Nội dung

Lêi nãi ®Çu Mét trong nh÷ng nh©n tè cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh tíi gi¸ b¸n vµ chÊt lîng s¶n phÈm lµ chi phÝ s¶n xuÊt. TiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt nhng vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm ®ã lµ c¬ së quan träng ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ gi¶m gi¸ b¸n, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng, t¨ng lîi nhuËn thu ®îc. §Ó ®¹t ®îc ®îc môc ®Ých nµy c¸c ®¬n vÞ ph¶i quan t©m ®Õn c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kÓ tõ khi bá vèn ra ®Õn khi thu vèn vÒ. Nguyªn vËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã lµ t liÖu lao ®éng chñ yÕu cÊu thµnh niªn thùc thÓ s¶n phÈm. Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt. ChØ cÇn sù biÕn ®éng nhá vÒ chi phÝ còng lµ ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Õn lîi nhuËn thu ®îc. Do ®ã nÕu tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ nguyªn vËt liÖu th× ®©y lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t ®ù¬c môc ®Ých cña m×nh. Muèn vËy cã mét chÕ ®é qu¶n lý vµ sö dông nguyªn vËt liÖu hîp lý khoa häc, cã c«ng h¹ch to¸n vËt liÖu phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt. Lµ mét xÝ nghiÖp may ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t cña nhiÒu doanh nghiÖp trong ngµnh dÖt may trong c¶ níc, XÝ nghiÖp may Minh Hµ còng ®øng tríc mét vÊn ®Ò bøc xóc trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông nguyªn vËt liÖu. Trong nh÷ng n¨m qua ®îc tiÕp thu vÒ mét lý luËn cña c¸c thÇy c« gi¸o trêng §¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n Hµ Néi (nay lµ Häc viÖn Tµi chÝnh) vµ qua qu¸ tr×nh thùc t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ, em nhËn thÊy vai trß quan träng cña kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n vËt liÖu ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng t¸c cña xÝ nghiÖp. Sau thêi gian ®i s©u t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ, em ®· nhËn thÊy nh÷ng u ®iÓm vµ nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ. ChÝnh v× vËy em ®· m¹nh d¹n nghiªn cøu ®Ò tµi: "Tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ" lµm chuyªn ®Ò cho thùc tËp thi tèt nghiÖp. Chuyªn ®Ò thùc tËp ®îc chia thµnh 3 ch¬ng: Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu vµ t×nh h×nh qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ. Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vµ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ. PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tæ chøc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1. VÞ trÝ cña nguyªn vËt liÖu ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ sù kÕt hîp cña ba yÕu tè: søc lao ®éng, t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng ®· ®îc thay ®æi do lao ®éng cã Ých cña con ngêi t¸c ®éng vµo. Theo Mac tÊt c¶ mäi vËt thiªn nhiªn ë quanh ta mµ lao ®éng cã Ých cã thÓ t¸c ®éng vµo ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi ®Òu lµ ®èi tîng lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt, bÞ tiªu hao toµn bé vµ chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt còng nh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp, nÒn kinh tÕ thÞ trêng chØ cho phÐp c¸c doanh nghiÖp thùc sù lµm ¨n cã l·i ®îc tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã th× nhÊt thiÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm v× vËy phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp cã ®îc chÊp nhËn trªn thÞ trêng hay kh«ng, kh«ng chØ ë vÊn ®Ò gi¸ c¶ mµ cßn nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c quan träng trong ®ã cã vÊn ®Ò chÊt lîng. Nguyªn vËt liÖu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc t¹o nªn chÊt lîng s¶n phÈm. MÆt kh¸c xÐt c¶ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ th× vËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh nµo. Díi h×nh th¸i hiÖn vËt nã lµ mét bé phËn quan träng cña tµi s¶n lu ®éng ®Þnh møc, cßn díi h×nh th¸i gi¸ trÞ nã biÓu hiÖn b»ng vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn cÇn ph¶i t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn dßng vèn lu ®éng vµ viÖc ®ã kh«ng t¸ch rêi viÖc dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ hîp lý. Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn cho thÊy vËt liÖu cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè chñ yÕu trong chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh, lµ bé phËn cña vèn lu ®éng. ChÝnh v× vËy c¸c nhµ s¶n xuÊt rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông nguyªn vËt liÖu. 2. Vai trß cña nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Kh¸c víi qu¶n lý bao cÊp c¬ chÕ thÞ trêng ®· t¹o nªn sù chñ ®éng thùc sù cña c¸c doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp chñ ®éng trong viÖc x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp ph¶i tù trang tr¶i bï ®¾p chi phÝ, chÞu rñi ro chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. KÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu nãi riªng lµ c«ng t¸c ®¾c lùc gióp l·nh ®¹o doanh nghiÖp n¾m ®îc t×nh h×nh vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh. KÕ to¸n vËt liÖu cã chÝnh x¸c ®Çy ®ñ, c«ng t¸c ph©n tÝch vËt liÖu cã ®óng ®¾n th× l·nh ®¹o míi n¾m chÝnh x¸c ®îc t×nh h×nh thu mua dù tr÷, s¶n xuÊt vËt liÖu vµ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vËt liÖu ®Ó tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp. §èi víi nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ chi phÝ vËt liÖu lµ chi phÝ chñ yÕu cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do vËy viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÞp thêi cã chÝnh x¸c khoa häc hay kh«ng sÏ quyÕt ®Þnh tíi tÝnh chÝnh x¸c kÞp thêi cña gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt còng nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong tõng thêi kú. 3. Yªu cÇu qu¶n lý nguyªn liÖu Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta cha ph¸t triÓn, nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu cha æn ®Þnh, do ®ã yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ph¶i toµn diÖn ë tÊt c¶ c¸c kh©u, tõ kh©u thu mua b¶o qu¶n ®Õn kh©u sö dông. - ë kh©u thu mua: mçi lo¹i vËt liÖu cã tÝnh chÊt lý ho¸ kh¸c nhau, c«ng dông vµ tØ lÖ hao hôt kh¸c nhau do ®ã thu mua ph¶i lµm sao cho ®ñ sè lîng, ®óng chñng lo¹i, phÈm chÊt tèt, gi¸ c¶ hîp lý, chi cho phÐp hao hôt trong ®Þnh møc, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn chi phÝ thu mua nh»m h¹ thÊp chi phÝ. - ë kh©u dù tr÷: §èi víi doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc møc dù tr÷ tèi thiÓu, tèi ®a ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh b×nh thêng, kh«ng bÞ ngõng trÖ gi¸n ®o¹n do cung cÊp kh«ng kÞp thêi hoÆc g©y t×nh tr¹ng ø ®äng do dù tr÷ qu¸ nhiÒu. - ë kh©u dù tr÷: CÇn ph¶i tæ chøc tèt viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt dïng vµ sö dông vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh. CÇn sö dông vËt liÖu hîp lý tiÕt kiÖm trªn c¬ së ®Þnh møc vµ dù ®o¸n chi. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng thu nhËp, t¨ng tÝch luü cho doanh nghiÖp. Do c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu cã tÇm quan träng nh vËy nªn viÖc t¨ng cêng qu¶n lý vËt liÖu lµ rÊt cÇn thiÕt. Ph¶i lu«n c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu cho phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt coi ®©y lµ yªu cÇu cÇn thiÕt ®a c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu vµo nÒ nÕp khoa häc. 4. NhiÖm vô cña kÕ to¸n vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong qu¶n lý. KÕ to¸n vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - Thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i vËt liÖu phï hîp víi nguyªn t¾c, yªu cÇu qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ níc vµ yªu cÇu qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp. - Tæ chøc tèt chøng tõ, tµi kho¶n kÕ to¸n, sæ kÕ to¸n phï hîp víi ph¬ng ph¸p hµng tån kho ¸p dông trong doanh nghiÖp ®Ó ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sè lîng t¨ng gi¶m vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp sè liÖu kÞp thêi ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Tham gia viÖc ®¸nh gi¸ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu mua, t×nh h×nh thanh to¸n víi ngêi b¸n, ngêi cung cÊp vµ t×nh h×nh sö dông vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trªn ®©y lµ nh÷ng yªu cÇu vÒ kÕ to¸n vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. §Ó cô thÓ ho¸ c¸c yªu cÇu ®ã cÇn ph¶i ®i s©u thùc hiÖn néi dung c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. II. Néi dung c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. 1. Ph©n lo¹i vËt liÖu - T¹i sao ph¶i ph©n lo¹i vËt liÖu. Trong doanh nghiÖp vËt liÖu thêng gåm nhiÒu lo¹i, nhãm, thø kh¸c nhau víi c«ng dông kinh tÕ, tÝnh n¨ng lý ho¸ häc vµ yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau. §Ó phôc vô yªu cÇu tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ vËt liÖu, cÇn ph¶i tiÕn hµnh, ph©n lo¹i vËt liÖu mét c¸ch chi tiÕt râ rµng. ViÖc ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt dÔ dµng h¬n trong viÖc qu¶n lý h¹ch to¸n kÕ to¸n vËt liÖu. Ngoµi ra cßn gióp cho doanh nghiÖp nhËn biÕt râ néi dung kinh tÕ vµ vai trß chøc n¨ng cña tõng lo¹i vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p thÝch hîp trong viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c lo¹i vËt liÖu. Ngoµi c¸ch ph©n lo¹i trªn ta cßn cã nh÷ng c¸ch ph©n lo¹i sau: - Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh - Ph©n lo¹i theo nguån së h÷u - Ph©n lo¹i theo nguån tµi trî - Ph©n lo¹i theo tÝnh n¨ng lý häc, ho¸ häc, theo quy c¸ch phÈm chÊt. Trong kÕ to¸n qu¶n trÞ, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho cung cÊp kÞp thêi vÒ chi phÝ, vËt liÖu thêng ®îc chia ra NVL trùc tiÕp, NVL gi¸n tiÕp. Trªn c¬ së hai lo¹i vËt liÖu nµy ®Ó h×nh thµnh hai lo¹i chi phÝ: chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ NVL gi¸n tiÕp. ViÖc ph©n lo¹i nµy cho phÐp nhµ qu¶n trÞ ®a ra quyÕt ®Þnh mét c¸ch nhanh nhÊt. Tãm l¹i vËt liÖu sö dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã rÊt nhiÒu lo¹i víi quy c¸ch phÈm chÊt øng dông kinh tÕ môc ®Ých sö dông, nguån h×nh thµnh kh¸c nhau. §Ó qu¶n lý vµ ®¶m b¶o cã d vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt thiÕt ph¶i nhËn biÕt ®îc tõng thø, tõng lo¹i vËt liÖu. Do ®ã ph©n lo¹i vËt liÖu lµ bíc ®Çu tiªn, rÊt cÇn thiÕt cña c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu. 2. §¸nh gi¸ vËt liÖu §¸nh gi¸ vËt liÖu lµ dïng thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña vËt liÖu theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh ®¶m b¶o yªu cÇu ch©n thùc thèng nhÊt. - Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ vËt liÖu Gièng nh c¸c ®èi tîng kÕ to¸n kh¸c, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu còng chÞu sù chi phèi cña c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n nh: Nguyªn t¾c gi¸ FOB, nguyªn t¾c thËn träng, nguyªn t¾c nhÊt qu¸n. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu khi nhËp kho ph¶n ¸nh theo gi¸ vèn thùc tÕ vµ khi xuÊt kho còng ph¶i tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo ®óng ph¬ng ph¸p quy ®Þnh. Tuy nhiªn ®Ó ®¬n gi¶n vµ gi¶m bít khèi lîng ghi chÐp tÝnh to¸n hµng ngµy, kÕ to¸n cã thÓ sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu. 2.1. §¸nh gi¸ vËt liÖu theo gi¸ thùc tÕ 2.1.1. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu ®îc nhËp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau mµ gi¸ thùc tÕ cña chóng trong tõng lo¹i ®îc x¸c ®Þnh nh sau: - §èi víi vËt liÖu mua ngoµi: trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña NVL nhËp kho b»ng trÞ gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n (bao gåm c¶ c¸c kho¶n thuÕ nhËp khÈu) céng chi phÝ mua thùc tÕ (bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n, ph©n lo¹i, b¶o hiÓm, chi phÝ thuª kho, thuª b·i, tiÒn ph¹t, tiÒn båi thêng) trõ ®i c¸c kho¶n chiÕt khÊu gi¶m gi¸ (nÕu cã). Trong ®ã: - NÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ trong ho¸ ®¬n lµ gi¸ mua cha cã thuÕ GTGT. - NÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc vËt t hµng ho¸ mua vÒ dïng cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT th× gi¸ trªn ho¸ ®¬n lµ tæng gi¸ thanh to¸n. ThuÕ nhËp kho ®îc tÝnh vµo trÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho. - §èi víi vËt liÖu tù gia c«ng chÕ biÕn: trÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña vËt liÖu s¶n xuÊt gia c«ng céng víi c¸c chi phÝ gia c«ng chÕ biÕn. §èi víi vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn: trÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu xuÊt thuª gia c«ng chÕ biÕn víi tiÒn thuª gia c«ng chÕ biÕn ph¶i tr¶ vµ chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì tríc vµ sau thuÕ. - Trêng hîp ®¬n vÞ kh¸c gãp vèn liªn doanh b»ng vËt liÖu th× trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña vËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh lµ do héi ®ång liªn doanh ®¸nh gi¸. - PhÕ liÖu thu håi nÕu cã ®îc ®¸nh gi¸ theo quy íc cã thÓ b¸n hoÆc sö dông ®îc. 2.1.2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho C¨n cø theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC vÒ viÖc ban hµnh vµ c«ng bè 04 chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (®ît 1). Trong ®ã cã chuÈn mùc sè 02 - Hµng tån kho. Nguyªn liÖu, vËt liÖu ®Ó sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cung cÊp dÞch vô lµ nh÷ng hµng tån kho. V× thÕ khi x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho th× ¸p dông mét trong bèn ph¬ng ph¸p ®îc ghi nhËn trong chuÈn mùc sau ®©y: 2.1.2.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã Ýt lo¹i mÆt hµng æn ®Þnh nhËn diÖn ®îc. Theo ph¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp kho cña l« hµng xuÊt kho ®Ó tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng xuÊt kho. 2.1.2.2. Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ trÞ nguyªn cña nguyªn vËt liÖu ®îc tÝnh theo gi¸ trung b×nh qu©n cña nguyªn vËt liÖu tån ®Çu kú vµ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú. Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ ®îc tÝnh theo thêi kú hoÆc khi nhËp mét l« hµng vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña doanh nghiÖp. = = x 2.1.2.3. Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ nguyªn vËt liÖu ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc xuÊt tríc vµ nguyªn vËt liÖu cßn l¹i lµ nguyªn vËt liÖu ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú. Theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú cña tån kho. 2.1.2.4. Ph¬ng ph¸p nhËp sau - xuÊt tríc Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua sau hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc xuÊt tríc vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt tríc ®ã. Theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån kho. Theo chuÈn mùc míi ban hµnh th× c¸ch x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho lµ bèn ph¬ng ph¸p trªn. Trong ®ã tõng c¸ch ®¸nh gi¸ vµ ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho ®èi víi vËt liÖu cã néi dung, u nhîc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông phï hîp nhÊt ®Þnh. Do vËy theo yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®èi víi kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ¸p dông s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng, tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n, yªu cÇu qu¶n lý còng nh ®iÒu kiÖn trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt, tÝnh to¸n xö lý th«ng tin mµ nghiªn cøu tæ chøc sao cho hîp lý kh«ng cÇn nhÊt thiÕt nhÊt theo nhÊt qu¸n. 3. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu. 3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu. H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu lµ mét bé phËn quan träng trong tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu. VËt liÖu gåm nhiÒu thø, nhiÒu lo¹i cã quy c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau, ®ång thêi sè lîng tõng thø vËt liÖu xuÊt dïng trong th¸ng cho c¸c ®¬n vÞ sö dông còng kh¸c nhau. Do vËy muèn ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu s¶n xuÊt, tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ, gi¸m ®èc t×nh h×nh cung cÊp sö dông vËt liÖu mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× tÊt yÕu ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu. 3.2. Chøng tõ sö dông. Theo chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh, c¸c chøng tõ kÕ to¸n vÒ vËt liÖu bao gåm. - PhiÕu nhËp kho (mÉu 01- VT) - PhiÕu xuÊt kho (mÉu 02 - VT) - PhiÕu xuÊt kho kiÓm vËn chuyÓn néi bé (mÉu 03- VT) - Biªn b¶n kiÓm kª vËt t s¶n phÈm hµng ho¸ (mÉu 08VT) - Ho¸ ®¬n GT- GT Ngoµi c¸c chøng tõ b¾t buéc sö dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh cña nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông thªm c¸c chøng tõ kÕ to¸n híng dÉn thªm nh : PhiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc (mÉu 04- VT), biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t (mÉu 05- VT)… §èi víi c¸c chøng tõ kÕ to¸n thèng nhÊt b¾t buéc ph¶i lËp kÞp thêi ®Çy ®ñ, ®óng biÓu mÉu, néi dung, ph¬ng ph¸p lËp. Mäi chøng tõ kÕ to¸n ph¶i ®îc tæ chøc lu©n chuyÓn theo tr×nh tù thêi gian hîp lý do kÕ to¸n trëng quy ®Þnh phôc vô cho viÖc ph¶n ¸nh ghi chÐp tæng hîp sè liÖu kÞp thêi c¸c bé phËn cã liªn quan. 3.3. C¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu. §Ó kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu hiÖn nay ë níc ta c¸c doanh nghiÖp ®ang ¸p dông mét trong 3 ph¬ng ph¸p sau: - Ph¬ng ph¸p thÎ song song - Ph¬ng ph¸p sè ®èi chiÕu lu©n chuyÓn - Ph¬ng ph¸p sæ sè d Mçi ph¬ng ph¸p cã nh÷ng u nhîc ®iÓm kh¸c nhau tuú theo tõng ®Æc ®iÓm doanh nghiÖp mµ ¸p dông ph¬ng ph¸p nµo cho phï hîp. Tr×nh tù h¹ch to¸n ë c¶ 3 ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ kh¸i qu¸t nh sau: - H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu t¹i kho. Thñ kho ®Ò sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån t¹i theo chØ tiªu sè lîng. ThÎ kho lµ sæ vËt liÖu ®îc më chi tiÕt cho tõng lo¹i vËt liÖu, theo tõng kho ®Ó thñ kho theo dâi sè lîng nhËp - xuÊt - tån hµng ngµy. ThÎ kho do phßng kÕ to¸n tËp hîp vµ ghi c¸c chi tiÕt nh, nh·n hiÖu, tªn quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh, m· sè vËt liÖu. Sau ®ã giao cho thñ kho ghi chÐp. Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c sè liÖu nhËp xuÊt vËt liÖu, thñ kho tiÕn hµnh ghi chÐp sè liÖu thùc nhËp, thùc xuÊt vµo thÎ kho. Sau mçi mét nghiÖp vô (hoÆc cuèi ngµy) tÝnh ra sè tån kho ®Ó ghi vµo thÎ kho. §Þnh kú thñ kho göi c¸c chøng tõ nhËp xuÊt vËt liÖu (®· ®îc ph©n lo¹i cho phßng kÕ to¸n). - H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu t¹i phßng kÕ to¸n. VÒ c¬ b¶n th× kÕ to¸n ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt - tån vËt liÖu theo chØ tiªu gi¸ trÞ. Riªng ®èi víi ph¬ng ph¸p thÎ kho song song vµ ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn th× ngoµi viÖc theo dâi vÒ mÆt gi¸ trÞ, kÕ to¸n cßn theo dâi vÒ mÆt khèi lîng, sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn hay sæ sè d ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån vËt liÖu. ViÖc h¹ch to¸n c¶ ba ph¬ng ph¸p nµy ®îc kh¸i qu¸t 3 s¬ ®å sau: S¬ ®å 1 KÕ to¸n vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p thÎ song song. ThÎ kho Chøng tõ xuÊt Chøng tõ nhËp Sæ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng kÕ to¸n tæng hîp S¬ ®å 2 KÕ to¸n vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ThÎ kho Chøng tõ nhËp B¶ng kª xuÊt Chøng tõ xuÊt Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn B¶ng kª xuÊt S¬ ®å 3 KÕ to¸n vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ sè d ThÎ kho Chøng tõ nhËp Chøng tõ xuÊt B¶ng kª nhËp Sæ sè d B¶ng kª xuÊt B¶ng luü kÕ nhËp B¶ng tæng hîp N-X-T B¶ng luü kÕ xuÊt Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra 4. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu NÕu kÕ to¸n chi tiÕt ph¶n ¸nh c¶ sè lîng vµ gi¸ trÞ th× kÕ to¸n tæng hîp chØ ph¶n ¸nh vÒ mÆt gi¸ trÞ cña vËt liÖu. Tuy nhiªn kÕ to¸n tæng hîp cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng v× ngoµi mÆt ph¶n ¸nh biÕn ®éng vÒ mÆt gi¸ trÞ vÒ vËt liÖu cßn cho thÊy mèi liªn hÖ t¬ng quan gi÷a c¸c chØ tiªu trong b¸o c¸o tµi chÝnh, lµ c¬ së ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh, hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. KÕ to¸n tæng hîp c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n trong doanh nghiÖp chØ kh¸c nhau c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho. Hµng tån kho trong doanh nghiÖp bao gåm: NVL, CCDC, s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm. Trong ®ã vËt liÖu chiÕm tû träng kh¸ lín. HiÖn nay theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh cã hai ph¬ng ph¸p ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho. Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Mçi doanh nghiÖp chØ ®îc sö dông mét trong hai ph¬ng ph¸p nµy. Sù lùa chän mét trong hai ph¬ng ph¸p trªn ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, sè lîng, chñng lo¹i vËt t vµ yªu cÇu qu¶n lý ®Ó cã sù vËn dông phï hîp vµ ph¶i ®îc thùc hiÖn thèng nhÊt trong niªn ®é kÕ to¸n. 4.1. KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn 4.1.1. §Æc ®iÓm Ph¬ng ph¸p kÕ khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi ph¶n ¸nh thêng xuyªn liªn tôc cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp xuÊt, tån kho vËt t hµng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n. ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho ®îc dùa trªn c¸c chøng tõ xuÊt kho. Sau mçi nghiÖp vô t¨ng, gi¶m hµng tån kho kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®îc gi¸ hµng tån kho giao ngay. 4.1.2. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông - PhiÕu nhËp kho - PhiÕu xuÊt kho - Biªn b¶n kiÓm kª - Ho¸ ®¬n b¸n hµng - Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t. 4.1.3. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông - Tµi kho¶n 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu Néi dung: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng mua ®ang ®i trªn ®êng vµ t×nh h×nh hµng mua ®ang ®i ®êng vÒ nhËp kho hoÆc giao cho c¸c bé phËn sö dông hoÆc giao cho kh¸ch hµng. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n 133, 331, 111, 112, 627… 4.1.4. Tr×nh tù kÕ to¸n vËt liÖu tæng hîp theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn (Xem s¬ ®å 4) 4.2. KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 4.2.1. §Æc ®iÓm sö dông KÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ trªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho mµ theo dâi, ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú c¨n cø vµo sè liÖu kiÓm kª ®Þnh kú hµng tån kho. - ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng trªn tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp kh«ng c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho mµ l¹i c¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu tån kho ®Çu kú, nhËp trong kú vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú ®Ó tÝnh theo c«ng thøc sau: = +- S¬ ®å 4: Tr×nh tù kÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn TK 151 TK152 TK621 VËt liÖu ®i ®­êng kú tr­íc TK111, 112, 231 T¨ng do mua ngoµi XuÊt dïng trùc tiÕp chÕ t¹o SP XuÊt dïng trùc tiÕp chÕ TK627, t¹o SP 641, 642, 241 T¨ng do mua ngoµi TK3331 VAT TK133 khÊu trõ VAT khÊu trõ ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu XuÊt CCDC lo¹i ph©n bæ 2 lÇn vµ nhiÒu lÇn Ph©n bæ ®Çu vµo TK242 CPSXKD trong kú ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép XuÊt b¸n, göi b¸n Nkho VL tù chÕ, thuª ngoµi gia c«ng XuÊt tù chÕ, thuª ngoµi gia c«ng TK3333 TK632, 157 TK154 TK154 NhËn l¹i vèn gãp Liªn doanh XuÊt vèn gãp liªn doanh TK128,222 NhËn vèn gãp Liªn doanh TK128,222 CP cÊp ph¸t Ph¸t hiÖn thõa kiÓm kª chê TK411 xö lý Chªnh lÖch do ®¸nh gi¸ l¹i sè d­CK TK338.1 Ph¸t hiÖn thiÕu kiÓm kª chê xö lý Chªnh lÖch gi¶m do TK138.1 ®¸nh gi¸ TS TK412 TK412 4.2.2. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông - TK 152 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu - TK 611 - Mua hµng Néi dung: Ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh mua, nhËp kho c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ trong doanh nghiÖp. 4.2.3. Tr×nh tù kÕ to¸n vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú KÕt chuyÓn gi¸ trÞ KÕt chuyÓn gi¸ trÞ S¬vËt ®å 5: Tr×nh tù kÕvËt to¸n vËt liÖu theo ph¬ng liÖu tån kho ®Çu liÖu tån kho cuèi ph¸p kiÓm kª kú ®Þnh kú TK 152,153,151 mua tr¶ tiÒn ngay TK152,153,151 kú TK 611 Gi¶m gi¸ hµng mua tr¶ l¹i VAT ® khÊu trõ TK111-112 ThuÕ GTGT hµng TK133 nhËp khÈu TK111,112,138 Cuèi kú kÕt chuyÓn sè xuÊt dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh Mua ch­a tr¶ tiÒn b»ng tiÒn vay TK33312 TK621 ThuÕ nhËp khÈu XuÊt b¸n TK331,311 NhËn vèn gãp cæ phÈn Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ t¨ng ThiÕu hôt, mÊt m¸t Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ gi¶m TK333.3 TK632 TK411 TK111,138,338 TK412 TK412 Chó thÝch: Trªn ®©y lµ 2 s¬ ®å biÓu diÔn tr×nh tù kÕ to¸n vËt liÖu theo hai ph¬ng ph¸p: kª khai thêng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú trong trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ cßn nÕu doanh nghiÖp ¸p dông tÝnh thuÕ GTGT trùc tiÕp th× gi¸ trÞ mua thùc tÕ lµ tæng gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ (nÕu cã). 4.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n tæng hîp Sæ kÕ to¸n ¸p dông cho kÕ to¸n tæng hîp. Tuú theo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc nµo còng ph¶i cÇn sæ tæng hîp vµ sæ chi tiÕt chung ë sæ c¸i kÕ to¸n tæng hîp. Mçi tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp ®îc më mét sæ c¸i vµ dÜ nhiªn mçi tµi kho¶n ®Òu ph¶n ¸nh mét chØ tiªu vÒ nguyªn vËt liÖu. Nã sÏ cung cÊp c¸c chØ tiªu th«ng tin ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Sæ kÕ to¸n phôc vô kÕ to¸n chi tiÕt th× tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ më c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n ®Ó kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu theo tõng h×nh thøc kÕ to¸n cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: (Xem s¬ ®å 6+7+8) Tuú vµo ®Æc ®iÓm cô thÓ cña doanh nghiÖp vµ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. Ph©n cÊp qu¶n lý, quy m« cña doanh nghiÖp, tr×nh ®é qu¶n lý mµ doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc kÕ to¸n cïng hÖ thèng sæ kÕ to¸n t¬ng øng thÝch hîp. 4.3.1. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ S¬ ®å 6 Chøng tõ gèc: PNK PXK, ho¸ ®¬n, Sæ kÕ to¸n kh¸c Chøng tõ ghi sæ Sæ ®¨ng ký chøng tõ Sæ chi tiÕt vËt t Sæ c¸i kÕ to¸n TK152 ThÎ kho B¶ng tæng hîp sæ chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o tæng hîp N-X-T vËt t 4.3.2. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung S¬ ®å 7 Chøng tõ gèc NhËt ký mua hµng Sæ c¸i tµi kho¶n 152 NhËt ký chung Sæ chi tiÕt vËt t­ B¶ng tæng hîp chi tiÕt vËt t­ B¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o tæng hîp N-X-T vËt t­ ThÎ kho 4.3.4. