Nội dung

BÀI GIẢNG THAM KHẢO CHÖÔNG I: 1.1 HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VIEÄT NAM 1.1.1 Ñònh nghóa veà ngaân haøng thöông maïi (NHTM) a.Lòch söû ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa NHTM - Gaén lieàn vôùi quan heä cho vay naëng laõi ñaõ töøng toàn taïi trong thôøi kyø coâng xaõ nguyeân thuûy - Khi CNTB hình thaønh vaø phaùt trieån, trong quaù trình ñaáu tranh choáng boïn cho vay naëng laõi, caùc nhaø TB ñaõ lieân keát laïi thaønh caùc hoäi tín duïng cho vay laãn nhau vôùi laõi suaát vöøa phaûi  hoäi tín duïng phaùt trieån thaønh NHTM coå phaàn CHÖÔNG I TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1 a. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån NHTM (tt) - ÔÛ Vieät Nam: + Tröôùc CMT8 naêm 1945, coù NH Ñoâng Döông do Phaùp thaønh laäp +Saéc leänh 15/SL ngaøy 6/5/1951 cuûa Chuû tòch nöôùc VN quyeát ñònh thaønh laäp NH Quoác gia VN ñaàu tieân + Nghò ñònh 53/HÑBT ngaøy 26/03/1988 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng chuyeån NH sang hoaït ñoäng kinh doanh teä tieàn, chuyeån phöông thöùc tín duïng bao caáp sang phöông thöùc boå sung voán ngaén haïn (tröôùc goïi laø voán löu ñoäng) + Ngaøy 23/5/1990, Hoäi ñoàng NN ban haønh 2 Phaùp leänh NH. Theo ñoù, caùc NH chuyeân doanh quoác doanh ñöôïc chuyeån thaønh NHTM quoác doanh 2 CHÖÔNG I: b. Khaùi nieäm: “NH laø loaïi hình toå chöùc tín duïng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng NH vaø caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc coù lieân quan. Theo tính chaát vaø muïc tieâu hoaït ñoäng, caùc loaïi hình NH goàm NHTM, NH phaùt trieån, NH ñaàu tö, NH chính saùch, NH hôïp taùc vaø caùc loaïi hình NH khaùc.” (Ñieàu 20 Luaät caùc toå chöùc tín duïng luaät soá 02/1997/QH10 ñaõ ñöôïc söûa ñoåi boå xung naêm 2004) )  NHTM laø ñònh cheá taøi chính trung gian quan troïng vaøo loaïi baäc nhaát trong neàn KT thò tröôøng 3 CHÖÔNG I: c. Baûn chaát cuûa NHTM: • Laø moät toå chöùc kinh teá. • Hoaït ñoäng mang tính chaát kinh doanh. • Hoaït ñoäng kinh doanh trong lónh vöïc tieàn teä tín duïng vaø dòch vuï ngaân haøng. 5 4 d. Heä thoáng NHTM Vieät Nam: - Laø heä thoáng NH ña naêng, kinh doanh toång hôïp, goàm caùc loaïi hình: d.1 NHTM quoác doanh: laø NHTM ñöôïc thaønh laäp baèng 100% voán NSNN, goàm: • Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Vieät Nam. • Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. • Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam. • Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam. • Ngaân haøng Phaùt trieån Nhaø ñoàng baèng soâng Cöûu Long. 6 1 d. Heä thoáng NHTM Vieät Nam (tt) d.2 NHTM coå phaàn: laø NHTM ñöôïc thaønh laäp döôùi hình thöùc coâng ty coå phaàn. Trong ñoù, moät caù nhaân hay phaùp nhaân chæ ñöôïc sôû höõu moät soá coå phaàn nhaát ñònh theo quy ñònh cuûa NHNN Vieät Nam. d.3 NH lieân doanh: laø NH ñöôïc thaønh laäp baèng voán lieân doanh giöõa moät beân laø NH Vieät Nam vaø moät beân khaùc laø NH nöôùc ngoaøi coù truï sôû taïi VN, hoaït