Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng

pdf
Số trang Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng 6 Cỡ tệp Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng 154 KB Lượt tải Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng 0 Lượt đọc Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng 12
Đánh giá Bàn về phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng
5 ( 12 lượt)
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
Chủ đề liên quan

Nội dung

T¹p chÝ Khoa häc ®hqghn, ngo¹i ng÷, T.xxI, Sè 3, 2005 Bµn vÒ ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng vµ mét sè h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ Vò Thu Thuû (*) ®¸nh gi¸. Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy, t«i xin ®−îc ®Ò cËp ®Õn hai néi dung chÝnh: ®Æc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng; vµ c¸c lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ th−êng ®−îc dïng trong ph−¬ng ph¸p chÊt l−îng còng nh− −u khuyÕt ®iÓm cña c¸c lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ nµy. Trªn c¬ së ®ã, t«i xin ®−a ra mét sè ý kiÕn nh»m ®−a ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ®Õn víi gi¸o viªn vµ sinh viªn, gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng häc tËp ë bËc ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc. L©u nay ta hay nãi ®Õn kiÓm tra ®¸nh gi¸ theo ph−¬ng ph¸p ®Þnh l−îng (quantitative assessment). KiÓm tra ®¸nh gi¸ theo ph−¬ng ph¸p ®Þnh l−îng dùa trªn hÖ thèng thi kiÓm tra dïng nh÷ng c©u hái tr¾c nghiÖm, t×m lùa chän ®óng, t×m c©u tr¶ lêi ng¾n gän. Song song víi ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng lµ viÖc thµnh lËp c¸c ng©n hµng ®Ò thi nh»m ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, ®ång bé trong kh©u thi cö. Tuy ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng cã nhiÒu −u ®iÓm trong ®ã cã thÓ kÓ ®Õn −u ®iÓm v−ît tréi vÒ ®é tin cËy (reliability), dÔ so s¸nh chÊt l−îng cña c¸c kú thi còng nh− c¸c thÝ sinh tham dù thi (comparability), ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng, khi t¸ch rêi khái quy tr×nh d¹y-häc, l¹i cã nguy c¬ bá qua tÝnh tÝch cùc cña kiÓm tra ®¸nh gi¸, ®ã lµ gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng d¹y vµ häc. I. Mét sè ®Æc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng NÕu nh− ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng ®Æt viÖc ®o tr×nh ®é cña sinh viªn (measurement) lªn hµng ®Çu th× víi ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, môc tiªu lín nhÊt cña kiÓm tra ®¸nh gi¸ lµ n©ng cao chÊt l−îng häc tËp cña sinh viªn. KiÓm tra ®¸nh gi¸ ngoµi viÖc ®o tr×nh ®é cña sinh viªn cßn ph¶i chØ ra b»ng c¸ch nµo sinh viªn cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu kiÓm tra ®¸nh gi¸ tèt h¬n vµ c¶i thiÖn viÖc häc cña m×nh. Muèn vËy, kiÓm tra ®¸nh gi¸ kh«ng ®−îc phÐp t¸ch rêi quy tr×nh d¹y-häc, ph¶i t−¬ng thÝch vµ hç trî ho¹t ®éng häc (Brown vµ Glasner [3, 1999]). Theo Lambert vµ Lines [5, 2000], viÖc l¹m dông ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng ®· bãp mÐo bÇu kh«ng khÝ d¹y vµ häc trong nhµ tr−êng, ®Æc biÖt lµ ë bËc ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, lµm cho ng−êi häc cã nguy c¬ trë nªn thô ®éng, n¶y sinh t− t−ëng ‘thi g× häc nÊy’. Do nhËn thøc ®−îc vai trß quan träng cña kiÓm tra ®¸nh gi¸ trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng d¹y vµ häc, cµng ngµy kiÓm tra ®¸nh gi¸ theo ph−¬ng ph¸p chÊt l−îng (qualitative assessment) cµng ®−îc quan t©m, nghiªn cøu vµ ®−a vµo øng dông trong hÖ thèng kiÓm tra (*) Trong ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®−îc nhËn ®Þnh lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña quy tr×nh d¹y-häc. Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra Th¹c sÜ., Khoa Ng«n ng÷ & V¨n ho¸ Anh-MÜ, Tr−êng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. 50 Bµn vÒ ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ... ®¸nh gi¸ nµy chó träng ®¸nh gi¸ xuyªn suèt néi dung ch−¬ng tr×nh häc (continuous assessment) víi môc ®Ých gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng gi¶ng d¹y, häc tËp cña gi¸o viªn vµ sinh viªn. Mét mÆt, kiÓm tra ®¸nh gi¸ cung cÊp th«ng tin vÒ tr×nh ®é, së tr−êng, së ®o¶n còng nh− yÕu ®iÓm cña tõng sinh viªn. Qua ®ã, gi¸o viªn lùa chän, ®iÒu chØnh ph−¬ng ph¸p s− ph¹m, chiÕn l−îc gi¶ng d¹y phï hîp víi n¨ng lùc cña sinh viªn vµ môc tiªu ®µo t¹o, träng t©m ®µo t¹o cña tõng giai ®o¹n d¹yhäc. KiÓm tra ®¸nh gi¸, khi ®−îc tæ chøc hiÖu qu¶, cßn cung cÊp c¸c th«ng tin ph¶n håi (feedback) mµ nÕu ®−îc tiÕp cËn, sö dông mét c¸ch h÷u Ých, sinh viªn cã thÓ dïng ®Ó ®iÒu chØnh ph−¬ng ph¸p häc tËp, t×m ra c¸c chiÕn l−îc häc tËp tèi −u, trau dåi tr×nh ®é chuyªn m«n. MÆt kh¸c, kiÓm tra ®¸nh gi¸ cung cÊp d÷ liÖu, th«ng tin vÒ hiÖn tr¹ng ®µo t¹o gióp nhµ qu¶n lý gi¸o dôc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p gi¸o dôc ®óng ®¾n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng gi¶ng d¹y-häc tËp nh»m n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o. Nh− vËy, kiÓm tra ®¸nh gi¸ gãp phÇn liªn hoµn quy tr×nh ®µo t¹o, tõ viÖc d¹y, viÖc häc ®Õn viÖc qu¶n lý gi¸o dôc mét c¸ch hiÖu qu¶, thèng nhÊt. Lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña quy tr×nh d¹y-häc, ®Æc ®iÓm næi bËt cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng lµ sù t−¬ng thÝch (relevance) gi÷a kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ quy tr×nh d¹y-häc. KiÓm tra ®¸nh gi¸ kh«ng diÔn ra mét c¸ch ®éc lËp vµo cuèi kú hoÆc gi÷a kú mµ mang tÝnh chÊt liªn hoµn, kÕ thõa gi÷a qu¸ tr×nh häc víi c¸c kú thi, kiÓm tra, gi÷a c¸c kú thi, kiÓm tra vµ gi÷a c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ víi nhau. Néi dung kiÓm tra ®¸nh gi¸ thèng nhÊt víi néi dung cña ch−¬ng tr×nh häc th«ng qua sù cô thÓ hãa T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXI, Sè 3, 2005 51 môc tiªu ®µo t¹o. C¸ch thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®−îc tiÕn hµnh thiÕt thùc víi ngµnh nghÒ ®µo t¹o. VÝ dô nh− môc tiªu ®µo t¹o lµ ®µo t¹o gi¸o viªn th× ch−¬ng tr×nh häc ph¶i bao hµm nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng mµ gi¸o viªn cÇn cã, vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ ph¶i ®¸nh gi¸ nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng nµy trong m«i tr−êng s− ph¹m. Cã nh− vËy, kÕt qu¶ kiÓm tra ®¸nh gi¸ míi dïng ®−îc ®Ó n©ng cao chÊt l−îng d¹y-häc. Sinh viªn míi thÊy kiÓm tra ®¸nh gi¸ cã ý nghÜa l©u dµi víi viÖc häc vµ n©ng cao kiÕn thøc chuyªn m«n, tr¸nh ®−îc hiÖn t−îng “häc mét ®»ng, thi mét nÎo’ hay ‘häc tñ, thi xong lµ hÕt”. Sù t−¬ng thÝch gi÷a ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng vµ quy tr×nh d¹yhäc cßn ®−îc thÓ hiÖn ë chç: träng t©m cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, hay nãi c¸ch kh¸c, c¸i mµ ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ nµy h−íng tíi ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh lµ ho¹t ®éng häc. Ho¹t ®éng häc, theo nh÷ng nhËn ®Þnh tiÕn bé nhÊt bao gåm ba yÕu tè: tri gi¸c tri thøc (knowledge), h×nh thµnh kh¶ n¨ng lµm viÖc (competencies), vµ x©y dùng kü n¨ng häc (learning skills), ¸p dông ph−¬ng ph¸p häc tËp ®óng ®¾n. Häc kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ häc ®Ó biÕt c¸i g× mµ cßn lµ häc lµm g× víi c¸i ®· biÕt vµ häc thÕ nµo ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Mét hiÖn t−îng t−¬ng ®èi phæ biÕn ë c¸c tr−êng ®¹i häc lµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ míi chØ ®Æt träng t©m t×m c¸ch ®¸nh gi¸ tr×nh ®é tri thøc cña sinh viªn trong khi xu thÕ thêi ®¹i ®èi víi kiÓm tra ®¸nh gi¸ nãi riªng vµ ch−¬ng tr×nh häc nãi chung ®ang ph¸t triÓn theo h−íng dùa trªn c¸c kü n¨ng (skill-based), v−ît lªn khái viÖc dùa trªn néi dung kiÕn thøc (content-based). Nãi ®Õn kü n¨ng lµm viÖc vµ kü n¨ng häc, kü n¨ng lµm viÖc cßn 52 lµ mét xa xØ ngay c¶ víi ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ë nhiÒu tr−êng ®¹i häc chø ®õng nãi ®Õn kü n¨ng häc, mét vÊn ®Ò vÉn th−êng ®−îc cho lµ “cña” sinh viªn vµ v× thÕ “m¹nh ai ng−êi nÊy häc”. Trong thêi ®¹i bïng næ th«ng tin hiÖn nay, tri thøc ®−îc ph¸t triÓn vµ qu¶ng b¸ víi tèc ®é chãng mÆt. Con ng−êi lu«n bÞ ®Æt tr−íc nguy c¬ l¹c hËu vÒ tri thøc. Muèn lµm chñ ®−îc tri thøc, héi nghÞ gi¸o dôc do UNESCO tæ chøc t¹i Paris, Ph¸p n¨m 1998 ®· kh¼ng ®Þnh, nhiÖm vô cña gi¸o dôc thÕ kû 21 lµ trang bÞ cho mäi c«ng d©n kü n¨ng häc trän ®êi (life-long learning skills) (Delors, 1998). Nãi nh− vËy ®Ó thÊy, ngoµi viÖc cung cÊp kiÕn thøc vµ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng lµm viÖc cho sinh viªn, nhµ tr−êng cßn ph¶i gióp hä x©y dùng ®−îc kü n¨ng häc trän ®êi. Víi ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, do cã sù t−¬ng thÝch gi÷a kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ quy tr×nh d¹y-häc, kh«ng nh÷ng tr×nh ®é, n¨ng lùc thùc sù cña sinh viªn ®−îc béc lé vµ ®¸nh gi¸ mµ th«ng qua c¸ch thøc sinh viªn lµm bµi, tiÕp cËn, tri gi¸c vµ t− duy tri thøc, kü n¨ng häc cña sinh viªn ®−îc uèn n¾n, tiÕn tíi h×nh thµnh kü n¨ng tù häc (selfdirected learning skills) vµ kü n¨ng häc trän ®êi. Quy tr×nh tri gi¸c vµ t− duy tri thøc, theo Biggs (1999), lu«n ®i tõ tÝch lòy vÒ l−îng ®Õn nh¶y vät vÒ chÊt. Quy tr×nh nµy th−êng ®−îc nh¾c ®Õn víi tªn gäi “tæ hîp SOLO” (SOLO taxonomy). Tæ hîp SOLO miªu t¶ c¸c møc ®é “hiÓu” kh¸c nhau ®i tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ cô