Nội dung

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Më ®Çu 1. Sù cÇn thiÕt cña kho¸ luËn ViÖt Nam chuyÓn tõ c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN tõ n¨m 1986. C¬ chÕ míi ®· më ra nhiÒu c¬ héi vµ nh÷ng th¸ch thøc míi ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ víi tõng doanh nghiÖp nãi riªng. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nµy, ®Ó tiÕn hµnh bÊt kú ho¹t ®éng SXKD, chñ thÓ kinh tÕ nµo còng cÇn ph¶i chñ ®éng vÒ vèn, vèn lµ yÕu tèt cùc kú quan träng trong mäi ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc kinh tÕ cña bÊt kú mét quèc gia nµo. Tr­íc kia trong c¬ chÕ bao cÊp, c¸c doanh nghiÖp ®­îc Nhµ n­íc cÊp ph¸t vèn, l·i Nhµ n­íc thu, lç Nhµ n­íc bï. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp kh«ng quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ SXKD còng nh­ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Ngµy nay khi tham gia vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù ®èi mÆt víi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, víi sù c¹nh tranh khèc liÖt cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. Muèn cã ®­îc hiÖu qu¶ cao trong SXKD, t¨ng søc c¹nh tranh cña m×nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó huy ®éng vµ sö dông vèn sao cho hîp lý. §©y lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, cÊp b¸ch vµ cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng nh­ nÒn kinh tÕ quèc gia. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc nªu trªn vµ qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty In - Th­¬ng m¹i - DÞch vô Ng©n hµng NN0 & PTNT ViÖt Nam. T«i quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi: "Qu¶n trÞ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty In - Th­¬ng m¹i - DÞch vô Ng©n hµng " lµm kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. 2. KÕt cÊu cña kho¸ luËn KÕt cÊu cña kho¸ luËn ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, kho¸ luËn gåm 3 ch­¬ng. Ch­¬ng 1: Vèn l­u ®éng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng trong c¸c doanh nghiÖp. Ch­¬ng 2: T×nh h×nh sö dông VL§ vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ t¹i C«ng ty In - Th­¬ng m¹i - DÞch vô Ng©n hµng NN0 & PTNT ViÖt Nam. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ t¹i C«ng ty In - Th­¬ng m¹i - DÞch vô Ng©n hµng NN0 & PTNT ViÖt Nam. 1 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch­¬ng 1 vèn l­u ®éng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng trong c¸c doanh nghiÖp 1.1. Vèn l­u ®éng vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kÕt cÊu vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp. 1.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i vèn l­u ®éng. 1.1.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm. Trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, mçi doanh nghiÖp ®­îc coi nh­ mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô cung cÊp cho x· héi. Doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t­ tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm lao vô, dÞch vô trªn thÞ tr­êng nh»m môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã t­ liÖu s¶n xuÊt, ®èi t­îng lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng vµ søc lao ®éng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã ®Ó t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô. Kh¸c víi t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lu«n thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã ®­îc chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ ®­îc bï ®¾p khi gi¸ trÞ s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn. BiÓu hiÖn d­íi h×nh th¸i vËt chÊt cña ®èi t­îng lao ®éng gäi lµ tµi s¶n l­u ®éng, TSL§ cña doanh nghiÖp gåm TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ l­u th«ng. TSL§ s¶n xuÊt gåm nh÷ng vËt t­ dù tr÷ ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc, vËt t­ ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn vµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lµ tµi s¶n cè ®Þnh. Thuéc vÒ TSL§ s¶n xuÊt gåm: Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, s¶n phÈm dë dang, c«ng cô lao ®éng nhá. TSL§ l­u th«ng gåm: s¶n phÈm hµng ho¸ ch­a tiªu thô, vèn b»ng tiÒn, vèn trong thanh to¸n. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lu«n g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh l­u th«ng. Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng lu«n chuyÓn ho¸ lÉn nhau, vËn ®éng 2 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp kh«ng ngõng lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc liªn tôc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ - tiÒn tÖ. §Ó h×nh thµnh nªn tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét sè vèn thÝch øng ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c tµi s¶n Êy, sè tiÒn øng tr­íc vÒ nh÷ng tµi s¶n Êy ®­îc gäi lµ vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ sè tiÒn øng tr­íc vÒ tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra liªn tôc nªn vèn l­u ®éng còng vËn ®éng liªn tôc, chuyÓn ho¸ tõ h×nh th¸i nµy qua h×nh th¸i kh¸c. Sù vËn ®éng cña vèn l­u ®éng qua c¸c giai ®o¹n cã thÓ m« t¶ b»ng s¬ ®å sau: T T-H-SX-H’- T’ ΔT §èi víi doanh nghiÖp thuéc lÜnh vùc l­u th«ng, qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn l­u ®éng theo tr×nh tù sau: T T – H – T’ ΔT Sù vËn ®éng cña vèn l­u ®éng tr¶i qua c¸c giai ®o¹n vµ chuyÓn ho¸ tõ h×nh th¸i ban ®Çu lµ tiÒn tÖ sang c¸c h×nh th¸i vËt t­ hµng ho¸ vµ cuèi cïng quay trë l¹i h×nh th¸i tiÒn tÖ ban ®Çu gäi lµ sù tuÇn hoµn cña vèn l­u ®éng. Cô thÓ lµ sù tuÇn hoµn cña vèn l­u ®éng ®­îc chia thµnh c¸c giai ®o¹n nh­ sau: - Giai ®o¹n 1(T-H): khëi ®Çu vßng tuÇn hoµn, vèn l­u ®éng d­íi h×nh th¸i tiÒn tÖ ®­îc dïng ®Ó mua s¾m c¸c ®èi t­îng lao ®éng ®Ó dù tr÷ cho s¶n xuÊt. Nh­ vËy ë giai ®o¹n nµy vèn l­u ®éng ®· tõ h×nh th¸i tiÒn tÖ chuyÓn sang h×nh th¸i vèn vËt t­ hµng ho¸. - Giai ®o¹n 2(H-SX-H’): ë giai ®o¹n nay doanh nghiÖp tiÕn hµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, c¸c vËt t­ dù tr÷ ®­îc ®­a dÇn vµo s¶n xuÊt. Tr¶i qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc chÕ t¹o ra. Nh­ vËy ë giai ®o¹n nµy vèn l­u ®éng ®· tõ h×nh th¸i vèn vËt t­ hµng ho¸ chuyÓn sang h×nh th¸i vèn s¶n phÈm dë dang vµ sau ®ã chuyÓn sang h×nh th¸i vèn thµnh phÈm. 3 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp - Giai ®o¹n 3:(H’-T’): doanh nghiÖp tiÕn hµnh tiªu thô s¶n phÈm vµ thu ®­îc tiÒn vÒ vµ vèn l­u ®éng ®· tõ h×nh th¸i vèn thµnh phÈm chuyÓn sang h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ trë vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t cña vßng tuÇn hoµn vèn. Vßng tuÇn hoµn kÕt thóc. So s¸nh gi­a T vµ T’, nÕu T’ >T cã nghÜa doanh nghiÖp kinh doanh thµnh c«ng v× ®ång vèn l­u ®éng ®­a vµo s¶n xuÊt ®· sinh s«i n¶y në, doanh nghiÖp b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®­îc VL§ vµ ngù¬c l¹i. §©y lµ mét nh©n tè quan träng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®ång VL§ cña doanh nghiÖp. Do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn liªn tôc nªn vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp còng tuÇn hoµn kh«ng ngõng, lÆp ®i lÆp l¹i cã tÝnh chÊt chu kú gäi lµ sù chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng. Do sù chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng diÔn ra kh«ng ngõng nªn trong cïng mét lóc th­êng xuyªn tån t¹i c¸c bé phËn kh¸c nhau trªn c¸c giai ®o¹n vËn ®éng kh¸c nhau cña vèn l­u ®éng. Kh¸c víi vèn cè ®Þnh, khi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vèn l­u ®éng lu«n thay ®æi h×nh th¸i biÓu hiÖn, chu chuyÓn gi¸ trÞ toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn sau mçi chu kú s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. 1.1.1.2. Ph©n lo¹i vèn l­u ®éng. §Ó qu¶n lý, sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. Th«ng th­êng cã nh÷ng c¸ch ph©n lo¹i sau ®©y: * Ph©n lo¹i theo vai trß tõng lo¹i vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp cã thÓ chia thµnh 3 lo¹i: - Vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt: bao gåm gi¸ trÞ c¸c kho¶n nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, ®éng lùc, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô. - Vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt: bao gåm c¸c kho¶n gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm, c¸c kho¶n chi phÝ chê kÕt chuyÓn. - Vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng: bao gåm c¸c kho¶n gi¸ trÞ thµnh phÈm, vèn b»ng tiÒn (kÓ c¶ vµng b¹c, ®¸ quý...); c¸c kho¶n vèn ®Çu t­ ng¾n h¹n(®Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n, cho vay ng¾n h¹n...) c¸c kho¶n thÕ chÊp, ký c­îc, ký quü ng¾n h¹n; c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n(c¸c kho¶n ph¶i thu, c¸c kho¶n t¹m øng...). 