Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng

doc
Số trang Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng 86 Cỡ tệp Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng 720 KB Lượt tải Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng 91 Lượt đọc Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng 7
Đánh giá Đồ án tốt nghiệp về Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty 189 Bộ Quốc Phòng
4.8 ( 20 lượt)
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
Chủ đề liên quan
báo cáo kế toán luận văn kế toán chuyên ngành kế toán tài liệu kế toán lý thuyết kế toán Đồ án tốt nghiệp

Nội dung

LuËn v¨n tèt nghiÖp 1 Lêi më ®Çu 1. Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi HiÖn nay, trong xu thÕ ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ®Æc biÖt víi c¬ chÕ thÞ trêng më níc ta ®· vµ ®ang t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt tham gia vµo thÞ trêng tiÒm n¨ng míi. §©y chÝnh lµ nh÷ng c¬ héi, nh÷ng th¸ch thøc ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù kh¼ng ®Þnh, t×m chç ®øng v÷ng ch¾c cña m×nh trªn thÞ trêng nhng ®ång thêi còng ph¶i chÊp nhËn kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, bëi khi ®ã sù canh tranh gay g¾t lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái. Muèn vËy, mçi doanh nghiÖp ph¶i lu«n chñ ®éng t×m cho m×nh ph¬ng thøc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, nhanh nh¹y vµ thÝch øng kÞp thêi víi sù ph¸t triÓn s«i ®éng cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu. §Ó thùc hiÖn ®îc chiÕn lîc nµy, vÊn ®Ò ®Çu tiªn mµ mçi doanh nghiÖp quan t©m, ®Æc biÖt coi träng lµ n©ng cao chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. NhËn thøc ®îc vÊn ®Ò trªn, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i sö dông hîp lý c¸c nguån lùc ®Çu vµo, kh¾c phôc t×nh tr¹ng thÊt tho¸t l·ng phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. V× thÕ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ãng vai trß quan träng trong hÖ thèng kÕ to¸n toµn doanh nghiÖp. Bëi lÏ nh÷ng th«ng tin ®îc cung cÊp tõ bé phËn nµy kh«ng chØ nh»m môc ®Ých tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ ®Ó tõ ®ã tÝnh to¸n ®îc gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c, linh ho¹t, mÆt kh¸c nã cßn lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt còng nh t×nh h×nh sö dông vµ qu¶n lý c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cña mçi doanh nghiÖp. C¨n cø vµo ®ã, c¸c nhµ qu¶n trÞ sÏ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch phï hîp cho doanh nghiÖp, mang l¹i lîi thÕ c¹nh tranh vµ ®¹t ®îc lîi nhuËn kÕt qu¶ lîi nhuËn nh mong muèn. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu LuËn v¨n tèt nghiÖp 2 Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh vËn t¶i ®êng thuû, ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu còng cã nh÷ng bíc tiÕn kh«ng ngõng. §©y lµ ngµnh c«ng nghiÖp cã vån ®Çu t lín víi quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p, bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i chi phÝ kh¸c nhau, thêi gian cho ra ®êi mét s¶n phÈm lµ kh¸ dµi, ®ßi hái cÇn ph¶i c¸c chi phÝ ®ã cÇn ph¶i ®îc kiÓm so¸t mét c¸ch chÆt chÏ ®Ó phôc vô tèt cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Víi ph¬ng ch©m ho¹t ®éng lu«n ®Æt chÊt lîng ®i ®Çu, gi¸ c¶ hîp lý ®· mang l¹i uy tÝn lín cho C«ng ty, c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty ®· xuÊt hiÖn trong c¶ níc vµ xuÊt khÈu ra níc ngoµi. §Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ trªn th× kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß rÊt lín cña ®éi ngò c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa thùc tiÔn to lín cña chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm còng nh tõ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty 189 Bé Quèc phßng mét doanh nghiÖp tiªu biÓu trong ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu, em ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng”. Môc ®Ých cña ®Ò tµi nµy lµ vËn dông lý thuyÕt vÒ h¹ch to¸n chi phÝ vµo thùc tÕ vÊn ®Ò nµy t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng. 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu Víi ®Ò tµi nµy em sÏ nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gÝa thµnh nãi chung trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nãi riªng ë c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng. Cô thÓ lµ ®i nghiªn cøu t×m hiÓu c¸ch h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ c¸ch tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c«ng ty. 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng nghiªn cøu vµ ph¹m vi nghiªn cøu, tiÕn hµnh lùa chän ph¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc thÝch hîp lµ: ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö ®Ó thèng kª ®iÒu tra, thu thËp, ph©n tÝch c¸c th«ng LuËn v¨n tèt nghiÖp 3 tin vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty. §ã lµ c¸c läai chøng tõ hÖ thèng tµi kho¶n sö dông, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n, c¸c sè liÖu liªn quan ®Ó chøng minh lµm c¬ së dÉn d¾t cho viÖc kiÓm tra tÝnh hîp lý cña ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c«ng ty. 5. Nh÷ng ®ãng gãp chÝnh cña luËn v¨n Em hi väng ®Ò tµi mµ m×nh nghiªn cøu sÏ lµm tµi liÖu tham kh¶o h÷u Ých trong qu¸ tr×nh häc tËp, ®ång thêi gãp phÇn nhá vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 6. Bè côc cña luËn v¨n §Ó thùc hiÖn ®îc môc ®Ých trªn, ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, c¸c b¶ng biÓu phô lôc vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o luËn v¨n gåm ba ch¬ng: Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng. Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng. Ch¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. 1.1. Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. 1.1.1. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp trùc tiÕp s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. Ho¹t LuËn v¨n tèt nghiÖp 4 ®éng chñ yÕu cña mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vµ tiªu thô s¶n phÈm ®ã trªn thÞ trêng. Ngoµi ho¹t ®éng c¬ b¶n ®ã doanh nghiÖp s¶n xuÊt cßn tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng kh¸c nh cung cÊp mét sè dÞch vô, lao vô hay tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh… Nh vËy, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp sÏ ph¸t sinh rÊt nhiÒu lo¹i chi phÝ, nh÷ng lo¹i chi phÝ nµy ph¸t sinh thêng xuyªn vµ liªn tôc do ®ã ®Ó cã thÓ n¾m râ ®îc vÒ chi phÝ, tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm buéc mçi doanh nghiÖp ph¶i ®Æt ra yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1.1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.1.2.1. Vai trß Chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã vai trß rÊt lín ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cô thÓ: - Chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¬ së ®Ó so s¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ ®ã x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh, ®ång thêi nã lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm. - §©y lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t kÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp v× vËy th«ng qua chØ tiªu nµy cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ tèt hay xÊu. - Chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa quan träng trong viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó t×m ra mäi biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Qua tÝnh to¸n gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt gióp cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp t×m ra c¸c kh©u yÕu kÐm trong qu¶n lý ®Ó kh¾c phôc nh»m tæ chøc s¶n xuÊt ë ®¬n vÞ khoa häc h¬n 1.1.2.2. NhiÖm vô LuËn v¨n tèt nghiÖp 5 §Ó thùc hiÖn tèt kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p øng tèt yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - X¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. - Tæ chøc vËn dông c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho mµ doanh nghiÖp ®· lùa chän. - Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh, theo c¸c yÕu tè chi phÝ vµ kho¶n môc gi¸ thµnh. - LËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, ®Þnh kú tæ chøc ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp. - Tæ chøc kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ khèi lîng s¶n phÈm dë dang khoa häc, hîp lý, x¸c ®Þnh gi¸ thµnh vµ h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh s¶n xuÊt trong kú mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. 1.2. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.2.1. Chi phÝ s¶n xuÊt 1.2.1.1. Kh¸i niÖm Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng, sö dông c¸c nguån tµi lùc, vËt lùc ®Ó thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm, thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc lao vô, thu mua dù tr÷ hµng ho¸ lu©n chuyÓn, lu th«ng s¶n phÈm, hµng ho¸, thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t…kÓ c¶ chi cho c«ng t¸c qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp. §iÒu ®ã cã nghÜa doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c kho¶n phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm cã nhiÒu lo¹i, nhiÒu LuËn v¨n tèt nghiÖp 6 yÕu tè kh¸c nhau, ®Ó cã thÓ biÕt ®îc sè chi phÝ mµ doanh nghiÖp chi ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, nh»m tÝnh to¸n, tæng hîp c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý, mäi chi phÝ chi ra cuèi cïng ®Òu ®îc biÓu hiÖn b»ng thíc ®o tiÒn tÖ vµ ®îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. Tãm l¹i, chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh. 1.2.1.2. B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng nh÷ng bao gåm yÕu tè lao ®éng sèng cÇn thiÕt liªn quan ®Õn sö dông lao ®éng (tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng), lao ®éng vËt ho¸ ( khÊu hao TSC§, chi phÝ vÒ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu…) mµ cßn bao gåm mét sè kho¶n mµ thùc chÊt lµ mét phÇn gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra (c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng nh BHXH, BHYT, KPC§; c¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®îc hoµn tr¶ nh thuÕ GTGT kh«ng ®îc khÊu trõ, thuÕ tµi nguyªn… XÐt ë b×nh diÖn doanh nghiÖp vµ lo¹i trõ c¸c quy ®Þnh cña luËt thuÕ thu nhËp, chi phÝ s¶n xuÊt lu«n cã tÝnh c¸ biÖt, nã ph¶i bao gåm tÊt c¶ c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i chi ra ®Ó tån t¹i vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, bÊt kÓ ®ã lµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt hay kh«ng cÇn thiÕt, kh¸ch quan hay chñ quan. V× vËy thùc chÊt chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ hao phÝ vÒ lao ®éng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cña doanh nghiÖp. 1.2.1.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp gåm nhiÒu lo¹i, nhiÒu yÕu tè cã néi dung kinh tÕ, tÝnh chÊt, c«ng dông, môc ®Ých...vµ vai trß kh¸c nhau ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n cÇn thiÕt ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ. XuÊt ph¸t tõ c¸c môc ®Ých vµ yªu cÇu kh¸c nhau cña qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt còng ®îc ph©n lo¹i theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. LuËn v¨n tèt nghiÖp 7 * Ph©n lo¹i theo c«ng dông, môc ®Ých cña chi phÝ, chi phÝ. C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông cña chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi tîng bao gåm: - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu…sö dông trùc tiÕp vµo viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c«ng viÖc lao vô, dÞch vô. Kh«ng tÝnh vµo kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ nguyªn, vËt liÖu dïng vµo môc ®Ých phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt chung hay cho nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT vµ KPC§ trªn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt theo quy ®Þnh, kh«ng gåm cña nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp hay nh©n viªn kh¸c. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ nh÷ng chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung ë c¸c ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt ngoµi 2 kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp ®· nªu trªn. Bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. * Ph©n lo¹i theo néi dung cña chi phÝ: C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ ban ®Çu c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®îc s¾p xÕp theo tõng yÕu tè. Thùc chÊt chØ cã ba yÕu tè lµ chi phÝ vÒ lao ®éng, chi phÝ vÒ ®èi tîng lao ®éng vµ chi phÝ vÒ t liÖu lao ®éng. Tuy nhiªn ®Ó cung cÊp th«ng tin mét c¸ch cô thÓ theo tõng yÕu tè nh»m phôc vô vµ x©y dùng ph©n tÝch vèn lu ®éng, viÖc lËp vµ kiÓm tra vµ ph©n tÝch dù to¸n chi phÝ, c¸c yÕu tè chi phÝ trªn cã thÓ ®îc chi tiÕt ho¸ theo néi dung kinh tÕ cô thÓ cña nã. - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ c¸c lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, LuËn v¨n tèt nghiÖp 8 phô tïng thay thÕ, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n mµ doanh nghiÖp ®· sö dông cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú. - Chi phÝ nh©n c«ng: Bao gåm tiÒn c«ng ph¶i tr¶, tiÒn trÝch b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm x· héi, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n viªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp: lµ chi phÝ vÒ khÊu hao nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, nh c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ xëng, kho tµng… - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ c¸c lo¹i dÞch vô mua tõ bªn ngoµi nh tiÒn ®iÖn, tiÒn níc, tiÒn bu phÝ… - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Gåm toµn bé chi phÝ kh¸c dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngoµi 4 yÕu tè chi phÝ phÝ nãi trªn mµ doanh nghiÖp chi cho ho¹t ®éng trong kú. * Ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n xuÊt - Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ lîng tû lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú nh chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Chi phÝ cè ®Þnh (®Þnh phÝ): Lµ chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè khi thay ®æi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú nh chi phÝ vÒ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ vÒ ®iÖn th¾p s¸ng… C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa quan träng khi x©y dùng c¸c m« h×nh trong mèi quan hÖ s¶n lîng vµ lîi nhuËn nh»m x¸c ®Þnh ®iÓm hoµ vèn, ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh, n©ng cao hiªu qu¶ sö dông chi phÝ cña doanh nghiÖp. 