thÓ ®Õn trõu t−îng, tõ ghi nhí theo d¹ng häc thuéc lßng ®Õn t− duy lý luËn ®éc lËp. V× b¶n th©n c¸c møc ®é “hiÓu” cã thÓ mang nhiÒu ý nghÜa kh¸c nhau, ng−êi ta hay dïng mét sè ®éng tõ m« t¶ c¸ch thøc ng−êi häc tri gi¸c, t− Vò Thu Thuû duy tri thøc, t−¬ng øng víi c¸c møc ®é hiÓu. C¸c ®éng tõ hay ®−îc dïng lµ: ghi nhí, liÖt kª, m« t¶, so s¸nh ®èi chiÕu, ph©n tÝch, liªn hÖ, øng dông, kh¸i qu¸t hãa thµnh quy luËt, vµ sö dông, ®¸nh gi¸ quy luËt ë c¸c t×nh huèng kh¸c nhau (c¸c ®éng tõ ®−îc s¾p xÕp theo thø tù t¨ng dÇn vÒ ‘chÊt l−îng’ t− duy tri thøc). KiÓm tra ®¸nh gi¸ chØ cã thÓ gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng häc cña sinh viªn khi c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ yªu cÇu sinh viªn ph¶i t− duy tri thøc ë møc ®é cao, tiÕn tíi t− duy mét c¸ch ®éc lËp. Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, b»ng viÖc sö dông c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ duy lý, ®· khuyÕn khÝch lèi t− duy s¸ng t¹o, tæng hîp qua ®ã mµ chÊt l−îng häc cña ng−êi häc ®−îc n©ng cao. Brown, Bull vµ Pendlebury (1997) ®· chØ ra: “Sö dông lo¹i bµi tËp chän c©u tr¶ lêi ®óng vµ c¸c lo¹i bµi thi t−¬ng tù t¹o ra lèi häc g¹o trong khi kiÓm tra ®¸nh gi¸ më vµ nh÷ng bµi tËp nghiªn cøu khoa häc khuyÕn khÝch lèi t− duy ®éc lËp vµ c¸c chiÕn l−îc häc tËp nh¾m tíi viÖc hiÓu cÆn kÏ, s©u réng” (trang 7). PhÇn tiÕp theo cña bµi viÕt sÏ giíi thiÖu víi ®éc gi¶ mét sè h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ th−êng ®−îc sö dông trong ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng. Bµi viÕt còng sÏ luËn bµn vÒ nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n khi sö dông nh÷ng h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ nµy. II. C¸c lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ th«ng dông 1. §iÓm s¸ch (Critical reviews) Lo¹i h×nh ®¸nh gi¸ nµy yªu cÇu sinh viªn t×m ®äc tµi liÖu tham kh¶o theo ®Ò tµi ®· cho tr−íc hoÆc tù chän. Sau khi ®äc, sinh viªn tãm t¾t, ph©n tÝch, b×nh luËn vÒ tµi liÖu ®ã d−íi d¹ng bµi viÕt (essays) hoÆc tr×nh bµy tr−íc líp (presentations). §iÓm T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXI, Sè 3, 2005 Bµn vÒ ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ... s¸ch gióp sinh viªn h×nh thµnh kü n¨ng t×m tµi liÖu thÝch hîp, ch¾t läc th«ng tin, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng th«ng tin. Nh−îc ®iÓm cña lo¹i h×nh ®¸nh gi¸ nµy lµ sinh viªn cã thÓ ®äc mét c¸ch thô ®«ng, viÖc ®äc chØ dõng ë møc tãm t¾t néi dung cña tµi liÖu. Mét nh−îc ®iÓm kh¸c cã thÓ lµ sinh viªn thiÕu tµi liÖu tham kh¶o, hoÆc thiÕu c«ng cô t×m, “®äc” tµi liÖu mét c¸ch hiÖu qu¶. §Ó tr¸nh viÖc sinh viªn ®äc thô ®éng, gi¸o viªn cã thÓ ®−a ra yªu cÇu cô thÓ khi ®iÓm s¸ch, vÝ dô nh− yªu cÇu sinh viªn ®−a ra chÝnh kiÕn vÒ néi dung ®· tãm t¾t trªn c¬ së so s¸nh néi dung ®ã víi nh÷ng nguån th«ng tin ®¸ng tin cËy kh¸c. Khã kh¨n vÒ thiÕu tµi liÖu, mét hiÖn t−îng t−¬ng ®èi phæ biÕn ë c¸c tr−êng ®¹i häc, trong bèi c¶nh hiÖn ®¹i hãa nÒn gi¸o dôc ®¹i häc, ®Æt chóng ta tr−íc nhu cÇu nªn ®Çu t− thµnh lËp th− viÖn ®iÖn tö, khiÕn cho mét cuèn s¸ch quý cã thÓ ®Õn ®−îc víi nhiÒu ng−êi. Th− viÖn ®iÖn tö víi c¸c c«ng cô t×m siªu tèc cßn gióp viÖc truy cËp th«ng tin ®−îc nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. 