Nội dung

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Lêi më ®Çu Thùc hiÖn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ, n­íc ta ®· b­íc ®Çu ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín nh­: tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ æn ®Þnh, tèc ®é l¹m ph¸t ®­îc kiÓm so¸t, ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn.Tuy nhiªn do xuÊt ph¸t ®iÓm cña chóng ta kh«ng cao, nÒn s¶n xuÊt ë møc ®é thÊp, c«ng nghÖ kü thuËt cßn l¹c hËu. MÆt kh¸c do ®Êt n­íc ta tr¶i qua thêi kú chiÕn tranh l©u dµi, ®Êt n­íc thèng nhÊt ch­a ®­îc bao l©u.Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi mµ xu thÕ héi nhËp vµ hîp t¸c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ ngµy cµng trë nªn râ rµng vµ cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt. §Êt n­íc chóng ta còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng quy luËt tÊt yÕu kh¸ch quan trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi. NÒn kinh tÕ cña chóng ta còng ph¶i tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n mµ c¸c n­íc ph¸t triÓn ®· tr¶i qua.ë giai ®o¹n qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi nµy nhiÖm vô ®Æt ra ®èi víi chóng ta lµ cùc kú khã kh¨n, chóng ta võa ph¶i ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa nh­ng quan hÖ s¶n xuÊt cña chóng ta lµ quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa. Trong giai ®o¹n qu¸ ®é nµy chóng ta ph¶i ®Çu t­ nhiÒu ®Ó ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cña nÒn kinh tÕ, t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c sau nµy.V× thÕ vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c ®Þnh chÕ kinh tÕ kh¸c ®ã lµ ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, më réng c¬ së xuÊt, ®Çu t­ theo chiÒu s©u nh»m hiÖn ®¹i ho¸ kü thuËt c«ng nghÖ, hoµn thµnh vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô phôc vô nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi. Muèn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy c¸c doanh nghiÖp ph¶i cÇn ®Õn mét l­îng vèn kh¸ lín vµ kho¶ng thêi gian t­¬ng ®èi dµi.Nguån vèn mµ c¸c doanh nghiÖp dïng ®Ó ®Çu t­ cã thÓ lµ nguån vèn tù cã, vèn do Nhµ n­íc cÊp, vèn liªn doanh liªn kÕt, vèn cæ phÇn hay vèn vay ng©n hµng…Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay th× tÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®¸p øng vèn ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy míi ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng tõ n¨m 2003 ®Õn nay nh­ng chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng (NHCT) Khu C«ng NghiÖp B¾c Hµ Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 1 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Néi ®· ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ . D­ nî tÝn dông trung dµi h¹n t¹i Ng©n hµng chiÕm tû träng lín trong tæng d­ nî.Tuy nhiªn so víi nhu cÇu tÝn dông trung dµi h¹n cña c¸c doanh nghiÖp, nguån vèn huy ®éng ®­îc th× cho vay trung dµi h¹n cña ng©n hµng ch­a thùc sù t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng. Bªn c¹nh ®ã chÊt l­îng cña tÝn dông trung dµi h¹n còng cÇn xem xÐt ®Õn cïng víi sù t¨ng tr­ëng cña quy m« tÝn dông . Qua thêi gian thùc tËp , t×m hiÓu t¹i