Nội dung

KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN CHÑNH SAÁCH TIÏÌN LÛÚNG CUÃA CÖNG VAÂ GÚÅI YÁ CHÑNH SAÁCH CHO VI - NGUYÏÎN ÀÙNG HÛNG** NGUYÏÎN THÕ HUYÏÌN* Ngaây nhêån:2/3/2020 Ngaây phaãn biïån: 14/3/2020 Ngaây duyïåt 28/3/2020 àùng: Toám tùæt: Baâi viïët naây giúái thiïåu vïì chñnh saách tiïìn lûúng cuãa cöng chûác NhêåtTûâ Baãn, kinh têåp trung chu nghiïåm cuãa Nhêåt Baãn, baâi viïët àûa ra möåt söë gúåi yá chñnh saách cho Viïåt Nam àïí thûåc hiïån thaânh 21/5/2018 cuãa Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àaãng khoáa XII vaâ Nghõ quyïët söë 107/NQ-CP, ngaây 16/8/ vïì Chûúng trònh haânh àöång cuãa Chñnh phuã thûåc hiïån Nghõ quyïët söë 27-NQ/TW vïì caãi caách chñnh chûác, viïn chûác, lûåc lûúång vuä trang vaâ ngûúâi lao àöång trong doanh nghiïåp. Tûâ khoáa : Tiïìn lûúng; cöng chûác; chñnh saách lûúng; Nhêåt Baãn; Viïåt Nam. JAPANESE’S PUBLIC OFFICIALS SALARY POLICIES AND POLICIES IMPLICATIO Abstract: This paper introduces the Japanese’s public officials salary policies From the at the experience central level. of Japan, this paper provides some policy suggestions for Vietnam in order to successfully implement the Resolution No th 21st, 2018 of the 7th Central Committee Meeting and the Resolution No.107/NQ-CP , 2018 of dated the Central August 16 Government on implementation of the Resolution No.27-NQ/TW on reforming salary policies for public employees and employees in private sectors. Keywords: Salary; public officials; salary policy; Japan; Vietnam. 1. Àùåt vêën àïì taåo àûúåc àöång lûåc àïí nêng cao chêët lûúång vaâ hiïåu Ngaây 21/5/2018, Höåi nghõ lêìn thûá VII Ban Chêëp quaã laâm viïåc cuãa ngûúâi lao àöång...”. Do vêåy, Nghõ haânh Trung ûúng khoáa XII àaä thöng qua Nghõ quyïët quyïët àaä xêy dûång chûúng trònh caãi caách tiïìn lûúng, söë 27-NQ/TW vïì caãi caách chñnh saách tiïìn lûúng àöëi trong àoá àùåt ra muåc tiïu àöëi vúái khu vûåc cöng àïën vúái caán böå, cöng chûác, viïn chûác, lûåc lûúång vuä trang nùm 2021 seä “AÁp duång chïë àöå tiïìn lûúng múái thöëng vaâ ngûúâi lao àöång trong doanh nghiïåp, trong àoá khùèng nhêët àöëi vúái caán böå, cöng chûác, viïn chûác, lûåc lûúång àõnh: “Chñnh saách tiïìn lûúng laâ möåt böå phêån àùåc vuä trang trong toaân böå hïå thöëng chñnh trõ” vaâ “tiïìn biïåt quan troång cuãa hïå thöëng chñnh saách kinh tïë - xaä lûúng thêëp nhêët cuãa caán böå, cöng chûác, viïn chûác höåi, liïn quan trûåc tiïëp àïën caác cên àöëi lúán cuãa nïìn bùçng mûác lûúng thêëp nhêët bònh quên caác vuâng cuãa kinh tïë, thõ trûúâng lao àöång vaâ àúâi söëng ngûúâi hûúãng khu vûåc doanh nghiïåp”. lûúng, goáp phêìn xêy dûång hïå thöëng chñnh trõ tinh Àïí goáp phêìn thûåc hiïån thùæng lúåi Nghõ quyïët söë goån, trong saåch, hoaåt àöång hiïåu lûåc, hiïåu quaã, phoâng, 27-NQ/TW cuãa Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àaãng