1.2.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.2.2.1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh LuËn v¨n tèt nghiÖp 9 Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm (c«ng viÖc, lao vô) lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm (c«ng viÖc, lao vô) do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. VÒ thùc chÊt: Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ph¶n ¸nh lîng gi¸ trÞ cña nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®· thùc sù chi ra cho s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t, lao ®éng vµ tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, còng nh tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc, kinh tÕ, kü thuËt vµ c«ng nghÖ mµ doanh nghiÖp ®· sö dông nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n xuÊt, h¹ thÊp chi phÝ vµ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. 1.2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh §Ó ®¸p øng yªu cÇu cña qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. * Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh, gi¸ thµnh ®îc chia lµm 3 lo¹i: - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thµnh thùc tÕ kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ kú kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch thêng do bé phËn kÕ ho¹ch hoÆc do bé phËn kÕ to¸n qu¶n trÞ lËp vµ nã ®îc tiÕn hµnh tríc khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh chÕ t¹o, s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nã chÝnh lµ môc tiªu phÊn ®Êu trong kú kÕ ho¹ch, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Gi¸ thµnh ®Þnh møc: lµ gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ chØ tÝnh cho ®¬n vÞ s¶n phÈm. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc LuËn v¨n tèt nghiÖp 10 khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc cña doanh nghiÖp, lµ thíc ®o chÝnh x¸c ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n vËt t, lao ®éng trong s¶n xuÊt gióp cho ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Gi¸ thµnh thùc tÕ: Gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh vµ tËp hîp trong kú s¶n xuÊt t¹o s¶n phÈm vµ s¶n lîng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt ra trong kú. Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc vµ sö dông c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o s¶n phÈm. Nã lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. * Ph©n lo¹i theo ph¹m vi c¸c chi phÝ cÊu thµnh - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm bao gåm c¸c chi phÝ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho s¶n phÈm, c«ng viÖc, hay lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm ®îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n thµnh phÈm nhËp kho vµ gi¸ vèn hµng b¸n. - Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô: bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô chØ x¸c ®Þnh vµ tÝnh to¸n khi s¶n phÈm, c«ng viÖc hoÆc lao vô ®· ®îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh møc l·i tríc thuÕ cña doanh nghiÖp. 1.2.3. Mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gi÷a chóng cã mèi quan hÖ biÖn chøng chÆt chÏ víi nhau. Chóng ®Òu giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ LuËn v¨n tèt nghiÖp 11 nh»m phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, ph©n tÝch vµ kiÓm tra c«ng t¸c gi¸ thµnh. VÒ b¶n chÊt, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ 2 kh¸i niÖm gièng nhau chóng ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp chi ra trong qóa tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Tuy nhiªn, chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm hoµn thµnh, s¶n phÈm lµm dë mµ kh«ng cã chi phÝ ph¸t sinh vµ chi phÝ cha ph¸t sinh. Cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn s¶n phÈm hoµn thµnh nã chøa c¶ mét phÇn chi phÝ k× tríc chuyÓn sang (chi phÝ s¶n phÈm lµm dë ®Çu k×) kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt ë d¹ng cuèi k×, ngoµi ra nã cßn bao gåm mét phÇn chi phÝ thùc tÕ ®· ®îc c«ng bè vµo k× nµy (chi phÝ tõ tríc) hoÆc mét phÇn chi phÝ sÏ ph¸t sinh ë k× sau (chi phÝ ph¶i tr¶). Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau tõ sè liÖu tËp hîp ®îc ngêi ta sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh phÈm Chi phÝ SXPS trong kú CPSXDD§K A B Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm C D CPSXDDCK Qua s¬ ®å ta thÊy: AC=AB + BD – CD, hay: Z = D 1 + C – D2 Trong ®ã: Z : Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh D1: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú C : Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú (®· trõ c¸c kho¶n thu håi ghi gi¶m chi phÝ). D2 : Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú LuËn v¨n tèt nghiÖp 12 Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang (chi phÝ s¶n xuÊt dë dang) ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau hoÆc c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. 1.3. C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.3.1. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong DNSX Ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm: - TÝnh ®óng: §óng néi dung kinh tÕ cña chi phÝ vµ ®óng ®èi tîng chÞu phÝ. - TÝnh ®ñ: H¹ch to¸n ®ñ chi phÝ ph¸t sinh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. - KÞp thêi: Ghi chÐp vµo sæ kÞp thêi chÝnh x¸c, tÝnh gi¸ thµnh kÞp thêi phôc vô yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ. C¸c kho¶n môc yÕu tè chi phÝ tÝnh vµo gi¸ thµnh ph¶i ®Çy ®ñ 3 yÕu tè: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. 1.3.2. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi (giíi h¹n) ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh. ViÖc x¸c dÞnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp th× ph¶i dùa trªn c¸c c¨n cø sau: - §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. - Quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt chÕ t¹o s¶n phÈm. - §Æc ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ. - Yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt to lín trong viÖc tæ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tõ viÖc tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu LuËn v¨n tèt nghiÖp 13 ®Õn viÖc tËp hîp sè liÖu ghi chÐp trªn tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt. 1.3.3. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét hoÆc mét hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, theo tõng kho¶n môc trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh vµ tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong kú cña doanh nghiÖp. Cã 2 ph¬ng ph¸p ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: - Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp: Lµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Ph¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp: PhÇn lín dïng cho chi phÝ s¶n xuÊt chung v× chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ nªn ngay tõ ®Çu kh«ng thÓ h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng. CÇn ph¶i ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng, kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh tiªu thøc ph©n bæ hîp lý, ®¶m b¶o ®îc mèi quan hÖ tû lÖ thuËn gi÷a tæng sè chi phÝ cÇn ph©n bæ víi tiªu thøc ph©n bæ cña c¸c ®èi tîng. Ta cã thÓ sö dông mét sè tiªu thøc ph©n bæ sau: + Ph©n bæ theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh hoÆc trùc tiÕp. + Ph©n bæ theo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. + Ph©n bæ theo giê c«ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. + Ph©n bæ theo khèi lîng s¶n phÈm, träng lîng s¶n phÈm. + Ph©n bæ theo chi phÝ trùc tiÕp (gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp). Tr×nh tù ph©n bæ ®îc tiÕn hµnh nh sau: Bíc 1: X¸c ®Þnh tû lÖ ph©n bæ: LuËn v¨n tèt nghiÖp Tû lÖ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung 14 Tæng chi phÝ s¶n xuÊt chung = x 100 Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ Bíc 2: X¸c ®Þnh chi phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng: Møc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ = Tiªu chuÈn ph©n bæ cho ®èi tîng h¹ch to¸n x chi phÝ Tû lÖ ph©n bæ 1.3.4. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông * Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n: Tuú theo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n trëng tæ chøc viÖc lËp chøng tõ h¹ch to¸n ban ®Çu cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. - §èi víi chi phÝ NVL: PhiÕu xuÊt kho, phiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc ...; ho¸ ®¬n GTGT, ho¸ ®¬n b¸n hµng; chøng tõ thanh to¸n kh¸c. - §èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: B¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng, b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng, BHXH, c¸c chøng tõ kh¸c. - §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH, phiÕu xuÊt kho b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§; ho¸ ®¬n dÞch vô vµ c¸c chøng tõ kh¸c. * Tæ chøc tµi kho¶n sö dông: - Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn c¸c tµi kho¶n ®îc sö dông gåm: +TK 621 “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”. TK 621 ®îc sö dông ®Ó tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú vµ kÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. LuËn v¨n tèt nghiÖp 15 Nî TK 621 Cã TËp hîp chi phÝ nguyªn - Gi¸ trÞ NVL xuÊt kho vËt liÖu thùc tÕ ph¸t sinh. dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho. - KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh. x x Chó ý: - ViÖc tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp cã thÓ ®îc thùc hiÖn theo tËp hîp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp. - Ph¶i x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c chi phÝ NVL trùc tiÕp thùc tÕ sö dông trong kú: Chi phÝ NVL TrÞ gi¸ NVL TrÞ gi¸ NVL TrÞ gi¸ NVL TrÞ gi¸ phÕ trùc tiÕp - = sö dông + cßn l¹i ë ®Çu - cßn l¹i cuèi liÖu thu håi trong kú trong kú kú kú (nÕu cã) Tµi kho¶n liªn quan: TK 152,111,112,331,133... + TK 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. TK 622 ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. + TK 627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”. Nî TK 622 Cã TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n trùc tiÕp ph¸t sinh. c«ng trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh. x x LuËn v¨n tèt nghiÖp 16 TK 627 ®îc sö dông ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú vµ viÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n liªn quan. Nî TK 627 Cã TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi TK chung ph¸t sinh. phÝ s¶n xuÊt chung. - Cuèi kú ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. x x 627 ®îc chi tiÕt thµnh 6 tiÓu kho¶n: - 6271 “Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng” - 6272 “Chi phÝ vËt liÖu” - 6273 “Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt” - 6274 “Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” - 6277 “Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi” - 6278 “Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”. + TK 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”: §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Nî TK 154 TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Cã - Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi. - Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng. - Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh (cã thÓ nhËp kho hoÆc dem b¸n). D nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú. LuËn v¨n tèt nghiÖp 17 - Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: Ngoµi c¸c tµi kho¶n 621, 622, 627 kÕ to¸n chØ sö dông tµi kho¶n 154 cho chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú vµ sö dông thªm tµi kho¶n 631- gi¸ thµnh s¶n xuÊt. + TK 631 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Nî TK 631 Cã - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ kinh doanh dë dang ®Çu kú s¶n xuÊt tõ TK 154 sang. - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt - TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh dë dang cuèi kú sang TK 154. trong kú. - Gi¸ trÞ s¶n phÈm hoµn thµnh. x x * Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông TK142 “Chi phÝ tr¶ tríc” vµ TK335 “ChiphÝ ph¶i tr¶” + TK142 “Chi phÝ tr¶ tríc” ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ph¸t sinh trong kú vµ viÖc tÝnh chóng vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh cña kú t¬ng øng. Tµi kho¶n nµy cã 2 TK cÊp 2: - Tµi kho¶n 1421 “Chi phÝ tr¶ tríc” ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc thùc tÕ ph¸t sinh cã liªn quan tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nhiÒu kú h¹ch t¸on ph¶i ph©n bæ dÇn vµo nhiÒu kú h¹ch to¸n. - Tµi kho¶n 1422 “Chi phÝ chê kÕt chuyÓn”: Ph¶n ¸nh chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®· ph¸t sinh chê kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” trong kú kÕ to¸n sau. Tµi kho¶n nµy chØ ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã chu kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi. LuËn v¨n tèt nghiÖp 18 + Tµi kho¶n 335 “Chi phÝ ph¶i tr¶” dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c Nî TK 142 Cã C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi thùc tÕ ph¸t sinh. phÝ tr¶ tríc. - Ph©n bæ chi phÝ tr¶ tríc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. D nî: Chi phÝ tr¶ tríc chê ph©n bæ. kho¶n ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh trong kú nµy hoÆc nhiÒu kú sau. Nî TK335 Cã - Chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh - Chi phÝ ph¶i tr¶ dù tÝnh tríc ph¶i tr¶. vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh - Sè chªnh lÖch gi÷a chi phÝ doanh nhng thùc tÕ cha ph¸t ph¶i tr¶ lín h¬n sè chi phÝ sinh. thùc tÕ ®îc h¹ch to¸n. - Sè chªnh lÖch gi÷a chi phÝ thùc tÕ lín h¬n sè trÝch tríc tÝnh vµo chi phÝ. D cã: Ph¶n ¸nh sè chi phÝ ph¶i tr¶ ®· dù tÝnh tríc vµo chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh. 1.3.5. