Nội dung

§å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Më ®Çu Nh»m vËn dông nh÷ng kiÕn thøc lÝ thuyÕt vµo thùc tÕ ®Þa chÊt, sau khi hoµn thµnh ch¬ng tr×nh häc lÝ thuyÕt ë trêng §¹i häc Má - §Þa chÊt, thuéc chuyªn ngµnh §Þa chÊt. Bé m«n T×m kiÕm - Th¨m dß. Khoa §Þa chÊt. Trêng §¹i häc Má - §Þa chÊt ®· ®ång ý quyÕt ®Þnh cho T«i ®i thùc tËp tèt nghiÖp t¹i Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé víi thêi gian 6 tuÇn, kÓ tõ ngµy 01 th¸ng 01 n¨m 2008 ®Õn hÕt ngµy 23 th¸ng 2 n¨m 2008. Trªn c¬ së nh÷ng tµi liÖu thu thËp ®îc trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së s¶n xuÊt thùc tÕ, ®îc sù ®ång ý cña Khoa §Þa chÊt, Bé m«n T×m kiÕm - Th¨m dß, Gi¸o viªn híng dÉn. T«i ®· ®îc giao viÕt ®å ¸n víi ®Ò tµi: “CÊu tróc ®Þa chÊt vïng An H¶i - Ninh ThuËn. ThiÕt kÕ ph¬ng ¸n t×m kiÕm ®¸nh gi¸ quÆng titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn ”. Néi dung ®å ¸n gåm 2 phÇn, 7 ch¬ng (kh«ng kÓ më ®Çu vµ kÕt luËn). PhÇn I: §Æc ®iÓm ®Þa chÊt vïng An H¶i, Ninh ThuËn. Ch¬ng I: §Æc ®iÓm ®Þa lý tù nhiªn, kinh tÕ nh©n v¨n vµ lÞch sö nghiªn cøu ®Þa chÊt vïng. Ch¬ng II: §Æc ®iÓm ®Þa chÊt vïng. PhÇn II: ThiÕt kÕ ph¬ng ¸n t×m kiÕm quÆng titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn Ch¬ng III: Môc ®Ých nhiÖm vô. Ch¬ng IV: §Æc ®iÓm ®Þa chÊt khu Tõ ThiÖn. Ch¬ng V: C¸c ph¬ng ph¸p ¸p dông, kü thuËt vµ khèi lîng c«ng t¸c. Ch¬ng VI: TÝnh tµi nguyªn vµ tr÷ lîng. Ch¬ng VII: Tæ chøc thi c«ng vµ dù to¸n chi phÝ. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 1 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Sau h¬n 2 th¸ng lµm viÖc khÈn tr¬ng, víi sù cè g¾ng nç lùc hÕt m×nh cña b¶n th©n, ®Æc biÖt lµ ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña ThÇy gi¸o híng dÉn TS.L¬ng Quang Khang, cïng víi c¸c thÇy c« trong bé m«n T×m kiÕm - Th¨m dß còng nh c¸c phßng ban vµ c¸n bé kü thuËt Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé ®· gióp t«i hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy ®¸p øng theo yªu cÇu vµ thêi gian quy ®Þnh. Do thêi gian cã h¹n, tr×nh ®é, kiÕn thøc chuyªn m«n cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn b¶n ®å ¸n cña t«i kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, t«i rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o, gãp ý cña c¸c ThÇy - C« gi¸o vµ c¸c b¹n ®ång ngiÖp. T«i xin ch©n thµnh bµy tá lßng c¶m ¬n ®Õn c¸c ThÇy - C« gi¸o trong bé m«n T×m kiÕm - Th¨m dß, khoa T¹i chøc, c¸c c¸n bé Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé, ®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì dÉn d¾t tËn t×nh cña ThÇy gi¸o TS. L¬ng Quang Khang ®Ó t«i hoµn thµnh b¶n ®å ¸n tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2008 Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 2 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n PHÇN I §ÆC §IÓM §ÞA CHÊT VïNG AN H¶I, NINH THUËN Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 3 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Ch¬ng I §ÆC §IÓM §ÞA Lý Tù NHI£N, KINH TÕ NH¢N V¡N Vµ LÞCH Sö NGHI£N CøU §ÞA CHÊT VïNG I.1- VÞ trÝ ®Þa lý vµ diÖn tÝch vïng nghiªn cøu. Vïng An H¶i Thuéc c¸c x·: An H¶i, Phíc Dinh, huyÖn Ninh Phíc, tØnh Ninh ThuËn. C¸ch ng· ba gi÷a Quèc lé 1A vµ tØnh lé 407 (nam thÞ x· Phan Rang- Th¸p Chµm 12km) theo híng tØnh lé 407 xuèng biÓn kho¶ng 18 km ®Õn trung t©m vïng c«ng t¸c. ( H×nh 1) DiÖn tÝch nghiªn cøu kho¶ng 139 Km 2, ®îc giíi h¹n bëi to¹ ®é ®Þa lý: 11o 24’18” 108o 55’46” - - 11o 30’30” 109o 01’10” vÜ ®é B¾c kinh ®é §«ng I.2- §Æc ®iÓm ®Þa lý tù nhiªn, kinh tÕ nh©n v¨n. I.2.1- §Þa h×nh. I.2.1.a- §Þa h×nh ®åi nói thÊp. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 4 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n §Þa h×nh nói thÊp vµ ®åi nhá ph©n bè chñ yÕu ë phÇn t©y nam kÐo dµi ra tËn bê biÓn trïng víi ph¬ng cÊu tróc chung vµ r¶i r¸c mét sè n¬i trong vïng. §é cao tuyÖt ®èi tõ 100 380m, sên dèc, ®Ønh thêng nhän. §Þa h×nh ph©n c¾t kh¸ m¹nh. Th¶m thùc vËt ë ®©y ph¸t triÓn c¸c loµi c©y th©n gç thÊp vµ c¸c loµi c©y cã gai cøng. §©y lµ mét h¹n chÕ cho qu¸ tr×nh ®i kh¶o s¸t thùc ®Þa. I.2.1.b- §Þa h×nh ®ång b»ng. ChiÕm phÇn lín diÖn tÝch vïng nghiªn cøu lµ ®ång b»ng ven biÓn, ®îc thµnh t¹o bëi c¸c trÇm tÝch bë rêi cã nguån gèc s«ng, biÓn, hçn hîp s«ng - biÓn, biÓn - ®Çm lÇy. BÒ mÆt ®Þa h×nh nghiªng tho¶i, ®é cao tuyÖt ®èi tõ vµi mÐt ®Õn h¬n 100m. §©y lµ ®èi tîng canh t¸c cña d©n trong vïng vµ ®ång thêi lµ ®èi tîng t×m kiÕm titan sa kho¸ng ven biÓn. I.2.2.- M¹ng s«ng, suèi, bê biÓn. M¹ng s«ng suèi trong vïng kh¸ phong phó, phÝa b¾c vïng cã s«ng C¸i b¾t nguån tõ sên ®«ng khèi n©ng §µ L¹t ch¶y vÒ, kÕt hîp víi c¸c s«ng nh¸nh kh¸c lµ nguån cung cÊp níc sinh ho¹t còng nh vËt liÖu trÇm tÝch chÝnh cho vïng h¹ lu. Trung t©m vïng cã c¸c s«ng suèi nhá ch¶y qua nh: S«ng Bµu Ng b¾t nguån tõ d·y nói Chµ Bang huyÖn Ninh Phíc víi lu lîng níc Ýt, nhng còng gãp phÇn vµo viÖc bï ®¾p vËt liÖu vµ ®iÒu tiÕt khÝ hËu cho vïng. Suèi Tam Lang vµ mét sè suèi kh¸c, héi tô víi c¸c bµu: Bµu Ng, Bµu S¬n H¶i t¹o nªn m¹ng thñy v¨n ®a d¹ng. Bê biÓn kÐo dµi híng b¾c- nam kho¶ng 18 km, n»m vÒ phÝa bê nam cöa s«ng C¸i, kÕt hîp víi t¸c ®éng cña dßng ch¶y ven bê vµ chÞu t¸c ®éng m¹nh cña thuû triÒu lµ yÕu tè thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tÝch tô sa kho¸ng biÓn. Qu¸ tr×nh x©m thùc, tÝch tô ph¸t triÓn ®êng bê t¹o ra d¹ng ®Þa h×nh bê ®Æc trng víi c¸c mòi nh« ra biÓn: Mòi Dinh...; C¸c vòng, vÞnh lâm s©u vµo néi ®Þa: Vòng Ninh Ch÷, Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 5 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n vòng S¬n H¶i... C¸c yÕu tè ®ã lµm cho ®Þa h×nh ®êng bê thªm phøc t¹p. I.2.3.- KhÝ hËu. KhÝ hËu vïng nghiªn cøu mang tÝnh chÊt nhiÖt ®íi miÒn duyªn h¶i. KhÝ hËu ®îc chia lµm hai mïa t¬ng ®èi râ rÖt: Mïa ma tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 11, lîng ma trung b×nh 1.400- 1.500mm, §é Èm t¬ng ®èi 75- 85%; Mïa kh« tõ th¸ng 12 ®Õn th¸ng 4 n¨m sau, tæng lîng ma mïa kh« 110- 130mm, ®é Èm t¬ng ®èi 70- 80%; Nh×n chung ®©y lµ khu vùc cã lîng ma trung b×nh trong n¨m thÊp nhÊt c¶ níc, khÝ hËu kh« nãng lµ chñ yÕu. I.2.4.- D©n c. Trong vïng ®¹i ®a sè d©n téc Kinh ngoµi ra cßn cã Ýt d©n téc Hoa, d©n téc Ch¨m cïng sinh sèng. MËt ®é d©n sè tËp trung cao ë c¸c vïng thÞ trÊn, thÞ x·. Tr×nh ®é d©n trÝ ph¸t triÓn. Hä sèng víi c¸c ngµnh nghÒ ®a d¹ng: c«ng, n«ng, ng nghiÖp vµ bu«n b¸n. D©n sè ven biÓn mËt ®é tha thít h¬n, nghÒ nghiÖp chñ yÕu n«ng, ng nghiÖp, mét bé phËn bu«n b¸n nhá. L©m nghiÖp nghÌo nµn, chØ míi cã mét sè c¸nh rõng Trµm d©n míi trång chiÕm diÖn tÝch Ýt ái. Ng nghiÖp t¬ng ®èi ph¸t triÓn, nghÒ nu«i trång thuû s¶n ®îc ngêi d©n ®Æc biÖt chó träng. I.2.5.- Giao th«ng. I.2.5.a- §êng bé: M¹ng líi giao th«ng trong vïng kh¸ ph¸t triÓn, cã con ®êng tØnh lé 407 lµ ®êng ®Êt, cho nªn viÖc ®i l¹i kh¸ thuËn tiÖn. Cha cã ph¬ng tiÖn giao th«ng c«ng céng mµ chñ yÕu b»ng xe g¾n m¸y vµ xe ®¹p. I.2.5.b- §êng thuû: Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 6 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n M¹ng líi s«ng suèi nhá vµ gi¸p biÓn, suèi n«ng, lîng níc Ýt nªn kh«ng thÓ ®i l¹i b»ng thuyÒn ®îc. Bê biÓn kh¸ dµi nhng kh«ng cã c¶ng, chØ thuËn lîi cho ghe thuyÒn nhá lµm nghÒ ®¸nh b¾t thuû s¶n gÇn bê. Tãm l¹i: c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa lý, kinh tÕ, nh©n v¨n khu vùc nghiªn cøu nh×n chung thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ: n«ng nghiÖp, ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng. §ång thêi c¸c yÕu tè ®ã gãp phÇn cho viÖc thi c«ng c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n nãi chung vµ ph¬ng ¸n “T×m kiÕm ®¸nh gi¸ titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn” nãi riªng ®¹t hiÖu qu¶. I.3- LÞCH Sö NGHI£N CøU §ÞA CHÊT. LÞch sö nghiªn cøu ®Þa chÊt khu thiÕt kÕ g¾n liÒn víi lÞch sö nghiªn cøu ®Þa chÊt toµn vïng vµ còng ®îc chia lµm hai giai ®o¹n nh sau: I.3.1. Giai ®o¹n tríc n¨m 1975 Tríc ngµy MiÒn Nam gi¶i phãng (n¨m 1975), c¸c tµi liÖu nghiªn cøu ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n nãi chung vµ sa kho¸ng nãi riªng ë c¸c tØnh phÝa nam cßn mang tÝnh s¬ lîc. Theo thø tù thêi gian cã vµi c«ng tr×nh nghiªn cøu sau ®©y: - N¨m 1928 - 1932, E. Saurin nghiªn cøu vµ tæng hîp tµi liÖu ®Ó thµnh lËp tê b¶n ®å ®Þa chÊt Nha Trang (E- 48) tû lÖ 1:500.000. Trong ®ã «ng ®· chia c¸c trÇm tÝch hÖ Thø t thµnh hai thèng Pleistocen (§Ö Tø cò) vµ Holocen (§Ö Tø míi) - N¨m 1949, Shepard thµnh lËp b¶n ®å trÇm tÝch ®¸y biÓn ë vïng t©y Th¸i B×nh D¬ng, trong ®ã c¸c trêng c¸t h¹t th« - nhá tríc cöa s«ng Hång vµ s«ng Cöu Long (ë ®é s©u 20 50m) ®îc c¸c nhµ ®Þa chÊt biÓn cho lµ trÇm tÝch aluvi cæ. - N¨m 1950, c¸c Chuyªn viªn ®Þa chÊt NhËt B¶n nghiªn cøu vµ khai th¸c c¸t tr¾ng ven biÓn vïng Thuû TriÒu - Cam Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 7 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Ranh, sau ®ã c¸c c«ng ty cña Bïi V¨n Quang vµ NguyÔn Träng Hång khai th¸c 500.000 tÊn c¸t tr¾ng xuÊt khÈu sang NhËt. - N¨m 1957 - 1971, NguyÔn H÷u Khæ, N«ng V¨n BÐ (§¹i häc Hãa häc Sµi Gßn cò) s¬ bé kh¶o s¸t c¸t tr¾ng ven biÓn tõ Phíc Tuy ®Õn Ba Ngßi íc lîng kho¶ng 2.500.000 tÊn. - N¨m 1974, NguyÔn TÊn Thi cã bµi b¸o "§ãng gãp míi vµo nghiªn cøu kho¸ng vËt nÆng trong c¸t cña c¸c b·i biÓn ViÖt Nam". N¨m 1975, NguyÔn TÊn Thi vµ Ph¹m TuyÕt Nhung cã "Phóc tr×nh kh¶o s¸t s¬ khëi c¸t ®en t¹i bê biÓn ViÖt Nam" C¸c t¸c gi¶ ®· tæng hîp tµi liÖu, lËp b¶ng thèng kª hµm lîng kho¸ng vËt nÆng cña 13 vïng ven biÓn trªn l·nh thæ MiÒn Nam, ViÖt Nam. I.3.2- Giai ®o¹n sau n¨m 1975 Sau ngµy MiÒn Nam hoµn toµn gi¶i phãng, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n ®îc xóc tiÕn kh¸ toµn diÖn vµ cã hÖ thèng. Thèng kª s¬ bé theo thêi gian, cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu sau: N¨m 1975 - 1979, NguyÔn Xu©n Bao, TrÇn §øc L¬ng vµ n.n.k ®· thµnh lËp B¶n ®å ®Þa chÊt tû lÖ 1:500.000 toµn l·nh thæ MiÒn Nam. - N¨m 1985, NguyÔn Kim Hoµn vµ n.n.k (ViÖn nghiªn cøu §Þa chÊt) hoµn thµnh ®Ò tµi: "§Æc ®iÓm ®Þa chÊt vµ triÓn väng kho¸ng s¶n titan sa kho¸ng ven biÓn ViÖt Nam". C¸c t¸c gi¶ ®· ph¸t hiÖn hoÆc t¸i kh¼ng ®Þnh nhiÒu ®iÓm tô kho¸ng cã gi¸ trÞ, trong ®ã mét sè vÞ trÝ ®îc tÝnh tµi nguyªn dù b¸o cÊp C2 + P1. -N¨m 1991 Hå Träng Ký ®oµn ®Þa chÊt ViÖt TiÖp ®· cã b¸o c¸o ®o vÏ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÊt kho¸ng s¶n nhãm tê Cam Ranh - Phan Rang Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 8 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - N¨m 1991 - 1994, NguyÔn BiÓu vµ n.n.k ®· ®iÒu tra ®Þa chÊt vµ t×m kiÕm kho¸ng s¶n sa kho¸ng ven bê (0 - 30m níc) MiÒn Trung (Nga S¬n - Vòng Tµu). C«ng tr×nh nµy ®· nh¾c ®Õn c¸c ®iÓm sa kho¸ng Mòi NÐ, B×nh Nh¬n, Hµm T©n, La Gi, Hßn Gèm, Ba ngßi - Cam Ranh... §©y tµi liÖu quý, cã tÝnh ®Þnh híng cho c«ng t¸c t×m kiÕm sa kho¸ng tiÕp theo. - N¨m 1995, tËp thÓ c¸c nhµ ®Þa chÊt Liªn ®oµn B¶n ®å §Þa chÊt 6 hoµn thµnh c«ng tr×nh ®o vÏ ®Þa chÊt tû lÖ 1:200.000. C«ng tr×nh nµy ®· xÕp c¸c thµnh t¹o bë rêi ven biÓn Nam Trung Bé thuéc trÇm tÝch §Ö Tø vµ ®· s¬ bé ph©n chia theo nguån gèc trÇm tÝch vµ ph©n chia ®Õn bËc. §Æc biÖt c«ng tr×nh nµy còng chØ ra nhiÒu tô kho¸ng ven biÓn ®Þnh híng cho c«ng t¸c t×m kiÕm tiÕp theo. N¨m 2004 (tõ th¸ng 8 ®Õn th¸ng 9), §éi kh¶o s¸t Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé dùa trªn kÕt qu¶ tæng hîp c¸c tµi liÖu ®· cã tiÕn hµnh kh¶o s¸t thùc ®Þa 8 vïng: §Çm M«n (Kh¸nh Hoµ), An H¶i (Ninh ThuËn), Tuy Phong, B¾c Phan ThiÕt, Nam Phan ThiÕt, T©n Th¾ng (B×nh ThuËn), Hå Trµm, Long H¶i (Bµ RÞa- Vòng Tµu). §éi ®· tiÕn hµnh 300 mÐt khoan tay, ph©n tÝch 97 mÉu träng sa c¬ b¶n, 16 mÉu träng sa toµn diÖn. C¸c t¸c gi¶ bíc ®Çu nhËn ®Þnh c¸c ph©n vÞ §Ö Tø cã kh¶ n¨ng chøa sa kho¸ng ilmenit, zircon... Thuéc c¸c tÝch tô: trÇm tÝch biÓn tíng bar c¸t hÖ tÇng Phan ThiÕt (m bQ12-3pt), tÝch tô trÇm tÝch nguån gèc giã Holocen trung- thîng, Holocen thîng: mvQ223 , vQ23. Theo thêi gian, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu ®Þa chÊt, kho¸ng s¶n, c¸c nghiªn cøu chuyªn ®Ò : ®Þa m¹o, kiÕn t¹o, chuyªn kho¸ng... §· gãp phÇn lµm s¸ng tá h¬n vÒ cÊu tróc ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n MiÒn Nam nãi chung vµ ven biÓn Nam Trung Bé nãi riªng mµ trong ®ã cã vïng An H¶i. NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n sa kho¸ng ®· kh¼ng ®Þnh khu vùc Nam Trung Bé giµu Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 9 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n tiÒm n¨ng sa kho¸ng. Tuy nhiªn tr÷ lîng ®· th¨m dß vµ tµi nguyªn dù b¸o thÊp h¬n nhiÒu so víi khu vùc Trung Trung Bé vµ B¾c Trung Bé, song hµm lîng zircon cao h¬n vµ diÖn ph©n bè c¸c ®èi tîng chøa sa kho¸ng rÊt réng. HiÖn nay titan sa kho¸ng ven biÓn ®îc c¸c ®¬n vÞ khai th¸c vµ xuÊt khÈu tinh quÆng ilmenit, chñ yÕu sang NhËt B¶n vµ Trung Quèc víi s¶n lîng. S¶n lîng khai th¸c quÆng titan toµn quèc n¨m 1995: 57.000 tÊn; n¨m 1996: 63.000 tÊn; n¨m 1997: 97.000 tÊn; n¨m 1998: 116.000 tÊn; n¨m 1999: 177.000 tÊn. C«ng nghÖ khai th¸c titan cña c¸c doanh nghiÖp trong níc vÒ c¬ b¶n gièng nhau: dïng dßng ch¶y søc níc kÕt hîp víi m¸y xóc, m¸y g¹t, tuyÓn b»ng ph©n ly c«n, tuyÓn vÝt ®øng vµ tuyÓn tõ. C«ng nghÖ tuyÓn kho¸ng ViÖt Nam cã thÓ tuyÓn tinh quÆng ®Õn hµm lîng th¬ng phÈm: ilmenit chøa