chöëng tham nhuäng, laäng phñ”. khoáa XII vaâ Nghõ quyïët söë 107/NQ-CP cuãa Chñnh Vïì viïåc thûåc hiïån vaâ caãi caách chñnh saách tiïìn phuã, àùåc biïåt laâ caãi caách chñnh saách tiïìn lûúng àöëi lûúng, Nghõ quyïët cuäng thùèng thùæn nhêån àõnh chñnh vúái caán böå, cöng chûác, viïn chûác khu vûåc cöng, baâi saách tiïìn lûúng vêîn coân nhiïìu haån chïë, bêët cêåp. Àùåc viïët trònh baây kinh nghiïåm cuãa Nhêåt Baãn vïì chïë àöå biïåt, “chñnh saách tiïìn lûúng trong khu vûåc cöng coân vaâ chñnh saách tiïìn lûúng àöëi vúái cöng chûác, chuã yïëu phûác taåp, thiïët kïë hïå thöëng baãng lûúng chûa phuâ têåp trung vaâo cöng chûác úã cêëp Trung ûúng. Hïå thöëng húåp vúái võ trñ viïåc laâm, chûác danh vaâ chûác vuå laänh àaåo; coân mang nùång tñnh bònh quên, khöng baão àaãm * Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân àûúåc cuöåc söëng, chûa phaát huy àûúåc nhên taâi, chûa ** Viïån Chiïën lûúåc phaát triïín, Böå Kïë hoaåch vaâ Àêìu tû 71 cöng àoaâ Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc Söë 18 thaáng 3/2020 KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN chñnh saách lûúng cuãa cöng chûác Nhêåt Baãn luön àûúåc vêën cuãa caác Böå. Viïåc caác thñ sinh naây coá àûúåc tuyïín caác töí chûác Quöëc tïë àaánh giaá cao búãi sûå khoa hoåc,duång vaâo laâm hay khöng laâ do caác Böå, Ngaânh naây minh baåch vaâ cöng bùçng. Theo võ trñ viïåc laâm, chûác quyïët àõnh. Nhû vêåy, ngay caã viïåc thñ sinh àaä àöî kyâ thi danh vaâ chûác vuå laänh àaåo, baão àaãm tûúng quan húåp tuyïín cöng chûác do NPA töí chûác, vöën àaä rêët khoá khùn lyá vúái tiïìn lûúng trïn thõ trûúâng lao àöång. Àöìng thúâi vaâ caånh tranh, cuäng chûa àaãm baão viïåc thñ sinh àoá seä coá chïë àöå àaäi ngöå, khen thûúãng xûáng àaáng theo nùng àûúåc tuyïín duång vaâo laâm taåi caác Böå, Ngaânh (caác thñ suêët lao àöång, taåo àöång lûåc nêng cao chêët lûúång, sinh àaä àöî kyâ thi tuyïín duång do NPA töí chûác coá thïí hiïåu quaã cöng viïåc, àaåo àûác cöng vuå. Tûâ àoá, baâi viïëtbaão lûu kïët quaã thi tuyïín trong voâng 2 nùm). Baãng àûa ra möåt söë gúåi yá chñnh saách cho Viïåt Nam àïí goáp dûúái àêy laâ kïët quaã thi tuyïín vaâ tuyïín duång cöng chûác phêìn thûåc hiïån thùæng lúåi hai Nghõ quyïët trïn. úã cêëp Trung ûúng Nhêåt Baãn nùm 2018. 2. Chñnh saách tuyïín duång vaâ chïë àöå tiïìn lûúng Söëlûúång Söëlûúång Söëlûúång cuãa cöng chûác Nhêåt Baãn Caácloaåithi tuyïín ûángviïn ûángviïn tuyïín Tuyïín duång cöng chûác Nhêåt Baãn àùng kyá thi àöî duång Tñnh àïën cuöëi nùm 2019 töíng söë cöng chûác - laâm ÛÁng viïn töëtnghiïåp 2493 636 viïåc trong khu vûåc cöng - cuãa Nhêåt Baãn laâ 3,33 triïåu Cöng chûác cao hoåc xêy dûång 657 ngûúâi, trong àoá cöng chûác úã cêëp Trung ûúng laâ viïn töëtnghiïåp chñnhsaách ÛÁng 20932 1389 585.000 ngûúâi (tûúng àûúng 