Nội dung

ĐỀ TÀI : Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU………………………………………………………......3 Đề bài …………………………………………………………………....4 I. Khảo sát hiện trạng hệ thống ………………………………….….5 1. Thực tế hiện trạng của hệ thống quản lý tiền điện của một xã ….....5 2. Các nguồn điều tra ………………………………………………...5 3. Đánh giá những mặt hạn chế và kết qủa …………………………..6 4. Yêu cầu của người dùng …………………………………………..7 5.Yêu cầu của phần mềm …………………………………………….8 II . Biểu đồ phân cấp chức năng ……………….……………………...9 1. Giới thiệu về biểu đồ phân cấp chức năng ………………………...9 2. Vẽ biểu đồ PBC …………………………………………………..10 3. Phân tích các chức năng ………………………………………….10 III. Biểu đồ luồng dữ liệu.........................................................................13 1.Vẽ biểu đồ luồng dữ liệu ..................................................................13 2. Phân tích biểu đồ luồng dữ liệu .......................................................18 IV.Mô Hình Thực Thể Liên Kết ...........................................................19 V. Bảng quan hệ và mối quan hệ giữa chúng ...................................20 1. Thiết kế cơ sở dữ liệu …………………………………………..……20 2.Mối quan hệ giữa chúng ………………………………………..…..22 VI. Thiết kế giao diện ……………………………………………………22 1. Form “nhập” ………………………………………………………..22 2. Form “Cập nhật”……………………………………………………24 3. Form “Tìm Kiếm” ………………………………………………….26 Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã LỜI NÓI ĐẦU Công nghệ thông tin ngày càng phát triển không ngừng. Nó đã thâm nhập vào mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Nó đã cùng với các lĩnh vực khác phát triển rất mạnh. Công nghệ thông tin phát triển về nhiều mặt, đặc biệt là công nghệ phần mềm. Các chương trình phần mềm ngày càng phát triển và ứng dụng rộng rãi đã đem lại nhiều hiệu quả. Điều quan trọng là trước khi xây dựng được một phần mềm có hiệu quả cao thì cần phải thực hiện những công việc gì? Để biết được điều này chúng ta cần phải biết đến môn học phân tích thiết kế hệ thống. Môn học cho hcúng ta thấy rằng trước khi giải quyết một bài toán hay một vấn đề nào thì đều phải phân tích rõ yêu cầu của nó và đó là điều không thể thiếu được khi xây dựng một phần mềm. Trong quá trình xây dựng phần mềm thì khâu phân tích được đặt nên hàng đầu. Sau khi phân tích xong thì chúng ta mới đi đến công việc là thiết kế phần mềm… Các phần mềm đều được bắt nguồn từ nhu cầu thực tế. Dưới đây là một phần mềm quản lý tiền điện của một xã. Chúng em xây dựng phần mềm này nhằm đáp ứng nhu cầu của người quản lý tiền điện cũng như nhu cầu của người tiêu thụ điện. Phần mềm này được xây dựng sẽ thay thế hệ thống quản lý tiền điện cũ. Chắc chắn nó sẽ đem lại những thuận lợi cho người quản lý và người tiêu thụ. Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu để thiết kế phần mềm này chúng em cũng không thể tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy rất mong có sự đóng góp ý kiến của thầy và các bạn để phần mềm của chúng em được hoàn thiện hơn. Chúng em xin chân thành cảm ơn! Hưng Yên, tháng 5 năm 2007. Nhóm sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Hường Nguyễn Thị Lên Nguyễn Thị Luyện Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã Đề 18: Phân tích thiết kế phần mềm quản lý tiền điện tiêu thụ của một xã. Yêu cầu thực hiện:  Phân tích yêu cầu người dùng.  