2. B¸o c¸o (Reports) Lo¹i h×nh ®¸nh gi¸ nµy yªu cÇu sinh viªn viÕt b¸o c¸o thu ho¹ch sau khi thùc hµnh, vÝ dô nh− ®i thùc ®Þa, héi th¶o, thÝ nghiÖm phßng lab. ViÕt b¸o c¸o rÌn cho sinh viªn kü n¨ng viÕt, ph©n tÝch tæng hîp dùa trªn sè liÖu thùc tÕ. B¸o c¸o thu ho¹ch, theo t«i, lµ mÊu chèt cña ‘häc ®i ®«i víi hµnh’ khi sinh viªn kh«ng chØ thùc hµnh nh÷ng c¸i ®· häc mµ cßn biÕt mæ xÎ, kh¸i qu¸t hãa kinh nghiÖm thùc tÕ gãp phÇn n©ng cao kiÕn thøc chuyªn m«n. Tuy nhiªn, viÖc ®¸nh gi¸ b¸o c¸o thu ho¹ch mÊt rÊt nhiÒu thêi gian cña gi¸o viªn. Bªn c¹nh viÖc ®äc b¸o c¸o, gi¸o viªn cßn ph¶i trùc tiÕp theo dâi viÖc thùc hµnh cña sinh viªn. §Ó gi¶m g¸nh nÆng cho gi¸o viªn, tr−íc T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXI, Sè 3, 2005 53 khi sinh viªn thùc hµnh, gi¸o viªn nªn ®−a ra nh÷ng tiªu chÝ cô thÓ vÒ néi dung vµ chÊt l−îng nh»m ®Þnh h−íng cho viÖc viÕt b¸o c¸o vµ n©ng cao chÊt l−îng thùc hµnh. Dùa vµo c¸c tiªu chÝ nµy, gi¸o viªn cã thÓ yªu cÇu sinh viªn trao ®æi b¸o c¸o thu ho¹ch ®Ó tù ®¸nh gi¸, nhËn xÐt víi sù h−íng dÉn, gióp ®ì cña gi¸o viªn. 3. Sæ tay c«ng t¸c (Portfolios, reflective journals). §©y lµ mét lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ kh¸ ®éc ®¸o. Sinh viªn ®Þnh kú ghi l¹i nh÷ng néi dung kiÕn thøc hä n¾m ®−îc trªn líp vµ ph¸t triÓn nh÷ng kiÕn thøc ®ã s©u réng h¬n trªn c¬ së tham kh¶o c¸c tµi liÖu kh¸c vµ nghiªn cøu cña chÝnh m×nh. Sæ tay c«ng t¸c t¹o cho sinh viªn thãi quen nghiªn cøu khoa häc vµ cã thÓ trë thµnh mét tµi liÖu rÊt h÷u Ých trªn con ®−êng nghiªn cøu khoa häc sau nµy. Ghi l¹i kiÕn thøc mét c¸ch cã hÖ thèng gióp sinh viªn ®Þnh h−íng ®−îc lÜnh vùc khoa häc mµ hä quan t©m. Bªn c¹nh nh÷ng −u ®iÓm trªn, sæ tay c«ng t¸c cßn cã mét sè nh−îc ®iÓm. Thø nhÊt lo¹i h×nh bµi tËp nµy ®ßi hái sinh viªn ph¶i cã ý thøc häc tËp cao vµ mét kh¶ n¨ng nghiªn cøu khoa häc nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ph¶i bÊt cø sinh viªn nµo còng cã ®−îc. Thø hai lµ viÖc ®¸nh gi¸ ®Þnh kú sæ tay c«ng t¸c kh«ng mang tÝnh hiÖu qu¶ cao v× tiªu chÝ ®¸nh gi¸ khã x¸c ®Þnh, viÖc ®¸nh gi¸ mÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc cña gi¸o viªn. §Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò nµy, gi¸o viªn, sau mçi bµi gi¶ng nªn ®−a ra nh÷ng c©u hái kh¸i qu¸t hoÆc nh÷ng gîi ý ®Þnh h−íng cho viÖc nghiªn cøu, ®µo s©u kiÕn thøc. Gi¸o viªn còng cã thÓ yªu cÇu sinh viªn viÕt bµi luËn dùa trªn nh÷ng kiÕn thøc tõ sæ tay c«ng t¸c, qua ®ã, ®¸nh gi¸ gi¸n tiÕp sæ tay c«ng t¸c dÔ dµng vµ Vò Thu Thuû 54 hiÖu qu¶ h¬n. HoÆc t−¬ng tù nh− ®¸nh gi¸ b¸o c¸o thu ho¹ch, gi¸o viªn cã thÓ yªu cÇu sinh viªn tù ®¸nh gi¸ sæ tay c«ng t¸c hoÆc trao ®æi sæ tay ®Ó ®¸nh gi¸ lÉn nhau. §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c, nghiªm tóc khi sinh viªn viÕt sæ tay vµ ®¸nh gi¸, gi¸o viªn cã thÓ chän ngÉu nhiªn Ýt nhÊt mét hoÆc hai ch−¬ng trong sæ tay c«ng t¸c ®Ó ®¸nh gi¸ l¹i, kÕt hîp víi cho ®iÓm chÝnh ®¸nh gi¸ cña sinh viªn. 4. Bµi tËp lín, ®å ¸n, (Assignments, projects, dissertations) luËn