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt( KKTX) 1.3.5.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu… ®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt (ph©n xëng, bé LuËn v¨n tèt nghiÖp 19 phËn s¶n xuÊt hoÆc s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, lao vô…) th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng ®ã. Trêng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®îc th× ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ thêng ®îc sö dông lµ ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng lîng,… §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 “Chi phÝ NVL trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. Tr×nh tù h¹ch to¸n h¹ch to¸n: - Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu sö dông cho s¶n xuÊt trùc tiÕp: Nî TK 621 : Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ. Cã TK 152: Chi tiÕt theo nguyªn vËt liÖu - Mua nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt kh«ng nhËp kho: Nî TK 621 : Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ (gi¸ kh«ng thuÕ GTGT) Nî TK 133 (1331) : ThuÕ GTGT cña nguyªn vËt liÖu mua vµo Cã TK 111, 112, 331 - Cuèi kú nguyªn vËt liÖu kh«ng sö dông hÕt nhËp tr¶ l¹i kho: Nî TK 152 : Chi tiÕt theo vËt liÖu Cã TK 621: Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n LuËn v¨n tèt nghiÖp 20 - Cuèi th¸ng, kÕt chuyÓn (hoÆc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ) kÕ to¸n ghi: Nî TK154 : Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n Cã TK621 : Chi tiÕt theo theo vËt liÖu S¬ ®å 1.1: Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp TK154 TK621 TK138,152, TK152,1 53 XuÊt kho NVL dïng cho s¶ncho xuÊt KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùccho tiÕp TK111,1 41 NVL trùc tiÕp ngoµi mua kh«ng qua 811 Gi¸ trÞ SP háng b¾t båi th­êng, phÕ liÖu thu håi TK152 VËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp kho kho 1.3.5.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n thï lao ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô bao gåm tiÒn l¬ng chÝnh, tiÒn l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp vµ c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng. KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” ®Ó tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã liªn quan. Tr×nh tù h¹ch to¸n: - Trong kú: Nî TK 622 : Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n Cã TK 334: TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp hoÆc thuª ngoµi, tiÒn ¨n ca cho CNV. LuËn v¨n tèt nghiÖp 21 Cã TK 338: TiÒn trÝch BHXH, BHYT, KPC§ TK 3382 TrÝch BHYT 2% l¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp TK 3383 TrÝch BHXH 15% l¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp TK 3384 TrÝch KPC§ 2% l¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp Cã TK 335: TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt (nÕu doanh nghiÖp kh«ng bè trÝ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt nghØ phÐp ®Òu ®Æn trong n¨m). - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Nî TK 154 : Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n Cã TK 622: Chi tiÕt theo ®èi tîng h¹ch to¸n S¬ ®å 1.2 :Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK622 TK334 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ CNV TK154 KÕt chuyÓn chi phÝc«ng chotrùc nh©n tiÕp TK335 TrÝch tr­íc tiÒn l­ ¬ng nghØ phÐp TK338 C¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ 1.3.5.3. KÕ to¸n tËp chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ LuËn v¨n tèt nghiÖp 22 chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”, më chi tiÕt theo tõng ph©n xëng bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô. Tr×nh tù h¹ch to¸n: - TÝnh ra sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn ph©n xëng Nî TK 627 6271) - Chi tiÕt ph©n xëng, bé phËn (TK Cã TK 334- L¬ng nh©n viªn ph©n xëng - TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh (phÇn tÝnh vµo chi phÝ ) Nî TK 627 (TK 6271) - Chi tiÕt ph©n xëng, bé phËn Cã TK 338 (3382, 3383, 3384) - Chi phÝ vËt liÖu xuÊt kho dïng chung cho tõng ph©n xëng Nî TK 627 (TK 6272) - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng Cã TK 152 - Chi tiÕt theo vËt liÖu - C¸c chi phÝ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt dïng cho tõng ph©n xëng, bé phËn ( lo¹i ph©n bæ mét lÇn ): Nî TK 627 (TK 6273) - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng Cã TK 153 : Gi¸ trÞ CCDC xuÊt dïng (lo¹i ph©n bæ 1 lÇn) - TrÝch khÊu hao TSC§ cña ph©n xëng Nî TK 627 (TK 6274) Cã TK 214 kho¶n) - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng - Hao mßn TSC§ (chi tiÕt tiÓu LuËn v¨n tèt nghiÖp 23 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Nî TK 627 (TK6277) - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng Nî TK 133 (1331) - ThuÕ VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331…- Gi¸ trÞ mua ngoµi - C¸c chi phÝ ph¶i tr¶ (trÝch tríc) kh¸c tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú (chi phÝ söa ch÷a TSC§, chi phÝ ngõng s¶n xuÊt kÕ ho¹ch...): Nî TK 627 - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng Cã TK 335 - Chi tiÕt chi phÝ ph¶i tr¶ Cã TK 142 - Chi tiÕt chi phÝ tr¶ tríc - C¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Nî TK 627 (TK 6278) - Chi tiÕt theo tõng ph©n xëng Cã TK liªn quan (111,112) - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung Nî TK liªn quan (111,112,152,138) Cã TK 627 - Chi tiÕt ph©n xëng - Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 154 - Chi tiÕt theo ®èi tîng Cã TK 627- Chi tiÕt theo tiÓu kho¶n LuËn v¨n tèt nghiÖp 24 S¬ ®å 1.3: Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊtTK627 chung TK154 TK334 Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng TK335 Ph©n bæ (kÕt chuyÓn) chiSX phÝ Chi phÝ cho chung Chi phÝ theo dù to¸n TK111,112, 152 TK152,153 Chi phÝ vËt liÖu dông cô C¸c kho¶n thu håi chi phÝ cho ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung TK214 Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK632 KÕt chuyÓn CPSXC cè ®Þnh vµo gi¸ TK331,111, 112 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn TK1331 vèn ThuÕ GTGT ®Çu vµotrõ (nÕu ®­îc khÊu cã) Do chi phÝ s¶n xuÊt chung cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô trong ph©n xëng nªn cÇn thiÕt ph¶i ph©n bæ nµy cho tõng ®èi tîng (s¶n phÈm, dÞch vô) kho¶n chi phÝ nµy theo tiªu thøc ph©n bæ hîp lý: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, Tæng chi phÝ s¶n xuÊt c¬ b¶n (bao gåm chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp), … 1.3.5.4. KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tríc vµ chi phÝ ph¶i tr¶ * KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tríc: Chi phÝ tr¶ tríc lµ c¸c kho¶n chi thùc tÕ ®· ph¸t sinh ë kú nµy nhng cã liªn quan ®Õn c¸c kú s¶n xuÊt kinh doanh kÕ tiÕp sau. V× vËy, ph¶i tÝnh to¸n ph©n chia ®Òu, nh»m ®iÒu hoµ chi phÝ gi÷a c¸c kú kh«ng bÞ t¨ng cao ®ét biÕn ¶nh hëng ®Õn LuËn v¨n tèt nghiÖp 25 kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng kú. Thuéc lo¹i chi phÝ tr¶ tríc bao gåm: - Gi¸ trÞ CCDC xuÊt dïng thuéc lo¹i ph©n bæ nhiÒu lÇn. - Chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ ngoµi kÕ ho¹ch. - Gi¸ trÞ bao b× lu©n chuyÓn, ®å dïng cho thuª xuÊt dïng. - Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp chê kÕt chuyÓn (víi doanh nghiÖp cã chu kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi). - Chi phÝ nghiªn cøu, thÝ nghiÖm, ph¸t minh, s¸ng chÕ kh«ng ®ñ tiªu chuÈn cña TSC§ - TiÒn mua b¶o hiÓm tµi s¶n, b¶o hiÓm kinh doanh, lÖ phÝ lu th«ng bÕn b·i .v.v. VÒ nguyªn t¾c, c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ph¶i ®îc ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ trong c¸c n¨m tµi chÝnh cã liªn quan. Bëi vËy, viÖc tÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ tr¶ tríc ®· ph¸t sinh vµo c¸c kú h¹ch to¸n ph¶i ®îc kÕ ho¹ch ho¸ chÆt chÏ trªn c¬ së dù to¸n chi phÝ vµ kÕ ho¹ch ph©n bæ chi phÝ. Trong mét n¨m tµi chÝnh, kÕ to¸n cã thÓ ph©n bæ ®Òu cho c¸c th¸ng nÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt. - Tµi kho¶n sö dông : TK142 - Tr×nh tù h¹ch to¸n : (theo s¬ ®å 1.4) * KÕ to¸n chi phÝ ph¶i tr¶: Chi phÝ ph¶i tr¶ lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ thùc tÕ cha ph¸t sinh nhng ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ cña kú h¹ch to¸n. Chi phÝ ph¶i tr¶ trong doanh nghiÖp thêng bao gåm: - Chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh trong kÕ ho¹ch. - ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt trong kÕ ho¹ch - TiÒn thuª tµi s¶n cè ®Þnh, mÆt b»ng kinh doanh, dông cô…cha tr¶ - C¸c dÞch vô mua ngoµi sÏ cung cÊp… Tµi kho¶n sö dông: TK335 “Chi phÝ ph¶i tr¶” LuËn v¨n tèt nghiÖp 26 Tr×nh tù h¹ch to¸n : theo s¬ ®å 1.5 S¬ ®å 1.4: Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ tr¶ tríc TK 111, 112, TK142 TK 627, 641, 311 Chi phÝ tr¶ tr­íc ®· thanh to¸n cho ng­êi b¸n, ng­êi cho thuª TK 331 Chi phÝ tr¶ tr­íc ch­a thanh to¸n cho ng­êi b¸n TK 2413 Gi¸ trÞ TS thu håi tõ liÖu, CCDC phÕ TK 152, 153 háng Chi phÝ SCL TSC§ ngoµi kÕ ho¹ch ®· ®­îc quyÕt to¸n TK 153 642 Ph©n bæ dÇn chi phÝ tr¶ tr­íc vµoc¸c kú h¹ch to¸n TK 111, Sè tiÒn ph¶i thu tõ 138 nh÷ng ng­êi lµm háng CCDC Gi¸ trÞ CCDC xuÊt dïng chê ph©n bæ S¬ ®å 1.5: Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ ph¶i tr¶ TK 334 TiÒn l­¬ng nghØ phÐp thùc tÕ ph¸t sinh TK 335 241 3 Chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ thùc tÕ khi hoµn thµnh 111,112,152,1 53 … C¸c chi phÝ kh¸c thùc tÕ ph¸t sinh TK liªn quan PhÇn chªnh lÖch (CF thùc tÕ < CF ®· trÝch tr­íc) 627,641,64 2 TrÝch tr­íc chi phÝ SC lín TSC§ ph¶i tr¶ vµo CFKD TrÝch tr­íc chi phÝ kh¸c ph¶i tr¶ vµo CFKD 622 TrÝch tr­íc TL nghØ phÐp ph¶i tr¶ vµo CFKD TK liªn quan PhÇn chªnh lÖch (CF thùc tÕ > CF ®· trÝch tr­íc) LuËn v¨n tèt nghiÖp 27 LuËn v¨n tèt nghiÖp 28 1.3.5.5. KÕ to¸n thiÖt h¹i s¶n phÈm háng - S¶n phÈm háng lµ nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®¹t tiªu chuÈn kü thuËt ®· ®Þnh tríc. S¶n phÈm háng gåm cã 2 lo¹i: S¶n ph¶m háng söa ch÷a ®îc vµ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc. S¶n phÈm háng söa ch÷a ®îc lµ nh÷ng s¶n phÈm háng vÒ mÆt kÜ thuËt cã kh¶ n¨ng söa ch÷a thµnh s¶n phÈm ®¶m b¶o tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh vÒ mÆt kinh tÕ cã hiÖu qu¶. Cßn s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc lµ nh÷ng s¶n phÈm háng vÒ mÆt kü thuËt kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc hoÆc cã thÓ söa ch÷a ®îc nhng kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ. Trong quan hÖ víi c«ng t¸c kÕ ho¹ch, c¶ hai lo¹i s¶n phÈm háng nãi trªn ®îc chi tiÕt thµnh s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc vµ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc. Nh÷ng s¶n phÈm háng mµ doanh nghiÖp dù kiÕn sÏ x¶y ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc coi lµ háng trong ®Þnh møc. S¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc lµ nh÷ng s¶n phÈm háng ngoµi dù kiÕn cña nhµ s¶n xuÊt do c¸c nguyªn nh©n chñ quan hoÆc kh¸ch quan. ThiÖt h¹i cña nh÷ng s¶n phÈm nµy kh«ng ®îc chÊp nhËn nªn chi phÝ cña chóng kh«ng ®îc céng vµo chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh phÈm mµ thêng ®îc xem lµ kho¶n phÝ tæn thêi kú, ph¶i trõ vµo thu nhËp. V× thÕ cÇn ph¶i h¹ch to¸n riªng gi¸ trÞ thiÖt h¹i cña nh÷ng s¶n phÈm ngoµi ®Þnh møc vµ xem xÐt tõng nguyªn nh©n g©y ra s¶n phÈm háng ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý. - Tr×nh tù h¹ch to¸n: + §èi víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc: -> Khi ph¸t sinh söa ch÷a s¶n phÈm háng: Nî TK621,622,627 Cã TK152,153,334,338,… -> Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ ®ã vµo TK154 Nî TK154 Cã TK621,622,627 LuËn v¨n tèt nghiÖp 29 + §èi víi s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc, tr×nh tù h¹ch to¸n theo s¬ ®å 1.6 LuËn v¨n tèt nghiÖp 30 S¬ ®å 1.6: Tr×nh tù h¹ch to¸n thiÖt h¹i s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc TK1381 TK152,153,334 TK154 ,338 Chi phÝ söa ch÷a Gi¸ trÞ vÒ thiÖt h¹i s¶n SP háng phÈm®Þnh hángmøc cã thÓ söa ch÷a ngoµi ®­îc TK154,155,157,6 32 Gi¸ trÞ SP háng kh«ng söa ch÷a ®­îc TK1388,15 2 Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi vµ c¸c kho¶n båi th­ êng 1.3.5.6. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Cuèi kú, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ë TK 621, TK 622, TK 627 ®îc kÕt chuyÓn sang bªn nî TK 154 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong kú (theo s¬ ®å 1.7) S¬ ®å 1.7: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p KKTX TK 621 TK 154 K/C chi phÝ NVLTT TK 152, 138 C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ TK 622 TK 155 K/C chi phÝ NCTT NhËp kho Göi b¸n TK 627 K/C chi phÝ SXC Tiªu thô th¼ng TK 157 TK 632 LuËn v¨n tèt nghiÖp 31 1.3.6. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt (KK§K) Theo ph¬ng ph¸p nµy, cuèi kúchi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp trªn c¸c TK 621, TK 622, TK 627 kh«ng kÕt chuyÓn sang TK 154 mµ kÕt chuyÓn sang TK 631 “ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt”. §èi víi c¸c doanh nghiÖp sö dông ph¬ng ph¸p nµy th× cuèi kú ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ tån kho cuèi kú ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ NVL, hµng ho¸ xuÊt dïng trong kú. Khi ®ã c¸c tµi ko¶n hµng tån kho (TK 152, TK 153, TK 154…) chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt liÖu, s¶n phÈm hµng ho¸ tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú. §Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp vµ mua hµng theo tõng lÇn nhËp hoÆc mua trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc, kÕ to¸n sö dông TK 611. Hµng ngµy kÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô xuÊt kho trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc mµ tæng sè xuÊt kho ®îc x¸c ®Þnh vµo cuèi kú trªn c¬ së biªn b¶n kiÓm kª thùc tÕ hµng tån kho: Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ thùc + NVL xuÊt tÕ NVL dïng tån ®Çu kú Gi¸ thùc tÕ NVL nhËp trong kú Gi¸ tÕ tån kú thùc NVL cuèi - Tr×nh tù h¹ch to¸n ®îc ph¶n ¸nh theo s¬ ®å 1.8 1.4. C«ng t¸c kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.4.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh trong kú * §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ lµ s¶n phÈm, b¸n s¶n phÈm, dÞch vô, lao vô ®· hoµn thµnh tuú theo yªu cÇu cña h¹ch to¸n vµ tiªu thô s¶n phÈm. * §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gièng nhau ë b¶n chÊt chung, ®Òu lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ cïng phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý, ph©n tÝch kiÓm tra chi phÝ vµ gi¸ thµnh. Nhng chóng còng cã ®iÓm kh¸c nhau lµ: LuËn v¨n tèt nghiÖp 32 * X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ x¸c ®Þnh ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ ®îc tËp hîp ph¸t sinh trong kú. Cßn x¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ cã nhiÒu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. LuËn v¨n tèt nghiÖp 33 S¬ ®å 1.8: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p KK§K TK154 TK631 KÕt chuyÓn chi phÝ SXDD ®Çu kú TK611 Chi phÝ NVL trùc tiÕp TK611 TK154 KÕt chuyÓn chi phÝ SXDD cuèi kú TK152,138.1,31 1 TK621 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp PhÕ liÖu thu håi, Gi¸ trÞ SP háng, b¾t båi th­ êng TK627 Chi phÝ NVL, CCDC TK334,338 TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­ ¬ng TK214 KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh TK111,112 TK111,112 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn TK632 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung Gi¸ trÞ s¶n phÈm hoµn hoµn thµnh thanh LuËn v¨n tèt nghiÖp 34 Tuy nhiªn, trong nhiÒu trêng hîp ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm còng lµ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Do ®ã, ®Ó ph©n biÖt ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh khi chóng ®ång nhÊt lµ mét chóng ta ph¶i c¨n cø vµo c¸c c¬ së sau ®©y: - C¨n cø vÒ tæ chøc s¶n xuÊt th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng c«ng viÖc. - C¨n cø vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ -> Víi s¶n xuÊt gi¶n ®¬n: ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ nh÷ng s¶n phÈm hoµn thµnh. -> Víi s¶n xuÊt phøc t¹p liªn tôc: th× ®ã lµ thµnh phÈm ë c¸c giai ®o¹n vµ nöa thµnh phÈm ë c¸c giai ®o¹n. 1.4.2. C«ng t¸c kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang Sau khi ®· tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong kú, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh, cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ khèi lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo c¸c ph¬ng ph¸p phï hîp. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ s¶n xuÊt mµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ph¶i chÞu. Do ®ã nã rÊt phøc t¹p, kh«ng thÓ thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c tuyÖt ®èi vµ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn tÝnh trung thùc hîp lý cña gi¸ thµnh. KÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cô thÓ vÒ tæ chøc s¶n xuÊt, vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ, vÒ tÝnh chÊt cÊu thµnh cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ yªu cÇu qu¶n lý cña tõng ®¬n vÞ ®Ó vËn dông ph¬ng ph¸p ®¸nh gia s¶n phÈm dë dang thÝch hîp. Tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ cña mçi doanh nghiÖp mµ cã thÓ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p sau: * Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Theo ph¬ng ph¸p nµy, s¶n phÈm dë dang cuèi kú chØ tÝnh to¸n phÇn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, cßn chi phÝ LuËn v¨n tèt nghiÖp 35 nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh c¶ cho thµnh phÈm chÞu. Chi phÝ s¶n = phÈm dë dang cuèi kú Chi phÝ s¶n Chi phÝ phÈm dë + NVLTT ph¸t S¶n lîng dang ®Çu x sinh trong kú cña s¶n kú phÈm dë S¶n lîng cña S¶n lîng cña dang cuèi thµnh phÈm + s¶n phÈm dë kú dang cuèi kú * Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. Theo ph¬ng ph¸p nµy, tríc hÕt kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo khèi lîng vµ møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang ®Ó tÝnh khèi lîng s¶n phÈm dë dang vµ møc ®é hoµn thµnh cña chóng tõ ®ã quy ®æi khèi lîng s¶n phÈm dë dang ra khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng… Sau ®ã, lÇn lît tÝnh tõng kho¶n môc chi phÝ cho s¶n phÈm dë dang theo c«ng thøc: - §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu d©y chuyÒn c«ng nghÖ nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp s¶n xuÊt: Chi phÝ NVL = chÝnh tÝnh cho s¶n phÈm dë dang Chi phÝ NVL Chi phÝ NVL + chÝnh ®Çu chÝnh ph¸t Sè s¶n kú sinh trong kú x phÈm dë Sè s¶n Sè s¶n phÈm dang + phÈm hoµn dë dang kh«ng quy thµnh kh«ng quy ®æi ®æi - §èi víi chi phÝ bá dÇn vµo trong qu¸ tr×nh nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung: CPNCTT , CPSXC CPNCTT, CPSXC LuËn v¨n tèt nghiÖp tÝnh cho s¶n = phÈm dë dang 36 Sè lîng s¶n Sè lîng s¶n + phÈm hoµn phÈm hoµn Sè lîng s¶n thµnh thµnh t¬ng x phÈm ®¬ng hoµn thµnh t¬ng ®¬ng * Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ®· x©y dùng ®îc ®Þnh møc chi phÝ hîp lý hoÆc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p ®Þnh møc. Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi lîng s¶n phÈm dë dang ®· kiÓm kª ë tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Þnh møc tõng kho¶n môc chi phÝ ë tõng c«ng ®o¹n chÕ biÕn ®Ó tÝnh ra chi phÝ ®Þnh møc cña khèi lîng s¶n phÈm lµm dë, sau ®ã tËp hîp l¹i cho tõng lo¹i s¶n phÈm 1.4.3. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm lµ ph¬ng ph¸p sö dông sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp trong kú ®Ó kÕ to¸n tÝnh ra tæng gÝa thµnh vµ gÝa thµnh ®¬n vÞ theo tõng kho¶n môc chi phÝ quy ®Þnh cho c¸c ®èi tîng tÝnh tæng. C¸c kho¶n môc chi phÝ bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý c¸c kho¶n môc cã thÓ chi tiÕt h¬n ®Ó phôc vô th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n lý vÒ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. 1.4.3.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh gi¶n ®¬n. Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh gi¶n ®¬n, cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp, ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n nh ngµnh ®iÖn, dÇu ®èt… LuËn v¨n tèt nghiÖp 37 Trong lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy quy tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n, khÐp kÝn, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, sè lîng mÆt hµng Ýt, s¶n xuÊt víi khèi lîng lín s¶n phÈm, sè lîng s¶n phÈm dë dang kh«ng cã hoÆc nÕu cã kh«ng ®¸ng kÓ. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp nµy lµ tõng lo¹i s¶n phÈm hay dÞch vô. GÝa thµnh s¶n phÈm tÝnh theo ph¬ng ph¸p nµy b»ng c¸ch: Tæng gi¸ thµnh SP = SPDD ®Çu kú + CPSXPS trong kú SPDD cuèi kú Gi¸ thµnh ®¬n vÞ = 1.4.3.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh ph©n bíc. Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh ph©n bíc ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt phøc t¹p theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, quy tr×nh c«ng nghÖ gåm nhiÒu bíc (giai ®o¹n) nèi tiÕp nhau theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, mçi bíc t¹o ra mét lo¹i b¸n thµnh phÈm vµ b¸n thµnh phÈm cña bíc tríc lµ ®èi tîng (hay nguyªn liÖu) chÕ biÕn cña bíc sau th× ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch hîp nhÊt lµ h¹ch to¸n theo bíc chÕ biÕn (giai ®o¹n c«ng nghÖ). Theo ph¬ng ph¸p nµy chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh thuéc giai ®o¹n nµo sÏ tËp hîp cho giai ®o¹n ®ã. §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sÏ tËp hîp theo tõng ph©n xëng, sau ®ã míi ph©n bæ cho c¸c bíc theo tiªu thøc phï hîp. Tuú theo tÝnh chÊt hµng ho¸ cña b¸n thµnh phÈm vµ yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®îc tËp hîp theo ph¬ng ¸n cã b¸n thµnh phÈm vµ ph¬ng ¸n kh«ng cã b¸n thµnh phÈm. * Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh ph©n bíc cã tÝnh gÝa thµnh b¸n thµnh phÈm. Ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn tuÇn tù, ®Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng th× kÕ to¸n ph¶i lÇn lît tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm cña giai LuËn v¨n tèt nghiÖp 38 ®o¹n tríc vµ chuyÓn sang giai ®o¹n sau mét c¸ch tuÇn tù ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cña giai ®o¹n sau vµ cø tiªp tôc nh vËy cho ®Õn khi tÝnh ®îc gi¸ thµnh thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp cã b¸n thµnh phÈm cã gi¸ trÞ sö dông ®éc lËp, cã thÓ nhËp kho hoÆc ®em b¸n. Khi ®ã: GÝa thµnh b¸n = thµnh phÈm bíc 1 Chi phÝ nguyªn + vËt liÖu chÝnh Chi phÝ chÕ biÕn bíc 1 GÝa thµnh b¸n = thµnh phÈm bíc 2 Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm b- + íc 1 chuyÓn sang Chi phÝ chÕ biÕn bíc 2 GÝa thµnh b¸n thµnh phÈm b- = íc n-1 Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm b- + íc n-2 chuyÓn sang Chi phÝ chÕ biÕn bíc n-1 GÝa thµnh b¸n thµnh phÈm = hoµn thµnh Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm bíc n-1 chuyÓn sang …… + Chi phÝ chÕ biÕn bíc n * Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh ph©n bíc kh«ng tÝnh gÝa thµnh b¸n thµnh phÈm. CPNVL chÝnh tÝnh cho thµnh phÈm Chi phÝ chÕ Chi phÝ + biÕn bíc 1 + … chÕ biÕn = tÝnh vµo + bíc n thµnh phÈm tÝnh vµo thµnh phÈm Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh Ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn song song ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp mµ b¸n thµnh phÈm trong tõng giai ®o¹n kh«ng cã gi¸ trÞ sö dông ®éc lËp, kh«ng nhËp kho hay ®em b¸n, kh«ng h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé trong LuËn v¨n tèt nghiÖp 39 tõng giai ®o¹n. Do ®ã, ë nh÷ng doanh nghiÖp nµy chØ tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng, kh«ng tÝnh gÝa thµnh b¸n thµnh phÈm trong tõng giai ®o¹n. Néi dung tÝnh nh sau: 1.4.3.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng ¸p dông thÝch hîp víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, hµng lo¹t theo ®¬n ®Æt hµng. Sau khi s¶n xuÊt vµ giao hµng xong cho kh¸ch hµng th× s¶n phÈm ®ã kh«ng tiÕp tôc s¶n xuÊt n÷a. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ lµ tõng ®¬n ®Æt hµng vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong ®¬n ®Æt hµng ®ã. C¸ch tÝnh nµy kh«ng quan t©m ®Õn tÝnh chÊt ®¬n gi¶n hay phøc t¹p cña quy tr×nh s¶n xuÊt. Khi mét ®¬n ®Æt hµng míi ®îc ®a vµo s¶n xuÊt, kÕ to¸n ph¶i më ngay cho mçi ®¬n ®Æt hµng ®ã mét b¶ng tÝnh gi¸ thµnh, cuèi mçi th¸ng c¨n cø chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®îc tËp hîp ë tõng ph©n xëng, ®éi s¶n xuÊt theo tõng ®¬n ®Æt hµng trong sæ kÕ to¸n chi tiÕt s¶n phÈm s¶n xuÊt ghi sang c¸c b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cã liªn quan. NÕu ®¬n ®Æt hµng ®ã cha hoµn thµnh th× kÕ to¸n cha tÝnh gi¸ thµnh mµ tËp hîp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Trêng hîp ®¬n ®Æt hµng ®ã hoµn thµnh th× kÕ to¸n céng l¹i tÝnh tæng gi¸ thµnh, chia sè lîng thµnh phÈm tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ. 1.4.3.4. Ph¬ng ph¸p tÝnh lo¹i trõ chi phÝ. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp cã cïng mét quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n xuÊt ra 2 lo¹i s¶n phÈm: s¶n phÈm chÝnh lµ nhiÖm vô kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm phô kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó tÝnh ®óng gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh ph¶i lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô. C«ng thøc tÝnh nh sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp Gi¸ thµnh s¶n phÈm = chÝnh Chi phÝ s¶n xuÊt + tËp hîp trong kú 40 Chªnh lÖch chi phÝ s¶n xuÊt dë dang §K vµ CK Chi phÝ s¶n phÈm phô 1.4.3.