Vẽ biểu đồ phân cấp chức năng.  Vẽ biểu đồ luồng dữ liệu.  Vẽ biểu đồ thực thể liên kết.  Vẽ các bảng quan hệ và mối quan hệ giữa chúng.  Thiết kế giao diện và xử lý từ 1 đến 2 form mà bạn cho là quan trọng nhất trong phần mềm. I. Khảo sát hiện trạng hệ thống. Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã 1. Thực tế hiện trạng của hệ thống quản lý tiền điện của một xã. Hiện nay do tình hình kinh tế ở nhiều xã chưa được phát triển và do khả năng tiếp cận công nghệ thông tin còn hạn chế. Cho nên, hệ thống quản lý tiền điện hiện nay của một xã chủ yếu vẫn là ghi chép bằng sổ sách. Trong mỗi tháng những người quản lý điện sẽ đi ghi chỉ số công tơ điện của mỗi hộ tiêu thụ vào một ngày cố định nào đó. Và họ cũng thường xuyên kiểm tra tình trạng hoạt động của công tơ điện của mỗi hộ tiêu thụ. Sau khi đã ghi lại chỉ số công tơ điện của mỗi hộ thì người quản lý lại phải tính tiền cho từng hộ tiêu thụ. Cách tính tiền điện cho mỗi hộ tiêu thụ. Người quản lý tiền điện tính điện năng tiêu thụ của mỗi tháng bằng cách lấy chỉ số công tơ (chỉ số mới) trừ đi chỉ số cũ. Điện năng tiêu thụ = chỉ số mới – chỉ số cũ. Tiền = điện năng tiêu thụ * 700 đ (đơn giá) nếu điện năng tiêu thụ <= 100 số. Tiền = 100 * 700 đ +( điện năng tiêu thụ -100)* 1000đ nếu điện năng tiêu thụ >100 số. Người quản lý có một quyển sổ ghi tất cả các thông tin về mỗi hộ tiêu thụ như là: họ tên hộ tiêu thụ, địa chỉ, mã sổ, chỉ số điện của các tháng, tiền điện tiêu thụ. Bên cạnh đó thì mỗi hộ tiêu thụ cũng có một quyển sổ ghi chỉ số công tơ và thanh toán tiền điện hàng tháng. Mỗi khi hộ tiêu thụ nộp tiền thì người quản lý sẽ ghi đầy đủ các thông tin như là: tháng, chỉ số mới (chỉ số công tơ), chỉ số cũ, điện năng tiêu thụ, đơn giá, tiền…vào quyển số đó cho mỗi hộ tiêu thụ. 2. Các nguồn điều tra: Chúng em đã thu thập được các thông tin về hệ thống quản lý tiền điện của một xã thông qua: Người sử dụng hệ thống hay chính là người quản lý. Từ đó mà chúng em đã biết đựợc cách thức quản lý tiền điện của một xã. Ngoài ra chúng em còn tìm hiểu hệ thống qua các hộ tiêu thụ và biết được cách thức nộp tiền điện của mỗi hộ và cũng mặt nào biết được cách thu tiền điện của hệ thống. Bên cạnh đó chúng em cũng đã thu thập được tài liệu về quản lý tiền điện là quyển sổ thanh toán tiền điện của mỗi hộ tiêu thụ. Đây chính là việc quản lý tiền điện bằng sổ sách với hình thức là thông qua sổ ghi điện. SỔ GHI CHỈ SỐ CÔNG TƠ VÀ THANH TOÁN TIỀN ĐIỆN HÀNG THÁNG Mã sổ:…………………………………………………………………………… Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã Họ tên chủ hộ: ………………………………………………………………….. Địachỉ:…………………………………………………………………………… Tháng Chỉ số công tơ (KWh) Điện năng tiêu thụ (KWh) Đơn Giá (đ/KWh) Thành tiền (đồng) Người nộp (ký tên) Người thu (ký tên) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 3. Đánh giá những mặt hạn chế và kết qủa đạt được của hệ thống hiện tại. Qua quá trình điều tra và khảo sát hiện trạng, chúng em nhận thấy hệ thống này có những kết quả đạt được như sau: + Hệ thống cũng đã đưa ra được cách quản lý rõ ràng. + Các hộ tiêu thụ cũng như các chỉ số điện và số tiền điện phải nộp đựợc thể hiện rất rõ qua quyển sổ thanh toán tiền điện. Bên cạnh những