17,6%) vaâ cöng chûác úã àaåihoåc cêëp àõa phûúng laâ 2,744 triïåu ngûúâi (tûúng àûúng ÛÁng viïn töëtnghiïåp Cöng chûác 35142 7205 82,4%) [ Cú quan Nhên sûå Quöëc gia Nhêåt Baãn]. àaåihoåc haânhchñnh, 4101 ÚÃ cêëp Trung ûúng, Cú quan nhên sûå quöëc gia ÛÁng viïn töëtnghiïåp vùn thû 13958 2690 THPT Nhêåt Baãn (National Personnel Authority-NPA), möåt 58660 9100 cú quan trung lêåp, laâ àêìu möëi chõu traách nhiïåm àaãm Cöng chûácngaânhnghïì àùåcthuâ 3810 baão sûå cöng bùçng trong quaãn trõ nhên sûå vaâ baão vïå Chuyïn viïn cêëpcao 2636 342 lúåi ñch cuãa cöng chûác Nhêåt Baãn úã cêëp Trung ûúng. Nguöìn: Cú quan Nhên sûå Quöëc gia NPA tiïën haânh caác kyâ thi tuyïín duång cöng chûác, àùåt ra caác tiïu chuêín vïì tuyïín duång vaâ sa thaãi cöng chûác. Chïë àöå tiïìn lûúng cuãa cöng chûác Nhêåt Baãn Àöìng thúâi, NPA àûa ra caác khuyïën nghõ cho viïåc Cöng chûác Nhêåt Baãn àûúåc tuyïín duång troån àúâi sûãa àöíi caác àiïìu kiïån laâm viïåc bao göìm caã tiïìn lûúng àïí àaãm baão àúâi söëng troån àúâi vaâ traánh mûu cêìu tû vaâ chïë àöå àaäi ngöå cho cöng chûác. Bïn caånh àoá, laâ lúåi. Cöng chûác khöng bõ baäi nhiïåm, bõ àònh chó hoùåc möåt cú quan chuyïn nghiïåp vïì quaãn trõ nhên sûå, cho thöi viïåc, trûâ nhûäng trûúâng húåp àùåc biïåt do phaáp NPA coá traách nhiïåm thûåc hiïån àaâo taåo cho cöng luêåt hoùåc Cú quan Nhên sûå Quöëc gia quy àõnh. chûác cuãa têët caã caác Böå, nhùçm àaãm baão xêy dûång Chñnh saách lûúng cuãa cöng chûác Nhêåt Baãn dûåa möåt nïìn haânh chñnh hiïåu quaã, àûúåc sûå tin tûúãng cuãa trïn hai nguyïn tùæc cú baãn: (1) Lûúng theo thõ trûúâng ngûúâi dên vaâ àaáp ûáng caác yïu cêìu chung cuãa xaä höåi. lao àöång: Lûúng caånh tranh àïí giûä nhên taâi; lûúng Viïåc tuyïín duång cöng chûác dûåa trïn nguyïn tùæc theo chûác vuå, nùng lûåc; lûúng theo saãn phêím (lûúng thi tuyïín caånh tranh, cöng khai bònh àùèng àïí thu huát saãn phêím, lûúng thaânh tñch); (2) Lûúng vúái àiïìu kiïån nhên taâi ûu tuá vaâ àa daång. Vïì cú baãn coá thïí chia tuyïín duång lêu daâi: lûúng theo chûác vuå; lûúng theo viïåc thi tuyïín ra thaânh 2 loaåi laâ: (1) thi tuyïín viïåc thaânh tñch; lûúng theo mûác àöå tùng lïn vïì nùng lûåc chuyïn mön: Laâm nhûäng viïåc vïì hoaåch àõnh chñnh (lûúng theo nùng lûåc); lûúng àïí duy trò cuöåc söëng saách, nhûäng viïåc cêìn kyä thuêåt vaâ kinh nghiïåm (kyâ thi(lûúng an sinh, lûúng theo tuöíi). naây daânh cho nhûäng ngûúâi töët nghiïåp àaåi hoåc, cao Lûúng cöng chûác tûúng ûáng vúái chûác vuå vaâ traách hoåc); (2) thi tuyïín haânh chñnh: Laâm nhûäng viïåc cöë nhiïåm, biïíu lûúng àûúåc quyïët àõnh cên nhùæc àïën àõnh nhû xûã lyá haânh chñnh vùn phoâng (kyâ thi naây sinh hoaåt phñ, thu nhêåp cuãa khu vûåc tû nhên vaâ danh cho nhûäng ngûúâi töët nghiïåp àaåi hoåc, töët nghiïåp nhûäng vêën àïì tûúng ûáng khaác do Cú quan Nhên sûå cêëp 3 vaâ ngûúâi