Nội dung

T H T H TMU D T DH D U U M T _ U M T _ TM DH M T H M T _ M T H BM Quản trị tài chính ĐH Thương Mại 8/24/2017 T DH 1 D D U M T _ M T DH Nội dung chính: 3.1 Động cơ giữ tiền và kỹ thuật quản trị 3.2 Vòng chu chuyển tiền (The Cash Conversion Cycle / CCC) 3.3 Mô hình dự trữ tiền tối ưu 3.4 Quản trị chứng khoán thanh khoản cao U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 2 U M T _ M T H D Tiền và chứng khoán thanh khoản  Trên bảng cân đối kế toán, tài sản có tính thanh khoản cao nhất được liệt kê đầu tiên, chính là tiền và chứng khoán thanh khoản: Tiền bao gồm tiền mặt và tiền trong các tài khoản của công ty (…) Chứng khoán thanh khoản là các khoản đầu tư ngắn hạn được thực hiện bằng tiền mặt nhàn rỗi của công ty (…) U M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 U M T DH M T _ 3 M T _ D M T H U M T _ M T H D 1 U T H T H TMU D T DH D T DH Nhiệm vụ của Quản trị tiền và CK thanh khoản  Xác định kích thước tối ưu và trạng thái cân bằng tài sản thanh khoản của công ty (…)  Xác định các phương pháp hiệu quả nhất để kiểm soát thu thập và giải ngân tiền (…)  Quyết định danh mục thích hợp (chủng loại chứng khoán và số lượng) trong đầu tư ngắn hạn tiền mặt dư thừa (…) U U M T _ M T H D M T _ M T H 8/24/2017 U 4 D M T _ M T H D U M T _ M T DH Cân nhắc cân bằng rủi ro và lợi ích  Nhà QTTC phải xem xét sự đánh đổi RR với lợi ích trong mỗi chính sách thay thế: U U U  Quá ít tiền mặt làm tăng nguy cơ; Quá nhiều tiền mặt làm giảm thu nhập (tiền mặt là một TS phi lợi nhuận)  Các chứng khoán an toàn và thanh khoản cao nhất cũng có lợi nhuận kỳ vọng thấp nhất M T _ M T H M T _ M T DH M T _ M T H  Chức năng của người quản lý tài chính là tìm ra một sự cân bằng thích hợp giữa tối đa hoá lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro (…) D 8/24/2017 D 5 U M T _ M T H D 3.1.1 Động cơ của việc giữ tiền mặt:  Thực hiện các giao dịch kinh doanh thường nhật một cách thông suốt và liên tục  Đáp ứng nhu cầu chi trả và thanh toán các khoản nợ tới hạn, đảm bảo hình ảnh tài chính  Dự phòng cho các tình huống không lường trước và các cơ hội đầu cơ (Nguồn tiền này được gọi là ngân quỹ đầu cơ) U M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 U M T DH M T _ 6 M T _ D M T H U M T _ M T H D 2 U T H T H TMU D T DH D T DH 3.1.2 Tăng tốc độ thu tiền  Nguyên tắc: tăng tốc thu tiền giúp ổn định tình hình tài chính, thanh toán, tăng khả năng sinh lời  Chiến thuật: - Cải thiện việc thu tiền (…) - Sử dụng các dịch vụ ngân hàng theo hướng tập trung hóa (…) - Sử dụng ứng dụng Thương mại điện tử (…) U U M T _ M T H D M T _ M T H 8/24/2017 U 7 D M T _ M T H D U M T _ M T DH 3.1.3 Giảm tốc độ chi tiêu  Nguyên tắc: giảm tốc chi tiền giúp ổn định tình hình tài chính, thanh toán, tăng khả năng sinh lời  Chiến thuật: - Tận dụng tối đa thời gian chậm thanh toán trong giới hạn cho phép - Lựa chọn phương thức, phương tiện và địa điểm thanh toán thích hợp - Trì hoãn việc thanh toán