Nội dung

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 1 Khoa Kinh TÕ Lêi nãi ®Çu Qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ ®éng lùc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn, héi nhËp víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §iÒu ®ã ®Æt ra yªu cÇu cÊp b¸ch ph¶i ®æi míi, hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ mµ trong ®ã kÕ to¸n lµ mét bé phËn cÊu thµnh quan träng. KÕ to¸n cã vai trß quan träng ®èi víi qu¶n lý tµi s¶n, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong tõng Doanh nghiÖp, lµ nguån th«ng tin, sè liÖu tin cËy ®Ó Nhµ n­íc ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ vÜ m«, kiÓm tra, kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c khu vùc. V× vËy, ®æi míi, hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó phï hîp vµ ®¸p øng yªu cÇu nhËn ®Þnh cña qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý lµ mét vÊn ®Ò thùc sù bøc xóc vµ cÇn thiÕt. Cïng víi sù ®æi míi, ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, víi chÝnh s¸ch më cöa, sù ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµ ®Ó thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p ®· cã sù chuyÓn biÕn, ®æi míi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh, ph­¬ng thøc qu¶n lý, kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, vai trß quan träng trong nÒn KTQD. Tuy nhiªn trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p hiÖn nay, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng cßn béc lé nh÷ng tån t¹i ch­a ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý vµ quy tr×nh héi nhËp. Do ®ã viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nh»m ph¶n ¸nh ®óng chi phÝ, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p, cung cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, kiÓm tra chi phÝ vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc cña Doanh nghiÖp lµ nhu cÇu cÇn thiÕt. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nªu trªn, sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng, ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o NguyÔn Minh Ph­¬ng cïng c¸c anh chi Phßng kÕ to¸n cña C«ng ty, kÕt hîp víi kiÕn thøc ®· häc ë nhµ tr­êng, t«i ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng” lµm luËn v¨n tèt nghiÖp. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 2 Khoa Kinh TÕ Ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®­îc chia lµm ba ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p . Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµn h s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ x©y dùng. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 3 Khoa Kinh TÕ Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y L¾p 1.1. Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p 1.1.1. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p. Do ®Æc ®iÓm cña x©y dùng vµ s¶n phÈm x©y dùng rÊt riªng nªn viÖc qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n khã kh¨n phøc t¹p h¬n mét sè ngµnh kh¸c. V× vËy trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu sau: - Ph¶i t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn c¶ vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng, ®¸p øng ®­îc môc tiªu kinh tÕ x· héi trong tõng thêi kú. - Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao nhÊt tõ c¸c nguån ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. - X©y dùng ph¶i ®óng theo qui ho¹ch ®­îc duyÖt, thiÕt kÕ hîp lý thÈm mü, x©y dùng ®óng tiÕn ®é, ®¹t chÊt l­îng cao. Thùc tÕ trong nhiÒu n¨m qua x©y dùng c¬ b¶n lµ mét ngµnh lµm thÊt tho¸t mét phÇn kh«ng nhá nguån vèn ®Çu t­ cña Nhµ n­íc. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ do qu¶n lý vèn ®Çu t­ ch­a ®­îc chÆt chÏ. HiÖn nay, trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n chñ yÕu ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®Êu thÇu, giao nhËn thÇu x©y dùng. Doanh nghiÖp muèn tróng thÇu mét c«ng tr×nh ph¶i x©y dùng mét gi¸ thÇu hîp lý cho c«ng tr×nh ®ã dùa trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n do Nhµ n­íc ban hµnh trªn c¬ së gi¸ thÞ tr­êng vµ b¶n th©n Doanh nghiÖp. Gi¸ tróng thÇu kh«ng v­ît qu¸ gi¸ thµnh dù to¸n ®­îc duyÖt. MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i. §Ó thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn ®ßi hái Doanh nghiÖp ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ ®Æc biÖt lµ qu¶n lý vÒ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 4 Khoa Kinh TÕ Trong ®ã träng t©m lµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. 