4 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy vai trß vµ sù ph©n bè cña vèn l­u ®éng trong tõng kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lý sao cho cã hiÖu qu¶ sö dông cao nhÊt. * Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn. Theo c¸ch nµy vèn l­u ®éng cã thÓ chia thµnh hai lo¹i: - Vèn vËt t­, hµng ho¸: lµ c¸c kho¶n vèn l­u ®éng cã h×nh th¸i biÓu hiÖn b»ng hiÖn vËt cô thÓ nh­ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm, thµnh phÈm.... - Vèn b»ng tiÒn: bao gåm c¸c kho¶n vèn tiÒn tÖ nh­ tiÒn mÆt tån quü, tiÒn göi ng©n hµng, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n, c¸c kho¶n ®Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n.... C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho c¸c doanh nghiÖp xem xÐt, ®¸nh gi¸ møc tån kho dù tr÷ vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. * Ph©n lo¹i theo quan hÖ së h÷u. Theo c¸ch nµy ng­êi ta chia vèn l­u ®éng thµnh 2 lo¹i: - Vèn chñ së h÷u: lµ sè vèn l­u ®éng thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ c¸c quyÒn chiÕm h÷u, sö dông, chi phèi vµ ®Þnh ®o¹t. Tuú theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau mµ vèn chñ së h÷u cã néi dung cô thÓ riªng nh­: vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc; vèn do chñ doanh nghiÖp t­ nh©n tù bá ra; vèn gãp cæ phÇn trong c«ng ty cæ phÇn; vèn gãp tõ c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp liªn doanh; vèn tù bæ sung tõ lîi nhuËn doanh nghiÖp..... - C¸c kho¶n nî: lµ c¸c kho¶n vèn l­u ®éng ®­îc h×nh thµnh tõ vèn vay c¸c nh©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c; vèn vay th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu; c¸c kho¶n nî kh¸ch hµng ch­a thanh to¸n. Doanh nghiÖp chØ cã quyÒn sö dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc h×nh thµnh b»ng vèn cña b¶n th©n doanh nghiÖp hay c¸c kho¶n nî. Tõ ®ã cã c¸c quyÕt ®Þnh trong huy ®éng vµ qu¶n lý, sö dông vèn l­u ®éng hîp lý h¬n, ®¶m b¶o an ninh tµi chÝnh trong sö dông vèn cña doanh nghiÖp. 5 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp * Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh. NÕu xÐt theo nguån h×nh thµnh vèn l­u ®éng cã thÓ chia thµnh c¸c nguån nh­ sau: - Nguån vèn ®iÒu lÖ: lµ sè vèn l­u ®éng ®­îc h×nh thµnh tõ nguån vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu khi thµnh lËp hoÆc nguån vèn ®iªï lÖ bæ sung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy còng cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. - Nguån vèn tù bæ sung: lµ nguån vèn do doanh nghiÖp tù bæ sung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ tõ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®­îc t¸i ®Çu t­. - Nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt; lµ sè vèn l­u ®éng ®­îc h×nh thµnh tõ vèn gãp liªn doanh cña c¸c bªn tham gia doanh nghiÖp liªn doanh. Vèn gãp liªn doanh cã thÓ b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng hiÖn vËt lµ vËt t­, hµng ho¸....theo tho¶ thuËn cña c¸c bªn liªn doanh. - Nguån vèn ®i vay: vèn vay cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc tæ chøc tÝn dông, vèn vay cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, vay c¸c doanh nghiÖp kh¸c. - Nguån vèn huy ®éng tõ thÞ tr­êng vèn b»ng viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu. ViÖc ph©n chia vèn l­u ®éng theo nguån h×nh thµnh gióp cho doanh nghiÖp thÊy ®­îc c¬ cÊu nguån vèn tµi trî cho nhu cÇu vèn l­u ®éng trong kinh doanh cña m×nh. Tõ gãc ®é qu¶n lý tµi chÝnh mäi nguån tµi trî ®Òu cã chi phÝ sö dông cña nã. Do ®ã doanh nghiÖp cÇn xem xÐt c¬ cÊu nguån tµi trî tèi ­u ®Ó gi¶m thÊp chi phÝ sö dông vèn cña m×nh. * Ph©n lo¹i theo thêi gian huy ®éng vµ sö dông vèn. Theo c¸ch nµy nguån vèn l­u ®éng ®­îc chia thµnh nguån vèn l­u ®éng t¹m thêi vµ nguån vèn l­u ®éng th­êng xuyªn. - Nguån vèn l­u ®éng t¹m thêi lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n chñ yÕu ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cã tÝnh chÊt t¹m thêi vÒ vèn l­u ®éng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy bao gåm