ng©n hµng, nh÷ng kiÕn thøc häc ®­îc t¹i nhµ tr­êng , ®äc ®­îc qua s¸ch b¸o vµ víi sù gióp ®ì cña c¸c anh chÞ c¸n bé trong ng©n hµng. NhËn thøc thÊy vai trß cña tÝn dông trung dµi h¹n nªn t«i ®· chän ®Ò tµi: ''N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i chi nh¸nh NHCT Khu c«ng nghiÖp B¾c Hµ Néi.'' ®Ó t×m hiÓu. Ngoµi phÇn më ®Çu , kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, kÕt cÊu cña chuyªn ®Ò thùc tËp gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I : Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i chi nh¸nh NHCT Khu C«ng NghiÖp B¾c Hµ Néi. Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i chi nh¸nh NHCT Khu C«ng nghiÖp B¾c Hµ Néi. Do kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn nh÷ng vÊn ®Ò tr×nh bµy trong chuyªn ®Ò khã tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i mong r»ng sÏ nhËn ®­îc nh÷ng ®ãng gãp bæ Ých tõ phÝa c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé trong ng©n hµng ®Ó cã thÓ bæ sung , hoµn thiÖn h¬n vèn kiÕn thøc cña m×nh. Cuèi cïng t«i xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c¸c anh chÞ c¸n bé trong Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c anh chÞ c¸n bé trong phßng kinh doanh tæng hîp ®· h­íng dÉn t«i trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp vµ thùc hiÖn chuyªn ®Ò nµy. Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 2 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp CH¦¥NG I PH¦¥NG PH¸P §¸NH GI¸ CHÊT L¦îng tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.1 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ Ng©n hµng th­¬ng m¹i( NHTM) 1.1.1 Kh¸i niÖm LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.Ng©n hµng th­¬ng m¹i(NHTM) ra ®êi lµ kÕt qu¶ cña mét qu¸ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn l©u dµi, phï hîp vµ g¾n liÒn víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Nã ®­îc coi lµ s¶n phÈm cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi vµ tån t¹i nh­ mét tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. VËy NHTM lµ g×? Nã ho¹t ®éng nh­ thÕ nµo? Chøc n¨ng cña nã lµ g×? Xung quanh vÊn ®Ò nµy cã rÊt nhiÒu quan diÓm kh¸c nhau. Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ kinh tÕ häc trªn thÕ giíi th× NHTM lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng vµ kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ vµ tÝn dông. Theo Peter S.Rose: ''Ng©n hµng lµ lo¹i h×nh tæ chøc tµi chÝnh cung cÊp mét danh môc c¸c dich vô tµi chÝnh da d¹ng nhÊt-®Æc biÖt lµ tÝn dông, tiÕt kiÖm vµ c¸c dÞch vô thanh to¸n vµ thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng tµi chÝnh nhÊt so víi bÊt kú mét tæ chøc kinh doanh nµo trong nÒn kinh tÕ.'' Theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông cña N­íc Céng Hoµ X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam:''Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung th­¬ng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi vµ sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n.'' Chøc n¨ng cña NHTM : -Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh v­ãi ho¹t ®éng chñ yÕu lµ chuyÓn tiÕt kiÖm thµnh ®Çu t­, ®ßi hái sù tiÕp xóc víi hai lo¹i tæ chøc vµ c¸ nh©n trong nÒn kinh