Nội dung

Baøi giaûng HOÙA HOÏC HEMOGLOBIN ThS. Traàn Thò Töôøng Linh Ñoái töôïng giaûng: Lôùp D3 & CT2 MUÏC TIEÂU 1.Moâ taû ñöôïc caáu taïo hoùa hoïc, caùch phaân loaïi & tính chaát cuûa Porphyrin 2. Moâ taû ñöôïc caáu taïo hoùa hoïc cuûa Hem vaø Globin 3. Trình baøy, giaûi thích ñöôïc söï keát hôïp giöõa Hem vaø Globin. 4. Neâu ñöôïc tính chaát hoùa hoïc vaø vai troø quan troïng cuûa Hemoglobin trong cô theå ÑAÏI CÖÔNG Cromoprotein Protein phöùc taïp coù nhoùm ngoaïi laø chaát maøu - Cromoprotein vôùi nhoùm ngoaïi khoâng chöùa nhaân porphyrin. Flavoprotein : nhoùm ngoaïi chöùa riboflavin Feritin : nhoùm ngoaïi chöùa Fe Hemocyamin : nhoùm ngoaïi chöùa Cu - Cromoprotein vôùi nhoùm ngoaïi chöùa nhaân porphyrin (porphyrinoprotein) Hemoglobin : saéc toá ñoû cuûa hoàng caàu. Myoglobin: saéc toá hoâ haáp trong tb cô Clorophyl: dieäp luïc toá Cytocrom: tham gia phaûn öùng oxy hoùa khöû trong chuoãi hoâ haáp tb Catalase :tham gia phaûn öùng oxy hoùa khöû sinh hoïc ÑAÏI CÖÔNG Porphyrin Caáu taïo hoùa hoïc: Nhaân porphin + nhoùm theá Porphin: - 4 voøng pyrol lieân keát qua 4 caàu noái methylen (- CH=). - Caùc voøng pyrol ñöôïc ñaùnh soá I, II, III vaø IV (chieàu kim ñoàng hoà) - Caùc caàu noái methylen ñöôïc kyù hieäu , , ,  . -Vò trí cuûa caùc nhoùm theá treân khung phaân töû ñöôïc ñaùnh soá 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 vaø 8. CH CH CH CH NH NH Voøng pyrol  (1) (2) HC CH I HC 1 1  CH N (8) HC CH (3) (7) HC CH (4) NH III 3 7 HC CH  (6) (5) I 8 7 4 III 6 6 3 II N CH 2 IV HN 4 N HC  N 8 HN II IV NH 2 5 5 Porphin (daïng vieát taét) Porphin Caáu truùc nhaân porphin Porphyrin Laø nhaân porphin ñöôïc gaén theâm caùc nhoùm theá Nhoùm theá Teân goác Coâng thöùc Kyù hieäu Metyl -CH3 M Etyl -CH2 - CH3 E Hydroxyetyl -CH2 - CH2 - OH E -OH Vinyl -CH= CH2 V Acetyl -CH2 - COOH A Propionyl -CH2 - CH2 - COOH P Moät soá daãn xuaát porphyrin thöôøng gaëp trong töï nhieân M N M NH M N P NH HN P V M Protoporphyrin IX (III) M M NH P P M Coproporphyrin I M HN P N N P P N M HN M N P P M V P M Coproporphyrin III Moät soá daãn xuaát porphyrin thöôøng gaëp trong töï nhieân A P N A NH A P NH P A Uroporphyrin III N P HN N P A M A P N A Uroporphyrin I M N HN NH HN A P M E- OH N P P Hematoporphyrin E- OH M Porphyrin Tính chaát - Coù maøu , coù phoå haáp thu ñaëc tröng - Ñoä tan phuï thuoäc soá löôïng nhoùm carboxyl theá. Ví duï: Uroporphyrin coù 8 nhoùm carboxyl neân tan raát toát trong nöôùc Protoporphyrin coù 2 nhoùm carboxyl neân ít tan trong nöôùc, tan nhieàu trong lipid. - Deã taïo phöùc vôùi ion kim loaïi Metaloprotein Hemoglobin, myoglobin, cytocrom, catalase: porphyrin + Fe2+. Clorophyl: porphyrin + Mg2+ - Tính kieàm yeáu (N cuûa nhaân pyrol) vaø tính acid (-COOH ôû maïch nhaùnh). Ñieåm ñaúng ñieän: 3 - 4,5. HEMOGLOBIN (Hb) Ñaïi cöông - Huyeát caàu toá hay huyeát saéc toá, kyù hieäu: Hb - Cromoprotein (porphyrinoprotein), maøu ñoû, coù / hoàng caàu ñoäng vaät cao caáp. - Keát tinh döôùi daïng nhöõng tinh theå khaùc nhau tuøy theo loaøi ñoäng vaät - Hoàng caàu ngöôøi chöùa 32% Hb (15g/ 100 ml maùu).