mặt mà hệ thống đã đạt được thì hệ thống cũng có những mặt hạn chế sau: + Thứ nhất, vấn đề quản lý bằng hệ thống này gây ra khó khăn và bất tiện cho việc thống kê hàng tháng. Công việc dò soát trên sổ sách là rất mất thời gian nhiều khi gây nên cảm giác khó chịu cho người quản lý. Đặc biệt là sổ sách để lâu ngày dễ bị nhàu nát và thông tin lưu trữ trên đó sẽ không còn được rõ ràng và dẫn đến việc thống kê bị mất chính xác, gây thiệt hại về tài chính. + Thứ hai, với hệ thống được thực hiện một cách thủ công như thế này thì thông tin hay bị sai sót khi mà nhập vào. Có thể là nhầm lẫn về họ tên hộ tiêu thụ hay chỉ số điện cũng như số tiền tiêu thụ trong từng tháng do đó thường phải tẩy xóa cho nên thông tin không rõ ràng gây khó khăn cho cả người quản lý lẫn người tiêu thụ. + Thứ ba là quá trình tính toán lượng điện tiêu thụ và số tiền tiêu thụ là vấn đề mà gây mất nhiều thời gian của người quản lý và thường hay xảy ra sai sót nhầm lẫn. + Thứ năm, chính vì việc quản lý tiền điện bằng hệ thống này cũng dẫn đến tình trạng ăn cắp điện gây thiệt hại cho nhà nước. Tóm lại: Hệ thống quản lý tiền điện bằng sổ sách tuy cũng đã đáp ứng được nhu cầu trước mắt song nó cũng gây ra nhiều khó khăn cho cả người quản lý và hộ tiêu thụ. Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã 4. Yêu cầu của người dùng. Qua việc phân tích thực trạng và đánh giá những mặt tích cực cũng như những mặt hạn chế thì chúng em nhận thấy yêu cầu của người dùng (hay chính là người quản lý ) là: + Thứ nhất, họ cần có một hệ thống quản lý thật rõ ràng, đơn giản và thuận tiện cho cả người quản lí và hộ tiêu thụ. + Thứ hai, hệ thống cần phải tính được chỉ số điện tiêu thụ và số tiền tiêu thụ tương ứng một cách nhanh chóng và chính xác. + Thứ ba, hệ thống phải cho phép thực hiện các chức năng như: cập nhật (bổ sung, sửa đổi, xóa), tìm kiếm … Người quản lý có quyền thao tác trên cơ sở dữ liệu có thể bổ sung thêm hộ tiêu thụ, có thể sửa đổi một thông tin nào đó như: sửa họ tên, sửa địa chỉ, chỉ số điện… theo nhu cầu. Họ cũng có thể xóa đi những hộ tiêu thụ mà không có nhu cầu sử dụng điện nữa. Tất cả các thông tin đó phải được lưu lại trong cơ sở dữ liệu để khi thống kê được thuận tiện. Người quản lý có thể tìm kiếm theo tên, theo mã sổ hay theo địa chỉ….theo nhu cầu. + Thứ tư, hệ thống sẽ cho ra một hóa đơn thanh tóan tiền điện cho mỗi hộ tiêu thụ gồm các thông tin như các thông tin có trong quyển sổ ở trên. 5.Yêu cầu của phần mềm. Trước vấn đề thì yêu cầu đặt ra là cần phải xây dựng một phần mềm làm sao để đáp ứng được nhu cầu của người dùng. Chính vì vậy yêu cầu của phần mềm cần phải đạt được là: + Phần mềm là một hệ thống thật đơn giản và dễ sử dụng. + Nó có giao diện phù hợp và đẹp mắt. + Nó cho phép người dùng thực hiện được các thao tác mà mình muốn như: cập nhật, tìm kiếm, thống kê….Tất cả các thao tác này sẽ được lưu trữ vào cơ sở dữ liệu. + Với hệ thống quản lý tiền điện bằng phần mềm sẽ khắc phục được những mặt hạn chế mà hệ thống quản lý bằng sổ sách mắc phải. II . Biểu đồ phân cấp chức năng 1. Giới thiệu về biểu đồ phân cấp chức năng Biểu đồ phân cấp chức năng (BPC) là một loại biểu đồ diễn tả sự phân rã dần dần các chức năng từ đại thể đến chi tiết. Mỗi nút trong biểu đồ là một chức năng và quan hệ duy nhất giữa các chức năng, diễn tả bởi các cung nối liền các nút, là quan hệ bao hàm. Như vậy BPC tạo thành một cấu trúc cây (như hình vẽ sau). Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã Hệ Thống Chú ý: Trong biểu đồ phân cấp chức năng thì mỗi hình chữ nhật là một chức năng. Ở đó chức năng lớn gồm nhiều chức năng con và các chức năng ở mức dưới được biểu diễn bằng các hình chữ nhật nhỏ hơn. Các chức năng phải là các động từ và nó phải thực hiện một công việc nhất định đứng trên quan điểm người sử dụng. Không có các mũi tên trên các nút của biểu đồ. 2. Vẽ biểu đồ PBC Qua quá trình khảo sát hiện trạng và phân tích yêu cầu của hệ thống chúng em đưa ra biểu đồ phân cấp chức năng sau: Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã Quản Lý Tiền Điện Quản Lý Hộ Tiêu Thụ Quản Lý Lượng Điện Nhập Nhập Chỉ Số Điện In Danh Sách In Hóa Đơn Thanh Toán In DS Đã TT In DS Chưa TT Tìm Kiếm TK Theo Tên TK Theo Mã HTT Cập Nhật Bổ Sung Sửa Đổi Xoá Thống Kê TK Theo Tháng TK Theo Năm Phân tích thiết kế hệ thống Quản lý tiền điện của một xã 3. Phân tích các chức năng Biểu đồ gồm có 6 chức năng: quản lý hộ tiêu thụ, quản lý lượng điện, cập nhật, tìm kiếm, thống kê, thanh toán. 3.1. Quản lý hộ tiêu thụ - Mô tả: Chức năng này giúp ta quản lý danh sách các hộ sử dụng điện trong xã. - Chức năng này gồm các chức năng con sau : + Nhập: cho phép ta nhập vào các thông tin của hộ tiêu thụ điện gồm: họ tên, địa chỉ, mã hộ tiêu thụ, tuổi, năm sinh. + In danh sách: hiển thị ra danh sách tất cả các hộ tiêu thụ điện trong tháng cũng như trong năm. 3.2. Quản lý lượng điện - Mô tả: Chức năng này cho phép ta nhập vào chỉ số điện của từng hộ tiêu thụ trong tháng. Khi ta nhập chỉ số điện của tháng, phần mềm sẽ tự động tính ra lượng điện tiêu thụ của tháng và tính ra số tiền mà hộ tiêu thụ phải trả. Sau đó nó sẽ đưa ra hoá đơn gồm các thông tin sau: Mã hoá đơn, họ tên hộ tiêu thụ, mã hộ tiêu thụ điện, lượng điện tiêu thụ, số tiền, chỉ số cũ, chỉ số mới. - Chức năng này gồm các chức năng con sau: + Nhập chỉ số điện: cho phép nhập vào chỉ số điện. + In hoá đơn: đưa ra hoá đơn của từng hộ tiêu thụ trong tháng. 3.3. Thanh toán - Mô tả : Mỗi khi hộ tiêu thụ điện đến nộp tiền thì chức năng này giúp người quản lý đánh dấu hộ đã thanh toán (nếu hộ đã nộp thì ghi vào là “đã nộp”). Chức năng này giúp người quản lý biết được hộ nào đã thanh toán tiền của một tháng nào đó hay chưa bằng cách nó sẽ hiển thị nên tất cả các hộ đã thanh toán, chưa thanh toán. Nhờ đó mà người quản lý có biện pháp xử lí, đôn đốc hộ chưa nộp một cách hợp lí. - Chức năng này gồm các chức năng con sau: + In danh sách hộ chưa nộp: thống kê và in danh sách các hộ đã thanh toán. + In danh sách hộ đã nộp: thống kê và in ra các hộ chưa thanh toán. 3.4. Tìm kiếm - Mô tả : Chức năng này giúp người quản lý tìm kiếm thông tin hộ tiêu thụ theo tên và theo mã hộ tiêu thụ. Mỗi khi hộ tiêu thụ điện đến nộp tiền thì người quản lý nhập vào tên hoặc mã của hộ tiêu thụ đó để biết được chỉ số điện của hộ tháng nào đó, số tiền phải nộp và lấy ra hoá đơn của hộ tiêu thụ trong tháng giao cho họ . - Chức năng này gồm các chức năng con sau : + Tìm kiếm theo tên: Khi người quản lý nhập vào họ tên người tiêu thụ thì hệ thống đưa ra các thông tin mà người quản lí muốn biết.