tÕ:(1) c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc t¹m thêi th©m hôt chi tiªu, tøc lµ chi tiªu cho tiªu dïng vµ ®Çu t­ v­ît qu¸ thu nhËp vµ v× thÕ hä lµ nh÷ng ng­êi cÇn bæ sung vèn; vµ (2) c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc thÆng d­ Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 3 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp trong chi tiªu, tøc lµ thu nhËp hiÖn t¹i cña hä lín h¬n c¸c kho¶n chi tiªu cho hµng ho¸, dÞch vô vµ do vËy hä cã tiÒn ®Ó tiÕt kiÖm sù tån t¹i hai lo¹i c¸ nh©n vµ tæ chøc trªn hoµn toµn ®éc lËp víi ng©n hµng. §iÒu tÊt yÕu lµ tiÒn sÏ chuyÓn tõ nhãm thø hai sang nhãm thø nhÊt nÕu c¶ hai cung cã lîi. Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· thùc hiÖn chøc n¨ng nµy, do vËy nã ®· lµm t¨ng tiÕt kiÖm cho viÖc ®Çu t­ ngoµi ra nã cßn cung cÊp nh÷ng th«ng tin cô thÓ quan träng chinh x¸c vµ ®èi xøng. - NHTM cã kh¶ n¨ng t¹o ph­¬ng tiÖn thanh to¸n: Theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i, ®¹i l­îng tiÒn tÖ bao gåm nhiÒu bé phËn. Thø nhÊt lµ tiÒn giÊy trong l­u th«ng(Mo). Thø hai lµ sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi giao dÞch cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. Thø ba lµ tiÒn göi trªn c¸c tµi kho¶n, tiÒn göi tiÕt kiÖm, tiÒn göi cã kú h¹n do vËy kh«ng ph¶i nh­ ng©n hµng cña ng­êi thî vµng - t¹o ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng qua viÖc ph¸t hµnh c¸c giÊy nî víi kh¸ch hµng hay in tiÒn kim lo¹i, ng©n hµng ngµy nay khi mµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng ph¸t triÓn ngµy cµng nhanh, ng©n hµng vµ kh¸ch hµng nhËn thÊy nÕu hä cã ®­îc sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, hä cã thÓ chi tr¶ ®­îc ®Ó cã ®­îc hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô theo yªu cÇu. Khi ng©n hµng cho vay, sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña kh¸ch hµng t¨ng lªn, kh¸ch hµng cã thÓ mua hµng ho¸ vµ dÞch vô. Do ®ã, b»ng viÖc cho vay ( hay t¹o tÝn dông), c¸c ng©n hµng ®· t¹o ra ph­¬ng tiÖn thanh to¸n (tham gia t¹o M1. Toµn bé hÖ thèng ng©n hµng còng t¹o ph­¬ng tiÖn thanh to¸n khi c¸c kho¶n tiÒn göi ®­îc më réng tõ ng©n hµng nµy ®Õn ng©n hµng kh¸c trªn c¬ së cho vay. Khi kh¸ch hµng t¹i mét ng©n hµng sö dông kho¶n tiÒn vay ®Ó chi tr¶ th× t¹o nªn kho¶n thu ( tøc lµm t¨ng sè d­ tiÒn göi) cña mét kh¸ch hµng kh¸c t¹i mét ng©n hµng kh¸c tõ ®ã t¹o ra c¸c kho¶n cho vay míi. Trong khi kh«ng mét ng©n hµng riªng lÎ nµo cã thÓ cho vay lín h¬n dù tr÷ d­ thõa, toµn bé hÖ thèng ng©n hµng cã thÓ t¹o ra khèi l­îng tiÒn göi (t¹o ph­¬ng tiÖn thanh to¸n) gÊp béi th«ng qua ho¹t ®éng cho vay (t¹o tÝn dông). - NHTM lµ mét trung gian thanh to¸n: Ng©n hµng trë thµnh trung gian thanh to¸n lín nhÊt hiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c quèc gia. Thay mÆt kh¸ch Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 4 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp hµng, ng©n hµng thùc hiÖn thanh to¸n gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ dÞch vô. §Ó viÖc thanh to¸n nhanh chãng, thuËn tiÖn vµ tiÕt kiÖm chi phÝ, ng©n hµng ®­a ra cho kh¸ch hµng nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n nh­ thanh to¸n b»ng sÐc, uû nhiÖm chi, nhê thu, c¸c