àang ài laâm (cêëp chuyïn viïn). Quöëc gia quy àõnh. Luêåt tiïìn lûúng quy àõnh roä mûác Thi tuyïín cöng chûác úã Nhêåt Baãn rêët caånh tranh. lûúng theo tûâng cêëp bêåc. Ngoaâi ra, trong Luêåttiïìn Thñ sinh tham dûå kyâ thi tuyïín cöng chûác úã cêëp Trung lûúng ngoaâi biïíu lûúng, coân quy àõnh caác nöåi dung ûúng (do Cú quan Nhên sûå quöëc gia töí chûác) phaãi traãi sau: Lûúng múái vaâo, tiïu chuêín tùng lûúng coá cên qua 3 baâi thi: möåt baâi thi trùæc nghiïåm, möåt baâi thi luêånnhùæc túái caác yïëu töë nhû thúâi gian laâm viïåc; phuå cêëp vaâ möåt cuöåc phoãng vêën. Nïëu thñ sinh naâo qua àûúåc 3 theo tònh hònh sinh kïë; phuå cêëp theo tònh hònh khu baâi thi naây thò NPA seä gûãi danh saách àïën caác Böå, vûåc; phuå cêëp laâm ngoaâi giúâ; thûúãng àùåc biïåt vaâo Ngaânh cêìn tuyïín duång àïí caác thñ sinh tham gia phoãng cuöëi nùm. 72 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 18 thaáng 3/2020 KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN Vïì cú cêëu lûúng göìm coá lûúng vaâ phuå cêëp, trong phuå cêëp roä raâng, nhêët quaán, traánh tònh traång coá quaá àoá lûúng chiïëm khoaãng 80% vaâ phuå cêëp chiïëm nhiïìu loaåi phuå cêëp, nhiïìu khoaãn thu nhêåp ngoaâi lûúng khoaãng 20%. Ngoaâi ra cöng chûác àûúåc thûúãng àùåc do nhiïìu cú quan, nhiïìu cêëp quyïët àõnh bùçng caác vùn baãn quy àõnh khaác nhau. biïåt 2 lêìn/1 nùm, tûúng àûúng vúái 4,45 thaáng lûúng (3) Xem xeát chuyïín tûâ hïå thöëng hïå söë lûúng sang (khoaãng 25% lûúng 1 nùm). Coá rêët nhiïìu loaåi phuå hïå thöëng tiïìn lûúng cú baãn theo cêëp bêåc, võ trñ. Àöìng cêëp: Sinh hoaåt (trúå cêëp phuång dûúäng, nhaâ úã, ài laåi); thúâi quy àõnh cuå thïí tiïìn lûúng cho möåt söë ñt àöëi theo vuâng (phuå cêëp vuâng, phuå cêëp laâm viïåc taåi nhûäng tûúång àùåc thuâ (xem Phuå luåc). Àiïìu naây seä goáp phêìn vuâng àùåc biïåt, phuå cêëp ài laâm xa,...); chûác vuå (phuå thïí hiïån roä thûá bêåc haânh chñnh trong hoaåt àöång cöng cêëp quaãn lyá, phuå cêëp cöng viïåc àùåc thuâ,...); thúâi gian vuå, àöìng thúâi gùæn viïåc traã lûúng, thûúãng vúái nùng laâm viïåc (phuå cêëp laâm thïm, laâm ngaây nghó; phuå cêëp suêët, chêët lûúång vaâ hiïåu quaã cöng taác cuãa cöng chûác. àùåc biïåt (thûúãng,...). (4) Thaânh lêåp möåt cú quan quaãn trõ nhên sûå quöëc Do thi tuyïín caånh tranh vaâ chïë àöå tiïìn lûúng thñch gia àöåc lêåp, trûåc thuöåc Chñnh phuã, laâ àêìu möëi chõu àaáng, Nhêåt Baãn laâ möåt trong söë quöëc gia coá Chñnh traách nhiïåm tiïën haânh caác kyâ thi tuyïín duång cöng phuã hoaåt àöång hiïåu quaã nhêët thïë giúái. Theo baáo caáochûác têåp trung cho caác Böå, ngaânh. Àöìng thúâi, àùåt ra cuãa Ngên haâng Thïë giúái nùm 2017, chó söë hiïåu quaã, caác tiïu chuêín vïì tuyïín duång vaâ sa thaãi cöng chûác. hiïåu lûåc cuãa Chñnh phuã Nhêåt Baãn xïëp thûá 2 trïn Àûa ra caác khuyïën nghõ vïì chïë àöå tiïìn lûúng, àaäi töíng söë gêìn 200 quöëc gia àûúåc àaánh giaá. Cuäng cêìn ngöå cho cöng chûác cuäng nhû viïåc sûãa àöíi caác quy lûu yá thïm rùçng, söë lûúång cöng chûác Nhêåt Baãn trïn àõnh vïì àiïìu kiïån laâm viïåc. 