c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông vµ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n kh¸c. 6 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp - Nguån vèn l­u ®éng th­êng xuyªn lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt æn ®Þnh nh»m h×nh thµnh nªn TSL§ th­êng xuyªn cÇn thiÕt. Chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau: TSL§ t¹m thêi Nguån t¹m thêi -TSL§ th­êng xuyªn cÇn thiÕt Nguån th­êng xuyªn -TSC§ ViÖc ph©n lo¹i nguån vèn l­u ®éng nh­ trªn gióp cho ng­êi qu¶n lý xem xÐt huy ®éng c¸c nguån vèn l­u ®éng mét c¸ch phï hîp víi thêi gian sö dông ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc vµ sö dông VL§ trong doanh nghiÖp m×nh. Ngoµi ra nã cßn gióp cho nhµ qu¶n lý lËp c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh h×nh thµnh nªn nh÷ng dù ®Þnh vÒ tæ chøc nguån vèn l­u ®éng trong t­¬ng lai, trªn c¬ së x¸c ®Þnh quy m«, sè l­îng VL§ cÇn thiÕt ®Ó lùa chän nguån vèn l­u ®éng nµy mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt cho doanh nghiÖp. 1.1.2. KÕt cÊu vèn l­u ®éng vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kÕt cÊu vèn l­u ®éng. * KÕt cÊu vèn l­u ®éng. KÕt cÊu VL§ ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn vèn l­u ®éng trong tæng sè vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. VL§ lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh, vÊn ®Ò tæ chøc qu¶n lý, sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶ sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Doanh nghiÖp sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶, ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc doanh nghiÖp tæ chøc ®­îc tèt qu¸ tr×nh mua s¾m dù tr÷ vËt t­, s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, ph©n bæ hîp lý vèn trªn c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn ®Ó vèn lu©n chuyÓn tõ lo¹i nµy thµnh lo¹i kh¸c, tõ h×nh th¸i nµy sang h×nh th¸i kh¸c, rót ng¾n vßng quay cña vèn. §Ó qu¶n lý vèn l­u ®éng ®­îc tèt cÇn ph¶i ph©n lo¹i vèn l­u ®éng. Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i vèn, mçi c¸ch ph©n lo¹i cã t¸c dông riªng phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. Th«ng qua c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i gióp cho nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn cña nh÷ng kú tr­íc, rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý kú nµy 7 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp ®Ó ngµy cµng sö dông hiÖu qu¶ h¬n vèn l­u ®éng. Còng nh­ tõ c¸c c¸ch ph©n lo¹i trªn doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña m×nh theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau. Trong c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau th× kÕt cÊu vèn l­u ®éng còng kh«ng gièng nhau. ViÖc ph©n tÝch kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp theo c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i kh¸c nhau sÏ gióp doanh nghiÖp hiÓu râ h¬n nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ sè vèn l­u ®éng mµ m×nh ®ang qu¶n lý vµ sö dông. Tõ ®ã x¸c ®Þnh ®óng c¸c träng ®iÓm vµ biÖn ph¸p qu¶n lý vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp. * C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt cÊu vèn l­u ®éng. Cã ba nhãm nh©n tè chÝnh ¶nh h­ëng tíi kÕt cÊu VL§ cña doanh nghiÖp. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt cung øng vËt t­ nh­: kho¶ng c¸ch gi÷a doanh nghiÖp víi n¬i cung cÊp; kh¶ n¨ng cung cÊp cña thÞ tr­êng; kú h¹n giao hµng vµ khèi l­îng vËt t­ ®­îc cung cÊp mçi lÇn giao hµng; ®Æc ®iÓm thêi vô cña chñng lo¹i vËt t­ cung cÊp. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt s¶n xuÊt nh­: ®Æc ®iÓm, kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp; møc ®é phøc t¹p cña s¶n phÈm chÕ t¹o; ®é dµi cña chu kú s¶n xuÊt; tr×nh ®é tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. _ C¸c nh©n tè vÒ mÆt thanh to¸n nh­: ph­¬ng thøc thanh to¸n ®­îc lùa chän theo c¸c hîp ®ång b¸n hµng; thñ tôc thanh to¸n; viÖc chÊp hµnh kû luËt thanh to¸n gi÷a c¸c doanh nghiÖp. 1.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ë c¸c doanh nghiÖp. 1.2.1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ sö dông VL§. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng SXKD cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¹t ®­îc hiÖu qu¶, ®iÒu nµy phô thuéc rÊt lín vµo viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn nãi chung vµ VL§ nãi riªng. HiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh sö dông c¸c tµi s¶n l­u ®éng, nguån vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp sao cho ®¶m b¶o mang l¹i kÕt qu¶ XSKD lµ cao nhÊt víi chi phÝ sö dông vèn lµ thÊp nhÊt. §Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong SXKD ®åi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh SXKD trong ®ã cã VL§. HiÖu qu¶ sö 8 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp dông VL§ lµ nh÷ng ®¹i l­îng ph¶n ¸nh mèi quan hÖ so s¸nh gi÷a cÊc chØ tiªu kÕt qu¶ kinh doanh víi chØ tiªu VL§ cña doanh nghiÖp. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó cã ®­îc mét nguån VL§ m¹nh, cã thÓ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh SXKD ®­îc tiÕn hµnh b×nh th­êng, më réng quy m« s¶n xuÊt, ®Çu t­ c¶i tiÕn c«ng nghÖ, kü thuËt trong kinh doanh vµ qu¶n lý kinh tÕ, n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông VL§ nh»m môc ®Ých nhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông VL§, qua ®ã t×m hiÓu, ph©n tÝch nh÷ng nguyªn nh©n lµm tang, gi¶m. Tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý, sö dông VL§ thÝch hîp cho doanh nghiÖp, ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong SXKD. 1.2.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh c¸c doanh nghiÖp ®· sö dông VL§ ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm ®­îc b×nh th­êng vµ liªn tôc. Lîi Ých kinh doanh ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông hiÖu qu¶ tõng ®ång vèn l­u ®éng. ViÖc sö dông hîp lý, cã hiÖu qu¶ VL§ ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu sau: * Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§. ViÖc sö dông hîp lý tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng ®­îc biÓu hiÖn tr­íc hÕt ë tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp nhanh hay chËm. Vèn l­u ®éng lu©n chuyÓn cµng nhanh th× hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng cµng cao vµ ng­îc l¹i. Tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ cã thÓ ®o b»ng hai chØ tiªu lµ sè lÇn lu©n chuyÓn(sè vßng quay vèn) vµ kú lu©n chuyÓn vèn(sè ngµy cña mét vßng quay vèn). Sè lÇn lu©n chuyÓn VL§ ph¶n ¸nh sè vßng quay vèn ®­îc thùc hiÖn trong thêi kú nhÊt ®Þnh, th­êng tÝnh trong 1 n¨m. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: L= M VL§ 9 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Trong ®ã: L: sè lÇn lu©n chuyÓn(sè vßng quay) cña VL§ trong kú. M: tæng møc lu©n chuyÓn vèn trong kú. VL§; vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú. Kú lu©n chuyÓn VL§ ph¶n ¸nh sè ngµy ®Ó thùc hiÖn mét vßng quay VL§. C«ng thøc ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: K= 360 Hay K = (VL§ x 360) L M Trong ®ã: K: Kú lu©n chuyÓn VL§. M,VL§: Nh­ c«ng thøc trªn. Vßng quay VL§ cµng nhanh th× kú lu©n chuyÓn vèn cµng ®­îc rót ng¾n vµ chøng tá VL§ cµng ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶. * Møc tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn. Møc tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn ®­îc biÓu hiÖn b»ng hai chØ tiªu lµ møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi vµ møc tiÕt kiÖm t­¬ng ®èi. - Møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi lµ do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nªn doanh nghiÖp cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc mét sè vèn l­u ®éng ®Ó sö dông vµo c«ng viÖc kh¸c. Nãi mét c¸ch kh¸c víi møc lu©n chuyÓn vèn kh«ng thay ®æi(hoÆc lín h¬n b¸o c¸o) song do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn nªn doanh nghiÖp cÇn sè vèn Ýt h¬n. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: M1 Vtkt® = ( x K1 360 )-V L§0 = VL§1 – VL§0 Trong ®ã: Vtkt® : Vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi. VL§0, VL§1: Vèn l­u ®éng b×nh qu©n n¨m b¸o c¸o vµ n¨m kÕ ho¹ch. M1 : Tæng møc lu©n chuyÓn n¨m kÕ ho¹ch K1 : Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng n¨m kÕ ho¹ch §iÒu kiÖn ®Ó cã VL§ tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi lµ tæng møc lu©n chuyÓn vèn kú kÕ ho¹ch ph¶i kh«ng nhá h¬n tæng møc lu©n chuyÓn vèn kú b¸o c¸o vµ vèn l­u ®éng kú kÕ ho¹ch ph¶i nhá h¬n vèn l­u ®éng kú b¸o c¸o. 10