trong phạm vi thời gian mà các chi phí tài chính, tiền phạt, hay sự suy giảm vị thế tín dụng của doanh nghiệp thấp hơn những lợi ích từ việc thanh toán chậm mang lại… U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U 8 U M T _ M T H D M T _ M T H D 3.1.4 Lập ngân sách thu chi       Xác định các khoản thu dự kiến trong kỳ (…) Xác định các khoản chi dự kiến trong kỳ (…) Lập cân đối ngân sách thu chi (…) Xác định dự trữ tiền mặt mục tiêu (…) Dự kiến các bối cảnh rủi ro (…) Dự kiến các giải pháp ứng phó nhằm duy trì cân bằng dự trữ tiền mặt mục tiêu (…) U M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 U M T DH M T _ 9 M T _ D M T H U M T _ M T H D 3 U T H T H TMU D T DH D T DH 3.2 Vòng chu chuyển tiền (Cash Conversion Cycle)  3.2.1. Tính toán CCC mục tiêu U U  3.2.2. Tính toán CCC thực tế từ báo cáo tài chính M T _ M T H M T H 8/24/2017 D U M T _  3.2.3. Lợi ích của việc giảm CCC 10 D M T _ M T H D U M T _ M T DH Vòng chu chuyển tiền (Cash Conversion Cycle - CCC)  Tất cả các công ty đều có "chu kỳ vốn lưu động" trong đó họ mua hoặc SX hàng tồn kho, giữ nó một thời gian, rồi bán nó và cuối cùng thu tiền mặt.  Vòng chu chuyển CCC được tính từ khi chi trả cho các nguyên liệu thô tới khi nhận được tiền mặt trong bán hàng.  CCC là một thước đo khả năng quản lý dòng tiền của doanh nghiệp (…) U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 11 U M T _ M T H D 3.2.1 Tính toán CCC mục tiêu Mua NVL trả chậm U M T _ TM Bán hàng trả chậm Trả tiền mua NVL U M T _ M T _ Thu tiền bán hàng Kỳ chu chuyển hàng tồn kho (ICP) Kỳ chu chuyển khoản phải thu (ACP) Thời kỳ hoãn trả (mua chịu nguyên vật liệu) (PDP) Kỳ chu chuyển tiền mặt (CCC) DH M T DH CCC = ICP + ACP - PDP M T H 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 12 D U M T _ M T H D 4 U T H T H TMU D T DH D T DH Một ví dụ về CCC trong dự tính mục tiêu của công ty U U M T _ M T H M T _ M T H M T _ M T H Nguồn: RR4, p.514 8/24/2017 D U 13 D D U M T _ M T DH 3.2.2 Tính CCC dựa trên báo cáo tài chính  Trên thực tế, nhà QTTC sẽ tính toán CCC dựa trên báo cáo tài chính của công ty.  CCC thực tế gần như chắc chắn sẽ khác với dự báo lý thuyết do thế giới thực là phức tạp hơn: U     M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ Sự chậm trễ của việc vận chuyển; Thăng trầm của việc kinh doanh; Sự chậm trễ của khách hàng trong thanh toán; Các công ty thường phải thực hiện chiến lược “Gối đầu” khi vận hành chu trình kinh doanh;… M T H D U 14 U M T _ M T H D M T _ M T H D Bạn hãy tính CCC thực tế cho công ty trong slide 13:  Giả sử rằng công ty đã KD nhiều năm, có sự ổn định vững chắc về đặt hàng, bán hàng, thu tiền và thanh toán định kỳ.  