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ S¬ ®å 8 Chøng tõ gèc Sæ Chi tiÕt NhËt ký chøng tõ sè 5 Sæ kÕ to¸n kh¸c cã B¶ng kª sè 3 B¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt. NhËt ký chøng tõ liªn quan Sæ Chi tiÕt vËt t­ B¶ng ph©n bæ vËt liÖu B¶ng tæng hîp sæ chi tiÕt vËt t­ Sæ c¸i tµi kho¶n 152 B¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o tæng hîp N-X-T vËt t­ ThÎ kho PhÇn II Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë xÝ nghiÖp may Minh Hµ. I- §Æc ®iÓm t×nh h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh ë xÝ nghiÖp may Minh Hµ. 1- LÞch sö h×nh thµnh vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ë xÝ nghiÖp may Minh Hµ: Trëng thµnh vµ ph¸t triÓn tõ mét tæ hîp may VÜnh Oanh. Ngµy 4/5/1996 theo QuyÕt ®Þnh sè 668/Q§- UB XÝ nghiÖp may Minh Hµ chÝnh thøc ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Tªn giao dÞch quèc tÕ:VÜnh Oanh Gamen TLT§ Trô së xÝ nghiÖp: VÜnh Tù - Yªn Tù - ý yªn - Nam §Þnh V¨n phßng t¹i Hµ Néi: Sè 221- §êng Gi¸p B¸t - Hµ Néi. §Õn nay XÝ nghiÖp ®· cã qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trªn 7 n¨m. Ngay tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp tõ mét tæ hîp dÖt may chuyÓn thµnh XÝ nghiÖp may Minh Hµ ®îc sù ñng hé cña UBND tØnh - HDND, UBND huyÖn chñ tr¬ng ñng hé ph¸t triÓn x©y dùng mét xÝ nghiÖp may cã quy m« lín ë mét tØnh cã truyÒn thèng dÖt may tõ l©u ®êi nh»m gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho mét bé phËn lao ®éng nhµn rçi cña ngµnh dÖt may tØnh nhµ ®ang gÆp khã kh¨n ®Æc biÖt lµ lao ®éng n÷. Lµ mét xÝ nghiÖp may ®éc lËp ®Ó ph¸t triÓn vµ tån t¹i ®îc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh khèc liÖt ®Æc biÖt lµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®îc ký kÕt trong níc vµ quèc tÕ cña ngµnh dÖt may lu«n biÕn ®éng vµ khã kh¨n trong gi¶i quyÕt bµi to¸n tiªu thô s¶n phÈm, nhÊt lµ thÞ trêng xuÊt khÈu chóng ta lu«n bÞ phÝa Mü g©y khã kh¨n vÒ mäi mÆt. §Ó kh¼ng ®Þnh ®îc m×nh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng trong s¶n xuÊt kinh doanh xÝ nghiÖp lu«n lÊy th¬ng hiÖu chÊt lîng s¶n phÈm lµ träng t©m. §Æc biÖt quan t©m ®Õn kh©u s¾p xÕp tæ chøc lao ®éng sao cho phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt. §Çu t mua s¾m may s¾m m¸y mãc míi, hiÖn ®¹i ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ngay tõ ban ®Çu, n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n. Nhê cã nh÷ng chñ tr¬ng ®Çu t vµ chuÈn bÞ tèt ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu mµ xÝ nghiÖp may Minh Hµ ®ang tõng bíc kh¼ng ®Þnh ®îc m×nh trong nghµnh dÖt may. Lµ mét xÝ nghiÖp ho¹t ®éng ®éc lËp trong nghµnh dÖt may tr¶i qua h¬n 7 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp may Minh Hµ ®· cã nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ. HiÖn nay xÝ nghiÖp cã mét ®éi ngò ®«ng ®¶o CBCNC lµm nghÒ, s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®· cã mÆt t¹i mét sè thÞ trêng quan träng trªn thÕ giíi nh: Mü, Ba Lan, NhËt B¶n. Nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ ®¹t ®îc tuy cßn khiªm tèn nhng nã ®· ®¸nh dÊu mét c¬ së v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn l©u dµi cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ. Díi ®©y lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp trong 02 n¨m (2001 - 2003) ChØ tiªu §VT nhuËn N¨m 2001 2003 So s¸nh Chªnh % Tr.® 92.016 116.387, lÖch 24.371,5 tríc Tr.® 5 119 422,5 Doanh thu thuÇn Lîi N¨m 303,5 26,49 +139,2 thuÕ Tæng sè kinh vèn 31.000 34.715,5 3.715,5 1 11,99 doanh. Trong ®ã: 17.000 17.057 57 0,34 - Vèn cè ®Þnh 14.000 17.658,5 3.658,5 26,13 - Vèn lu ®éng C¸c kho¶n nép 1.051 2.074,5 473,5 38,21 ng©n s¸ch Tæng sè lao ngêi 1.625 17.000 75 4,62 ®éng TNBQ lao /ngêi 627.000 650.000 23.000 3,66 1 ®éng Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy sù tiÕn bé vît bËc cña xÝ nghiÖp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh thu thuÇn t¨ng 26,49%, lîi nhuËn tríc thuÕ t¨ng 139,21% ®©y la kÕt qu¶ rÊt ®¸ng mõng thÓ hiÖn sù cè g¾ng cña xÝ nghiÖp trong s¶n xuÊt còng nh trong kinh doanh. ViÖc t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn tríc thuÕ lµm c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch vµ thu thËp b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng trong xÝ nghiÖp t¨ng lªn, gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt níc, n©ng cao ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tæng sè vèn kinh doanh n¨m 2001 cña xÝ nghiÖp t¨ng lªn so víi n¨m 2003 lµ 11,99% trong ®ã: Vèn cè ®Þnh t¨ng: 57.000.000 t¬ng øng víi 0,34% Vèn lu ®éng t¨ng: 3.658.500.000 t¬ng øng víi 26,13% Vèn lu ®éng t¨ng ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn cã lîi lín cho xÝ nghiÖp cã vèn ®Ó ®Çu t cho s¶n xuÊt kinh doanh, tranh thñ ®îc c¬ héi trªn thÞ trêng nhÊt lµ kh«ng bÞ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Nãi chung t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp trong hai n¨m 2001 2003 cho thÊy xÝ nghiÖp ®ang lµm ¨n cã l·i ®©y lµ bíc t¹o ®µ cho xÝ nghiÖp tiÕp tôc ph¸t triÓn ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. 2- Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp trong nh÷ng n¨m tíi. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña x· héi, xÝ nghiÖp may Minh Hµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn m×nh ®Ó cã thÓ ®¸p øng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Víi môc tiªu c¶i thiÖn ®êi sèng cho CBCNV, gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ x· héi. Ban l·nh ®¹o xÝ nghiÖp ®· ®Ò ra ph¬ng híng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi nh sau: - §Èy m¹nh s¶n xuÊt, hµng n¨m t¨ng s¶n lîng ph¶i t¨ng tõ 7% ®Õn 12% so víi n¨m tríc. ChÊt lîng hµng ho¸ còng ph¶i ®îc n©ng cao, nhÊt lµ c¶i tiÕn mÉu m· s¶n phÈm, cè g¾ng chiÕm lÜnh thÞ trêng néi ®Þa, n©ng cao xuÊt khÈu, tranh thñ vèn, c«ng nghÖ tr×nh ®é qu¶n lý cña níc ngoµi, ®¶m b¶o viÖc lµm æn ®Þnh cho CBCNV cña xÝ nghiÖp. - T×m nh÷ng nguån vèn cã lîi nhÊt, thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra, chó träng ph¸t huy tèt c¸c thiÕt bÞ ®· ®Çu t lµm c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó s¶n xuÊt. - TiÕp tôc ®æi míi vµ cñng cè tæ chøc theo híng gän nhÑ mµ c«ng t¸c qu¶n lý l¹i ®¹t hiÖu qu¶ cao, phï hîp víi tÝnh n¨ng ®éng cña c¬ chÕ thÞ trêng. T¨ng cêng båi dìng kiÕn thøc cho c¸n bé, chó träng tµi n¨ng vµ phÈm chÊt cña ngêi c¸n bé, khÈu tr¬ng x©y dùng ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô cña xÝ nghiÖp trong giai ®o¹n míi. Nh÷ng ph¬ng híng ph¸t triÓn nªu trªn thÓ hiÖn ®Çy ®ñ ý chÝ quyÕt t©m ®em l¹i sù hng thÞnh cho xÝ nghiÖp cña ban l·nh ®¹o xÝ nghiÖp may Minh Hµ. Tuy tríc m¾t cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n song víi sù ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý tµi n¨ng cña c¸c nhµ qu¶n lý cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ sÏ gÆt h¸i ®îc nhiÒu thµnh c«ng. 3- §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ quy tr×nh c«ng nghÖ cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ. 3.1- §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt: XÝ nghiÖp may Minh Hµ lµ xÝ nghiÖp trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng v¶i sîi vµ may mÆc cung cÊp cho thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, trong ®ã cã v¶i vµ sîi lµ 02 mÆt hµng chÝnh cña xÝ nghiÖp. MÆt hµng sîi chiÕm 50% doanh thu vµ 65% mÆt hµng nµy ®Ó cung cÊp cho c¸c ph©n xëng dÖt cßn l¹i ®îc b¸n ra ngoµi c¸c lo¹i s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®îc tiªu dïng réng r·i nh v¶i phin, v¶i ktª, v¶i chÐo mét sè mÆt hµng chÊt liÖu 100% cotton. Ngoµi ra, xÝ nghiÖp cßn cã mÆt hµng quÇn ¸o may s½n do ph©n xëng may s¶n xuÊt, nh÷ng mÆt hµng nµy chñ yÕu xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü va Ba Lan. Bé phËn s¶n xuÊt chÝnh gåm c¸c ph©n xëng: + Ph©n xëng sîi bao gåm: Ph©n xëng sîi A. Ph©n xëng sîi B Ph©n xëng sîi II + Ph©n xëng sîi dÖt + Ph©n xëng sîi nhuém - Bé phËn s¶n xuÊt phô gåm c¸c ph©n xëng: + Ph©n xëng may + Ph©n xëng c¬ ®iÖn + Phßng dÞch vô C¸c ph©n xëng nµy ho¹t ®éng ®éc lËp vµ riªng biÖt, s¶n phÈm lµm ra ®îc chuyÓn sang giai ®o¹n s¶n xuÊt trùc tiÕp hoÆc cã thÓ b¸n ra ngoµi. S¬ ®å 9 S¬ ®å tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ. XÝ nghiÖp may Minh Hµ Bé phËn s¶n xuÊt chÝnh Ph©n x­ëng sîi Ph©n x­ëng dÖt Ph©n x­ëng nhué m Bé phËn s¶n xuÊt phô Ph©n x­ëng may Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn Ban dÞch vô 3.2- §Æc ®iÓm vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ. C«ng nghÖ s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp may Minh Hµ lµ c«ng nghÖ liªn hîp khÐp kÝn ®i tõ nguyªn liÖu ®Çu vµo vµ b«ng s¬ ®Õn s¶n phÈm qua c«ng nghÖ kÐo sîi - dÖt - v¶i nhuém - hoµn tÊt vµ may. Mçi c«ng ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn ë c¸c ph©n xëng thµnh viªn kh¸c nhau. S¶n phÈm cña tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt nh v¶i mÆc, v¶i thµnh phÈm ®Òu cã gi¸ trÞ sö dông ®éc lËp, cã thÓ b¸n ra ngoµi hoÆc sö dông trong néi bé XÝ nghiÖp, ë XÝ nghiÖp cã 4 giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã lµ: * C«ng nghÖ kÐo sîi: Nguyªn liÖu ®Çu vµo lµ b«ng s¬ tù nhiªn vµ sîi PE, c¸c lo¹i b«ng nµy chñ yÕu nhËp tõ níc ngoµi. C«ng nghÖ kÐo sîi bao gåm c¸c bíc: B«ng - Cung Ch¶i - GhÐp - Sîi th« - Sîi con - Xe - §¸nh èng Sîi. * C«ng nghÖ dÖt: Lµm nhiÖm vô chñ yÕu dÖt sîi thµnh v¶i méc. C«ng nghÖ dÖt ®îc thÓ hiÖn qua c¸c bíc: §¸nh èng - M¾c sîi - Hå sîi däc - X©u gio - DÖt v¶i - DÖt méc. C¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ dÖt chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh c¬ häc vµ kh« trõ c«ng ®o¹n hå sîi däc cã dïng níc vµ ho¸ chÊt. * C«ng nghÖ nhuém cã 02 bíc chÝnh: - TiÒn xö lý v¶i méc thµnh v¶i tr¾ng qua c¸c c«ng ®o¹n rò hå, nÊu tÈy. Nhuém in hoa vµ t¨ng gi¸ thÈm mü cho v¶i bÒ mÇu s¾c, t¨ng chÊt lîng sö dông nh phßng co, chèng nhµu. C«ng nghÖ nhuém hoµn tÊt gåm c¸c bíc: v¶i méc, ®èt lßng, rò hå, nÊu tÈy - giÆt - tÈy tr¾ng - kiÒng bãng - nhuém mµu - in hoa - hoµn tÊt - v¶i thµnh phÈm. - C«ng nghÖ may: Môc ®Ých ®i tõ v¶i thµnh phÈm c¸c lo¹i cña XÝ nghiÖp nh c¸c lo¹i quÇn Kaki cao cÊp, ¸o cao cÊp c¸c lo¹i, ¸o Jocket. C«ng nghÖ may gåm: v¶i c¾t may gåm: v¶i c¾t may lµ- hoµn tÊt - ®ãng gãi - s¶n phÈm may. S¬ ®å 10: S¬ ®å vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ D©y truyÒn dÖt kim Sîi V¶i dÖt kim C¾t DÖt V¶i GiÆt n©u V¨ng Më Gì Thªu May Bao S¶n phÈm nhËp kho V¾t D©y truyÒn kÐo sîi XÐ trén XÐ trén x¬ NghiÒn NghiÒn Ch¶i th« Ch¶i th« GhÐp tr­íc b«ng GhÐp tr­íc Cuèi cói GhÐp trén Ch¶i kü GhÐp I, II S¶n phÈm nhËp kho sîi COTTON sîi PE sîi PMA GhÐp th« Sîi con §¸nh èng Sîi xe ®«i S¶n phÈm nhËp kho D©y truyÒn dÖt thoi Sîi DÖt V¶i S¶n phÈm nhËp Nhuém May V¶i dÖt NhËp C¾t 4. §Æc ®iÓm tæ chøc Bé m¸y qu¶n lý cña XÝ nghiÖp may Minh Hµ §øng tríc nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn XÝ nghiÖp lu«n quan t©m ®Õn c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý tõ xÝ nghiÖp tíi c¸c ph©n xëng, víi c¸c tæ ®éi, c¸c phßng ban gióp viÖc cho Ban gi¸m ®èc lµ c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ c¸c phßng nghiÖp vô. * Ban gi¸m ®èc XÝ nghiÖp gåm 04 ngêi: 01 gi¸m ®èc vµ 03 phã gi¸m ®èc. + Gi¸m ®èc XÝ nghiÖp lµ ngêi cã quyÒn hµnh cao nhÊt trong XÝ nghiÖp, lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt tríc Nhµ níc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña XÝ nghiÖp. + Phã gi¸m ®èc gióp viÖc cho Gi¸m ®èc, ®iÒu hµnh c¸c c«ng viÖc dùa trªn quyÕt ®Þnh cña Gi¸m ®èc. * C¸c phßng ban chøc n¨ng cña XÝ nghiÖp gåm: + Phßng kü thuËt: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt lîng s¶n phÈm thiÕt kÕ nh÷ng s¶n phÈm míi. + Trung t©m KCS: kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt vÒ mÆt kü thuËt. + Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: gióp l·nh ®¹o XÝ nghiÖp trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh, nhu cÇu vèn, t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña c¸c lo¹i tµi s¶n trong XÝ nghiÖp. + Phßng kÕ ho¹ch tiªu thô: cã chøc n¨ng x©y dùng kÕ ho¹ch th¸ng, quý n¨m, c¨n cø vµo nhu cÇu vµ c¸c th«ng tin trªn thÞ trêng ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, kÕ ho¹ch s¶n lîng nh»m thu lîi nhuËn cao nhÊt, ®¶m b¶o cung øng vËt t kÞp thêi víi gi¸ c¶ thÊp nhÊt. + Phßng xuÊt nhËp khÈu: gióp Ban l·nh ®¹o trong viÖc t×m kiÕm thÞ trêng ®Ó tiªu thô s¶n phÈm, x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t. + Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh: cã nhiÖm vô qu¶n lý nguån nh©n lùc trong xÝ nghiÖp. + Phßng b¶o vÖ qu©n sù: ®¶m b¶o an ninh trËt tù, phßng ngõa ho¶ ho¹n ch¸y næ trong toµn xÝ nghiÖp. + C¸c ph©n xëng chÝnh lµ n¬i trùc tiÕp s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm ®øng ®Çu mçi ph©n xëng lµ qu¶n ®èc. C¸c qu¶n ®èc nµy chÞu sù chØ ®¹o cña cÊp trªn, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, b¶o toµn, trong s¶n xuÊt gåm c¸c tµi s¶n vµ c¸c nguån nh©n lùc kh¸c do XÝ nghiÖp giao. + Ph©n xëng sîi: Chuyªn s¶n xuÊt sîi ®Ó cung cÊp cho dÖt v¶i méc. + Ph©n xëng nhuém: cã nhiÖm vô nhËn sîi tõ ph©n xëng sîi vµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt v¶i méc ®Ó cung cÊp cho kh©u sau: + Ph©n xëng nhuém: cã nhiÖm vô nhËn v¶i tõ ph©n xëng dÖt vµ tæ chøc nhuém in hoa + Ph©n xëng c¬ ®iÖn: lµm nhiÖm vô cung cÊp níc, n¨ng lîng ®iÖn, h¬i níc cho toµn XÝ nghiÖp. + Ph©n xëng may lµ ph©n xëng t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. + Phßng dÞch vô lµ bé phËn cung cÊp c¸c dÞch vô cho ngêi lao ®éng trong toµn xÝ nghiÖp. Ngoµi ra cßn c¸c ca s¶n xuÊt, c¸c tæ s¶n xuÊt chÞu sù qu¶n lý cña tæ trëng. ViÖc c¶i tiÕn n©ng cÊp bé m¸y qu¶n lý ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín cho XÝ nghiÖp. Mçi phßng ban ph©n xëng ®Òu cã tr¸ch nhiÖm chøc tr¸ch riªng phôc vô tèt yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp. Gi÷a c¸c bé phËn ph©n xëng thµnh viªn cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh nhÞp nhµng hiÖu qu¶. S¬ ®å 11 S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh tæ chøc s¶n ®èc xuÊt kinh doanh ëGi¸m XÝ nghiÖp may Minh Hµ P.Gi¸m ®èc P. Gi¸m ®èc 2 Ph©n x­ ëng dÖt Phßng KTTC Phßng TCHC Phßng XNK T T Y tÕ Phßng kü thuËt Phßng §êi Sèng Trung t©m KCS Phßng B¶o vÖ 1 Ph©n x­ ëng may Ph©n x­ ëng nhuém Ph©n x­ ëng c¬ ®iÖn Ph©n x­ ëng may Ph©n x­ ëng dÞch P. Gi¸m ®èc 3 5. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ ho¹ch cña XÝ nghiÖp may Minh Hµ 5.1. C¬ cÊu tæ chøc Bé m¸y kÐ to¸n t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ XuÊt ph¸t tõ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ viÖc s¾p xÕp c¸c ph©n xëng trùc thuéc, XÝ nghiÖp may Minh Hµ ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung. §iÒu nµy cã nghÜa lµ toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®Òu thùc hiÖn ë phßng kÕ to¸n tµi chÝnh tõ kh©u thu nhËn xö lý th«ng tin trªn hÖ thèng BCTC tæng hîp. ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ ngoµi c¸c nh©n viªn ë phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp, díi c¸c ph©n xëng cßn bè trÝ c¸c nh©n viªn h¹ch to¸n kinh tÕ nh»m gióp cho phßng mét sè viÖc nhÊt ®Þnh (lËp b¶ng tÝnh l¬ng, tËp hîp c¸c phiÕu lÜnh, phiÕu xuÊt…). Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cã 13 ngêi ®¶m nhiÖm c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n kh¸c nhau, bao gåm 01 kÕ to¸n trëng, 01 phã phßng kÕ to¸n kiªm kÕ to¸n tæng hîp, 01 kÕ to¸n nghiÖp vô vµ mét thñ quü. - KÕ to¸n trëng (Trëng phßng kÕ to¸n tµi chÝnh): lµ ngêi ®iÒu hµnh gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng cña Bé m¸y kÕ to¸n, chÞu tr¸ch nhiÖm nghiÖp vô chuyªn m«n KTTC. KÕ to¸n trëng thay mÆt kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é, thÓ lÖ quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ lÜnh vùc KTTC cña XÝ nghiÖp. - Phã phßng KÕ to¸n kiªm kÕ to¸n tæng hîp: cã nhiÖm vô gióp kÕ to¸n trëng phô tr¸ch c¸c ho¹t ®éng cña phßng, ®ång thêi cã tr¸ch nhiÖm tæng hîp toµn bé c¸c chøng tõ, b¶ng kª, nhËt ký chøng tõ do c¸c kÕ to¸n viªn cung cÊp vµo cuèi th¸ng, cuèi quý, cuèi n¨m. Sau ®ã kÕ to¸n tæng hîp sÏ vµo sæ c¸i tæng hîp cho tõng tµi kho¶n, råi lËp b¸o c¸o theo quy ®Þnh chung cña Bé tµi chÝnh vµ b¸o c¸o néi bé theo yªu cÇu cña cÊp trªn. - KÕ to¸n ng©n hµng: phô tr¸ch toµn bé viÖc thu chi giao dÞch thanh to¸n víi kh¸ch hµng. - KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: c¨n cø vµo phiÕu xuÊt vËt t, b¶ng thanh to¸n l¬ng, hîp ®ång s¶n xuÊt, phiÕu xuÊt kho thµnh phÈm… KÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp chi phÝ vµ kiÓm tra c¸c sè liÖu do c¸c nh©n viªn h¹ch to¸n kinh tÕ ë c¸c ph©n xëng göi lªn. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c thµnh phÈm dë dang cuèi kú. Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®óng ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh. - KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: ghi chÐp ph¶n ¸nh tæng hîp vÒ sè lîng, hiÖn tr¹ng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña XÝ nghiÖp, ph¶n ¸nh kÞp thêi gi¸ trÞ hao mßn trong qu¸ tr×nh sö dông tõ ®ã lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a vµ sö dông hîp lý tµi s¶n cè ®Þnh. - KÕ to¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô, t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån ®Ó tiÕn hµnh h¹ch to¸n ghi sæ. - KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô s¶n phÈm: theo dâi qu¸ tr×nh nhËp xuÊt kho thµnh phÈm, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô cña toµn XÝ nghiÖp. KÕ to¸n tiÒn l¬ng: theo dâi viÖc tÝnh to¸n, BHXH, BHYT, KPC§ vµ c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c cho CBCNV cña XÝ nghiÖp. - KÕ to¸n vèn b»ng tiÒn vµ thanh to¸n: gi¸m s¸t viÖc thu mua, chi qua c¸c chøng tõ gèc, theo dâi vµ sö dông vèn ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶, ®ång thêi theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng (c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i thu ph¸t sinh…) thanh to¸n t¹m øng. - Thñ quü: lµm nhiÖm vô thu chi tiÒn mÆt, ghi sæ quü phÇn thu, chi c¨n cø vµo chøng tõ gèc hîp lÖ. - C¸c nh©n viªn kÕ to¸n ë c¸c ph©n xëng: cã nhiÖm vô theo dâi tõ kh©u NVL ®Õn khi s¶n xuÊt ra thµnh phÈm nhËp kho. Tæ chøc tËp hîp sè liÖu, chøng tõ göi vÒ phßng kÕ to¸n cña xÝ nghiÖp. S¬ ®å 12 Bé m¸y kÕ to¸n ë xÝ nghiÖp may Minh Hµ KÕ to¸n tr­ ëng Nhãm tµi chÝnh Thñ quü Bé phËn tµi chÝn h KÕ to¸n than h to¸n tiÒn mÆt Nhãm NVL – TSC§ KÕ to¸n TSC§ vµ CCD CL§ nhá KÕ to¸n NVL KÕ to¸n NL phô tïng bao b× Nhãm tæng hîp KÕ KÕ to¸n to¸n tiÒn l­ CFSX ¬ng vµ vµ GTSP BHX H KÕ to¸n tiªu thô KÕ to¸n tËp trun g 5.2. Tæ chøc sæ kÕ to¸n ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ XuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn thùc tÕ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kÕt hîp víi viÖc t×m hiÓu nghiªn cøu nh÷ng u, nhîc ®iÓm cña c¸c h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n, bé m¸y kÕ to¸n ®· lùa chän h×nh thøc sæ kÕ to¸n theo kiÓu NhËt ký chøng tõ. Theo h×nh thøc nµy c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ chi tiÕt, c¸c b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª nhËt ký chøng tõ ®Ó ghi vµo sæ c¸i vµ lËp b¸o c¸o. HiÖn t¹i XÝ nghiÖp ®ang sö dông 10 nhËt ký chøng tõ, 10 b¶ng kª, 4 b¶ng ph©n bæ, 6 sæ chi tiÕt, 1 sæ c¸i, ®iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi quy ®Þnh chung vÒ sæ s¸ch trong h×nh thøc nhËt ký chøng tõ. HÖ thèng tµi kho¶n mµ XÝ nghiÖp ®ang ¸p dông lµ hÖ thèng tµi kho¶n trong chÕ ®é kÕ to¸n míi. - Niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ ngµy 01/01/ n¨m ®Õn 31/12/n¨m. - §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp lµ VN§ - Ph¬ng ph¸p ghi chÐp tµi s¶n cè ®Þnh - Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh: theo nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh. - Ph¬ng ph¸p khÊu hao: khÊu hao theo thêi gian sö dông - Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho: theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. S¬ ®å 13 S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc nhËt ký chøng tõ ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bæ B¶ng kª NhËt ký chøng tõ ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi hµng ngµy Ghi cuèi kú §èi chiÕu, kiÓm tra II. T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ 1. §Æc ®iÓm vËt liÖu vµ c«ng t¸c qu¶n lý t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ XÝ nghiÖp may Minh Hµ lµ doanh nghiÖp cã quy m« lín, s¶n phÈm ®Çu ra nhiÒu vÒ sè lîng, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ mÆt hµng. Do vËy nguyªn vËt liÖu cña xÝ nghiÖp còng hÕt søc ®a d¹ng mçi lo¹i t¬ng ®èi lín, cã nhiÒu ®Æc ®iÓm vµ ®¬n vÞ tÝnh kh¸c nhau. Nguyªn vËt liÖu chÝnh cña XÝ nghiÖp dïng ®Ó s¶n xuÊt lµ B«ng, ngoµi ra cã thÓ lµ b¸n thµnh phÈm mua ngoµi nh sîi… B«ng cã ®Æc ®iÓm dÔ bÞ hót Èm bªn ngoµi kh«ng khÝ nªn thêng ®îc ®ãng thµnh kiÖn. Träng lîng cña b«ng thêng ®îc thay ®æi theo ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n… do ®Æc ®iÓm nªn XÝ nghiÖp cÇn tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®é hót Èm cña b«ng khi nhËp vµ xuÊt ®Ó lµm c¬ së ®óng ®¾n cho viÖc thanh to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. MÆt kh¸c ®eer b¶o qu¶n tèt b«ng, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu c©n thiÕt ®èi víi trang thiÕt bÞ t¹i kho, b«ng ph¶i ®Æt ë nh÷ng n¬i kh« r¸o tho¸ng m¸t. HÖ thèng kho dù tr÷ cña XÝ nghiÖp chia lµm 6 lo¹i gåm 12 kho: - Kho chøa NVL chÝnh: Kho b«ng - Kho chøa vËt liÖu phô gåm: + Kho thiÕt bÞ + Kho t¹p phÈm + Kho ho¸ chÊt + Kho s¾t thÐp + Kho bét - Kho chøa phô tïng gåm: + Kho c¬ ®iÖn sîi + Kho c¬ ®iÖn dÖt - Kho chøa nhiªn liÖu: Kho x¨ng dÇu - Kho chøa CCDC bao gåm: + Kho c«ng cô + Kho c¬ ®iÖn - Kho chøa phÕ liÖu: Kho phÕ liÖu C¸c kho dù tr÷ cña XÝ nghiÖp ®îc s¾p xÕp hîp lý, gåm c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt do ®ã thuËn tiÖn nh»m ®¸p øng kÞp thêi vËt t cho yªu cÇu s¶n xuÊt mµ chi phÝ nhá nhÊt tõ kho ®Õn n¬i s¶n xuÊt. C¸c kho ®Òu ®îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho viÖc b¶o qu¶n, do ®ã mµ chÊt lîng vËt t lu«n ®îc ®¶m b¶o tèt. T¹i ®¬n vÞ s¶n xuÊt lín nh XÝ nghiÖp may Minh Hµ víi ®Æc ®iÓm vËt liÖu, CCDC ®a d¹ng phøc t¹p th× khèi lîng c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu lµ rÊt lín, do vËy viÖc h¹ch to¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô do 3 ngêi ®¶m nhiÖm. Mét ngêi phô tr¸ch kÕ to¸n vËt liÖu chÝnh, c«ng cô dông cô. Mét nêi phô tr¸ch vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, nhiªn liÖu, phÕ liÖu. Ngêi cßn l¹i kiªm lËp b¸o c¸o tæng hîp cã liªn quan. ViÖc h¹ch to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt vËt liÖu chñ yÕu thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh. KÕ to¸n nµy cã nhiÖm vô thu nhËp, kiÓm tra c¸c chøng tõ nh: phiÕu xuÊt kho, phiÕu nhËp kho… Sau ®ã ®Þnh kho¶n ®èi chiÕu víi sè liÖu sæ s¸ch cña thñ kho nh thÎ kho… råi nhËp d÷ liÖu vµo m¸y, m¸y sÏ tù ®éng tÝnh c¸c chØ tiªu cßn l¹i nh: tÝnh gi¸ V1 xuÊt… cuèi kú m¸y tÝnh in ra sè liÖu b¶ng biÓu cÇn thiÕt nh: B¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån kho vËt liÖu vµ c¸c b¸o c¸o kh¸c theo yªu cÇu phôc vô cho c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu. 2. §¸nh gi¸ vËt liÖu §¸nh gi¸ vËt liÖu lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña chóng theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu thùc tiÔn. ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ vËt liÖu ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ trÞ thùc tÕ. 2.1. Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp kho VËt liÖu cña XÝ nghiÖp may Minh Hµ do phßng xuÊt nhËp khÈu ®¶m nhiÖm. - §èi víi v¹t liÖu mua ngoµi: = + - §èi víi vËt liÖu nhËp kho do XÝ nghiÖp tù s¶n xuÊt th× ®îc tÝnh nh sau: = + - §èi víi phÕ liÖu nhËp kho th× gi¸ thùc tÕ nhËp kho lµ: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu thu håi = Gi¸ íc tÝnh cã thÓ sö dông ®îc. 2.2. Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho XÝ nghiÖp may Minh Hµ lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh víi ®Æc ®iÓm lµ s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra hµng lo¹t, nhu cÇu vÒ NVL phôc vô s¶n xuÊt rÊt lín c¶ vÒ sè lîng, chñng lo¹i gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu vµ qu¸ tr×nh nhËp xuÊt x¶y ra thêng xuyªn. §Ó ph¶n ¸nh kÞp thêi ph©n bæ chÝnh x¸c gi¸ trÞ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc t¹i cña XÝ nghiÖp lµ rÊt quan träng. XÝ nghiÖp ®· tÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn: = Cuèi th¸ng kÕ to¸n ®¬n gi¸ b×nh qu©n theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ kú cña vËt liÖu xuÊt dïng theo c«ng thøc. TrÞ gi¸ VL = §¬n gi¸ b×nh qu©n x Sè lîng vËt liÖu xuÊt kho trong kú. 3. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu Nh»m t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n nãi chung, c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu nãi riªng ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån cña c¸c vËt liÖu trong XÝ nghiÖp theo chØ tiªu sè lîng, gi¸ trÞ yªu cÇu nµy sÏ ®îc ®¸p øng nhê viÖc tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu. H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu lµ c«ng viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh kÕt hîp gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n nh»m môc ®Ých theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña tõng lo¹i vËt liÖu vÒ sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, gi¸ trÞ cña XÝ nghiÖp may Minh Hµ. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®îc sö dông lµ ph¬ng ph¸p "Sæ gi÷ mäi nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh nãi chung vµ c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn nhËp xuÊt vËt liÖu nãi riªng khi ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp ®Òu ph¶i lËp chøng tõ. Chøng tõ chÝnh lµ c¬ së ph¸p lý cho mäi sè liÖu ghi chÐp trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n vµ b¸o c¸o kÕ to¸n. 3.1. Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ ®îc XÝ nghiÖp quy ®Þnh nh sau: 3.1.1. §èi víi vËt liÖu nhËp VËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ ®îc nhËp kho chñ yÕu tõ c¸c nguån: mua ngoµi, tõ ®¬n vÞ ®Æt hµng, thuª gia c«ng chÕ biÕn, vËt liÖu kh«ng dïng hÕt nhËp kho, vËt liÖu thõa qua kiÓm kª, phÕ liÖu ta thu håi. - §èi víi vËt liÖu nhËp kho do mua ngoµi, tõ c¸c ®¬n vÞ ®Æt hµng hay thuª gia c«ng chÕ biÕn. Theo chÕ ®é quy ®Þnh th× tÊt c¶ c¸c lo¹i vËt t khi vÒ ®Õn XÝ nghiÖp ®Òu ph¶i tu©n thñ lµm thñ tôc kiÓm nghiÖm sau ®ã míi nhËp kho. Nhng thùc tÕ ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ th× chØ cã NVL chÝnh nh b«ng míi tiÕn hµnh kiÓm nghiÖm tríc khi nhËp kho. Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c lo¹i vËt liÖu phô khi nhËp kho ph¸t hiÖn cã sù kh¸c biÖt lín vÒ chñng lo¹i, sè lîng, gi¸ trÞ… gi÷a ho¸ ®¬n vµ thùc nhËp th× ph¶i lËp biªn b¶n kiÓm nghiÖm th× bé phËn mua hµng (phßng xuÊt nhËp khÈu) c¨n cø vµo ho¸ ®¬n cña bªn b¸n lËp phiÕu nhËp kho. PhiÕu nhËp kho ®îc lËp thµnh 3 liªn. Mét liªn ®îc lu t¹i phßng xuÊt nhËp khÈu, mét liªn giao cho ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm ®i mua hµng lµm c¨n cø thanh to¸n víi ngêi b¸n. Mét liªn giao cho thñ kho, sau khi kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n chÝnh x¸c cña phiÕu nhËp kho vµ biªn b¶n kiÓm nghiÖm kÌm theo nÕu cã th× thñ kho vµo thÎ kho (chi ghi chØ tiªu sè lîng) sau ®ã chuyÓn cho phßng kÕ to¸n cho kÕ to¸n vËt t ®Ó ghi sæ kÕ to¸n S¬ ®å 14 S¬ ®å biÓu diÔn thñ tôc nhËp kho t¹i xÝ nghiÖp Ho¸ ®¬n VL vÒ Phßng XNK KiÓm nghiÖm (nÕu cã) PhiÕu nhËp kho NhËp kho BiÓu sè 1 Ho¸ ®¬n b¸n hµng Liªn 2 giao cho kh¸ch hµng M· sè GTKT 3LL §¬n vÞ b¸n hµng: XÝ nghiÖp dÖt may Ch©u Giang Hµ Nam Sè 051883 §Þa chØ: ThÞ x· Hµ nam Sè tµi kho¶n §iÖn tho¹i: 0 7 0 0 1 8 9 3 5 0 M· sè: Hä vµ tªn ngêi mua: XÝ nghiÖp may Minh Hµ §¬n vÞ: §Þa chØ: VÜnh TrÞ - Yªn TrÞ - ý yªn - Nam §Þnh H×nh thøc thanh to¸n: TM 0 6 0 0 0 0 1 7 3 5 -1 M· sè: STT A 1 Tªn hµng ho¸ dÞch §¬n vô vÞ B B«ng gÇm ý tÝnh C kg Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 10.333,4 2 2.250 3=1*2 23.250.1 50 Céng tiÒn hµng: 23.250.150 ThuÕ suÊt thuÕ GTGT 10% TiÒn thuÕ GTGT: 23.250.15 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 25.751.165 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Hai m¬i l¨m triÖu n¨m tr¨m b¶y m¬i n¨m ngµn mét tr¨m s¸u m¬i l¨m ®ång. Ngêi mua Thñ kho KÕ to¸n trëng Thñ trëng hµng (®· ký) (®· ký) (®· ký) ®¬n vÞ (®· ký) Nh ®· nªu ë trªn, khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n b¸n hµng cña XÝ nghiÖp dÖt may xuÊt khÈu L¹c Trung vÒ l« b«ng gÇm ý, phßng Khoa häc c«ng nghÖ (KCS) ®· tiÕn hµnh kiÓm nghiÖm vµ kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm ®îc ghi vµo biªn b¶n kiÓm nghiÖm nh sau: BiÓu sè 3: Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t Ngµy 10 th¸ng 11 n¨m 2003 C¨n cø quy ®Þnh sè 15 ngµy 19/9/1998 vÒ kiÓm nghiÖm vËt t cña Gi¸m ®èc XÝ nghiÖp. STT Tªn vËt t 1 B«ng gÇm ý Ph¬ng thøc kiÓm nghiÖm MS ý kiÕn cña ban kiÓm nghiÖm §¹i diÖn kü thuËt §VT Sè lîng theo chøng tõ Kg 10.333,4 Thñ kho (Ký, hä tªn) KÕt qu¶ kiÓm nghiÖm Sè lîng Sè lîng kh«ng ®óng yªu ®óng cÇu yªu cÇu 10.333, Trëng ban kiÓm nghiÖm (ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Trªn c¬ së ho¸ ®¬n ®á, biªn b¶n kiÓm nghiÖm vµ c¸c chøng tõ liªn quan kh¸c (nÕu cã) bé phËn cung øng sÏ lËp phiÕu nhËp kho. BiÓu sè 4 PhiÕu nhËp kho Ngµy 10 th¸ng 11 n¨m 2003 MÉu sè: 01 - VT Q§ sè: 1141-TC/C§KT Ngµy 1/1/2003 cña BTC Hä vµ tªn ngêi giao hµng: Sè 7/11 Theo ho¸ ®¬n sè:……. Ngµy 10 th¸ng 11 n¨m 2003 Nî Cña XÝ nghiÖp dÖt may xuÊt khÈu L¹c Trung Cã NhËp t¹i kho: B«ng STT Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch, phÈm chÊt vËt t s¶n phÈm hµng ho¸ MS §VT Sè lîng Theo Thùc chøng tõ nhËp §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 B«ng gÇm ý Kg 10.333,4 10.333, 2250 4 23.250.1 50 23.250.1 Céng 50 ViÕt b»ng ch÷: Hai m¬i ba triÖu hai tr¨m n¨m m¬i ngh×n mét tr¨m n¨m m¬i ®ång. NhËp ngµy 10 th¸ng 11 n¨m 2003 Phô tr¸ch Ngêi giao hµng Thñ kho KÕ to¸n trëng Thñ trëng (Ký vµ ®ãng dÊu) - §èi víi phÕ liÖu nhËp kho do tiÕt kiÖm ®îc trong s¶n xuÊt hoÆc phÕ liÖu thu håi. Trong trêng hîp nµy ë ph©n xëng s¶n xuÊt sau khi s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mµ kh«ng sö dông hÕt nguyªn vËt liÖu (do tiÕt kiÖm) hoÆc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thu ®îc phÕ liÖu th× ®em lªn kho. Thñ kho sÏ lµm mét sè thñ tôc nh kiÓm tra, c©n sau ®ã phßng XuÊt nhËp khÈu tiÕn hµnh lËp phiÕu nhËp kho. PhiÕu nhËp kho ®îc lËp lµm 3 liªn. Mét liªn ®Ó l¹i trªn phßng XuÊt nhËp khÈu ®Ó lµm chøng tõ lu, mét liªn giao cho ph©n xëng s¶n xuÊt, mét liªn giao cho thñ kho lµm c¨n cø vµo thÎ kho (chØtiªu sè lîng) sau ®ã göi lªn phßng kÕ to¸n vËt liÖu theo dâi. 3.1.2. §èi víi vËt liÖu xuÊt kho. VËt liÖu xuÊt kho cña XÝ nghiÖp chñ yÕu xuÊt cho c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cung øng trªn thÞ trêng ngoµi ra XÝ nghiÖp cßn xuÊt vËt liÖu ra ngoµi ®Ó thu gia c«ng chÕ biÕn hoÆc xuÊt ®Ó nhîng b¸n cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kh¸c. Víi mçi mét môc ®Ých xuÊt kho XÝ nghiÖp sö dông mét lo¹i PhiÕu xuÊt kho kh¸c nhau. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xÐt thÊy nhu cÇu xin lÜnh vËt t. Ph©n xëng lËp PhiÕu xuÊt kho víi sù cho phÐp cña ngêi phô tr¸ch vËt liÖu. Sau ®ã PhiÕu xuÊt kho ®îc chuyÓn lªn cho bé phËn cung tiªu duyÖt. Sau ®ã ngêi nhËn sÏ cïng thñ kho xuèng kho nhËn hµng. Thñ kho sÏ ghi sè lîng thùc xuÊt vµo PhiÕu xuÊt kho. PhiÕu xuÊt kho cã thÓ lËp riªng cho tõng thø hoÆc nhiÒu thø vËt liÖu cïng lo¹i, cïng mét kho. PhiÕu xuÊt kho lËp lµm 3 liªn, mét liªn lu l¹i trªn cuèn sæ cña ph©n xëng hai liªn cßn l¹i thñ kho gi÷ ®Ó ghi thÎ kho vµ chuenr cho phßng kÕ to¸n. BiÓu sè 5 PhiÕu xuÊt kho Ngµy 15 th¸ng 11 n¨m 2003 Sè 5111 - MÉu sè: 02-VT Q§ sè: 114 TC/C§KT Ngµy 1/1/1995 cña BTC Hä vµ tªn ngêi nhËn hµng: ChÞ Liªn - bé phËn qu¶n lý Sè 3/11 XuÊt kho Nî XuÊt t¹i kho: B«ng Tªn, nh·n hiÖu, quy STT 1 c¸ch, phÈm chÊt vËt t s¶n phÈm hµng ho¸ B«ng gÇm ý Cã M· sè §VT Kg Sè lîng Yªu Thùc cÇu 1908 xuÊt 1908 Thµnh tiÒn 4.293.00 0 4.293.0 00 ViÕt b»ng ch÷: Bèn triÖu hai tr¨m chÝn moi ba ngh×n ®ång. - §èi víi trêng hîp chi XÝ nghiÖp ®a vËt liÖu ®Õn c¸c ®¬n vÞ nhËn gia c«ng chÕ biÕn th× dïng PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé. PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé do phßng xuÊt nhËp khÈu lËp thµnh 2 liªn (®èi víi di chuyÓn néi bé gi÷a c¸c kho trong XÝ nghiÖp, thµnh ba liªn ®èi víi viÖc chuyÓn ®Õn c¸c ®¬n vÞ nhËn gia c«ng chÕ biÕn). Khi xuÊt kho vµ ngêi vËn chuyÓn ký vµo phiÕu trong trêng hîp lËp thµnh 2 liªn th× mét liªn giao cho ngêi thñ kho nhËp ®Ó vµo thÎ kho sau ®ã göi lªn cho phßng xuÊt khÈu, mét liªn giao cho thñ kho xuÊt ®Ó ghi vµo thÎ kho sau ®ã chuyÓn ®Õn cho phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Trêng hîp lËp thµnh 3 liªn th× mét liªn giao cho ngêi vËn chuyÓn lµm chøng tõ ®i ®êng vµ thanh to¸n néi bé, hai liªn cßn l¹i t¬ng tù nh trêng hîp trªn. BiÓu 6 MÉu sè 03 - VËt t - 3LL Ban hµnh theo Q§ sè 1141TC/C Ngµy 1/1/1995 cña BTC PhiÕu xuÊt kho AA - 02 - B Kiªm vËn chuyÓn néi bé QuyÓn sè 126 Ngµy 17 th¸ng 11 n¨m 2003 Sè 126 Liªn 3 dïng thanh to¸n néi N0 0031778 C¨n lÖnh ®iÒu ®éng sè… ngµy…. th¸ng…. n¨m 2003 cña XÝ nghiÖp may Minh Hµ vÒ viÖc mang ®i gia c«ng ngoµi. Hä vµ tªn ngêi vËn chuyÓn: TrÇn V¨n Th¶o - hîp ®ång sè…. Ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn: Phßng XNK - XÝ nghiÖp may Minh Hµ. XuÊt t¹i kho: C«ng cô XÝ nghiÖp may Minh Hµ. NhËp t¹i kho: C¬ së s¶n xuÊt c¬ ®iÖn dÖt thuª Nam §Þnh. Tªn nh·n hiÖu, quy c¸ch, phÈm chÊt vËt t Phôc håi b¶n kim MS §VT C¸i Sè lîng Thùc Thùc xuÊt nhËp 1780 1780 §¬n gi¸ Thµnh b×nh tiÒn qu©n v¨ng ý Ngµy xuÊt 17/11/2003 Ngêi lËp quü (§· ký) Thñ kho xuÊt (§· ký) Ngêi vËn chuyÓn (§· ký) Thñ kho nhËn (§· ký) Khi xuÊt hiÖn nghiÖp vô nhîng b¸n vËt t cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c, XÝ nghiÖp sö dông dông ho¸ ®¬n kiªm PhiÕu xuÊt kho, PhiÕu nµy lËp thµnh ba liªn, mét liªn giao cho kh¸ch hµng, mét liªn giao cho thñ kho ®Ó ghi thÎ kho sau ®ã chuyÓn cho phßng kÕ to¸n, liªn cßn l¹i giao cho phßng vËt t. BiÓu sè 7 ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho Liªn dïng ®Ó thanh to¸n N0 0666877 §¬n vÞ b¸n hµng: XÝ nghiÖp may Minh Hµ §Þa chØ: VÜnh TrÞ - Yªn TrÞ §iÖn tho¹i: M· 0 6 0 0 0 0 1 7 3 5 -1 sè: Hä vµ tªn ngêi mua: §Æng V¨n NghÜa §¬n vÞ: XÝ nghiÖp chÕ t¹o thiÕt bÞ c¬ ®iÖn Hµ Néi. §Þa chØ: Sè tµi kho¶n: H×nh thøc thanh to¸n: . M· sè: ST T A 1 Tªn hµng ho¸ dÞch vô B Sîi N 54/1 cotton §VT Sè lîng §¬n gi¸ C Kg 1 50 2 30.909 Thµnh tiÒn 3=1x2 1.545.45 0 Céng tiÒn hµng: 1.545.450 ThuÕ suÊt thuÕ GTGT 10% TiÒn thuÕ GTGT: 1.545.45 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 1.699.995 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét triÖu s¸u tr¨m chÝn m¬i chÝn ngh×n chÝn tr¨m chÝn n¨m ®ång. Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ (§· ký) (§· ký) (§· ký) 3.2. H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu. §Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm vËt liÖu kho tµng cña XÝ nghiÖp vµ ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n ®¹t hiÖu qu¶ cao XÝ nghiÖp ®· h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ sã d. Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ ë XÝ nghiÖp nh sau: 3.2.1. Quy tr×nh h¹ch to¸n ë kho. H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®îc thùc hiÖn trªn thÎ kho. ThÎ kho do thñ kho lËp khi cã chøng tõ nhËp, xuÊt, thñ kho sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp lÖ, chÝnh x¸c cña chøng tõ, ®èi chiÕu sè vËt liÖu nhËp hoÆc xuÊt ghi trªn chøng tõ råi ghi sè thùc tÕ nhËp, thùc tÕ xuÊt trªn chøng tõ vµo thÎ kho, tÝnh ra sè vËt liÖu tån kho trªn thÎ kho víi sè liÖu cã trong kho. C¸c chøng tõ nhËp, xuÊt vËt liÖu hµng ngµy ®îc thñ kho s¾p xÕp, ph©n lo¹i riªng cho tõng thø, lo¹i vµ ®Þnh kú göi lªn phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ. BiÓu 8 §¬n vÞ: XÝ nghiÖp may Minh Hµ ThÎ kho MÉu sè 03 - vËt t - 3LL Ngµy lËp thÎ Ban hµnh theo Q§ sè 1141TC/C Bé phËn kho b«ng Ngµy 1/1/1995 cña BTC Tªn nh·n hiÖu, quy c¸ch, phÈm chÊt vËt t, s¶n phÈm hµng h¸o B«ng gÇm ý. §¬n vÞ: Kg Ngµ y Chøng tõ M· sè DiÔn gi¶i Sè lîng N Sè Ký x¸c phiÕu x N NhËp NT XuÊt Tån nhËn cña KTT x Tßn 7 10/ ®Çu th¸ng ChÞ Anh 0 10.333, 3 11 15/ 4 ChÞ Liªn 1908 5 11 21/ ChÞ Hoa 8426,4 11 Tån kú cuèi 10.333, 10.333, 4 0 4 3.2.2. Quy tr×nh h¹ch to¸n ë phßng kÕ to¸n. §Þnh kú kÕ to¸n vËt liÖu xuèng kho híng dÉn vµ kiÓm tra viÖc ghi chÐp cña thñ kho. Hµng ngµy khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËp xuÊt, kÕ to¸n vËt liÖu kiÓm tra c¸c chøng tõ råi nhËp sè liÖu vµo m¸y tÝnh. M¸y sÏ in ra ®Ó xem tÝnh cã ®óng kh«ng, nÕu tÝnh ®óng th× m¸y sÏ tiÕp tôc tÝnh gi¸ cho c¸c PhiÕu xuÊt theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn liªn hoµn cho tõng lo¹i vËt liÖu. Cuèi th¸ng kÕ to¸n in c¸c "b¶ng kª chøng tõ nhËp, xuÊt vËt liÖu", "b¸o c¸o nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu" vµ "Sæ sè d" cho tõng kho. Trong b¶ng liÖt kª c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt vËt liÖu bao gåm hai phÇn. PhÇn liÖt kª c¸c chøng tõ xuÊt, phÇn liÖt kª c¸c chøng tõ xuÊt, phÇn liÖt kª c¸c chøng tõ nhËp. B¶ng nµy liÖt kª tÊt c¶ c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt trong th¸ng theo thø tù tõng chøng tõ ph¸t sinh, tõng danh ®iÓm vËt t, kÌm theo sè lîng vµ ®¬n gi¸ cña tõng chøng tõ. BiÓu sè 9 B¶ng liÖt kª c¸c chøng tõ NhËp - XuÊt - Tån kho vËt liÖu Th¸ng 11/2003 Kho b«ng Record # 01 02 03 04 TK Nî 331 331 331 331 §¬n gi¸ 13.908,68 Sè lîng Thµnh tiÒn 150.000 2.086.302. 16.050 199.974 000 3.209.582. 10.333,4 195.169 700 23.250.150 3.012.925. 2.250 15.437,52 341 ………………………. Céng Record # 01 02 03 04 TK Nî 6211 §¬n gi¸ 50.368,6 6211 8 40.594,6 6211 6211 2.250 7.781,13 263.329 9.159.581. Sè lîng 4.999.046 115 Thµnh tiÒn 2.513.628.8 39.241,7 28 1.593.0011. 10.333,4 27.038,6 115 23.250.150 108.112.86 2 …………………….. Céng 573.378 8.737.092. 721 B¶ng tæng hîp xuÊt kho vËt liÖu ®îc më cho tõng kho, chi tiÕt cho tõng danh ®iÓm, tõng lo¹i vËt liÖu, mçi danh ®iÓm vËt t ®îc theo dâi trªn mét dßng cña b¶ng. Nã theo dâi c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ cña tõng lo¹i vËt liÖu nhËp, xuÊt, tån trong th¸ng. (Xem biÓu 10) Sè liÖu tæng céng trªn b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu cïng víi sè liÖu trªn b¶ng liÖt kª c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho vËt liÖu ®îc kÕ to¸n ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn thÎ kho cña thñ kho. Tõ sè liÖu trªn thÎ kho, kÕ to¸n vËt liÖu lËp sæ sè d vµo cuèi th¸ng. Sæ sè d ®îc lËp ®Ó theo dâi cho mét n¨m, mçi danh ®iÓm trªn vËt t ®îc theo dâi trªn mét dßng. Khi lËp xong sæ sè d ta sÏ ®èi chiÕu víi b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån. (Xem biÓu 11) 4. Tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu. Cïng víi viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu hµng ngµy th× kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu lµ viÖc kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu. 4.1. Tµi kho¶n sö dông. XÝ nghiÖp may Minh Hµ loµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cã quy m« lín. Do vËy vËt liÖu cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ chiÕm tû träng lín trong tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ tµi s¶n dù tr÷. XÝ nghiÖp bao gåm c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt lín, c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt vËt t nhiÒu, chÝnh v× vËy muèn theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt vËt t cho tõng ph©n xëng vµ t×nh h×nh tån kho vËt t t¹i mäi thêi ®iÓm, XÝ nghiÖp ®· sö dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp vËt liÖu. Phôc vô cho c«ng viÖc h¹ch to¸n tæng hîp vËt liÖu xÝ nghiÖp cã sö dông c¸c tµi kho¶n sau: - Tµi kho¶n 152: nguyªn vËt liÖu ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tiÓu tµi kho¶n sau: + 152.1: Nguyªn vËt liÖu chÝnh. + 152.2: Nguyªn vËt liÖu phô + 152.3: Nhiªn liÖu + 152.4: Phô tïng thay thÕ + 152.5: PhÕ liÖu. - Tµi kho¶n 154, 621, 6272 ®îc chi tiÕt nh sau: + TK 154.1, 621.1, 6272.1 - Ph©n xëng sîi A. + TK 154.2, 621.2, 621.1 - Ph©n xëng sîi B. + TK 154.3, 621.3, 627.3 - Ph©n xëng sîi ý. + TK 154.4, 621.4, 627.4 Ph©n xëng sîi dÖt. + TK 154.5, 621.5, 6272.5 - Ph©n xëng sîi nhuém. + TK 154.6, 621.6, 6272.6 - Ph©n xëng sîi c¬ ®iÖn. + TK 154.8, 621.8, 6272.8 - Ph©n xëng sîi may. Ngoµi ra cßn cã c¸c tµi kho¶n kh¸c nh: 133; 3331; 331; 641;642… 4.2. KÕ to¸n tæng hîp nhËp vËt liÖu. VËt liÖu cña xÝ nghiÖp hÇu hÕt ®îc nhËp kho tõ nguån mua bªn ngoµi do bªn ®Æt hµng giao (may giao c«ng cho níc ngoµi, trong níc, hoÆc gia c«ng se sîi cho ®¬n vÞ kh¸c…), vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i nhng thùc tÕ trêng hîp nµy Ýt x¶y ra. C¸c nghiÖp vô lµm t¨ng vËt liÖu ®îc h¹ch to¸n nh sau: 4.2.1. Trêng hîp vËt liÖu do bªn ®Æt hµng giao. Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu cña bªn ®Æt gia c«ng kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña m×nh, nã kh«ng thuéc gi¸ trÞ cña m×nh cho nªn khi nhËn vËt liÖu cña bªn ®Æt hµng giao kÕ to¸n kh«ng theo dâi chØ tiªu gi¸ mµ chØ theo dâi chØ tiªu sè lîng. Do ®ã nã kh«ng ph¶n ¸nh trªn sæ kÕ to¸n tæng hîp. 4.2.2. Trêng hîp vËt liÖu mua ngoµi. Víi trêng hîp nµy th× kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¸nh ®óng ®¾n ®Çy ®ñ chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn nghiÖp vô ph¸t sinh nh: gi¸ ho¸ ®¬n, thuÕ GTGT, chi phÝ mua hµng vµ mäi yªu cÇu kh¸c cña nhµ cung cÊp nh h×nh thøc thanh to¸n, thêi h¹n… Trong thùc tÕ ®iÒu kiÖn vÒ vèn còng nh yªu cÇu thÞ trêng nªn rÊt Ýt trêng hîp hµng vÒ mµ ho¸ ®¬n cha vÒ, do vËy xÝ nghiÖp kh«ng sö dông tµi kho¶n 151 - Hµng ®ang ®i ®êng. * Trêng hîp mua vËt liÖu cha tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n. Néi dung kh¸i qu¸t: vËt liÖu phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp tiÕn hµnh mua ngoµi vÒ nhËp kho. XÝ nghiÖp ®i vµ s¶n xuÊt æn ®Þnh, quan hÖ víi b¹n hµng lµ truyÒn thèng nªn thêng ký hîp ®ång thanh to¸n tr¶ chËm. Khi mua vËt liÖu cha thanh to¸n víi n¬i cung cÊp th× ®Ó theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n nî, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 331, sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 vµ nhËt ký chøng tõ sè 5. =+ - Chøng tõ sö dông bao gåm: Ho¸ ®¬n b¸n hµng. Ho¸ ®¬n GTGT. PhiÕu nhËp kho. Chøng tõ thanh to¸n. Biªn b¶n kiÓm nghiÖm. - Tµi kho¶n liªn quan: tµi kho¶n 152; 331; 133… - Quy tr×nh ghi sæ: C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng cña ngêi cung cÊp, phiÕu nhËp kho còng nh hîp ®ång thanh to¸n sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp lÖ kÕ to¸n khi vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 152. Nî TK 133 Cã TK 331. + Néi dung sæ: Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 lµ mét lo¹i sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®îc më ®Ó theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n chi tiÕt tõng c«ng nî víi tõng ®èi tîng mµ xÝ nghiÖp cã quna hÖ mua b¸n gåm c¶ sè ph¸t sinh cã vµ ph¸t sinh nî. Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 ®îc ®ãng thµnh tõng quyÓn trong 1 th¸ng. TÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ b¸n ®Òu ®îc theo dâi trªn mét sæ, mçi ngêi ®îc ghi trªn mét phÇn trang vµ mçi ho¸ ®¬n ghi mét dßng vµ ®îc ghi theo thø tù thêi gian ph¸t sinh. + Ph¬ng ph¸p lËp: Cét d ®Çu th¸ng: c¨n cø vµo sæ chi tiÕt cuèi th¸ng tríc chuyÓn sang t¬ng øng. Sè d nî thÓ hiÖn sè tiÒn mµ xÝ nghiÖp øng tríc, sè d cã thÓ hiÖn sè tiÒn mµ xÝ nghiÖp cßn ph¶i thanh to¸n. PhÇn ghi cã tµi kho¶n 331 - Nî c¸c tµi kho¶n kh¸c: c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng ®· vÒ nhËp kho vµ phiÕu nhËp t¬ng øng ®Ó ghi vµo tµi kho¶n vËt liÖu phï hîp. PhÇn ghi nî tµi kho¶n 331 - Cã c¸c tµi kho¶n kh¸c: c¨n cø vµo chøng tõ nh giÊy b¸o chi, giÊy b¸o Nî thÓ hiÖn sè thanh to¸n víi kh¸ch hµng nµo th× ghi vµo cét tµi kho¶n 111; 112 cïng dßng víi lÇn mua nµo ®ã cña c¸c kh¸ch hµng ®ã. Cét d cuèi th¸ng: c¨n cø vµo tõng ho¸ ®¬n cña tõng kh¸ch hµng ®Ó tÝnh ra sè d theo dßng: São d cuèi th¸ng = Sè d ®Çu th¸ng + Cã TK 331 - Cét Nî TK331. VÝ dô: Theo ho¸ ®¬n 07 ngµy 10/11/2003 cña xÝ nghiÖp dÖt may Ch©u Giang Hµ Nam. Cha thanh to¸n tiÒn. Tæng sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n cña xÝ nghiÖp = 23.150 ®ång, thuÕ GTGT 10% = 2.325.015 ®ång. KÕ to¸n ®Þnh kho¶n: Nî TK 152: 23.250.150 Nî TK 3331: 2.352.015 Cã TK 331: 25.575.265. Theo ho¸ ®¬n sè 10 ngµy 8/11/2003 xÝ nghiÖp tiÕp tôc mua víi tæng sè tiÒn ghi trªn h¸o ®¬n = 82.636.000 ®ång. ThuÕ GTGT 10% = 8.263.6000 ®ång. Tæng sè tiÒn thanh to¸n = 90.899.600 ®ång. Nî TK 152: Nî TK 1331: 82.636.000 8.263.600 Cã TK 331: 90.899.600 Cuèi th¸ng kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 theo tõng ®èi tîng. Toµn bé sè liÖu ë dßng tæng céng cña ngêi b¸n trªn sæ sÏ ®îc ghi sang nhËt ký chøng tõ sè 5. (Xem biÓu 12) NhËt ký chøng tõ são 5 ®îc sö dông ®Ó theo dâi tæng hîp quan hÖ thanh to¸n víi ngêi b¸n cña xÝ nghiÖp. NhËt ký chøng tõ sè 5 ®îc më theo th¸ng cho tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ b¸n. Mçi ®¬n vÞ cã mèi quan hÖ thanh to¸n víi xÝ nghiÖp ®îc theo dâi trªn 1 dßng cña nhËt ký chøng tõ sè 5. - C¨n cø ghi: Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331. NhËt ký chøng tõ sè 5 th¸ng tríc. - KÕt cÊu: nhËt ký chøng tõ sè 5 còng cã hai phÇn chÝnh t¬ng tù nh sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n. - Ph¬ng ph¸p ghi: + Cét diÔn gi¶i: Ghi tªn ®¬n vÞ ngêi b¸n, mçi dßng mét ®¬n vÞ b¸n cã quan hÖ thanh to¸n víi xÝ nghiÖp. + Cét sè d ®Çu th¸ng: Ghi sè d cã cña th¸ng tríc cña tµi kho¶n 331 chi tiÕt cho tõng ngêi b¸n. + PhÇn ghi cã tµi kho¶n 331, Nî tµi kho¶n 152; 1331: C¨n cø vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 ®· ®îc tæng hîp sè tiÒn hµng nhËp kho trong th¸ng cña tõng kh¸ch hµng b¸n ®Ó ghi vµo mét dßng trªn nhËt ký chøng tõ sè 5. + PhÇn ghi nî TK 331, cã TK 111, 112… C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 331 ®· ®îc tæng hîp sè tiÒn ®· tr¶ cho ngêi b¸n theo nh÷ng ®¬n vÞ b¸n hµng ®Ó ghi vµo mét dßng trªn NKCT sè 5. D cuèi th¸ng: C¨n cø vµo sè d cã ®Çu th¸ng, tæng sè ph¸t sinh cã TK 331, tæng sè ph¸t sinh nî TK 331 ®Ó tÝnh ra sè d cã cuèi th¸ng. VÝ dô: Trong th¸ng 11/2003 xÝ nghiÖp cã quan hÖ thanh to¸n víi xÝ nghiÖp th¬ng m¹i HP nh sau: Sè d cã TK 331 cuèi th¸ng 10 lµ 31955144 ®ång. Trong th¸ng xÝ nghiÖp ®· cã quan hÖ thanh to¸n mua mét sè phô tïng thay thÕ víi xÝ nghiÖp th¬ng m¹i HP, tæng céng sè tiÒn lµ 15884000 ®ång, trong ®ã gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n lµ 14440000 ®ång, tæng thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ lµ 1444000 ®ång. XÝ nghiÖp ®· dïng tiÒn göi ng©n hµng ®Ó thanh to¸n cho XÝ nghiÖp th¬ng m¹i HP lµ 11500000 ®ång. Cuèi th¸ng XÝ nghiÖp cßn nî XÝ nghiÖp th¬ng m¹i HPsè tiÒn lµ: 31955144 +15884000 - 11500000 = 36339144 ®ång. Sè liÖu trªn nhËt ký chøng tõ sè 5 ph¶i trïng khíp víi sè liÖu c¸c sæ chi tiÕt TK 331 cña tõng ngêi b¸n vµ ®îc dïng ®Ó ghi b¶ng kª sè 3 vµ sæ c¸i TK 152 theo tõng TK liªn quan. (Xem biÓu 13) * Trêng hîp mua vËt liÖu b»ng tiÒn mÆt: Ngoµi trêng hîp XÝ nghiÖp mua nguyªn vËt liÖu theo h×nh thøc tr¶ chËm, cã mét sè trêng hîp XÝ nghiÖp mua vËt liÖu thanh to¸n trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt. Hµng ngµy kÕ to¸n vËt liÖu c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, phiÕu chi tiÒn mÆt ghi vµo NKCT sè 1 theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 152 Nî TK 133 (nÕu cã thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ) Cã TK 111. VÝ dô: TrÝch nhËt ký chøng tõ são 1 th¸ng 11 n¨m 2003 nh sau: Ngµy 116/11/2003 XÝ nghiÖp thanh to¸n kho¶n mua dÇu b»ng tiÒn mÆt: 5060000 ®ång. Nî TK 152.3: 4.600.000 ®ång. Nî TK 133: 460.000 ®ång Cã TK 111: 5.060.000 ®ång. - Néi dung: NKCT sè 1 dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh cã TK 111 "tiÒn mÆt" ®èi øng nî c¸c TK liªn quan. - KÕt cÊu vµ ph¬ng ph¸p ghi sæ: NhËt ký chøng tõ sè 1 gåm cã c¸c cét thø tù, ngµy cña chøng tõ ghi sæ, c¸c cét ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã cña TK 111 tiÒn mÆt ®èi øng nî víi c¸c TK cã liªn quan vµ cét céng TK 111. C¬ së ®Ó ghi NKCT sè 1 (phÇn I cã TK 111) lµ b¸o c¸o c¸c qòy kÌm theo c¸c chøng tõ gèc (phiÕu ghi ho¸ ®¬n), mçi b¸o c¸o qòy ®îc ghi vµo mét dßng trªn NKCT sè 1, x¸c ®Þnh tæng sè ph¸t sinh bªn cã TK 111 ®èi øng Nî c¸c TK liªn quan vµ lÊy sè tæng céng cña nhËt ký chøng tõ sè 1 ®Ó ghi vµo b¶ng kª sè 3 vµ sæ c¸i TK 152. (Xem biÓu 14) * Trêng hîp mua vËt liÖu b»ng tiÒn göi ng©n hµng: Khi nhËn ®îc giÊy b¸o Nî cña Ng©n hµng, ho¸ ®¬n, phiÕu nhËp kho kÕ to¸n ghi sæ nhËt ký chøng tõ sè 2 theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 152 Nî TK 133 Cã TK 112 VÝ dô: TrÝch NKCT sè 2 th¸ng 11/2003. Ngµy 10/11/2003 XÝ nghiÖp thanh to¸n kho¶n mua sîi (nguyªn vËt liÖu chÝnh) b»ng tiÒn göi Ng©n hµng: 22.491.700 ®ång. Nî TK 152 (1): 20.700 ®ång Cã TK 112: 22.491.000 ®ång. - Néi dung: NKCT sè 2 dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã TK 112 "TiÒn göi Ng©n hµng" ®èi øng nî víi c¸c TK liªn quan. - KÕt cÊu vµ ph¬ng ph¸p ghi sæ: NhËt ký chøng tõ sè 2 gåm cã c¸c cét sè thø tù, sè liÖu, ngµy th¸ng cña chøng tõ ghi sæ, diÔn gi¶i néi dung nghiÖp vô ghi sæ, c¸c cét ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã cña tµi kho¶n 112 ®èi øng Nî víi c¸c tµi kho¶n cã liªn quan vµ cét céng cã tµi kho¶n 112. C¬ së ghi: C¨n cø vµo giÊy b¸o nî cña Ng©n hµng theo c¸c chøng tõ gèc cã liªn quan. Cuèi th¸ng kho¸ sæ nhËt ký chøng tõ sè 2, x¸c ®Þnh tæng sè ph¸t sinh bªn cã TK 112 ®èi øng nî cña c¸c tµi kho¶n cã liªn quan vµ lÊy sè tæng céng cña nhËt ký chøng tõ sè 2 ®Ó ghi vµo b¶ng kª sè 3 vµ sæ c¸i TK 152. (Xem biÓu sè 15) * Trêng hîp vËt liÖu cña XÝ nghiÖp xuÊt dïng phôc s¶n xuÊt. §èi víi trêng hîp nµy XÝ nghiÖp sö dông nhËt ký chøng tõ sè 7. Néi dung: Dïng ®Ó tæng hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã c¸c TK liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh bao gåm: TK 152, 153, 154, 621, 627… vµ mét sè TK ®· ph¶n ¸nh ë c¸c nhËt ký chøng tõ kh¸c nhng cã liªn quan chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t sinh trong kú vµ dïng ®Ó ghi nî c¸c TK 154, 621, 622, 627… (Xem biÓu sè 16) - Sè liÖu tæng céng cña phÇn I nhËn ký chøng tõ sè 7 ®îc sö dông ®Ó ghi vµo b¶ng kª 3, sæ c¸i TK 152, sæ c¸i TK 621… - Tãm l¹i toµn bé gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu nhËp kho trong kú ®îc ph¶n ¸nh ë rÊt nhiÒu sæ kÕ to¸n nh NKCT sè 1, NKCT sè 2, NKCT sè 5, NKCT sè 7. Thùc tÕ doanh nghiÖp sö dông hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó theo dâi t×nh h×nh ho¹t ®éng hµng ngµy nªn viÖc tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu vËt liÖu trong th¸ng ®îc thùc hiÖn trªn b¶ng sè 3. - C¨n cø ®Ó lËp b¶ng kª 3 chñ yÕu lµ c¸c nhËt ký chøng tõ sè 1,2, 5, 7… - Ph¬ng ph¸p lËp: + Sè d ®Çu th¸ng: C¨n cø vµo sè tån trªn b¶ng kª 3 cuèi th¸ng tríc chuyÓn sang. + Sè ph¸t sinh t¨ng: C¨n cø vµo dßng cét cña tõng cét trªn c¸c nhËt ký chøng tõ sè 1, 2, 5, 7 ®Ó ghi vµo cét t¬ng øng c¸c tµi kho¶n cô thÓ. C¨n cø vµo dßng cét cña c¸c TK 152 (TK 1521, 1522…) Trªn nhËt ký chøng tõ são 1 ®Ó ghi vµo cét gi¸ thùc tÕ cña c¸c tµi kho¶n t¬ng øng. T¬ng tù c¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 5… (Xem biÓu sè 17) 4.3. KÕ to¸n tæng hîp xuÊt nguyªn vËt liÖu. 4.3.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ. Trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸ theo nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh doanh, gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chÝnh cÊu thµnh nªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bëi vËy kÕ to¸n tæng hîp xuÊt vËt liÖu trong doanh nghiÖp ph¶i ph¶n ¸nh kÞp thêi, ph©n bæ chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c ®èi tîng sö dông còng nh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. Chøng tõ sö dông: - B¶ng kª xuÊt. - B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu. - B¶ng kª sè 3. - NhËt ký chøng tõ sè 7. Tµi kho¶n sö dông: V× XÝ nghiÖp chØ cã nhiÖm vô s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn vËt liÖu cña XÝ nghiÖp chñ yÕu xuÊt dïng cho viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. §Ó tiÕn hµnh tæng hîp xuÊt vËt liÖu, kÕ to¸n dïng tµi kho¶n 621 (chi phÝ NL, VL trùc tiÕp). Chi phÝ NVL trùc tiÕp thêng chiÕm tû lÖ lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy hiÖn nay ë XÝ nghiÖp ®èi tîng tËp h¬p chi phÝ s¶n xuÊt lµ theo tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt (C«ng nghÖ kÐo sîi - C«ng nghÖ dÖt - C«ng nghÖ nhuém - C«ng nghÖ may). Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu theo nhu cÇu cña ®èi tîng sö dông trªn c¬ së c¸c chøng tõ xuÊt kho vËt liÖu nh: phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho… kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i tõng nhãm vËt liÖu vµ ®ãoi tîng sö dông, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, sau ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng kª xuÊt kho vËt liÖu më cho tõng ®èi tîng sö dông. BiÓu sè 18 B¶ng kª xuÊt kho vËt liÖu dïng cho 6211 Th¸ng 11/2003 (Ph©n xëng sîi A) Chøng tõ Sè Ngµy DiÔn gi¶i 1521 1522 2167 XuÊt NVL cho 30.210.14 967.463 0 … 2697 SX … ……. 10/11 XuÊt NVL cho 6 ……. 15.789.46 …… 621.478 8 … 2907 SX … ……. 20/11 XuÊt NVL cho 3 ……. 78.493.78 ……. 1.478.96 6 ……. 3.493.231. 3 …….. 25.597.1 176 60 6 … 1/11 … SX ……. Céng 15 152 23 4 …. Céng Trªn c¬ së b¶ng tæng hîp xuÊt vËt t cña tõng kho kÕ to¸n tËp hîp l¹i vµ cuèi th¸ng ®a ra b¶ng ph©n bæ vËt liÖu * B¶ng ph©n bæ vËt liÖu (b¶ng ph©n bæ sè 2). - Néi dung: dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt kho trong th¸ng theo gi¸ thùc tÕ vµ theo gi¸ h¹ch to¸n vµ ph©n bæ gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c ®èi tîng sö dông hµng th¸ng (ghi cã TK 152, Nî c¸c tµi kho¶n cã liªn quan). BiÓu sè 19 B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu Th¸ng 11/2003 TK Cã TK Nî 621 152.1 Thµnh tiÒn 8.789.515.2 77 3.493.231.1 76 2.524.362.1 93 2.771.921.9 08 621.1 621.2 621.3 621.4 621.5 621.5 h¬i 621.6 6272 152.2 Thµnh tiÒn 1.074.228.9 75 25.597.160 152.3 Thµnh tiÒn 435.217.0 40 152.4 Thµnh tiÒn 152.5 139.001.338 32.757.480 227.578.660 715.654.823 lß 58.739.514 32.015.905 6272.1 7.208.682 6272.1 SC 6272.1 K 6272.2 4.922.123 2.286.559 49.224.873 6272.2 SC 6272.2 K 6272.3 3.644.858 6272.3 SC 6272.3 K 6272.4 5.173.737 6272.4 SC 6272.4 K 6272.5 6272.5 SC 6272.5K 14.806.767 1.280.015 5.846.755 3.373.018 9.651.616 24.458.383 13.041.450 7.124.839 1.290.090 18.244.04 0 416.973.0 00 292.061.4 07 105.678.8 35 105.678.8 35 25.974.95 4 25.974.95 4 13.194.29 5 13.194.29 5 135.794.6 23 135.794.6 23 8.831.779 3.073.099 26.591 29.591 6272.5 lß h¬i 6272.5 tr¹m níc 6272.6 6272.8 6273 6272.1 6272.2 6272.3 6272.4 6272.5 6272.5 tr¹m níc 6272.6 632 6.426.221 642.2 642.2 SC 642.2 K 642.3 5.422.309 135.426 5.286.883 4.601.080 1.157.600 7.269.248 676.813 2.573.161 13.760 100.058.1 99 266.326 266.326 73.775.42 9 55.663.43 2 1.811.997 154 154.1 154.2 331 3361 241.5 Céng 12.750.000 30.000 90.099.00 0 8.789.515. 277 1.127.481. 653 435.217. 040 391.457. 633 173.860. 219 - KÕt cÊu: c¸c cét däc ph¶n ¸nh c¸c lo¹i vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt trong th¸ng theo gi¸ c¶ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ, c¸c dßng ngang ph¶n ¸nh c¸c ®èi tîng sö dông nguyªn vËt liÖu. - C¨n cø dùa vµo c¸c b¶ng kª xuÊt NVL ®Ó lËp b¶ng ph©n bæ vËt liÖu, sö dông sè liÖu ë b¶ng ph©n bæ ®Ó ®a vµo b¶ng kª sè 3. G¸i trÞ vËt liÖu xuÊt kho trong th¸ng theo gi¸ thµnh thùc tÕ ph¶n ¸nh trong b¶ng ph©n bæ sè 2 theo tõng ®èi tîng sö dông ®îc dïng lµm c¨n cø ®Ó ghi vµo bªn cã c¸c TK 152, 153 cña c¸c b¶ng kª, nhËt ký chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n liªn quan. Sè liÖu cña b¶ng ph©n bæ sè 2 ®ång thêi ®îc sö dông ®Ó tÝnhg gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô. (Xem biÓu sè 19) Cuèi th¸ng trªn c¬ së c¸c nhËt ký chøng tõ vµ b¶ng ph©n bæ vËt liÖu kÕ to¸n lËp sæ c¸i TK 152. Sæ c¸i ®îc më cho tõng tiÓu tµi kho¶n cña TK 152. Cuèi th¸ng trªn c¬ së nhËt ký chøng tõ vµ b¶ng ph©n bæ vËt liÖu kÕ to¸n lËp sæ c¸i TK 152. Sæ c¸i ®îc më chi tiÕt cho tõng tiÓu TK cña 152. (Xem biÓu sè 20) BiÓu sè 20 Sæ c¸i tµi kho¶n 152.1 N¨m 2003 D ®Çu th¸ng 11/2003 Nî Cã 19.307.740.2 34 Ghi Nî TK Th¸ng 152.1 Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 Ghi Cã TK 111.1 112 154 331 11.250.000 55.447.000 23.860.745 9.079.264.63 Ph¸t sinh Cã 0 8.789.515.27 Ph¸t sinh Nî 7 9.169.822.37 5 19.688.047. D nî 332 Sæ c¸i tµi kho¶n 152.2 N¨m 2003 D ®Çu th¸ng 11/2003 Nî Cã 8.725.411.8 97 Ghi Nî TK 152.1 Ghi Cã TK 111.1 112 Th¸ng Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 94.248.000 35.675.550 331 1.339.222.6 Ph¸t sinh Cã 69 1.127.481.6 Ph¸t sinh Nî 53 1.384.323.0 D nî 19 8.982.253.2 63 BiÓu sè 20 Sæ c¸i tµi kho¶n 152.3 N¨m 2003 D ®Çu th¸ng 11/2003 Nî Cã 22.933.762 Ghi Nî TK Th¸ng 152.1 Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 Ghi Cã TK 111.1 112 331 4.600.000 13.320.000 432.044.19 Ph¸t sinh Cã 0 435.217.04 Ph¸t sinh Nî 0 449.924.19 0 37.640.91 D nî 2 Sæ c¸i tµi kho¶n 152.4 N¨m 2003 D ®Çu th¸ng 11/2003 Nî Cã 5.053.828.9 64 Ghi Nî TK 152.1 Ghi Cã TK 111.1 112 331 Th¸ng Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 3.841.500 20.075.860 405.002.504 154 Ph¸t sinh Cã Ph¸t sinh Nî D nî 2.395.418 391.457.633 431.315.282 5.093.686. 