lo¹i thÎ… cung cÊp m¹ng l­íi thanh to¸n ®iÖn tö, kÕt nèi c¸c quü vµ cung cÊp tiÒn giÊy khi kh¸ch hµng cÇn. C¸c ng©n hµng cßn thùc hiÖn thanh to¸n bï trõ víi nhau th«ng qua ng©n hµng Trung ­¬ng hoÆc th«ng qua c¸c trung t©m thanh to¸n. C«ng nghÖ thanh to¸n qua ng©n hµng cµng ®¹t hiÖu qu¶ cao khi quy m« sö dông c«ng nghÖ ®ã cµng ®­îc më réng. V× vËy, c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i qua ng©n hµng ®­îc c¸c nhµ qu¶n lý t×m c¸ch ¸p dông réng r·i. NhiÒu h×nh thøc thanh to¸n ®­îc chuÈn ho¸ gãp phÇn t¹o tÝnh thèng nhÊt trong thanh to¸n kh«ng chØ gi÷a c¸c ng©n hµng trong mét quèc gia mµ cßn gi÷a c¸c ng©n hµng trªn toµn thÕ giíi. C¸c trung t©m thanh to¸n quèc tÕ ®­îc thiÕt lËp ®· lµm t¨ng hiÖu qu¶ thanh to¸n qua ng©n hµng, biÕn ng©n hµng trë thµnh trung t©m thanh to¸n quan träng vµ cã hiÖu qu¶ phôc vô ®¾c lùc cho nÒn kinh tÕ toµn cÇu. 1.1.2 Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.1.2.1 Huy ®éng vèn §©y lµ nghiÖp vô ®Çu tiªn, lµ sù khëi t¹o cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Cho vay ®­îc cai lµ ho¹t ®éng sinh lêi cao do ®ã c¸c ng©n hµng ®· t×m kiÕm mäi c¸ch ®Ó huy ®éng vèn cho vay víi chøc n¨ng nµy ng©n hµng ®ãng vai trß lµ nh©n tè tËp hîp c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi th«ng qua c¸c h×nh thøc: - NhËn tiÒn göi cña c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc kinh tÕ. §©y lµ nguån tiÒn chiÕm tØ lÖ chñ yÕu trong c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng - Nguån ®i vay: Trong qu¸ tr×nh kinh doanh, ®«i khi NHTM cã thÓ còng l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu hôt vèn t¹m thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n chi tr¶ hay nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. NHTM cã thÓ vay ng©n hµng nhµ n­íc, vay c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, vay trªn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng… ®©y lµ nguån vèn rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng, v× nã ®¸p øng ®­îc kÞp thêi vµ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng diÔn ra mét c¸ch liªn tôc. Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 5 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 1.1.2.2 Ho¹t ®éng sö dông vèn Vèn huy ®éng ®­îc sÏ ®­îc ng©n hµng ®Çu t­ vµo c¸c kho¶n môc tµi s¶n kh¸c nhau, nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu mµ ng©n hµng ®Ò ra.Nh×n chung sÏ ®­îc sö dông vµo c¸c ho¹t ®éng sau: -Ho¹t ®éng tÝn dông: ho¹t ®éng nµy ®em l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho c¸c ng©n hµng, nã chiÕm tû träng chñ yÕu vµ lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña mét ng©n hµng. Tuy nhiªn nã l¹i chøa ®ùng nhiÒu rñi ro, ¶nh h­ëng quan träng ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng. - C¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ kh¸c: Ho¹t ®éng nµy rÊt ®a d¹ng vµ gãp phÇn lµm t¨ng thªm thu nhËp cho c¸c ng©n hµng. §ã lµ h×nh thøc ng©n hµng tham gia vµo ho¹t ®éng gãp vèn, mua cæ phÇn cña c¸c c«ng ty, liªn doanh liªn kÕt, mua b¸n chøng kho¸n, cæ phiÕu, tr¸i phiÕu nh»m ®a d¹ng ho¸ danh môc ®Çu t­, gi¶m thiÓu rñi ro, ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho c¸c ng©n hµng, 1.1.2.3 C¸c ho¹t ®éng kh¸c NHTM