Nội dung

Sán lá phổi ( Paragonimus westermani hay Paragonimus ringeri ) 1 I. Mục tiêu 1. Mô tả được đặc điểm sinh học, chu kỳ của sán lá phổi . 2. Phân tích được yếu tố nguy cơ quan trọng liên quan đến nhiễm sán lá phổi là tập quán ăn tôm, cua nướng hoặc nấu chưa chín . 3. Giải thích được các tác hại và biến chứng do sán lá phổi gây ra.. ra 4. Trình bày được cách chẩn đoán định hướng và chẩn đoán xác định bệnh sán lá phổi phổi.. 5. Phân tích được nguyên tắc điều trị và biện pháp phòng chống bệnh sán lá phổi 2 II. Nội dung Sán lá phổi ký sinh trong phổi, gây viêm phổi phổi.. Trước đây bệnh sán lá phổi rất hiếm gặp ở Việt Nam Nam.. Nhưng cuối năm 1993 1993,, đầu năm 1994 1994,, viện sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng trung ương đã nghiên cứu phát hiện ra một số ổ bệnh ở các tỉnh miền núi phía bắc như Lai Châu, Sơn La, Hoà Bình Bình... ... 3 1. Đặc điểm sinh học, chu kỳ của sán lá phổi 1.1. Đặc điểm sinh học - Sán lá phổi trưởng thành có hình hạt cà phê, màu nâu đỏ đỏ.. Kích thước 7-12 x 4-5 x 3,5-5 mm, ống tiêu hoá ngoằn ngoèo, buồng trứng chia làm 2 thuỳ ôm lấy 2 bên ống tiêu hoá hoá.. Tinh hoàn chia nhánh ít ít.. Tử cung cuộn khúc, nằm trước tinh hoàn hoàn.. lỗ sinh dục ở bờ sau hấp khẩu bụng.. bụng -Trứng SLP hình bầu dục, mầu nâu vàng, vỏ mỏng có nắp ở đầu trên trên.. Nhân là một đám tế bào có nhân triết quang.. KT 80 quang 80--100 x 50 50--60 m. 4 Hình thể của sán lá phổi 5 Hình thể của ấu trùng sán lá phổi 6 1. Đặc điểm sinh học, chu kỳ của sán lá phổi 1.2. Chu kỳ Sán ký sinh trong phổi, sán đẻ trứng, trứng theo đờm hoặc phân (nếu là trẻ em) ra ngoại cảnh, gặp nước ao hồ, sông suối sẽ phát triển thành ấu trùng lông lông.. ấu trùng lông bơi lội trong nước tìm đến các loại ốc thuộc giống Melania để ký sinh và phát triển thành bào ấu ấu.. Từ một bào ấu phát triển thành nhiều ấu trùng đuôi đuôi.. Ấu trùng đuôi rời ốc, tìm đến vật chủ trung gian thứ hai là cua, tôm nước ngọt. Khi người hoặc động vật có vú ăn phải nang trùng còn sống vào tới ruột non, ấu trùng thoát nang chui qua thành ruột, qua phúc mạc, cơ hoành tới phổi ký sinh sinh.. Sán sống được 6-16 năm.. năm 7 chu kỳ của sán lá phổi 8 2. Đặc điểm dịch tễ bệnh sán lá phổi Nguồn bệnh là người, và các động vật có vú có sán trong cơ thể. Mầm bệnh là nang trùng, đường nhiễm là đường nhiễm là đường tiêu hoá 2.1. Các yếu tố nguy cơ nhiễm sán lá phổi - Nuôi cá bằng phân tươi - Phóng uế xuống nước - ăn cua, tôm nướng hoặc chưa nấu chín 9 2. Đặc điểm dịch tễ bệnh sán lá phổi 2.2. Đặc điểm dịch tễ sán lá phổi ở Việt Nam Trước đây bệnh sán lá phổi hiếm gặp ở Việt Nam, nhưng hiện nay đã có nhiều ổ bệnh sán lá phổi được phát hiện ở các tỉnh miền núi + Tháng /1994 Cao Văn Viên đã phát hiện được ổ bệnh ở Sìn Hồ - Lai Châu có tỉ lệ nhiễm SLP 20 20-- 0% + Cuối năm 199 , đầu năm 1994 1994,, Viện sốt rét ă ký sinh trùng ă côn trùng Trung ương cũng đã điều tra và xác định được một số ổ bệnh ở các tỉnh miền núi phía bắc như như:: Thuận Châu ă Sơn La ( 9, 45 45% %) Mộc Châu ă Sơn La (15 15% %) Đà Bắc ă Hoà Bình ( 11 11,,25 25% %) Thị xã Hà Giang ( 1% ) + Tháng 7/2001 2001,, bộ môn KST trường ĐH TN đã phát hiện ra một ổ bệnh nữa ở Long Khánh - Bảo ên - Lào Cai Cai.. Bằng xét nghiệm đờm trực tiếp đã phát hiện thấy 7/ 46 mẫu xét nghiệm có trứng SLP ( 15 15,,21 21% %) 10