ñoäng theo phaùp luaät VN. d.4 Chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi: laø NH ñöôïc thaønh laäp theo phaùp luaät nöôùc ngoaøi, ñöôïc pheùp môû chi nhaùnh taïi VN, hoaït ñoäng theo phaùp luaät VN. 1.1.2 Cô caáu toå chöùc boä maùy NHTM HOÄI ÑOÀNG QUAÛN TRÒ Ban giaùm ñoác Phoøng toå chöùc haønh chính Sôû giao dòch 7 Phoøn g ngaân quyõ Keá toaùn taøi vuï vi tính Chi nhaùnh taïi tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc TW (neáu coù) Ban kieåm soaùt Tín duïng vaø kinh doanh Chi nhaùnh taïi quaän huyeän, thò xaõ tröïc thuoäc tænh (neáu coù) Than h toaùn quoác teá Chi nhaùnh taïi thò traán (neáu coù) Kinh doanh ngoaïi teä vaøng Chi nhaùnh taïi ñòa ñieåm khaùc (neáu coù) Keá hoaïch phaùp cheá Sôû giao dòch 8 1.2.1 Nghieäp vuï nguoàn voán vaø 1.2 HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NHTM TRONG NEÀN KTTT. 1.2.1 Nghieäp vuï nguoàn voán vaø taøi saûn nôï cuûa NHTM - Laø nghieä p vuï maø NHTM ñöôïc söû duï ng nhöõng bieän phaù p vaø coâng cuï caàn thieát, phaùp luaät cho pheù p ñeå huy ñoäng caùc nguoà n tieàn nhaøn roãi trong XH, laøm nguoà n voá n tín duï ng ñeå cho vay ñoái vôùi neàn KT. - Nghieä p vuï nguoà n voán coøn ñöôïc goïi laø nghieä p vuï nôï vì caùc nguoà n voán naøy naè m beân taøi saûn nôï cuûa baûng caân ñoái keá toaùn cuûa NHTM. taøi saûn nôï cuûa NHTM (tt) - Thaønh phaàn nguoàn voán cuûa NHTM goàm: + Voán ñieàu leä (Statutory Capital). + Caùc quyõ döï tröõ (Reserve Funds) +Voán huy ñoäng (Mobilized Capital) + Voán ñi vay (Borrowed Capital) + Voán tieáp nhaän (Trust Capital) + Voán khaùc (Other Capital) 9 10 a. Voán ñieàu leä: theo NÑ 141/2006/NĐ-CP ngày 22.11. 2006 của CP 1.2.1 Nghieäp vuï nguoàn voán vaø taøi saûn nôï cuûa NHTM (tt) STT Loại hình tổ chức tín dụng Mức vốn pháp định áp dụng cho đến năm 2008 1.2.1.1. Voán ñieàu leä vaø caùc quyõ: ñöôïc goïi laø voán cuûa NH laø nguoàn voán khôûi ñaàu vaø ñöôïc boå sung trong quaù trình hoaït ñoäng. a. Voán ñieàu leä: laø voán ban ñaàu khi thaønh laäp NH ñöôïc ghi vaøo ñieàu leä cuûa NH. Voán ñieàu leä ít nhaát phaûi baèng möùc voán phaùp ñònh do Chính phuû quy ñònh 11 I Ngân hàng 1 Ngân hàng thương mại 2010 a Ngân hàng thương mại Nhà nước 3.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng b Ngân hàng thương mại cổ phần 1.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng c Ngân hàng liên doanh 1.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng d Ngân hàng 100% vốn nước ngoài 1.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng đ Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài 15 triệu USD 15 triệu USD 2 Ngân hàng chính sách 5.000 tỷ đồng 5.000 tỷ đồng 3 Ngân hàng đầu tư 3.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng 4 Ngân hàng phát triển 5.000 tỷ đồng 5.000 tỷ đồng 5 Ngân hàng hợp tác 1.