thùc hiÖn c¸c uû nhiÖm cña kh¸ch hµng trong giao dÞch thanh to¸n, chuyÓn tiÒn, thu hé, t­ vÊn , m«i giíi vµ nhËn mét kho¶n thu nhËp vÒ viÖc lµm trung gian ®ã. 1.2 Ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n t¹i NHTM 1.2.1Kh¸i niÖm 1.2.1.1 Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i tÝn dông Khã cã thÓ ®­a ra mét ®Þnh nghÜa râ rµng vÒ tÝn dông. V× vËy tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ ta cã thÓ x¸c ®Þnh néi dung cña thuËt ng÷ nµy. TÝn dông(credit) xuÊt ph¸t tõ ch÷ la tinh lµ credo( tin t­ëng, tÝn nhiÖm). Trong thùc tÕ cuéc sèng thuËt ng÷ tÝn dông d­îc hiÓu theo nhiÒu nghÜa khac nhau; ngay c¶ trong quan hÖ tµi chÝnh, tuú theo tõng bèi c¶nh cô thÓ mµ thuËt ng÷ tÝn dông cã mét néi dung riªng. Trong quan hÖ tµi chÝnh, tÝn dông cã thÓ hiÓu theo c¸c nghÜa sau: Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 6 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp -XÐt trªn gãc ®é chuyÓn dÞch quü cho vay tõ chñ thÓ thÆng d­ tiÕt kiÖm sang chñ thÓ thiÕu hôt tiÕt kiÖm th× tÝn dông ®­îc coi lµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn dÞch quü tõ ng­êi cho vay sang ng­êi ®i vay. -Trong mét quan hÖ tµi chÝnh cô thÓ, tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së cã hoµn tr¶ gi÷a hai chñ thÓ. Nh­ mét c«ng ty c«ng nghiÖp hoÆc th­¬ng m¹i b¸n hµng tr¶ chËm cho mét c«ng ty kh¸c, trong tr­êng hîp nµy ng­êi b¸n chuyÓn giao hµng ho¸ cho bªn mua vµ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn bªn mua ph¶i tr¶ tiÒn cho bªn b¸n. Phæ biÕn h¬n c¶ lµ giao dÞch gi÷a ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc cho vay, tøc lµ ng©n hµng cÊp tiÒn cay cho bªn ®i vay vµ sau mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ng­êi ®i vay ph¶i thanh to¸n vèn gèc vµ l·i. -TÝn dông cßn cã nghÜa lµ mét sè tiÒn cho vay mµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh cung cÊp cho kh¸ch hµng. -Trong mét sè ng÷ c¶nh cô thÓ thuËt ng÷ tÝn dông ®ång nghÜa víi thuËt ng÷ cho vay Môc ®Ých cña ch­¬ng nµy lµ xem xÐt tÝn dông nh­ lµ mét chøc n¨ng c¬ b¶n cña ng©n hµng, v× vËy trªn c¬ së tiÕp cËn theo chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng th× tÝn dông ®­îc hiÓu nh­ sau: TÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n( tiÒn hoÆc hµng ho¸) gi÷a bªn cho vay( ng©n hµng vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c) vµ bªn ®i vay( c¸ nh©n, doanh nghiÖp vµ c¸c chñ thÓ kh¸c), trong ®ã bªn ®i vay chuyÓn giao tµi s¶n cho bªn ®i vay sö dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn, bªn ®i vay cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn vèn gèc vµ l·i cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. Tõ kh¸i niÖm trªn, b¶n chÊt cña tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së hoµn tr¶ vµ cã c¸c ®Æc tr­ng sau: Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ tÝn dông bao gåm hai h×nh thøc lµ cho vay( b»ng tiÒn) vµ cho thuª( bÊt ®éng s¶n vµ ®éng s¶n). Trong nh÷ng n¨m 1960 trë vÒ tr­íc ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng chØ cã cho vay b»ng tiÒn. XuÊt ph¸t tõ tÝnh ®Æc thï ®ã mµ nhiÒu lóc thuËt ng÷ tÝn dông vµ cho vay ®­îc coi lµ ®ång nghÜa víi nhau. Tõ nh÷ng n¨m 1970 trë l¹i ®©y, dÞch vô cho