1000 dên (nùm 2017) cuäng thuöåc haâng thêëp trïn thïë (5) Thûåc hiïån caác giaãi phaáp vïì taâi chñnh, ngên giúái, àùåc biïåt so vúái möåt söë quöëc gia phaát triïín (xemsaách àïí taåo nguöìn lûåc cho caãi caách chñnh saách tiïìn baãng dûúái àêy). lûúng. Tiïëp tuåc thûåc hiïån viïåc nêng lûúng thûúâng Söë cöng chûác trïn 1000 dên xuyïn haâng nùm. (6) Tiïën haânh thi tuyïín cöng chûác caånh tranh àïí tuyïín duång àûúåc ngûúâi taâi. Liïn tuåc àaâo taåo nêng cao trònh àöå, nùng suêët vaâ hiïåu quaã cuãa cöng chûác, coi àêy laâ tiïìn àïì quan troång àïí nêng cao hiïåu quaã cöng taác vaâ nêng lûúng cuãa cöng chûác trong daâi haån. Phuå luåc Chûác vuå tiïu biïíu vaâ lûúng thaáng theo cêëp bêåc (AÁp duång tûâ ngaây 01/4/2019 - Theo baáo caáo cuãa Cú quan Nhên sûå Quöëc gia Nhêåt Baãn) Cêëp/chûác Cêëp1 vuå Nguöìn: Ngên haâng Thïë giúái Cêëp2 Cêëp3 Cêëp4 Cêëp5 Cêëp6 Cêëp7 Cêëp8 Cêëp9 Cêëp10 Chuyïn Phoá Phoá Chuyïn Trûúãng Trûúãng Vuå CêëpBöå viïn TöítrûúãngTöítrûúãngTrûúãng Trûúãng Vuåtrûúãng viïn phoâng phoâng Trûúãng chñnh phoâng phoâng Chuyïn Phoá viïn TöítrûúãngTöítrûúãngTrûúãng chñnh phoâng Chuyïn Cú quan Chuyïn Trûúãn g viïn TöítrûúãngTöítrûúãng cêëptónh viïn phoâng chñnh Cú quan Chuyïn vuâ ng viïn Phoá GiaámàöëcGiaám àöëc Trûúãng Trûúãng Trûúãng cú quan cú quan phoâng phoâng phoâng vuâng vuâng 3. Möåt söë gúåi yá chñnh saách cho Viïåt Nam Nhû Nghõ quyïët 27 àaä nïu, chñnh saách tiïìn lûúng TrûúãngGiaámàöëcGiaám àöëc phoâng Súã Súã khu vûåc cöng úã Viïåt Nam hiïån nay vêîn coân nhiïìu haån chïë, bêët cêåp. Àïí thûåc hiïån thaânh cöng chûúng Chuyïn Cú quan Chuyïn Trûúãng trònh caãi caách chñnh saách tiïìn lûúng, àùåc biïåt laâ úãcêëphuyïån viïn viïn Töítrûúãng phoâng GiaámàöëcGiaámàöëc chñnh khu vûåc cöng, tûâ kinh nghiïåm cuãa Nhêåt Baãn, taác giaã Söëbêåc Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn Yïn àûa ra möåt söë gúåi yá chñnh saách nhû sau: lûúng (1) Cêìn tiïëp tuåc àêíy maånh thûåc hiïån viïåc sùæp 1 144.100 194.000 230.000 263.000 288.900 319.200 362.900 408.100 458.400 521.700 xïëp, tinh giaãn böå maáy, giaãm biïn chïë, söë lûúång 5 148.600 200.900 236.100 270.500 297.400 328.100 372.400 417.300 470.500 533.900 9 153.000 207.900 242.100 278.400 306.100 336.400 382.100 425.900 482.300 543.500 ngûúâi hûúãng lûúng tûâ ngên saách theo tinh thêìn … … … … … … … … … … … Nghõ quyïët söë 18, Ban Chêëp haânh Trung ûúng khoáa 21 170.100 228.000 260.500 302.400 331.000 359.900 408.800 448.700 508.700 559.500 … … … … … … … … … XII vïì viïåc “Tiïëp tuåc àöíi múái, sùæp xïëp töí chûác böå… 204.800 254.300 295.800 341.100 365.500 