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng 6 Quỹ tín dụng nhân dân 1.000 tỷ đồng 3.000 tỷ đồng 0,1 tỷ đồng 0,1 tỷ đồng a Quỹ tín dụng nhân dân TW b Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở II Tổ chức tín dụng phi ngân hàng 1 Công ty tài chính 300 tỷ đồng 500 tỷ đồng 2 Công ty cho thuê tài chính 100 tỷ đồng 150 tỷ đồng 12 2 1.2.1.1. Voán ñieàu leä vaø caùc quyõ (tt) b. Caùc quyõ cuûa NH: + Quyõ döï tröõ boå sung voán ñieàu leä. + Quyõ ñaàu tö phaùt trieån. + Quyõ döï phoøng taøi chính. + Quyõ döï phoøng trôï caáp maát vieäc laøm. + Quyõ khen thöôûng phuùc lôïi. + Quyõ khaùc. 13 1.2.1.2 Voán huy ñoäng • Laø nguoàn voán chuû yeáu cuûa NHTM, thöïc chaát laø taøi saûn baèng tieàn cuûa caùc chuû sôû höõu maø NH taïm thôøi quaûn lyù vaø söû duïng nhöng coù nghóa vuï hoaøn traû kòp thôøi vaø ñaày ñuû khi khaùch haøng coù yeâu caàu • Nguoàn voán tieàn göûi goàm coù: + Tieàn göûi khoâng kyø haïn. + Tieàn göûi tieát kieäm khoâng kyø haïn. + Tieàn göûi tieát kieäm coù kyø haïn. + Tieàn göûi phaùt haønh kyø phieáu, traùi phieáu. + Caùc khoaûn tieàn göûi khaùc. 14 1.2.1.2 Voán huy ñoäng b. Tieàn göûi coù kyø haïn - Laø loaïi tieàn göûi chæ ñöôïc ruùt ra khi tôùi haïn hoaëc muoán ruùt ra phaûi baùo tröôùc - Goàm tieàn göûi cuûa caùc toå chöùc KT, tieàn göûi tieát kieäm cuûa caùc taàng lôùp daân cö… maø ngöôøi göûi tieàn nhaèm muïc ñích kieám lôøi - Laø nguoàn voá n töông ñoái oån ñònh neân NH coù theå söû duï ng chuù ng ñeå cho vay ngaén, trung vaø daøi haïn. - Laõi suaát cao hôn tieàn göûi khoâng kyø haïn 1.2.1.2 Voán huy ñoäng a. Tieàn göûi khoâng kyø haïn - Laø loaïi tieàn göûi maø ngöôøi sôû höõu noù coù theå ruùt ra ñeå söû duïng baát kyø luùc naøo - Goàm tieàn göûi taïm thôøi cuûa caùc toå chöùc KT, tieàn göûi tieát kieäm khoâng kyø haïn cuûa daân cö - NH seõ khoâng traû laõi hoaëc traû laõi thaáp. 15 1.2.1.3 Voán ñi vay * Voán vay trong nöôùc: + Vay Ngaân haøng trung öông:  NHTW seõ tieáp voán cho NHTM thoâng qua: - Nghieäp vuïï chieát khaáu cuûa NHTW cho NHTM (laø nghieäp vuï NHTW mua thương 16 1.2.1.4 Voán tieáp nhaän • Ñaây laø nguoàn voán tieáp nhaän töø caùc toå chöùc taøi chính NH, töø NSNN… ñeå taøi trôï theo caùc chöông trình, döï aùn veà phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi….. • Nguoàn voán naøy chæ ñöôïc söû duïng theo ñuùng ñoái töôïng vaø muïc tieâu ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. phiếu và giấy tờ có giá khác của NHTM trước khi đến hạn thanh toán) - Taùi chieát khaáu khaáu cuûa NHTW cho NHTM (laø nghieäp vuï NHTW mua lại thương phiếu và giấy tờ có giá khác cuûa NHTM đã được chieát khaáu trước khi đến hạn thanh toán). 1.2.1.5. Voán khaùc • Laø nguoàn voán phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa NH (ñaïi lyù, chuyeån tieàn, caùc hình thöùc dòch vuï khaùc…) Nhö vaäy NHTW seõ laø ngöôøi cho vay cuoái cuøng ñoái vôùi NHTM. + Vay caùc NHTM khaùc: thoâng qua thò tröôøng lieân NH. 17 18 3 1.2.2 Nghieäp vuï söû duïng voán cuûa NHTM 1.2.2.1 Döï tröõ - Caùc NH phaûi ñeå daønh moät phaàn nguoàn voán khoâng söû duïng ñeå ñaùp öùng nhu caàu saün saøng chi traû cho khaùch haøng. Phaàn voán naøy ñöôc goïi laø döï tröõ - “NHNN quy ñònh tyû leä döï tröõ baét buoäc ñoái