1.1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p 1.1.2.1.Vai trß kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong Doanh nghiÖp x©y l¾p Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu lu«n ®­îc c¸c nhµ qu¶n lÝ quan t©m kh«ng chØ v× chóng g¾n liÒn víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ chóng cßn cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ vµ tæ chøc trong doanh nghiÖp. Th«ng qua sè liÖu do bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cung cÊp c¸c nhµ l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ doanh nghiÖp biÕt ®­îc chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh còng nh­ toµn bé kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp tõ ®ã ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t­, tiÒn vèn cã hiÖu qña hay l·ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®ã lµ c¨n cø ®Ó ®Ò ra biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi nh»m h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ò ra c¸c quy ®Þnh phï hîp cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp. ViÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chØ cã thÓ dùa trªn gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c. VÒ phÇn m×nh tÝnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh cña s¶n phÈm l¹i chÞu ¶nh h­ëng tõ kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Do vËy ®Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, l­îng gi¸ trÞ c¸c yÕu tè chi phÝ ®· ®­îc chuyÓn dÞch vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· hoµn thµnh cã ý nghi· rÊt quan träng ®èi víi mét doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. 1.1.2.2 NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ViÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi mçi Doanh nghiÖp x©y dùng. V× vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 5 Khoa Kinh TÕ ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña Doanh nghiÖp vµ tho¶ m·n mäi yªu cÇu qu¶n lý ®Æt ra hÕt søc cÇn thiÕt. Cô thÓ: - X¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi tæ chøc s¶n xuÊt ë Doanh nghiÖp, ®ång thêi x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. - KiÓm tra ®èi chiÕu th­êng xuyªn viÖc thùc hiÖn c¸c chi phÝ vËt t­, nh©n c«ng, m¸y thi c«ng vµ c¸c dù to¸n chi phÝ kh¸c. Tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi. - TÝnh gi¸ thµnh x©y l¾p chÝnh x¸c kÞp thêi theo ®óng kho¶n môc gi¸ thµnh. - ViÖc kiÓm tra thùc hiÖn h¹ gi¸ thµnh theo tõng kho¶n môc chi phÝ cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸c liªn tôc. - X¸c ®Þnh ®óng ®¾n, bµn giao thanh to¸n kÞp thêi khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh. - KiÓm tra ®Þnh kú vµ ®¸nh gi¸ khèi l­îng thi c«ng dë dang theo nguyªn t¾c qui ®Þnh. §¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña Doanh nghiÖp ë tõng c«ng tr×nh, bé phËn thi c«ng ... vµ lËp b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n phÈm x©y l¾p mét c¸c kÞp thêi. 1.2.Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong Doanh nghiÖp x©y l¾p 1.2.1.Chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp x©y l¾p 1.2.1.1.Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt: Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh ng­êi lao ®éng sö dông t­ liÖu lao ®éng t¸c ®éng lªn ®èi t­îng lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. Tõ ®ã ®Ó h×nh thµnh nªn chi phÝ vÒ hao phÝ NVL tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng vµ mét bé phËn chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c. §©y chÝnh lµ ba bé phËn cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. M¸c ®· kh¸i qu¸t gi¸ trÞ s¶n phÈm míi t¹o ra thµnh c«ng thøc : C+V+m LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 6 Khoa Kinh TÕ C: Lµ toµn bé gi¸ trÞ t­ liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm ®­îc coi lµ hao phÝ lao ®éng vËt ho¸. V: Chi phÝ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô ®­îc gäi lµ lao ®éng sèng cÇn thiÕt m: Gi¸ trÞ míi do lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó t¹o nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm. Trong ®iÒu kiÖn tån t¹i nÒn kinh tÕ TiÒn – Hµng th× mäi chi phÝ ®­îc biÓu hiÖn d­íi mét th­íc ®o gi¸ trÞ chung lµ tiÒn tÖ. Theo chuÈn mùc sè 01: Chi phÝ bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng cña doanh nghiÖp vµ c¸c chi phÝ kh¸c . Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng cña doanh nghiÖp nh­: gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp, chi phÝ l·i tiÒn vay vµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cho c¸c bªn kh¸c sö dông tµi s¶n sinh ra lîi tøc, tiÒn b¶n quyÒn,... nh÷ng chi phÝ nµy ph¸t sinh d­íi d¹ng tiÒn vµ c¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn, hµng tån kho, khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ. Chi phÝ kh¸c bao gåm: c¸c chi phÝ ngoµi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th­êng cña doanh nghiÖp nh­ chi phÝ vÒ thanh lÝ, nh­îng b¸n TSC§ c¸c kho¶n tiÒn bÞ kh¸ch hµng ph¹t do vi ph¹m hîp ®ång. Nh­ vËy chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ L§ sèng vµ L§ vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c mµ DN ®¨ chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, thi c«ng trong mét thêi kú. 1.2.1.2. B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt Còng nh­ c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña ngµnh x©y l¾p lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®Ó t¹o nªn gi¸ trÞ sö dông cña c¸c s¶n phÈm ®Ó phôc vô cho nhu cÇu cña con ng­êi. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c chi phÝ nµy ®­îc biÓu hiÖn d­íi d¹ng gi¸ trÞ, gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 7 Khoa Kinh TÕ T­¬ng tù nh­ vËy, chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÊu thµnh nªn s¶n phÈm x©y l¾p trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, ®Ó hiÓu ®óng kh¸i niÖm trªn cÇn ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu. §©y lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh­ng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Chi tiªu cña Doanh nghiÖp lµ sù chi ra sù gi¶m ®i thuÇn tuý cña c¸c tµi s¶n cña Doanh nghiÖp. VÒ sè l­îng, gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ cã sù kh¸c nhau, chi phÝ kh«ng bao gåm: + C¸c kho¶n chi tiªu lµm gi¶m tµi s¶n nµy nh­ng l¹i lµm t¨ng tµi s¶n kh¸c cña Doanh nghiÖp, do ®ã kh«ng lµm gi¶m nguån vèn chñ së h÷u (VÝ dô: Dïng tiÒn ®Ó lÊy ký ®­îc ký quÜ, mua b¶o hiÓm rñi ro chê ph©n bæ ...). + C¸c kho¶n chi tiªu lµm gi¶m tµi s¶n cña Doanh nghiÖp nh­ng ®ång thêi còng lµm gi¶m kho¶n nî ph¶i tr¶. Tr­êng hîp nµy NVCSH còng bÞ t¸c ®éng. Nh­ vËy, thùc chÊt chi phÝ lµ sù gi¶m ®i cña tµi s¶n hoÆc lµ sù t¨ng lªn cña kho¶n nî ph¶i tr¶ trong kú mµ kh«ng lµm t¨ng tµi s¶n kh¸c hoÆc kh«ng lµm gi¶m nî ph¶i tr¶ kh¸c cña Doanh nghiÖp. Ngoµi sù kh¸c nhau vÒ l­îng gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu cßn cã sù kh¸c nhau vÒ thêi gian. Sù kh¸c nhau lµ do cã sù kh«ng phï hîp thêi gian ph¸t sinh c¸c kho¶n chi tiªu vµ thêi gian ph¸t huy t¸c dông (mang l¹i tÝnh lîi Ých kinh tÕ cña chóng), tøc thêi gian t¹o ra thu nhËp cña Doanh nghiÖp. ChÝnh ®iÒu nµy ®· ph¸t sinh kh¸i nhiÖm “chi phÝ tr¶ tr­íc” vµ “chi phÝ ph¶i tr¶” trong c¸c nguyªn t¾c cña kÕ to¸n dån tÝch. ViÖc ghi nhËn doanh thu vµ chi phÝ lµ c¨n cø vµo thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô chø kh«ng c¨n cø vµo thêi ®iÓm ph¸t sinh luång tiÒn. Trong c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung ra cßn cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt phô trî kh¸c. Do ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt trong Doanh nghiÖp gåm: Chi phÝ trong x©y l¾p vµ chi phÝ ngoµi x©y l¾p. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 8 Khoa Kinh TÕ Chi phÝ trong x©y l¾p lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh x©y l¾p cña Doanh nghiÖp. Chi phÝ ngoµi x©y l¾p lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh ngoµi lÜnh vùc x©y dùng nh­ s¶n xuÊt phô, c«ng t¸c vËn chuyÓn vµ c¸c dÞch vô kh¸c. Trong ®ã chi phÝ trong x©y l¾p lµ chñ yÕu. 1.2.1.3.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p Do chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã rÊt nhiÒu lo¹i chi phÝ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau, tuy nhiªn lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i lµ ph¶i d­¹ vµo yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. Theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ vµ theo quy ®Þnh 1864 ngµy 16/12/1998 cu¶ bé tr­ëng Bé tµi chÝnh th× chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña DNXL ®­îc chia thµnh 4 lo¹i sau: +Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ gi¸ thùc tÕ cña toµn bé vËt liÖu chÝnh, phô, c¸c cÊu kiÖn, bé phËn rêi lÎ (trõ vËt liÖu dïng cho m¸y thi c«ng) dïng cho viÖc x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× tÝnh trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®ã. Tr­êng hîp kh«ng tÝnh riªng ®­îc th× ph¶i ph©n bæ cho tõng CT, HMCT theo ®Þnh møc tiªu hao, theo khèi l­îng thùc hiÖn. + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng tr¶ cho ng­êi L§ thuéc danh s¸ch do DN qu¶n lý vµ L§ thêi vô thuª ngoµi theo tõng lo¹i c«ng viÖc cô thÓ, chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng s¶n xuÊt. + Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Bao gåm toµn bé c¸c kho¶n liªn quan ®Õn sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng x©y l¾p: chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n, chi phÝ khÊu hao söa ch÷a lín, chi phÝ nhiªn liÖu ®éng c¬, vËt liÖu phô dïng cho m¸y, tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn vµ phôc vô m¸y, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn, chi phÝ qu¶n lý m¸yvµ c¸c chi phÝ kh¸c cña m¸y. + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Gåm l­¬ng c«ng nh©n qu¶n