Các dữ liệu tài chính gần nhất: U M T _ TM DH U Doanh thu hàng năm 1.216.666 triệu đồng Giá vốn hàng bán 1.013.889 triệu đồng Hàng tồn kho 250.000 triệu đồng Các khoản phải thu 300.000 triệu đồng Các khoản phải trả 150.000 triệu đồng 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 M T DH M T _ 15 M T _ D M T H U M T _ M T H D 5 U T H T H TMU D T DH D T DH Các kết quả tính toán CCC theo dữ liệu tài chính  ICP = 250.000/(1.013.889/365) ≈ 90 (ngày)  ACP = 300.000/(1.216.666/365) ≈ 90 (ngày)  PDP = 150.000/(1.013.889/365) ≈ 54 (ngày) U M T _ CCC = ICP + ACP – PDP = 90 + 90 – 54 = 126 (ngày) M T H D U M T _ M T H 8/24/2017 U 16 D M T _ M T H D U M T _ M T DH So sánh CCC mục tiêu và CCC thực tế  CCC mục tiêu hoàn toàn khác CCC thực tế (…)  Nếu CCC mục tiêu là “hợp lý” và đáng để theo đuổi, theo bạn, công ty cần thay đổi như thế nào:  Nhân viên tiêu thụ nên làm gì?  Nhân viên thu nợ nên làm gì?  Nhân viên thu mua nên làm gì? U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 17 U M T _ M T H D 3.2.3 Lợi ích của việc giảm CCC  Trên lý thuyết, CCC giảm giúp công ty có khả năng sinh lợi cao hơn (…); việc rút ngắn CCC có thể thực hiện qua việc rút ngắn ICP, rút ngắn ACP và tăng PDP.  Bằng chứng thực nghiệm: Hyun-Han Shin và Luc Soenen* nghiên cứu hơn 2.900 công ty trong khoảng thời gian 20 năm, và họ nhận thấy rằng việc rút ngắn CCC mang lại lợi nhuận cao hơn và hiệu suất của các cổ phiếu tốt hơn, điều này chứng tỏ rằng việc quản lý vốn lưu động tốt là rất quan trọng (…) U M T _ TM DH U M T DH M T _ * “Efficiency of Working Capital Management and Corporate Profitability” Financial Practice and Education, Fall/Winter 1998, pp. 37–45. 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 18 M T _ D M T H U M T _ M T H D 6 U T H T H TMU D T DH D T DH Mô hình dự trữ tiền tối ưu - các giả định: - Số tiền vượt quá một mức tiêu chuẩn nhất định sẽ được đầu tư vào chứng khoán khả hoán - Lượng tiền dự trữ ổn định trong kỳ là xác định - Thời gian chuyển CK thành tiền không đáng kể - CF chuyển CK thành tiền có tính cố định, không phụ thuộc vào độ lớn của kim ngạch chuyển hoán - Người chịu trách nhiệm quản lý tiền của DN luôn hướng tới mục tiêu tối thiểu hoá CF dự trữ tiền U U M T _ M T H D M T _ M T H 8/24/2017 U 19 D M T _ M T H D U M T _ M T DH 3.3 Mô hình dự trữ tiền mặt tối ưu  Các mô hình dự trữ tiền mặt tối ưu xuất phát từ quan điểm muốn xác định lượng tiền dự trữ nhằm tiết kiệm chi phí có liên quan và đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu thanh toán của công ty.  Một số mô hình dự trữ tiền mặt cơ bản: Mô hình Baumol-Allais-Tobin (BAT) Mô hình Miller-Orr U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 20 U M T _ M T H D 3.3.1 Mô hình Baumol-Allais-Tobin (BAT)  Các giả định: U M T _ TM DH U Số tiền vượt quá một mức tiêu chuẩn nhất định sẽ được đầu tư vào chứng khoán khả hoán Lượng tiền dự trữ ổn định trong kỳ là xác định Thời gian chuyển CK thành tiền không đáng kể CF chuyển CK thành tiền có tính cố định, không phụ thuộc vào độ lớn của kim ngạch chuyển hoán Người chịu trách nhiệm quản lý tiền của DN luôn hướng tới mục tiêu tối thiểu hoá CF dự trữ tiền 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 M T DH M T _ 21 M T _ D M T H U M T _ M T H D 7 U T H T H TMU D T DH D T DH Mô hình BAT trong một ví dụ giả định:  Để phát triển mô hình BAT, giả định công ty Golden Socks Corporation (GSC) khởi đầu tuần 0 với cân bằng tiền mặt là 1.2tr $  Các khoản chi tiêu mỗi tuần là 600.000 $  Lượng tiền mặt dự trữ sẽ giảm về 0 sau 2 tuần, và GSC sẽ lại bổ sung C = 1,2tr$  Nghĩa là lượng tiền dự trữ bình quân sẽ là C/2=(1,2tr+0)/2 = 600.000$/tuần U U M T _ M T H D M T _ M T H 8/24/2017 U 22 D M T _ M T H D U M T _ M T DH Mức dự trữ tiền và mức dự trữ bình quân của GSC U 1 tuần C=1,2tr$ M T _ U 2 tuần M T _ C/2=0,6tr$ M T H D M T DH 0 U M T _ M T H Thời gian 8/24/2017 D 23 U M T _ M T H D Các yếu tố GSC cân nhắc trong mô hình:  T: tổng kim ngạch (nhu cầu) chi tiền trong một thời kỳ nhất định  B: chi phí mỗi lần chuyển các chứng khoán đang lưu giữ thành tiền  C: kim ngạch (thị giá) chứng khoán mỗi lần chuyển hoán  i: tỷ suất sinh lợi của chứng khoán (chi phí cơ hội do giữ tiền) U M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 U M T DH M T _ 24 M T _ D M T H U M T _ M T H D 8 U T H T H TMU D T DH D T DH Mô hình dự trữ tiền tối ưu   CF1 tỷ lệ nghịch với C, trong khi CF2 tỷ lệ thuận với C, do vậy, K sẽ nhận giá trị nhỏ nhất khi: CF1 = CF2 Nghĩa là giá trị C* tối ưu sẽ được xác định với ràng buộc: (C*/2).i = (T/C*).B  C*2 = (2B.T)/i nghĩa là U M T _ TM DH C*= 8/24/2017 U M T _ M T H 2B.T i U 25 D M T _ M T H D U M T _ M T DH Chi phí chuyển đổi (CF1) của GSC GSC cần $600.000/tuần  GSC cần T = $600.000 x 52 tuần = 31,2 tr$ mỗi năm Với C = 1,2tr$, ta cần tới số lần chuyển hoán chứng khoán tương đương: 31,2 tr$ / 1,2 tr$ = 26 lần/năm Với chi phí mỗi lần chuyển hoán là B, ta có: CF1 = 26 x B Tổng quát ta có: CF1 = (T/C) x B U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 26 U M T _ M T H D Tổng CF với B=1000$ và i=10%: C CF1 = (T/C)xB CF2 = (C/2)xi K = CF1+CF2 U 4,8 tr$ 6.500$ 240.000$ 246.500$ 2,4 tr$ 13.000 120.000 133.000 1,2 tr$ 26.000 60.000 86.000 0,6 tr$ 52.000 30.000 82.000 0,3 tr$ 104.000 15.000 119.000 M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 M T DH U M T _ 27 M T _ D M T H U M T _ M T H D 9 U T H T H TMU D T DH D T DH Giá trị C* và hình ảnh K 2B.T i C*= U 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 ≈ $789,937.00 K U M T _ M T H M T _ M T _ K 0 1,000,000 8/24/2017 D U M T H 2,000,000 M T H 3,000,000 28 D D U M T _ M T DH 3.2.2 Mô hình MILLER – ORR (Merton Miller và Daniel Orr)  Dòng tiền thu vào và chi ra biến động ngẫu nhiên hàng ngày và dòng tiền thuần có phân phối chuẩn  Dòng tiền thuần hàng ngày có thể ở mức kỳ vọng, ở mức cao nhất hoặc thấp nhất nhưng ở đây được giả thiết là bằng 0 (dòng tiền thu bằng dòng tiền chi) U M T _ M T H D U M T _ M T DH 8/24/2017 U M T _ M T H D 29 U M T _ M T H D 3.3.2. Mô hình Miller – Orr Tiền mặt U M T _ TM DH 8/24/2017 DFM_FMV2017_Ch03 U Cao (H) M T _ M T _ Mục tiêu (Z) M T DH M T H Thấp (L) Thời gian 30 D U M T _ M T H D 10 U