TiO2>52%; Zircon > 60- 65%; Rutin> 90%. Nh vËy th× viÖc tiÕn hµnh t×m kiÕm ®¸nh gi¸ titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, gãp phÇn vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph¬ng còng nh thªm c¬ së cho chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Ch¬ng II. §ÆC §IÓM §ÞA CHÊT Vµ KHO¸NG S¶N VïNG NGHI£N CøU II.1- §ÞA TÇNG. Vïng An H¶i - Ninh ThuËn thuéc r×a ®«ng cÊu tróc cung nói löa Nha Trang- §µ L¹t, ®îc h×nh thµnh vµo Mesozoi muén. Cã ®Æc ®iÓm lµ ®ång b»ng ven biÓn hÑp, kh«ng liªn tôc bëi c¸c khèi magma tuæi Mesozoi muén ®Õn Kainozoi sím chia c¾t. C¸c thµnh t¹o trÇm tÝch cã mÆt trong vïng tõ cæ ®Õn trÎ nh sau: HÖ tÇng La Ngµ (J 2ln); c¸c ®¸ phun trµo hÖ tÇng Nha Trang (Knt). C¸c thµnh t¹o Neogen- §Ö Tø cã c¸c ph©n vÞ: TrÇm tÝch biÓn tÇng Mé Th¸p (N2- Q1mt); C¸c thµnh t¹o §Ö Tø kh¸ phong phó cã tuæi liªn tôc tõ Pleistocen sím ®Õn Holocen: Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 10 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n TrÇm tÝch biÓn tíng bar c¸t, hÖ tÇng phan thiÕt (mbQ12-3pt); TrÇm tÝch giã (vQ13); TrÇm tÝch Holocen gi÷a-muén (Q 22-3); TrÇm tÝch Holocen muén (Q23) víi nhiÒu nguån gèc kh¸c nhau: biÓn, s«ng, biÓn- ®Çm lÇy, s«ng- biÓn, giã... Chóng chiÕm hÇu hÕt diÖn tÝch d¶i ven biÓn. Kho¸ng s¶n sa kho¸ng ven biÓn chñ yÕu tËp trung trong mét sè ph©n vÞ cña c¸c thµnh t¹o nµy. GIíI MEZOZOI (MZ) HÖ JURA, THèNG TRUNG (J2), HÖ tÇng La Ngµ(J2ln) HÖ tÇng La Ngµ chiÕm diÖn tÝch nhá, d¹ng d¶i hÑp, lé ra ë gÇn r×a mét sè khèi x©m nhËp thuéc phøc hÖ §Þnh Qu¸n hoÆc §Ìo C¶. BÞ xuyªn c¾t vµ biÕn ®æi m¹nh mÏ, ®¸ bÞ cµ Ðp, dËp vì nøt nÎ m¹nh. Ph©n bè ë trung t©m vïng nghiªn cøu. Thµnh phÇn nham th¹ch chÝnh cña hÖ tÇng lµ tËp hîp c¸c líp c¸t kÕt, bét kÕt xen ®¸ phiÕn sÐt mµu ®en, bét kÕt silic cÊu t¹o säc d¶i, ®¸ phiÕn th¹ch anh felspat mica, ®¸ phiÕn silic...chiÒu dµy 800- 900m. §¸ phiÕn th¹ch anh felspat mica, ®¸ phiÕn silic-sÐt mµu ®en d¹ng säc d¶i, chiÕm khèi lîng chñ yÕu cña hÖ tÇng, Chóng lµ nh÷ng líp máng, tËp trung thµnh d¶i xen trong c¸c ®¸ phiÕn kh¸c; §¸ cã kiÕn tróc v¶y h¹t biÕn tinh. Thµnh phÇn kho¸ng vËt gåm: Th¹ch anh 2842%, felspat: 2230%, biotit: 17%, muscovit: 515%, vËt chÊt than: 1520%, sÐt sericit ho¸: 1015%, Kho¸ng vËt quÆng: 615%. HÖ CRETA, THèNG TH¦îNG (K2), HÖ tÇng Nha Trang (K2nt) HÖ Kreta-Thèng thîng, hÖ tÇng Nha Trang (K2nt): Ph©n bè thµnh chám nhá ë phÝa ®«ng cña vïng, diÖn lé h¬i kÐo dµi theo ph¬ng ®«ng b¾c - t©y nam. Thµnh phÇn nham th¹ch gåm: §¸ phiÕn th¹ch anh sericit, ®¸ phiÕn sÐt, ®¸ phun trµo Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 11 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n riolit, trachyriolit, felsit, riodacit vµ tuf cña chóng xen c¸t bét kÕt, phñ kh«ng chØnh hîp lªn c¸c ®¸ trÇm tÝch cña hÖ tÇng La Ngµ, chiÒu dµy chung kho¶ng 50m. §¸ phiÕn thach anh sericit chiÕm ®a sè trong hÖ tÇng, thêng t¹o thµnh c¸c líp tõ vµi mÐt ®Õn vµi chôc mÐt; ®¸ cã mµu x¸m lôc, cÊu t¹o ph©n phiÕn, kiÕn tróc vi v¶y h¹t. Thµnh phÇn kho¸ng vËt: Th¹ch anh 50  60%, sericit 1015%, clorit 1015%, biotit 0,2%, kho¸ng vËt phô cã sfen 0  1%, zircon Ýt h¹t. §¸ phun trµo riolit (theo kÕt qu¶ ph©n tÝch mét sã mÉu l¸t máng: Lm.4075, Lm.4101, Lm.4216/1). Thµnh phÇn kho¸ng vËt cã hai phÇn: Ban tinh 1020%, bao gåm: th¹ch anh 28%, felspat kali 112%, plagiocla 16%, biotit Ýt tÊm. PhÇn nÒn 8090%, gåm Th¹ch anh 3040%, felspat 4050%, biotit 5%, §¸ cã cÊu t¹o næi ban, kiÕn tróc ban tr¹ng víi nÒn vi pecmatit ®Õn vi h¹t GIíI KAINOZOI (KZ) HÖ NEOGEN, THèNG PLIOCEN TH¦îNG - PLEISTOCEN H¹ HÖ tÇng Mé Th¸p (N2 - Q1mt) TrÇm tÝch biÓn, hÖ tÇng Mé Th¸p (mN2- Q1mt) ph©n bè thµnh nh÷ng d¶i hÑp däc theo mét sè thung lòng suèi cã trong vïng, diÖn tÝch kh«ng lín l¾m. Thµnh phÇn gåm c¸c trÇm tÝch bë rêi c¸t, bét, sÐt lÉn sái s¹n xen c¸c kÕt h¹ch laterit mµu x¸m tr¾ng phít lôc; chiÒu dµy 10- 15m. HÖ §Ö Tø, THèNG PLEISTOCEN PHô THèNG TRUNG - TH¦îNG. HÖ tÇng Phan ThiÕt (Q1 2-3pt ) Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 12 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n HÖ §Ö Tø- thèng Pleistocen phô thèng trung - thîng, trÇm tÝch biÓn tíng bar c¸t, hÖ tÇng Phan ThiÕt (m b Q12-3pt): Ph©n bè tõng diÖn lé réng ë vïng trung t©m vïng nghiªn cøu vµ ë phÇn t¬ng ®èi cao cña ®Þa h×nh ®ång b»ng víi nh÷ng ®åi c¸t, ®éng c¸t. Phñ bÊt chØnh hîp lªn hÖ tÇng Mé Th¸p (mN 2-Q1mt) vµ thµnh t¹o granitoid phøc hÖ §Ìo C¶ (G/K 2®c), bÞ c¸c thµnh t¹o Holocen phñ lªn. Thµnh phÇn: C¸t th¹ch anh h¹t nhá chiÕm 70-95%; sÐt chiÕm tû lÖ phæ biÕn tõ 5- 16% vµ cã xu thÕ t¨ng dÇn theo chiÒu s©u (c¸ biÖt mét sè mÉu tû lÖ sÐt lªn ®Õn 45%). Mµu s¾c thay ®æi: ®á nh¹t, ®á sÉm, ®á t¬i. §é h¹t t¬ng ®èi ®ång ®Òu. Møc ®é g¾n kÕt t¬ng ®èi chÆt cã chøa ilmenit. ChiÒu dµy vµi chôc mÐt ®Õn h¬n 47 mÐt. Tuy nhiªn cho ®Õn nay cha cã c«ng tr×nh nghiªn cøu s©u nµo khèng chÕ hÕt chiÒu dµy cña hÖ tÇng nµy. HÖ §Ö Tø, THèNG HOLOCEN, PHô THèNG TH¦îNG (Q23) + TrÇm tÝch s«ng biÓn (amQ 23): Ph©n bè thµnh nh÷ng d¶i hÑp kÐo dµi phÝa t©y vïng kho¶ng 3,5km. Thµnh phÇn c¸t pha bét, sÐt mµu x¸m nh¹t, c¸t lÉn Ýt s¹n; g¾n kÕt bë rêi, chiÒu dµy 5- 10m. + TrÇm tÝch s«ng (aQ23): D¶i hÑp uèn cong d¹ng vßng cung däc theo suèi phÝa nam vïng, kÐo dµi kho¶ng 5km. Thµnh phÇn c¸t pha bét, sÐt, chøa x¸c thùc vËt ph©n hñy kÐm, mµu x¸m ®en; chiÒu dµy 2- 9m. + TrÇm tÝch biÓn- ®Çm lÇy (bmQ 23): d¶i hÑp kÐo dµi kho¶ng 2km tõ Bµu Tó lªn phÝa b¾c vïng. Thµnh phÇn c¸t pha bét, sÐt mµu x¸m nh¹t, c¸t lÉn Ýt s¹n; chiÒu dµy 1- 8m. + TrÇm tÝch giã (vQ23): DiÖn ph©n bè kho¶ng 10 km2, thµnh c¸c d¶i kÐo dµi kh«ng liªn tôc song song víi bê biÓn, Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 13 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n chiÒu réng 100m ®Õn h¬n ngh×n mÐt, t¹o ra c¸c cån c¸t, ®ôn c¸t cao 5 ®Õn 40m. Thµnh phÇn c¸t h¹t nhá ®Õn trung x¸m vµng, chøa ilmenit, chiÒu dµy 5- 30m. + TrÇm tÝch biÓn (mQ23): D¶i hÑp kÐo dµi theo bê biÓn, chiÒu réng vµi mÐt ®Õn vµi tr¨m mÐt. Thµnh phÇn c¸t h¹t nhá ®Õn trung th« mµu x¸m vµng, chøa ilmenit. + TrÇm tÝch kh«ng ph©n chia deluvi (dpQ): C¸c trÇm tÝch nµy ph©n bè chñ yÕu xung quanh c¸c ch©n ®åi nói, ®©y lµ s¶n phÈm phong ho¸ cña c¸c thµnh t¹o ®¸ gèc. ë c¸c diÖn tÝch ph¸t triÓn c¸c ®¸ gèc lµ x©m nhËp granitoit th× s¶n phÈm lµ c¸t s¹n, d¨m cuéi, m¶nh vôn mµu x¸m s¸ng, x¸m tr¾ng, x¸m vµng. Thµnh phÇn chñ yÕu lµ th¹ch anh, cã ®é mµi trßn vµ chän läc kÐm. Tãm l¹i vïng nghiªn cøu cã diÖn tÝch bÞ phñ lµ chñ yÕu, do ®ã viÖc ph©n chia c¸c trÇm tÝch §Ö Tø theo c¸c nguån gèc kh¸c nhau nh»m ®Þnh híng cho c«ng t¸c t×m kiÕm kho¸ng s¶n mét c¸ch thuËn lîi. II.2- MAGMA. Trong vïng nghiªn cøu tån t¹i hai phøc hÖ magma ®ã lµ c¸c ®¸ x©m nhËp cña phøc hÖ §Þnh Qu¸n, c¸c ®¸ granitoit cña phøc hÖ §Ìo C¶ vµ c¸c ®ai ®¸ m¹ch thµnh phÇn ®a d¹ng kh«ng ph©n chia. II.2.1- §Æc ®iÓm ®Þa chÊt - Th¹ch häc: II.2.1.a- Phøc hÖ §Þnh Qu¸n, pha 2 (GDi/J3-K1 ®q2). C¸c ®¸ thuéc phøc hÖ §Þnh Qu¸n cã trong vïng lµ nh÷ng thÓ x©m nhËp cã quy m« nhá, ph©n bè ë gÇn trung t©m vïng c«ng t¸c. Chóng xuyªn c¾t vµ g©y biÕn ®æi c¸c ®¸ cña hÖ tÇng La Ngµ, ®ång thêi bÞ c¸c thµnh t¹o cña phøc hÖ §Ìo C¶ xuyªn c¾t vµ bÞ c¸c ®øt g·y ph¬ng t©y b¾c- ®«ng nam chia c¾t dÞch chuyÓn. Däc theo hai c¸nh ®øt g·y ®¸ bÞ dËp vì m¹nh, cã rÊt nhiÒu ®ai m¹ch dolerit, diabas, granit ¸p lit, calcit Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 14 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ®i cïng. PhÇn lín ®¸ cña phøc hÖ nµy bÞ c¸c thµnh t¹o trÇm tÝch proluvi - deluvi phñ lªn. Thµnh phÇn th¹ch häc gåm: Granodiorit biotit horblend, granit horblend biotit h¹t trung ®Õn lín. §¸ cã mµu x¸m tr¾ng lèm ®èm ®en. §¸ cã kiÕn tróc h¹t, tÊm, l¨ng trô nöa tù h×nh vµ cÊu t¹o khèi. - §¸ Granodiorit biotit h¹t trung cã thµnh phÇn kho¸ng vËt bao gåm: th¹ch anh 1823%, felspat kali 2021%, plagiocla (trung tÝnh, acid) 4147%, biotit 512%, horblend 419%, pyrocen Ýt, kho¸ng vËt quÆng Ýt h¹t. - §¸ granit horblend biotit h¹t kh«ng ®Òu cã thµnh phÇn kho¸ng vËt gåm: Th¹ch anh 28%, felspat kali 30%, biotit 4%, horblend 5%, kho¸ng vËt phô apatit, zircon Ýt h¹t, kho¸ng vËt quÆng Ýt h¹t. Gi÷a hai lo¹i ®¸ trªn cã sù kh¸c biÖt râ rÖt vÒ lîng th¹ch anh vµ felspat. §¸ granit horblend biotit thêng sÉm mµu h¬n granodiorit biotit horblend. +Tuæi cña phøc hÖ: §ùa vµo mèi quan hÖ xuyªn c¾t c¸c ®¸ cña hÖ tÇng La Ngµ (J2ln) vµ bÞ c¸c ®¸ granitoit cña phøc hÖ §Ìo C¶ c¾t qua nªn viÖc xÕp tuæi cña phøc hÖ vµo J3-K1 lµ hîp lý. II.2.1.b- Phøc hÖ §Ìo C¶ ( G/K2®c). Theo tµi liÖu ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÊt 1:50.000 nhãm tê Cam Ranh - Phan Rang (Hå Träng Ký vµ nnk (§oµn ViÖt TiÖp) , 1991) phøc hÖ nµy cã tuæi Kreta muén. C¸c ®¸ granitod phøc hÖ §Ìo C¶ (G/K 2®c) ph©n bè trung t©m vµ phÝa T©y nam vïng, chiÕm diÖn tÝch chõng 16 km 2. Víi hai pha x©m nhËp chÝnh (2&3). Chóng lµ nh÷ng thÓ x©m nhËp cã qui m« tõ nhá ®Õn lín, xuyªn c¾t vµ g©y biÕn ®æi c¸c ®¸ trÇm tÝch cña hÖ tÇng La Ngµ (J 2ln), phøc hÖ §Þnh Qu¸n Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 15 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n (GDi/J3®q) Thµnh phÇn granit biotit, granit biotit porphyr, granosienit. + Phøc hÖ §Ìo C¶, pha 2 ( G/K2®c2). §¸ granitoit pha 2 cña phøc hÖ, chiÕm diÖn tÝch chñ yÕu (kho¶ng 19km2) trong c¸c thµnh t¹o magma x©m nhËp cña vïng nghiªn cøu. Chóng ph©n bè ë trung t©m vµ phÇn r×a t©y nam vïng cã h×nh d¹ng ®¼ng thíc, mÐo mã. Thµnh phÇn th¹ch häc gåm : granit, granit biotit h¹t võa ®Õn lín, mµu hång nh¹t phít vµng, mét sè khèi cã mµu x¸m xanh trøng s¸o ®Ñp, cÊu t¹o khèi kiÕn tróc d¹ng porphyr, xuyªn c¾t vµ g©y biÕn ®æi c¸c ®¸ trÇm tÝch cña hÖ tÇng La (J 2ln) vµ phøc hÖ §Þnh Qu¸n (GDi/ J3-K1®q). + Phøc hÖ §Ìo C¶, pha 3 ( G/K2®c3). §¸ x©m nhËp granitoit pha 3 cña phøc hÖ §Ìo C¶ (G/K 2 ®c3) gåm nh÷ng khèi nhá granitbiotit h¹t nhá, granitporphyr, ph©n bè r¶i r¸c xung quanh nói Tõ ThiÖn, chóng xuyªn c¾t c¸c ®¸ pha 2 cïng phøc hÖ. §¸ cã mµu x¸m tr¾ng phít hång, ®é h¹t tõ nhë ®Õn võa. Qua ph©n tÝch mét sè mÉu l¸t máng, ®¸ cã thµnh phÇn kho¸ng vËt gåm: th¹ch anh 3137%, felspat kali 3239%, plagiocla 3033%, biotit Ýt, kho¸ng vËt quÆng Ýt, KiÕn tróc h¹t nhá, cÊu t¹o khèi. §¸ bÞ nøt nÎ, dËp vì m¹nh. II.2.1.c- §ai m¹ch kh«ng ph©n chia: Ngoµi c¸c ®¸ x©m nhËp cña c¸c phøc hÖ ®· ®îc ®Ò cËp ra, trong khu vùc cßn gÆp mét sè ®ai m¹ch granit ¸plÝt, ®iabas ph©n bè r¶i r¸c ë khu vùc nói Tõ ThiÖn, chóng xuyªn c¾t c¸c ®¸ magma thuéc phøc hÖ §Ìo C¶. II.2.2- M« t¶ kho¸ng vËt: Plagiocla: Trong ®¸ cã hai thÕ hÖ thµnh t¹o. ThÕ hÖ I thµnh phÇn oligiocla No29, h¹t lín d¹ng tÊm, kÝch thíc 0,43mm nhiÒu khi ®¹t ®Õn 4mm. Song tinh ®a hîp hoÆc liªn phiÕn thSinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 16 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n êng bÞ sericit ho¸. Mét sè h¹t bÞ «ctocla thay thÕ cã ranh giíi låi lâm, ®«i chç cã cancit. ThÕ hÖ II plagioclacã thµnh phÇn lµ anbit t¹o thµnh riÒm bao quanh h¹t plagiocla thÕ hÖ I, hoÆc kh¶m trong «ctocla, ®é næi thÊp h¬n «ctocla, giao thoa x¸m bËc I cã song tinh. -Felspat kali: H¹t mÐo mã kÝch thíc 0,13mm c¸ biÖt ®¹t tíi 4mm, ph¸t triÓn gi÷a c¸c h¹t th¹ch anh thµnh d¶i hoÆc theo khe nøt, ranh giíi râ rµng, bÞ pelit ho¸ m¹nh mÏ. Díi 1 nicon kho¸ng vËt cã mµu n©u bÈn. Mét sè h¹t cã cÊu t¹o pelit mì, ®é næi thÊp h¬n th¹ch anh, giao thoa x¸m bËc 1. Th¹ch anh: Cã hai thÕ hÖ thµnh t¹o. Th¹c anh thÕ hÖ I h¹t mÐo mã, ranh giíi râ, mÆt s¹ch, t¾t ®Òu, kÝch thíc h¹t 0,11mm ph©n bè kh«ng ®Òu trong l¸t máng. ThÕ hÖ II h¹t nhá, ph¸t triÓn thµnh tõng ®¸m, ë r×a mét sè h¹t plagiiocla bÞ felspat kali thay thÕ, t¾t ®Òu. -Biotit: D¹ng tÊm t¬ng ®èi tù h×nh, c¸t khai râ, nhiÔm «xit s¾t bÞ clorit ho¸ kh«ng ®Òu. §a s¾c N g- n©u ®á, Nm- n©u, Npn©u vµng, kÝch thíc h¹t tõ 0,11mm. -Muscovit: V¶y nhá thêng tËp trung thµnh tõng ®¸m xung quanh biotit, c¸t khai râ, giao thoa xanh bËc II, t¾t ®øng, h¬i cã h×nh rÎ qu¹t. II.2.3- §Æc ®iÓm sinh kho¸ng liªn quan ®Õn c¸c phøc hÖ: HiÖn nay cha ph¸t hiÖn ®îc biÓu hiÖn kho¸ng s¶n liªn quan ®Õn c¸c phøc hÖ cã mÆt trong vïng. II.3- KIÕN T¹O. Trªn b¶n ®å ®Þa chÊt tû lÖ 1/50.000 nhãm tê Cam Ranh Phan Rang do ®oµn ®Þa chÊt ViÖt TiÖp, liªn ®oµn ®Þa chÊt 6 thµnh lËp n¨m 1986 th× diÖn tÝch vïng nghiªn cøu n»m ë r×a ®«ng namcÊu tróc cung nói löa Nha Trang - §µ L¹t. BÞ phñ bëi ®a sè trÇm tÝch trÎ Kainozoi bë rêi, cho nªn viÖc nghiªn cøu c¸c Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 17 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ®øt g·y t¬ng ®èi khã kh¨n, song sù cã mÆt vµ trËt tù s¾p xÕp theo ph¬ng t©y b¾c- ®«ng nam cña c¸c thÓ magma x©m nhËp cã tuæi Jura - Creta, lµ minh chøng cho sù tån t¹i cña ®øt g·y s©u Th¸p Chµm - S«ng C¸i. Sù ho¹t ®éng cña ®øt g·y nµy kÐo theo hµng lo¹t c¸c ®øt g·y nhá ph¬ng ®«ng b¾c - t©y nam vµ khe nøt l«ng chim, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ®ai m¹ch ph¸t triÓn. II.3.1- Ph©n chia tÇng kiÕn tróc. Dùa vµo c¸c chu kú trÇm tÝch c¸c ranh giíi bÊt chØnh hîp, sù kh¸c biÖt cña c¸c thµnh hÖ ®Þa chÊt t¬ng øng víi mét chu kú magma, kiÕn t¹o. Vïng nghiªn cøu ®îc chia ra c¸c tÇng kiÕn tróc nh sau: II.3.1.a- TÇng kiÕn tróc Mezozoi. C¸c thµnh t¹o cña tÇng kiÕn tróc nµy ph©n bè r¶i r¸c ë phÝa t©y vïng nghiªn cøu vµ kÐo dµi theo ph¬ng t©y b¾c®«ng nam, bao gåm c¸c trÇm tÝch lôc nguyªn vôn th« cña hÖ tÇng La Ngµ cã tuæi Jura gi÷a (J 