vôùi töøng loaïi hình toå chöùc tín duïng vaø töøng loaïi tieàn göûi vôùi möùc töø 0% ñeán 20% toång soá dö tieàn göûi taïi moãi toå chöùc TD trong töøng thôøi kyø” (Luaät NHNN Vieät Nam soá 01/1997/QH10 ñaõ ñöôïc söûa ñoåi boå xung naêm 2003 khoaûn 1 ñieàu 20) 1.2.2.1 Döï tröõ (tt) - Tieàn döï tröõ baét buoäc tính theo thaùng ñöôïc tính theo coâng thöùc: Tiền dự trữ bắt buộc thaùng naøy = (Soá dö tieàn göûi ñaàu thaùng tröôùc + Soá dö tieàn göûi cuoái thaùng tröôùc)/2 x Tyû leä döï tröõ baét buoäc kyø naøy 19 1.2.2.1 Döï tröõ (tt) a. Döï tröõ sô caáp: - Laø khoaûn döï tröõ baèng tieàn maët vaø tieàn göûi ñöôïc söû duïng ñeå döï tröõ theo quy ñònh cuûa NHNN vaø ñaùp öùng nhu caàu bình thöôøng veà tieàn maët cuûa khaùch haøng hoaëc ñeå thöïc hieän caùc khoaûn thanh toaùn cho caùc NH khaùc trong thanh toaùn giöõa caùc NH, gồm: + Tieàn maët, caùc khoaûn coi nhö tieàn maët. + Tieàn göûi taïi NHTW (tieàn göûi khoâng kyø haïn). + Tieàn göûi taïi caùc ngaân haøng khaùc. + Caùc khoaûn khaùc (ngaân quyõ ñang thu…) 1.2.2.1 Döï tröõ (tt) c. Phương phaùp quaûn lyù döï tröõ baét buoäc c.1 Phöông phaùp phong toûa: toaøn boä möùc döï tröõ baét buoäc phaûi göûi vaøo moät taøi khoaûn taïi NHTW seõ ñöôïc phong toûa ñeå ñaûm baûo thöïc hieän ñuùng möùc döï tröõ. c.2 Phöông phaùp baùn phong toûa: moät phaàn möùc döï tröõ baét buoäc seõ ñöôïc quaûn lyù vaø phong toûa taïi moät taøi khoaûn rieâng ôû NHTW. c.3 Phöông phaùp khoâng phong toûa: tieàn döï tröõ ñöôïc tính vaø thöïc hieän haøng ngaøy treân cô sôû soá dö thöïc teá veà tieàn göûi khoâng kyø haïn vaø tieàn göûi coù kyø haïn. 21 23 20 1.2.2.1 Döï tröõ (tt) b. Döï tröõ thöù caáp: laø caùc loaïi döï tröõ chæ ñöôïc söû û duïng khi caùc khoaûn muïc döï tröõ sô caáp bò caïn kieät. Laø döï tröõ khoâng toàn taïi baèng tieàn maët vaø baèng tieàn göûi maø baèng chöùng khoaùn nghóa laø nhöõng chöùng khoaùn ngaén haïn coù theå chuyeån thaønh tieàn moät caùch thuaän lôïi. Thuoäc loaïi naøy goàm coù: + Tín phieáu kho baïc (là loại trái phiếu ngắn hạn < 1 nămbù thiếu hụt tạm thời của NSNN). + Hoái phieáu ñaõ chaáp nhaän (Là chứng chỉ có giá do người bán chịu lập ra ghi rõ thanh toán vào một ngày nhất định trong tương lai và được một NH ký chấp nhận thực hiện việc thanh tóan nói trên vào ngày đó để ra lệnh cho người mua chịu trả tiền cho chính mình hoặc trả cho một người thứ ba nào đó qua NH – là nơi hối phiếu được trả tiền). + Caùc giaáy nôï ngaén haïn khaùc. 1.2.2.2 Caáp tín duïng: a. Cho vay: laø hình thöùc caáp tín duïng theo ñoù toå chöùc TD giao cho khaùch haøng söû duïng moät khoaûn tieàn ñeå söû duïng vaøo moät muïc ñích vaø thôøi gian nhaát ñònh theo thoûa thuaän vôùi nguyeân taéc coù hoaøn traû caû goác vaø laõi. b. Hình thöùc baûo ñaûm tieàn vay caên cöù vaøo tieâu chí: b.1 Tieâu chí ñaûm baûo tieàn vay: goàm • Cho vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn caàm coá, theá chaáp cuûa khaùch haøng vay, baûo laõ nh cuûa beân thöù 3 (khoâng ñöôïc cho vay treân cô sôû caàm coá baèng coå phieáu