thuª Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 7 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp vËn hµnh vµ cho thuª tµi chÝnh ®· ®­îc c¸c ng©n hµng hoÆc c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c cung cÊp cho kh¸ch hµng XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c hoµn tr¶, v× vËy ng­êi cho vay khi chuyÓn giao tµi s¶n cho ng­êi ®i vay sö dông ph¶i cã c¬ së ®Ó tin r»ng ng­êi ®i vay sÏ tr¶ ®óng h¹n. ®©y lµ yÕu tè hÕt søc c¬ b¶n trong qu¶n trin tÝn dông. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th«ng th­êng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi phÇn vèn gèc. §Ó thùc hiÖn ®­îc nguyªn t¾c nµy ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt danh nghÜa lín h¬n tû lÖ l¹m ph¸t, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt thùc d­¬ng( l·i suÊt thùc = l·i suÊt danh nghÜa- tû lÖ l¹m ph¸t). Tuy nhiªn v× l·i xuÊt chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, nªn trong mét sè tr­êng hîp cô thÓ l·i xuÊt danh nghÜa cã thÓ thÊp h¬n tû lÖ l¹m ph¸t, ngo¹i lÖ nµy chØ tån t¹i trong mét giai ®o¹n ng¾n. Trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng tiÒn vay ®­îc cÊp trªn c¬ së cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn. VÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, nh÷ng v¨n b¶n x¸c ®Þnh quan hÖ tÝn dông nh­ hîp ®ång tÝn dông, khÕ ­íc… thùc chÊt lµ lÖnh phiÕu, trong ®ã bªn ®i vay cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. Dùa vµo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau chóng ta cã thÓ ph©n chia tÝn dông thµnh c¸c lo¹i sau - C¨n cø theo môc ®Ých sö dông: Theo tiªu chuÈn nµy cho vay ®­îc ph©n biÖt dùa vµo môc ®Ých sö dông vèn vay ®Ó lµm g×. VÝ dô : Cho vay mua s¾m bÊt ®éng s¶n, cho vay phôc vô cho lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i, cho vay n«ng nghiÖp… -C¨n cø theo thêi h¹n cho vay: Cho vay theo thêi h¹n lµ viÖc tÝn dông cÊp dùa vµo thêi h¹n cña kho¶n vay. §ã lµ cho vay ng¾n h¹n, cho vay trung vµ dµi h¹n. - C¨n cø theo møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng: Theo h×nh thøc nµy tÝn dông ®­îc ph©n chia dùa vµo tiªu thøc kh¶ n¨ng b¶o ®¶m hoµn tr¶ c¶ Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 8 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp gèc vµ l·i ®èi víi kho¶n vay. §ã lµ cho vay cã b¶o ®¶m, cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m hoÆc cho vay cã sù b¶o l·nh cña bªn thø ba. - C¨n cø theo ph­¬ng ph¸p hoµn tr¶: Theo h×nh thøc nµy cho vay cña NHTM c¨n cø vµo c¸ch thøc chi tr¶ vèn gèc vµ l·i cho ng©n hµng. VÝ dô: Cho vay cã thêi h¹n, cho vay kh«ng cã thêi h¹n… -C¨n cø theo xuÊt xø tÝn dông: Lµ viÖc tÝn dông ®­îc cÊp dùa vµo sù tiÕp xóc trùc tiÕp hay kh«ng trùc tiÕp gi÷a ng­êi cho vay vµ ng­êi tr¶ nî. Gåm cã cho vay trùc tiÕp vµ cho vay gi¸n tiÕp. 1.2.1.2. Kh¸i niÖm tÝn dông trung dµi h¹n TÝn dông trung dµi h¹n lµ mét bé phËn cña tÝn dông ng©n hµng, nã lµ h×nh thøc tÝn dông ph©n theo thêi h¹n. Theo quy ®Þnh hiÖn nay cña ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam, cho vay trung h¹n cã thêi h¹n trªn 12 th¸ng ®Õn 5 n¨m. TÝn dông trung h¹n chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã quy m« nhá víi thêi gian thu håi vèn nhanh. Trong n«ng