2ln), trong chóng chøa kh¸ nhiÒu c¸c g©n m¹ch th¹ch anh nhiÖt dÞch cã x©m t¸n sulfua. §¸ bÞ nøt nÎ dËp vì rÊt m¹nh, thÕ n»m chung lµ c¾m vÒ h¬ng nam - ®«ng nam víi gãc dèc 4070o vµ bÞ vß nhµu uèn lîn. Thªm vµo ®ã lµ mét phÇn nhá c¸c ®¸ trÇm tÝch lôc nguyªn h¹t mÞn xen phun trµo thuéc hÖ tÇng Nha Trang, ph©n bè ë r×a ®«ng vïng vµ phñ kh«ng chØnh hîp lªn hÖ tÇng La Ngµ. ChiÒu dµy cña tÇng kiÕn tróc nµy kho¶ng tõ 8002000m. II.3.1.b- TÇng kiÕn tróc Kainozoi. TÇng kiÕn tróc nµy phæ biÕn kh¸ réng r·i trong vïng nghiªn cøu. Gåm c¸c trÇm tÝch bë rêi cña hÖ tÇng Mé Th¸p cã tuæi (N2 - Q1mt), c¸c trÇm tÝch Pleistocen hÖ tÇng Phan ThiÕt (Q12-3pt), cïng c¸c trÇm tÝch biÓn, hçn hîp s«ng biÓn hiÖn ®¹i Holocen. Ngoµi ra kh«ng thÓ thiÕu c¸c trÇm tÝch h¹t vôn th« ®eluvi -proluvi kh«ng ph©n chia (dpQ) ph©n bè däc theo c¸c Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 18 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ch©n nói. ChiÒu dµy cña tÇng kiÕn tróc nµy tõ vµi mÐt ®Õn h¬n 100m. II.3.2- §øt g·y. MÆc dï vïng nghiªn cøu bÞ phñ bëi ®a sè c¸c trÇm tÝch bë rêi, song sù thÓ hiÖn vÒ h×nh th¸i cña c¸c thÓ magma kÕt hîp víi ph©n tÝch ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh, ®Þa m¹o, ta thÊy tån t¹i mét sè ®øt g·y nh sau: -§øt g·y d¹ng c¸nh cung Th¸p Chµm - Cµ N¸: Ph¸t triÓn ë r×a phÝa t©y vïng nghiªn cøu, däc quèc lé 1A, lµ mét ®øt g·y s©u, ph©n chia khu vùc thµnh hai vïng cã ®Æc ®iÓm riªng biÖt: PhÇn t©y - nam cã ®Þa h×nh cao gåm c¸c d¶i nói kÐo dµi theo ph¬ng t©y b¾c- ®«ng nam, phÇn phÝa ®«ng b¾c cã ®Þa h×nh thÊp h¬n, r¶i r¸c nh÷ng chám ®åi nói thÊp vµ chñ yÕu lµ bÞ phñ bëi trÊm tÝch bë rêi hiÖn ®¹i. Sù cã mÆt cña ®øt g·y nµy t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c thÓ x©m nhËp magma tõ díi s©u ®i lªn. -§øt g·y Th¸p Chµm - S¬n H¶i: KÐo dµi theo ph¬ng t©y b¾c- ®«ng nam, c¾t qua vïng nghiªn cøu bÞ phñ chñ yÕu bëi trÇm tÝch §Ö Tø, däc rtheo ®øt g·y ph¸t triÓn c¸c khèi magma phøc hÖ §Þnh Qu¸n vµ phøc hÖ §Ìo C¶, xuyªn c¾t c¸c trÇm tÝch lôc nguyªn hÖ tÇng La Ngµ. C¸c ®¸ cña hÖ tÇng nµy bÞ vß nhµu ®¶o lén, cã thÕ n»m dèc ®øng. Do ¶nh hëng cña nhiÒu chu kú ho¹t ®éng kiÕn t¹o liªn tôc tõ tríc Baical ®Õn Kainozoi, nªn ho¹t ®éng ®øt g·y x¶y ra m¹nh mÏ theo c¸c ph¬ng t©y b¾c- ®«ng nam, ®«ng b¾c - t©y namvµ ¸ kinh tuyÕn. Trong ®ã hÖ thèng ®øt g·y t©y b¾c®«ng nam x¶y ra vµo sau Jura lµ chñ ®¹o, quyÕt ®Þnh h×nh th¸i cÊu tróc chung cña vïng, lµm cho phÇn lín c¸c thµnh t¹o ®Þa chÊt cã mÆt bÞ chia c¾t, dËp vì, dÞch chuyÓn vµ biÕn vÞ m¹nh. Däc theo hÖ thèng ®øt g·y chÝnh, ph¸t triÓn c¸c ®íi dËp vì réng vµ c¸c ®øt g·y phô kÐo theo d¹ng bËc thang lµm cho ®íi nøt nÎ, dËp vì më réng thªm. ChÝnh hÖ thèng ®øt g·y nµy lµ Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 19 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n m«i trêng vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c thµnh t¹o magma x©m nhËp phøc hÖ §Þnh Qu¸n vµ §Ìo C¶ xuyªn lªn. II.3.2- HÖ thèng khe nøt chÝnh. Theo kÕt qu¶ ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÊt cña ®oµn §Þa chÊt ViÖt TiÖp liªn ®oµn §Þa chÊt 6 vµ liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé th× trong vïng cã hai hÖ thèng khe nøt chÝnh ph¬ng ®«ng b¾c - t©y nam, t©y b¾c- ®«ng nam vµ ¸ kinh tuyÕn, ®ã chÝnh lµ sù cã mÆt cña c¸c ®ai c¬, ®ai m¹ch thµnh phÇn tõ baz¬ ®Õn acit (c¸c ®ai m¹ch lamprophyr, riolit cña hÖ tÇng Nha Trang). Ph©n bè r¶i r¸c ë vïng nói Tõ ThiÖn. II.4- §ÆC §IÓM §ÞA M¹O. Nh×n vµo sù tån t¹i vµ s¾p xÕp cña c¸c thµnh t¹o ®Þa chÊt trong vïng nghiªn cøu, ta thÊy r»ng hoµn toµn v¾ng mÆt c¸c trÇm tÝch Paleogen (E) trªn cét ®Þa tÇng. §iÒu ®ã chøng tá r»ng thêi k× nµy vïng nghiªn cøu ®îc n©ng lªn vµ bÞ bµo mßn m·nh liÖt, t¹o nªn bÒ mÆt mµi mßn ®Ó sau nµy c¸c trÇm tÝch Neogen - §Ö Tø cña hÖ tÇng Mé Th¸p (N 2-Q1mt) phñ bÊt chØnh hîp lªn trªn. Dùa vµo ®Æc ®iÓm nguån gèc h×nh th¸i, cã thÓ chia ®Þa m¹o cña vïng thµnh c¸c d¹ng sau: II.4.1- §Þa h×nh x©m thùc bãc mßn. a- Sên x©m thùc - bãc mßn. §©y lµ kiÓu ®Þa h×nh ®Æc trng cho c¸c sên ®åi, nói. §Þa h×nh x©m thùc bãc mßn ®îc cÊu thµnh bëi c¸c ®¸ x©m nhËp granitoit phøc hÖ §Ìo C¶, granodiorit cña phøc hÖ §Þnh Qu¸n, c¸c ®¸ trÇm tÝch hÖ tÇng La Ngµ, c¸c ®¸ phun trµo riolit, riodacit hÖ tÇng Nha Trang. §Æc ®iÓm cña d¹ng ®Þa h×nh nµy lµ c¸c d·y nói cã ph¬ng kÐo dµi theo t©y b¾c- ®«ng nam nh nói Chµ Bang, nói Tõ ThiÖn, chiÕm diÖn tÝch nhá ë phÝa t©y nam vµ r¶i r¸c ë trung t©m vïng. §é cao kh«ng lín l¾m tõ 200400m, ®Ønh nói t¬ng ®èi trßn sên kh«ng dèc l¾m, ®é Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 20 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n dèc cña sên tõ 20 - >30o. Vá phong hãa kiÓu sialit tíi ferosialit, dµy tíi hµng mÐt. C¸c nói nµy cã tuæi t¬ng ®èi trÎ vµ ph¸t triÓn mét sè hÖ thèng khe nøt ®øt g·y nhá t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh phong ho¸, x©m thùc bãc mßn x¶y ra m¹nh mÏ, lµ nguån cung cÊp s¶n phÈm cho c¸c thµnh t¹o eluvi - deluvi. b- Sên bãc mßn tæng hîp. §©y lµ kiÓu sên phæ biÕn trªn c¸c nói cao. KiÓu sên nµy cã tr¾c diÖn låi lâm phøc t¹p, ®é dèc sên tõ 15 - 40o Trªn mét sên gÆp nhiÒu qu¸ tr×nh ph¸ hñy ®Þa h×nh nh: ®æ lë, bãc mßn, x©m thùc. Ch©n sên gÆp c¸c tÝch tô nh v¹t gÊu sên tÝch, ®èng ®¸ ®æ. Vá phong hãa ë ®©y kh¸ dµy ®Õn hµng chôc mÐt. c- Sên bãc mßn. Thêng gÆp ë c¸c ®åi thÊp r¶i r¸c trong vïng ®ång b»ng. Sên cã tr¾c diÖn låi, ch©n sên thêng cã d¶i v¹t gÊu sên tÝch réng tõ tõ 10 - 30m phñ lªn c¸c mÆt thÒm kÒ cËn. Sên ph¸t triÓn trªn c¸c ®¸ x©m nhËp phøc hÖ §Ìo C¶. Vá phong hãa ë ®©y thuéc kiÓu sialit, ferosialit, nhiÒu n¬i lé ®¸ gèc. ChiÒu dµy vá cã n¬i dÕn hµng chôc mÐt. II.4.1- §Þa h×nh tÝch tô. §Þa h×nh nµy chiÕm diÖn tÝch chñ yÕu trong vïng, ph©n bè tõ phÝa nam vïng ®Õn tËn bê nam s«ng C¸i, bao gåm: A- §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc biÓn: §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc biÓn chiÕm diÖn tÝch kh¸ lín trªn c¶ c¸c vïng nghiªn cøu, ®ã lµ c¸c bËc thÒm, bar c¸t, ®ång b»ng cã tuæi Pleistocen gi÷a ®Õn nay. - C¸c tÝch tô nguån gèc biÓn tuæi Pleistocen gi÷a ®Õn Holocen sím, t¹o ra d¹ng ®Þa h×nh ®ång b»ng, bar c¸t ph©n bè ®é cao vµi chôc m ®Õn h¬n 100m, c¸ch bê biÓn hiÖn ®¹i tõ vµi tr¨m mÐt ®Õn hµng ngh×n mÐt. Chóng cã bÒ mÆt xu thÕ nghiªng tho¶i dÇn ra biÓn ®é dèc 5 -150. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 21 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - C¸c tÝch tô nguån gèc biÓn tuæi holocen gi÷a ®Õn nay: TÝch tô nµy chiÕm diÖn tÝch nhá, chóng t¹o thµnh c¸c d¶i hÑp kÐo dµi song song víi bê biÓn hiÖn ®¹i vµ ph©n bè ë gÇn biÓn. §é cao ph©n bè tõ 0m ®Õn vµi chôc mÐt, chiÒu réng vµi chôc mÐt ®Õn h¬n 100m, bÒ mÆt tÝch tô tho¶i dÇn ra biÓn. B- §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc s«ng): §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc s«ng chñ yÕu ph©n bè phÝa t©y c¸c vïng nghiªn cøu, ®ã lµ c¸c ®ång b»ng bÒ mÆt b»ng ph¼ng hoÆc tho¶i. Trong ph¹m vi diÖn tÝch nghiªn cøu, d¹ng ®Þa h×nh nguån gèc nµy chiÕm diÖn tÝch rÊt nhá hÑp. Chóng t¹o thµnh c¸c d¶i hÑp ph©n bè däc theo thung lòng mét sè con s«ng, suèi trong vïng. C- §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc hçn hîp biÓn- ®Çm lÇy: h×nh thµnh c¸c d¶i hÑp ph©n bè däc theo thung lòng mét sè con suèi lín hoÆc c¸c phÇn tròng chøa níc cña ®Þa h×nh. §é cao ph©n bè tõ vµi m ®Õn vµi chôc m, chiÒu réng vµi chôc m ®Õn 500-600m, chiÒu dµi cã khi ®Õn hµng km. D- §Þa h×nh tÝch tô nguån gèc giã: §Þa h×nh nµy cã tuæi tõ Pleistocen gi÷a ®Õn nay. §Æc ®iÓm ®Þa m¹o râ nÐt cña d¹ng ®Þa h×nh nµy lµ c¸c cån c¸t, ®ª ®ôn c¸t nhÊp nh« trªn bÒ mÆt ®Þa h×nh - TÝch tô do giã cã tuæi Pleistocen muén- Holocen sím: TÝch tô nµy ph©n bè c¸ch bê biÓn hiÖn ®¹i tõ 500-600m ®Õn hµng chôc km, cã híng kÐo dµi theo ®êng bê. §é cao ph©n bè tõ vµi chôc m ®Õn h¬n 100m. BÒ mÆt kh¸ tho¶i, ®«i níi cßn dÊu tÝch mê nh¹t cña cån c¸t. Nh×n chung, tÝch tô nµy thêng t¹o nªn c¸c gß, cån c¸t tho¶i, ®é dèc tõ 0 - 10 0, tõ ®Ønh nghiªng tho¶i dÇn vÒ phÝa ®«ng hoÆc ®«ng-nam. - TÝch tô do giã cã tuæi Holocen gi÷a- muén: Ph©n bè gÇn bê biÓn hiÖn ®¹i vµ song song víi ®êng bê, chóng c¸ch bê tõ vµi chôc m, lÊn s©u vµo néi ®Þa cã khi ®Õn 5km. TÝch tô do giã thêi kú Holocen gi÷a- muén ph©n bè ë ®é cao tuyÖt ®èi tõ vµi mÐt ®Õn hµng chôc mÐt. Chóng t¹o nªn c¸c ®ª, Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 22 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ®ôn c¸t nhÊp nh«, kÐo dµi kh«ng liªn tôc vµ cã híng theo ®êng bê. C¸c ®ª, ®ôn c¸t thêng cã sên ®ãn giã (®«ng b¾c, ®«ng nam) tho¶i vµ sên khuÊt giã dèc (t©y nam, T©y b¾c), ®é dèc sên cã khi ®Õn 400. Trong tÝch tô do giã thêi kú Holocen muén cã hai kiÓu ®Þa h×nh kh¸c nhau: KiÓu ®Þa h×nh cån c¸t cè ®Þnh vµ kiÓu ®Þa h×nh cån c¸t biÕn ®éng. KiÓu ®Þa h×nh cån c¸t cè ®Þnh nh ®· tr×nh bµy trªn. KiÓu ®Þa h×nh cån c¸t biÕn ®éng ph©n bè h¹n chÕ. KiÓu ®Þa h×nh nµy thêng xuyªn thay ®æi h×nh th¸i t¬ng ®èi díi t¸c dông cña giã. II.5- §ÆC §IÓM §ÞA CHÊT THUû V¡N. C«ng t¸c nghiªn cøu ®Þa chÊt thuû v¨n cña vïng ®îc tiÕn hµnh cïng víi qu¸ tr×nh ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÊt kho¸ng s¶n nªn tµi liÖu cßn nhiÒu h¹n chÕ. Dùa vµo ®Æc ®iÓm ph©n bè cã thÓ chia ra hai lo¹i: Trªn mÆt vµ díi ®Êt. II.5.1- §Æc ®iÓm níc trªn mÆt. Trong diÖn tÝch vïng c«ng t¸c, m¹ng s«ng suèi tuy cã ph¸t triÓn song kh«ng dµi. PhÝa b¾c vïng cã s«ng C¸i b¾t nguån tõ sên ®«ng khèi n©ng §µ L¹t ch¶y vÒ, kÕt hîp víi c¸c s«ng nh¸nh kh¸c lµ nguån cung cÊp níc sinh ho¹t chÝnh cho vïng h¹ lu. Trung t©m vïng cã c¸c s«ng suèi nhá ch¶y qua nh: s«ng Bµu Ng b¾t nguån tõ d·y nói Chµ Bang huyÖn Ninh Phíc víi lu lîng níc Ýt. Suèi Tam Lang vµ mét sè suèi kh¸c, héi tô víi c¸c bµu: Bµu Ng, Bµu S¬n H¶i t¹o nªn m¹ng thñy v¨n ®a d¹ng. Níc ë vïng h¹ lu s«ng chÞu ¶nh hëng cña thuû triÒu nªn thêng bÞ nhiÔm mÆn, tæng ®é kho¸ng ho¸ miÒn h¹ lu thay ®æi tõ 0,52mg/l, níc cã d¹ng bicabonat, clorua canxi. C¸c suèi ë ®©y thêng cã chiÒu dµi ng¾n, vÕ mïa kh« lîng níc Ýt vµ chøa lîng hydrocit s¾t kh¸ cao. Vµo mïa kh« phÇn lín c¸c s«ng suèi ®Òu cã dßng ch¶y yÕu. Mïa ma níc kh¸ lín, cã thÓ g©y lò lôt song chØ mang tÝnh Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 23 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n tøc thêi. Nh×n chung, c¸c s«ng kh«ng cã kh¶ n¨ng giao th«ng ®êng thuû. II.5.2- §Æc ®iÓm níc díi ®Êt. Dùa vµo cÊu tróc vïng nghiªn cøu, thµnh phÇn th¹ch häc vµ ®Æc ®iÓm §CTV, vïng c«ng t¸c ®îc chia ra c¸c phøc hÖ níc nh sau: II.5.2.a- Phøc hÖ chøa níc trong c¸c trÇm tÝch bë rêi §Ö Tø (Q) Phøc hÖ chøa níc trong c¸c trÇm tÝch bë rêi §Ö Tø cã diÖn ph©n bè kh¸ réng. Dùa vµo nguån gèc, thµnh phÇn th¹ch häc vµ ®Æc ®iÓm cña trÇm tÝch th× níc trong trÇm tÝch §Ö Tø cña vïng nghiªn cøu ®îc chia ra: + Níc chøa trong trÇm tÝch bë rêi cã nguån gèc biÓn, biÓn-®Çm lÇy: DiÖn ph©n bè kh¸ réng, thµnh phÇn chñ yÕu lµ c¸t, c¸t bét thÊm chøa níc tèt. Qua c¸c giÕng kh¬i cña d©n trong vïng th× mùc níc thêng tõ 12m vÒ mïa ma, cßn vÒ mïa kh« mùc níc thÊp h¬n, lu lîng níc tõ 0,3 h¬n 1,0 lÝt/s Níc trong tÇng nµy thêng lµ lo¹i níc lî, níc trong, vÞ h¬i mÆn. Mét sè n¬i níc bÞ nhiÔm hydrocit s¾t dÔ t¹o thµnh kÕt tña cã mµu vµng. Níc cã d¹ng bicabonat natri, tæng ®é kho¸ng ho¸ tõ 0,51 mg/l. Nguån cung cÊp níc cho phøc hÖ nµy lµ níc ma, níc mÆt. + Níc trong trÇm tÝch bë rêi deluvi-eluvi, aluvi: Ven ch©n c¸c d¶i ®åi- nói thÊp vµ däc c¸c con suèi trong vïng. DiÖn ph©n bè c¸c trÇm tÝch lo¹i nµy kh«ng lín l¾m mµ chØ tËp trung däc theo c¸c ch©n ®åi vµ däc theo c¸c con suèi. BÒ dµy dù ®o¸n kho¶ng tõ 0,5  9m. Thµnh phÇn trÇm tÝch chñ yÕu c¸c m¶nh vôn, s¹n, sái vµ Ýt sÐt, møc ®é g¾n kÕt yÕu, rêi r¹c, ®é lç hæng lín t¹o kh¶ n¨ng thÊm tho¸t níc tèt, qua kh¶o s¸t c¸c giÕng d©n dïng trong vïng cã trÇm tÝch deluvieluvi, aluvi cho thÊy mùc níc c¸ch mÆt tõ ~2-3m, lu lîng 0,30,5 l/s. Níc trong, kh«ng mïi, vÞ nh¹t, tæng ®é kho¸ng ho¸ tõ 0,10,5mg/l, ®é ph: 67, nhiÖt ®é cña níc tõ 1824oc, níc Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 24 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n thuéc lo¹i bicacbonat cloruacanxi. Nguån cung cÊp cho níc trong c¸c trÇm tÝch nµy lµ níc ma, MiÒn tho¸ níc lµ c¸c ®iÓm xuÊt lé ë nh÷ng n¬i cã ®Þa h×nh thÊp h¬n. Níc ë ®©y cã chÊt lîng kh¸ tèt nhng lu lîng kh«ng lín, lµ mét trong nh÷ng vïng nghÌo níc nhÊt trong c¶ níc. + Phøc hÖ chøa níc trong trÇm tÝch hÖ tÇng La Ngµ (j 2ln): Phøc hÖ chøa níc trong c¸c trÇm tÝch hÖ tÇng La Ngµ chiÕm diÖn tÝch rÊt Ýt vµ t¹o thµnh nh÷ng d¶i hÑp. Thµnh phÇn ®Êt ®¸ chøa níc chñ yÕu lµ c¸t bét kÕt, c¸t kÕt th¹ch anh bÞ cµ n¸t, nøt nÎ, dËp vì cã chiÒu dµy kho¶ng tõ 800900m. Níc trong hÖ tÇng nµy thêng bÞ nhiÔm mÆn, tæng ®é kho¸ng ho¸ tõ 0,51mg/l, lu lîng tõ 0,30,5 l/s. MÆc dï h¬i bÞ nhiÔm mÆn song ®©y l¹i lµ nguån níc uèng chÝnh cho c¸c loµi ®éng vËt trong vïng, vÒ mïa kh« h¹n ngêi d©n ph¶i ®µo thµnh hå chøa cho vËt nu«i tån t¹i. + Phøc hÖ chøa níc trong trÇm tÝch hÖ tÇng Nha Trang (R/K2nt) vµ c¸c thµnh t¹o x©m nhËp phøc hÖ §Þnh Qu¸n (GDi/J 3K1®q), phøc hÖ §Ìo C¶ (G/K2®c) : Thµnh phÇn ®Êt ®¸ cña hÖ tÇng nµy chñ yÕu lµ c¸c trÇm tÝch phun trµo riolit, riolit porphyr granit biotit, granodiorit, bÞ nøt nÎ, ë ®©y rÊt nghÌo níc, nªn ®©y kh«ng ph¶i lµ ®èi tîng chøa vµ cung cÊp níc cho sinh ho¹t trong vïng. II.6- §ÆC §IÓM KHO¸NG S¶N II.6.1- Kho¸ng s¶n kim lo¹i. Däc theo ®êng bê biÓn trong diÖn tÝch vïng nghiªn cøu cã c¸c ®iÓm quÆng sa kho¸ng titan vµ c¸c kho¸ng vËt kh¸c ( Ilmenit, rutin, zircon, monazit, leucoxen, anataz, brookit) do liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé kh¶o s¸t, ®Æc biÖt lµ C«ng ty Cæ phÇn kho¸ng s¶n Trung ViÖt ®ang khai th¸c. §Æc ®iÓm c¸c th©n quÆng sa kho¸ng chñ yÕu ph©n bè trong c¸c tÝch tô do giã Holocen trung - thîng (mvQ22-3) vµ Holocen thîng (vQ23). Mét sè th©n quÆng quy m« nhá trong c¸t Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 25 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n biÓn hiÖn ®¹i (mQ23). §¸ng chó ý, trong c¸t ®á hÖ tÇng Phan ThiÕt (mbQ12-3pt), mét sè d¹ng thÊu kÝnh ®¬n lÎ ®· ®îc ph¸t hiÖn, víi hµm lîng xÊp xØ chØ tiªu c«ng nghiÖp hiÖn hµnh, nhng ®©y lµ hÖ tÇng cã chiÒu dµy lín. §iÒu ®ã cho thÊy, tiÒm n¨ng sa kho¸ng cña hÖ tÇng nµy rÊt lín, cÇn ®îc ®Çu t ®¸nh gi¸ tiÕp theo. Nh×n chung, c¸c th©n quÆng thêng cã ph¬ng kÐo dµi song song hoÆc gÇn song song víi bê biÓn hiÖn ®¹i (ph¬ng §BTN, hoÆc gÇn ¸ kinh tuyÕn), chiÒu dµi vµi tr¨m mÐt ®Õn hµng km, chiÒu réng tõ vµi chôc ®Õn hµng tr¨m mÐt ®«i khi hµng km. Th©n quÆng thêng uèn lîn theo h×nh th¸i c¸c ®ª ®ôn c¸t chøa chóng. Thµnh phÇn kho¸ng vËt sa kho¸ng nhãm titan: chñ yÕu lµ ilmenit, Ýt rutil, anatas, leucoxen vµ rÊt Ýt brookit. C¸c kho¸ng vËt nhãm nµy chiÕm tû lÖ tõ >75% ®Õn >95% phÇn nÆng trong c¸c mÉu ph©n tÝch. Kho¸ng vËt monazit trong hÇu hÕt c¸c mÉu ®Òu Ýt ®Õn rÊt it. §Æc biÖt hµm lîng zircon kh¸ cao, phæ biÕn trong c¸c mÉu chóng chiÕm 7-20% phÇn nÆng cã Ých, c¸ biÖt cã mÉu > 25%. C¸c kho¸ng vËt quý hiÕm kh¸c nh: corindon, saphyr gÆp 1- vµi h¹t trong mét sè mÉu. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra kh¶o s¸t cña Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé, ®· ph¸t hiÖn va khoanh ®Þnh ®îc mét sè th©n quÆng sa kho¸ng nh sau: +Th©n quÆng sa kho¸ng khu Tõ ThiÖn: QuÆng sa kho¸ng titan ph©n bè trong tÇng trÇm tÝch hçn hîp biÓn giã tuæi Holocen gi÷a - muén (mvQ 22-3) thuéc ®Þa phËn x· An H¶i vµ th«n Tõ ThiÖn x· Phíc Dinh, huyÖn Ninh Phíc, tØnh Ninh ThuËn. C¸c c«ng tr×nh khèng chÕ: KT.1091  KT.1111 ChiÕu dµi th©n quÆng trung b×nh: 4000m ChiÒu réng Trung b×nh: 1561m Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 26 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ChiÒu dµy trung b×nh: 6,3 Hµm lîng kho¸ng vËt nÆng cã Ých: 12,48 kg/m3 Tµi nguyªn dù b¸o: 490.535 tÊn +Th©n quÆng sa kho¸ng khu S¬n H¶i: QuÆng sa kho¸ng titan ph©n bè trong tÇng trÇm tÝch hçn hîp biÓn giã tuæi Holocen gi÷a - muén (mvQ 22-3), thuéc ®Þa phËn vµ th«n S¬n H¶i, x· Phíc Dinh, huyÖn Ninh Phíc, tØnh Ninh ThuËn. T¹o thµnh d¶i hÑp däc theo bê biÓn. ChiÕu dµi th©n quÆng trung b×nh: 1600m ChiÒu réng Trung b×nh: 375m ChiÒu dµy trung b×nh: 7,7 Hµm lîng kho¸ng vËt nÆng cã Ých: 20 kg/m3 Tµi nguyªn dù b¸o: 92.400 tÊn. Ngoµi kho¸ng s¶n sa kho¸ng trong vïng nghiªn cøu cßn cã c¸c kho¸ng s¶n kh¸c nh ®¸ èp l¸t, ®¸ x©y dùng, c¸t x©y dùng... II.6.2- VËt liÖu x©y ®ùng. a- §Æc ®iÓm kho¸ng s¶n ®¸ èp l¸t. Trong vïng nghiªn cøu ®· x¸c ®Þnh ®îc c¸c thÓ ®¸ granitoit mµu xanh trøng s¸o ®Ëm, thuéc pha 2, phøc hÖ §Ìo C¶, ®¹t yªu cÇu lµm ®¸ èp l¸t vµ ®îc thÞ trêng a chuéng. §©y lµ lo¹i granitoit cã mµu s¾c ®Ñp, duy nhÊt cã mÆt ë ®©y, ph©n bè ë d¶i phÝa b¾c ®Ønh nói Chµ Bang (327m), thuéc ®Þa phËn x· Phíc Nam vµ mét sè khèi ë vïng nói Tõ ThiÖn (cao 190m) x· Phíc Dinh huyÖn Ninh phíc. §Ønh nói nhän, ®êng chia níc hÑp vµ kÐo dµi, sên dèc 2530o. Líp phñ thùc vËt tha, ®¸ l¨n ph©n bè chång chÊt trªn ®Ønh vµ vïng tròng khe c¹n. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 27 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n C¸c ®¸ ë ®©y cã mµu s¾c ®Æc trng lµ mµu xanh trøng s¸o ®Ëm ®Õn xanh nh¹t, xanh x¸m tr¾ng lèm ®èm ®en. §¸ cã kiÕn tróc h¹t, tÊm, l¨ng trô nöa tù h×nh vµ cÊu t¹o khèi. Thµnh phÇn kho¸ng vËt gåm: th¹ch anh 2533%, felspat kali 3342%, plagiocla (trung tÝnh, acid) 28  33%, biotit Ýt3%, horblend (xanh ®Ëm, phít vµng) Ýt3%, pyrocen, zircon, apatit, kho¸ng vËt quÆng Ýt h¹t. §¸ cã cÊu t¹o khèi, kiÕn tróc h¹t nöa tù h×nh. KÕt qu¶ ph©n tÝch mét sè mÉu c¬ lý vµ mÉu søc t« ®iÓm cho thÊy: Cêng ®é kh¸ng nÐn tõ 12001900 KG/Cm2, hÖ sè kiªn cè 1229, hÖ sè ho¸ mÒm Km=0,96  0,98. Søc t« ®iÓm trung b×nh, ®é bãng g¬ng ®¹t tõ 77  98%. Cêng ®é phãng x¹ tõ 16  24 R/h, hµm lîng sulfur <1%. §¸ gèc lé theo sên nói, víi diÖn lé tõ vµi chôc ®Õn tr¨m m 2. §¸ cã ®é liÒn khèi tèt, ®¶m b¶o yªu cÇu lµm ®¸ èp l¸t. Trªn bÒ mÆt thêng nøt nÎ vµ phong ho¸ kh«ng ®ång ®Òu. Mét sè vÞ trÝ tËp trung c¸c khèi ®¸ l¨n cã mµu s¾c ®Ñp, cã thÓ lµm ®¸ èp l¸t ®¹t yªu cÇu th¬ng m¹i. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé ®· ®¸nh gi¸ tr÷ lîng ë cÊp C2 vµ tµi nguyªn dù b¸o cÊp P1 ë hai khu: Bµu Ng÷ vµ Tõ ThiÖn nh sau: -Khu Bµu Ng÷: Tr÷ lîng vµ TNDB cÊp C2 + P1 = 4.874.593 3 m. Trong ®ã: CÊp C2 = 524.156 m3; P1 = 4.350.437 m3. -Khu Tõ ThiÖn: Tr÷ lîng vµ TNDB cÊp C2 + P1 = 3.648.134 3 m. Trong ®ã: CÊp C2 = 1.221.118 m3; P1 = 2.738.938 m3. Ngoµi ra trong vïng cßn cã nhiÒu ®iÓm khai th¸c tù do lµm vËt liÖu x©y dùng th«ng thêng víi quy m« nhá lÎ. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 28 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n b- C¸t x©y dùng: §©y lµ vïng phæ biÕn c¸c trÇm tÝch biÓn bë rêi, hiÖn ®¹i. Thµnh phÇn th¹ch häc chñ yÕu lµ c¸t th¹ch anh h¹t nhá, lÉn bét. C¸t cã ®é mµi trßn chän läc tèt. Ngoµi ra cßn cã c¸c ®iÓm tÝch tô c¸t proluvi víi ®é h¹t lín h¬n còng lµ nguån cung cÊp tèt cho vÊn ®Ò x©y dùng ®Þa ph¬ng. Cho nªn vÊn ®Ò c¸t x©y dùng th«ng thêng lµ kh¸ thuËn lîi. Tuy nhiªn ®iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ trong c¸t cßn bÞ nhiÔm c¸c t¹p chÊt nhiÔm muèi lµ vÊn ®Ò cã h¹i cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh lín. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 29 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n PHÇN II THIÕT KÕ PH¦¥NG ¸N Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 30 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Ch¬ng III MôC §ÝCH - NHIÖM Vô Titan lµ kim lo¹i ®îc sö dông réng r·i trªn thÕ giíi trong nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nhau vµ nhu cÇu sö dông kim lo¹i nµy ngµy cµng ®îc gia t¨ng. Hîp kim titan dïng trong c«ng nghiÖp chÕ t¹o m¸y bay, m¸y tù ®éng, c¬ khÝ chÝnh x¸c. Bét mµu dioxyt titan (pigment) ®îc sö dông trong c«ng nghÖ s¬n, c«ng nghiÖp giÊy, c«ng nghiÖp cao su, men sø, mùc in, sîi nh©n t¹o vµ nhiÒu lÜnh vùc kh¸c. XØ titan sö dông ®Ó s¶n xuÊt que hµn. HiÖn nay nhu cÇu quÆng titan trong níc vµ trªn thÕ giíi lµ rÊt lín, ®iÒu ®ã ®· thóc ®Èy mét sè doanh nghiÖp ®Çu t kh¶o s¸t, khai th¸c. V× vËy viÖc ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ c¸c má míi lµ hÕt søc quan träng. Trong thêi gian qua, c«ng nghiÖp khai th¸c kho¸ng s¶n sa kho¸ng titan ven biÓn ®· ®ãng gãp mét phÇn quan träng träng sù ph¸t triÓn kinh tÕ níc nhµ. MÆc dï trong mÊy n¨m gÇn ®©y, ChÝnh phñ ®· cã hµng lo¹t c¸c ®Ò ¸n t×m kiÕm nh»m lµm s¸ng tá tÝnh hÖ thèng trong qu¶n lý tµi nguyªn kho¸ng s¶n. Tuy nhiªn c«ng t¸c ®iÒu tra, ®¸nh gi¸, th¨m dß ë tû lÖ lín vÉn cßn thiÕu, cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c quy ho¹ch vµ khai th¸c kho¸ng s¶n ven biÓn th× c«ng t¸c ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ sa kho¸ng titan ven biÓn hiÖn t¹i vÉn lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt vµ quan träng. Trªn c¬ së tµi liÖu thu thËp ®îc trong thêi gian thùc tËp t¹i Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé, bé m«n T×m kiÕm - Th¨m Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 31 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n dß ®· giao cho t«i thiÕt kÕ ph¬ng ¸n: “T×m kiÕm, ®¸nh gi¸ titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn”. Môc ®Ých: §¸nh gi¸ triÓn väng c«ng nghiÖp quÆng titan sa kho¸ng khu Tõ ThiÖn trªn diÖn tÝch 10,3 km 2, x¸c ®Þnh cÊu tróc ®Þa chÊt, ph¸t hiÖn vµ khoanh nèi c¸c tÇng s¶n phÈm, c¸c líp trÇm tÝch chøa quÆng. Môc tiªu tµi nguyªn tr÷ lîng ph¬ng ¸n ®Ò ra: §¸nh gi¸ c¸c th©n quÆng sa kho¸ng, x¸c ®Þnh quy m«, nghiªn cøu chÊt lîng quÆng, x¸c ®Þnh tr÷ lîng vµ tµi nguyªn dù b¸o quÆng titan sa kho¸ng ven biÓn cÊp 333. §Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn cÇn gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô sau: 1- Nghiªn cøu lµm s¸ng tá cÊu tróc ®Þa chÊt, ®Æc ®iÓm tÇng s¶n phÈm vµ c¸c th©n quÆng. 2- Nghiªn cøu lµm s¸ng tá cÊu tróc, h×nh th¸i, kÝch thíc th©n quÆng vµ ®Æc ®iÓm ph©n bè quÆng sa kho¸ng titan trong c¸c tÇng trÇm tÝch chøa quÆng. 3- X¸c ®Þnh tiÒn ®Ò, dÊu hiÖu t×m kiÕm quÆng sa kho¸ng trong khu vùc. 4- Nghiªn cøu thµnh phÇn vËt chÊt quÆng, ®¸nh gi¸ c¸c thµnh phÇn cã lîi vµ cã h¹i trong quÆng. 5- Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt thñy v¨n - ®Þa chÊt c«ng tr×nh (§CTV- §CCT), s¬ bé x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn khai th¸c má. §Ó gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô trªn, chóng t«i ¸p dông mét sè d¹ng ph¬ng ph¸p c«ng t¸c sau: - §o vÏ s¬ ®å ®Þa chÊt tû lÖ 1:5000 trªn diÖn tÝch 10,3km2 cã quan s¸t x¹. - C«ng t¸c tr¾c ®Þa. - C«ng t¸c ®Þa vËt lý. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 32 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - Thi c«ng c«ng tr×nh khoan. - LÊy, gia c«ng vµ ph©n tÝch c¸c lo¹i mÉu. - C«ng t¸c §CTV - §CCT. - C«ng t¸c phô trî. §Ó hoµn thµnh c¸c c«ng t¸c trªn, chóng t«i dù kiÕn thµnh lËp mét tæ thi c«ng ph¬ng ¸n gåm 35 ngêi, trùc thuéc Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé, díi sù chØ ®¹o cña chñ nhiÖm ®Ò ¸n kiªm ®éi trëng. Thêi gian thùc hiÖn dù kiÕn tõ th¸ng 7 n¨m 2008 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2009. Tæng chi phÝ dù kiÕn lµ: Ch¬ng IV §ÆC §IÓM §ÞA CHÊT KHU Tõ THIÖN IV.1- §ÆC §IÓM §ÞA Lý Tù NHI£N. IV.1.1- VÞ trÝ ®Þa lý. DiÖn tÝch ph©n bè quÆng titan khu Tõ ThiÖn thuéc x· Phíc Dinh, phÝa b¾c thuéc x· An H¶i, huyÖn Ninh Phíc, tØnh Ninh ThuËn. C¸ch ng· ba gi÷a Quèc lé 1A vµ tØnh lé 407 (nam thÞ x· Phan Rang- Th¸p Chµm 12km) theo híng tØnh lé 407 xuèng biÓn kho¶ng 18 km ®Õn trung t©m vïng c«ng t¸c. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 33 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n DiÖn tÝch nghiªn cøu 10,3 Km2, ®îc giíi h¹n bëi to¹ ®é ®Þa lý: 11o 28' 14" 108o 59' 9" 11o 30' 31" vÜ ®é B¾c (N) 109o 0' 28" kinh ®é §«ng (E) IV.1.2- §Æc ®iÓm ®Þa h×nh. §Þa h×nh vïng nghiªn cøu hoµn toµn lµ nh÷ng ®åi c¸t, ®ôn c¸t, ®ª c¸t nhÊp nh«, cã ®é cao nhá (trªn díi 100m), nghiªng dÇn ra phÝa biÓn. Sên ®ãn giã thêng tho¶i, sên khuÊt giã dèc h¬n (cã khi ®Õn 30-40o). PhÝa T©y vïng, ph©n bè trÇm tÝch cña hÖ tÇng Phan ThiÕt ®Þa h×nh t¬ng ®èi b»ng ph¼ng. Nh×n chung lµ thuËn lîi cho c«ng t¸c kh¶o s¸t ®iÒu tra ®Þa chÊt. IV.1.2- §Æc ®iÓm m¹ng s«ng, su«i. M¹ng s«ng suèi trong vïng kÐm ph¸t triÓn, ®©y lµ ®Þa h×nh cån c¸t, ®ôn c¸t kh¶ n¨ng thÊm tho¸t níc tèt, cho nªn chØ cã c¸c khe tròng nhá, chØ cã níc vÒ mïa ma vµ tån t¹i c¸c dßng ch¶y t¹m thêi. IV.1.3- §Æc ®iÓm th¶m thùc vËt. Th¶m thùc vËt trong vïng kÐm ph¸t triÓn, chØ lµ nh÷ng bôi c©y cá thÊp vµ mét sè c©y nguyªn liÖu giÊy míi trång. IV.1.4- §iÒu kiÖn giao th«ng. §iÒu kiÖn giao th«ng cña khu Tõ ThiÖn cã tØnh lé 407, mÆc dï kh«ng cã ph¬ng tiÖn giao th«ng c«ng céng. HÖ thèng ®êng liªn th«n lµ c¸c con ®êng ®Êt, ®êng mßn trªn c¸t. Kh«ng cã ®êng s¾t, ®êng thuû chØ lµ m«i trêng cho nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n víi quy m« nhá. IV.1.5- §Æc ®iÓm kinh tÕ nh©n v¨n. Trong vïng ®¹i ®a sè d©n téc Kinh ngoµi ra cßn cã Ýt d©n téc Hoa vµ d©n téc Ch¨m cïng sinh sèng. N«ng nghiÖp, ng Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 34 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n nghiÖp t¬ng ®èi ph¸t triÓn. Giao lu bu«n b¸n t¬ng ®èi thuËn tiÖn. IV.2- S¬ lîc lÞch sö nghiªn cøu ®Þa chÊt khu Tõ ThiÖn . LÞch sö nghiªn cøu ®Þa chÊt vïng thiÕt kÕ, g¾n liÒn víi lÞc sö nghiªn cøu ®Þa chÊt cña toµn vïng vµ cïng theo hai giai ®o¹n nh sau: IV.2.1- Tríc n¨m 1975. Tríc ngµy MiÒn Nam gi¶i phãng theo thø tù thêi gian, s¬ bé cã vµi c«ng tr×nh nghiªn cøu sau ®©y: - N¨m 1928 - 1932, E. Saurin nghiªn cøu vµ tæng hîp tµi liÖu ®Ó thµnh lËp tê b¶n ®å ®Þa chÊt Nha Trang (E- 48) tû lÖ 1:500.000. Trong ®ã «ng ®· chia c¸c trÇm tÝch hÖ Thø t thµnh hai thèng Pleistocen (§Ö Tø cò) vµ Holocen (§Ö Tø míi) - N¨m 1957 - 1971, NguyÔn H÷u Khæ, N«ng V¨n BÐ (§¹i häc Hãa häc Sµi Gßn cò) s¬ bé kh¶o s¸t c¸t tr¾ng ven biÓn tõ Phíc Tuy ®Õn Ba Ngßi íc lîng kho¶ng 2.500.000 tÊn. N¨m 1975, NguyÔn TÊn Thi vµ Ph¹m TuyÕt Nhung cã “Phóc tr×nh kh¶o s¸t s¬ khëi c¸t ®en t¹i bê biÓn ViÖt Nam” C¸c t¸c gi¶ ®· tæng hîp tµi liÖu, lËp b¶ng thèng kª hµm lîng kho¸ng vËt nÆng cña 13 vïng ven biÓn trªn l·nh thæ MiÒn Nam, ViÖt Nam. IV.2.2- Giai ®o¹n sau n¨m 1975 -N¨m 1991 Hå Träng Ký ®oµn ®Þa chÊt ViÖt TiÖp ®· cã b¸o c¸o ®o vÏ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÊt kho¸ng s¶n nhãm tê Cam Ranh - Phan Rang - N¨m 1995, tËp thÓ c¸c nhµ ®Þa chÊt Liªn ®oµn B¶n ®å §Þa chÊt 6 hoµn thµnh c«ng tr×nh ®o vÏ ®Þa chÊt tû lÖ 1:200.000. C«ng tr×nh nµy ®· xÕp c¸c thµnh t¹o bë rêi ven biÓn Nam Trung Bé thuéc trÇm tÝch §Ö Tø vµ ®· s¬ bé ph©n chia theo nguån gèc trÇm tÝch vµ ph©n chia ®Õn bËc. §Æc Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 35 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n biÖt c«ng tr×nh nµy còng chØ ra nhiÒu tô kho¸ng ven biÓn ®Þnh híng cho c«ng t¸c t×m kiÕm tiÕp theo. N¨m 2004 (tõ th¸ng 8 ®Õn th¸ng 9), §éi kh¶o s¸t Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé dùa trªn kÕt qu¶ tæng hîp c¸c tµi liÖu ®· cã tiÕn hµnh kh¶o s¸t thùc ®Þa 8 vïng: §Çm M«n (Kh¸nh Hoµ), An H¶i (Ninh ThuËn), Tuy Phong, B¾c Phan ThiÕt, Nam Phan ThiÕt, T©n Th¾ng (B×nh ThuËn), Hå Trµm, Long H¶i (Bµ RÞa- Vòng Tµu). §éi ®· tiÕn hµnh 300 mÐt khoan tay, ph©n tÝch 97 mÉu träng sa c¬ b¶n, 16 mÉu träng sa toµn diÖn. C¸c t¸c gi¶ bíc ®Çu nhËn ®Þnh c¸c ph©n vÞ §Ö Tø cã kh¶ n¨ng chøa sa kho¸ng ilmenit, zircon... Thuéc c¸c tÝch tô: trÇm tÝch biÓn tíng bar c¸t hÖ tÇng Phan ThiÕt (m bQ12-3pt), tÝch tô trÇm tÝch nguån gèc hçn hîp biÓn - giã Holocen trung- thîng, Holocen thîng: (mvQ22-3, vQ23). IV.3- §Æc ®iÓm ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n. IV.3.1- §Æc ®iÓm ®Þa chÊt. IV.3.1.1- §Þa tÇng. Tham gia vµo cÊu tróc ®Þa chÊt khu Tõ ThiÖn cã c¸c ph©n vÞ sau: TrÇm tÝch biÓn tíng bar c¸t hÖ tÇng Phan ThiÕt (mbq12-3pt), trÇm tÝch hçn hîp nguån gèc biÓn - giã (mvQ 22-3), c¸c trÇm tÝch biÓn hiÖn ®¹i holocen (mQ 23). Díi ®©y lµ ®Æc ®iÓm c¸c thµnh t¹o trÇm tÝch tham gia vµo cÊu tróc khu nghiªn cøu: - HÖ tÇng Phan ThiÕt (mbQ12-3pt): ph©n bè ë r×a t©y vïng thiÕt kÕ vµ ë phÇn t¬ng ®èi cao cña ®Þa h×nh ®ång b»ng víi nh÷ng ®åi c¸t, ®éng c¸t chiÕm diÖn tÝch khiªm tèn trong khu nghiªn cøu. Phñ bÊt chØnh hîp lªn hÖ tÇng Mé Th¸p (mN2-Q1mt) vµ thµnh t¹o granitoid phøc hÖ §Ìo C¶ (G/K 2®c), bÞ c¸c thµnh t¹o holocen phñ lªn. Thµnh phÇn: c¸t th¹ch anh h¹t nhá chiÕm 70-95%; sÐt chiÕm tû lÖ phæ biÕn tõ 5- 16% vµ cã xu thÕ t¨ng dÇn theo chiÒu s©u (c¸ biÖt mét sè mÉu tû lÖ sÐt lªn ®Õn 45%). Mµu s¾c thay ®æi: ®á nh¹t, ®á sÉm, ®á t¬i. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 36 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n §é h¹t t¬ng ®èi ®ång ®Òu. Møc ®é g¾n kÕt t¬ng ®èi chÆt cã chøa ilmenit. ChiÒu dµy vµi chôc mÐt ®Õn h¬n 47 mÐt. Tuy nhiªn cho ®Õn nay cha cã c«ng tr×nh nghiªn cøu s©u nµo khèng chÕ hÕt chiÒu dµy cña hÖ tÇng nµy. + TrÇm tÝch hçn hîp biÓn - giã (mvQ 22-3): §©y lµ lo¹i h×nh trÇm tÝch chñ yÕu trong khu Tõ ThiÖn, t¹o thµnh d¶i kÐo dµi theo ph¬ng gÇn b¾c nam, xuyªn suèt khu thiÕt kÕ. Lµ ®èi tîng nghiªn cøu chÝnh trong viÖc t×m liÕm ®¸nh gi¸ quÆng sa kho¸ng titan trong vïng. Thµnh phÇn th¹ch häc bao gåm c¸t th¹ch anh h¹t nhá ®Õn trung th« mµu x¸m vµng, xen lÉn ®á hång cã chøa ilmenit víi hµm lîng kh¸ cao. §©y lµ tÇng chøa s¶n phÈm chÝnh. ChiÒu dµy tõ 5  30 m. + TrÇm tÝch biÓn (mQ23): Ph©n bè thµnh c¸c d¶i kÐo dµi däc theo r×a ®«ng b¾c vïng nghiªn cøu, t¹o thµnh d¹ng ®Þa h×nh kh¸ b»ng ph¼ng tho¶i dÇn ra biÓn. Thµnh phÇn c¸t h¹t nhá ®Õn trung x¸m vµng, xen lÉn vá sß èc. Trong ®ã rÊt nghÌo kho¸ng vËt quÆng ilmenit, chiÒu dµy kho¶ng 5 40m. IV.3.1.2- §Þa m¹o. §Þa h×nh vïng nghiªn cøu mang ®Æc thï cña ®Þa h×nh miÒn tÝch tô ven biÓn víi c¸c thµnh t¹o trÇm tÝch bë rêi hiÖn ®¹i, ®ång thêi lµ ®èi tîng t×m kiÕm, ®¸nh gi¸ quÆng sa kho¸ng titan ven biÓn. - BÒ mÆt tÝch tô nguån gèc biÓn tíng bar c¸t tuæi Pleistocen gi÷a - muén: T¹o ra d¹ng ®Þa h×nh ®ång b»ng, bar c¸t ph©n bè ë ®é cao trªn díi 100m, c¸ch bê biÓn hiÖn ®¹i tõ vµi tr¨m mÐt ®Õn hµng km. Chóng cã bÒ mÆt xu thÕ nghiªng tho¶i dÇn ra biÓn ®é dèc 5 -150. - BÒ mÆt TÝch tô nguån gèc hçn hîp biÓn- giã, tuæi Holocen gi÷a- muén: Ph©n bè ë ®é cao tuyÖt ®èi tõ vµi mÐt ®Õn hµng chôc mÐt. Chóng t¹o nªn c¸c ®ª, ®ôn c¸t nhÊp nh«, kÐo dµi kh«ng liªn tôc vµ cã híng theo ®êng bê. C¸c ®ª, ®ôn Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 37 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n c¸t thêng cã sên ®ãn giã (®«ng nam) tho¶i vµ sên khuÊt giã dèc (t©y nam), ®é dèc sên cã khi ®Õn 600. - BÒ mÆt tÝch tô nguån gèc biÓn tuæi holocen muén ®Õn nay: tÝch tô nµy chiÕm diÖn tÝch nhá, chóng t¹o thµnh c¸c d¶i hÑp kÐo dµi song song víi bê biÓn hiÖn ®¹i vµ ph©n bè ë phÇn ®«ng b¾c vïng. §é cao ph©n bè tõ 0m ®Õn vµi chôc mÐt, chiÒu réng vµi chôc mÐt ®Õn h¬n 100m, bÒ mÆt tÝch tô tho¶i dÇn ra biÓn. IV.3.1.3- §Æc ®iÓm ®Þa chÊt thuû v¨n. Níc trong diÖn tÝch nghiªn cøu gåm c¸c thµnh t¹o chøa níc sau: + Níc mÆt: gåm c¸c dßng ch¶y tõ c¸c khe tròng vÒ mïa ma, vÒ mïa kh« gÇn nh lµ kh«ng cã níc ch¶y. + Níc díi ®Êt: §©y lµ nguån níc trong c¸c thµnh t¹o trÇm tÝch bë rêi hÖ §Ö Tø, lµ nguån níc cung cÊp chñ yÕu cho mäi sinh ho¹t trong vïng. Níc trong tÇng nµy thêng lµ lo¹i níc lî, níc trong, vÞ h¬i mÆn. Mét sè n¬i níc bÞ nhiÔm hydrocit s¾t dÔ t¹o thµnh kÕt tña cã mµu vµng. Níc cã d¹ng bicabonat natri, tæng ®é kho¸ng ho¸ tõ 0,51 mg/l. Nguån cung cÊp níc cho phøc hÖ nµy lµ níc ma, níc mÆt. IV.3.2- §Æc ®iÓm kho¸ng s¶n. a-§Æc ®iÓm quÆng sa kho¸ng. Qua kÕt qu¶ nghiªn cøu ®¸nh gi¸ sa kho¸ng ven biÓn cho ta thÊy r»ng: C¸c th©n quÆng sa kho¸ng chñ yÕu ph©n bè tÇng trªn mÆt cã n¬i ®Õn >12m, trong c¸c tÝch tô nguån gèc hçn hîp biÓn-giã tuæi Holocen gi÷a- muén(mvQ 22-3). Mét sè th©n quÆng quy m« kh«ng lín trong c¸t biÓn hiÖn ®¹i (mQ 23). C¸c ®iÓm quÆng trong khu nghiªn cøu thuéc lo¹i quÆng sa kho¸ng tæng hîp, thµnh phÇn kho¸ng vËt chÝnh gåm: Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 38 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Ilmenit, zircon, rutin, monazit h¹t nhá mÞn. §©y lµ c¬ së ®Þnh híng cho c«ng t¸c lÊy, gia c«ng, ph©n tÝch c¸c lo¹i mÉu. Thµnh phÇn kho¸ng vËt sa kho¸ng nhãm titan: chñ yÕu lµ ilmenit, Ýt rutil, anatas, leucoxen vµ rÊt Ýt brookit. C¸c kho¸ng vËt nhãm nµy chiÕm tû lÖ tõ >75% ®Õn >95% phÇn nÆng trong c¸c mÉu ph©n tÝch. Kho¸ng vËt monazit trong hÇu hÕt c¸c mÉu ®Òu Ýt ®Õn rÊt it. §Æc biÖt hµm lîng zircon kh¸ cao, phæ biÕn trong c¸c mÉu chóng chiÕm 7-20% phÇn nÆng cã Ých, c¸ biÖt cã mÉu > 25%. C¸c kho¸ng vËt quý hiÕm kh¸c nh: corindon, saphyr gÆp 1- vµi h¹t trong mét sè mÉu. b- C¬ chÕ thµnh t¹o quÆng sa kho¸ng; Qu¸ tr×nh phong hãa vËt lý vµ hãa häc gi¶i phãng c¸c kho¸ng vËt nh th¹ch anh, nhãm disten, tuamalin, Ilmenit, zircon, rutin, monazit... lµ nh÷ng kho¸ng vËt bÒn v÷ng trong ®iÒu kiÖn ngo¹i sinh. Tæ hîp nµy ®îc qu¸ tr×nh röa lòa, vËn chuyÓn bëi c¸c dßng níc vËn chuyÓn dÇn ra biÓn, díi t¸c dông ph©n dÞ träng lùc vµ tÝch tô dÇn t¹o thµnh c¸c ®iÎm quÆng sa kho¸ng trong ®íi bê. c- Quy luËt ph©n bè c¸c kho¸ng vËt quÆng: C¸c kho¸ng vËt quÆng chØ tËp trung thµnh má ë nh÷ng vÞ trÝ ®Þa h×nh ®Þa m¹o thuËn lîi, qu¸ tr×nh ph©n dÞ träng lùc, kÕt hîp víi c¸c dßng h¶i lu ven bê ch¶y theo híng ®«ng b¾c- t©y nam, cïng víi sãng vç bê vËn chuyÓn c¸c kho¸ng vËt quÆng theo kiÓu l¬ löng hoÆc nh¶y cãc, c¸c kho¸ng vËt nhá, nhÑ h¬n ®îc ®a ®i xa h¬n vµ tËp trung l¹i ë phÇn phÝa nam c¸c cöa s«ng, cµng xa hµm lîng cµng gi¶m dÇn. Khu thiÕt kÕ n»m ë phÝa nam cöa s«ng C¸i, cã c¸c d¶i nói nh« s¸t ra biÓn n»m ë phÝa nam, lµ n¬i thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tÝch tô quÆng sa kho¸ng IV.3.3- TIÒN §Ò Vµ DÊU HIÖU T×M KIÕM. A-TiÒn ®Ò t×m kiÕm: Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 39 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Dùa vµo nguån gèc thµnh t¹o, ®Æc ®iÓm vµ cÊu tróc quÆng, cã thÓ x¸c ®Þnh c¸c tiÒn ®Ò t×m kiÕm quÆng titan sa kho¸ng khu Tõ ThiÖn nh sau: TiÒn ®Ò ®Þa tÇng: Theo c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu hiÖn cã cho thÊy, trong trÇm tÝch bë rêi hÖ §Ö Tø, nguån gèc thµnh t¹o do giã cã chøa kh¸ giµu c¸c kho¸ng vËt sa kho¸ng thuéc nhãm titan ( Inmenit, Rutin, leucoxen, anatas...). §©y lµ c¸c kho¸ng vËt bÒn v÷ng trong ®iÒu kiÖn ngo¹i sinh, ®îc ph©n huû tõ c¸c ®¸ cã tríc. Chóng ®îc c¸c dßng níc, giã vËn chuyÓn, sµng läc vµ tÝch ®äng tËp trung l¹i trong nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi, thµnh c¸c th©n kho¸ng däc theo bê biÓn hiÖn ®¹i, cã gi¸ trÞ c«ng nghiÖp. TiÒn ®Ò cÊu tróc: C¸c trÇm tÝch cã chøa sa kho¸ng titan ph©n bè trong nh÷ng miÒn, ®íi bê tÝch tô. §©y lµ ®iÒu kiÖn kh¸ phï hîp víi ®Æc ®iÓm bê biÓn khu vùc Ninh ThuËn mµ ®Æc biÖt lµ khu Tõ ThiÖn, n»m ë bê nam cöa s«ng C¸i kÕt hîp víi dßng ch¶y ven bê cña h¶i lu BiÓn §«ng ch¶y theo híng ®«ng b¾c - t©y nam. §©y lµ tiÒn ®Ò kh¸ quan träng cho viÖc t×m kiÕm titan sa kho¸ng ven biÓn mµ cô thÓ lµ khu vùc Tõ ThiÖn, Ninh ThuËn. TiÒn ®Ò ®Þa m¹o: §Þa h×nh thµnh t¹o do giã thêng t¹o nªn c¸c ®åi c¸t, ®ª c¸t, ®ôn c¸t ch¹y däc theo bê biÓn vµ vu«ng gãc víi híng ho¹t ®éng cña giã. §é cao trung b×nh thêng tõ 570m. Lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh l¾ng ®äng vËt liÖu nÆng t¹i ®u«i c¸c cån c¸t, ®ôn c¸t. B- DÊu hiÖu t×m kiÕm: Dùa vµo nguån gèc thµnh t¹o quÆng còng nh thµnh phÇn kho¸ng vËt quÆng, cã thÓ x¸c ®Þnh c¸c dÊu hiÖu t×m kiÕm quÆng titan sa kho¸ng khu Tõ ThiÖn nh sau: DÊu hiÖu lé quÆng: Lµ dÊu hiÖu trùc tiÕp x¸c ®Þnh sù cã mÆt cña th©n quÆng, trong ®ã dùa vµo thµnh phÇn, mµu s¾c Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 40 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n cña c¸c kho¸ng vËt cã trong c¸t ®Î x¸c ®Þnh s¬ bé sù tån t¹i cña quÆng titan sa kho¸ng. DÊu hiÖu ®Þa vËt lý: Trong nhãm kho¸ng vËt titan sa kho¸ng cã zircon vµ monazit lµ hai kho¸ng vËt cã chøa hafini, thori vµ urani lµ nh÷ng kho¸ng vËt cã tÝnh phãng x¹, v× vËy dùa vµo trêng bøc x¹ cao cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸n tiÕp kho¸ng vËt nhãm sa kho¸ng titan tån t¹i víi ®é s©u kh«ng lín l¾m. C¸c c«ng tr×nh ®· cã: §ã lµ hµng lo¹t c¸c lç khoan tay mµ Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé ®· thi c«ng vµ lÊy mÉu trong giai ®o¹n ®iÒu tra tû lÖ 1:25000. §©y lµ nguån tµi liÖu c¬ së gióp cho viÖc thiÕt kÕ ph¬ng ¸n. Thªm vµo ®ã lµ c¸c c«ng tr×nh d©n dông nh c¸c bê ®Çm nu«i t«m, ao hå cña d©n trong vïng. Ch¬ng V C¸C PH¦¥NG PH¸P - Kü THUËT ¸P DôNG Vµ KHèI L¦¥NG C¤NG T¸C V.1- C¬ së khoa häc lùa chän ph¬ng ph¸p t×m kiÕm. Vïng t×m kiÕm n»m träng trªn d¶i b·i c¸t ven biÓn nªn cã ®Þa h×nh t¬ng ®èi thÊp, tho¶i dÇn ra biÓn, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c t×m kiÕm vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh. QuÆng titan sa kho¸ng n»m trong c¸c trÇm tÝch bë rêi hÖ §Ö Tø, cã nguån gèc hçn hîp biÓn-giã t¹o thµnh, ph©n bè tõ trªn bÒ mÆt, cã trêng phãng x¹ cao, kh¸c h¼n víi c¸t kh«ng chøa quÆng. Thµnh phÇn kho¸ng vËt gåm: Ilmenit, zircon, rutin, monzit, lecoxen, anataz.. n»m däc bê biÓn cã ®iÒu kiÖn tÝch tô thuËn lîi Dùa vµo c¸c ®Æc ®iÓm trªn vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ cña c¸c ph¬ng ph¸p ®· ¸p dông trong c¸c giai ®o¹n tríc, ë ®©y chóng t«i lùa chän tæ hîp c¸c ph¬ng ph¸p sau: - §o vÏ lËp s¬ ®å ®Þa chÊt tû lÖ 1:5000 trªn toµn diÖn tÝch 10,3 km2. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 41 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - Ph¬ng ph¸p ®Þa vËt lý: §o x¹ mÆt ®Êt. - C«ng t¸c khoan. - LÊy, gia c«ng, ph©n tÝch c¸c lo¹i mÉu. - C«ng t¸c tr¾c ®Þa. - C«ng t¸c §CTV-§CCT -C¸c c«ng t¸c phô trî. V.2- Ph¬ng ph¸p vµ khèi lîng ®· tiÕn hµnh cña giai ®o¹n tríc. Khu vùc t×m kiÕm n»m hoµn toµn trong khu vùc nghiªn cøu ®Þa chÊt vïng, ë ®©y ®· ®îc Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé kh¶o s¸t t×m kiÕm tû mû ë tû lÖ 1:25.000, ®· lÊy vµ ph©n tÝch mét sè mÉu lâi khoan tay cã kÕt qu¶ nh sau: KÕt qu¶ ph©n tÝch mét sè mÉu lâi khoan khu Tõ ThiÖn (Theo tµi liÖu cña Liªn ®oµn §Þa chÊt TTBé) STT Sè hiÖu mÉu VÞ trÝ lÊy mÉu, nguån gèc trÇm tÝch 1 KT.108 1 2 B¶ng sè: 1 Hµm lîng (Kg/m3) Nhãm titan Zirco n Monaz it Th«n An H¶i, biÓn giã 12 1,5 R.Ýt KT.107 8 “ 15,2 1,9 R.Ýt 3 KT.101 6 “ 11,2 1,4 R.Ýt 4 KT.103 4 “ 11 1,6 R.Ýt Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 42 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n 5 KT.101 2 “ 8,5 0,6 R.Ýt 6 KT.107 3 Th«n An H¶i, biÓn 0,9 Ýt R.Ýt 7 KT.107 2 “ 0,8 Ýt R.Ýt 8 KT.102 7 “ 1,28 0,35 R.Ýt 9 KT.102 1 Th«n Tõ ThiÖn, HÖ tÇng Phan ThiÕt 7,2 1,0 R.Ýt 10 KT.108 3 Th«n Tõ ThiÖn, hÖ tÇng Phan ThiÕt 6,4 1,5 R.Ýt V.3- ph¬ng ph¸p vµ khèi lîng tiÕn hµnh. V.3.1- C¬ së lùa chän m¹ng líi t×m kiÕm. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt kho¸ng s¶n vïng nghiªn cøu cho thÊy, ®èi tîng kho¸ng s¶n ®iÒu tra cña ®Ò ¸n lµ quÆng titan sa kho¸ng, chñ yÕu n»m trong tÇng trÇm tÝch nguån gèc biÓn - giã, tuæi Holocen gi÷a- muén (mvQ22-3) víi hµm lîng cao, ®¹t yªu cÇu c«ng nghiÖp. §èi víi c¸c tÝch tô trÇm tÝch Holocen muén, nguån gèc biÓn hiÖn ®¹i vµ hÖ tÇng Phan ThiÕt, hµm lîng kho¸ng vËt quÆng lµ rÊt nghÌo, nªn kh«ng thiÕt kÕ m¹ng líi kh¶o s¸t vµo ®©y. Th©n quÆng d¹ng tËp hîp c¸c líp, thÊu kÝnh máng n»m ngang, xen kÏ lÉn nhau víi c¸c líp c¸t. Th©n quÆng kÐo dµi trän khu thiÕt kÕ t×m kiÕm ®¸nh gi¸. TuyÕn trôc TT theo ph¬ng B¾c nam. TuyÕn ngang bè trÝ vu«ng gãc tuyÕn trôc Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 43 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n M¹ng líi tuyÕn: 400 x 40 m. Ngoµi ra cßn bè trÝ mét sè tuyÕn lé tr×nh tù do theo kho¶ng c¸ch 100  200m. Dù kiÕn tµi nguyªn cÊp 333 trªn toµn diÖn tÝch thiÕt kÕ. V.3.2- Ph¬ng ph¸p vµ khèi lîng tiÕn hµnh. a- C«ng t¸c ®o vÏ lËp s¬ ®å ®Þa chÊt tû lÖ 1:5.000. - C«ng t¸c ®o vÏ lËp s¬ ®å ®Þa chÊt lµ ph¬ng ph¸p t×m kiÕm tæng hîp, cã nhiÖm vô nghiªn cøu lµm s¸ng tá cÊu tróc ®Þa chÊt, khoanh ®Þnh ranh giíi c¸c ph©n vÞ ®Þa tÇng, ranh giíi c¸c th©n quÆng c«ng nghiÖp, lµm râ quy m«, chÊt lîng, ®Æc ®iÓm ph©n bè c¸c th©n quÆng. -§Ó ®¹t ®íc c¸c yªu cÇu trªn chóng t«i dù kiÕn tiÕn hµnh mét sè ph¬ng ph¸p nh sau: Lé tr×nh ®Þa chÊt theo m¹ng líi tuyÕn ®îc x¸c ®Þnh tríc b»ng m¸y tr¾c ®Þa, ®Þa bµn, thíc d©y. Víi kho¶ng c¸ch ®iÓm kh¶o s¸t trªn tuyÕn lµ 100m, cã kÕ thõa c¸c tuyÕn trong giai ®o¹n tríc. Trªn tuyÕn ®îc quan s¸t m« t¶ liªn tôc vµ ghi chÐp cÈn thËn vµo sæ nhËt kÝ . T¹i c¸c ®iÓm kh¶o s¸t tiÕn hµnh lÊy mÉu theo ®óng quy tr×nh qui ph¹m hiÖn hµnh. Ngoµi ra cßn tiÕn hµnh mét sè lé tr×nh tù do nh»m bæ sung vµ kiÓm chøng ®èi víi m¹ng líi tuyÕn. C¸c ®iÓm kh¶o s¸t trªn tuyÕn lé tr×nh cã thÓ tha h¬n tïy thuéc t×nh h×nh ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt DiÖn tÝch ®o vÏ tû lÖ 1:5000: 10,3 km2. V.3.2.1-C«ng t¸c tr¾c ®Þa: A- NhiÖm vô, yªu cÇu: NhiÖm vô c«ng t¸c tr¾c ®Þa phôc vô ®iÒu tra ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng quÆng titan sa kho¸ng khu Tõ ThiÖn gåm: Thµnh lËp líi khèng chÕ mÆt ph¼ng, ®é cao; ®o ®êng sên kinh vÜ; ®Þnh tuyÕn trôc, tuyÕn ngang phôc vô ®o ®Þa vËt lý; ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:5000; ®o c«ng tr×nh vµo b¶n ®å. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 44 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n TÊt c¶ c¸c h¹ng môc c«ng viÖc cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa vÒ yªu cÇu kü thuËt ®Òu tu©n thñ theo quy ®Þnh, quy ph¹m hiÖn hµnh. B- Khèi lîng tiÕn hµnh: - Thµnh lËp líi khèng chÕ mÆt ph¼ng vµ ®é cao + Thµnh lËp líi gi¶i tÝch 1: §èi víi c¸c khu cã diÖn tÝch hÑp hoÆc t¬ng ®èi ®¼ng thíc bè trÝ 2 ®iÓm ®o GPS th«ng nhau, c¸c khu cã d¹ng kÐo dµi, phøc t¹p bè trÝ 3 ®iÓm. Khu Tõ ThiÖn cã d¹ng kÐo dµi nªn bè trÝ 3 ®iÓm. + LËp líi ®a gi¸c 2: Trªn diÖn tÝch khu ®¸nh gi¸ ®· ®îc chän, khèi lîng líi ®a gi¸c ®Ò nghÞ ®îc thùc hiÖn lµ 15 km. + §o ®êng sên kinh vÜ gi¸n tiÕp: ®êng sên kinh vÜ cã ®å h×nh d¹ng khÐp kÝn, nh»m môc ®Ých t¨ng dµy c¸c ®iÓm ®øng m¸y ®Ó ®o chi tiÕt ®Þa h×nh, ®ång thêi lµm c¬ së cho viÖc ®a c«ng tr×nh tõ thùc tÕ vµo b¶n ®å vµ ngîc l¹i. Khèi lîng 10 km. - Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:5.000: Trªn khu ®· chän tiÕn hµnh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:5.000, víi kho¶ng cao ®Òu lµ 2m. Khèi lîng 10,3 km2 . - §Þnh tuyÕn t×m kiÕm: TuyÕn trôc ®îc x¸c ®Þnh b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö TC.605, trªn tuyÕn trôc t¹i vÞ trÝ më tuyÕn ngang ®îc ®æ mèc xi m¨ng, trªn mÆt mèc ghi sè hiÖu tuyÕn theo quy íc. TuyÕn ngang chñ yÕu c¾t vu«ng gãc víi tuyÕn trôc, trong trêng hîp th©n quÆng uèn cong cã thÓ bè trÝ tuyÕn ngang d¹ng nan qu¹t. Kho¶ng c¸ch cäc chÝnh 40m, cäc phô 20m. Khèi lîng: 23,6 km - §o täa ®é c«ng tr×nh: §o c«ng tr×nh chñ yÕu (lç khoan, hÖ thèng tuyÕn) ra thùc ®Þa, ®o c«ng tr×nh chñ yÕu vµo b¶n ®å. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 45 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n LËp mÆt c¾t ®Þa h×nh tû lÖ 1:5000: Khèi lîng dù kiÕn19,613 km. V.3.2.2- C«ng t¸c ®Þa vËt lý. NhiÖm vô: Hç trî x¸c ®Þnh diÖn tÝch ph©n bè tÇng trÇm tÝch chøa quÆng titan sa kho¸ng cïng c¸c kho¸ng vËt cã Ých kh¸c. §ång thêi x¸c ®Þnh ®é s©u tån t¹i tÇng lãt ®¸y. Khoanh ®Þnh c¸c dÞ thêng liªn quan ®Õn th©n quÆng. §Þnh híng cho viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh s©u, gãp phÇn x¸c ®Þnh ranh giíi ®Þa chÊt. A- C¬ së ®Þa chÊt ®Þa vËt lý: Chóng ta ®· biÕt r»ng c¸c kho¸ng vËt sa kho¸ng ven biÓn lµ d¹ng tæng hîp, ngoµi kho¸ng vËt ilmenit chñ ®¹o cßn cã mét sè kho¸ng vËt kh¸c ®i kÌm nh zircon, monazit, rutin... Trong ®ã cã mét sè kho¸ng vËt nh zircon, monazit cã chøa t¹p chÊt thay thÕ ®ång h×nh thuéc nhãm ®Êt hiÕm nh Haffini, TR, Th lµ nh÷ng nguyªn tè cã tÝnh phãng x¹. Ngoµi ra cßn mét lîng U 4+ ®îc hÊp phô trong sÐt (c¸t pha sÐt). C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu tríc ®©y ®· cho thÊy r»ng trªn c¸c th©n quÆng sa kho¸ng (ilmenit, zircon, monazit, rutin) cã líp phñ máng lu«n cã cêng ®é cêng ®é bøc x¹ cao h¬n xung quanh, biªn ®é dÞ thêng lín nhá cßn phô thuéc vµo hµm lîng kho¸ng vËt quÆng. Víi kÕt qu¶ trªn ta thÊy r»ng ph¬ng ph¸p ®o x¹ gamma mÆt ®Êt lµ mét ph¬ng ph¸p h÷u hiÖu trong t×m kiÕm sa kho¸ng biÓn. Ngoµi ra ta còng biÕt r»ng, víi mçi tÇng trÇm tÝch cã thµnh phÇn th¹ch häc, ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt kh¸c nhau, lu«n cã gi¸ trÞ trêng ®iÖn trë suÊt kh¸c nhau. §©y lµ c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh tÇng lãt ®¸y mét c¸ch hiÖu qu¶. Víi c¸c c¬ së trªn, t¸c gi¶ dù kiÕn sö dông tæ hîp mét sè c¸c ph¬ng ph¸p ®Þa vËt lý sau: -Ph¬ng ph¸p ®ä x¹ gamma mÆt ®Êt. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 46 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n -Ph¬ng ph¸p ®o s©u ®iÖn ®èi xøng. B- Kü thuËt vµ khèi lîng tiÕn hµnh. + Ph¬ng ph¸p ®o x¹ gamma mÆt ®Êt: Môc ®Ých: Ph¸t hiÖn vµ hç trî khoanh ®Þnh c¸c diÖn tÝch cã kh¶ n¨ng chøa quÆng sa kho¸ng. M¸y mãc thiÕt bÞ: Sö dông m¸y ®o x¹ gamma tæng lo¹i cp-68-01 hoÆc cp-88-H do Liªn x« cò chÕ t¹o. Khèi lîng dù kiÕn: - §o x¹ gamma theo lé tr×nh ®Þa chÊt, khèi lîng tiÕn hµnh: Trªn toµn diÖn tÝch 10,3 km2 - §o x¹ gamma mÆt ®Êt theo tuyÕn ph¸t s½n: víi m¹ng líi 400x10 (m), Khèi lîng: 2060 ®iÓm ( trong ®ã cã 5% ®iÓm kiÓm tra). Kü thuËt tiÕn hµnh: Tríc khi tiÕn hµnh c«ng t¸c thùc ®Þa c¸c m¸y ®o phãng x¹ ®îc chuÈn t¹i n¬i cã phone tù nhiªn thÊp, x©y dùng ®êng cong chuÈn m¸y. Dùa vµo ®êng cong chuÈn m¸y nµy tÝnh to¸n sè ph©n kho¶ng (nÕu m¸y chØ thÞ kim) hoÆc sè ®äc (nÕu lµ m¸y hiÓn thÞ sè) thµnh gi¸ trÞ cêng ®é bøc x¹ R/h. Giai ®o¹n ®iÒu tra ®¸nh gi¸, c«ng t¸c ®o x¹ mÆt ®Êt ®îc tiÕn hµnh kÕt hîp víi lé tr×nh ®Þa chÊt tû lÖ 1:5.000 vµ theo tuyÕn bè trÝ vu«ng gãc hoÆc gÇn vu«ng gãc víi c¸c ®èi tîng chøa sa kho¸ng. Kho¶ng c¸ch ®iÓm ®o trªn tuyÕn lé tr×nh lµ 10m, trong ph¹m vi th©n quÆng bíc ®o 5m. Trªn lé tr×nh m¸y ®îc më liªn tôc, m¾t quan s¸t sù giao ®éng cña kim (sè ®äc) vµ tai l¾ng nghe tiÕng xung næ nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c vÞ trÝ cã dÞ thêng, b¸o c¸o víi kü thuËt ®Þa chÊt (nhãm trëng) ®i cïng. T¹i mçi ®iÓm ®o èng thu ®Æt c¸ch mÆt ®Êt 0,2m, kho¶ng c¸ch ®iÓm ®o theo lé tr×nh 25m; t¹i c¸c ®iÓm kh¶o s¸t ®Þa chÊt lÊy sè ®äc nhiÒu lÇn sau ®ã lÊy gi¸ trÞ trung b×nh. C¸c gi¸ trÞ ph©n kho¶ng (sè ®äc) ®o t¹i Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 47 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n thùc ®Þa ghi chÐp cÈn thËn vµo sæ, c«ng t¸c v¨n phßng thùc ®Þa sÏ chuyÓn ®æi c¸c gi¸ trÞ trªn thµnh cêng ®é bøc x¹ R/h. §Ó ®¸nh gi¸ sai sè ®o ®¹c vµ tÝnh æn ®Þnh cña m¸y, tiÕn hµnh ®o kiÓm tra 5% tæng sè ®iÓm ®· ®o qua theo lé tr×nh hoÆc theo tuyÕn. - Ph¬ng ph¸p ®o s©u ®iÖn trë. Môc ®Ých: Dù b¸o ®é s©u ®¸y sa kho¸ng; x¸c ®Þnh chiÒu dµy cña c¸c líp sa kho¸ng, hoÆc ranh giíi gi÷a tÇng sa kho¸ng chøa níc vµ kh«ng chøa níc, lµm c¬ së cho viÖc thiÕt kÕ lç khoan m¸y vµ c«ng t¸c khai th¸c sau nµy. Kü thuËt tiÕn hµnh: §o s©u ®iÖn chØ ®îc trong khu ®¸nh gi¸ cã ®èi tîng chøa sa kho¸ng cã chiÒu dµy lín, hoÆc dù ®o¸n cã nhiÒu tÇng chøa sa kho¸ng kh¸c nhau, sÏ tiÕn hµnh thiÕt kÕ 6 tuyÕn ®o, c¾t vu«ng gãc víi th©n quÆng, tuyÕn ®o trïng víi tuyÕn ®o x¹ vµ khoan tay. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm ®o s©u trªn tuyÕn 40m. Khi ®o sö dông thiÕt bÞ ®o s©u bèn cùc ®èi xøng, kho¶ng c¸ch cùc ph¸t abmin= 1,0m; abmax= 500m; kho¶ng c¸ch cùc thu mnmin=0,5m; mnmax= 20m. T¹i mçi ®iÓm ®o cù ly ®iÖn cùc ph¸t ®îc më réng dÇn nh»m t¨ng ®é s©u nghiªn cøu (xem b¶ng V.1) §o s©u ®iÖn ®èi xøng sö dông m¸y ®o ®iÖn VITIGESKA cña ch¬ng tr×nh hîp t¸c ViÖt - TiÖp s¶n xuÊt, sai sè ®iÖn trë suÊt 7%. ThiÕt bÞ ®o s©u: Cùc ph¸t sö dông cùc s¾t, cùc thu sö dông ®iÖn cùc kh«ng ph©n cùc. Khèi lîng dù kiÕn: 170 ®iÓm. C¸c cù ly thiÕt bÞ ®o s©u bèn cùc ®èi xøng B¶ng V.1 TT AB/2 (m) MN/2 (m) 1 1 0,5 2 1,5 0,5 Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 48 Ghi chó §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß 3 2 Bé m«n 0,5 4 2,5 0,5 5 3 0,5 6 3 1 7 4,5 1 8 4,5 0,5 9 6 1 10 9 1 11 15 1 12 15 5 13 25 5 14 25 1 15 40 5 16 65 5 17 65 20 18 100 20 19 100 5 20 150 20 21 225 20 22 23 325 500 20 20 §o gèi §o gèi §o gèi V.3.2.3- C«ng t¸c khoan §Ó ®¹t ®îc môc tiªu vµ nhiÖm vô ®Ò ¸n ®Ò ra, nh»m ph¸t hiÖn, ®¸nh gi¸ quÆng sa kho¸ng titan ven biÓn, x¸c ®Þnh hµm lîng, chiÒu dµy vµ tÝnh tr÷ lîng tµi nguyªn dù b¸o cÊp 333, c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm, sù ph©n bè cña quÆng vµ kinh nghiÖm t×m kiÕm lo¹i h×nh nµy, chóng t«i chØ ¸p dông thi c«ng c«ng tr×nh khoan tay vµ khoan m¸y. - C«ng t¸c khoan tay: Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 49 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Nh»m ph¸t hiÖn vµ khèng chÕ theo chiÒu s©u cña tÇng s¶n phÈm quÆng. Trong giai ®o¹n ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ tû lÖ 1:5.000 c«ng t¸c khoan tay ®îc tiÕn hµnh theo m¹ng líi 400x40 (m) trªn diÖn tÝch ph©n bè tÝch tô trÇm tÝch biÓn giã Holocen gi÷a muén ®· ®îc khoanh ®Þnh. C¸c lç khoan ®îc bè trÝ theo kho¶ng c¸ch thiÕt kÕ t¹i vÞ trÝ c¾m cäc trªn tuyÕn (®Þnh vÞ b»ng m¸y tr¾c ®Þa). §é s©u lç khoan thiÕt kÕ  12m; Trung b×nh lµ 8,0m. Khèi lîng: trªn diÖn tÝch 10,3 km2 ®îc chän ®Ó ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ kho¸ng s¶n dù kiÕn bè trÝ 490 lç khoan, 6 lç khoan chïm kiÓm tra, víi ®é s©u trung b×nh lµ 8m vµ tèi ®a lµ 12m, vËy khèi lîng khoan tay lµ 3.968 m . Lç khoan cÇn kiÓm tra  Lç khoan kiÓm tra  - S¬ ®å bè trÝ lç khoan chïm kiÓm tra - Khoan m¸y Môc ®Ých: X¸c ®Þnh chiÒu dµy th©n quÆng, thµnh phÇn th¹ch häc vµ sù biÕn ®æi quÆng hãa theo chiÒu s©u ®ång thêi nghiªn cøu quan hÖ gi÷a tÇng quÆng vµ tÇng lãt ®¸y. ThiÕt bÞ sö dông vµ kü thuËt tiÕn hµnh Khoan m¸y sö dông m¸y khoan xoay XY.100 cña Trung Quèc chÕ t¹o. M¸y t¬ng ®èi gän nhÑ, cã thÓ th¸o rêi cÇn khoan, èng chèng, th¸p khoan vµ c¸c chi tiÕt m¸y gióp cho viÖc vËn chuyÓn b»ng søc ngêi dÔ dµng trong ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh c¸t, xe c¬ giíi kh«ng ®i ®îc. CÇn khoan b»ng thÐp, ®êng kÝnh 73 mm. Lìi khoan b»ng hîp kim cã hai lo¹i ¸p dông trong ®iÒu kiÖn khoan sa kho¸ng: lìi khoan móc vµ lìi khoan bi, vÒ nguyªn Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 50 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n lý cÊu t¹o t¬ng tù 2 lo¹i lìi khoan t¬ng øng cña khoan tay kiÓu Australia. èng chèng b»ng thÐp hîp kim, ®êng kÝnh 110 mm. M¸y cã thÓ khoan ®Õn ®é s©u tèi ®a 100 m. C«ng t¸c khoan m¸y ®îc tiÕn hµnh ë giai ®o¹n ®¸nh gi¸ tû lÖ 1:10.000 sau khi ®· tiÕn hµnh ®o s©u ®iÖn ®èi xøng trªn c¸c diÖn tÝch ®· x¸c ®Þnh cã c¸c th©n quÆng c«ng nghiÖp, chiÒu dµy ®èi tîng chøa quÆng lín, c«ng t¸c khoan tay kh«ng thùc hiÖn ®îc. §é s©u lç khoan thiÕt kÕ 100m. Khèi lîng: thùc hiÖn 3 lç khoan víi khèi lîng 300m. V.3.2.4- C«ng t¸c §CTV - §CCT. Môc ®Ých nh»m lµm s¸ng tá ®iÒu kiÖn §CTV - §CCT trong khu vùc t×m kiÕm ®¸nh gi¸. §¸nh gi¸ ®Æc ®iÓm §CTV - §CCT liªn quan ®Õn th©n quÆng vµ møc ®é ¶nh hëng ®Õn khai th¸c sau nµy. §Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn, chóng t«i dù kiÕn tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c sau: - Lé tr×nh ®Þa chÊt thuû v¨n - ®Þa chÊt c«ng tr×nh; ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi vêi c«ng t¸c ®o vÏ ®Þa chÊt tû lÖ 1:5.000. - Quan tr¾c ®Þa chÊt thuû v¨n trong c¸c c«ng tr×nh giÕng vµ khoan. - C«ng t¸c lÊy mÉu níc, nh»m nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lý, thµnh phÇn ho¸ häc cña níc díi ®Êt vµ níc trªn mÆt. Khèi lîng dù kiÕn: 5 mÉu V.3.2.5- C«ng t¸c mÉu: A- LÊy mÉu. §Ó ®¸nh gi¸ ®óng tiÒm n¨ng cña quÆng sa kho¸ng ven biÓn, c«ng t¸c lÊy, gia c«ng, ph©n tÝch mÉu ®îc ®Æc biÖt quam t©m. MÉu ®îc lÊy ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®¹i diÖn vµ ®Çy ®ñ, lùa chän ph¬ng ph¸p lÊy vµ gia c«ng hîp lý, kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng thÊt tho¸t kho¸ng vËt nÆng, ®Æc biÖt lµ zircon Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 51 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n vµ monazit trong qu¸ tr×nh gia c«ng, ph©n tÝch mÉu. MÉu ph¶i ®îc ph©n tÝch víi ®é chÝnh x¸c cao Trªn toµn diÖn tÝch thiÕt kÕ ®· ®îc nghiªn cøu kh¶o s¸t, lÊy mÉu víi tû lÖ 1:25000, cho nªn ë giai ®o¹n nµy kh«ng tiÕn hµnh lÊy mÉu träng sa trªn mÆt. + LÊy mÉu lâi khoan: Sau mçi hiÖp khoan mÉu ®îc r¶i lªn tÊm b¹t nilon, B¹t nilon ®îc giÆt s¹ch sau mçi lÇn chia mÉu (dïng nhiÒu b¹t ®Ó thay ®æi lu©n phiªn), tr¸nh sù trén lÉn thµnh phÇn c¸t gi÷a c¸c mÉu. ChiÒu dµi mÉu thay ®æi tõ 0,52m, trung b×nh 1,0 m/ 1mÉu. Nh÷ng ®o¹n hµm lîng quÆng biÕn ®æi nhanh chiÒu dµi mÉu lÊy 0,5m, nh÷ng ®o¹n t¬ng ®èi æn ®Þnh lÊy chiÒu dµi mÉu 1,0m. §èi víi c¸c ®èi tîng cã chiÒu dµy lín vµ æn ®Þnh, chiÒu dµi mÉu cã thÓ lÊy ®Õn 2m. Méu lÊy tõ lâi khoan ®îc c©n kiÓm tra ®Þnh lîng ®Ó tÝnh ®é thu håi mÉu theo hiÖp khoan. Trong trêng hîp träng lîng mÉu <70% träng lîng mÉu lÊy theo lý thuyÕt, th× lµ mÉu lÊy cha ®¹t yªu cÇu, cÇn ph¶i khoan l¹i sang bªn c¹nh ®Ó lÊy mÉu l¹i. Sau khi ®¸nh sè hiÖu mÉu, m« t¶ s¬ bé vÒ thµnh phÇn, ®Æc ®iÓm quÆng hãa b»ng m¾t thêng vµ kÝnh lóp, tiÕn hµnh ®ãng gãi vµ chuyÓn vÒ phßng thÝ nghiÖm ®Ó gia c«ng, ph©n tÝch. Khèi lîng: Dù kiÕn lµ 4268 mÉu. + LÊy mÉu nhãm: nh»m nghiªn cøu ®é h¹t tinh quÆng; thµnh phÇn cã Ých vµ cã h¹i trong c¸c lÜnh vùc sö dông cña c¸c kho¸ng vËt quÆng chñ yÕu ( ilmenit, zircon ); nghiªn cøu c¸c chØ tiªu tËn thu c¸t chøa quÆng . MÉu nhãm ®îc lÊy trªn c¬ së gép c¸c phÇn lu mÉu lâi khoan sau khi trén, chia ®èi ®Ønh vµ ®· lÊy phÇn mÉu ®em ph©n tÝch träng sa, theo mÆt c¾t qua c¸c th©n quÆng cã triÓn väng. Mçi th©n quÆng chän tõ mét ®Õn hai mÆt c¾t c¾t qua. Mçi mÉu nhãm cã thÓ gép tõ 20- 30 mÉu. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 52 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Khèi lîng: dù kiÕn 3 mÉu. + LÊy mÉu thÓ träng nhá: Nh»m x¸c ®Þnh thÓ träng ít, thÓ träng kh« cña c¸c ®èi tîng chøa quÆng sa kho¸ng trong c¸c th©n quÆng. MÉu ®îc lÊy vµo bíc cuèi cña giai ®o¹n t×m kiÕm ®¸nh gi¸. T¹i c¸c th©n quÆng, ®µo hè ®é s©u 0,5- 1,0m, tiÕn hµnh chôp hép kim lo¹i h×nh lËp ph¬ng mçi c¹nh 1dm3 vµo thµnh hoÆc ®¸y hè sao cho mÉu b¶o ®¶m tÝnh nguyªn d¹ng t¬ng ®èi. Sau ®ã ®Ëy kÝn hép, bäc l¹i b»ng v¶i phñ paraphin göi ngay ®Õn trung t©m ph©n tÝch. Khèi lîng: Dù kiÕn lÊy 3 mÉu. B- Gia c«ng mÉu. Quy tr×nh gia c«ng mÉu ®¬n. §Ó ®¶m b¶o tÝnh ®¹i diÖn cña mÉu träng sa, tr¸nh tæn thÊt kho¸ng vËt nÆng, cÇn tu©n thñ nghiªm ngÆt quy tr×nh gia c«ng mÉu nh sau: + Gia c«ng mÉu träng sa c¬ b¶n: Nh»m x¸c ®Þnh hµm lîng sÐt, hµm lîng kho¸ng vËt nÆng trong mÉu lâi khoan hoÆc mÉu hè träng sa. Quy tr×nh gia c«ng mÉu nh sau (h×nh vÏ sè V.2) - SÊy kh«, c©n träng lîng ký hiÖu Q2. - Ng©m níc röa s¹ch sÐt bÈn, sÊy kh« c©n träng lîng ký hiÖu lµ Q3. - MÉu ®îc sµng qua cì r©y d= 0,5 mm, lÊy phÇn díi r©y c©n lªn, ghi träng lîng vµo tÝch kª (ký hiÖu Q4). - Chia phÇn díi r©y ®· c©n lÊy c¸c phÇn ®èi ®Ønh kho¶ng 30- 40g (ký hiÖu lµ Q6) ®Ó läc brommofor; phÇn cßn l¹i c©n, ®ãng tói lµm mÉu lu ghi ký kiÖu Q5. - Läc brommofor Q6 röa s¹ch, sÊy kh« c©n träng lîng ghi vµo tÝch kª, ký hiÖu Q7. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 53 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - Lu kho¸ng vËt nÆng cïng víi tÝch kª vµ tói nilon ®Ó tiÕp tôc quy tr×nh ph©n lo¹i vµ ph©n tÝch trong sa. C«ng thøc tÝnh to¸n hµm lîng sÐt vµ kho¸ng vËt nÆng theo tû lÖ % nh sau: Q3 Q2 Hµm lîng sÐt (%) = 1  MÉu nguyªnQ7 Q6 Hµm lîng KVN (%)= khai C©n Khèi lîng: ®èi Dù Chia kiÕn lµ ®Ønh x 100 % Q4 x 100 Q2 SÊy x 300g % 4268 mÉu. + Gia c«ng mÉu nhãm C©n L­u ( 1 ) Q2=....g §em ®·i 4 lÇn mÉu nhãm ®· ®îc gép ë trªn ®Ó lÊy kho¸ng T¸ch sÐt vËt träng sa mµu ®en. TÊt nhiªn viÖc ®·i ph¶i ®¶m b¶o tû lÖ thÊt tho¸t c¸c h¹t kho¸ng vËt mÞn SÊy thÊp nhÊt. Sau ®ã, sµng mÉu qua cì r©y d= 0,5mm, chia lÊy kho¶ng 50- 60g quÆng träng sa ®Ó läc brommofor, phÇn cßn l¹i ®em C©n lu.Q3Sau =...g khi läc brommofor mÉu ®îc lÊy vµ ®em ph©n tÝch. PhÇn c¸t nhÑ ®îc sÊy, c©n, chia ®Ó ph©n tÝch : ®é h¹t, kho¸ngSµng vËt, hãa (h×nh sè V.3). Khèi lîng: dù kiÕn 3 mÉu. 0,5mm L­u ( 2 ) C©n Q4=....g Chia mÉu C©n Gia c«ng mÉu Q6=....g 30 -40g Läc Brommfor SÊy phÇn KVN Ph©n lo¹i träng sa Khãang vËt tõ c¶m Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho C©n Q8=...g Líp ®Þa chÊt K48 Q7=...g Kho¸ng vËt ®iÖn tõ Khãang vËt kh«ng ®iÖn tõ nÆng C©n C©n 54 L­u ( 3 ) C©n Ph©n tÝch §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n MÉu ban ®Çu Q1 =510kg §·i §·i §·i §·i Kho¸ng vËt nÆng SÊy Kho¸ng vËt nhÑ SÊy C© n Sµng C© n Chia Q2=...g d = 0,5mm C© Q3=...g H×nh V.2- S¬ ®å gia c«ng vµ ph©n n lo¹i mÉu träng sa. L­u Läc Brommof or Ph©n tÝch ®é h¹t c¸t SÊy C©n Ph©n tÝch kho¸ng vËt c¸t Q4=...g Ph©n tÝch ®é h¹t k.vËt nÆng Ph©n tÝch ho¸ c¸t Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 55 Ph©n tÝch chän ®¬n khãang Ilmenit, zircon §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n H×nh V.3- s¬ ®å gia c«ng mÉu nhãm, ph©n tÝch ®é h¹t tinh quÆng, Ho¸ c¸t vµ ®é h¹t c¸t chøa quÆng C. Ph©n tÝch mÉu +Ph©n tÝch mÉu trong sa c¬ b¶n: nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ % cña 6 kho¸ng vËt quÆng c¬ b¶n: ilmenit, rutin, annataz, leucocen, monazit, zircon trong mÉu lâi khoan vµ mÉu träng sa hè. C«ng t¸c ph©n tÝch ®îc tiÕn hµnh sau khi läc brommofor Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 56 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n vµ sÊy kh«. MÉu ®îc ph©n tÝch t¹i Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Khèi lîng: Dù kiÕn lµ 4268 mÉu. + Ph©n tÝch mÉu träng sa toµn diÖn: Ngoµi ph©n tÝch c¸c chØ tiªu nh mÉu trong sa c¬ b¶n, cßn ph¶i x¸c ®Þnh tû lÖ % cña tÊt c¶ c¸c kho¸ng vËt träng sa trong lâi khoan. MÉu ®îc ph©n tÝch t¹i Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Khèi lîng: tû lÖ ph©n tÝch kho¶ng 1,5% tæng sè mÉu träng sa c¬ b¶n. Tæng sè mÉu ph©n tÝch lµ 64 mÉu. + Ph©n tÝch kiÓm tra träng sa c¬ b¶n vµ kiÓm tra träng toµn diÖn - Ph©n tÝch kiÓm tra néi: nh»m ®¸nh gi¸ sai sè ngÉu nhiªn kÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu c¬ b¶n. MÉu kiÓm tra chñ yÕu lÊy ë phÇn mÉu lu kho¸ng vËt nÆng cña c¸c mÉu trªn c¸c ®èi tîng chøa sa kho¸ng hoÆc nh÷ng mÉu nghi ngê cã sù sai lÖch so víi m« t¶ ngoµi trêi. MÉu ®îc ®¸nh sè l¹i vµ göi ph©n tÝch kiÓm tra t¹i Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Sè lîng: dù kiÕn 30 mÉu. - KiÓm tra ngo¹i träng sa: nh»m ®¸nh gi¸ sai sè hÖ thèng cña c«ng t¸c ph©n tÝch träng sa c¬ b¶n. MÉu ®îc lÊy ë phÇn lu kho¸ng vËt nÆng ®· ®îc kiÓm tra néi. N¬i göi ph©n tÝch ViÖn Nghiªn cøu §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n- Hµ Néi. Sè lîng: dù kiÕn 30 mÉu. + Chän ®¬n kho¸ng: nh»m cung cÊp lîng kho¸ng vËt cÇn thiÕt cho viÖc ph©n tÝch hãa tinh quÆng, kÝch ho¹t n¬tron tinh quÆng. MÉu ®îc lÊy tõ mÉu nhãm, c¸c ®¬n kho¸ng cÇn ®îc chän lµ: ilmenit, zircon. Mçi lo¹i träng lîng mÉu cÇn ®¹t lµ 510g. Sè lîng: dù kiÕn lµ 3 mÉu. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 57 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n G/ Ph©n tÝch kÝch ho¹t nortron zircon (Hf, Ce, Y, Nb, Ta, Th, U, Be): Nh»m x¸c ®Þnh c¸c nguyªn tè ®Êt hiÕm vµ nguyªn tè phãng x¹ cã trong kho¸ng vËt zircon thuéc c¸c th©n quÆng chÝnh. Kho¸ng vËt zircon thêng chøa c¸c nguyªn tè Hf, Ce, Y, Nb, Ta, Th, U, Be. MÉu ®îc ký hiÖu: vïng/T.../MN..../zir/Ntr Sè lîng dù kiÕn: 3 mÉu. H/ Ph©n tÝch hãa 14 chØ tiªu tinh quÆng zircon: nh»m x¸c ®Þnh c¸c chÊt cã Ých vµ c¸c chÊt cã h¹i trong c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp cña tinh quÆng zircon thuéc c¸c th©n quÆng chÝnh. ChØ tiªu ph©n tÝch bao gåm: zro 2, tio2, Al2O3, sio2, feo, Fe2O3, mno, bao, Na2O, K2O, cao, mgo, SO3, P2O5. MÉu ph©n tÝch ®îc ký hiÖu MN..../zir/H14 Sè lîng: dù kiÕn lµ 3 mÉu. I/ Ph©n tÝch hãa 11 chØ tiªu tinh quÆng ilmenit: nh»m x¸c ®Þnh c¸c chÊt cã Ých vµ c¸c chÊt cã h¹i trong c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp cña tinh quÆng ilmenit thuéc c¸c th©n quÆng chÝnh. ChØ tiªu ph©n tÝch bao gåm: tio 2, sio2, feo, Fe2O3, mno, Al2O3, cao, mgo, SO3, V2O5, P2O5. Sè lîng: dù kiÕn lµ 3 mÉu. K/ Ph©n tÝch hãa 3 chØ tiªu (sio 2, feo, Fe2O3) c¸t chøa quÆng: x¸c ®Þnh hµm lîng chÊt cã lîi vµ chÊt cã h¹i trong c¸t chøa quÆng nh»m t©n thu trong qu¸ tr×nh khai th¸c. MÉu ®îc lÊy tõ phÇn th¶i khi ®·i träng sa mÉu nhãm. N¬i ph©n tÝch Trung t©m Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm, Côc §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n ViÖt Nam. Sè lîng: mÉu ph©n tÝch: 3 mÉu. L/ Ph©n tÝch thµnh phÇn kho¸ng vËt c¸t chøa quÆng: x¸c ®Þnh thµnh phÇn kho¸ng vËt cña c¸t chøa sa kho¸ng. MÉu ®îc lÊy tõ phÇn th¶i khi ®·i träng sa mÉu nhãm. N¬i ph©n tÝch Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm, Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 58 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Sè lîng: dù kiÕn ph©n tÝch 3 mÉu. M/ Ph©n tÝch ®é h¹t c¸t chøa quÆng: x¸c ®Þnh kÝch cì, ®é h¹t cña c¸t chøa quÆng, phôc vô luËn gi¶i vÒ nguån gèc vµ ®iÒu kiÖn trÇm tÝch cña c¸t. MÉu ®îc lÊy tõ phÇn th¶i khi ®·i träng sa mÉu nhãm. N¬i ph©n tÝch Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm, Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Sè lîng: dù kiÕn lµ 3 mÉu. N/ Ph©n tÝch ®é h¹t kho¸ng vËt nÆng: x¸c ®Þnh tû lÖ % ®é h¹t cña khãang vËt quÆng nh»m s¬ bé ®Þnh híng cho c«ng nghÖ khai th¸c. MÉu ®îc ph©n tÝch tõ kh©u gia c«ng mÉu nhãm, tríc khi ph©n tÝch chän ®¬n kho¸ng ( H×nh V.3 ). N¬i ph©n tÝch Xëng Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm, Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé. Sè lîng: dù kiÕn ph©n tÝch 3 mÉu. O/ Ph©n tÝch thÓ träng nhá: x¸c ®Þnh khèi lîng riªng cña trÇm tÝch chøa quÆng ë tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tr¹ng th¸i kh«. N¬i ph©n tÝch : Trung t©m Ph©n tÝch ThÝ nghiÖm, Côc ®Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n ViÖt Nam. Sè lîng: dù kiÕn ph©n tÝch: 3 mÉu. -Ph©n tÝch mÉu tham sè x¹: MÉu ®îc göi ®i ph©n tÝch t¹i Trung t©m ph©n tÝch thÝ nghiÖm ®Þa chÊt. Nh»m x¸c ®Þnh sù cã mÆt c¸c nguyªn tè hiÕm trong c¸c kho¸ng vËt träng sa nh zircon, monazit. Khèi lîng: 13 mÉu. V.3.2.6- C«ng t¸c kiÓm tra chÊt lîng ph©n tÝch mÉu. a- KiÓm tra ph¬ng ph¸p lÊy mÉu. §îc ¸p dung víi lo¹i mÉu ph©n tÝch ho¸, mÉu kiÓm tra ®îc lÊy theo nh÷ng kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh trong c«ng tr×nh khai ®µo. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 59 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n MÉu kiÓm tra ®îc gia c«ng trong ®iÒu kiÖn gièng nh mÉu c¬ b¶n, so s¸nh kÕt qu¶ lÊy mÉu, cho phÐp ta ph¸t hiÖn nh÷ng sai sè lÊy mÉu vµ ®¸nh gi¸ ®îc ¶nh hëng cña chóng. b- KiÓm tra gia c«ng mÉu. KiÓm tra gia c«ng mÉu b»ng c¸ch lÊy ë phÇn th¶i trong kh©u rót gän khi gia c«ng mÉu. MÉu kiÓm tra vµ mÉu cë b¶n cung göi ®i ph©n tÝch cïng mét n¬i, so s¸nh kÕt qu¶ cã thÓ ph¸t hiÖn sai sè trong kh©u gia c«ng mÉu. c- KiÓm tra gia c«ng mÉu. - KiÓm tra néi träng sa: §Ó x¸c ®Þnh sai sè ngÉu nhiªn, sè lîng mÉu kiÓm tra néi b»ng 3#5% sè loîng mÉu ph©n tÝch c¬ b¶n, trong thêi gian mét ®ît göi ph©n tÝch mÉu c¬ b¶n. NÕu mÉu c¬ b¶n Ýt th× ph¶i ®¶m b¶o 25 - 30 mÉu kiÓm tra, mÉu lÊy ë phÇn mÉu lu. Dù kiÕn 30 mÉu. Sau khi cã kÕt qu¶ kiÓm tra, ¸p dông theo ph¬ng ph¸p do Héi ®ång ®¸nh gi¸ tr÷ lîng kho¸ng s¶n ®Ò xuÊt n¨m 1987. Cô thÓ nh sau: TÝnh sai sè trung ph¬ng theo c«ng thøc: 2 m P   Xi  Yi  i 1 2m Trong ®ã: Xi : Hµm lîng ph©n tÝch trong mÉu c¬ b¶n thø i Yi : Hµm lîng ph©n tÝch trong mÉu kiÓm tra thø i m: Sè lîng mÉu kiÓm tra. - TÝnh sai sè trung ph¬ng t¬ng ®èi (  t® = P x 100 c t® ) theo c«ng thøc: m Víi = Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 60 C   Xi   i 1 2m Yi  §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n C - Hµm lîng trung b×nh tÊt c¶ c¸c mÉu So s¸nh    t® t® <  > t® cf cf víi  cf nÕu: th× tËp mÉu ®¹t yªu cÇu. th× tËp mÉu vi ph¹m sai sè ngÉu nhiªn. -KiÓm tra ngo¹i träng sa: Nh»m ph¸t hiÖn sai sè hÖ thèng, tøc lµ kiÓm tra ®é tin cËy cña viÖc ph©n tÝch c¬ b¶n, tiÕn hµnh kiÓm tra b»ng 35% tæng sè mÉu ph©n tÝch c¬ b¶n. MÉu kiÕm tra ngo¹i ®îc göi ®i ph©n tÝch ë c¬ së ph©n tÝch kh¸c cã ®iÒu kiÖn cho phÐp, sè hiÖu mÉu ghi teo m· sè do ®¬n vÞ göi mÉu qui ®Þnh. Khèi lîng dù kiÕn ph©n tÝch: 30 mÉu. Néi dung cña ph¬ng ph¸p nh sau: TÝnh sai sè trung b×nh cña toµn mÉu: m i=1Di D=  m Di lµ ®é sai lÖch gi÷a kÕt qu¶ ph©n tÝch c¬ b¶n vµ ph©n tÝch kiÓm tra Di = (Xi - Yi) Trong ®ã: Xi : Hµm lîng ph©n tÝch trong mÉu c¬ b¶n thø i Yi : Hµm lîng ph©n tÝch trong mÉu kiÓm tra thø i M: Sè lîng mÉu kiÓm tra. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc nghiÖm d m Tm =  - lµ sai sè trung ph¬ng, tÝnh theo c«ng thøc: m = I=1(di - d)2 m -C¶nh 1 Sinh viªn: NguyÔn Nho Líp ®Þa chÊt K48 61 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Sau ®ã so s¸nh tm víi tlt, nÕu: Tm  tlt , tËp mÉu ®¹t yªu cÇu. Tm tlt , tËp mÉu vi ph¹m sai sè hÖ thèng. V.3.2.7- C¸c c«ng t¸c kh¸c. C¸c c«ng t¸c kh¸c bao gåm: Lµm l¸n tr¹i: Trong qu¸ tr×nh thi c«ng ph¬ng ¸n, ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao cÇn b¸m s¸t hiÖn trêng vµ b¶o ®¶m ®êi s«ng vËt chÊt tinh thÇn cho ngêi lao ®éng. V× vËy chóng t«i dù kiÕn lµm nhµ ë vµ nhµ ®Ó mÉu vµ vËt t thiÕt bÞ trªn diÖn tÝch kho¶ng 300 m2. C«ng t¸c vËn chuyÓn: Do ®iÒu kiÖn thicoong ph¬ng ¸n ë xa nªn c«ng t¸c vËn chuyÓn vËt t trang thiÕt bi, con ngíi lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m. §Ó phôc vô tèt vµ hiÖu qu¶ cho ph¬ng ¸n chóng t«i dù kiÕn bè trÝ mét se con cho ban ®iÕu hµnh vµ mét xe t¶i. V.4- QU¶N Lý M¤I TR¦êNG Vµ B¶O VÖ TµI NGUY£N KHO¸NG S¶N V.4.1- T¸c ®éng cña c¸c ho¹t ®éng ®Þa chÊt ®Õn m«i trêng tù nhiªn vµ m«i trêng x· héi. C¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra ®Þa chÊt nãi chung Ýt nhiÒu ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn m«i trêng (tù nhiªn vµ x· héi) ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Cã thÓ lµm tæn h¹i ®Õn th¶m thùc vËt, g©y bôi bÆm « nhiÔm kh«ng khÝ. §Ó tiÕn hµnh khoan m¸y ph¶i lµm ®êng, lµm nÒn, ph¶i cã dung dÞch khoan, dÇu m¸y, qu¸ tr×nh khoan g©y ra tiÕng ån... C¸c yÕu tè ®ã cã thÓ g©y Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 62 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n ¶nh hëng ®Õn ®éng thùc vËt, con ngêi xung quanh vµ m«i trêng sinh th¸i nãi chung. Qu¸ tr×nh gia c«ng vµ ph©n tÝch mÉu sö dông sö dông hãa chÊt cã thÓ g©y « nhiÔm nguån níc d©n sinh vµ m«i trêng. Khai th¸c kho¸ng s¶n nãi chung, khai th¸c sa kho¸ng nãi riªng ®· vµ ®ang ®em l¹i nguån lîi lín cho con ngêi vµ lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh«ng thÓ thiÕu trong x· héi. Tuy nhiªn, bªn c¹nh mÆt tÝch cùc lµ gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ cho x· héi th× ho¹t ®éng khai th¸c kho¸ng s¶n nãi chung vµ sa kho¸ng nãi riªng cã nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh khai th¸c sa kho¸ng ho¹t ®éng cña c¸c lo¹i m¸y mãc: m¸y xóc, m¸y g¹t, m¸y ñi, m¸y b¬m níc, m¸y ®iÖn, vÝt tuyÓn...thêng xuyªn g©y nªn tiÕng ån vµ bôi bÆm t¹i khai trêng. Më moong móc ®Êt khai th¸c lµm biÕn d¹ng bÒ mÆt ®Þa h×nh tù nhiªn, ph¸ hñy th¶m thùc vËt trªn diÖn tÝch khai th¸c. §Ó khai th¸c sa kho¸ng lîng c¸t ph¶i lÊy ë moong hµng ngµy rÊt lín ®iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc cã mét lîng c¸t t¬ng tù th¶i ra vµ lîng níc th¶i ra m«i trêng vÒ khèi lîng lín gÊp vµi lÇn. Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn quÆng th« tõ má ®Õn xëng tuyÓn tinh nÕu kh«ng ®ãng gãi cÈn thËn cã thÓ g©y bôi cho m«i trêng. MÆt kh¸c trong quÆng sa kho¸ng cã chøa mét lîng chÊt phãng x¹ nhÊt ®Þnh (Th, U), th©n quÆng ë tr¹ng th¸i tù nhiªn, c¸c chÊt phãng x¹ tån t¹i ph©n t¸n nªn bøc x¹ cña chóng ra m«i trêng kh«ng lín. Khi ®·i tuyÓn t¸ch c¸t, quÆng tËp trung víi sè lîng lín cêng ®é phãng x¹ rÊt cao, trªn c¸c ®èng tinh quÆng cã thÓ cao ®Õn vµi ngµn R/h vît qua ngìng an toµn bøc x¹ cho phÐp hµng chôc lÇn ®Õn hµng tr¨m lÇn, ®iÒu nµy ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn søc kháe c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Tãm l¹i ho¹t ®éng khai kho¸ng nãi chung vµ khai th¸c sa kho¸ng nãi riªng lu«n ¶nh hëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 63 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n m«i trêng tù nhiªn vµ m«i trêng x· héi ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh. §Ó gi¶m thiÓu t¸c ®éng tiªu cùc cña ho¹t ®éng nµy cÇn thêng xuyªn cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ vµ h÷u hiÖu. V.4.2- C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng §Ó b¶o vÖ m«i trêng, ®Ò ¸n cÇn thùc thi c¸c biÖn ph¸p cô thÓ sau: Tríc khi thi c«ng ®Ò ¸n tæ chøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn häc tËp, n¾m v÷ng c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ m«i trêng vµ tµi nguyªn kho¸ng s¶n. Tuyªn truyÒn, nh¾c nhë nh©n d©n trong vïng c«ng t¸c tham gia b¶o vÖ m«i trêng. Tríc khi ®µo hè lÊy mÉu träng sa chó ý tr¸nh thiÖt h¹i c©y trång, lÊy mÉu xong kÞp thêi san lÊp, tr¶ l¹i tr¹ng th¸i ban ®Çu. MÉu träng sa ®·i t¹i thùc ®Þa ph¶i t×m vÞ trÝ níc c¸ch xa khu d©n c, tr¸nh « nhiÔm nguån níc d©n sinh. C«ng t¸c khoan m¸y cÇn kh¶o s¸t tríc khi lµm ®êng, lµm nÒn khoan h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt ¶nh hëng ®Õn m«i trêng mµ vÉn ®em l¹i hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Trong qu¸ tr×nh khoan tr¸nh ®Ó níc th¶i, dÇu m¸y lµm « nhiÔm m«i trêng vµ nguån níc. Qu¸ tr×nh ph¸t tuyÕn cè g¾ng h¹n chÕ thiÖt h¹i vÒ c©y trång còng nh thùc vËt tù nhiªn. Qu¸ tr×nh c«ng t¸c thùc ®Þa ph¶i ë c¸c l¸n, tr¹i t¹m thêi. V× vËy, ph¶i coi träng viÖc vÖ sinh m«i trêng xuynh quanh: kh«ng th¶i r¸c tïy tiÖn, r¸c th¶i ph¶i ®µo hè ch«n cÈn thËn. Ph¶i lµm nhµ vÖ sinh, thiÕt kÕ hîp lý, chi phÝ Ýt. V.4.3- C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ tµi nguyªn kho¸ng s¶n Trong qu¸ tr×nh thi c«ng c¸c c«ng tr×nh hè träng sa, khoan m¸y, sau khi kÕt thóc ph¶i lÊp ngay theo ®óng quy c¸ch. C¸c tµi liÖu ®Þa chÊt ph¶i b¶o vÖ cÈn mËt, kh«ng tiÕt lé th«ng tin vÒ quÆng hãa, vÒ má. Ngay khi thi c«ng ®Ò ¸n c¸c thµnh Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 64 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n viªn ph¶i ®îc häc tËp c¸c quy ®Þnh vÒ gi÷ bÝ mËt tµi liÖu, nÕu thµnh viªn nµo vi ph¹m ph¶i cã h×nh thøc kû luËt thÝch ®¸ng. Khi kh¶o s¸t thùc ®Þa nÕu thÊy c¸ nh©n, tæ chøc nµo khai th¸c kho¸ng s¶n tr¸i ph¸p luËt ph¶i th«ng b¸o cho c¬ quan chøc n¨ng n¬i gÇn nhÊt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ang khai th¸c kho¸ng s¶n khi cÇn thiÕt cã thÓ t vÊn cho hä vÒ c¸c ph¬ng ph¸p khai th¸c tr¸nh tæn thÊt tµi nguyªn. NÕu viÖc khai th¸c cña hä lµm thÊt tho¸t tµi nguyªn ph¶i b¸o cho c¬ quan chøc n¨ng cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. V.5- C¤NG T¸C TæNG KÕT LËP B¸O C¸O C«ng t¸c nµy gåm c¸c c«ng t¸c kiÓm tra tµi liÖu tæng kÕt lËp b¸o c¸o, can in nép lu tr÷. Trong thêi gian thi c«ng ngoµi thùc ®Þa, ph¶i bè trÝ thêi gian ®Ó hoµn chØnh nh÷ng tµi liÖu nguyªn thuû ®· thu thËp ®îc, gåm c¸c d¹ng sau: - ChØnh lý nhËt kÝ. - LËp s¬ ®å tµi liÖu thùc tÕ h»ng ngµy. - VÏ c¸c thiÕt ®å nguyªn thuû nh: VÕt lé, hè,thiÕt ®å khoan. - LËp sæ ®¨ng kÝ c«ng tr×nh. - LËp sæ ®¨ng kÝ c¸c lo¹i mÉu. V.5.1- C«ng t¸c v¨n phßng tæng kÕt. C«ng t¸c nµy b¾t ®Çu ®îc tiÕn hµnh sau khi kÕt thóc c¸c giai ®o¹n thi c«ng thc ®Þa vÒ tõ 5  7 ngµy. Néi dung cña c«ng t¸c nµy bao gåm: Hoµn chØnh c¸c lo¹i tµi liÖu thùc tÕ tõ nguyªn thñy ®Õn tæng hîp, ®Ó tr×nh Héi ®ång nghiÖm thu, cô thÓ nh sau: -Thµnh lËp c¸c lo¹i b¶n vÏ theo tû lÖ kh¶o s¸t -Vµo kÕt qu¶ mÉu. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 65 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n -TÝnh toµn c¸c lo¹i sai sè kiÓm tra néi, ngo¹i. -Thµnh lËp c¸c lo¹i mÆt c¸t. -TÝnh tµi nguyªn, tr÷ lîng. -Tæng hîp c¸c tµi liÖu thu thËp ®îc lªn b¶n vÏ. -LËp b¸o c¸o tæng kÕt. TÊt c¶ c¸c môc nªu trªn ph¶i tu©n thñ theo ®óng qui tr×nh, qui ph¹m hiÖn hµnh cña Côc §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n VÖt Nam. Sau khi hoµn thµnh, b¸o c¸o ®îc t×nh duyÖt qua Héi ®ång nghiÖm thu cña Liªn ®oµn vµ cña Côc §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n ViÖt Nam V.5.2- C«ng t¸c tin häc. §©y lµ c«ng t¸c nh»m sö dông c¸c phÇn mÒm tin häc øng dông vµo xö lý c¸c th«ng tin §Þa chÊt nh: Xö lý c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu, c¸c th«ng sè chiÒu dµy, hµm lîng, xö lÝ sai sè Tr¾c ®Þa, vÏ c¸c biÓu ®å ®Þa vËt lý... §ång thêi hç trî qu¶n lÝ c¸c lo¹i th«ng tin vÒ §Þa chÊt, b¶n ®å còng nh thuyÕt minh ®Ò ¸n tríc khi can in nép lu tr÷. V.5.3- C«ng t¸c can in nép lu tr÷. Sau khi ngiÖm thu tµi liÖu thùc ®Þa, b¸o c¸o ®îc söa ch÷a, bæ sung c¸c th«ng tin cßn thiÕu sãt vµ ®îc Héi ®ßng nngjiÖm thu c¸c cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt thi sÏ tiÕn hµnh can in nép lu tr÷ theo ®óng qui chÕ cña Côc §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n ViÖt Nam ban hµnh. B¶NG TæNG HîP KHèI L¦îNG C¸C D¹NG C¤NG T¸C Sè TT D¹ng c«ng viÖc §¬n vÞ Khèi lîng tÝnh A 1 B 1 C«ng t¸c ®Þa chÊt §o vÏ b¶n ®å §CKS tû lÖ 1:5.000 C«ng t¸c tr¾c ®Þa LËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 66 Km2 10,3 Km2 10,3 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß 1:5.000 2 LËp líi gi¶i tÝch I 3 LËp líi ®a gi¸c II 4 §o ®ßng sên kinh vÜ 5 §Þnh tuyÕn t×m kiÕm 6 §o thu c«ng tr×nh Bé m«n §iÓm Km Km Km C«ng 3 15 10 23,6 488 tr×nh Km 23,623 §iÓm §iÓm 2060 170 m m 3968 300 MÉu MÉu MÉu MÉu 4268 3 3 13 MÉu MÉu MÉu 4268 3 3 MÉu 4268 7 C 1 2 D 1 2 C I I.1 I.2 I.3 I.4 I.5 II II.1 II.2 II.3 II.4 LËp mÆt c¾t ®Þa h×nh C«ng t¸c ®Þa vËt lý §o x¹ gamma ®êng bé §o s©u ®iÖn trë ®èi xøng C«ng t¸c khoan C«ng t¸c khoan tay C«ng t¸c khoan m¸y C«ng t¸c mÉu LÊy mÉu LÊy mÉu träng sa c¬ b¶n. LÊy mÉu nhãm LÊy mÉu thÓ träng nhá LÊy mÉu tham sè x¹ Gia c«ng mÉu Ph©n lo¹i träng sa c¬ b¶n Ph©n lo¹i träng sa mÉu nhãm Gia c«ng hãa (0,4-1kg) Ph©n tÝch mÉu Ph©n tÝch mÉu träng sa c¬ b¶n III (6-15kv) Ph©n tÝch träng sa toµn diÖn MÉu 64 III.1 (>15kv) (5%) Ph©n tÝch quang phæ plasma MÉu 3 III.2 III.3 III.4 III.5 III.6 III.7 III.8 III.9 (ICP) ®ång thêi 36 chØ tiªu Ph©n tÝch hãa tinh quÆng ilmenit Ph©n tÝch hãa tinh quÆng zircon Ph©n tÝch ®é h¹t c¸t quÆng Ph©n tÝch mÉu thÓ träng KiÓm tra néi träng sa c¬ b¶n KiÓm tra ngo¹i träng sa c¬ b¶n: Ph©n tÝch mÉu tham sè x¹: Ph©n tÝch mÉu níc MÉu MÉu MÉu MÉu MÉu MÉu MÉu MÉu 3 3 3 3 30 30 13 5 Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 67 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß III.10 C«ng t¸c tin häc III.11 Sè ho¸ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ Bé m«n M¶nh 1 D 1 1:5.000 Sè ho¸ b¶n ®å §CKS tû lÖ 1:5.000 Sè ho¸ b¶n ®å tµi liÖu thùc tÕ tû M¶nh M¶nh 1 1 2 lÖ 1:5.000 Sè ho¸ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ M¶nh 1 3 1:5.000 Sè ho¸ thiÕt ®å khoan tû lÖ M¶nh 399 4 1:5.000 Sè ho¸ b×nh ®å tÝnh tr÷ lîng tû lÖ M¶nh 1 5 6 1:5.000 Sè ho¸ mÆt c¾t tÝnh tr÷ lîng §¸nh m¸y b¶n lêi M¶nh B¶n 1 1 . Ch¬ng 6 TÝNH TµI NGUY£N KHO¸NG S¶N VI.1- ChØ tiªu tÝnh tµi nguyªn. Dùa vµo tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt lîng, tr÷ lîng quÆng titan sa kho¸ng, ¸p dông qui chÕ ban hµnh n¨m 2001 cña côc §Þa chÊt vµ Kho¸ng s¶n ViÖt Nam. C¨n cø vµo thùc tÕ khai th¸c cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn ®ang khai th¸c sa kho¸ng ven biÓn: Lidisaco (B×nh ThuËn), Biman (B×nh §Þnh); Tæng c«ng ty kho¸ng s¶n vµ th¬ng m¹i Hµ TÜnh.v.v.; Chóng t«i dù kiÕn sö dông c¸c chØ tiªu tÝnh tµi nguyªn tr÷ lîng cho quÆng titan sa kho¸ng nh sau : VI.1.1- ChØ tiªu chÊt lîng quÆng QuÆng sa kho¸ng cã Ých chñ yÕu gåm c¸c kho¸ng vËt theo thø tù gi¶m dÇn vÒ hµm lîng lµ: ilmenit, zircon, rutil, anatas, leucoxen; brookit vµ monazit tõ Ýt ®Õn rÊt Ýt trong c¸c mÉu ph©n tÝch. Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 68 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n - Hµm lîng biªn theo mÉu ®¬n: 0,3% = 4,8 Kg/m3. - Hµm lîng c«ng nghiÖp trung b×nh theo khèi: 9,6 Kg/m3. 0,6% = VI.1.2- ChØ tiªu vÒ ®iÒu kiÖn khai th¸c - ChiÒu dµy c«ng nghiÖp tèi thiÓu 0,5m. - ChiÒu dµy líp kÑp tèi ®a 1,0m (líp kÑp lµ líp kh«ng ®¹t chØ tiªu ®îc gép vµo th©n quÆng) VI.2- NGUY£N T¾C KHOANH VÏ TH¢N QUÆNG ViÖc x¸c ®Þnh ranh giíi th©n quÆng vµ tÝnh tµi nguyªn ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p néi, ngo¹i suy tuyÕn tÝnh. - Trªn tuyÕn, gi÷a hai c«ng tr×nh ®¹t chØ tiªu vµ kh«ng ®¹t chØ tiªu, ®êng ranh giíi th©n quÆng ®i vµo gi÷a. PhÇn ®Çu tuyÕn vµ cuèi tuyÕn, kho¶ng khoanh nèi ®îc ngo¹i suy b»ng mét nöa kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c c«ng tr×nh trªn tuyÕn. Tuy nhiªn trong trêng hîp c¸ biÖt sÏ xem xÐt t×nh h×nh thùc tÕ vÒ ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt, ®Þa m¹o mµ ranh giíi cã thÓ chØ ®i qua c«ng tr×nh ®¹t chØ tiªu. - Gi÷a hai tuyÕn c«ng tr×nh gÆp quÆng vµ kh«ng gÆp quÆng, ranh giíi th©n quÆng ®îc néi suy b»ng mét nöa kho¶ng c¸ch gi÷a hai tuyÕn. - Gi÷a tuyÕn c«ng tr×nh gÆp quÆng vµ tuyÕn chØ Ýt c«ng tr×nh gÆp quÆng, ranh giíi th©n quÆng ®îc néi suy kÐo dµi tíi mét nöa kho¶ng c¸ch gi÷a hai tuyÕn, ®ång thêi thªm phÇn v¸t nhän tÝnh tõ kho¶ng gi÷a vÒ phÝa tuyÕn Ýt c«ng tr×nh gÆp quÆng. - Ngoµi ra, khi khoanh vÏ th©n quÆng ph¶i xem xÐt ranh giíi ë phÇn ven r×a vµ khoanh theo ®Þa m¹o, lo¹i bá nh÷ng ®Þa h×nh lâm kh«ng chøa quÆng. VI.3- PH¦¥NG PH¸P TÝNH TµI NGUY£N VI.3.1- Ph¬ng ph¸p tÝnh tµi nguyªn Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 69 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n T×m kiÕm - Th¨m dß Do th©n quÆng cã d¹ng n»m ngang hoÆc gÇn nh ngang víi chiÒu dµy, h×nh d¹ng phô thuéc vµo ®Þa h×nh; nªn sö dông ph¬ng ph¸p khèi ®Þa chÊt ®Ó tÝnh to¸n lµ tèi u. Tµi nguyªn cña c¸c khèi ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p trung b×nh sè häc. Cô thÓ nh sau : n Q  Qi trong ®ã: Qi S i x m i x d i x Ctb i 1 Trong ®ã: S i : DiÖn tÝch khèi tµi nguyªn ®îc tÝnh b»ng m¸y ®o planimet hoÆc phÇn mÒm mapinfo trªn b×nh ®å, tÝnh b»ng (m2) m i : ChiÒu dµy trung b×nh céng khèi tÝnh b»ng m. C tb : Hµm lîng sa kho¸ng trung b×nh gia quyÒn theo m i, tÝnh theo Kg/m3 d i : ThÓ träng kh« trung b×nh céng cña khèi (tÊn/m 3) n: Sè khèi tham gia tÝnh tµi nguyªn. Giai ®o¹n ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ kho¸ng s¶n tû lÖ 1:5.000, c«ng t¸c thi c«ng khoan tay ®îc bè trÝ víi m¹ng líi (400x40)m ®èi víi cÊp tµi nguyªn 333. §Ó viÖc tÝnh tµi nguyªn ®¶m b¶o ®é tin cËy nhÊt ®Þnh, c¸c th©n quÆng ®îc ph©n thµnh c¸c khèi tµi nguyªn dùa theo c¸c nguyªn t¾c sau ®©y: - Cïng mét khèi tµi nguyªn cã Ýt nhÊt 2 tuyÕn c«ng tr×nh khoan tay c¾t qua. Kho¶ng c¸ch c¸c lç khoan trªn c¸c tuyÕn nh nhau. - Khèi tµi nguyªn lµ thÓ gÇn ®ång nhÊt vÒ thµnh phÇn, ®é h¹t, hµm lîng quÆng. - Cïng ®Æc ®iÓm ®Þa m¹o - Trong khèi, quÆng cã chiÒu dµy t¬ng ®¬ng nhau. VI.3.2- KÕt qu¶ tÝnh tµi nguyªn vµ tµi nguyªn dù b¸o sa kho¸ng - KÕt qu¶ dù tÝnh tµi nguyªn cÊp 333 . Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 70 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Sè hiÖu DiÖn tÝch ChiÒu dµy Hµm lîng TB Tµi nguyªn dù khèi (m2) TB (Kg/m3) b¸o (m) (TÊn) K1 934122 6,95 12,42 80607 K2 924104 6,73 12,38 77019 K3 554880 5,79 12,61 40506 K4 719150 6,04 12,26 53236 K5 907395 5,56 14,57 73538 K6 609478 7,5 13,2 60338 K7 888205 5,75 12,35 63084 K8 735032 7,64 14,4 80864 K9 1263463 5,8 11,82 86647 Tæng 615.864 Sinh viªn: NguyÔn C¶nh Nho Líp ®Þa chÊt K48 71 §å ¸n tèt nghiÖp T×m kiÕm - Th¨m dß Bé m«n Ch¬ng 7 Tæ CHøC THI C¤NG Vµ Dù TO¸N CHI PHÝ C¨n cø vµo nh÷ng ph¬ng ph¸p kü thuËt, khèi lîng vµ ®Æc ®iÓm khu t×m kiÕm, c«ng t¸c tæ chøc thi c«ng gåm nh÷ng néi dung sau: VII.1- Tæ chøc thi c«ng. Sau khi ®Ò ¸n ®îc phª chuÈn, ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô t×m kiÕm ®¸nh gi¸ quÆng titan sa kho¸ng ven biÓn khu Tõ ThiÖn, An H¶i, Ninh ThuËn cã hiÖu qu¶, Liªn ®oµn §Þa chÊt Trung Trung Bé tæ chøc thµnh lËp mét ®éi t×m kiÕm gåm ngêi díi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña phßng Kü thuËt Liªn ®oµn. Dù kiÕn kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thi c«ng c¸c d¹ng c«ng t¸c sau: VII.1.1- C¬ ...