cuûa chính toå chöùc tín duïng cho vay). • Cho vay khoâng coù taøi saûn ñaûm baûo Vieäc cho vay theo caû hai hình thöùc treân ñaây ñöôïc thöïc hieän theo quy ñònh cuûa chính phuû b.2 Tieâu chí phöông phaùp caáp tieàn vay: goàm • Cho vay luaân chuyeån • Cho vay töøng laàn Duø cho vay baèng phöông phaùp naøo thì möùc ñoä ruûi ro laø khá lôùn, do chuû quan vaø khaùch quan nhưng noùi chung khaùch quan nhieàu hôn. 22 24 4 1.2.2.2 Caáp tín duïng: cuûa caùc NHTM c. Chieát khaáu (Discount): -Laø nghieäp vuï cho vay (giaùn tieáp) maø NH seõ cung öùng voán tín duïng cho moät chuû theå vaø moät chuû theå khaùc thöïc hieän vieäc traû nôï cho NH (Trong nghieäp vuï naøy NHTM seõ ñöùng ra traû tieàn tröôùc cho chöùng töø coù giaù chöa ñeán haïn thanh toùan theo yeâu caàu cuûa ngöôøi thuï höôûng baèng caùch khaáu tröø ngay moät soá tieàn nhaát ñònh goïi laø tieàn chieát khaáu). - Caùc chöùng töø coù giaù goàm: hoái phieáu, kyø phieáu, traùi phieáu vaø caùc giaáy Nôï coù giaù khaùc. 25 1.2.2.2 Caáp tín duïng: e.Baûo laõnh Ngaân haøng - Khaùch haøng ñöôïc NH caáp baûo laõnh nhôø ñoù khaùch haøng seõ ñöôïc vay voán NH khaùc hoaëc thöïc hieän hôïp ñoàng kinh teá ñaõ kyù keát. f. Caùc hình thöùc khaùc: - Söï chuyeån hoaù töø voán tieàn göûi thaønh voán tín duïng coù yù nghóa vôùi neàn KTXH vaø caû baûn thaân NHTM bôûi vì nhôø cho vay taïo ra nguoàn thu nhaäp chuû yeáu cho NH ñeå töø ñoù boài hoaøn laïi tieàn göûi cho khaùch haøng, buø ñaép caùc chi phí kinh doanh vaø taïo ra lôïi nhuaän cho NH. 27 1.2.2.4. Taøi saûn Co ùkhaùc: 1.2.2.2 Caáp tín duïng: d. Cho thueâ taøi chính (Financial leasing): - Laø loaïi hình tín duïng trung, daøi haïn. - Caùc coâng ty cho thueâ taøi chính duøng voán cuûa mình hay duøng voán do phaùt haønh traùi phieáu ñeå mua taøi saûn thieát bò theo yeâu caàu cuûa ngöôøi ñi thueâ vaø cho thueâ trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Ngöôøi ñi thueâ phaûi traû cho Coâng ty cho thueâ taøi chính tieàn thueâ moãi quyù hay moãi thaùng moät laàn. -Khi keát thuùc hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính, ngöôøi ñi thueâ ñöôïc quyeàn mua hoaëc keùo daøi thôøi haïn thueâ hoaëc traû laïi thieát bò cho Coâng ty cho thueâ taøi chính. 1.2.2.3 . Ñaàu tö • Khoaûn ñaàu tö coù vò trí quan troïng thöù hai sau khoaûn muïc cho vay, goàm: + Huøn voán mua coå phaàn, coå phieáu caùc coâng ty, xí nghieäp, vieäc huøn voán mua coå phaàn chæ ñöôïc pheùp thöïc hieän baèng voán cuûa NH. + Mua traùi phieáu cuûa CP, chính quyeàn ñòa phöông, coâng ty, DN … • Taát caû moïi haønh ñoäng ñaàu tö nhaèm: + Taêng thu nhaäp. + Phaân taùn ruûi ro  Caùc NHTM coù xu höôùng söû duïng nguoàn voán ngaøy caøng taêng cho vieäc ñaàu tö, nhaát laø ñaàu tö vaøo traùi phieáu Chính phuû. 26 28 1.2.3 Caùc hoaït ñoäng khaùc cuûa NHTM: - Taøi saûn ngaén haïn (tröôùc ñaây goïi laø taøi saûn löu ñoäng) – cô sôû vaät chaát ñeå tieán haønh hoaït ñoäng ngaân haøng. + Xaây döïng hoaëc mua theâm nhaø cöûa ñeå laøm truï sôû vaên phoøng. + Mua saém trang thieát bò, maùy