v¨n theses, §©y lµ lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®ßi hái sinh viªn ph¶i cã kü n¨ng nghiªn cøu khoa häc ®éc lËp, kiÕn thøc t−¬ng ®èi s©u réng vµ quü thêi gian lín. Cã thÓ v× lý do nµy mµ chØ cã mét sè Ýt sinh viªn xuÊt s¾c míi ®−îc chän lµm bµi tËp nµy. Nh−ng nÕu chóng ta muèn n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o, ®¶m b¶o mçi sinh viªn tèt nghiÖp lµ mét nhµ khoa häc th× hä ph¶i ®−îc ‘lµm’ khoa häc khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ tr−êng. Cßn nhí c¸ch ®©y vµi n¨m, khoa Anh tr−êng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ néi ®· thÝ ®iÓm cho tÊt c¶ sinh viªn lµm luËn v¨n tèt nghiÖp. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c luËn v¨n ®Òu ch−a cã chÊt l−îng cao khiÕn nhiÒu ng−êi nghi ngê tÝnh kh¶ thi cña thö nghiÖm nµy. Theo thiÓn ý cña ng−êi viÕt bµi nµy, thÊt b¹i trªn lµ do sinh viªn ch−a ®−îc ‘häc’ lµm nghiªn cøu khoa häc, ch−a cã kü n¨ng nghiªn cøu khoa häc, nh÷ng kü n¨ng cã thÓ ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn qua ba lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®· bµn ë trªn. Ch−¬ng tr×nh häc ë bËc ®¹i häc còng nªn dµnh mét sè tr×nh nhÊt ®Þnh cho bé m«n ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc, kh«ng nªn coi viÖc båi d−ìng ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc lµ viÖc gi÷a gi¸o viªn h−íng dÉn vµ sinh viªn. Qua phÇn giíi thiÖu ®Æc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng vµ c¸c lo¹i h×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ th«ng dông, b¹n ®äc cã thÓ b¨n kho¨n liÖu ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, víi viÖc ®−a kiÓm tra ®¸nh gi¸ vÒ tõng líp häc, cã quay trë l¹i hiÖn t−îng “häc sao, thi vËy” hay “gät ch©n cho võa giµy” theo c¸ch «ng NguyÔn Ph−¬ng Söu, cùu gi¸m ®èc Trung t©m KiÓm tra §¸nh gi¸ vµ Nghiªn cøu Ph−¬ng ph¸p, tr−êng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ néi ®· gäi. B¨n kho¨n nµy më ra mét vÊn ®Ò ®−îc quan t©m hiÖn nay lµ lµm thÕ nµo qu¶n lý ®−îc chÊt l−îng khi kiÓm tra ®¸nh gi¸ kh«ng t¸ch khái c«ng t¸c gi¶ng d¹y. §Ó cho “häc g×, thi nÊy”, tr¸nh “häc sao, thi vËy”, ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ®Ò cao viÖc cô thÓ hãa môc tiªu ®µo t¹o thµnh c¸c tiªu chÝ ®Çu ra (outcomes) hay tiªu chuÈn sinh viªn tèt nghiÖp (graduate attributes) tõ ®ã x©y dùng ch−¬ng tr×nh häc vµ quy tr×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸ trong ®ã cã x©y dùng néi dung, c¸ch thøc ®¸nh gi¸. C¸c tiªu chÝ ®Çu ra cßn lµ tiÒn ®Ò cho viÖc thµnh lËp tiªu chÝ vµ biÓu møc ®¸nh gi¸ (criteria and standards). Tiªu chÝ vµ biÓu møc ®¸nh gi¸ lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng, tiÕp thÞ chÊt l−îng ®µo t¹o cô thÓ cña c¸c c¬ së ®µo t¹o ra x· héi. Tãm l¹i, bµi viÕt nµy ®· bµn vÒ ®Æc ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng. Ph−¬ng ph¸p nµy ®Ò ra: (a), kiÓm tra ®¸nh gi¸ lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña quy tr×nh d¹y-häc, ph¶i t−¬ng thÝch víi tõng giai ®o¹n d¹y-häc; (b), kiÓm tra ®¸nh gi¸ ph¶i mang tÝnh liªn tôc, kÕ thõa gi÷a c¸c giai ®o¹n kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸; (c), T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXI, Sè 3, 2005 Bµn vÒ ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ... 