nghiÖp, chñ yÕu cho vay trung h¹n ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c ®èi t­îng sau: M¸y cµy, m¸y b¬m n­íc, x©y dùng c¸c v­ên c©y c«ng nghiÖp nh­ cµ phª, ®iÒu… Bªn c¹nh ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh, cho vay trung h¹n cßn lµ nguån h×nh thµnh vèn l­u ®éng th­êng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp míi thµnh lËp. Cho vay dµi h¹n lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n trªn 5 n¨m vµ thêi h¹n tèi ®a cã thÓ lªn ®Õn 20-30 n¨m, mét sè tr­êng hîp c¸ biÖt cã thÓ lªn ®Õn 40 n¨m. TÝn dông dµi h¹n lµ lo¹i tÝn dông ®­îc cÊp ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu dµi h¹n nh­ x©y dùng nhµ ë, c¸c thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vË t¶i cã quy m« lín, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi. 1.2.2. §Æc ®iÓm cña tÝn dông trung dµi h¹n. 1.2.2.1. §é rñi ro cao. Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 9 Líp: TCDN 44D Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Do khèi l­îng vèn ®Çu t­ lín, thêi gian ®Çu t­ dµi, thu håi vèn chËm nªn ®é rñi ro cña mét kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n lµ cao. KÕt qu¶ cña mét dù ¸n ®Çu t­ chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè. Sù ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh cña ng©n hµng vÒ c¸c rñi ro nµy lµ cã h¹n. C¸c ng©n hµng còng kh«ng thÓ kh¾c phôc hÕt ®­îc c¸c rñi ro nµy. Khi kho¶n cho vay dµi h¹n thêi gian ®Çu t­ dµi, cã rÊt nhiÒu sù thay ®æi trong m«i tr­êng kinh tÕ: Nh­ nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh sach, thÞ tr­êng, thiªn tai, chiÕn tranh…KhiÕn cho dù ¸n bÞ thua lç hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn 1.2.2.2. Lîi nhuËn tõ c¸c kho¶n cho vay trung dµi h¹n lµ lín. Khi ®é rñi ro cña c¸c dù ¸n cµng cao th× lîi nhuËn kú väng mµ nhµ ®Çu t­ mong ®îi cµng nhiÒu. Kh«ng n»m ngoµi quy luËt nµy c¸c kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n cña ng©n hµng th­êng mang l¹i cho ng©n hµng c¸c kho¶n thu nhËp lín. BiÓu hiÖn cô thÓ ®ã lµ l·i xuÊt c¸c kho¶n cho vay tÝn dông trung dµi h¹n rÊt cao. Cã ®Æc ®iÓm nµy lµ do ®Ó bï ®¾p cho nh÷ng chi phÝ trong viÖc huy ®éng nh÷ng nguån vèn phôc vô cho ho¹t ®éng cho vay trung dµi h¹n, chi phÝ bï ®¾p rñi ro. 1.2.2.3. Vèn ®Çu t­ lín, thêi gian dµi, thu håi vèn chËm. NÕu nh­ tÝn dông ng¾n h¹n tµi trî chñ yÕu cho c¸c tµi s¶n l­u ®éng cña doanh nghiÖp vµ ®­îc hoµn tr¶ trong thêi h¹n ng¾n( d­íi 1n¨m) th× tÝn dông trung dµi h¹n phÇn lín tµi trî cho bÊt ®éng s¶n, c«ng cô lao ®éng, hay ®æi míi c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp. Do ®ã viÖc tµi trî nµy cßn ®ßi hái mét khèi l­îng vèn lín, thêi gian ®Çu t­ dµi. Nh÷ng kho¶n tÝn dông trung dµi h¹n nµy th× nguån tr¶ nî gèc vµ l·i chñ yÕu dùa vµo khÊu hao vµ lîi nhuËn cña dù ¸n ®Çu t­. Trong khi ®ã ng©n hµng ph¶i bá vèn trong suèt thêi gian x©y dùng dù ¸n vµ chØ tÝn hµnh thu håi vèn ®Çu t­ khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng vµ ®¹t kÕt qu¶n, dÉn ®Õn thêi h¹n thu håi vèn chËm. 1.2.3. Ph©n lo¹i tÝn dông trung dµi h¹n. 1.2.3.1. C¨n cø vµo ®ång tiÒn cho vay. TÝn dông trung dµi h¹n b»ng b¶n tÖ: Lµ viÖc cho vay b»ng ®ång néi tÖ Sinh viªn thùc hiÖn: Lª §×nh Tam 10 Líp: TCDN 44D