moùc duïng cuï laøm vieäc. + Mua saém caùc phöông tieän vaän chuyeån. + Xaây döïng heä thoáng kho quyõ…. + Caùc khoaûn phaûi thu, caùc khoaûn khaùc… 29 • Caùc dòch vuï thanh toaùn, thu chi hoä cho khaùch haøng (chuyeån tieàn, thu hoä seùc, dòch vuï cung caáp theû…) • Nhaän baûo quaûn caùc taøi saûn quyù giaù, caùc giaáy tôø chöùng thö quan troïng. • Baûo quaûn, mua baùn hoä chöùng khoaùn theo uyû nhieäm cuûa khaùch haøng. • Kinh doanh mua baùn ngoaïi teä, vaøng, baïc, ñaù quyù. • Tö vaán taøi chính, giuùp ñôõ caùc Coâng ty phaùt haønh coå phieáu, traùi phieáu … 30 5 1.2.3 Thu nhaäp, chi phí vaø lôïi nhuaän cuûa NHTM: 1.2.4.1. Thu nhaäp cuûa NHTM: a. Thu veà hoaït ñoäng tín duïng (Thu laõi cho vay; Chieát khaáu; Phí cho thueâ taøi chính; Phí baûo laõnh). b. Thu veà dòch vuï thanh toaùn vaø ngaân quyõ (Thu laõi tieàn göûi, Dòch vuï thanh toaùn, Dòch vuï ngaân quy)õ c. Thu töø caùc hoaït ñoäng khaùc nhö: Thu laõi goùp voán, mua coå phaàn; Thu veà mua baùn chöùng khoaùn, Thu veà kinh doanh ngoaïi teä, vaøng, ñaù quyù, Thu dòch vuï tö vaán, Thu dòch vuï baûo hieåm, Thu dòch vuï ngaân haøng khaùc (baûo quaûn cho thueâ tuû keùt saét, caàm ñoà..). d. Caùc khoaûn thu baát thöôøng khaùc. 31 1.2.4.3 Lôïi nhuaän cuûa NHTM: a. Lôïi nhaän cuûa NHTM goàm 2 chæ tieâu: • Lôïi nhuaän tröôùc thueá = Toång thu nhaäp – toång chi phí. • Lôïi nhuaän sau thueá = Lôïi nhuaän tröôùc thueá – thueá thu nhaäp. b. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM: * Chæ tieâu 1: so saùnh giöõa lôïi nhuaän (laõi roøng) vôùi toång Taøi saûn Coù trung bình Lôïi nhuaän thuaàn H(ROA) = -----------------------Taøi saûn Coù bình quaân * YÙ nghóa: phaûn aùnh moät ñoàng Taøi saûn Coù taïo ra bao nhieâu ñoàng lôïi nhuaän. 1.2.4.3 Lôïi nhuaän cuûa NHTM: b. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM: • Chæ tieâu 4: Heä soá an toaøn voán töï coù (Heä soá Cooke) Voán töï coù H = --------------------------------Toång Taøi saûn Coù quy ñoåi Trong ñoù: + Voán töï coù goàm : thöïc coù voán ñieàu leä, quyõ döï tröõ boå sung voán ñieàu leä. + Toång Taøi saûn Coùù quy ñoåi: laø toång Taøi saûn Coù ùñöôïc tính toaùn quy ñoåi theo tyû leä ruûi ro theo quy ñònh cuûa NHTW. 1.2.4.2 Chi phí cuûa ngaân haøng: • Chi veà hoaït ñoäng huy ñoäng voán: goàm chi traû laõi tieàn göûi, traû laõi tieát kieäm, traû laõi tieàn vay, traû laõi traùi phieáu, kyø phieáu… • Chi veà dòch vuï thanh toaùn vaø ngaân quyõ: chi veà dòch vuï thanh toaùn, chi veà ngaân quyõ (vaän chuyeån, kieåm ñeám, baûo veä..), cöôùc phí böu ñieän veà maïng vieãn thoâng, chi veà dòch vuï khaùc. • Chi veà hoaït ñoäng khaùc nhö chi veà mua baùn chöùng khoaùn, chi veà kinh doanh ngoaïi teä, vaøng baïc, ñaù quyù. • Chi noäp thueá, caùc khoaûn phí, leä phí… • Chi cho nhaân vieân: löông, phuï caáp cho caùn boä, nhaân vieân, trang phuïc, baûo hieåm XH, BHYT, trôï caáp khoù khaên, trôï caáp thoâi vieäc cho nhaân vieân, chi veà coâng taùc XH. 32 b. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM: * Chæ tieâu 2 : So saùnh giöõa lôïi nhuaän thuaàn vôùi voán töï coù bình quaân cuûa ngaân haøng Lôïi nhuaän thuaàn H (ROE) = -----------------------------Voán töï Coù bình quaân * YÙ nghóa: phaûn aùnh moät ñoàng voá n chuû sôû höõu taïo ra bao nhieâu ñoàng lôïi nhuaän. * Chæ tieâu 3: Tyû suaát doanh lôïi laø chæ tieâu so saùnh giöõa lôïi nhuaän roøng vôùi soá Taøi saûn Coù sinh lôøi (Caùc khoaûn cho vay, Ñaàu tö chöùng khoaùn, Taøi saûn Co ùsinh lôøi khaùc) Lôïi nhuaän thuaàn P’ = ---------------------------------Toång Taøi saûn Coù sinh lôøi 33 * YÙ nghóa: hieäu suaát sinh lôøi cuûa Taøi saûn Coùsinh lôøi. Tyû suaát naøy caøng gaà n H(ROA) thì hieäu suaát söû duïng taøi saûn cuûa ngaân haøng caøng lôùn 34 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 1: Hệ thống Ngân hàng một cấp là: a. Các NH laøm chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc veà tieàn teä, tín duïng vaø thanh toaùn, b. Các NH laøm nhieäm vuï kinh doanh, c. Toaøn boä hoaït ñoäng cuûa ngaønh ngaân haøng ñaët döôùi söï chæ ñaïo cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø thöïc hieän haïch toaùn kinh teá toaøn ngaønh d. Cả a, b và c đều đúng Đáp án: 35 36 6 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 2: Hệ thống Ngân hàng 2 cấp là: a.Ngân hàng Trung Ương đảm nhiệm công tác quản lý Nhà nước về lưu thông tiền tệ và phát hành tiền. b.Ngân hàng thương mại làm nhiệm vụ kinh doanh tiền tệ c.Cả a và b đều đúng d.Cả a và b đều sai Đáp án: Câu 3: Từ năm 1951 đến trước khi có ND 53/HĐBT ngày 26/03/1988 hệ thống NH ở VN là: a.Hệ thống NH hai cấp b.Hệ thống NH một cấp c.Hệ thống NH vừa một cấp vừa hai cấp d.Cả a, b và c đều sai Đáp án: 37 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I 38 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 4: Bản chất của NHTM là: a. Là một tổ chức kinh tế b. Hoaït ñoäng mang tính chaát kinh doanh. c. Hoaït ñoäng kinh doanh trong lónh vöïc tieàn teä tín duïng vaø dòch vuï ngaân haøng. d. Cả a, b vaø c ñeàu ñuùng Ñaùp aùn: Câu 5: NHTM quốc doanh là NH: a. Được thành lập bằng tòan bộ nguồn vốn của doanh nghiệp b. Được thành lập bằng tòan bộ nguồn vốn của các cổ đông đóng góp c. Được thành lập bằng tòan bộ nguồn vốn của ngân sách Nhà nước d. Cả a, b và c đều sai Đáp án: 39 40 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 6: NHTM cổ phần là: a. Được thành lập bằng tòan bộ nguồn vốn của doanh nghiệp b. Được thành lập dưới hình thức công ty cổ phần. Trong ñoù, moät caù nhaân Câu 7: NH lieân doanh laø: a. Ngaân haø ng ñöôïc thaø nh laäp baèng voán lieân doanh giöõa Ngaân haøng VN vaø Ngaân haøng nöôùc ngoøai b. Ngaân haø ng ñöôïc thaø nh laäp baèng voán lieân doanh giöõa caùc NHTM vôùi nhau c. Ngaân haø ng ñöôïc thaø nh laäp baèng voán lieân doanh giöõa ngaân haøng quoác doanh vaø ngaân haøng ngoøai quoác doanh d. Caû a, b vaø c ñeàu ñuùng Ñaùp aùn: hay phaùp nhaân chæ ñöôïc sôû höõu moät soá coå phaàn nhaát ñònh theo quy ñònh cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam c. Cả a, b đều đúng d. Cả a, b đều