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp mµ trong cïng mét quy tr×nh s¶n xuÊt cïng sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ®Çu vµo vÒ vËt liÖu, nh©n c«ng, m¸y mãc thiÕt bÞ nhng ®ång thêi laÞ thu ®îc c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau vµ chi phÝ kh«ng h¹ch to¸n riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®îc mµ ph¶i h¹ch to¸n chung cho c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo hÖ sè quy ®æi ®Ó quy c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm tiªu chuÈn råi dùa vµo tæng chi phÝ liªn quan ®Õn gi¸ thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· tËp hîp ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm tiªu chuÈn vµ gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. Tr×nh tù tÝnh gi¸ thµnh theo ph¬ng ph¸p hÖ sè nh sau: Bíc 1: X¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh cña c¸c lo¹i s¶n phÈm b»ng ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n: Tæng thµnh xuÊt c¸c lo¹i phÈm gi¸ Gi¸ trÞ s¶n = s¶n phÈm + cña dë dang s¶n ®Çu kú Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú Bíc 2: Quy ®æi sè lîng s¶n phÈm tõng lo¹i trong nhãm thµnh s¶n phÈm gèc theo hÖ sè quy ®æi. Sè lîng Sè lîng tõng HÖ sè quy s¶n phÈm = lo¹i s¶n x ®æi cho tõng tiªu chuÈn phÈm lo¹i s¶n phÈm Bíc 3: X¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña s¶n phÈm gèc Tæng gi¸ thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP tiªu chuÈn = LuËn v¨n tèt nghiÖp 41 Tæng sè lîng s¶n phÈm tiªu chuÈn Bíc 4: X¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm trong nhãm Gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n phÈm Gi¸ HÖ sè quy cho = thµnh x ®æi ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n s¶n phÈm phÈm gèc 1.4.3.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp mµ trong cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm cã quy c¸ch, phÈm chÊt kh¸c nhau nhng kh«ng quy ®æi ra s¶n phÈm tiªu chuÈn ®îc v× nh÷ng s¶n phÈm nµy cã gi¸ trÞ sö dông kh¸c nhau. Tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i lËp gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Cuèi kú, kÕ to¸n c¨n cø vµo sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i ®Ó x¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch. ΣGi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Σ(SLSP hoµn thµnh TT x Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP kÕ ho¹ch) Cuèi kú kÕ to¸n tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c s¶n phÈm. Sau ®ã tÝnh tû lÖ gi¸ thµnh. Tû lÖ gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh TT cho tõng lo¹i = Σ GTKH cña tõng lo¹i x Tû lÖ gi¸ thµnh 1.4.3.7. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo gi¸ thµnh ®Þnh møc. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt LuËn v¨n tèt nghiÖp 42 ®· ®Þnh h×nh vµ s¶n phÈm ®i vµo s¶n xuÊt æn ®Þnh; c¸c lo¹i ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt ®· t¬ng ®èi hîp lý; tr×nh ®é tæ chøc vµ nghiÖp vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¬ng ®èi v÷ng vµng, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu tiÕn hµnh cã nÒ nÕp chÆt chÏ. Tríc hÕt ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt hiÖn hµnh ®Ó tÝnh vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®Þnh møc, sau ®ã x¸c ®Þnh sè chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc v× gi¸ thµnh ®Þnh møc tÝnh theo c¸c møc hiÖn hµnh do vËy khi cã sù thay ®æi ®Þnh møc cÇn ph¶i tÝnh to¸n l¹i ®Þnh møc vµ sè chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc b»ng sè chªnh lÖch gi÷a ®Þnh møc cò vµ ®Þnh møc míi. Cuèi cïng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc sè chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc, chÝnh lµ sè chªnh lÖch gi÷a chi phÝ theo thùc tÕ vµ chi phÝ theo ®Þnh møc. C¸ch tÝnh theo ph¬ng ph¸p nµy nh sau: Gi¸ = thµnh thùc tÕ s¶n phÈm Gi¸ thµnh ®Þnh møc ± Chªnh lÖch do ± thay ®æi ®Þnh møc Chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc 1.5. Sæ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.5.1. H×nh thøc Chøng tõ ghi sæ §Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ: C¨n cø trùc tiÕp ®Ó ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp lµ “Chøng tõ ghi sæ” .ViÖc ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp bao gåm: - Ghi theo tr×nh tù thêi gian trªn sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ. - Ghi theo néi dung kinh tÕ trªn sæ c¸i. Chøng tõ ghi sæ do kÕ to¸n lËp trªn c¬ së tõng chøng tõ gèc hoÆc B¶ng Tæng hîp c¸c chøng tõ gèc cïng lo¹i, cã cïng néi dung kinh tÕ. LuËn v¨n tèt nghiÖp 43 Chøng tõ ghi sæ ®îc ®¸nh sè hiÖu liªn tôc trong tõng th¸ng hay c¶ n¨m (theo sè thø tù trong sæ ®¨ng kÝ chøng tõ ghi sæ) vµ cã chøng tõ gèc ®Ýnh kÌm, ph¶i ®îc kÕ to¸n trëng duyÖt tríc khi ghi sæ kÕ to¸n. H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: - Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, - Sæ c¸i - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å 1.9: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc Chøng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc Sæ quü Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i Sæ,thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¶ng c©n ®èi Sè ph¸t sinh Ghi hµng th¸ng Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu,kiÓm tra 1.5.2. H×nh B¸o C¸o Tµi ChÝnh thøc sæ kÕ to¸n nhËt kÝ chung Nguyªn t¾c ®Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thøc kÕ to¸n NhËt kÝ chung : TÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh ®Òu ph¶i ®îc ghi vµo sæ NhËt kÝ, mµ träng t©m lµ sæ NhËt ký chung, theo tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh va ®Þnh kho¶n kÕ LuËn v¨n tèt nghiÖp 44 to¸n cña ngiÖp vô ®ã, sau ®ã lÊy sè liÖu trªn c¸c sæ NhËt kÝ chung dÓ ghi sæ c¸i theo tõng ngiÖp vô ph¸t sinh. H×nh thøc kÕ to¸n NhËt kÝ chung gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n chñ yÕu sau ®©y: - Sæ nhËt kÝ chung. - Sæ c¸i. - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å 1.10: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký chung Chøng tõ gèc Sæ nhËt kÝ ®Æc biÖt Sæ nhËt kÝ chung Sæ,thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¶ng c©n ®èi Sè ph¸t sinh B¸o C¸o Tµi ChÝnh Ghi hµng th¸ng Ghi cuèi th¸ng,hoÆc ®Þnh k× Quan hÖ ®èi chiÕu 1.5.3.H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt kÝ - Sæ c¸i. §Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thøc NhËt kÝ-Sæ c¸i: C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc kÕt hîp ghi chÐp theo tr×nh tù thêi gian vµ theo néi dung kinh tÕ (theo tµi kho¶n kÕ to¸n) trªn cïng 1 quyÓn sæ kÕ to¸n tæng hîp duy nhÊt lµ sæ NhËt kÝ-Sæ c¸i. C¨n cø ®Ó ghi vµo sæ NhËt kÝ - Sæ c¸i lµ c¸c chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc. LuËn v¨n tèt nghiÖp 45 H×nh thøc kÕ to¸n NhËt kÝ-Sæ c¸i gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: - NhËt kÝ - Sæ c¸i. - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å 1.11: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký-Sæ c¸i Chøng tõ gèc Sæ quü B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc NhËt ký-Sæ c¸i Sæ,thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o C¸o Tµi ChÝnh Ghi hµng th¸ng Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu,kiÓm tra 1.5.4. H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt kÝ chøng tõ: Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña h×nh thøc kÕ to¸n NhËt kÝ chøng tõ: - TËp hîp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo bªn Cã cña c¸c tµi kho¶n ®èi øng Nî. - KÕt hîp chÆt chÏ viÖc ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian víi viÖc hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô theo néi dung kinh tÕ (theo tµi kho¶n). - KÕt hîp réng r·i viÖc h¹ch to¸n tæng hîp víi h¹ch to¸n chi tiÕt trªn cïng mét sæ kÕ to¸n vµ trong cïng mét qu¸ tr×nh ghi chÐp. LuËn v¨n tèt nghiÖp 46 - Sö dông c¸c mÉu sæ in s½n c¸c quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n, chØ tiªu qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: - NhËt ký chøng tõ - B¶ng kª - Sæ c¸i - Sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å 1.12: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký chøng tõ Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bæ B¶ng kª NhËt ký chøng tõ Sæ c¸i B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi hµng th¸ng Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt LuËn v¨n tèt nghiÖp 47 Ch¬ng 2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh phÈm t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng 2.1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng C«ng ty 189 Bé Quèc Phßng lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc Bé Quèc Phßng, ®îc phÐp ho¹t ®éng vÇ h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Bé T LÖnh Qu©n khu ba. Xëng 10B C«ng binh trùc thuéc Bé tham mu Qu©n khu ba, víi chøc n¨ng, nhiÖm vô: gia c«ng c¬ khÝ, söa ch÷a khÝ tµi, trang bÞ phôc vô cho nhiÖm vô s½n sµng chiÕn ®Êu. Nh»m thÝch øng víi sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN, th¸ng 1 n¨m 1989 Xëng 10B C«ng binh ®îc Bé Quèc Phßng ra LuËn v¨n tèt nghiÖp 48 quyÕt ®Þnh thµnh lËp XÝ nghiÖp 189 Qu©n khu ba lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh, víi chøc n¨ng lµ söa ch÷a ®ãng míi c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i thuû, bé, thùc hiÖn dÞch vô vËt t, kim khÝ phôc vô ngµnh ®ãng tµu. Th¸ng 8 n¨m 1993, XÝ nghiÖp 189 ®îc ®¨ng ký thµnh lËp doanh nghiÖp Nhµ níc theo QuyÕt ®Þnh sè 481/Q§-QP ngµy 04/08/1993 cña Bé trëng Bé Quèc Phßng, sè ®¨ng ký kinh doanh 108195 ngµy 18/09/1993 do träng tµi kinh tÕ thµnh phè H¶i Phßng cÊp, víi chøc n¨ng nhiÖm vô kh«ng thay ®æi nhng nhiÖm vô ®ãng míi c¸c lo¹i tµu ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. Th¸ng 4 n¨m 1996 ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn, XÝ nghiÖp 189 ®îc ®æi thµnh C«ng ty 189 Bé Quèc Phßng theo QuyÕt ®Þnh sè 566/Q§-QP ngµy 22/04/1996 cña Bé trëng Bé Quèc Phßng, sè ®¨ng ký kinh doanh 108195 ngµy 15/06/1996 do UBKH Thµnh phè H¶i Phßng cÊp, ngoµi chøc n¨ng, nhiÖm vô ®· ®îc giao cã bæ sung thªm chøc n¨ng thùc hiÖn dÞch vô vËn t¶i ®êng s«ng, ®êng bé. N¨m 1998, do nhu cÇu më réng thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng vËt t, trang thiÕt bÞ phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty 189 ®· ®îc Bé Th¬ng M¹i cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp nhËp khÈu trùc tiÕp nh»m phôc vô vËt t, trang thiÕt bÞ cho ngµnh ®ãng tµu. HiÖn nay c«ng ty 189 lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ ®ãng míi vµ söa ch÷a tµu, xuång cã uy tÝn lín trong nghµnh c«ng nghiÖp tµu thuû ViÖt Nam. §· cã nh÷ng s¶n phÈm lÇn ®Çu tiªn ®îc ®ãng míi ë ViÖt Nam thay thÕ cho c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu do C«ng ty thùc hiÖn nh tµu tuÇn tra 34m vá hîp kim nh«m mang ký hiÖu thiÕt kÕ TT120 ®ãng cho lùc lîng C¶nh s¸t biÓn ViÖt Nam theo chØ ®Þnh cña Thñ Tíng chÝnh phñ, tÇu kh¸ch cao tèc hai th©n vá hîp kim nh«m mang ký hiÖu thiÕt kÕ ST180 cã søc chë 250 kh¸ch. Víi n¨ng lùc hiÖn t¹i, hµng n¨m c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn: LuËn v¨n tèt nghiÖp 49 - §ãng míi tõ 1-2 chiÕc tµu biÓn vËn t¶i cã träng t¶i tíi 1000 tÊn. - §ãng míi tõ 1-3 chiªc tµu tuÇn tra, tµu kh¸ch cao tèc. - §ãng míi kho¶ng 150 chiÕc xuån cao tèc vá hîp kim nh«m. - Söa ch÷a vµ b¶o dìng ®Þnh kú cho 20 lît tµu, xuång c¸c lo¹i. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cßn thùc hiÖn dÞch vô vËn t¶i ®êng s«ng, ®êng bé, xuÊt nhËp khÈu vµ kinh doanh c¸c lo¹i trang thiÕt bÞ, vËt t kim khÝ phôc vô cho ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu. 2.1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh 2.1.2.1. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty bao gåm : ®ãng míi vµ söa ch÷a ph¬ng tiÖn vËn t¶i thuû, dÞch vô kim khÝ, dÞch vô v©n t¶i, xuÊt nhËp khÈu vËt t m¸y mãc trang thiÕt bÞ. C«ng ty tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp theo tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng. - LÜnh vùc s¶n xuÊt: ®îc thÓ hiÖn trùc tiÕp bëi c¸c ph©n xëng, mçi ph©n xëng l¹i bao gåm mét hoÆc mét sè tæ ®éi s¶n xuÊt. -> Ph©n xëng Composite vµ phun xèp Poluyrethane: lµ ph©n xëng chuyªn gia c«ng c¸c chi tiÕt vµ c¸c thiÕt bÞ b»ng hîp chÊt composite phôc vô l¾p ®Æt trªn tµu vµ gia c«ng cho c¸c nhµ m¸y kh¸c cã nhu cÇu ®Æt hµng. Bªn c¹nh ®ã, ph©n xëng cßn lµm nhiÖm vô phun xèp chèng ch¸y, chèng ch×m cho c¸c s¶n phÈm tµu xuång vµ phôc vô cho c¸c nhµ m¸y kh¸c cã nhu cÇu phun xèp. -> Ph©n xëng ®ãng tµu, xuång: lµ ph©n xëng h¹ liÖu, c¾t h¬i, tËp trung, gia c«ng c¸c chi tiÕt kÕt cÊu cña tµu, xuång, l¾p r¸p tµu, xuång, t¹o ph«i cho ph©n xëng gia c«ng c¬ khÝ. LuËn v¨n tèt nghiÖp 50 -> Ph©n xëng l¾p m¸y vµ hoµn chØnh: l¾p r¸p vµ c¨n chØnh m¸y chÝnh, phô hÖ ®éng lùc, hÖ l¸i, gia c«ng l¾p ®Æt hÖ thèng lan can, èng, hoµn thiÖn ®iÖn tµu. - C¸c lÜnh vùc kh¸c nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô vËn t¶i , dÞch vô vËt t kim khÝ. C¸c ho¹t ®éng nµy ®îc ®¶m nhiÖm bëi c¸c phßng: Phßng kinh doanh - XNK, Phßng vËn t¶i, Phßng vËt t. Mçi phßng cã chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, song th«ng thêng c¸c phßng nµy kh«ng ho¹t ®éng t¸ch biÖt mµ cïng phèi hîp thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®îc giao. ViÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty ®îc s¾p xÕp rÊt hîp lý. Võa ®îc ph©n c«ng, ph©n nhiÖm râ rµng song vÉn ®¶m b¶o sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn trong khi thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc. Tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tõng bé phËn còng nh toµn c«ng ty. 2.1.2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty 189 lu«n cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn vît bËc, tÊt c¶ mäi chØ tiªu kinh tÕ ®Òu hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra. C«ng ty cã mét c¬ së vËt chÊt v÷ng ch¾c, t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, uy tÝn cña C«ng ty ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng, tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, c«ng nh©n cã tay nghÒ cao t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty ph¸t triÓn v÷ng ch¾c trong t¬ng lai. B¶ng 2.1: T×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh qua c¸c n¨m ChØ tiªu Doanh thu Lîi nhuËn Thu N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 254.622.288.2 211.507.430.1 201.242.304.8 194.181.451.8 99 12 22 77 14.924.496.45 15.314.603.94 18.470.000.00 20.595.576.48 3 0 0 0 30.669.401.99 17.794.788.06 12.986.935.40 17.199.500.86 LuËn v¨n tèt nghiÖp nép NS 51 1 6 0 6.202.575.668 6.094.660.800 7.454.687.707 1.230.670 1.240.000 1.515.180 Tæng quü l- 1 10.844.403.66 7 ¬ng L¬ng b×nh 1.759.936 qu©n C¨n cø vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty qua c¸c n¨m, ta thÊy C«ng ty lµm ¨n rÊt hiÖu qu¶, cã doanh thu hµng n¨m t¨ng, lîi nhuËn n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, thu nhËp b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng æn ®Þnh vµ t¨ng dÇn. 2.1.2.3. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt NÐt ®Æc thï cña ngµnh ®ãng tµu lµ phÇn lín nguyªn vËt liÖu chÝnh cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm ®îc bá ngay tõ ®Çu cña c«ng ®o¹n s¶n xuÊt theo thiÕt kÕ. HiÖn nay do tr×nh ®é c«ng nghÖ ®ãng tµu cña níc ta cßn ë tr×nh ®é thÊp nªn quy tr×nh s¶n xuÊt chñ yÕu nhê vµo søc lao ®éng trùc tiÕp cña c«ng nh©n vµ ®ßi hái sè lîng c«ng nh©n ®«ng. Mçi con tµu tríc khi chÕ t¹o ®Òu ®îc thiÕt kÕ phãng d¹ng vµ tÝnh to¸n c¸c th«ng sè kü thuËt còng nh c¸c ®Þnh møc vÒ nguyªn vËt liÖu. §ã lµ nh÷ng s¶n phÈm ®¬n chiÕc cã gi¸ trÞ, kÝch thíc lín vµ ®îc s¶n xuÊt theo quy tr×nh sau: S¬ ®å 2.1: Quy tr×nh s¶n xuÊt ë c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng: §¬n ®Æt hµng ThiÕt kÕ, m« h×nh lËp phiÕu c«ng nghÖ TÝnh c¸c ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu Giai ®o¹n ®ãng vá tµu Bµn giao H¹ thuû Giai ®o¹n hoµn thiÖn Giai ®o¹n l¾p m¸y tµu LuËn v¨n tèt nghiÖp 52 Qua s¬ ®å 2.1 ta thÊy C«ng ty tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm theo kiÓu d©y chuyÒn, bao gåm c¸c giai ®o¹n: - Giai ®o¹n ®ãng vá tµu: C¨n cø vµo chi tiÕt ®¬n ®Æt hµng cho tõng s¶n phÈm cña kh¸ch hµng, phßng kü thuËt tiÕn hµnh tÝnh to¸n ®Þnh møc khèi lîng vËt t cÇn thiÕt cho s¶n phÈm, sau ®ã c¸c tæ ®éi s¶n xuÊt tiÕp nhËn nguyªn vËt liÖu chÝnh ®a vµo nhµ phãng d¹ng ®Ó thùc hiÖn viÖc phãng d¹ng. ë c«ng ®o¹n nµy c¸c c¸n bé kü thuËt vÏ phãng d¹ng tõng phÇn vá tµu theo kÝch thíc thùc tÕ trªn bÒ mÆt c¸c tÊm kim lo¹i. Tæ c¾t h¬i thùc hiÖn viÖc c¾t c¸c tÊm nh«m theo h×nh d¹ng cÇn thiÕt. - Giai ®o¹n l¾p m¸y: C«ng ty bè trÝ 02 tæ m¸y ë giai ®oµn nµy, cã nhiÖm vô l¾p r¸p m¸y vµo tµu, c¨n chØnh c¸c th«ng sè kü thuËt, næ m¸y rµ tr¬n, ch¹y thö. Phô trî cho giai ®o¹n nµy lµ tæ m¸y c«ng cô thùc hiÖn gia c«ng c¸c chi tiÕt phôc vô cho l¾p m¸y nh bu l«ng, èc vÝt… - Giai ®o¹n hoµn thiÖn: Gåm c¸c tæ: ®iÖn, l¾p ®Æt thiÕt bÞ, s¬n, méc thùc hiÖn viÖc l¾p hÖ thèng ®iÖn, thiÕt bÞ, c¸c hÖ thèng toµn tµu, s¬n trang trÝ, s¬n ca bin, s¬n mín níc, hoµn thiÖn néi thÊt trªn tµu. Sau c¸c giai ®o¹n trªn tµu ®îc h¹ thuû vµ phßng KCS, phßng kü thuËt lµm nèt phÇn viÖc cßn l¹i lµ kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm sau ®ã nghiÖm thu vµ bµn giao cho kh¸ch hµng. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu ViÖt Nam, c«ng ty ®· kh«ng ngõng c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®Çu t cho c¬ së h¹ tÇng, ®Çu t chiÒu s©u ®Ó t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt nh: n©ng cÊp c¸c trang thiªt bÞ nhµ m¸y, x©y dùng nhµ xëng hiÖn ®¹i cã m¸i che, cÇu trôc, cÇu c¶ng, triÓn ®µ vµ cö c¸n bé, c«ng nh©n ®i ®µo t¹o trong níc vµ níc ngoµi. HiÖn nay c«ng ty ®· hoµn thiÖn c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ, chi tiÕt ®éc lËp cho tµu thuû theo c«ng nghÖ cña c¸c níc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. LuËn v¨n tèt nghiÖp 53 2.1.2.4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng HiÖn nay, C«ng ty ®· tæ chøc ®îc bé m¸y qu¶n lý rÊt linh ho¹t, gän nhÑ, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o sù chØ ®¹o tõ trªn xuèng díi cña ban gi¸m ®èc, còng nh sù phèi hîp ®iÒu hµnh chÆt chÏ gi÷a c¸c phßng ban, n©ng cao hiÖu qu¶ trong viÖc qu¶n lý, gi¸m s¸t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong ®¬n vÞ. C«ng ty kh«ng cã c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn mµ chØ cã c¸c phßng chøc n¨ng s¶n xuÊt, phô tr¸ch lµ c¸c trëng phßng, tæ trëng. M« h×nh bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty 189 ®îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn - chøc n¨ng bao gåm: 7 phßng ban chøc n¨ng, c¸c tæ s¶n xuÊt trùc tiÕp: tæ vá thÐp, tæ vá nh«m, tæ hµn thÐp, tæ gß, tæ hµn nh«m, tæ vá nhùa Composite, tæ m¸y tµu. Ngoµi ra C«ng ty cßn cã mét sè tæ s¶n xuÊt phô trî nh tæ s¬n, tæ ®iÖn, tæ m¸y c«n cô, tæ trang trÝ néi thÊt... Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty 189 ®îc bè trÝ theo s¬ ®å 2.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c bé phËn: * Ban gi¸m ®èc: - Gi¸m ®èc c«ng ty : ChÞu tr¸ch nhiÖm chung vµ chØ ®¹o toµn bé c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty th«ng qua ba Phã giÊm ®èc vµ c¸c phßng chøc n¨ng. - Phã gi¸m ®èc kinh doanh: Gióp gi¸m ®èc, chÞu tr¸ch nhiÖm khai th¸c, ký kÕt chÞu tr¸ch nhiÖm khai th¸c, ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh doanh, dÞch vô. - Phã gi¸m ®èc kü thuËt: Gióp gi¸m ®èc vµ trùc tiÕp chØ ®¹o c¸c vÊn ®Ò thuéc vÒ kü thuËt, tæ chøc ®iÒu hµnh, qu¶n lý s¶n xuÊt. - Phã gi¸m ®èc chÝnh trÞ: Phô tr¸ch vÊn ®Ò vÒ tæ chøc §¶ng, quÇn chóng, qu¶n lý nh©n sù trong c«ng ty. S¬ ®å 2.2: bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty 189 LuËn v¨n tèt nghiÖp 54 Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc kinh doanh Phßn g KD XNK Phßn gvËn t¶i Phã gi¸m ®èc kü thuËt kü thuËt Phßn g vËt t­ Phßng KH-kü thuËt Phßn g KCS Phã gi¸m ®èc chÝnh trÞ Phßn gkÕ to¸n Phßn g hµnh chÝn h Ph©n x­ëng ®ãng míi vµ söa ch÷a Ph©n x­ ëng vá Ph©n x­ ëng ®éng lùc Ph©n x­ ëng c¬ khÝ Ph©n x­ ëng c¬ ®iÖn Ph©n x­ ëng trang trÝ * C¸c phßng chøc n¨ng: - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: §Æt trùc tiÕp díi sù chØ ®¹o cña Gi¸m ®èc, cã chøc n¨ng tæ chøc thùc hiÖn viÖc ghi chÐp, xö lý vµ cung cÊp c¸c sè liÖu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty, thùc hiÖn ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ theo yªu cÇu cña Ban gi¸m ®èc. MÆt kh¸c, Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cßn kÕt hîp víi c¸c phßng chøc n¨ng kh¸c, nh»m gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¶m b¶o nhu cÇu vÒ vèn cho s¶n xuÊt, thùc hiÖn viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph©n phèi lîi nhuËn theo qui ®Þnh cña nhµ níc. LuËn v¨n tèt nghiÖp 55 - Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu: Thùc hiÖn viÖc nhËp khÈu vËt t, trang thiÕt bÞ ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi xuÊt khÈu tµu, xuång cao tèc vá hîp kim nh«m theo ®¬n ®Æt hµng cña níc ngoµi, thùc hiÖn dÞch vô mua b¸n vËt t kim khÝ phôc vô ®ãng tµu. - Phßng vËt t: Tæ chøc thu mua nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ èng níc phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, b¶o qu¶n vËt t hµng ho¸, trang thiÕt bÞ trong kho. - Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt: Cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt ®Ðn tõng tæ. §Æc biÖt lµ nhiÖm vô x©y dùng ®Þnh møc vÒ nguyªn vËt liÖu cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Ngoµi ra cßn trùc tiÕp gi¸m s¸t c«ng ®o¹n s¶n xuÊt tõ thi c«ng cho ®Õn khi nghiÖm thu chÊt lîng c«ng tr×nh vµ tiÕn hµnh bµn giao cho kh¸ch hµng. - Phßng KCS: Lµm nhiÖm vô kiÓm tra chÊt lîng cho kh¸ch hµng. -> Cïng víi kü thuËt bªn A, §¨ng kiÓm, c¬ quan thiÕt kÕ kiÓm tra nghiÖm thu c¸c bíc c«ng nghÖ vµ tõng chi tiÕt theo phiÕu c«ng nghÖ cña phßng kü thuËt víi c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ theo qui ph¹m cña ®ãng tµu ViÖt Nam. -> Yªu cÇu cña Phßng kü thuËt vµ c¸c tæ c¸c nhãm, c¸c ph©n xëng söa ch÷a vµ nghiÖm thu l¹i nÕu cã khi kiÓm tra nghiÖm thu víi chñ tµu vµ §¨ng kiÓm. -> LËp hå s¬ kü thuËt xuÊt xëng vµ tr×nh §¨ng kiÓm ®Ó cÊp sæ §¨ng kiÓm cho chñ tµu. - Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Tæ chøc biªn chÕ nh©n lùc, ký kÕt c¸c hîp ®ång vÒ lao ®éng, qu¶n lý c¸n bé trong ph¹m vi ph©n cÊp, thùc hiÖn viÑc tr¶ l¬ng, thëng b¶o vÖ tµi s¶n cña c«ng ty, kiÓm tra ®«n ®èc viÖc chÊp hµnh c¸c qui ®Þnh cña c«ng ty ®ång thêi lµm c¸c thñ tôc v¨n b¶n, giÊy tê cÇn thiÕt cho c«ng t¸c ®èi néi, ®èi ngo¹i cña c«ng ty. LuËn v¨n tèt nghiÖp 56 - Phßng vËn t¶i: Qu¶n lý c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i phôc vô cho nhu cÇu vËn chuyÓn vËt t. Nh÷ng ph¬ng tiÖn nµy cã thÓ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu vÒ kho cña c«ng ty phôc vô cho s¶n xuÊt hoÆc vËn chuyÓn vËt t nguyªn liÖu b¸n cho kh¸ch hµng, ®ång thêi thùc hiÖn c¸c dÞch vô vËn t¶i gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng. * C¸c ph©n xëng vµ tæ ®éi s¶n xuÊt HÖ thèng ph©n xëng ®ãng míi vµ söa ch÷a trùc tiÕp thùc hiÖn söa ch÷a vµ ®ãng míi c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i thuû qua ba giai ®o¹n lµ ®ãng vá, l¾p m¸y vµ hoµn thiÖn. Mçi giai ®o¹n cã c¸c tæ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kh¸c nhau phï hîp víi tªn tæ. 2.1.2.5. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng C«ng ty 189 lµ mét c«ng ty cã quy m« võa, ho¹t ®éng trªn mét ®Þa bµn tËp trung nªn C«ng ty tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung. Toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn tËp trung t¹i phßng kÕ to¸n, ë díi c¸c tæ ®éi s¶n xuÊt kh«ng bè trÝ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n mµ chØ bè trÝ c¸c nh©n viªn lµm nhiÖm vô thu thËp, lu tr÷ chøng tõ ban ®Çu vµ göi vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó thùc hiÖn h¹ch to¸n. Víi m« h×nh nµy, C«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc kiÓm tra, chØ ®¹o nghiªp vô ®¶m b¶o sù tËp trung thèng nhÊt cña kÕ to¸n trëng còng nh sù chØ ®¹o kÞp thêi cña Ban gi¸m ®èc C«ng ty ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty 189 cã niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12 hµng n¨m. Thíc ®o tiÒn tÖ trong ghi chÐp kÕ to¸n lµ ViÖt Nam ®ång, nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p chuyÓn ®æi c¸c ®ång tiÒn kh¸c ¸p dông theo tû gi¸ quy ®æi thùc tÕ cña ng©n hµng Ngo¹i th¬ng H¶i Phßng c«ng bè t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n. HiÖn nay, c«ng ty 189 ®ang ¸p dông h×nh thøc chøng tõ kÕ to¸n ghi sæ, tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, kÕ LuËn v¨n tèt nghiÖp 57 to¸n tµi s¶n cè ®Þnh theo ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao ®Òu vµ sö dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®èi víi hµng tån kho. S¬ ®å 2.3: Tr×nh tù ghi sæ t¹i c«ng ty 189 (H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ) Chøng tõ gèc Sæ Sæ chi tiÕt Chøng tõ ghi sæ Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i B¶ng c©n ®èi sè B¶ng tæng hîp Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng * Bé m¸y kÕ to¸n: B¸o c¸o tµi chÝnh Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc phï hîp víi h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung vµ h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ. Phßng kÕ to¸n gåm 6 ngêi vµ ®îc ph©n c«ng c¸c nhiÖm vô cô thÓ nh sau: S¬ ®å 2.4: bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty 189 LuËn v¨n tèt nghiÖp 58 KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n quü, tiÒn l­ ¬ng vµ BHXH KÕ to¸n c¸cnghi Öp vô thanh to¸n KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, tµi s¶n cè ®Þnh KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ gi¸ thµnh KÕ to¸n tæng hîp - KÕ to¸n trëng: lµ ngêi chØ ®¹o chung c«ng t¸c h¹ch to¸n cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n, chØ ®¹o trùc tiÕp xuèng tõng bé phËn kÕ to¸n riªng biÖt vµ chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp tríc Gi¸m ®èc c«ng ty vµ c¬ quan ph¸p luËt vÒ mäi sè liÖu cña nh©n viªn trong phßng. - KÕ to¸n tæng hîp: theo dâi t×nh h×nh vèn vµ nguån vèn cña c«ng ty, ®Þnh kho¶n kÕ to¸n, vµo sæ c¸i, lµm b¸o c¸o kÕ to¸n th¸ng, quý ,n¨m. - KÕ to¸n quü, tiÒn l¬ng, BHXH: hµng kú tËp hîp b¶ng chÊm c«ng, phiÕu nghiÖm thu s¶n phÈm hoµn thµnh cña c¸c tæ s¶n xuÊt vµ c¸c phßng ban ®Ó lµm c¨n cø tÝnh l¬ng vµ BHXH theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. C¨n cø vµo phiÕu thu, chi tiÒn mÆt ®Ó nhËn vµ cÊp ph¸t tiÒn mÆt, cuèi kú tiÕn hµnh kiÓm kª quü tiÒn mÆt. - KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: theo dâi sù biÕn ®éng cña nguyªn vËt liÖu, viÕt phiÕu nhËp, xuÊt kho theo gi¸ thùc tÕ. §ång thêi, tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®èi chiÕu sè liÖu víi kÕ to¸n kho vµ kÕ to¸n tæng hîp. - KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, tµi s¶n cè ®Þnh: ViÕt phiÕu nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu, tÝnh gi¸ b×nh qu©n nguyªn vËt liÖu xuÊt kho, kÕt hîp víi kÕ to¸n kho kiÓm kª nguyªn vËt liÖu LuËn v¨n tèt nghiÖp 59 tån kho. Theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m TSC§, nguån h×nh thµnh TSC§, tÝnh vµ trÝch khÊu hao TSC§ hµng th¸ng. 2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng 2.2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng 2.2.1.1. §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt §ãng tµu lµ ngµnh c«ng nghiÖp ®ßi hái chi phÝ s¶n xuÊt rÊt lín, bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i chi phÝ kh¸c nhau, trong ®ã chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ chi phÝ chiÕm tû träng lín cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm. Víi quy tr×nh c«ng nghÖ nh hiÖn nay, c«ng ty vÉn cÇn nhiÒu lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Do ®ã, chi phÝ nh©n c«ng còng lµ mét bé phËn quan träng trong viÖc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.2.1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ Mçi s¶n phÈm cña c«ng ty tõ khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt ®Õn khi hoµn thµnh bµn giao ®Òu ®îc theo dâi trªn tõng kho¶n môc chi phÝ sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung. 2.2.1.3. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ¶nh hëng tíi tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp tõ qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tõ viÖc h¹ch to¸n ban ®Çu ®Õn tæ chøc tæng hîp sè liÖu, ghi chÐp sæ chi tiÕt… LuËn v¨n tèt nghiÖp 60 XuÊt phÊt tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt theo kiÓu gi¶n ®¬n nªn ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ tõng s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh bµn giao cho kh¸ch hµng. C¸c s¶n phÈm cña c«ng ty lµ c¸c con tµu, xuång,… c¸c dÞch vô: gia c«ng chi tiÕt m¸y, söa ch÷a tµu,… 2.2.1.4. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp ®èi víi nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan tíi tõng s¶n phÈm cßn ®èi víi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan tíi nhiÒu s¶n phÈm vµ chi phÝ vÒ thêi gian cña c«ng nh©n s¶n xuÊt th× ®îc ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng sö dông theo chi phÝ NVL trùc tiÕp. 2.2.1.5. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 2.2.1.5.1. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi nhiÖm vô chÝnh lµ ®ãng míi vµ söa ch÷a ph¬ng tiÖn vËn t¶i thuû, ngoµi ra cßn thùc hiÖn viÖc kinh doanh mua b¸n vËt t kim khÝ nªn nguyªn liÖu – vËt liÖu ë c«ng ty 189 cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ chñng lo¹i, phong phó vµ ®a d¹ng, mÆt kh¸c do yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm nªn khèi lîng vµ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty lµ rÊt lín, ë ®©y nguyªn vËt liÖu chñ yÕu thuéc lo¹i vËt t kim khÝ nh thÐp tÊm, nh«m hîp kim, mét sè lo¹i m¸y thuû vµ c¸c thiÕt bÞ kh¸c trang bÞ cho s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy mµ chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû lÖ lín trong chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm thêng lµ kho¶ng 70%>80% gi¸ thµnh. Do ®ã h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c chi LuËn v¨n tèt nghiÖp 61 phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sÏ cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh lîng tiªu hao vËt chÊt s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, c«ng ty sö dông tµi kho¶n 621 “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp” vµ më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. C«ng ty sö dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®èi víi hµng tån kho ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trong C«ng ty sÏ ®îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng sö dông theo trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ cña tõng loaÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho. Do ®Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu nªn C«ng ty ®· lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho theo gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn vµ ®îc tÝnh riªng biÖt cho tõng lo¹i vËt liÖu. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu tån ®Çu kú cña nguyªn vËt liÖu, lîng nhËp trong kú, trÞ gi¸ nhËp trong kú kÕ to¸n lËp b¶ng tÝnh ®¬n gi¸ b×nh quan cho mçi lo¹i vËt liÖu xuÊt kho trong kú Gi¸ trÞ thùc tÕ theo c«ng thøc sau: cña NVL nhËp Gi¸ trÞ thùc tÕ trong kú + cña NVL tån §¬n gi¸ = ®Çu kú b×nh Sè lîng NVL Sè lîng NVL + tån ®Çu kú nhËp trong kú Gi¸ trÞ thùc tÕ hµng xuÊt kho sÏ ®îc tÝnh theo c«ng thøc: TrÞ gi¸ mua §¬n gi¸ Sè lîng NVL = x thùc tÕ cña b×nh qu©n xuÊt kho NVL xuÊt kho Trong th¸ng 9/2004, C«ng ty xuÊt nh«m tÊm 3 ly ®Ó s¶n xuÊt, viÖc tÝnh to¸n trÞ gi¸ nh«m tÊm xuÊt kho ®îc tiÕn hµnh nh sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp 62 Cô thÓ ta cã t×nh h×nh d ®Çu th¸ng 9 vµ nhËp trong th¸ng 9 cña nh«m tÊm 3 ly theo b¶ng sau: STT Khèi lîng DiÔn gi¶i (kg) D ®Çu kú 815 NhËp trong kú 1 §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 43.815 35.709.225 1018 43.784.276 NhËp 8/9 413 43.312 17.887.856 NhËp 18/9 605 42.804 25.896.420 Cén g18 337 9.49 3.50 12 T 79.493.50 §¬n gi¸ b×nh qu©n = 1833 Ngµ DiÔn gi¶i y 1 13/9 2 17/9 3 20/9 ST XuÊt cho SX tµu CSBTT120(04) XuÊt cho SX xuång ST 450(1-5) XuÊt cho SX xuång = 43.368®/kg Khèi lîng §¬n Thµnh (kg) gi¸ tiÒn 280 347 912 43.36 12.143.0 8 40 43.36 15.048.6 8 96 43.36 39.551.6 750CN(1-8) 8 16 Lîng nh«m tÊm 3 ly vµ trÞ gi¸ nh«m tÊm 3 ly xuÊt trong th¸ng 9 nh sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp 63 Theo ph¬ng ph¸p nµy, tæng gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt kho dïng cho s¶n xuÊt tµu CSB TT120(04) trong th¸ng tËp hîp ®îc trong th¸ng 9 lµ 19.197.830 ®ång. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, nhu cÇu thùc tÕ vµ møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu ®Þnh møc, c¸c tæ ®éi s¶n xuÊt sÏ yªu cÇu thñ kho xuÊt nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt. Khi xuÊt kho, thñ kho sÏ theo dâi mét phiÕu riªng ®èi víi tõng tæ s¶n xuÊt vµ tõng tµu, sau ®ã tõng ngµy hoÆc vµi ba ngµy sÏ chuyÓn lªn phßng vËt t ®Ó ghi phiÕu xuÊt kho. PhiÕu xuÊt kho cña c«ng ty ®îc lËp cho tõng ®èi tîng g¸nh chÞu chi phÝ, trªn phiÕu xuÊt kho, phßng vËt t chØ ghi chØ tiªu sè lîng, sau ®ã chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n ®Ó kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ vµ tæng gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho cho tõng tµu. PhiÕu xuÊt kho cña c«ng ty cã mÉu nh sau: PhiÕu xuÊt kho Sè: XK220 Ngµy 30 th¸ng 9 n¨m 2004 Tªn ngêi nhËn: §/c B¶o Lý do xuÊt: S¶n xuÊt tµu CSB TT120(04) XuÊt t¹i kho: VËt t kim khÝ ST Tªn nh·n hiÖu, quy T c¸ch VT-HH §VT Sè l- §¬n îng gi¸ 1 Den cèt trong kg 45 2 Nh«m tÊm 3 ly kg 280 kg 95 kg 10 3 4 Nh«m chèng trît 4,5 ly Que hµn nh«m 2,4 ly 34.38 0 43.68 3 16.60 8 151.4 08 Ghi Thµnh tiÒn ch ó 1.547.100 12.143.040 1.577.760 1.514.080 LuËn v¨n tèt nghiÖp 5 64 ThÐp ch÷ U120 kg 140 7.315 17.780.88 Céng Thñ trëng ®¬n vÞ nhËn 998.900 0 KÕ to¸n trëng Ngêi viÕt phiÕu Ngêi Thñ kho C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ trªn sæ chi tiÕt tµi kho¶n 621 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK621 Cã TK152 §èi víi c¸c nguyªn vËt liÖu kh«ng cã s½n trong kho, nhng c¸c tæ s¶n xuÊt cã nhu cÇu sö dông phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt, ®ãng míi söa ch÷a tµu, xuång th× c¨n cø vµo nhu cÇu sö dông, c¸c tæ s¶n xuÊt ghi sè vËt t cÇn mua vµo phiÕu yªu cÇu mua vËt t, phiÕu nµy ®îc chuyÓn ®Õn phßng vËt t, sau khi ®· ®îc phßng vËt t duyÖt sÏ ®îc chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n ®Ó t¹m øng tiÒn mua vËt t. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng hoÆc ho¸ ®¬n GTGT ®Ó tËp hîp trùc tiÕp chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµo tõng ®èi tîng sö dông trªn sæ chi tiÕt tµi kho¶n 621 theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK621 Cã TK111,112,141,331… Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 621 (BiÓu 2.1) ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. Tõ c¸c sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n 621, kÕ to¸n lËp b¶ng kª chøng tõ ghi sæ ( BiÓu 2.2), sau ®ã tËp hîp vµo chøng tõ ghi sæ. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi sæ, kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i tµi kho¶n(BiÓu 2.3) vµ ghi vµo §¨ng ký chøng tõ ghi sæ (BiÓu 2.12). Chøng tõ ghi sæ cña c«ng ty cã mÉu nh sau: Chøng tõ ghi sæ LuËn v¨n tèt nghiÖp 65 Sè 0917 Ngµy 30/9/2004 TrÝch yÕu Sè hiÖu tµi KÕt chuyÓn chi phÝ kho¶n Nî 154 nguyªn vËt liÖu Sè tiÒn Ghi chó Cã 621 4.819.942.1 12 Néi dung: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu Tæng céng: 4.819.942.112 Ngµy30 th¸ng 9 n¨m 2004 Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng BiÓu 2.1 Sæ chi tiÕt Tµi kho¶n Tõ 01/09 ®Õn 30/09/2004 Tµi kho¶n 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Chi tiÕt tµu CSB TT120(04) LuËn v¨n tèt nghiÖp CTG S 0908 0908 0908 0906 1 Sè CT XK220 XK220 A XK220 B 0019 0906 0906 1 0026 0906 0053 0906 0906 1 0906 1 0906 1 0906 1 0059 0026 0065 0070 0091 0113 0917 KC Céng TK chi tiÕt: Ngµ y 17/0 9 20/0 9 20/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 30/0 9 66 DiÔn gi¶i §/c B¶o-SX tµu CSB TT120(04) §/c HiÓn, Qu©n s¶n xuÊt tµu §/c Qu©n - s¶n xuÊt tµu §/c Ho¹ (VT) - TTVT tµu TK§¦ 152 Nî 17.780.88 0 152 851.064 152 565.886 141 2.645.000 §/c Hng - TTVT tµu 331 §/c Hµ - TTVT tµu C«ng ty PCCC TTTB 141 Phßng KT CSB TTTB 331 340.000 143.923.2 00 406.472.5 00 60.000.00 0 §/c Trung - TTTB 141 2.571.470 §/c Trung - TTVT 141 3.790.000 §/c Hµ - TTVT tµu §/c (Cêng) - TTVT tµu 141 248.600 141 1.300.000 K/c CPNVL tµu Ph¸t sinh trong kú 154 331 Cã 640.488.6 0 00 640.488.600 640.488.600 Tµu CSB TT(12004) Luü kÕ ph¸t sinh 8.557.327.537 8.557.327.537 D cuèi kú Ngêi ghi sæ to¸n trëng BiÓu 2.2 0 Ngµy 30/09/2004 KÕ 0 LuËn v¨n tèt nghiÖp 67 B¶ng kª chøng tõ ghi sæ Sè 0917 Ngµy 30/9/2004 Néi dung: KÕt chuyÓn chi phÝ NVL th¸ng 09/2004 Néi dung KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn Ngµy 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/0 4 30/09/ 04 30/09/0 4 30/09/0 4 KÕt 30/09/0 K/C chi phÝ NVL xuång DTQG 2004 TK TK nî cã 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 15 62 4 1 K/C chi phÝ NVL xuång ST1200(04) 15 DiÔn gi¶i K/C chi phÝ K/C chi phÝ 10) 2004 K/C chi phÝ 15) 2004 K/C chi phÝ 20) 2004 K/C chi phÝ 25) 2004 K/C chi phÝ 10) 2004 K/C chi phÝ 2004 K/C chi phÝ vÞnh) tµu ST144 NVL xuång ST 450(6NVL xuång ST 660(11NVL xuång ST 660(16NVL xuång ST 660(21NVL xuång ST 660(6NVL xuång ST 740(02) NVL xuång ST 740(BQL K/C chi phÝ NVL xuång ST 750(3-7) K/C chi phÝ NVL xuång ST 450(1115) 2004 K/C chi phÝ NVL tµu ST 180 K/C chi phÝ NVL xuång ST 450(1-5) 2004 K/C chi phÝ NVL tµu ST 1600 K/C chi phÝ NVL tµu CSB TT120(06) K/C chi phÝ NVL tµu ST 192 K/C chi phÝ NVL tµu ST 166 K/C chi phÝ NVL tµu ST 1650 K/C chi phÝ NVL tµu CSB TT120(03) K/C chi phÝ NVL tµu CSB TT120(04) K/C chi phÝ NVL tµu CSB TT120(05) 62 Sè tiÒn 47.628.415 30.000 44.192.672 16.621.750 10.818.720 12.150.781 84.205.645 2.564.451 425.532 6.490.000 1.345.401.7 73 50.602..301 20.702.364 89.260.828 299.814.450 162.954.272 3.911.633 356.275.027 640.488.60 0 791.753.805 1.071.753.8 04 36.892.170 LuËn v¨n tèt nghiÖp chuyÓn KÕt chuyÓn KÕt chuyÓn 4 30/09/0 4 30/09/0 4 68 2004 K/C chi phÝ NVL xuång ST1200(05) 2004 K/C chi phÝ NVL xuång ST750(8-10) 2004 4 15 4 15 4 1 62 1 62 1 Tæng céng 101.634.525 206.223.082 4.819.942. 112 Ngµy 30/09/2004 KÕ Ngêi ghi sæ to¸n trëng BiÓu 2.3 Sæ c¸i TK 621 Tõ 01/09 ®Õn 30/09/04 TiÓu kho¶n 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu D ®Çu kú: 0 0 Sè CTGS TK§¦ Tªn TK§¦ P/s Nî 0902 1111 TiÒn mÆt 529.925.810 0906 331 Ph¶i 09061 141 b¸n T¹m øng 0908 152 Nguyªn 154 vËt liÖu Chi 0917 tr¶ P/s Cã ngêi 1.404.068.9 77 787.099.153 liÖu, 2.098.848.1 72 phÝ 0 4.819.942.1 SXKDDD P/s trong kú 12 4.819.942.112 4.819.942.112 Luü kÕ ph¸t sinh 67.794.955.756 67.794.955.756 D cuèi kú 0 0 Ngµy 30/09/2004 KÕ Ngêi ghi sæ to¸n trëng 2.2.1.5.2. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp LuËn v¨n tèt nghiÖp 69 C«ng ty sö dông TK622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” ®Ó tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ mét bé phËn cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®ã viÖc tÝnh to¸n, h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ hîp lý còng nh viÖc tr¶ vµ thanh to¸n l¬ng kÞp thêi, chÝnh x¸c cho ngêi lao ®éng cã ý nghÜa quan träng trong vÊn ®Ò qu¶n lý lao ®éng, qu¶n lý tiÒn l¬ng còng nh viÖc khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng. TiÕn tíi qu¶n lý tèt chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn, c¶i thiÖn ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. HiÖn nay, toµn bé c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong c«ng ty ®Òu thuéc lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n. C«ng ty tiÕn hµnh tr¶ l¬ng theo 2 h×nh thøc: tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ tr¶ l¬ng kho¸n theo s¶n phÈm (do c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty cã kÝch thíc lín doanh nghiÖp chØ kho¸n mét phÇn nhá c«ng viÖc nh: s¬n, l¾p m¸y, trang trÝ néi thÊt, cßn phÇn vá vµ c¸c h¹ng môc c«ng viÖc kh¸c kh«ng thÓ kho¸n gän ®îc th× giao cho c«ng nh©n lµm c«ng nhËt). §èi víi c«ng nh©n c¸c tæ hëng l¬ng theo s¶n phÈm, c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n hîp ®ång lµm kho¸n (theo MÉu 2.1), kÕ to¸n tËp hîp trùc tiÕp vµo c¸c ®èi tîng sö dông trªn tµi kho¶n 622 më chi tiÕt cho tõng s¶n phÈm theo ®Þnh kho¶n: Nî TK622 Cã TK334 §èi víi c«ng nh©n ë c¸c tæ s¶n xuÊt hëng l¬ng thêi gian tæ nh«m, tæ hµn, tæ gß… hµng th¸ng c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, phiÕu b¸o lµm thªm giê vµ møc l¬ng c¬ b¶n do bé phËn lµm l¬ng quy ®Þnh, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh vµ tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n theo c«ng thøc: TiÒn c«ng chÝnh = L¬ng ngµy x Sè c«ng tiªu chuÈn trong th¸ng TiÒn c«ng lµm thªm giê = (L¬ng + Thëng) x C«ng ngoµi giê x2 TiÒn thëng = Thëng ngµy x Sè c«ng tiªu chuÈn trong th¸ng LuËn v¨n tèt nghiÖp 70 TiÒn l¬ng thùc tÕ = TiÒn c«ng chÝnh + TiÒn c«ng thªm giê + TiÒn thëng Cßn c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th× ®îc tÝnh vµ h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. C¨n cø vµo møc l¬ng thêi gian vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n trong tõng tæ, kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n phèi tiÒn l¬ng cho tõng tæ s¶n xuÊt ( BiÓu 2.4) C¨n cø vµo c¸c b¶ng ph©n phèi l¬ng cña tõng tæ, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp tiÒn l¬ng cña tõng tæ s¶n xuÊt (BiÓu 2.5). Cuèi th¸ng toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt hëng l¬ng theo thêi gian ®îc ph©n bæ cho c¸c s¶n phÈm theo chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Trong th¸ng 9/2004, toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt hëng l¬ng theo thêi gian ®îc thÓ hiÖn trªn b¶ng tæng hîp thanh to¸n tiÒn l¬ng cña c¸c tæ s¶n xuÊt lµ 243.433.284 ®îc ph©n bæ cho c¸c s¶n phÈm theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp nh sau: 243.433.20 Tµu CSB TT120 ( 04): 4.819.942.1 x 640.488.6 = 32.348.1 243.433.20 Xuång 750 CN (8-10): 4.819.942.1 x 206.233.0 = 10.415.8 243.433.20 4.819.942.1 x 50.602.30 = 2.555.69 Tµu ST450 (1-5): …… MÉu 2.1 Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do – H¹nh phóc Thanh to¸n hîp ®ång lµm kho¸n Sè : 115/TTH§LK C¨n cø vµo kÕt qu¶ hoµn thµnh c«ng 01 chiÕc tµu CSB TT120(04) LuËn v¨n tèt nghiÖp 71 C¨n cø vµo kÕt qu¶ h¹ng môc c«ng viÖc : phÇn s¬n toµn bé tµu C¨n cø vµo H§ sè 79A ngµy 12 th¸ng 9 n¨m 2004 H«m nay ngµy 09 th¸ng 09 n¨m 2004 t¹i c«ng ty 189 Bé Quèc Phßng chóng t«i gåm: Bªn A: c«ng ty 189 bé quèc phßng. §Þa chØ : Sè 27- CÇu NiÖm – KiÕn An – H¶i Phßng Sè §T : 031.877321 FAX : 003.100.000143.8 t¹i NHNTHP. Cã TK sè : 108195 ngµy 18 th¸ng 9 n¨m 1993 C¬ quan cÊp : Träng tµi kinh tÕ thµnh phè H¶i Phßng Do «ng : NguyÔn V¨n §iÒu - Chøc vô : Phã Gi¸m §èc. Bªn B: Bªn nhËn lµm §Þa chØ : 385 TrÇn Nguyªn H·n – H¶i Phßng Sè §T : 031.835.188 Do «ng : TrÇn Minh Hoµ - Tæ trëng tæ s¬n. §· cïng nhau thanh to¸n hîp ®ång lµm kho¸n víi nh÷ng néi dung sau : Bªn B nhËn s¬n chèng rØ vµ s¬n trang trÝ toµn bé trong, ngoµi cho 01 chiÕc tµu CSB TT120 theo tiªu chuÈn cña h·ng s¬n, phßng kü thuËt vµ kÕ ho¹ch. §îc KCS, c¸n bé kü thuËt h·ng s¬n nghiÖm thu ®ång ý. §¬n gi¸ kho¸n gän: 4.360.000®/chiÕc x 1 chiÕc = 4.360.000® ( Bèn triÖu ba tr¨m s¸u m¬i ngh×n ®ång ch½n ). ®¹i diÖn tæ SX ®¹i diÖn c«ng ty 189 LuËn v¨n tèt nghiÖp 72 B¶ng ph©n phèi l¬ng tæ vá 1 Th¸ng 9/2004 Sè c«ng tiªu chuÈn trong kú: 24 c«ng BiÓu 2.4 Møc l¬ng STT 1 2 3 4 5 6 7 8 L¬ng Hä vµ tªn ngµy NguyÔn Danh 36.50 NghÜa 0 34.00 Vò H÷u An 0 29.50 TrÇn ChÝ Dòng 0 NguyÔn Xu©n 29.50 Vinh 0 27.80 Vò Quang ChÝnh 0 29.50 Vò M¹nh Cêng 0 29.50 Lª Quang ViÔn 0 NguyÔn V¨n S¸u 29.50 Thëng ngµy C«ng lao ®éng C«n g C«ng chÝ ngoµi nh giê TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp TiÒn c«ng chÝnh TiÒn c«ng thªm giê TiÒn thëng 4.000 24 1.06 876.000 85.860 96.000 3.500 24 1.56 816.000 117.000 84.000 Céng 1.057.86 0 1.017.00 0 3.500 24 1.69 708.000 111.540 84.000 3.500 24 1.5 708.000 99.000 4.500 24 1 667.200 4.500 24 1.5 3.500 3.500 24 24 1 1.56 Kho¶n gi¶m trõ 1% BHYT 5% BHXH Thù 1. 8.760 43.800 8.160 40.800 9 903.540 7.080 35.400 8 84.000 891.000 7.080 35.400 8 64.600 108.000 839.800 6.672 33.360 7 708.000 102.000 108.000 918.000 7.080 35.400 8 708.000 708.000 66.000 102.960 84.000 84.000 858.000 894.960 7.080 35.400 7.080 35.400 8 8 LuËn v¨n tèt nghiÖp 73 0 …… …. 9.435.4 00 Céng …. 1.968.5 00 …. …. 1.039.0 12.442.9 00 00 STT Bé phËn …. 471.7 11 70 Ngµy 30/09/2004 KÕ to¸n tr- Ngêi ghi sæ ëng BiÓu 2.5 …. 94.3 54 B¶ng Tæng hîp tiÒn l¬ng (Khèi c«ng nh©n s¶n xuÊt) Th¸ng 9/2004 TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n thu nhËp C¸c kho¶n gi¶m trõ L¬ng chÝnh 1 Tæ vá 1 2 Tæ vá 2 9.435.400 10.365.20 0 3 Tæ vá 3 8.153.400 4 Tæ vá 4 9.967.100 5 Tæ vá 5 6 Tæ vá 6 6.015.500 12.562.00 0 L¬ng thªm giê 1.968.50 0 2.521.30 0 1.532.90 0 2.015.10 0 1.003.20 0 2.121.40 0 Thëng 1.039.00 0 1.336.60 0 866.600 984.800 664.000 1.840.50 0 Céng 5% BHXH 1% BHYT 12.442.90 0 471.770 94.354 14.223.10 0 518.260 103.652 10.552.90 0 407.670 81.534 12.967.00 0 498.355 99.671 7.682.700 16.523.90 0 Céng 489.204 Thùc lÜnh 11.876.77 6 13.601.18 8 10.063.69 6 598.026 12368.974 7.321.770 15.770.18 0 566.124 621.912 300.775 60.155 360.930 628.100 125.620 753.720 LuËn v¨n tèt nghiÖp 7 Tæ m¸y c«ng cô dông cô 8 Tæ méc 9 Tæ ®iÖn 10 11 12 13 Tæ nh«m 1 Tæ hµn nh«m Tæ vá nhùa 14 Tæ nh«m 2 Tæ hµn s¾t 15 Céng Ngêi ghi sæ ëng 14.068.30 0 9.124.600 10.526.30 0 17.935.00 0 23.515.30 0 14.326.80 0 17.812.00 0 28.092.80 0 191.899. 700 74 2.397.50 2.204.20 0 0 1.257.00 0 888.700 1.512.10 1.343.30 0 0 2.161.20 2.291.50 0 0 3.034.70 2.308.80 0 0 1.632.40 1.277.80 0 0 2.241.00 2.069.00 0 0 2.981.00 4.039.40 0 0 28.379.3 23.154.2 00 00 18.670.00 0 703.415 11.270.30 0 456.230 13.381.70 0 526.315 22.387.70 0 896.750 28.858.80 1.175.76 0 5 17.237.00 0 716.340 22.122.00 0 890.600 35.113.20 1.404.64 0 0 243.433. 9.594.98 200 5 140.683 844.098 91.246 547.476 105.263 631.578 1.076.10 0 1.410.91 8 179.350 235.153 143.268 178.120 280.928 1.918.9 97 859.608 1.068.72 0 1.685.56 8 11.513.9 82 17.825.90 2 10.722.82 4 12.750.12 2 21.311.60 0 27.447.88 2 16.377.39 2 21.053.28 0 33.427.63 2 231.919. 218 Ngµy 30/09/2004 KÕ to¸n tr- LuËn v¨n tèt nghiÖp 75 C¨n cø vµo sè liÖu ®· ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ b¶ng thanh to¸n hîp ®ång lµm kho¸n cña tõng s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 622 nh sau: Sæ chi tiÕt Tµi kho¶n Tõ 01/09 ®Õn 30/09/2004 Tµi kho¶n 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” Chi tiÕt tµu CSB TT120(04) CTG S Sè Ngµ CT y DiÔn gi¶i TK§¦ P/S Nî P/S Cã D ®Çu kú 0 0 0902 PC 15/9 Thanh to¸n H§LK 1111 4.360.00 sè 115 0911 PB 30/9 PB tiÒn l¬ng NC 334 0 32.348.1 trùc tiÕp s¶n 0918 K xuÊt 30/9 KC chi phÝ C Céng TK chi tiÕt: Tµu CSB TT120(04) Ngêi ghi sæ 45 154 36.708.1 nh©n c«ng trùc 45 tiÕp SX Ph¸t sinh 36.708. 36.708. trong kú Luü kÕ ph¸t 145 90.326.1 145 90.326.1 sinh D cuèi kú 55 0 55 0 Ngµy 30/09/2004 KÕ to¸n trëng Cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c sæ chi tiÕt tµi kho¶n 622, kÕ to¸n lËp b¶ng kª chøng tõ ghi sæ theo mÉu sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp Néi dun g KC KC KC Ngµy 30/9/0 4 30/9/0 4 30/90 4 76 DiÔn K/C tiÒn l¬ng TT120(04) K/C tiÒn l¬ng 750(8-10) K/C tiÒn l¬ng 450(1-5) …….. gi¶i tµu CSB xuång tµu ST TK nî 15 4 15 4 15 4 TK cã 62 2 62 2 62 2 Sè tiÒn 36.708.14 5 20.567.10 0 10.897.56 0 333.746. 700 Tæng céng B¶ng kª chøng tõ ghi sæ Sè: 0918 Ngµy 30/9/2004 Néi dung: KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT th¸ng 09/2004 Ngµy 30/09/2004 KÕ Ngêi ghi sæ to¸n trëng C¨n cø vµo b¶ng kª chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè liÖu vµo chøng tõ ghi sæ, tõ chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n ghi vµo sæ §¨ng ký chøng tõ ghi sæ (BiÓu 2.12) Chøng tõ ghi sæ Sè 0918 Ngµy 30/9/2004 Néi dung: KÕt chuyÓn chi phÝ tiÒn l¬ng th¸ng 9/2004 LuËn v¨n tèt nghiÖp 77 TrÝch yÕu Sè hiÖu tµi KÕt chuyÓn chi phÝ kho¶n Nî 154 Sè tiÒn Ghi chó Cã 622 333.746.700 nh©n c«ng Tæng céng: 333.746.700 Ngµy 30 th¸ng 9 n¨m 2004 Ngêi ghi sæ KÕ to¸n tr- ëng Cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi sæ, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ c¸i tµi kho¶n 622 nh sau: Sæ c¸i TK 622 Tõ 01/09 ®Õn 30/09/04 TiÓu kho¶n 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp D ®Çu kú: Sè CTGS 0911 TK§¦ 334 0918 0 Tªn TK§¦ Ph¶i tr¶ CNV 0 P/s Nî 333.746.7 P/s Cã 00 154 Chi phÝ SXKDDD 333.746.7 P/s trong kú 00 333.746.700 Luü kÕ ph¸t sinh 3.580.938.157 333.746.700 3.580.938.157 D cuèi kú 0 0 Ngµy30 th¸ng 9 n¨m 2004 Ngêi ghi sæ 2.2.1.5.3. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung KÕ to¸n trëng LuËn v¨n tèt nghiÖp 78 T¹i C«ng ty, chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm: - Chi phÝ vËt t phôc vô s¶n xuÊt - TiÒn l¬ng cña nh©n viªn gi¸n tiÕp - BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ cña nh©n viªn gi¸n tiÕp. - Chi phÝ khÊu hao TSC§ phôc vô s¶n xuÊt. - C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô s¶n xuÊt C¸c chi phÝ nµy khi ph¸t sinh ®îc h¹ch to¸n vµo TK627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung” sau ®ã ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng liªn quan theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. * KÕ to¸n chi phÝ vËt t phôc vô s¶n xuÊt C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho vËt liÖu ®Ó phôc vô s¶n xuÊt do phßng vËt t chuyÓn sang, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 627. T¹i c«ng ty, do kÕ to¸n kh«ng sö dông tµi kho¶n 153 ®Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån cña c«ng cô, dông cô mµ theo dâi ngay trªn tµi kho¶n 152 nªn khi xuÊt kho c«ng cô, dông cô ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt, kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ c«ng cô ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt, kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ c«ng cô dông cô xuÊt kho theo ®Þnh kho¶n: Nî TK627 Cã TK152 §èi víi vËt t mua ngoµi phôc vô cho ph©n xëng, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt tµi 627 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK627 Cã TK141, 111, 331 * KÕ to¸n chi phÝ tiÒn l¬ng cña nh©n viªn gi¸n tiÕp Chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña nh©n viªn gi¸n tiÕp trong C«ng ty gåm chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña bé phËn b¶o vÖ, thñ kho, hËu cÇn, l¸i xe,… TiÒn l¬ng cña nh©n viªn gi¸n tiÕp trong c«ng ty tÝnh theo l¬ng thêi gian, hµng th¸ng c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng vµ møc l¬ng c¬ b¶n do bé lµm l¬ng quy ®Þnh kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh vµ tr¶ l¬ng cho nh©n viªn gi¸n tiÕp theo c«ng thøc: L¬ng thùc tÕ L¬ng c¬ =b¶n x Sè c«ng LuËn v¨n tèt nghiÖp 79 24 Cuèi th¸ng, kÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n l¬ng cho tõng bé phËn, sau ®ã tæng hîp chi phÝ vµ ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt TK627 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK627 Cã TK334 * KÕ to¸n c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ cña nh©n viªn gi¸n tiÕp. C¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ ®îc kÕ to¸n trÝch tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tû lÖ: Kho¶n BHXH: 15% l¬ng chÝnh Kho¶n BHYT: 2% l¬ng chÝnh Kho¶n trÝch KPC§ ®îc trÝch 2% trªn tiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n trùc tiÕp trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ cña nh©n viªn ph©n xëng. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng thùc tÕ cña c¸c bé phËn, c¸c tæ s¶n xuÊt, kÕ to¸n lËp b¶ng “Tæng hîp BHXH, BHYT” (BiÓu 2.6), “ Quü l¬ng trÝch KPC§” (BiÓu 2.7) trong th¸ng sau ®ã ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 627 theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK627 Cã TK338.2 - KPC§ Cã TK338.3 - BHXH Cã TK338.4 – BHYT BiÓu 2.6 B¶ng tæng hîp bhxh, bhyt TrÝch BHXH TiÒn l¬ng 15% tÝnh STT Bé phËn chÝnh vµo Z 1 Tæ vá 1 9.435.4001.415.310 2 Tæ vá 2 10.365.2001.554.780 3 Tæ vá 3 8.153.4001.223.010 5% trõ l¬ng 471.770 518.260 407.670 TrÝch BHYT 2% tÝnh 1% trõ Tæng vµo Z l¬ng céng 188.708 94.3542.170.142 207.304 103.6522.383.996 163.068 81.5341.875.282 LuËn v¨n tèt nghiÖp 4 Tæ vá 4 5 Tæ vá 5 6 Tæ vá 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 80 9.967.1001.495.065 498.355 199.342 99.6712.292.433 6.015.500 902.325 300.775 120.310 60.1551.383.565 12.562.000 1884.300 628.100 251.240 125.6202.889.260 Tæ m¸y c«ng cô dông cô14.068.3002.110.245 703.415 Tæ méc 9.124.6001.368.690 456.230 Tæ ®iÖn 10.526.3001.578.945 526.315 Tæ nh«m 1 17.935.0002.690.250 896.750 Tæ hµn nh«m 23.515.3003.527.2951.175.765 Tæ vá nhùa 14.326.8002.149.020 716.340 Tæ nh«m 2 17.812.0002.671.800 890.600 Tæ hµn s¾t 28.092.8004.213.9201.404.640 C¸c tæ 12.054.31 lµm kho¸n 80.362.100 54.018.105 Nh©n viªn PX 56.120.2008.418.0302.806.010 Tæng 328.382.0 49.257.3 16.419.1 céng 00 00 00 281.366 140.6833.235.709 182.492 91.2462.098.658 210.526 105.2632.421.049 358.700 179.3504.125.050 470.306 235.1535.408.519 286.536 143.2683.295.164 356.240 178.1204.096.760 561.856 1.607.24 2 1.122.40 4 6.567.6 40 280.9286.461.344 18.483.28 803.621 3 12.907.64 561.202 6 3.283.8 75.527.8 20 60 (Khèi s¶n xuÊt th¸ng 9/2004) Ngµy30 th¸ng 9 n¨m 2004 Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng LuËn v¨n tèt nghiÖp BiÓu 2.7 81 Quü l¬ng trÝch kpc® ( Khèi s¶n xuÊt T9/2004) STT TiÒn l¬ng thùc tÕ Bé phËn 1 Tæ vá 1 2 Tæ vá 2 3 Tæ vá3 4 Tæ vá 4 5 Tæ vá 5 6 Tæ vá 6 7 Tæ m¸y c«ng cô dông cô 8 Tæ méc 9 Tæ ®iÖn 10 Tæ nh«m 1 11 Tæ hµn nh«m 12 Tæ vá nhùa 13 Tæ nh«m 2 14 Tæ hµn s¾t 15 C¸c tæ lµm kho¸n 16 TiÒn l¬ng viªn PX nh©n Tæng céng 12.442.90 0 14.223.10 0 10.552.90 0 12.967.00 0 7.682.700 16.523.90 0 18.670.00 0 11.270.30 0 13.381.70 0 22.387.70 0 28.858.80 0 17.237.00 0 22.122.00 0 35.113.20 0 90.313.50 0 62.281.10 0 396.027. 800 Tû lÖ % trÝch KPC§ KPC§ 2 248.858 2 284.462 2 211.058 2 259.340 2 153.654 2 330.478 2 373.400 2 225.406 2 267.634 2 447.754 2 577.176 2 344.740 2 442.440 2 702.264 2 2 1.806.27 0 1.245.62 2 7.920.5 56 LuËn v¨n tèt nghiÖp 82 Ngµy30 th¸ng 9 n¨m 2004 Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng *KÕ to¸n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh Trong ®iÒu kiÖn khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn, viÖc t¨ng cêng trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm. NhËn thøc ®îc...
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.