613 BiÓu sè 20 Sæ c¸i tµi kho¶n 152.5 N¨m 2003 D ®Çu th¸ng 11/2003 Nî Cã 61.624.822 Ghi Nî TK 152.1 Th¸ng Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 Ghi Cã TK 111.1 112 154 4.770.000 8.942.550 163.178.03 627 642 Ph¸t sinh Cã 9 17.693.308 3.509.291 173.860.21 Ph¸t sinh Nî 9 198.093.18 8 85.857.79 D nî 1 Sæ c¸i tµi kho¶n 621 N¨m 2003 Ghi Nî TK 152.1 Th¸ng Th¸ng 2 …. Th¸ng 11 1 Th¸ng 12 Ghi Cã TK 152.1 8.789.515.27 152.2 7 1.074.228.97 152.3 331 5 435.217.040 1.456.350.00 Ph¸t sinh Nî 0 11.755.311.2 Ph¸t sinh nî 92 11.755.311. 292 phÇn iii mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ. I. Mét sè nhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ. XÝ nghiÖp may Minh Hµ lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®éc lËp. Tr¶i qua h¬n 07 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh, qua bao khã kh¨n ®Õn nay ®· tõng bíc lín m¹nh vÒ mäi mÆt. Trëng thµnh vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· t¹o ®µ cho bíc ®i cña XÝ nghiÖp, ®©y lµ híng ®i hoµn toµn ®óng ®¾n, dùa trªn nhu cÇu cña thÞ trêng vµ nÒn t¶ng vËt chÊt cña XÝ nghiÖp ®Ó ngµy cµng ph¸t triÓn nhu cÇu cña thÞ trêng vµ nÒn t¶ng vËt chÊt cña XÝ nghiÖp ®Ó ngµy cµng ph¸t triÓn vµ ®øng v÷ng trong sù c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ trêng. XÝ nghiÖp ®· cung cÊp cho thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ gãp phÇn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh. §Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ nh vËy, mét phÇn lµ nhê XÝ nghiÖp ®· thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt nãi chung vµ qu¶n lý tèt nguyªn liÖu nãi riªng. Qua thêi gian nghiªn cøu t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n lý vËt liÖu ë XÝ nghiÖp, em nhËn thÊy c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vËt liÖu cã nh÷ng u, nhîc ®iÓm sau: 1. ¦u ®iÓm: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp ®îc x©y dùng trªn m« h×nh tËp chung lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm, quy m« s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp. C¸c phßng ban ph©n xëng phèi hîp chÆt chÏ víi phßng kÕ to¸n ®¶m b¶o c«ng t¸c h¹ch to¸n nhÊt lµ nguyªn vËt liÖu diÔn ra nhÞp nhµng ®Òu ®Æn. - VÒ tæ chøc dù tr÷ vµ b¶o qu¶n: XÝ nghiÖp ®· x¸c ®Þnh ®îc ®Þnh møc dù tr÷ vËt liÖu cÇn thiÕt ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng bÞ d¸n ®o¹n, l·ng phÝ v× gi¶i phãng ®îc mét sè vèn lu ®éng ®¸ng kÓ cho sè dù tr÷ vËt liÖu tån kho kh«ng cÇn thiÕt. HÖ thèng kho tµng ®îc tæ chøc hîp lý khoa häc. Tõ ®ã kÕ to¸n cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kiÓm tra. - VÒ hÖ thèng sæ kÕ to¸n, tµi kho¸n kÕ to¸n: Nh×n chung c«ng t¸c kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp ®· ®i vµo nÒ nÕp æn ®Þnh víi hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, chi tiÕt râ rµng. ViÖc vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n míi t¬ng ®èi phï hîp. HiÖn nay XÝ nghiÖp ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NKCT, h×nh thøc nµy phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña XÝ nghiÖp, nã kh¾c phôc viÖc ghi chÐp trïng lÆp, cung cÊp th«ng tin kÞp thêi. §èi víi kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu XÝ nghiÖp ¸p dông theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn hµng tån kho lµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña XÝ nghiÖp, ®¸p øng ®îc yªu cÇu theo dâi thêng xuyªn t×nh h×nh biÕn ®éng cña vËt, tiÒn vèn… - VÒ kh©u thu mua vµ sö dông vËt liÖu: XÝ nghiÖp ®· x©y dùng vµ thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch mua vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt, kiÓm nhËn vËt liÖu thu mua chÆt chÏ ®¶m b¶o chÊt lîng, sè lîng, chñng lo¹i vËt liÖu. Quan hÖ l©u n¨m víi b¹n hµng nªn gi¸ c¶ æn ®Þnh. Tõ ®ã viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®p¸ øng ®ñ cho s¶n xuÊt, kh«ng g©y t×nh tr¹ng d thõa vËt liÖu hay lµm gi¸n ®o¹n s¶n xuÊt. VËt liÖu xuÊt dïng ®óng môc ®Ých s¶n xuÊt vµ qu¶n lý, s¶n xuÊt dùa trªn ®Þnh møc vËt liÖu ®Þnh tríc. Do ®ã, vËt liÖu ®¸p øng ®îc kÞp thêi cho yªu cÇu s¶n xuÊt, tr¸nh l·ng phÝ. Nh×n chung c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ ®îc thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶, ®¶m b¶o theo dâi ®îc t×nh h×nh thu mua vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ gia c«ng. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trªn vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò tån t¹i cÇn ®îc kh¾c phôc hoµn thiªnj trong c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu. 2. Nh÷ng h¹n chÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ. 2.1. VÒ viÖc ph©n lo¹i vËt liÖu: VËt liÖu cña XÝ nghiÖp rÊt ®a d¹ng, phong phó, nhiÒu chñng lo¹i. Trong mçi lo¹i l¹i cã nhiÒu thø kh¸c nhau nhng XÝ nghiÖp cha sö dông sæ danh ®iÓm vËt t. Nh vËy, sÏ kh«ng ph©n biÖt ®îc mét c¸ch tû mØ tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu theo yªu cÇu riªng trong qu¸ tØnfh s¶n xuÊt kinh doanh, còng nh viÖc g©y khã kh¨n trong c«ng t¸c kiÓm kª cuèi th¸ng. 2.2. VÒ sæ chi tiÕt TK 331 ph¶i tr¶ cho kÕ to¸n. Khi ph¸t sinih c¸c nghiÖp vô nhËp vËt liÖu ®ång thêi víi c¸c c«ng viÖc kh¸c, kÕ to¸n vËt liÖu ®· tiÕn hµnh ghi sè chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n nhng ë XÝ nghiÖp cha t¸ch riªng tõng kh¸ch hµng, vÉn ph¶n ¸nh chung trªn mét sæ chi tiÕt theo dâi thanh to¸n víi ngêi b¸n. Víi sè lîng ®¬n vÞ quan hÖ b¸n cho XÝ nghiÖp nhiÒu, v× thÕ nã kh«ng tiÖn cho viÖc theo dâi víi nh÷ng kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ kÕ to¸n mÊt nhiÒu thêi gian vµ vÊt v¶ cho c«ng t¸c tËp hîp sè liÖu cña tõng ®¬n vÞ b¸n ®Ó ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 5. 2.3. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho vËt liÖu. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cã sö dông nhiÒu lo¹i ho¸ chÊt, nÕu ®Ó l©u sÏ g©y ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. Do ®ã, gi¶m gi¸ trÞ g©y thiÖt h¹i cho tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp. MÆt kh¸c, sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ c¸c lo¹i vËt liÖu trªn thÞ trêng còng ¶nh hëng ®Õn XÝ nghiÖp, tu©n thñ theo nguyªn t¾c thËn träng trong kÕ to¸n th× viÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cho vËt liÖu ë XÝ nghiÖp mçi niªn ®é kÕ to¸n lµ rÊt cÇn thiÕt. V× vËy XÝ nghiÖp cã thÓ nghiªn cøu xem xÐt ®Ó cã thÓ lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho theo ®ungs quy ®Þnh. 2.4. VÒ viÖc lËp ban kiÓm nhËn vËt t ph©n xëng. Khi nguyªn vËt liÖu vÒ nhËn kho ®· ®î c kiÓm nhËn, nhng do nguyªn vËt liÖu cßn nguyªn ®ai, nguyªn kiÖn nªn kh«ng thÓ kiÓm tra chi tiÕt. V× vËy khi ®a xuèng s¶n xuÊt, g©y ra t×nh tr¹ng c«ng nh©n ph©n xëng ph¸t hiÖn thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®iÒu nµy g©y ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn quy tr×nh s¶n xuÊt. 2.5. VÒ vÊn ®Ò hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t, c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã ®îc th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ nhanh chãng. HiÖn nay, t¹i phßng kÕ to¸n viÖc h¹ch to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c nguyªn vËt liÖu nãi riªng vÉn cha ®îc thùc hiÖn toµn bé b»ng kÕ to¸n m¸y. Do ®ã, qu¸ tr×nh ghi chÐp h¹ch to¸n cã thÓ dÉn ®Õn sai sãt vµ viÖc cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý kh«ng ®îc kÞp thêi nhanh chãng. II. Nh÷ng ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ, trªn c¬ së lý luËn ®îc häc vµ thùc tÕ ë XÝ nghiÖp th× bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm cÇn ph¸t huy, cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cÇn ®îc c¶i thiÖn cho phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ nãi chung vµ cña XÝ nghiÖp nãi riªng. V× vËy em xin ®a ra mét sè ý kiÕn víi mong muèn ®©y lµ nh÷ng ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu ë XÝ nghiÖp. 1. ý kiÕn vÒ lËp sæ danh ®iÓm vËt t. §Ó phôc phô cho viÖc tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt hµng tån kho, tiÕn tíi thµnh lËp kÕ to¸n qu¶n trÞ phôc phô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn sö dông tin häc vµo c«ng t¸c kÕ to¸n, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i lËp sæ danh ®iÓm vËt liÖu. Mçi nhãm vËt liÖu sÏ ghi trªn mét trang sæ. Trong mçi nhãm vËt liÖu sÏ ghi ®Çy ®ñ c¸c lo¹i vËt liÖu nhãm ®ã. VÝ dô, VLC gåm c¸c lo¹i nh sîi NE, sîi cèt t«ng, sîi PE, sîi PC… VLP bao gåm: ChØ c¸c lo¹i ho¸ chÊt… trong mçi lo¹i vËt liÖu l¹i gåm c¸c chñng lo¹i kÝch cì kh¸c nhau nh chØ may 20/2 cã c¸c mµu ®îc ký hiÖu nh 20/2 - 9771 hoÆc 20/2- 1814… Sæ danh ®iÓm vËt liÖu ®îc x©y dùng trªn c¬ së sè liÖu cña lo¹i vËt liÖu, nhãm vËt liÖu, chñng lo¹i vËt liÖu. Chóng ®îc chia thµnh tõng phÇn, mçi nhãm vËt liÖu ®îc m· ho¸ theo sè liÖu riªng (m· vËt t. C¸ch m· ho¸ danh ®iÓm vËt t phæ biÕn lµ kÕt hîp gi÷a sè liÖu TK vµ viÖc ph©n chia cho mçi lo¹i ®îc ®¸nh sè liªn tôc theo quy íc cña lo¹i ®ã. Gi÷a c¸c nhãm ®Ó trèng ®Ó dù phßng c¸c nhãm vËt liÖu míi. Sæ danh ®iÓm ®îc më thèng nhÊt trong ph¹m vÞ toµn XÝ nghiÖp nh»m ®¶m b¶o c¸c bé phËn trong XÝ nghiÖp phèi hîp chÆt chÏ vµ thèng nhÊt trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu. Sæ nµy sÏ cã t¸c dông gióp cho c«ng t¸c h¹ch to¸n ®îc dÔ dµng thuËn lîi vµ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu. C¨n cø vµo lo¹i vËt liÖu vµ sè lîng vËt liÖu thùc tÕ ë XÝ nghiÖp, em xin lËp sæ danh ®iÓm vËt liÖu cho; XÝ nghiÖp víi môc ®Ých gióp c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu ®îc khoa häc dÔ dµng thuËn tiÖn, tr¸nh nhÇm lÉn. (Xem biÓu sè 21) 2. ý kiÕn vÒ sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n. ViÖc theo dâi thanh to¸n víi ngêi b¸n lµ rÊt cÇn thiÕt. §èi víi ngêi b¸n cã quan hÖ thêng xuyªn, kÕ to¸n ®Òu theo dâi chung trªn mét quyÓn sæ. Theo c¸ch ghi nµy tÊt c¶ c¸c nhµ cung cÊp cã quan hÖ mua b¸n víi XÝ nghiÖp ®Òu ®îc chung trªn mét trang sæ. Sè lîng ho¸ ®¬n th× nhiÒu, viÖc ghi chÐp nhiÒu thiÕu dßng, sau ®ã kÕ to¸n l¹i ghi thªm mét phÇn kh¸c vµo trang sau lµm cho viÖc tæng hîp theo dâi rÊt khã vµ kh«ng hÖ thèng. ViÖc ghi sæ NKCT sè n¨m mÊt thêi gian, rÊt vÊt v¶ cho kÕ to¸n khi tra t×m, céng ®ån c¸c chøng tõ cña tõng ngêi b¸n ®Ó cã sè tæng hîp ghi vµo NKCT sè 5. C¸c cuéc h¹n chÕ ®ã theo em nªn më sè chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n trªn nh÷ng trang sæ nhÊt ®Þnh, ghi chi tiÕt mua chñng lo¹i vËt liÖu g×, theo dâi chi tiÕt tõng lÇn XÝ nghiÖp thanh to¸n víi ngêi b¸n. Cuèi th¸ng sè ph¸t sinh theo tõng mét tµi kho¶n cã liªn quan vµ tÝnh sè d cho tõng ngêi b¸n cô thÓ. Riªng xÝ nghiÖp nµo cã quan hÖ mua b¸n víi XÝ nghiÖp may Minh Hµ thêng xuyªn víi sè lîng nhiÒu th× nªn më sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n riªng cho XÝ nghiÖp ®ã ®Ó tiÖn viÖc ghi chÐp vµ theo dâi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, qua ®ã còng thÊy ®îc tæng sè cña tõng ngêi b¸n ®Ó lµm c¨n cø ghi NKCT sè 5. Víi c¸ch më sæ nh vËy, tin r»ng kÕ to¸n sÏ ghi ®îc kÞp thêi, rÊt tiÖn ®èi chiÕu víi kh¸ch hµng khi cã nhu cÇu, ®èi chiÕu víi kÕ to¸n thanh to¸n. Nã gióp cho XÝ nghiÖp theo dâi mét c¸ch chÝnh x¸c râ rµng ®èi víi tõng ®èi tîng mét c¸ch chi tiÕt gióp cho c«png ty theo dâi ®îc viÖc ph¶i tr¶ víi kh¸ch hµng kh«ng bÞ lÉn. (Xem biÓu sè 22) 3. ý kiÕn vÒ lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Theo nguyªn t¾c thËn täng trong kÕ to¸n th× khi cã c¸c b»ng chøng cã thÓ (hoÆc cha ch¾c ch¾n) vÒ sù viÖc cã thÓ ph¸t sinh c¸c kho¶n lç hoÆc phÝ tæn khi gi¸ trÞ dù tÝnh cña vËt liÖu gi¶m sót do h háng… th× cÇn ph¶i lËp dù phßng gi¶m gi¸ cho vËt liÖu. C«ng viÖc lËp dù phßng ®îc tiÕn hµnh nh sau: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho vËt liÖu ®îc ghi vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. - ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ ®îc tÝnh cho tõng thø vËt liÖu vµ ®îc thùc hiÖn thèng nhÊt trong toµn XÝ nghiÖp. - §èi víi vËt liÖu dù tr÷ cho s¶n xuÊt kh«ng lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho nÕu gi¸ b¸n c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt tõ c¸c lo¹i vËt liÖu dù kiÕn lµ cao h¬n gi¸ gèc. - Theo th«ng t 89/2003/TT -BTC ngµy 09 th¸ng 10 n¨m 2003 vÒ viÖc "lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho". Cuèi kú kÕ ot¸n n¨m, khi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña hµng tån kho nhá h¬n gi¸ gèc th× ph¶i lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc lËp lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ gèc cña hµng tån kho lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña chóng. - Trêng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m lín h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch lín h¬n ®îc lËp thªm, ghi: Nî TK 632- gi¸ vèn hµng b¸n (chi tiÕt dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho) Cã TK 159 - dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. - Trêng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m nay nhá h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch nhá h¬n ®îc hoµn nhËp, ghi: Nî TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Cã TK 632 - gi¸ vèn hµng b¸n (chi tiÕt dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho) - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n ph¶i hoµn nhËp toµn bé c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é tríc vµ lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cho ®Õn cuèi niªn ®é tiÕp theo. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc ph¶n ¸nh ë tµi kho¶n 159 "dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho" 4. ý kiÕn vÒ viÖc lËp ban kiÓm nhËn vËt t vÒ ph©n xëng. Qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ sö dông vËt liÖu cña XÝ nghiÖp t¬ng ®èi chÆt chÏ. Tuy nhiªn, cã t×nh tr¹ng nh ®· nªu lµ vËt liÖu xuèng ®Õn ph©n xëng vÉn ph¸t hiÖn thiÕu hôt g©y ¶nh hëng lín ®Õn s¶n xuÊt. §Ó ®¶m b¶o ®a vËt liÖu vµo s¶n xuÊt, cÇn cã chÊt lîng tèt cung cÊp ®ñ cho nhu cÇu s¶n xuÊt, tr¸nh sù thiÕu hôt khi vÒ ®Õn ph©n xëng. XÝ nghiÖp nªn tiÕp tôc lËp ban kiÓm nhËn NVL t¹i ph©n xëng vµ hÕt søc chó träng ®Õn kh©u nµy. Trong qu¸ tr×nh kiÓm nhËn ghi râ sè lîng thùc nhËp theo chøng tõ vµo biªn b¶n kiÓm nhËn, x¸c ®Þnh lîng thõa thiÕu, ghi râ nguyªn nh©n lµm c¨n cø ®Ó quy tr¸ch nhiÖm. 5. ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, giai ®o¹n bïng næ th«ng tin. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ ®· cã nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ ®ang ®îc øng dông rÊt réng r·i trong ®êi sèng nãi chung vµ trong qu¶n lý kinh tÕ nãi riªng. Do ®ã ®Ó cã thÓ n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin nh¹y bÐn, kÞp thêi nh»m ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c, hîp lý. XÝ nghiÖp cÇn hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c kÕ ot¸n ®Ó phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ. Hay nãi c¸ch kh¸c, xÝ nghiÖp cÇn nhanh chãng nghiªn cøu triÓn khai øng dông ®ång bé viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n b»ng ch¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y phï hîp. Tõ ®ã gi¶m bít sè lîng sæ s¸ch kÕ to¸n, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®îc nhanh h¬n, chÝnh x¸c h¬n. ViÖc cung cÊp th«ng tin cho l·nh ®¹o thêng xuyªn h¬n ®Ó ban l·nh ®¹o xÝ nghiÖp cã thÓ nhanh chãng ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt cho xÝ nghiÖp. Võa qua theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§ - BTC vÒ viÖc ban hµnh vµ c«ng bè 04 chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (®ît mét). Trong ®ã, cã nªu bèn ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho (ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh, ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn, ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc, ph¬ng ph¸p nhËp sau - xuÊt tríc) th× xÝ nghiÖp cÇn ph¶i nhanh chãng tæ chøc triÓn khai chuÈn mùc vµ tuú vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña m×nh ®Ó chuyÓn sang ¸p dông ph¬ng ph¸p nµo trong c¸c ph¬ng ph¸p võa nªu cho phï hîp. KÕt luËn Mét lÇn n÷a chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu, c«ng cô - dông cô cã vai trß quan träng trong qu¶n lý kinh tÕ nãi chung vµ qu¶n lý tµi chÝnh nãi riªng. KÕ to¸n vËt liÖu gióp cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo dâi ®îc chÆt chÏ vËt liÖu, c«ng cô, dông cô c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, gi¸ trÞ xuÊt nhËp tån kho. Th«ng qua ®ã XÝ nghiÖp cã thÓ sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm ®îc c¸c lo¹i vËt liÖu, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, gãp phÇn vµo t¨ng tÝch luü, t¸i s¶n xuÊt x· héi. Sau thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu thùc tÕ XÝ nghiÖp may Minh Hµ, em cµng nhËn thøc ®îc ý nghÜa kÕ to¸n vËt liÖu trong viÖc tæ chøc s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp. Nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu thùc tÕ ë XÝ nghiÖp ®· gióp em cñng cè nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn vµ thùc hiÖn chuyªn ®Ò thùc tËp. Trong ®iÒu kiÖn cho phÐp kh¶ n¨ng, tr×nh ®é b¶n th©n, chuyªn ®Ò thùc tËp gi¶i quyÕt ®îc yªu cÇu sau. - VÒ lý luËn: Chuyªn ®Ò thù ctËp tr×nh bµy kh¸i qu¸t hÖ thèng vÊn ®Ò lý luËn, c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n vËt liÖu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. - VÒ thùc tÕ: Chuyªn ®Ò thùc tr×nh bµy thùc tÕ c«ng t¸c qu¶n lý vµ quy tr×nh kÕ to¸n vËt liÖu t¹i XÝ nghiÖp may Minh Hµ trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tÕ, em ®Ò xuÊt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ nh÷ng biÖn ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu nãi riªng vµ qu¶n lý h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung. Trªn ®©y lµ toµn bé chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp víi ®Ò tµi "Tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu ë XÝ nghiÖp may Minh Hµ". Do tr×nh ®é cã h¹n, kinh nghiÖm thùc tÕ cha cã nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®îc sù chØ b¶o, gióp ®ì cña thÇy gi¸o Th¹c sü NguyÔ Vò ViÖt ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp. BiÓu sè 21 Ký hiÖu Nhãm Sæ danh Tªn nh·n hiÖu, quy vËt ®iÓm c¸ch, phÈm chÊt vËt t liÖu 152.1 Nguyªn vËt liÖu chÝnh 1521.11 Sîi 20/1 PC 0 152.1.1 Sîi 34/1 PC 11 152.1.1 Sîi 76/1 PC 12 …. 152.1.1 Sîi 20 Cotton 20 152.1.1 Sîi 21 Cotton 21 152.1.1 Sîi 32 Cotton 22 …. 152.1.1 Sîi 20 PE 30 152.1.1 Sîi 54 PE 31 152.1.1 Sîi 34 PE 32 …. 152.2 Nguyªn vËt liÖu phô 152.2.2 Xót (NaOH) 10 152.2.2 Amoniac 11 152.2.2 Axtfoocmic 12 …. 152.2.2 ChØ 2000m/c 20 152.2.2 ChØ 4000m/c 21 152.2.2 ChØ 5000m/c 22 …. 152.3 Nhiªn liÖu 152.3.3 DÇu Diesel 10 §VT Kg Kg Kg Kg Kg Kg Kg Kg Kg LÝt LÝt LÝt Cuén Cuén Cuén LÝt Ghi chó 152.3.3 11 …. 152.3.3 20 152.3.3 21 …. 152.4 152.4.4 10 152.4.4 11 …… 152.4.4 20 152.4.4 21 …. 152.5 152.5.5 10 152.5.5 11 DÇu m¸y n¾n khi - RC 100 LÝt Mì C Kg Mì chÞu nhiÖt L Kg Phô tïng thay thÕ B¸nh r¨ng Z38 m 1,75 C¸i B¸nh r¨ng Z63 m 1,75 C¸i Tay ®Ëp tre C¸i Tay ®Ëp gç C¸i PhÕ liÖu Sîi rèi c¸c lo¹i Kg Sîi ®Çu d©y truyÒn Kg BiÓu 10 B¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån Th¸ng 11/2003 Kho b«ng Lo¹i b«ng Sè d ®Çu th¸ng Lîng TiÒn 722.966,00 5.651.529.976 724.366,00 15.651.529.976 B«ng ViÖt Nam B«ng s¬ N B«ng gÇm ý B«ng Liªn X« X¬ Sîi Sîi nô 20/1 cotton Ch¶i kü Sîi nhón Ptex D300 Ptex D75 Ptex D150 32/2PVY/65/35 Sîi 20S x 70D Nîi Ne 16/1 + 70D Tæng céng 240.680,00 13.080,00 2.449,50 3.018.850.510 486.175.259 92.204.636 100,00 9.336,70 66,00 85,00 149,20 146,32 17,30 729,92 11.363.600 303.129.509 1.848.000 2.402.995 4.882.868 12.574.740 437.223 57.331.688 1.714.171,9 4 Sè nhËp trong th¸ng Lîng TiÒn 545.143,0 308.810.041 557.351,0 8.340.582.816 10.333,4 232.510.150 1.875,0 8.522.625 65.974,0 752.088.500 Sè xuÊt trong th¸ng Lîng TiÒn 51.399.980,0 8.115.020.505 52.488.620,0 8.140.784.261 10.333,4 232.510.150 53.300,0 2.513.606 48.492,0 596.308.460 L 754 756 1 258 13 2 9 25.294.260.98 1.180.676, 9.642.514.13 104.000.725, 0 4 2 4 17.087.136.98 1.796. 2 BiÓu 11 Sæ sè d vËt liÖu Kho b«ng N¨m 2003 ST T Tªn vËt §VT liÖu D ®Çu kú 1/2003 Sè lîng Thµnh tiÒn D cuèi kú 1/2003 Sè lîng Thµnh tiÒn D cuèi kú 2/2003 Sè l- Thµnh tiÒn SL TT D cuèi kú 11/2003 Sè lîng Thµnh tiÒn 1 B«ng VN Kg 185.54 94.181.289 4.139. 93.149.68 îng 442.5 77.456.19 754.109 5.845.319.5 2 B«ng Kg 0 168.45 3.242.302.0 909 140.53 6 2.672.640. 00 139.7 3 2.689.000. 756.831 12 15.851.328. 3 N B«ng Kg 5 81 108.68 1.648.016.5 2 187.64 756 2.526.061. 08 317.8 262 4.015.970. - 530 - 4 gÇm ý B«ng Liªn Kg 0 15 93.696 1.803.797.8 1 270.02 317 5.327.873. 63 77.70 357 1.495.944. 1.322 6.009.019 29 7 263 7 011 529.9 17.795.93 1.099. 1.028.6 19.579.04 53 7.066 610 73 4.138 x¬ X« ………….. Céng 20.228.18 879.5 15.044.47 9.364 10 7.594 BiÓu 12 sæ chi tiÕt tµi kho¶n 331 - ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n Th¸ng 11/2003 Chøng tõ SH NT DiÔn gi¶i Nî D ®Çu kú Cã Ghi Cã TK 331, Nî c¸c tµi kho¶n 152.1 152. … 133.1 Céng cã TK 331 XÝ nghiÖp 1.3231.38 may 8 dÖt Ghi Nî TK 331, ghi Cã c¸c TK 11 112 31 Céng nî TK 1 1 Nî D cuèi kú Cã 331 Ch©u Giang 7 10/ HN Mua b«ng 10 11 8/1 Mua 13 1 15/ 46/1PE Mua 17 11 20/ 34/1PE Tr¶ = UN chi 23.250.15 23.250.1 25.575.165, sîi 0 82.636.00 50 82.636.0 0 90.899.600, sîi 0 41.416.63 00 41.416.6 0 45.558.299, 6 36 6 11 95.000. 95.000.00 1.3231.3 147.302. 147.302. 162.033.06 000 95.000 0 95.000.0 80.264.55 88 15.570.0 786 786 4,6 .000 00 2 nghiÖp dÖt 00 Minh Khai Mua sîi 20 PE 2.909.000 2.909.00 3.199.900,0 Mua sîi 34 + 30.809.45 0 30.809.4 33.890.395, Céng XÝ may 76PC Tr¶ = UN chi Céng 0 15.570.0 00 …………….. Tæng céng 44.393.19 9.050 50 0 41.256. 41.256.75 33.718.4 3.371.84 37.090.295 750 41.256 0 41.256.7 11.403.54 50 5 ,0 .750 50 5 9.079.26 1.413.56 15.822.922 443.38 13.472.69 46.743.42 4.630 3.329 .019,0 3.886 5.802 5.267 BiÓu 13 nhËt ký chøng tõ sè 5 Th¸ng 11/2003 ST DiÔn gi¶i Nî T Ghi Cã tµi kho¶n 331/ Nî c¸c tµi kho¶n kh¸c 152.1 152.2 152.3 152.4 133.1 Cã … Ghi Nî 331/ Cã tµi kho¶n 11 112 Céng Céng D cuèi kú 1 1 XÝ nghiÖp dÖt HN 1323138 1473027 XÝ nghiÖp TMDV 8 3195514 86 2 3 ST§ XN qu¶n 4 1618400 4 n«ng s¶n XÝ nghiÖp dÖt 0 1557000 5 Minh Khai XÝ nghiÖp TNHH §øc 0 4.75673 6 Cêng Tæ hîp t¸c quyÕt 0 6483750 7 chiÕn XÝ nghiÖp may 1455187 8 S¬n Trinh XÝ nghiÖp Nam b¶o 1473027 1,62E+ 950000 9500000 80264552 1444000 8 1444000 08 158840 00 150000 0 1500000 36339144 0 0 00 0 161840 1618400 3371845 3371844 370902 00 412567 0 4125675 11403545 5 39272 95 431992 50 172073 0 1720730 3467992 2500000 275000 0 275000 2750000 3733750 0 0 0 392720 2500000 9014578 9014578 3 1833660 §Þnh Céng 24467909 4439319 9050 201702 201702 2017026 60 60 0 9079264 133922 43200 405002 141356 44338 44338 1347269 46743425 630 22669 4190 504 3329 3886 3886 5802 267 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n trëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) BiÓu sè 14 NhËt ký chøng tõ sè 1 Ghi cã tµi kho¶n 111 - tiÒn mÆt Th¸ng 11/2003 ST T 1 Ghi Cã tµi kho¶n 111 - ghi Nî c¸c tµi kho¶n 152.2 152.3 152.4 152.5 133 Ngµy th¸ng 152.1 3/11 7.200.00 8/11 9.424.80 720.000 942.480 0 10.367.2 405.000 80 4.455.00 460.000 0 5.060.00 381.150 0 4.225.65 477.000 0 5.247.00 3.388.6 0 37.274. 30 930 0 3 13/11 4.050.00 0 4 16/11 4.600.00 0 5 20/11 3.841.50 0 6 25/11 Céng 30/11 4.770.00 11.250. 9.424.8 4.600.0 3.841.5 0 4.770.0 000 00 00 00 00 … TK 110 7.920.00 0 2 Céng Cã KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n trëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) BiÓu sè 15 NhËt ký chøng tõ sè 2 Ghi cã tµi kho¶n 112 - tiÒn göi ng©n hµng Th¸ng 11/2003 ST T 1 2 3 Ghi Cã tµi kho¶n 112 - ghi Nî c¸c tµi kho¶n 152.2 152.3 152.4 152.5 133 Ngµy th¸ng 152.1 10/11 20.447.0 20.447.0 TK 110 22.491.7 15/11 00 35.000.0 00 35.000.0 00 38.500.0 00 00 35.675.5 00 39.243.1 50 12.320.0 05 13.552.0 00 20.075.8 00 22.083.4 60 894.255 46 9.836.80 21/11 35.675.5 50 4 24/11 12.320.0 00 5 26/11 20.075.8 60 6 Céng Cã 29/11 8.942.55 0 KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n trëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) … 5 BiÓu sè 16 NhËt ký chøng tõ sè 7 TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn doanh nghiÖp TK ghi Cã TK ghi Nî 154 621 152.1 8.789.515.2 77 641 642 142 152.1 152.2 153 152.4 152.5 111 112 211 632 155 331 336 511 152.3 152.4 138.8 153 154 12.776.015.9 01 622 627 335 Céng A 152.2 8.789.515. 277 1.074.228.9 75 435.217.04 0 32.015.905 292.061.40 7 9.976.095 65.314.326 5.422.309 266.326 17.142.857 121.369.75 0 523.419 11.220.174 1.111.667. 435.217.04 292.327.73 138.512.60 189 0 3 7 10.499.51 4 12.852.550. 401 23.860.745 2.395.418 163.178.039 35.462.493 20.588.017.0 65 46.380 911 138.8 Céng B Tæng A + B TK ghi Cã TK ghi Nî 154 621 622 627 8.789.515. 277 621 1.111.667. 435.217.04 292.327.73 138.512.60 189 0 3 7 622 627 152.5 155 10.499.51 4 336 26.591 30.570.343 641 14.103.740 642 339.055 335 58.602.20 0 26.591 45.012.13 58.602.20 8 0 Céng A 152.1 152.2 153 152.4 152.5 111 112 211 632 0 0 0 17.693.308 111 20.812.961. 140 33.665.510. 541 112 17.574.9 436.969 99 12.722.5 01 34.370.7 30.562.056 44 99.741.0 1.215.195. 50 864 164.409. 1.246.194 294 .889 155 331 336 511 911 138.8 Céng B 0 0 17.693.3 08 Tæng A + B 0 0 17.693.30 8 0 0 0 0 0 26.591 45.013.13 58.602.20 164.409. 1.246.194 8 0 294 .889 TK ghi Cã TK ghi Nî 154 622 627 641 642 142 335 Céng A 152.1 152.2 153 152.4 152.5 111 112 211 632 155 331 336 511 911 138.8 621 622 627 152.5 155 336 111 112 30.000.0 00 1.433.055. 16.933.617 709 39.112.998 4.339.145 9.960.743 123.975 159.545.60 0 1.830.463 30.000. 1.641.675 000 .050 23.227.20 0 17.693.308 22.228.16 4 5.855.304 170.646 220.000.00 0 2.778.678 232.745. 31.032.79 220.000.0 940 2 00 1.450.000. 000 0 1.450.000 .000 Céng B Tæng A + B TK ghi Cã TK ghi Nî 154 30.000. 1.641.675 000 .050 214 1.388.006. 386 641 642 142 335 Céng A 152.1 152.2 153 152.4 152.5 111 112 232.745. 31.032.79 220.000.0 940 2 00 642 311.1 131.3 641 Tæng 122.433.76 8 1.456.350. 000 621 622 627 331 23.227.20 0 0 0 0 1.450.000 .000 9.906.930 17.442.394 220.000.0 00 33.523.717 1.421.530 1.606.133 .103 .092 0 3.509.291 0 0 0 51.771.89 9.982 23.860.745 2.395.418 184.380.63 8 211 632 155 35.462.493 20.588.017. 065 331 336 511 911 138.8 Céng B Tæng A + B 46.380 2.040.660.0 36 0 0 2.005.807 .877 1.421.530 1.606.133 2.005.807 .103 .092 .877 0 0 0 0 38.361.4 50 38.361.4 50 22.874.82 2.775 74.646.72 2.757 BiÓu sè 17 b¶ng kª sè 3 Th¸ng 11/2003 Tµi kho¶n 152.1 Thµnh tiÒn Néi dung D ®Çu kú 19.307.740. sinh 234 t¨ng 9.169.822.375 trong kú NKCT sè 1 NKCT sè 2 NKCT sè 5 NKCT sè 7 Ph¸t sinh 11.250.000 55.447.000 9.079.264.630 23.860.745 gi¶m 8.789.515.277 Ph¸t trong kú XuÊt vµo gi¸ thµnh Cho vay, b¸n Tr¶ nî D cuèi kú 152.2 Thµnh tiÒn 152.3 Thµnh tiÒn 152.4 Thµnh tiÒn 152.5 Thµnh tiÒn 8.725.411.897 22.933.762 5.053.828.9 61.624.822 1.384.323.019 449.924.190 64 431.315.282 198.093.188 9.424.800 35.675.550 1.339.222.669 4.600.000 13.320.000 432.004.190 1.127.481.653 435.217.040 3.841.500 20.075.860 405.002.504 2.395.418 391.457.633 8.789.515.277 1.114.731.653 435.217.040 391.457.633 73.802.020 100.058.199 ...