392.600 435.300 467.100 527.500 maáy cuãa hïå thöëng chñnh trõ tinh goån, hoaåt àöång 41 49 209.800 259.600 302.200 348.200 369.400 396.800 438.200 468.600 hiïåu lûåc, hiïåu quaã”. … … … … … … … … (2) Xêy dûång Luêåt Tiïìn lûúng, trong àoá quy àõnh 61 225.600 278.100 324.800 364.600 381.000 403.800 444.900 … … roä nguyïn tùæc traã lûúng, mûác lûúng theo tûâng cêëp 125 304.200 bêåc. Àöìng thúâi, quy àõnh caác nöåi dung vïì hïå thöëng 73 cöng àoaâ Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc Söë 18 thaáng 3/2020 KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN Biïíu lûúng möåt söë chûác vuå àùåc biïåt (AÁp duång tûâ ngaây 01/4/2019 - Theo baáo caáo cuãa Cú quan Nhên sûå Quöëc gia Nhêåt Baãn) lûúng àöëi vúái caán böå, cöng chûác, viïn chûác, lûåc lûúång vuä trang vaâ ngûúâi lao àöång trong doanh nghiïåp”. 2. Nghõ quyïët söë 107/NQ-CP, ngaây 16/8/2018 cuãa Chñnh phuã ban haânh Chûúng trònh haânh àöång cuãa Chñnh phuã thûåc hiïån Söë hiïåuSöë ngûúâi Lûúng Nghõ quyïët söë 27-NQ/TW vïì caãi caách chñnh saách tiïìn lûúng Chûác vuå àùåc biïåt lûúng hûúãng thaáng (Yïn) àöëi vúái caán böå, cöng chûác, viïn chûác, lûåc lûúång vuä trang vaâ Giaám àöëc cú quan vuâng àaãm nhiïåm chûác1 vuå 1 706.000 ngûúâi lao àöång trong doanh nghiïåp. àùåc bi ïåt quan troång 3. Nghõ quyïët söë 18-NQ-TW, ngaây 25/10/2017 cuãa Ban Chêëp Vuå trûúãng 2 159 761.000 haânh Trung ûúng khoáa XII vïì “Möåt söë vêën àïì vïì tiïëp tuåc àöíi Vuå trûúãng àaãm nhiïåm chûác vuå àùåc biïåt3 quan 455 818.000 múái, sùæp xïëp töí chûác böå maáy cuãa hïå thöëng chñnh trõ tinh goån, troång hoaåt àöång hiïåu lûåc, hiïåu quaã”. Cuåc trûúãng cêëp Böå 4 135 895.000 4. Nghõ quyïët söë 56/2017/QH14 cuãa Quöëc höåi vïì viïåc tiïëp tuåc Cuåc trûúãng cêëp Böå àaãm nhiïåm chûác vuå 5 àùåc 84 965.000 caãi caách töí chûác böå maáy haânh chñnh Nhaâ nûúác tinh goån, hoaåt biïåt quan troång àöång hiïåu lûåc, hiïåu quaã. Cuåc trûúã ng cú quan ngoaâi Böå 6 18 1.035.000 5. Nghõ quyïët söë 10/NQ-CP cuãa Chñnh phuã Ban haânh Chûúng Cuåc trûúãng cú quan ngoaâi Böå coá võ trñ 7quan 27 1.107.000 trònh haânh àöång cuãa Chñnh phuã thûåc hiïån Nghõ quyïët söë troång 18-NQ/TW ngaây 25/10/2017 cuãa Höåi nghõ lêìn thûá saáu Thûá trûúãng haânh chñnh 8 19 1.175.000 Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àaãng khoáa XII vaâ Nghõ quyïët söë 56/2017/QH14 ngaây 24/11/2017 cuãa Quöëc höåi vïì viïåc tiïëp Thûá trûúãng, Giaám àöëc Cuåc Nhên sûå Quöëc gia 1.199.000 tuåc caãi caách töí chûác böå maáy haânh chñnh nhaâ nûúác. Thûá trûúãng àùåc biïåt, Chuãytõch ban UÃ Thûúng maåi 1.406.000 6. National Personnel Authority, Public Employees in Japan , Böå trûúãng, Töíng kiïím toaán, Chuã tõch Cuåc Nhên sûå Quöëc 1.466.000 gia National Personnel Authority Government of Japan. 