lý ®éi, trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng c«ng nh©n viªn cña ®éi, khÊu hao tµi s¶n dïng chung cho ®éi, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. KÕ to¸n theo dâi chi tiÕt cho tõng ®éi x©y l¾p. LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 9 Khoa Kinh TÕ 1.2.2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 1.2.2.1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p §Ó x©y dùng mét c«ng tr×nh hoµn thµnh, mét khèi l­îng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh th× doanh nghiÖp x©y dùng ph¶i bá vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng mét khèi l­îng chi phÝ nhÊt ®Þnh gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. ChÝnh nh÷ng chi phÝ nµy cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng hoµn thµnh cña c«ng tr×nh ®ã. VËy gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ tÝnh b»ng tiÒn nh­ chi phÝ vËt t­, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ m¸y thi c«ng vµ nh÷ng chi phÝ kh¸c tÝnh cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh,tõng c«ng tr×nh hoÆc khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh theo quy ®Þnh.S¶n phÈm x©y l¾p cã thÓ lµ khèi l­îng c«ng viÖc hoÆc giai ®o¹n c«ng viÖc cã thiÕt kÕ vµ gi¸ trÞ dù to¸n riªng hoÆc lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh toµn bé. Gi¸ thµnh toµn bé lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cuèi cïng cña s¶n xuÊt x©y l¾p . 1.2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p *Theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh: Trong s¶n xuÊt x©y l¾p cÇn ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh: gi¸ thµnh dù to¸n, thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh thùc tÕ. + Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ gi¸ thµnh ®­îc x©y dùng trªn c¬ së khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p theo thiÕt kÕ ®­îc duyÖt, c¸c ®Þnh møc dù to¸n vµ ®¬n gi¸ x©y l¾p c¬ b¶n do cÊp cã thÈm quyÒn ban hµnh vµ dùa theo mÆt b»ng gi¸ c¶ thÞ tr­êng. C¨n cø vµo gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thµnh dù to¸n cña chóng . Gi¸ thµnh dù to¸n =Gi¸ trÞ dù to¸n - Lîi nhuËn ®Þnh møc L·i ®Þnh møc lµ sè % trªn gi¸ thµnh x©y l¾p do Nhµ n­íc quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i h×nh x©y l¾p kh¸c nhau, tõng s¶n phÈm x©y l¾p cô thÓ : Th«ng qua tæng dù to¸n c«ng t¸c x©y l¾p ng­êi ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc thµnh tÝch cña ®¬n vÞ. Gi¸ thµnh dù to¸n lµ h¹n møc chi phÝ cao nhÊt mµ ®¬n vÞ cã thÓ chi ra ®Ó ®¶m b¶o cã l·i, nã lµ tiªu chuÈn ®¬n vÞ x©y dùng phÊn ®Êu LuËn V¨n Tèt NghiÖp Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tr­êng Cao §¼ng C«ng NghiÖp Hµ Néi 10 Khoa Kinh TÕ h¹ thÊp møc thùc tÕ vµ ®©y lµ c¨n cø ®Ó chñ ®Çu t­ thanh to¸n cho doanh nghiÖp khèi l­îng hoµn thµnh ®· ®­îc nghiÖm thu. MÆt kh¸c, gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc x¸c ®Þnh theo c¸c ®Þnh møc(vÒ nguyªn vËt liÖu,nh©n c«ng , m¸y,... )§¬n gi¸ do c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ban hµnh vµ dùa trªn mÆt b»ng gi¸ c¶ thÞ tr­êng ,chÝnh v× vËy mµ gi¸ trÞ dù to¸n kh«ng theo s¸t ®­îc sù biÕn ®éng thùc tÕ, kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc thùc chÊt gi¸ trÞ cña c«ng tr×nh. Do vËy doanh nghiÖp ph¶i lËp gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®Ó dù kiÕn chØ tiªu h¹ gi¸ thµnh . + Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch:Lµ mét lo¹i gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng t¸c x©y dùng ®­îc x¸c ®Þnh tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ xuÊt hiÖn ë tæ chøc x©y dùng hoÆc cña c«ng tr×nh nhÊt ®Þnh. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc lËp dùa trªn c¸c ®Þnh møc tiªn tiÕn cña néi bé doanh nghiÖp phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Nã lµ c¬ së ®Ó phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng trong giai ®o¹n kÕ ho¹ch, nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lÝ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch =Gi¸ thµnh dù to¸n - møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n + Gi¸ thµnh thùc tÕ : Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ mµ c¸c DNXL ®· bá ra ®Ó hoµn thµnh mét KLXL nhÊt ®Þnh, ®­îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n cung cÊp. Gi¸ thµnh thùc tÕ kh«ng chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ trong ®Þnh møc mµ cã thÓ bao gåm nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh nh­ mÊt m¸t, hao hôt vËt t­, thiÖt h¹i ph¸ ®i, lµm l¹i.... *Theo ph¹m vi tÝnh:  Gi¸ thµnh s¶n xuÊt toµn bé.  Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ .  Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ cã ph©n bæ chi phÝ cè ®Þnh hîp lÝ. 1.2.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm: LuËn V¨n Tèt NghiÖp