55 kiÓm tra ®¸nh gi¸ ph¶i tiÕn hµnh theo c¸ch c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ nµy, ng−êi thøc mµ sinh viªn cã thÓ béc lé chÝnh x¸c viÕt còng ®· ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc tr×nh ®é, n¨ng lùc cña m×nh. Víi ba ®Æc nh»m ®−a ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®iÓm nµy, kiÓm tra ®¸nh gi¸ míi trë nªn cã chÊt l−îng ®Õn víi gi¸o viªn vµ sinh viªn. ý nghÜa víi sinh viªn, gióp hä n©ng cao Tuy bµi viÕt cã nh¾c ®Õn tiªu chÝ ®Çu ra, chÊt l−îng häc tËp vµ trau dåi tr×nh ®é quy tr×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸, tiªu chÝ vµ chuyªn m«n. Bµi viÕt nµy còng giíi thiÖu biÓu møc ®¸nh gi¸, ph¹m vi bµi viÕt kh«ng c¸c h×nh thøc kiÓm tra ®¸nh gi¸ th−êng cho phÐp t¸c gi¶ ®i s©u h¬n vµo c¸c lÜnh dïng trong ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ vùc nµy, hÑn víi ®éc gi¶ quan t©m ë c¸c sè chÊt l−îng. Khi ®−a ra −u khuyÕt ®iÓm cña b¸o kh¸c. Tµi liÖu tham kh¶o 1. 2. 3. 4. 5. Biggs. J., What the student does: Teaching for enhanced learning, Higher Education Research and Development, V.18, No1, (1999), pp. 57-75. Brown. G., Bull, J., and Pendlebury, M. Assessing student learning in higher education. Routledge; London and New York 1997. Brown. S., and Glasner. A., (Eds.), Assessment matters in higher education: Choosing and using diverse approaches, SRHE and Open University Press; Buckingham and Philadelphia 1999. Delors. J., Learning: The treasure within, Report to UNESCO of the International Commission on Education for the 21st Century. UNESCO; Paris, 1998. Lambert. D., and Lines. D., Understanding assessment: Purposes, perceptions and practices. Routledge Falmer; London and New York, 2000. VNU. JOURNAL OF SCIENCE, Foreign Languages, T.xXI, n03, 2005 A discussion on qualitative assessment and some assessment methods Vu Thu Thuy, MED Department of English - American Language and Culture College of Foreign Languages - VNU This paper discusses the key features of the qualitative assessment approach and proposes some relevant assessment methods. It is argued that assessment should be an integral part of the teaching-learning process. Assessment should assess, at the same time enhance, student learning. In this sense, assessment should be continuous, meaningful and relevant to the teaching-learning context. Above all, assessment should involve students directly in the assessment processes so that greater insights can be gained for improvement and development. In line with qualitative assessment, some assessment methods are reviewed with a discussion on how to use them in higher education context. The paper concludes that with adequate preparation, especially the articulation of specific criteria and standards, qualitative assessment methods should be used to promote student learning and development. T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXI, Sè 3, 2005
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.