7. Cabinet Bureau of Personnel Affairs, Personnel Management Thuã tûúáng 2.010.000 of National Public Service Employees . 8. Masahiro Onishi, Remuneration and Personnel Evaluation of Taâi liïåu tham khaão National Public Employees, Workshop on Japan’s Develop1. Nghõ quyïët söë 27-NQ/TW, ngaây 21/5/2018 cuãa Ban Chêëp ment Path. haânh Trung ûúng Àaãng khoáa XII vïì “caãi caách chñnh saách tiïìn kinh tïë vaâ phuác lúåi xaä höåi. Viïåc chuã àöång DÕCH VUÅ CHÙM SOÁC trûúãng NGÛÚÂI CAO TUÖÍI... trong chiïën lûúåc chùm soác ngûúâi cao tuöíi àïí àaãm baão hïå thöëng an sinh tuöíi giaâ khöng trúã thaânh gaánh nùång cuãa nïìn kinh tïë laâ nhiïåm vuå cêëp baách úã cêìu, àiïìu kiïån thûåc tïë cuãa tûâng àõa phûúng. Caác Viïåt Nam hiïån nay. nöåi dung vïì nguyïn tùæc, caách tiïëp cêån trong chùm soác sûác khoeã ngûúâi cao tuöíi cêìn phaãi àûúåc àûa vaâo chûúng trònh àaâo taåo y khoa cuäng nhû caác Taâi liïåu tham khaão chûúng trònh têåp huêën cho nhên viïn cöng taác xaä 1. Australia, Healthdirect (2016-10-14). “Aged care services”. höåi, dõch vuå dên söë, y tïë, vaâ truyïìn thöng. Caác Archived from the original on 2018-01-24. Retrieved 201708-25. chûúng trònh àaâo taåo ngûúâi chùm soác khöng chñnh thûác nhû caác thaânh viïn gia àònh, baån beâ àöìng 2. Böå Y tïë: Quyïët àõnh vïì viïåc phï duyïåt àïì aán chùm soác sûác khoãe ngûúâi cao tuöíi giai àoaån 2017-2025 niïn... cuãa ngûúâi cao tuöíi cuäng cêìn àûúåc xêy dûång 3. Bhanman, T.R. (2006). Promotion of Spiritual Health for the vaâ phaát triïín tûâ cöång àöìng. Elderly, EMPOWERMENT, Year 5 Vol. 1 Issue 8 April May 4. Kïët luêån 2006, A journal of Ministry of Women, Children and Social Giaâ hoáa dên söë seä laâm cho gaánh nùång kinh tïë Welfare, Government of Nepal, Kathmandu, Nepal (pp 36-8) vaâ xaä höåi trúã nïn nghiïm troång hún nïëu khöng coá 4. https://nypost.com/2017/11/16/america-is-particularlynhûäng bûúác chuêín bõ vaâ thûåc hiïån caác chiïën lûúåc, terrible-at-taking-care-of-its-elderly/ chñnh saách thñch ûáng. Viïåt Nam seä bûúác vaâo giai 5. https://eldercare.com/elder-care-providers/canada àoaån giaâ hoáa dên söë vúái töëc àöå cao vaâ thúâi gian6. https://www.bangkokpost.com/learning/advanced/1029038/ who-will-care-for-thailands-elderlychuêín bõ thñch ûáng khöng coân nhiïìu nïn cêìn phaãi 7. https://daxueconsulting.com/elderly-care-service-in-china/ hoaåch àõnh nhûäng chiïën lûúåc, chñnh saách thûåc tïë, 8. https://www.longdom.org/open-access/elderly-care-inxaác àaáng àïí thñch ûáng vúái tònh hònh àoá. Chñnh saách, india-way-forward-2167-7182-1000339.pdf chiïën lûúåc cêìn phaãi dûåa trïn caác bùçng chûáng vïì 9. UNDP (2016): Töíng quan vaâ àïì xuêët àöíi múái hïå thöëng trúå giuáp möëi quan hïå qua laåi giûäa “dên söë giaâ” àïën tùng xaä höåi Viïåt Nam. (Tiïëp theo trang 57) 74 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 18 thaáng 3/2020