lệnh này chỉ được kích hoạt khi có biến cố tương ứng xảy ra. Nếu ta chưa viết thủ tục cho biến cố đó thì chương trình không hoạt động đến khi biến cố đó xảy ra 1.1.2 Các thành phần trong cửa sổ của Visual Basic 1.1.2.1 Thanh tiêu đề (Title Bar) Thanh tiêu đề thể hiện tên của chương trình là Microsoft Visual Basic. Góc phải thanh tiêu đề có 3 nút điều khiển: Minimize window (thu nhỏ của sổ làm việc); Maximize/Restore window (phóng to và phục hồi kích thước của sổ làm việc); Close(nút đóng cửa sổ là việc của Visual Basic) 1.1.2.2 Thanh thực đơn (Menu Bar) - Gồm các lệnh sau: File, Edit, Project, Format, Debug, Run, Query, Diagram, Tools, Add-Ins, Window, Help. - Thanh lệnh đơn (menu bar) xuất hiện ngay dưới thanh tiêu đề (Title bar) và chứa một hoặc nhiều tuỳ chộn lệnh đơn, mỗi tuỳ chọn trong thanh lệnh đơn định danh một phạm trù các tác vụ. 6 - Xuất hiện ngay dưới mỗi tuỳ chọn lệnh đơn có thể là một hoặc nhiều tuỳ chọn. Các tuỳ chọn xuất hiện trên thanh lệnh đơn được gọi là các tuỳ chọn lệnh đơn chính và những tuỳ chọn dưới chúng được gọi là các tuỳ chọn con. 1.1.2.3 Thanh công cụ (Tool bar) Là các lệnh được thể hiện dưới dạng biểu tượng giúp ta thực hiện một lệnh nhanh hơn. - Gồm các lệnh sau: Add Standard EXE Project, Add form, Menu editor, Open Project, Save Project, Cut, Copy, Paste, Find, Undo, Redo, Start, Break, End, Project Explore, Project windows, Form layuot window, Object brownser, Toolbox, Data view window, Visual component manager. - Thanh công cụ chứa các nút thanh công cụ, cho phép nhanh chóng truy cập đến các lệnh thường dùng nhất. - Các nút trong thanh công cụ cũng tương tự như các mục trong thanh thực đơn. Các nút thanh công cụ cung cấp cho người dùng một nối tắt đối với các hành động mà ta chọn qua nhiều bước bằng lệnh đơn. - Các tính chất của thanh công cụ: là các tính chất duy nhất đối với một điều khiển thanh công cụ gồm: + Style: Xác định hình dáng của điều khiển. + TextAlignment: xác định vị trí của văn bản tương đối với nút. + ToolTipText: ô gợi nhớ tên công cụ - Các phương pháp của thanh công cụ: Các phương pháp thường dùng là: Move, Drag 1.1.3. Thiết kế giao diện 1.1.3.1. Giới thiệu Form Trong chương trình Visual Basic đều có ít nhất là một Form. Form hay còn gọi là biểu mẫu, là thành phần quan trọng nhất trong số tất cả các thành phần giao diện. Form là cơ sở cho việc thiết kế giao diện người dùng của ứng dụng. Tất cả các thành phần tạo thành giao diện người dùng đều được đặt trong Form. Khi ứng dụng chạy, nó mở ra một Form. Sau khi Form được nạp vào bộ nhớ, tất cả các thành phần hàm chứa trong nó sẽ hiện diện và có thể truy cập. 7 - Cách tạo Form: Sau khi tạo Project mới, môi trường triển khai lập trình cho sẵn ta một Form. Có 2 cách: + Cách 1: Dùng menu: Project / Add Form. + Cách 2: Dùng công cụ: Add Form - MDI Form (Multiple Document Interface) - MDI Form là một Form có thể chứa nhiều Form con bên trong. Có 2 cách tạo: + Cách 1: dùng menu: Project / Add MDI Form + Cách 2: Dùng công cụ: Add Form / MDI Form. Mỗi Project chỉ có thể có tối đa một MDI Form. Muốn một Form trở thành một Form con (MDI Form) ta Set property MDI Child của nó thành True. 1.1.3.2. Lưu và chạy Form - Lưu Form: có 2 cách: + Dùng menu: = File / SaveAs + Vào cửa sổ Project, chuột phải lên Form chọn SaveAs - Chạy Form: Run / Start hoặc nhấn vào công cụ Run trên thanh công cụ (Tool Bar). 1.1.3.3. Các đối tượng (Objects) * Đặc điểm : + Mỗi đối tượng có một tên để phân biệt + Có nhiều đặc tính, các đặc tính này có thể gọi là các thuộc tính (Property) của đối đó. + Mỗi đối tượng có nhiều hoạt động và các hoạt động này gọi là các phương thức (method) của nó. - Truy xuất đối tượng + Truy xuất đối tượng tức là đặt giá trị cho các property (thuộc tính) của đối tượng, hay gọi Method (phương thức) cho các đối tượng đó hoạt động. Bất cứ khi nào truy xuất đến đối tượng đều được viết theo cú pháp :