sai Đáp án: 41 42 7 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 8: Chi nhaùnh NH nöôùc ngoøai: a. Ñöôïc thaønh laäp theo phaùp luaät Vieät Nam, hoaït ñoäng theo phaùp luaät nöôùc ngoøai. b. Ñöôïc thaønh laäp theo phaùp luaät nöôùc ngoøai, hoaït ñoäng theo phaù p luaät nöôùc Vieät Nam. c. Ñöôïc thaønh laäp theo phaùp luaät nöôùc ngoøai, hoaït ñoäng theo phaù p luaät nöôùc ngoøai. d. Caû a, b vaø c ñeàu ñuùng Ñaùp aùn: Câu 9: Theo Nghị định số 141/2006/NĐCP ngày 22 tháng 11 năm 2006 của CP, möùc voán phaùp ñònh cuûa NHTM quoác doanh töø naêm 2008 – 2010 laø: a. 1.000 tyû ñoàng VN b. 2.000 tyû ñoàng VN c. 3.000 tyû ñoàng VN Ñaùp aùn: 43 44 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 10: Theo Nghị định số 141/2006/NĐCP ngày 22 tháng 11 năm 2006 của CP, möùc voán phaùp ñònh cuûa NHTM coå phaàn naêm 2008 laø: a.1.000 tyû ñoàng VN b.2.000 tyû ñoàng VN c.3.000 tyû ñoàng VN Ñaùp aùn: Câu 12: Theo Nghị định số 141/2006/NĐCP ngày 22 tháng 11 năm 2006 của CP, möùc voán phaùp ñònh cuûa coâng ty taøi chính töø naêm 2008 – 2010 laø: a. Töø 300 tyû ñoàng VN leân 500 tyû ñoàng VN b. Töø 1000 tyû ñoàng VN leân 3.000 tyû ñoàng VN c. Töø 3.000 tyû ñoàng VN leân 5.000 tyû ñoàng VN d. Caû a, b vaø c ñeàu sai Ñaùp aùn: 45 46 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 13: Theo Nghị định số 141/2006/NĐCP ngày 22 tháng 11 năm 2006 của CP, möùc voán phaùp ñònh cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính töø naêm 2008 – 2010 laø: a. Töø 100 tyû ñoàng VN leân 150 tyû ñoàng VN b. Töø 1000 tyû ñoàng VN leân 1.500 tyû ñoàng VN c. Töø 5.000 tyû ñoàng VN leân 7.000 tyû ñoàng VN d. Caû a, b vaø c ñeàu sai Ñaùp aùn: Câu 14: Ngaâ n haø ng coù ….. Quyõ (keå teân töøng quyõ) a. Ba b. Boán c. Naêm d. Saùu Ñaùp aùn: 47 48 8 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Câu 15: Coù ……. nguoàn voán huy ñoäng cuûa NH (Keå teân): a. Ba b. Boán c. Naêm d. Saùu Ñaùp aùn: Câu 16: Nguoàn voán ñi vay trong nöôùc cuûa NH bao goàm: a. Vay NH trung öông b. Vay caùc NHTM khaùc qua thò tröôøng lieân ngaân haøng c. Vay ngaân haøng nöôùc ngoøai d. Caû a, b ñeàu ñuùng Ñaùp aùn: 49 50 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Caâu 17: Coù ……..loïai voán döï tröõ cuûa ngaân haøng (Keå teân töøng loïai) a. Moät b. Hai c. Ba d. Boán Ñaùp aùn: Caâu 18: NH quaûn lyù döï tröõ theo phöông phaùp naøo sau ñaây: a. Phöông phaùp phong toûa b. Phöông phaùp baùn phong toûa c. Phöông phaùp khoâng phong toûa d. Moät trong 3 phöông phaùp treân Ñaùp aùn: 51 52 CAÂU HOÛI CHƯƠNG I CAÂU HOÛI CHƯƠNG I Caâu 19: Theo tieâu chí ñaûm baûo tieàn NHTM coùù …. hình thöùc ñaûm baûo tieàn vay (Keå teân caùc hình thöùc) a. Moät b. Hai c. Ba d. Boán Ñaùp aùn: Caâu 20: Chiết khấu NHTW ñoái vôùi 53 NHTM là: a. Laø nghieäp vuï NHTW baùn thương phiếu và giấy tờ có giá khác của NHTM trước khi đến hạn thanh toán b. Laø nghieäp vuï NHTW mua thương phiếu và giấy tờ có giá khác của NHTM trước khi đến hạn thanh toán c. Cả a và b đều đúng d. Cả a và b đều sai Đáp án: 54 9